De eeuwige trek.
Zweefvliegen.
KROON BEHANGSELS
Het Haarlemsche
Gemeentepersoneel.
Hel tfbstt
53e Jaargang No. 16201
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 17 April 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEKEBOOM
en ROBERT PEEREBOOM-
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25. franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. f 0.65, franco p. post 0.72^.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon No»-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 1—5 regels 1.75. elke regel meer I 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 1400.-, Duim 250.-, Wijsvinger
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Verlies Duim ƒ75.-
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden
150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.—
Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger 30.-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN.
Dienstplichtigen hoeven niet
langer te dienen.
Maatregel ingetrokken.
Op 18 April klein-verlof.
De minister van Defensie heeft be
paald, dat de dienstplichtigen, die na
het einde van de eerste oefening in
werkelijken dienst zijn gebleven, op
Zaterdag 18 April a.s. in het genot van
onbepaald klein verlof worden gesteld,
voor zooveel zij het zelf wenschen en
niet om een bijzondere reden bij den
troep aanwezig dienen te blijven.
Bij dezen maatregel kan het volgende wor
den aangeteekend:
De dienstplichtigen van de regimenten in
fanterie en het regiment wielrijders, die op
14 Maart met groot verlof zouden gaan, doch
door het besluit der regeering in dienst moes
ten blijven, opdat de sterkte aan geoefende
militairen niet zou verminderen, kunnen dus
nu, wanneer zij dit wenschen, Zaterdag naar
huis gaan. Daar zij echter slechts klein verlof
krijgen, blijven zij in werkelijken dienst, het
geen niet het geval zou zijn als zij met groot
verlof zouden worden gezonden.
De regeering is nu blijkbaar van oordeel, dat
de factoren, welke in Maart geleid hebben tot
het langer in dienst houden van genoemde
regimenten, n.l. de gespannen internationale
toestand, niet meer van dusdanig belang zijn,
dat het noodig is over een troepenmacht te
beschikken dan anders het geval is. Boven
dien zal vermoedelijk ook wel van belang ge
weest zijn, dat velen van hun, die onder de
wapenen moesten blijven, zeer slecht bij den
arbeid thuis gemist kunnen worden.
Door het klein verlof blijven de miliciens,
die nu naar huis gaan, theoretisch ïn wer
kelijken dienst. Hun is de verplichting opge
legd on het eerste sein, zelfs zonder formeele
oproeping, naar de troep terug te keeren. De
verlofgangers mogen burgerkleeding dragen,
doch zij blijven militair, d.w.z. onderworpen
aan de bepalingen, die voor den militair
gelden'.
Rijksmiddelen in Maart.
Omzetbelasting brengt meer op dan de
raming.
De opbrengst der indirecte belastingen
over de maand Maart kan de regeering niet
teleurgesteld hebben, daar deze zoowel boven
die van Maart 1935 als boven de raming is
gebleven. Dit jaar is n.l. een bedrag van
f 31.103.224 binnengekomen tegen f 30.653.189
in Maart 1935 terwijl de raming was
f 30.960.416.
Wat de omzetbelasting betreft, deze schijnt
eindelijk te zullen gaan beantwoorden aan de
verwachtingen welke men daaromtrent in Den
Haag heeft gehad. Zij heeft in Maart opge
bracht f 6.285.395, dat is f 784.898.67 meer dan
in de overeenkomstige periode van het vorig
jaar.
De Motorrijtuigbelasting is heneden de ra
ming gebleven.
In de maand Maart is het op kohier ge
brachte bedrag aan Inkomstenbelasting ver
hoogd met f 986.641, zoodat van deze belas
ting waarvan de raming bedraagt f 74.600.000
voor het geheele belastingjaar, thans op
kohier is gebracht f 23.687.333.11, hetgeen
mede ten gevolge van de verhooging der op
centen een opbrengst van f 4.538.721.99 meer
dan het vorige jaar beteekent.
De toestand der directe belasting is thans
zoo, dat. volgens de op kohier gebrachte be
dragen de grondbelasting voor'36 f 1.810.170.77
minder opbrengt, de Verdedigingsbelasting I
f 105.171.28 minder en de Vermogensbelasting
f 43.481.62 meer.
Verschillende accijnzen zijn onder de ra
ming gebleven.
Berucht automobilist
aangehouden.
Den ddor Pijnenburg en Slaats achtervolgde.
Te Arnhem is Donderdag gearresteerd de
garagehouder J. A. van der C. uit Nijmegen.
Zooals men weet, heeft van der C. Zondag
avond j.l. op den rijksstraatweg te 's Herto-
genbosch een wielrijder, die rechts van den
weg reed, aangereden. De wielrenners Pijnen
burg en Slaats haden het ongeluk zien ge
beuren en wisten beide mannen, die in de auto
zaten en onder den invloed van sterken drank
verkeerden te bewegen, naar de plaats van
het ongeluk terug te rijden. Op den terugweg
ging van der C. er echter met zijn auto van
door. Het autonummer was evenwel door Pij
nenburg genoteerd.
Donderdag moest van der C. voor het ge
rechtshof te Arnhem terecht staan wegens een
aanrijding, welke hij op 28 Juli van hét vorige
jaar te Malden had veroorzaakt, door met zijn
auto een ijscoventer, die op een bakfiets reed,
aan te rijden. Ook hier had hij zich niets aan
getrokken van het slachtoffer, dat met ernsti
ge inwendige kneuzingen op den weg bleef
liggen.
In verband met dit feit was hij door de
Arnhemsche rechtbank tot vier maanden ge
vangenisstraf veroordeeld, met intrekking van
het rijbewijs voor den tijd van een jaar.
Na de behandeling van deze zaak is de man
gearresteerd wegens de aanrijding van Zon
dagavond.
(De N ederlandsche zxoeefvlieg sport
zal uit het Nationaal Luchtvaart-
fo7ids een subsidie ontvangen van
15000 gulden, later misschien nog
eens met dit bedrag te verhoogen.)
Ik schiet in menig ding te kort,
Dat zij volmondig toegegeven,
Een van die dingen is de sport,
Die ook een kunst is, van het zweven.
En daarbij geef ik tevens toe,
Wanneer u daar soms naar mocht vragen,
Eén reden, dat ik het niet doe,
Is, dat ik het niet durf te wagen.
Er is een dosis koele lef
Voor noodig, om te leeren zweven,
Die mij, naar ik heel goed besef,
Nu eenmaal niet is meegegeven.
Persoonlijk hebt u zelf misschien.
Alvorens 't in de lucht zou stijgen,
Zoo'n zweefvliegtuig weieens gezien,
En kon u zelf een rilling krijgen.
Maar dat belet niet, dat ik vind,
Dat weinig schooner is in 't leven,
Dan. om op vleuglen van den wind.
Een mensch door 't luchtruim te zien zweven.
Zonder motorisch rauw gerucht,
Zoo'n toestel te zien gaan en keeren,
Gedragen slechts door ijle lucht.
Lijkt waarlijk beeld van hooger sferen.
En als men dus van hoogerhand
Tot geldlijk steunen kon besluiten,
Der zweefsport in ons vaderland,
Ondanks de crisis in de duiten:
Dan vind ik dat een heuglijk feit,
En 'k wil den dappren jongen menschen,
Vol frissche onverschrokkenheid.
Bij 't zweven al het beste wenschen.
P. GASUS.
Smaakvol... en toch goedkoop...
Alléén Gr. Houtstraat 179, Tel. 14269
(Adv. Ingez. Med.)
Felle brand in het Westland.
Drie gebouwen te De Lier een prooi der
vlammen.
Hedenochtend te ongeveer half negen
is te De Lier een felle brand uitgebro
ken, die, naar het zich bij het afzen
den van dit bericht liet aanzien, een
drietal gebouwen zal verwoesten.
De brand is door tot nu toe onbekende oor
zaak uitgebroken in het zoogenaamde oude
veilingsgebouw Westerlee. in de opslagplaats
van den groentenexporteur J. de Jong. In
deze opslagplaats was een groote hoeveelheid
papier, stroo en kratten voor het verpakken
van groente en fruit opgeslagen. Het vuur
vond in dit materiaal gretig voedsel en spoe
dig sloegen de vlammen naar alle kanten uit.
Toen de brandweer van De Lier ongeveer een
kwartier na het uitbreken van den brand ter
plaatse verscheen, stond het geheele oude vei
lingsgebouw in lichter laaie. Aangewakkerd
door den wind, sloeg het vuur over naar de
groote pakloods van den heer C. Disselkoen en
naar het gebouw van de aankoop-vereeniging
„De Lier".
Het blusschingswerk werd onder leiding van
den burgemeester, den heer C. J. van der
Hoeven, krachtig ter hand genomen. De weg
langs de brandende gebouwen, die geheel aan
het vuur ten offer zullen vallen, is door de
politie afgezet.
Daar de brandweer van De Lier vreesde, dat
zij verdere uitbreiding van den brand niet zou
kunnen voorkomen, heeft de burgemeester
assistentie gevraagd aan de brandweer te
Delft.
Wind wakkerde het vuur aan.
Omtrent den brand te De Lier vernemen
wij nog het volgende:
Om 9 uur hedenmorgen werd de brand
ontdekt in het oude veilingsgebouw Wester
lee, in de opslagplaats van den groentenex
porteur J. de Jong aan den Hoefweg. Vijf
minuten voor het uitbreken van den brand
was een knecht van den heer De Jong in het
gebouw geweest, dooh had van den brand
niets bemerkt. Toen de brand ontdekt werd,
trachtte men dezen met emmers water te
blusschen, doch aangewakkerd door den fei
len wind. nam het vuur spoedig een groo-
ten omvang aan.
De brandweer, onder leiding van den bur
gemeester van De Lier, den lieer C. J. van
der Hoeven, stond machteloos tegenover de
vuurzee en in korten tijd stond het geheele
veilingsgebouw in lichter laaie, dat dan ook
spoedig met den grond gelijk gemaakt was.
De loodsen besloegen een oppervlakte van
800 vierkante meter. De voorraden kunst
mest, glas en andere tuinbouwbenoodigdhe-
den gingen mede verloren.
Het vuur zette zijn vernielend werk voort
en tastte spoedig de naastliggende gebouwen
aan. De pakloods van den heer C. Disselkoen,
waarin zich een auto, groote voorraden pak
papier, eenige balen houtwol en honderden
veilingkisten bevonden, moest het eveneens
ontgelden en is totaal uitgebrand. Juist, gis
teren had de heer Dissel'koen drieduizend le
dige veilingkisten weggebracht. In deze loods
waren eveneens twee veiling-lorries onder
gebracht. Tenslotte sloeg het vuur over naar
het gebouw der aankoopvereeniging „De
Lier", dat ook spoedig met den geheelen in
ventaris een prooi der vlammen werd. Men
had spoedig assistentie van de Delftsche
brandweer.
Om kwart over tien waren alle gebouwen
afgebrand.
Van werkloozen van het platteland naar de steden.
Ook Haarlem ondervindt daarvan de
financieele nadeelen.
De bevolking van Haarlem breidt zich ge
durig uit. In 1935 is de bevolking gestegen van
129.127 tot 131.258, een toeneming dus van
2130. Ook in het eerste kwartaal van 1936 is
ons inwoner-aantal weer naar boven geloopen
en wel met 317. Dit is echter belangrijk min
der dan in de eerste 3 maanden van 1935, toen
de toeneming niet minder dan 689 bedroeg.
Daaruit mag nog niet geconcludeerd worden,
dat er vermindering in den trek gekomen is,
want het gebeurt vaker dat de eerste 3 maan
den van een jaar in verhouding het laagst
zijn. April is immers de groote verhuismaaud.
Natuurlijk is het toe te juichen als een ge
meente in zielental toeneemt, want dat is in
den regel een bewijs van bloei. Iets anders
wordt het natuurlijk als er in verhouding veel
nieuwe ingezetenen in een stad komen die de
algemeene financieele draagkracht ongunstig
beïnvloeden. Dat is het geval als er veel werk
loozen uit het platteland naar de steden
trekken.
Uit Amsterdam komt juist heden het be
richt, dat het gemeentebestuur opdracht heeft
gegeven om een enquête in te stellen omtrent
de vestiging van werkloozen uit plattelands
gemeenten afkomstig.
De trek van arbeiders van 't platteland
heeft steeds bestaan, maar die is, wat
de groote steden in ons land betreft, in
de laatste jaren zeer sterk toege
nomen.
Haarlem maakt daarop geen uit
zondering.
Tot voor kort bestond de bepaling, dat een
werklooze dit uit een andere gemeente kwam
pas den gewonen steun na een jaar kreeg. Ais
er in dat jaar niet aar. ontkomen kon worden
om eenigen onderstand te geven, geschiedde
dit door Maatschappelijk Hulpbetoon in den
vorm van Armenzorg. Die bepaling is evenwel
opgeheven, omdat dit voor de gemeente finan
cieel te onvoordeelig was. daar het rijk im
mers wel bijdraagt in de gemeentelijke steun-
uitgaven, maar niet in de kosten van Armen
zorg. Maar toch wordt bij het geven van steun
aan pas gevestigde werkloozen schroomval
lig opgetreden, om daardoor nog eenigszins
een rem te hebben tegen te veel vestigingen
en zoo mogelijk te bewerken dat de werkloo
zen weer terugkeeren naar de gemeente waar
uit zij gekomen zijn. Hebben de menschen zich
evenwel eenmaal hier definitief gevestigd, dan
is de gemeeente volgens de Armenwet wel ver
plicht om te zorgen dat het gezin niet tot ge
brek vervalt.
Kan dus niet ontkomen worden aan dit geven
van steun, dan wordt den eersten tijd niet
meer aan steun gegeven dan de werkloozen
hadden in de gemeeente waar zij het laatst
woonden. Meermalen is dan gebleken, dat de
werkloozen er achteraf spijt van hadden dat
zij naar de stad gekomen waren. Als zij alles
van te voren geweten hadden, zouden zij niet
verhuisd zijn.
Natuurlijk wordt na eenigen tijd de ge
wone steunregeling op de nieuw gevestigden
toegepast. Er zijn dan ook velen die uit een
plattelandsgemeente komen die zeggen: „ik
zal in vredesnaam wel zien, dat ik dien eer
sten tijd door kom".
Die trek van werkloozen naar de steden is
voor een groot gedeelte een gevolg van de
slechte steun-maatregelen in vele platte
landsgemeenten. De menschen krijgen daar
zoo weinig steun, dat zij zeggen: ..al zal ik
het eerst slecht in de stad hebben, ik kan
het er toch niet veel sleohter hebben dan op
het platteland".
Natuurlijk hopen de werkloozen natuurlijk
ook in de stad waar ook wel veel werk
loozen zijn. maar waar toch ook zeer vele ar
beiders nog werk vinden aan den slag te
komen.
In de wet is geregeld, dat de eene gemeente
zijn armen niet mag afschuiven op een an
deer gemeente. Dit was een maatregel die
pok als een rem kon wei-ken. Het college van
Ged. Staten van Noord-I-Iolland heeft steeds
de houding aangenomen, dat alleen een ver
huizing gewettigd was als er een redelijke
grond aanwezig was voor den werklooze om
te veronderstellen, dat hij in zijn nieuwe
gemeente werk zou kunnen krijgen.
De colleges van Ged. Staten in andere
provincies hebben die beperking niet toe
gepast. Het zal ook de vraag zijn of Noord-
Holland dit standpunt kan blijven innemen,
omdat de Kroon den laatsten tijd herhaal
delijk beslissingen heeft genomen die deze
beperking negeerden.
Interessant is het in dit verband kennis
te nemen van een artikel dat verschenen is
in ..Maatschappelijk Hulpbetoon", het offi-
cieele orgaan van de Vereeniging van direc
teuren van Maatschappelijk Hulpbetoon in
Nederland. Het artikel draagt tot opschrift:
„Het hek van den dam...."
Wij lezen daarin oa.:
„Wij kunnen niet ophouden met onze ern
stige bedenking te laten hooren tegen de ju
risprudentie van de Kroon nopens artikel 40
der Armenwet, te weten de afschuiving van
armlastigen. De laatste ons bekende uit
spraak is van 30 Januari 1936. waarin deze,
min of meer steriotype overwegingen voor
komen:
„..dat aan A. S. bij wien reeds gerui-
men tijd het voornemen bestond om naar
H. te verhuizen, door (de plaats van vertrek)
een bedrag van f 100 voor zijn verhuizing,
is verstrekt op diens uitdrukkelijk verzoek,
waarbij hij opgaf te H., waar zijn familie
woonde, meer kans te hebben werk te vinden;
„dat onder deze omstandigheden niet ge
zegd kan worden, dat door of vanwege (de
plaats van vertrek) op de wilsvorming van
A. S. van naar H. te trekken, invloed is uit
geoefend."
Dit laatste willen wij nog wel aannemen,
maar dit is ook niet het criterium, op grond
waarvan volgens artikel 40 der Armenwet af
schuiving kan worden ten laste gelegd. Daar
voor is het noodig, dat.eenige invloed van
de oude gemeente heeft medegewerkt. Nie
mand zal toch willen ontkennen, dat de fi
nancieele medewerking invloed heeft gehad
op de verhuizing van den betrokkene. Sterker,
zonder die medewerking had de verhuizing
zeker niet plaats gehad. De wet spreekt niet
van geestelijken invloed, zooals uit de over
wegingen van het koninklijk besluit zou zijn
af te leiden, die enkel als afschuivingsgrond
zou kunnen worden aangevoerd. Dat ook met
dien invloed wordt rekening gehouden ligt
voor de hand, maar eenige andere, in het bij
zonder financieele invloed, mag toch zeker niet
buiten beschouwing blijven.
Zoolang de Kroon zich op dit, o.i. onjuiste en
op verschillende gronden verwerpelijk stand'
punt stelt, zouden de besturen van de Armen
zorgorganen in de centrum-gemeenten zich
moeten blijven wapenen tegen den ongemoti-
veerden trek van maatschappelijk hulpbehoe
venden van het platteland, respectievelijk uit
gemeenten met minder goede sociale voor
zorgsmaatregelen."
Tot zoover dit orgaan van de directeuren
van Maatschappelijk Hulpbetoon.
Wij kunnen hieraan nog toevoegen,
dat er verschillende gemeenten zijn
die onderling een gentleman-agree
ment hebben aangegaan om afschui
ving van armlastigen onderling tegen
te gaan en als verhuizingen toch
plaats hebben een deel der kosten te
dragen. Haarlem heeft o.a. zoo'n
overeenkomst met Amsterdam ge
troffen.
Ook worden er pogingen aange-
gewend om met andere gemeenten tot
zoo'n regeling te komen. o.a. met
Hillegom en Haarlemmermeer, beide
gemeenten waaruit nog al eens
werkloozen naar Haarlem trekken.
OE TORNADO IN HET ZUIDEN DER VEREENIGDE STATEN heeft vooral de
industriestad Gainsville geteisterd, waar bijna de geheele zakenwijk, eenige
icholen en tallooze woonhuizen vernield werden. Ook braken op verschillende
plaatsen in de stad branden uit. Eenige honderden personen kwamen om het
bleven. Een foto van de aangerichte ravage.
Het woord is aan.
La Bailly:
Het goede, heden verricht,
maakt het geluk van mor
gen.
Den Haag heeft geen bezwaar tegen
toepassing van het voorstel Roodenburg.
Zooals men weet hebben B. en W. van
Haarlem in hun vergadering van Dinsdag
middag gevolg gegeven aan de uitnoodiging
van de Kroon om de salarissen en loonen van
het gemeentepersoneel te bi'engen overeen
komstig de door den Minister van Binnen-
lanüsche Zaken gegeven richtlijnen (korting
van 5 pet. op de salarissen der ambtenaren
en verlaging van de loonen der werklieden
op de basis van de loonen der rijkswerklie
den) B. en W. hebben daartoe overgenomen
het bekende voorstel van den heer W. Roo
denburg. wethouder van financiën, dat ge
baseerd is op een soepele toepassing van die
voorgeschreven kortingen, eenige overgangs
bepalingen en volledig herstel van den kin
dertoeslag.
Naar wij vernemen is de regeering met dit
besluit in kennis gesteld. Ons werd verzekerd,
dat in den Haag geen bezwaar gemaakt werd
tegen het besluit van B. en W. zoodat dit
thans zonder meer kan worden uitgevoerd.
Ned. Ambulance einde Juni
naar huis.
Telegram van Dr. Winckel.
Blijkens een telegram van den leider der
Nederlandsche ambulance in Abessinië. dr.
Winckel, 14 April verzonden aan een familielid
te Nijmegen, zal, zoo meldt het Alg. Hanrielsbl.
de ambulance einde Juni naar Nederland te
rugkeeren.
Nieuwe kleuren voor de
gevangenisk)°arl:ng in Dnitsch-
land.
De eerekleur bruin afgeschaft.
Op grond van een verordening van het Duit-
sche rijksministerie van justitie, aldus een be
richt uit Berlijn in de Prager Presse. is de tot
dusverre gebruikelijke bruine kleur voor de ge
vangeniskleding afgeschaft, op grond van de
overweging, dat bruin de „eerekleur" van de
nationaal-socialistische beweging is. De nieuwe
kleur zal zijn grijs met zwarte strepen.
Abessynië verlangt toepassing van alle sanc
ties tegen Italië. Het verwerpt de Italiaan-
sche voorwaarden.
pag, 4
Het Britsche schip Ranpura dat met Chinee-
sche schatten bij Gibraltar strandde, is
vlotgekomen.
pag. 4
Te Ammerzoden heeft een zware brand ge
woed
pag. 3
Jeugdige Amsterdamsche inbrekers blijken
nog meer op hun kerfstok te hebben.
pag. 3
De regeering wensclit, dat den Haag de loo
nen der gemeentewerklieden verlaagt.
pag. 3
Den Haag heeft geen bezwaar tegen toepas
sing van het voorstel Roodenburg voor het
Haarlemsche gemeente-personeel.
pag. 1
De trek van de werkloozen naar de groote
stad: ook Haarlem ondervindt financieel
nadeel.
Pag. 1
De dienstplichtigen, die langer in dienst
moesten blijven, krijgen klein verlof.
pag. 1
Dr. Winckel over de moeilijkheden der am-
bulajvce in Abessynië.
pag. 15
ARTIKELEN, ENZ.
Van onzen Londenschen correspondent: En-
geland's houding in de Abessynisclie kwestie
pae 4
Vr. S.: De in Engeland verboden vrcdesfilm.
pag. 4
Jhr. dr. J. C. Mollerus: De buitenlandsche
handel van Sovjet-Rusland.
pag. 6
Voordrachtavond van Kunst aan het Volk.
pag. 6
E.: Een avond van één-bedrijfsspelen van
Haarlem's Tooneel.
pag. 6
Uit de Groote Stad: J. C. E. Uitgestelde Oude-
jaarsavondvïering.
pag. 3
Sport in 't kort.
pag. 11
De burgerlijke stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 13.
