DE NEGUS NAAR HAIFA.
THIJS IJS EN DE DIAMANT
Collectieve veiligheid, klucht of realiteit?
DINSDAG 5 MEI 1936
HAARLEM'S DAGBLAD
4
BUITENLAND
Nu herstel van het front van Stresa?
De toestand te Addis Abeba.
Mussolini zal tot het volk spreken
als op 2 October.
Naar Eden Maandagmiddag in het Lager
huis meedeelde, werd den Britschen gezant
te Addis Abeba in den avond van den eersten
Mei door den secretaris van den keizer mee
gedeeld, dat deze van de leiding der zaken
afstand had gedaan, deze aan zijn minister
raad had toevertrouwd, en dat hij met zijn
familie naar Palestina wilde vertrekken. De
Britsche regeering was van gevoelen, dat zij
dit verzoek moest inwilligen en voor zoover
dit in haar vermogen was, de reis naar Je
ruzalem moest vergemakkelijken. Bijgevolg
stelde de Britsche regeering zich in verbin
ding met de Fransche regeering, die zich be
reid verklaarde te voldoen aan de wensclicn,
die de negus te kennen zou kunnen geven
met betrekking tot zijn bestemming. De
Britsche regeering gaf derhalve aan het oor
logsschip „Enterprise" opdracht naar Dji-
boeti te gaan en den keizer en zijn gevolg
naar Haifa te vervoeren. Het gezelschap zou
zich waarschijnlijk om 18.00 uur plaatselij
ken tijd inschepen.
Natuurlijk verwacht men van den keizer,
dat deze tijdens zijn verblijf in Palestina op
geen enkele wijze aan de voortzetting der
vijandelijkheden zal deelnemen, gezien het
feit, dat hij de leiding der zaken uit handen
heeft gegeven.
Tenslotte gaf Eden nog eens in het kort
een overzicht van den toestand te Addis
Abeba na het vertrek van den Negus, naar
aanleiding van de laatste rapporten, die van
den Britschen gezant in Abessynië ontvan
gen zijn.
Worden de sancties op
geheven?
LONDEN. 5 Mei (Reuter-A.N.P.)De meeste
diplomatieke correspondenten zijn van oor
deel. dat nu Abessynië ineen is gestort, mid
delen zullen worden gevonden om een einde
te maken aan de sancties, en het front van
Stresa te herstellen.
Ras Nassiboe eveneens te Djiboeti.
DJTBOETI. 5 Mei. (Reuter-ANP) De com
mandant van het Zuidelijke Abessynische le
ger en zijn raadsman, de Turksche generaal
Wehib Pasja, zijn eveneens te Djiboeti aan
gekomen. vanuit Diredawa. Dit beteekent
vermoedelijk de ineenstorting van den laat-
sten tegenstand der Abessyniërs.
Concentratie der vreemdelingen
in' de Britsche legatie.
Hoewel het systematisch plunderen thans
ten einde is, dreigt de hoofdstad een nieuw
gevaar, door het naderen van een bende galla-
desperado's.
De meeste vreemdelingen zijn ondergebracht
in de Britsche legatie.
De Turksche legatie is verlaten, nadat er
vijf personen waren gedood.
Ook de Amerikaansche legatie bleek on
houdbaar en zij die zich daar bevonden, zijn
naar de Britsche legatie overgebracht, terwijl
ook de Zweedsche onderhoorïgen zijn over
gebracht naar de Britsche legatie.
In totaal zijn bij de ongeregeldheden van
de laatste dagen "12 Europeanen om het leven
gekomen, het aantal gewonde Abessyniërs be
draagt ongeveer 300.
Bevestigd wordt dat de Fransche regeering,
die de Italiaansche regeering op de hoogte
houdt van den toestand te Addis Abeba, haar
verzocht heeft den opmarsch naar de hoofd
stad te bespoedigen. Maandag hebben Itali
aansche vliegtuigen boven de hoofdstad ge
vlogen, wat de vreemdelingen aldaar bemoe
digde; bovendien heeft de Italiaansche re
geering maatregelen getroffen om de belegerde
legatie te hulp te komen.
Versterking der Britsche legatie?
Het gerucht gaat. dat met de torpedo
jagers Decoy" en ..Dainty" die Maandag uit
Aden naar Djiboeti zijn vertrokken, een de
tachement mariniers is vertrokken, bestemd
als versterking van de legatiewacht te Addis
Abeba. Een bevestiging is hiervan evenwel
niet ontvangen. De grootste geheimhouding
wordt hieromtrent in acht genomen.
Fransche legatie door plunderaars
omsingeld.
Volgens berichten uit Addis Abeba is de
Fransche legatie waar 2000 personen een toe
vlucht hebben gezocht, door benden plunde
raars omsingeld. De levensmiddelenvoorraad
begint op te raken en de gezant heeft opnieuw
te Djiboeti om hulp verzocht.
In den nacht van Zondag op Maandag is
een compagnie Fransche koloniale troepen
met munitie en levensmiddelen vertrokken en
Maandag is een tweede compagnie gevolgd.
De compagnie, welke sedert enkele maanden
te Diredawa was gestationneerd. heeft thans
opdracht ontvangen, onmiddellijk naar Addis
Abeba te vertrekken waar zij thans elk oogen-
blik kan aankomen. De compagnie, welke gis
teren uit Djiboeti is vertrokken, zal deze com
pagnie. te Diredawa vervangen. Hier schijnt
alles even kalm te zijn.
Naar verder vernomen wordt, ls de spoorweg
verbroken nabij Modjo op ongeveer 50 K.M.
van Addis Abeba.
Italiaansch oordeel over den
toestand.
In bevoegde Italiaansche kringen verklaart
men, naar Reuter meldt, dat de Italiaansche
regeering zich niet uitspreekt over de juridi
sche persoonlijkheid van den negus met be
trekking tot de internationale wetten. Of
schoon de Italiaansche regeering niet officieel
van de jongste gebeurtenissen in Abessynië in
kennis werd gesteld, volgt zij den loop daar
van toch aandachtig met het oog op het
nemen van de noodzakelijke mAai*eg«len, D»
vlucht van den negus beteekent, dat de Abes
syniërs niets meer van hem en zijn dynastie
willen weten.
De „Temps" over de situatie.
De „Temps" verklaart in een commentaar
op de situatie in Abessynië, dat thans het
oogenblik gekomen is om een ontspanning
tusschen Italië en Engeland tot stand te
brengen en een oplossing voor het Oost-
Afrikaansche conflict te vinden, die in over
eenstemming is met de belangen van Enge
land en Italië en met het moreele prestige
van den Volkenbond.
Italië, aldus het blad, kan zonder aan zijn
eigen liefde te kort te doen verzoenend en ge
matigd optreden, omdat zijn militaire overwin
ning volkomen is. -Italië zou een politieke fout
begaan, indien het zich zelf voor het voldon
gen feit van een radicale oplossing zou stel
len. waarin de Volkenbond niet zou kunnen
toestemmen zonder zich te vernederen.
Gaat de Negus in een klooster?
Uit Jeruzalem wordt gemeld;
Daar de bevolking van Palestina zeer sym-
pathiek staat tegenover de Abessynische zaak.
kan de Negus verzekerd zijn van een hartelijke
ontvangst door de bevolking. Naar Reuter
meent te weten, zal de Negus waarschijnlijk
zijn intrek nemen in het Abessynische con
sulaat te Jeruzalem of in een Abessynisch
klooster, aan den oever van de Jordaan ge
sticht op de plaats waar Jezus gedoopt werd.
De duce soreekt in de
Kamer.
Mussolini heeft in de Kamer een korte
rede gehouden.
De president der Kamer, Ciano zeide in
zijn rede:
„Het Abessynische keizerrijk, dat geduren
de vele jaren de door Italië aangeboden
vriendschap heeft afgewezen, dat de rust in
onze koloniën bedreigde, is thans overge
leverd aan de genade van het Italiaansche
leger, terwijl de Negus op de vlucht is. In
den loop van eenige maanden zijn de legers
der .slavenhouders, ondanks den moreele en
materieelen steun van het Geneefsche anti
fascisme, het een na het ander vernietigd
door de militaire macht van Italië. Ciano
bracht dank aan het leger, de arbeiders en
vooral aan Mussolini. De rede van den presi
dent werd luide toegejuicht. De zitting werd
daarna voor korten tijd gesloten.
Na de hervatting sprak Ciano woorden van
herinnering bij het overlijden van koning
Foead van Egypte. Mussolini sloot zich bij
deze woorden aan en zeide. dat er een histo
rische affinititeit bestaat tusschen Egypte
en Italië, die beide de erfgenamen van een
duizenden jaren oude beschaving zijn.
De duce nam hierna opnieuw het woord
en zeide: „ik heb bevel gegeven voor een al
gemeen opkomen van het Italiaansche volk.
Ik zal het Italiaansche volk datgene mede-
deelen. waarop gij wacht. Ik zal tot het volk
spreken zooals op 2 October". Opnieuw
barstten de toejuichingen los.
De „Enterprise" vertrokken.
DJTBOETI. De Britsche oorlogsbodem „En
terprise" is Maandagavond om 19.30 uur ver
trokken met den Negus met zijn gezin en ge
volg aan boord. Het schip wordt geëscor
teerd door een torpedojager.
De Negus wordt Vrijdag te Haifa verwacht.
Japan.
Binnenlandsche hervor
mingen op til
De keizer van Japan heeft Maandag de
beide Japansche Kamers, het Hooger- en
Lagerhuis geopend.
Voor de eerste maal in de parlementaire
geschiedenis van Japan heeft de boodschap
van den keizer, naar het agentschap Domei
meldt, bijzondere politieke gebeurtenissen
aangeroerd. De keizer heeft zijn leedwezen
en zijn droefheid over de gebeurtenissen van
Februari geuit en het geheele volk opge
roepen, gezamenlijk te werken voor de na
tionale welvaart van Japan.
Het antwoord van beide Huizen zal thans
eveneens op de gebeurtenissen van Februari
moeten ingaan en op de groote verantwoor
delijkheid van het geheele volk voor de droef
heid des keizers moeten wijzen. Men moet de
belofte afleggen, dat alle onderdanen het
keizerlijke bevel gehoorzamen en offers voor
de grootheid van Japan brengen zullen.
De door de regeering aan het parlement
voorgelegde 32 wetsontwerpen geven duide
lijk blijk van den wil om binnenlandsche
hervormingen tot stand te brengen. Er is
bijv. een ontwerp tot regeling van de land-
bouw-hypotheken. een wet die het plaatsen
van vitale industrieën onder staatscontrole
beoogt, verder een verbod van onwettig druk
werk" en scherpe controle op radicale bewe
gingen en organisaties.
HET PROCES-WESEMANN BEGONNEN.
BAZEL. 4 Mei (Reuter-A.N.P.) De eerste
zitting van het proces tegen den Duitscher
Wesemann, die terecht staat wegens ontvoe
ring van den uit Duitschland gevluchten
journalist Berthold Jacob, was gewijd aan de
voorlezing van de acte van beschuldiging, het
verhoor van den verdachte en het verhoor van
verschillende getuigen.
Uit de getuigenverklaringen is gebleken,
dat Wesemann een leven heeft geleid, dat
niet in overeenstemming was met de hem
toegedachte inkomsten. Wesemann was zeer
bekend op de Duitsche ambassade te Lon
den. Na de volksstemming in het Saargebied
hield zijn activiteit op.
Het bericht van de ontvoering van Jacob
zou met groote voldoening zijn ontvangen
door het ministerie van oorlog, door gene
raal Goering en Rijkskanselier Hitier.
DE F1NANCIEELE POLITIEK VAN
FRANKRIJK NA DE VERKIEZINGEN.
In City-kringen te Londen houdt men
zich thans bezig met den koers, welke de fi-
nancieele politiek van Franrijk zal volgen
na de verkiezingen. Men wacht met belang-
slelling op de maatregelen welke genomen
zullen worden ter bescherming van de finan
ciën van het land. De groote vraag is, of
Frankrijk nu zich zal oriënteeren op devalua
tie en het voorbeeld van België zal volgen,
dan wel de huidige politiek handhaven. Van
het antwoord op deze vraag kan de houding
van het Britsche ministerie van financiën af
hangen inzake stabilisatie van het pond-ster-
li*?.
Amy Mollison geeft het niet op.
Weer opgestegen voor een recordvlucht naar
Kaapstad.
De avia trice Amy Mollison geeft haar po
gingen om het record Londen—Kaapstad,
haar onlangs door Tommy Rose ontnomen,
weer op haar naam te brengen, niet op.
Maandagochtend 9 uur is zij opnieuw opge
stegen en 's avonds te Oran geland, vanwaar
zij weer om 19.36 vertrok om haar vlucht
voort te zetten.
GEEN SUPER-SLAGSCHIP IN JAPAN.
Tegenover een correspondent van Havas
heeft de woordvoerder van het Japansche
ministerie van marine ten stelligste ontkend,
dat Japan voornemens was een slagschip van
55.000 ton te bouwen, dat met kanonnen van
52Va c.M. bewapend zou zijn. De woordvoer
der wees er op, dat de werven van de admi
raliteit op het oogenblik niet ingericht zijn
op het bouwen van een dergelijk schip.
MARLENE DIETRICH VIJF MINUTEN
BUITEN BEWUSTZIJN!
Mariene Dietrich is ten gevolge van de
hitte door een flauwte bevangen, toen zij in
de woestijn bij Yuma (Arizona) haar rol
vervulde in de film „Garden of Allah".
Slechts vijf minuten bleef zij buiten bewust
zijn. Daarna kon zij naar haar hotel worden
teruggebracht, waar zij onder geneeskundige
behandeling werd gesteld. Gemeld wordt, dat
er reeds weer verbetering in haar toestand
is gekomen. (Reuter).
EEN „PYROMAAN".
New York, 4 Mei (ANP) De politie zoekt op
het oogenblik met grooten ijver naar een ge
vaarlijken maniak, die in den loop van de
week niet minder dan 11 huizen in de volks
wijk Bronx in brand heeft gestoken.
GEEN UIT ABESSYNIëRS GERECRUTEERD
LEGER.
ROME, 4 Mei. (ANP) Stefani spreekt de be
richten in de buitenlandse he pers volgens
welke er plannen zouden bestaan om een uit
onderworpen Abessyniërs gerecruteerd leger
te vormen, met alle beslistheid tegen.
Het falen van den Volkenbond in het
Italiaansch-Abessynische conflict.
Wijziging in het Covenant wenschelijk.
Door LORD ROBERT CECIL.
De situatie in Europa is zeer ernstig. De
openbare meening, reeds in een nerveuzen
toestand gebracht door de oplaaiing van het
nationalisme en de mislukking van de ont
wapeningsconferentie. is ernstig geschokt
door Mussolini's totnutoe succesvollen aanval
op Abessynië en Hitler's brute schending van
het Locarnoverdrag. Dit culmineerde in een
crisis in het vertrouwen, waarbij de moreele
autoriteit van den Volkenbond sterk ver
zwakte en de lucht zich vulde met geruchten
over pacten en tegen-pacten. Thans is het
oogenblik genaderd, waarop alle menschen
van goeden wil zich zonder vooroordeel moe
ten afvragen op welke voorwaarden en door
welke middelen de vrede gehandhaafd kan
blijven.
Eén practische voorwaarde althans is zeer
duidelijk: en dat is de nauwe samenwerking
tusschen Engeland en Frankrijk. Het is sinds
verleden zomer het doel geweest der Ita
liaansche propaganda, en in het bijzonder
het Italiaansch-georiënteerde deel van de
Parijsche pers, met hulp van de Duitschers
tweedracht te zaaien tusschen de Fransche
en Britsche regeeringen en misverstanden
tusschen beide volkeren teweeg te brengen.
Wij moeten ons best doen die misverstanden
uit den weg te ruimen.
Om te beginnen is er geen verschil tus
schen de verantwoordelijke Fransche en
Britsche meening over dat deel van de Fran
sche vredesvoorstellen van 8 April, dat be
trekking heeft op dè' eenzijdige schending
der Locarnoverdragen en de plotselinge con
centratie van troepen in de gedemilitariseer
de zone. De Duitsche regeering heeft dat
staat vast een verdrag gebroken, dat zij
vrijwillig heeft aanvaard; en als dit willekeu
rige optreden het voorspel blijkt te zijn en
we hopen van harte dat het niet het geval
is van een daadwerkelijken aanval op
Frankrijk en België, dan zouden die landen
recht hebben op volledigen Britschen steun
en zij zouden dien ontvangen ook. Met die
ongelukkige mogelijkheid in zicht is men
verder overeengekomen, dat de technische
discussies, die tusschen de generale staven
van Frankrijk. België en Engeland gehouden
zijn, wenschelijk waren.
Tot zoover is er geen verdeeldheid van
eenig belang in de publieke opinie aan weers
zijden van het Kanaal. Waar een verschil
zich kenbaar begint te maken is in de ver
gelijking tusschen den vernietigingsoorlog,
die Italië in Abessynië voert en de Rijnland
crisis. Hier trekken de Britten een scherper
scheidingslijn tusschen de twee gevallen dan
de Franschen -zooals we uit hun pers kun
nen opmaken. Hoe afkeurenswaardig de
jongste Duitsche „coup de force" ook moge
zijn. hij stijgt niet tot de hoogte van een
oorlogsdaad. Om. in de termen van het Cove
nant van den Volkenbond te spreken, de
schending van het Locarnoverdrag „dreigt
de goede verstandhouding, waarvan de vrede
afhankelijk is te verstoren"; maar het is
geen „toevlucht tot den oorlog", die ingevol
ge artikel 16 automatisch de toepassing van
sancties door de staten-leden met zich mee
brengt. Bijgevolg stelt de Britsche opinie zich
op het standpunt, dat de Volkenbondsraad
die maatregelen moet nemen „die ver
standig en doelmatig geacht kunnen worden
voor beveiliging van den vrede tusschen de
naties": en de Britsche regeering heeft den
volledigen steun van het land bij haar po
gingen om in overleg met de andere betrok
ken mogendheden vast te stellen, welke deze
maatregelen zullen zijn.
Het eerste doel moet zijn het herstel van
de internationale controle op den toestand
en het herstel van den eerbied voor het col
lectieve systeem, waaraan zoo'n ernstige slag-
is toegebracht door het willekeurige, eenzij
dige optreden van de Duitsche regeering.
Daar het bovenal verlangt naar verzoening
en vredestichting in West-Europa hoopt En
geland natuurlijk de hulp te krijgen van
Duitschland om dit ideaal te bereiken. Wan
neer die hulp niet geboden wordt moeten de
andere staten overleggen welke weg zon
der Duitschland ingeslagen kan worden. Er
is in Frankrijk veel gesproken over sancties
tegen Duitschland: als de Britsche meening
hier afwijzend tegenover staat dan is dat
hoofdzakelijk wegens het scherpe onder
scheid. waarover ik reeds sprak, tusschen een
verovering van gebied gelijk die in Afrika
heeft plaats gehad en de breuk van een in
ternationaal contract, waarbij geen men-
schenlevens verloren zijn gegaan. Een van
de merkwaardigste revoluties in de openbare
meening, in Frankrijk niet naar haar volle
waarde geschat, is de in de laatste twee jaar
bij de verstandigste mannen en vrouwen van
Engeland ontstane overtuiging, dat kracht
dadige onderdrukking van een gewapenden
inval absoluut noodzakelijk is voor ieder
doelmatig internationaal stelsel. Zij aan
vaarden de verplichtingen van het Covenant
op dit punt als bindend voor hen persoonlijk.
Dat is één reden waarom Frankrijk's mis
lukte medewerking aan krachtige maatre
gelen ter beëindiging van de moorddadige
slachting van Italië in Abessynië zoo tra
gisch is en het land zich van ons vervreemd
heeft. Voor het berechten van een interna
tionaal onrecht, dat niet met toevluchtne-
ming tot den oorlog gepaard ging, voorziet
het Covenant in minder drastische metho
den en deze komen de Britsche opinie ge
schikt voor.
Meer of minder doorwerkte voorstellen zoo
wel van de Fransche als van de Duitsche re
geering, ter verkrijging van bestendiger voor
zorgsmaatregelen tot het behoud van den vre
de, liggen thans voor ons en verdienen onze
zorgvuldige aandacht. Het Fransche plan
schijnt ons realistischer en verstrekkender
dan het Duitsche toe. Hitler's aanbod voor een
non-agressieverdrag, dat den Europeeschen
vrede zou insluiten, is oppervlakkig beschouwd
bijzonder aantrekkelijk. Maar bij nader on
derzoek beteekenen zijn voorstellen, afgezien
van het vooruitzicht van Duitschland's te
rugkeer tot den Volkenbond, niet zoo heel
veel. Tenslotte is Duitschland al door het
Briand-Kellogg-pact verplicht af te zien van
het gebruik van oorlog als instrument van
nationale politiek en die verplichting is aan
geen tijdgrenzen gebonden. De waarheid is,
dat non-agressiepacten, tenzij begeleid door
een absolute belofte tot het verleenen van
wederzijdschen bijstand, niet bijzonder over
tuigend zijn. Zoo is het ook met Hitler's
ontwapeningsvoorstellen; zij schijnen slechts
het bezit te verbieden van die wapens, die
Duitschland niet heeft. Tenslotte hangt alles
af van de vraag, wat Duitschland bedoelt met
zijn tweede belofte van trouw aan het Cove
nant. Zai deze met meer enthousiasme ge
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC.
Thijs dwaalt rond in de grot van de dwergen. Het is er heel stil en
niets verroert zich. Maar het is er vol spelonken en gangen en overal
kunnen dwergen op je loeren, Thijs! Zullen ze je dan gevangen
nemen? Maar Thijs kent geen vrees. Hij zoekt moedig verder naar
de diamant van Makebijs en denkt: „Wie aanhoudt wint".
daan worden dan de eerste? Zal het de bedoe
ling beteekenen lid van den Volkenbond te
blijven of zal Duitschland opnieuw bedanken,
wanneer het zijn eigen weg niet kan volgen?
Zal het gelijk staan met een eerlijke en daad
werkelijke poging de vermindering en beper
king der bewapening te bereiken, die artikel
8 voorschrijft? Zal het neerkomen op
„handhaving van behoorlijke en menscbe-
lijke arbeidsvoorwaarden", om artikel 23 te
citeeren, „voor alle mannen en vrouwen in
het eigen land", inbegrepen bijvoorbeeld de
Joden?
De verdediging van de internationale orde
neemt in het Fransche plan de voornaamste
plaats in: het logisch gevolg de vestiging
van een internationale macht onder controle
van den Volkenbond zou meer ingang tot
de Britsche ooren vinden, ware daar niet die
ergerlijke oneenigheid onder de perma
nente leden van den Raad toen zij gesteld
werden tegenover den plicht den aanvalsoor
log in Abessynië te stuiten. Is dit een lichaam
waar een dergelijke macht haar bevelen van
kan ontvangen?
Voordat wij uitmaken welk van deze ge
neesmiddelen gebruikt zal worden moet het
ons eerst duidelijk zijn, wat het kwaad is,
dat genezing eischt.
Het bestaande Covenant moge noch vol
maakt, noch compleet zijn. Maar tenzij van
een natie „het woord haar verbond is" kan
zelfs van het meest volmaakte verdrag niet
verv.. cht worden, dat het volkomen bevre
digend zal werken. De jongste gebeurtenissen
maken het evenwel wenschelijk bepaalde ver
anderingen in de internationale wereldwet
geving in overweging te nemen.
Met betrekking tot de voorkoming van een
dreigenden oorlog hebben de regeeringen
op het oogenblik een te gemakkelijk voor
wendsel om zich van het nemen van voor
zorgsmaatregelen te onthouden tengevolge
van het feit, dat in het Covenant geen voor
ziening is getroffen inzake de uitsluiting van
de stemmen der mogelijke oorlogvoerenden
onder artikel XI, het artikel, dat den Vol
kenbondsraad voorschrijft de noodige maat
regelen te nemen tot handhaving van den
vrede. De aanvaller kan daarom altijd tegen
een krachtige activiteit obstructie voeren.
Het is dus blijkbaar noodzakelijk te bepalen,
dat de stemmen der partijen betrokken bij
een internationaal conflict in een dergelijke
kwestie niet meegeteld zullen worden.
Met betrekking tot een verdragsbreuk, die
de goede internationale relaties verstoort,
maar geen onmiddellijken of dreigenden oor
log insluit, zou het naar mijn meening niet
verstandig zijn een automatische sanctie voor
al dergelijke gevallen vast te stellen. Er be
staan echter zekere soorten van internatio
nale misdrijven en contractbreuken, voor
welke het wenschelijk zou zijn de collectieve
actie te reorganiseeren teneinde het recht
te handhaven en iedere uitbreiding van de
beleediging te voorkomen. Wanneer bijvoor
beeld een ontwapeningsverdrag aanvaard is
zou iedere schending van de voor elk volk
vastgestelde bewapeningsgrens automatisch
economische sancties in werking moeten
brengen tegen de in overtreding zijnde
natie.
Maar zullen de contracteerende partijen,
als het kritieke oogenblik gekomen is, moedig
en zelf-opofferend genoeg zijn om hun aan
deel te aanvaarden bij het toepassen van
dergelijke middelen? Tenzij nog óp dit laatste
oogenblik de autoriteit van de internationale
verbintenissen hersteld wordt door een
krachtige interventie ter beëindiging van den
Abessynischen oorlog kan niemand deze
vraag met een overtuigend „ja" beant
woorden. Hier had men te doen met een
openlijke „toevlucht tot den oorlog" in
strijd met het Covenant van den Volkenbond,
het Pact van Parijs en meer dan een Ita-
liaansch-Abessynisch verdrag. De schuld van
de Italiaansche regeering kwam nog duide
lijker vast te staan, toen zij weigerde arbi
trage te aanvaarden. Artikel XVI van het
Covenant eischte, zelfs na de wijziging door
de resoluties van de Assembiée van 1921, on
middellijke oplegging van die sancties, die
noodig waren om den oorlog te verhinderen.
Er was geen twijfel aan dat dergelijke
sancties succes zouden hebben gehad door
de overweldigende macht van Engeland,
Frankrijk. Rusland en de Middellandsche Zee
staten, die Engeland bij zijn enquête steun
beloofden. De oorlóg zou onmiddellijk tot
stilstand zijn gebracht, ten voordeele van
Italië, tot redding van Ethiopië en het be
langrijkste van alles, tot handhaving van
het aanzien van den Volkenbond,
Waarom is dit niet gedaan? Ex- waren twee
voorname oorzaken. In de eerste plaats ge
brek aan klaarheid en durf in de politiek
door de Britsche regeering tot in den na
zomer van 1935 gevoerd en in de tweede
plaats de politiek van voortdurend ontwij
ken, die door de Fransche regeering gevoerd
werd bij de nakoming van haar Volken
bondsverplichtingen. In de nieuwe Fransche
Vredesvoorstellen lezen wij: „Er is geen wer
kelijke veiligheid in de internationale be
trekkingen als alle conflicten, die tusschen
de staten kunnen ontstaan, niet worden
opgelost overeenkomstig internationale wet
ten die 'bindend voor allen zijn, haar inter-
interpretatie vinden in een onpartijdige en
souvereihe internationale jurisdictie en ge
waarborgd worden door de macht van alle
leden der internationale gemeenschap".
Dat is bewonderenswaardig gezegd. Tenzij
de landen bereid zijn hun verplichtingen
werkelijk na te komen en dit ook doen is de
collectieve veiligheid voorbestemd een klucht
te worden. Het moge te laat zijn nu ook de
noodige actie te voeren in de Abessynische
zaak. De houding van den Volkenbond is
niet geëxcuseerd met te zeggen, dat Engeland
zijn verplichtingen van het Locarnoverdrag
niet nagekomen is, zelfs als dit waar was. In
werkelijkheid is het volkomen onwaar. Enge
land heeft zijn plicht naar den letter en
naar den geest vervuld en geen eerlijk
mensch kan het tegendeel beweren.
Voordat we er ons toe zetten nieuwe voor
zieningen ter handhaving van den vrede te
treffen, moeten we er eerst zeker van zijn,
dat we ze ook ten uitvoer kunnen leg
gen en laat ons als vooruitzicht van een
toekomstig goed gedrag voor alles de be
staande verplichtingen in practijk brengen.
Laat ons in de eerste plaats artikel XI aan
vullen gelijk ik reeds voorgesteld heb en
laat ons eenig practisch begin maken met
de vermindering en beperking der bewape
ningen, die het Covenant met de bedreiging
dat tot toepassing van sancties zal worden
overgegaan wanneer de vastgestelde grenzen
worden verbroken en laat ons den luchtoorlog
elimineeren door de nationale luchtstrijd
krachten af te schaffen, de burgerlijke
luchtvaart onder controle te zetten en een
internationale luchtmacht te stichten tot
het houden van toezicht op deze hervormin
gen. Maar onze eerste plicht is de stopzetting
van de Italiaansche verovering van Abessynië
Zoolang dat nog niet is geschied staat ieder
gepraat over collectieve veiligheid gelijk met
een misplaatste grap, die zeker niet door mijn
landgenooten geapprecieerd zal worden.
(Nadruk verboden.)» j
