Maanvisch.
Hei BefaHftijltsie
54e 'Jaargang No. 16276
Verschijnt 3ageliilcs, behalve ön Zon- én Feest3agen
Don3er3ag 16 Juli 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.7254.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENS DRUKKERIJ N.V.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 e Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
AD VERTEN TlëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzèkering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 600.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.—
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim ƒ75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-, Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles Indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLFM, 16 Juli
Een Communiqué.
Het Italiaansche persbureau Stefani, een
der dagelij ks-werkende spreekbuizen van den
dictator Benito Mussolini, laat ons per com
muniqué weten dat hij niet boos op ons is
vanwege de sancties. Hij koestert geen wrok.
Hij zegt: „Ik heb geen enkele rancune tegen
de staten, die hierin de politiek van Genève
hebben gevolgd. Dientengevolge blijkt de vrees
omtrent mogelijke represaille-maatregelen,
welke in eenige kleinere staten tot uiting
kwam, van allen *- 'ind ontbloot. Italië is van
meening, dat de sancties aan de wereld een
veelbeteekenende les hebben gegeven door aan
te toonen, dat Italië politiek en economisch
onafhankelijk staat. In verband met het
thans geleden échec is het te voorzien dat het
befaamde artikel 16, althans in zijn huidigen
vorm, in de toekomst niet meer zal worden
toegepast, daar het van dien aard is, dat het
tot zeer ernstige consequenties kan leiden".
Welnu! Zijt gij niet geroerd over zulk een
grootmoedigheid? Wij krijgen vergiffenis!
Zoomaar vergiffenis! En dat terwijl de Ita
liaansche dictator zijn onderteekende ver
plichtingen inzake het Volkenbondsvêrdrag
heeft geschonden, een staat zonder moderne
oorlogsmiddelen heeft overvallen met het ge
meenste moordtuig, dat de wereldhistorie ooit
gekend heeft, en wij Nederlanders daarente
gen o schande, nietwaar? onze plechtig
aangegane Volkenbondsverplichtingen zijn na
gekomen.
Beiden hadden wij deze verplichtingen aan
gegaan en onderteekend zonder eenigen
dwang. Zoowel Italië als Nederland hadden
zich ervan kunnen onthouden. Wij hadden ze
ook beiden in den loop der jaren kunnen op
zeggen, maar dat hebben we niet gedaan.
Italië niet, Nederland evenmin. En toen Italië
ze schond en Genève een beroep op de ande
ren en op ons deed, hebben wij ze gestand ge
daan, zoomaar eerlijk gestand gedaan. Italië
heeft gehandeld in kwaden trouw, Nederland
in goeden trouw. Italië heeft een kolonie ver
overd, Nederland heeft schade in zijn handel
geleden.
En nu krijgen wij grootmoedig vergiffenis!
Sans Rancune, zegt Benito Mussolini. Maar
omdat hij vindt dat wij toch wel een berisping
verdiend hebben zegt hij erbij dat wij een les
hebben gehad. Nu? Buigt gij, mede-Nederlan
ders, nog niet deemoedig het hoofd tegenover
dezen Rechtvaardige, die zijn woord brak en
ons vergiffenis schenkt omdat wij ons woord
hielden? Niet? Hoe is het mogelijk! Begrijpt
gij dan niet dat zwart wit is en wit zwart en
gelooft gij heusch nog aan dat vermakelijk-
naïeve spreekwoord: „Eerlijk duurt het
langst"? Macht is toch zeker recht! Nu, de
Italianen hadden vliegtuigen met sproeigas
en bommen, en de Abessiniërs geen vliegtui
gen met sproeigas en bommen. Daarom heb
ben de Italianen het gewonnen. Dat is Macht
nietwaar? Dus dat is ook Recht!
En Mussolini is niet eens boos op ons
Edele man!
Hij is nu bezig met een nieuw vredesplan.
Maandag zal hij naar zijn kasteel te Rocca
della Caminate vertrekken om het te voltooien.
Hij gaat altijd naar dab kasteel als hij iets
groots in den zin heeft, en hoe gerust, hoe
zelfbewust en edel zal hij er zich thans
voelen nu hij ons Nederlanders, en de Belgen
en Denen en Zwitsers, de Tsjechen, Span
jaarden en Joego-Slaven, de Engelschen,
Franschen en Zweden en al die anderen "alle
maal absolutie heeft gegeven voor hun zonde
tegen de Macht: het handelen volgens hun,
woord, in goeden trouw!
Waarom maakt hij nu weer een vredes
plan? vraagt gij.
Waarom geen nieuw oorlogsplan?
Omdat het hem zoo uit komt. Omdat hij
een periode van vrede noodig heeft. En ook
geldleeningen, misschien straks ook
.van ons. Nu, die zullen we hem gaarne geven,
nietwaar?
Dankbaar voor de edelmoedige behandeling,
voor de ons geschonken vergeving, wachten
we nu de orakeltaal uit Rocca del Caminate
afen hoeveel geld er moet wezen
en hoeveel jaar we nog mogen leven.en
welke volgende les we zullen krijgen in het
niet-nakomen van vrijwillig'-gesloten ver
dragen
Mussolini is groot, en de Gasbom is zijn
profeest!
R. P.
Ik zet me wel wanhopig
Voor mijn rijmersdagtaak neer,
Want wat begin ik bij dit
Ongerijmde „zomer"weer?
Maar 'k heb toch iets gevonden,
(Ook al kostte het veel tijd)
Dat min of meer verwant is
Aan de sfeer van nattigheid.
Ik heb het nooit geweten,
Doch ik lees, dat het zoo is:
Je vangt bij volle-maanlicht
't Meest en makkelijkste visch.
Men gaf mij geen verklaring,
Wat de oorzaak wel mag ziln,
Of visch zoo'n trek in aas krijgt
In den vollen maneschijn,
Dan wel denkt, fatalistisch:
Als 'k toch naar de maan moet gaan,
Dan ga ik, als 'k mag kiezen,
Nog het liefst naar volle maan.
Doch over dit verschijnsel
Heb ik nog wat doorgedacht,
Hetgeen mij nog tenslotte
Tot de overpeinzing bracht:
Er zit een vingerwijzing
Waaruit hij wat leeren kan,
Een blauwen vollen Maandag
Voor zoo menig jongen man.
In 't volle maanlicht worden
Graag de fuiken uitgezet,
En, onverhoeds gevangen,
Lig je spartlend in het net.
Wees, extra op je hoede
In hét licht der volle maan,
Dan zijn de kansen 't gunstigt,
Om je aan de haak te slaan.
P. GASUS.
PROF. KARPINSKI OVERLEDEN.
De president van de Russische Academie van
Wetenschappen, professor Karpinski, is op 90-
jarigen leeftijd overleden.
MOEDER VAN VIJF KINDEREN IN
ENGELAND TERECHT GESTELD.
In de gevangenis te Exeter (Engeland) is
gisteren een 35-jarige vrouw, moeder van vijf
kinderen, met den strop terecht gesteld.
Zij was ter dood veroordeeld wegens vergif
tiging van haar echtgenoot.
De surséance der Brockway
Bus Mij.
De Maatschappij biedt 5% aan.
De heer Van der Wal 3
Naar wij vernemen, heeft de N.V. Haarl.
Brockway Bus Mij., in de haar bij vonnis der
Arr. Rechtbank te Haarlem van 9 Juni 1936
voor den tijd van 6 maanden, ingaande 6 Mei
1936, verleende surséance van betaling, het
volgend accoord aangeboden.
Ie. Op de vorderingen voor zoover vallende
onder de werking der surséance en (of) voor
zoover op haar het bepaald bij art. 257 2 F.
W. van toepassing is. wordt binnen 14 dagen
nadat de homologatie van het accoord in
kracht van gewijsde is gegaan, 5 pet. uitge
keerd, waardoor het beloop dier vorderingen,
definitief is gekweten.
2. De vorderingen, voor zoover niet vallende
onder de werking der surséance en voor zoo
ver op haar het bepaalde bij art. 257 lid 2 F.
W. niet van toepassing is, worden binnen 14
dagen nadat de homologatie van het accoord
in kracht van gewijsde is gegaan, voor hun
beloop tot op den dag der aanvang der sur
séance, zijnde 6 Mei 1936, algeheel voldaan.
Bovenstaande is niet van toepassing op de
door pand en (of) hypotheek gedekte vorde
ringen; de hier bedoelde schuldeischers zul
len zich, tenzij met hen een andere regeling
wordt getroffen, door te gelde making van hun
onderpanden moeten bevredigen.
3. De kosten op de surséance en het aanbie
den van het accoord gevallen, zulks met in
begrip van het door de Rechtbank te bepalen
honorarium van den bewindvoerder, worden
integraal voldaan.
4. Vóór de homologatie van het accoord wor
den de voor het nakomen van dit accoord be-
noodigde gelden gestort in handen van mr. dr.
F. A. Bijvoet, advocaait te Haarlem, die zich
met de uitbetaling der gelden heeft belast.
Toelichting.
Ter toelichting wordt hierbij vermeld:
Het totaalbedrag der schulden is f 211.976,59.
Hiervan valt tot dusverre onder I f 210.814,95
en onder II f 1.161.54.
Voor het voldoen der bedragen, onder I en
II bedoeld, is derhalve bereids noodig, onge
acht de ingevolge III te betalen kosten:
I. 5 pet. van f210.814,95 f 10.540,74
II. f 1.161,64
Totaal f 11.702,38
Blijkens het door den bewindvoerder mr. F.
J. D. Theyse op 6 Juli j.l. aan de Rechtbank
uitgebracht rapport, is bij faillissement een
totaal actief te verwachten van f 3.033,08, uit
welk bedrag de preferente schulden en fail-
lissementskosten moeten worden bestreden.
Surséance M. C. van der Wal.
In de hem bij vonnis der genoemde Recht
bank voor 6 maanden, ingaande 15 April 1936, i
verleende surséance van betaling heeft i
de heer M. C. van der Wal, koopman te'
Aerdenhout, directeur der N.V. Haarl. Brock
way Bus Mij., een accoord aangeboden, geheel
in dezelfde bewoordingen als dat, het welk de
Brockway Mij. aanbiedt. Alleen biedt de heer
v. d. Wal 3 pet. aan.
Toelichting.
Ter toelichting wordt hierbij vermeld:
Het totaal der schulden is f 690.048,23. Hier
van valt tot dusverre onder I f 687.378,52 en
onder II: f 2.669,71.
Voor het voldoen der bedragen, sub I en H
bedoeld, is derhalve bereids noodig, ongeacht
de ingevolge III te betalen kosten:
I. 3 pet. van f687.378,52 f20.621,35
n. f 2.669,71
Actie voor wereldvrede.
Bijna 100.000 handteekeningen aan minister
De Graeff aangeboden.
Het resultaat van d'e in Nederland
gevoerde actie van den internationa
len vrouwenbond voor vrede en vrij
heid, t.w. een collectie van bijna
100.000 handteekeningen, gebundeld
in 20 pakketten, is Woensdag aan den
minister van buitenlandsche zaken
Jhr. de Graeff aangeboden.
De presidente van de Nederlandsche afdee-
ling, mevr. C. Ramondt—Hirschmann, heeft
tevoren in een bijeenkomst in het Vredeshuis
aan de Laan v. Meerdervoort in herinnering
gebracht, dat deze vredesactie een jaar gele
den is begonnen bij de Amerikaansche afdee-
ling van dezen internationalen vrouwenbond
en dat reeds 10 millioen persoonlijke hand
teekeningen en 5 millioen adhaesiebetuigin-
gen werden verkregen op de opdracht aan de
regeeringen tot onmiddellijke stopzetting van
de vermeerdering der bewapening en tot ver
krijging van een wereldverdrag voor onmid-
delijke vermindering van bewapening als eer
ste stap naar volledige wereld-ontwapening.
Dank bracht zij vooral aan mevr. E. J. Miolee
Riem Vis, die .de leiding van de propaganda-
commissie hier te lande heeft gehad.
Nadat bij het vredespaleis eenige groeps
foto's waren gemaakt, welke een beeld geven
van de gevoerde propaganda, reed een depu
tatie van ongeveer 20 dames naar het depar
tement van buitenlandsche zaken aan het
plein, waar minister de Graeff de dames ont
ving.
Mevrouw Ramondt—Hirschmann wees in
een korte toespraak den minister op de be-
teekenis van deze vredesactie.
De minister adviseerde door te gaan met de
vredespropagand'a en met het schenken van
vertrouwen aan den Volkenbond, „tenzij deze
het al te bont zou maken", in welk geval een
nieuwe Volkenbond zou moeten worden sa
mengesteld.
Vervolgens heeft de minster zijn handteeke-
ning geplaatst op een verklaring van ont
vangst dezer 96.080 handteekeningen, welke
verklaring naar Genève zal worden gezonden,
waar ook uit de overige 45 deelnemende 'an-
den dergelijke verklaringen worden verwacht,
voor zoover zij daar niet reeds zijn binnenge
komen.
De handteekeningen blijven in de landen
waar zij werden verzameld.
Behalve de hier bedoelde handteekeningen
uit Nederland zijn hier te lande adhaesiebe-
tuigingen ingekomen van 30 organisaties met
135.000 leden.
PERSONALIA.
Woensdag slaagden voor het examen Be
drijfsleiding aan de Amsterdamsche Grafische
School onze stadgenooten A. W. Korstjens en
W. A. van Ommen.
„Zonnestraal"-collecte.
Collectanten kunnen zich aanmelden.
Het plaatselijk Comité voor de „Zonne-
straal"-collecte heeft van B. en W. toestem
ming ontvangen tot 't houden van de bekende
„Zonnestraal"-collecte op Zaterdag 1 Augus
tus a.s.
Algemeen bekend mag worden verondersteld
dat de opbrengst van deze collecte bestemd
is voor de verpleging van t.b.c.-patienten, on
geacht politieke richting of godsdienst en uit
geheel ons land, in het Sanatorium „Zonne
straal" te Hilversum, waar de patiënten met
arbeid als medicijn weer geschikt worden ge
maakt om als volwaardige arbeidskracht in de
maatschappij terug te keeren.
Om deze collecte te doen slagen is een groot
aantal collectanten noodig. Personen, die be
reid zijn, Zaterdag, 1 Augustus, den geheelen
dag of enkele uren daarvan voor „Zonne
straal" te collecteeren, kunnen zich aanmel
den op het Bureau der „Zonnestraal"-collecte,
dat gevestigd is: Jansstraat 15. Telef. 12254,
Haarlem.
Ter gelegenneid van den 70sten verjaardag
van dr. J. B. Bierens de Haan, te Aerdenhout,
die in October a.s. gevierd zal worden, heeft de
Haagsche kunstschilder Toon Kelder in op
dracht een portret van den jubilaris vervaar
digd. Dit portret, waarvan wij hierbij een af
beelding geven, is voor belangstellenden te
bezichtigen bij Kunsthandel De Bois,
Kruisweg 68.
Burgemeester en wethouder van
Beilen verongelukt.
Andere wethouder zwaar gewond.
ASSEN, 16 Juli. Vanmorgen omstreeks
half elf heeft .een zeer ernstig auto-ongeluk
plaats gehad te Graswijk bij Assen, juist ten
Noorden van het bruggetje over het Deurzer-
diepje.
Bij dit auto-ongeluk zijn om het
leven gekomen de burgemeester van
Beilen, de heer T. Froentjes en de wet
houder van Beilen de heer J. E. Ele-
veld. De andere wethouder van Bei
len de heer H. Schuring Rzn. werd
zeer ernstig gewond, terwijl de gemeen
te-secretaris, de heer H. Thalen ern
stige verwondingen opliep. Alleen de
laatste verkeert niet in levensgevaar.
Omtrent de toedracht van het ongeval kan
worden gemeld, dat de burgemeester met de
beide wethouders en den gemeente-secretaris
in de auto van den burgemeester uit Beilen
kwam en met groote snelheid in de richting
Assen reed. Juist voorbij het bruggetje te
Graswijk moest hij een met hout geladen
trailer van de firma Rottinghuis te Delfzijl,
welke uit de richting Assen naderde, pas-
seeren,
Te snel gereden?
Waarschijnlijk door de groote snelheid
heeft de burgemeester de houtauto niet kun
nen voorbijkomen en reed hij, na even de ca
bine van de trailer aan den zijkant te heb
ben geraakt, met volle vaart tegen de vracht-
hout op.
De gevolgen waren, zooals gemeld, ontzet
tend. De auto van den heer Froentjes werd
totaal vernield, het geheele dak is er afgere
ten. De houtauto werd slechts licht bescha
digd.
Alle slachtoffers zijn naar het Wilhelmina-
ziekenhuis te Assen overgebracht.
Het parket en de gemeentepolitie waren
spoedig ter plaatse en stelden een nader on
derzoek naar de oorzaak van het droevig on
geluk in.
JOHNNY DUNN
EN ZIJN ORKEST
komt vanaf HEDEN tot 1 AUGUSTUS in
„DREEFZICHT".
DANSEN ZANG STEMMING.
(Adv. Ingez. Med.)
Totaal f 23.291,06
Blijkens het door den bewindvoerder, mr.
Theyse. op 6 Juni j.l., uitgebracht rapport is
bij faillissement een totaal actief te wachten
van f4.398,20, uit welk bedrag de preferente
schulden en de surséance- en faillissements-
kosten moeten worden bestreden.
Behandeling van het accoord
Dit accoord zal ten Paleize van Justitie wor
den behandeld op 17 October a.s. te 9.45 uur.
Het woord is aan....
Carlyle:
Het Lot zeilde hem beproe
ven, hem bespotten, en eens
zien of hij zin voor humor
had.
De loonregeling in het bloem-
bollenbedrijf.
Namens den Rijksbemiddelaar in het 3de
district heeft zijn plaatsvervangende secre
taris de heer Mr. Wittert van Hoogland een
bespreking gehad met een 30-tal niet georga
niseerde werkgevers in het bloembollenbe-
drijf en de vertegenwoordigers der verschil
lende landarbeidersbonden over het nog steeds
bestaande loongeschil.
Naar aanleiding van deze bespreking heeft
de secretaris van den Rijksbemiddelaar aan
de ongeorganiseerde werkgevers voorgesteld
het loongeschil door 'n scheidsgerecht te laten
beslechten zulks ter voorkoming van de op
legging van verplichte arbitrage.
TRAMVERTRAGING.
Woensdagmiddag heeft het tramverkeer
door de stad een ernstige stagnatie onder
vonden. In de bocht van de Groote Hout
straat naar de Groote Markt brak de vóór-as
van een tramwagen. Spoedig was personeel
van de N.Z.H.T.M. aanwezig om het euvel te
herstellen, wat veel tijd vorderde. Het pas
sagiersvervoer werd per autobus onderhou
den. Eerst anderhalf uur later was de baan
weer vrij.
Ook Woensdagavond zeven uur was er weer
tramvertraging. Op den hoek van het Sta
tionsplein en den Jansweg derailleerde het
achterste trucstel, doordat plotseling de wis
sel omsloeg. Hier duurde de vertraging vijftig
minuten en ook hier moesten de passagiers
in een autobus overstappen.
De storm ontwortelde enorme
boomen.
De storm die gisteren woedde, heeft eenige
zij het niet al te groote schade aangericht.
De plantsoenendienst was over het resultaat
niet ontevreden. Men moge in dit verband
bedenken, dat de boomen thans in vol blad
staan.
De totale oogst is:
KORTE VERSPRONCKWEG: Nabij Stoop's
Bad werd een wilg door de storm ontwor
teld. Van een populier werd de top afgebro
ken.
ZIJLWEG: Hier werden twee kleine boomen
omgeworpen.
ZIJLVEST: Voor de H.B.S. is een groote
boom omgewaaid.
PRINSENBOLWER.K: Hier vielen twee
boomen als slachtoffers van de wind.
LANGE HEERENVEST: Een boom is hier
ontworteld en in de Heerensingel gewor
pen.
BLOEMENDAALSCHE BOSOH: Uit een der
boomen werd de top gerukt. Verder zijn hier
en daar grootere en kleinere takken afgebro
ken en neergesmakt
De heer H. W. Korenstra. directeur van de Nutskweekschool alhier, heeft het
onderwijs vaarwel gezegd. Gisteren had een afscheidspiecht-igheid plaats in het
schoolgebouw. Voorste rij vierde van links) de heer Korenstra rechts van hem
de heer A. G. Boes, voorzit tor vro 1 - - - hoolbestuur.
DE ZWARE STORM. DIE WOENSDAGMID
DAG BOVEN ONS LAND HEEFT GEWOED.
HEEFT DRIE MENSCHENLEVENS GE-
EISCHT EN GROOTE SCHADE AANGE
RICHT.
pag. 7
De zee-engtenconferentie te Montreux aan
vaardde het geamendeerde voorstel inzake
sluiting der zee-engten in oorlogstijd.
pag. 4
De Italiaansche pers betuigt haar erkentelijk
heid tegenover de niet-sanctielanden.
pag. 4
Volgens geruchten zou Von Papen gezant te
Londen worden.
pag. 4
"en Fransche sleepboot met Nederlandsche
bemanning is nabij Plymouth vergaan;
alle opvarenden konden worden gered.
pag. 4
to Eerste Kamer heeft de begrooting van het
Landbouwcrisisfonds in behandeling ge
nomen.
pag. 3
'e brand in het gebouw van K. en W. te Rot
terdam is waarschijnlijk gesticht; vier per
sonen zijn gearresteerd.
pag. 3
Jij de marine-manoeuvres is een matroos om
het leven gekomen.
pag. 3
De heer H. W. Korenstra verlaat het onder
wijs.
pag. 6
liet Nederlandsche B hockeyelftal wint met
41 van Afghanistan.
pag. 11
ARTIKELENENZ.
R. P.: Een communiqué.
pag. 1
Graaf Sforza: Is een restauratie der Ilabs-
burgers mogelijk?
pag. 4
C B. Spaansche miniaturen.
pag. 3
C. J. E. Dmaux: Onze drukpersvrijheid.
pag. 3
Amy Groskamp-ten Have: Een vrouw schrijft:
pag. 6
Voor de Vrouw.
pae. 10
II. D. Vertelling. Maurice Ravi: De zonderling.
pag. T
De Burgerlijke Stam» van Haarlem is opge
nomen op pag. 9.