Sint Margriet.
Hel Behutftijltste
54e Jaargang No. 16280
VerscHijnt dagelijles, KeKalve öp Zon- én Feestdagen
Dinsdag 21 Juli 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post f 0.72ï4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 1Ö122, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-. Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.-,
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Verlies Duim ƒ75.-. Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
l^ad De Zee op de Heide
iloekelo BADHOTEL
temidden van bosch en heide
België's buitenlandsche
politiek.
Telefoonabonné's denkt er
HAARLEM, 21 Juli.
Het Gas.
De algemeene jaarvergadering van de Bri
tish Medical Association de groote organi
satie van Engelsche doktoren, zustervereeni-
ging dus van de Ned. Maatschappij tot bevor
dering der Geneeskunst heeft zich bezig ge
houden met de bedreiging van de menschheid
door het gifgas. Een resolutie om internatio
nale samenwerking der medici te zoeken ten
einde tot een verbod van gifgas-fabricage te
komen is verworpen, cnaar een amendement
waarin het bestuur wordt uitgenoodigd, door
internationale samenwerking een gifgas-ver
bod te bereiken, werd aangenomen.
Natuurlijk helpt een gifgas-verbod niets. Er
is indertijd in Genève al een dergelijk besluit
genomen, het succes ervan is in den Abessini-
schen oorlog gebleken en overigens heeft de
wereldoorlog al afdoende bewezen d'at men
met het verbod van bepaalde strijdmiddelen
niets uitricht. Hier helpt alleen voorkomen
van den oorlog zelf. Zoodra hij eenmaal is
uitgebarsten zijn alle remmen verdwenen,
gelden geen wetten en tractaten en ook geen
moraal meer en „heiligt" het doel: den vijand
te verslaan, alle middelen. Dat weten we nu
toch heusch wel en het baat niets deze harde
waarheden te nègeeren en er een gebaar
tegenover te stellen.
Van belang is dit debat in de vergadering
der British Medical Association evenwel zeker.
Het toont dat ook dit zeer conservatieve
lichaam zich bewust wordt dat het tot inter
nationaal handelen moet overgaan om het
hoogste vakbelang: de roeping van den medi
cus, te verdedigen. De Nederlandsche Maat
schappij is de Britsche daarin sinds vijf jaar
voorgegaan. Haar Commissie voor Oorlogs-
prophylaxis, waarvan onze stadgenoot dr. J.
Roorda de secretaris en „de motor" is en die
indertijd geboren is uit het initiatief vaiï een
groep Haarlemsche medici, heeft internatio
naal al heel wat beweging doen ontstaan. Ik
herinner aan haar jongste actie: het zenden
van een waarschuwenden Open Brief aan de
staatslieden van de geheele wereld door 350
bekendepsychiaters uit tientallen landen,
waarbij H.M. de Koningin het streven der
commissie „als een daad van realiteitszin"
steunde door haar telegrafisch blijk van in
stemming, dat evenals de Open Brief zelf in
de geheele wereld gepubliceerd werd.
Een actie als die der doktoren ikan niet
anders dan langzaam doorwerken, maar zij
heeft de groote en unieke waarde dat zij den
mensch bereikt via zijn intiemsten en meest
vertrouwden raadsman in het grootste aller
raadselen: dat van leven en dood.
De medicus is voor ons allen de vriend die
ons leven verdedigt, die ons helpt het te be
schermen tegen ziekte en gevaar. Is het niet
logisch dat hijzelf niet alleen maar dat ook
zijn vakorganisaties op de bres staan om dien
bruten vernietiger van menschenleven en
menschengeluk, den oorlog, te bestrijden?
Dit heeft de Ned. Maatschappij t. b. dei-
Geneeskunst beseft. Haar activiteit blijkt
thans in Engeland, zooveel weerklank te heb
ben gevonden dat de British Medical Asso
ciation rijp wordt om zich bij haar actie aan
te sluiten. Individueel hebben trouwens al
verscheidene Engelsche medici zich bij het
Hollandsche initiatief aangesloten door er
hun daadwerkelijke belangstelling voor te
toonen..
Het spreekt vanzelf dat een officieele
samenwerking van Hollanders en Engelschen
tot toetreding van meer zustervereenigingen
in andere landen zou moeten leiden.
Wij hopen van harte dat de stugge volhar
ding en energie, van Nederlandsche zijde in
deze actie getoond, spoedig tot dit nieuwe
succes zullen mogen leiden.
Dat de Engelsche doktoren-vereeniging tot
het inzicht moest komen dat de roeping van
den medicus, hier handelen eischte is begrij
pelijk genoeg, maar oude conservatieve orga
nisaties komen niet snel in beweging en kie
zen niet zoo licht een geheel nieuw en daarbij
moeilijk te bewerken arbeidsveld. Toch weten
oprechte overtuiging, geloof in de goede zaak
tenslotte de overwinning te behalen.
Er zijn maar twee machten, zei Napoleon:
de geest en het zwaard. En op den duur wint
de geest altijd
R. P.
TWEEDE SUPPLETOIRE BEGROOTING.
B. en W. bieden den Raad ter vaststelling
aan een tweede suppletoire begrooting voor
den dienst van 1935.
ARBEIDERS AUTO-REISCLUB
„HERMAN HEIJERMANS".
Zondag 26 Juli a.s. houdt bovengenoemde
vereeniging haar tweeden autotocht en wel
naar Apeldoorn, Arnhem en Nijmegen.
(Adv. Inaez. Med.)
Twintig Juli, Sint Margriet,
Als het regent dat het giet
Op dien zeer specialen datum,
Dan, beweert men, is ons fatum,
Voor zes weken in 't verschiet,
Regen, regen, anders niet.
Sint Margriet is weer gekomen
En de regen viel in stroomen,
Een gedeelte van den dag,
Dus dat wordt een hard gelag
Voor de komende zes weken,
Als men 't bijgeloof laat spreken,
Want dan komt er nu een tijd,
Boordevol van nattigheid.
Hen, die op vacantie zinnen,
Die nu eerstdaags gaat beginnen,
Trof misschien met groot verdriet,
Deze natte Sint Margriet.
Laat hen niet mismoedig worden,
!t Komt misschien nog best in orde,
Want de wetenschap hecht niet
Veel geloof aan Sint Margriet
Op het punt van weervoorspelling
Dat is maar een sprookvertelling,
In de laatste zestig jaar,
Bleek het nooit en nimmer waar.
P. GASUS.
Accoord van Montreux
geteekend.
Betreffende de zee-engten.
Uit Montreux: De nieuwe conven
tie betreffende de Dardanellen is gis
teravond om 22 uur 10 onderteekend.
Te middernacht trokken de Turksche
troepen de zóne der zee-engten
binnen.
Ter gelegenheid van de ónderteekening van
de zee-engtenconventie heeft de Turksche mi-
minister van buitenlandsche zaken tegenover
persvertegenwoordigers o.m. verklaard: „Wij
wilden een oplossing door internationale sa
menwerking. Door concessies te doen hebben
wij allen het bewijs kunnen léveren van de
mogelijkheid zelfs zeer moeilijke problemen
op te lossen in een geest van verzoening en
goeden wil jegens allen. Op dit gebied van
overeenstemming is de Balkanbond te Mon
treux voortgegaan met het aan den dag leg
gen van een gevoel van bewonderenswaardige
eenheid.
Feestdag in Turkije.
De Turksche natie heeft met groote span
ning de bekendmaking van de ónderteekening
der zee-engtenovereenkomst te Montreux af
gewacht. De Volkspartij heeft overal in het
land bijeenkomsten georganiseerd. De 21ste
Juli is tot nationalen feestdag verklaard. Alle
huizen vlaggen, terwijl fakkeloptochten en
volksspelen zullen worden gehouden.
PERSONALIA.
De heer N. H. van Lingen, alhier slaagde in
Den Haag voor het Mercurius-examen Boek
houden en te Haarlem voor hetzelfde examen
van de Ver. v. Leeraren in de Handelsweten
schappen.
Mej. E. J. C. Florijn is geslaagd voor het
examen voor Apothekers-assistent te Amster
dam.
VEREENIGING DIERENBESCHERMING
TE HAARLEM.
Men schrijft ons namens de Vereen, voor
Dierenbescherming alhier:
In liet eerste halfjaar van 1936 werden be
handeld in de polikliniek van het dierenasyl,
Ridderstraat 11.
313 honden, waarvan 178 meermalen wer
den behandeld, en 97 katten, waarvan 22 ver
scheidene keeren hulp werd verleend.
Pijnloos gedood werden: 134 honden, waar
van 71 zwervers, en 222 katten, waarvan 175
zwervers.
Voor 85 zwervende honden en 99 zwervende
katten werd een tehuis gevonden.
Een groote verbetering is 't lot der asylhon-
den bracht een dierenvriend, die zijn tijd
beschikbaar stelt om geregeld met hen te
wandelen, waardoor 't mogelijk is, dat elke
hond ongeveer een half uur per dag gelucht
wordt.
De hond Bello vraagt ook nog steeds een
tehuis! Door de inspecteurs werd voortdurend
toezicht gehouden op het lossen van vee en
vervoer naar 't slachthuis; op trektuigen,
ijzers en oogkleppen van paarden op ketting
en trekhonden.
Aan eigenaars van trekhonden werd meer
malen aangeraden om, bij lang staan, den
hond op een zak of een plank te laten liggen,
of nog beter: uit te spannen.
De inspecteur voor de buitengemeenten
ontfermt zich bovendien dikwijls over zee
vogels, die slachtoffer zijn van stookolie. In
lichte gevallen kunnen ze nog gered worden
door voorzichtige afwassching met terpentijn.
Een rede van minister Spaak.
Uit Brussel: De minister van bui
tenlandsche zaken Spaak heeft tijdens
een déjeuner, aangeboden door de
buitenlandsche persvereeniging een
redevoering uitgesproken over de
buitenlandsche politiek van België.
Hij legde er daarbij den nadruk op,
dat hij „uitsluitend en volkomen
Belgisch" buitenlandsche politiek
wenschte.
Wanneer spr. het probleem „strijd voor het
recht of handhaving van den vrede" moest
oplossen, zou hij in de eerste plaats trachten
den vrede te handhaven. Het realisme, dat
spr. wil betoonen, verplicht hem mede te
werken aan alle pogingen, die strekken tot
het doelmatig maken van het internationale
recht, dat hervormd moet worden om het van
een volkomen mislukking te redden. De vol
ken moeten zich niet meer verplichten dan
tot wat zij psychologisch kunnen aanvaarden
en geven. Ook kunnen van alle volkeren niet
dezelfde inspanningen en dezelfde offers ge
vraagd worden. Er moet een hiërarchie in de
internationale verplichtingen worden opge
steld. Een volk kan redelijkerwijze slechts in
een oorlog toestemmen, wanneer zijn vitale
belangen op het spel staan, zijn afhankelijk
heid, de onaantastbaarheid van zijn grond
gebied, de verdediging van zijn vrijheden.
België's buren moeten den vrede
willen.
Wat België aangaat, de minister van
buitenlandsche zakén mag nooit de
aardrijkskundige positie van zijn land
vergeten en het bestaan van de
Vlaamsehe en Waalsche bevolkingen
of de betrekkelijkheid van zijn krach
ten. Het is ons niet voldoende, aldus
spr., den vrede te willen. Onze groote
naburen moeten dien ook willen. Wat
wij willen is, dat er vrede heerscht
tusschen onze buren.
Onze samenwerking staat vast naar de
mate van onze middelen, maar het lijkt niet
te veeleischend, wanneer wij de rust en vei
ligheid,. waarop wij recht hebben, ons door
onze buren wenschen te zien verzekerd. Ik
ben er zeker van dat geen onzer buren er
aan denkt de gewettigdheid van een zoodanige
houding te bestrijden.
Brand aan de Raamvest.
Achterkamer zoo goed als uitgebrand.
Hedenmorgen ongeveer 10.40 uur werd
de brandweer gealarmeerd voor een brand
in. het woonhuis Raamvest 49, dat wordt be
woond door den heer A. Beider, die op het
oogenblik afwezig was, evenals zijn echtge-
noote.
Toen de brandweer met twee motorwagens
aankwam, drong de dikke rook al aan alle
kanten door de kieren van kozijnen deuren
en dakpannen, terwijl men van de straat af
kon zien dat de achterkamer, de slaapkamer
van het betrekkelijk kleine huis, een vuurgloed
was. Dank zij de twee stralen waarmee de
brandweer het vuur bestreed konden de vlam
men niet verder door het huis slaan. De ach
terkamer brandde zoo goed als geheel uit.
Overal in de woning waren hout, verf en meu
bels geblakerd.
De echtgenoote van den heer Beider, die
gewaarschuwd was, verklaarde dat zij had
staan strijken, doch het strijkijzer niet onder
stroom had laten staan. Het is dus mogelijk
dat kortsluiting de oorzaak is. De bewoner van
het huis is verzekerd.
Na ongeveer twintig minuten kon de brand
weer inrukken.
Zooals te begrijpen is stond het op den
Raamsingel zwart van de menschen.
Van Woensdag na 8 uur af: K 00 voor
interlocaal!
Zooals reeds per circulaire aan alle
telefoonabonnés werd medegedeeld,
zal morgenochtend om 8 uur de num
merwijziging van de zoogenaamde
speciale diensten worden tot stand
gebracht.
Men kieze dus van dat tijdstip af:
voor het aanvragen van interlocale
gesprekken: K 00.
Voor het aanbieden van telegram
men: K 09.
Gesprekken voor IJmuiden, Hille-
gom, Lisse, Sassenheim, Noordwijker-
hout en Bennebroek kunnen nog niet
langs automatischen weg worden op
gebouwd.
Dit gaat eerst in op 29 Juli.
De Santpoortsche abonnés behou
den tot dien datum hun oude num
mer en blijven tot zoo lang op de
tot dusver bestaande wijze bereik
baar.
Regeering zegeviert in bijna
geheel Spanje.
In het uiterste Zuiden en in Marokko echter
niet.
(Men zie eerst pag 4)
LONDEN, 21 Juli (Reuter). Of
schoon nog steeds een strenge cen
suur wordt gehandhaafd, wijzen de
laatste berichten, die Reuter ontvan
gen heeft, erop, dat de regeering thans
meester is van den toestand in de
meeste belangrijke steden van het
schiereiland, met inbegrip van Ma
drid, Malaga en Sevilla, doch dat de
opstandelingen in Marokko nog sterk
staan.
Volgens een bericht uit Hendaye bestaat te
San Sebastian de staat van beleg en staan
daar in de straten mitrailleurs opgesteld om
een aanval der rebellen, die ieder oogenblik
verwacht kan worden, te keeren.
In Zuid-Spanje echter wordt de situatie er
voor de regeering steeds slechter op. De op
standelingen zouden meester zijn van den toe
stand te Cadiz en Algeciras. Over het alge
meen zijn de binnenkomende berichten nog
zeer verward.
HET VERKEERSRAPPORT VAN
COMMISSARIS BAKKER.
In aansluiting aan het overzicht van het
Verkeersrapport van den Amsterdamschen
Commissaris Bakker, opgenomen in ons num
mer van Maandag, kan nog vermeld worden,
dat de Commissaris van Politie te Haarlem
aan het rapport de mededeeling heeft toege
voegd, dat hij bij de invoering van de ver-
keerssplitsing bij het Verwulft het politieper
soneel heeft geïnstrueerd, het naar rechts
afbuigend snelverkeer te veroorloven, zich
rechts van den weg op te stellen.
DE HEER E. A. A. LIERA OVERLEDEN.
In Doorn is dezer dagen in den ouderdom
van 71 jaax overleden de oud-Haarlemmer
de heer E. A. A. Liera.
De heer Liera is o.m. voorzitter geweest
van het Doopsgezind Zangkoor gedurende de
jaren 1897 tot 1909. Wegens zijn vele ver
diensten voor dit koor werd hij in 1905 tot
eerelid benoemd.
Ook is hij jarenlang bestuurslid van de
Kon. Letterlievende Vereen. „J. J. Cremer"
geweest.
Het woord is aan....
Cuy de Maupassant:
Het volk houdt van hen die
het vermaken en vergeeft hun die
het laten lachen.
Opbrengst Zomerpostzegels
Haarlem en Omstreken.
Voor 1317.97 meer verkocht dan verleden
jaar.
Het Oomité voor den verkoop van Zomer
postzegels te Haarlem deelt ons het volgende
mede:
Verkocht werden in Haarlem en Omstre
ken (Bennebroek. Santpoort, Vogelenzang,
Spaarndam, Overveen, Bloemendal, Heem
stede en Aerdenhout) van l Mei15 Juli:
22718 zegels van 3 cent, 23929 van 8 cent,
42588 van 10 cent en 13286 van 16 cent.
Samen 102521 zegels, opbrengst f 8980.42,
waarvan voor cultureele en sociale doeleinden
bestemd wordt f 3227.17 V2 voor Beeldende
kunstenaars, 3/8 voor T.B.C.-leiders en 1/8
voor onvolwaardige werkkrachten.
De verkoop van verleden jaar (voor de or
kesten) was in pl.m, 4 maanden tijds: 20223
zegels van 3 cent, 22476 van 8 ct., 35396 van
10 cent en 10738 van 16 cent.
Samen 88833 zegels, opbrengst f 7662.45,
waarvan voor de orkesten bestemd werd
f 2769.29V2.
Dat dit jaar voor een bedrag van f 1317.97
meer werd verkocht, in een korter tijdsbestek
waarvan f 457.87]2 ten goede komt voor cul
tureele en sociale doeleinden, is zeker in niet
geringe mate te danken aan alle dames en
heeren die zich de moeite hebben getroost des
morgens en des middags in de tentjes in de
postkantoren de zegels te verkoopen.
HINDER VAN WASSCHERIJEN EN
FABRIEKEN.
Mevr. M. Maarschall—Komin, heeft den
Raad voorgesteld, een onderzoek te doen in
stellen naar den hinder, die door omwonen
den ondervonden wordt van wasscherijen en
andere fabrieken, gelegen aan de Brouwers
vaart.
GROND VOOR EEN TRANSFORMATOR
HUISJE.
B. en W. stellen den Raad voor, voor de
gemeente aan te koopen voor den bouw
van een transformatorhuisje voor het ge-
meente-electriciteitsbedrijf grond, gelegen
aan de Prof. van der Waalstraat, tegen eer»
prijs van f 750
EXAMENS HOOFDACTE.
Haarlem, 20 Juli. Geëxamineerd 5 vr.. en
3 man. Candida ten. Geslaagd mejuffrouw
T. C. M. Dorman te Warmenhuizen (N.H.),
en de heeren J. Bakker te Heilo en J. A. M.
Schaper te Haarlem.
DUITSCH-EVANGELISCHE KERK.
Aangenomen het beroep naar !s Gravenhage
(vac. F. Herbst), P. Kaetzke te Haarlem.
In Spanje en Spaansch-Marokko is de toe
stand nog kritiek. De regeering schijnt
echter terrein te winnen.
pag. 4
De Engelsche minister voor de coördinatie
der defensie heeft in het Lagerhuis ver
klaard, dat de uitbreiding der vloot een
vlot verloop heeft.
pag. 4
Men verwacht Donderdag een bijeenkomst van
Engeland, Frankrijk en België te Londen.
pag. 4
1935 is voor de Spoorwegen geen gunstig jaar
geweest.
pag 3
Voorstellen tot grondwetsherziening zullen
eerst in Augustus worden ingediend.
pag. 3
De boekerij van wijlen prof. Snouck Hurgronje
is aan den Staat geschonken.
pag. 3
Nieuwe fietsplaatjes zijn op 23 Juli te ver
krijgen.
Dag 3
Het internationaal Scliaaktournooi te Zand-
voort.
pag. 6
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Het Gas.
pag. 1
Van onzen Londenschen correspondent: En
geland tegen „Groepeeringen"
pag 4
Van onzen Londenschen correspondent: Con
gres van gcloovigen.
pag. 9
J. B. Schuil: Een persoonlijk woord tot af-
afscheid van La Argentina.
pag. 9
Amy Groskamp-ten Have: Een vrouw schrijft:
pag. 5
II. D. Vertelling: Een liefde in het Zuiden.
pag. 5
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge*
nomen op pag. 7.
De spuitgasten aan het werk, aan de achterzijde van het huis, onmiddellijk na
het uitbreken van den brand.