Thijs IJs in het betooverde woud
Waartoe zal de Spaansche
burgeroorlog leiden?
Geen wijziging in den Spaanschen toestand.
Tandheelkundig
Instituut
GEHEEL GEBIT
DONDERDAG 30 JU Dl 1936
H'ASRCE M'S D'AGBEXD
BUITENLAND
Al schijnt de regeering eenig terrein te winnen.
Generaal Franco te Sevilla
aangekomen.
in de positie van de rebellen noch
In die van de regeering is gisteren
belangrijke wijziging gekomen, al
schijnt het, dat de regeering er iets
beter voor is komen te staan.
Zoo meende reeds gistermiddag een spe
ciale verslaggever van het D.N.B. te Per-
pignan, dat er een geringe wijziging ten
gunste van de regeeringstroepen was geko
men. ..De militaire fronten hebben weliswaar
nauwelijks eenige verandering ondergaan,
doch men krijgt den indruk, dat de regee
ringstroepen hun defensieve houding laten
varen om tot den aanval over te gaan", zoo
schreef hij.
Volgens denzelfde zegsman liep het hoofd
front gisteren ongeveer van Malaga over
Cordona, de hoogvlakte van Estremadura,
Sierra de Guadarrama, Zuidelijk van Sara-
gossa naar de Pyreneeën.
In Spaansche regeeringskringen zag men
gisteren den toestand rooskleurig in. Er werd
vernomen dat de regeeringstroepen zich
overal in den lande in een gunstige positie
bevonden. Van alle zijden werden succesvolle
opmarschen gemeld: de opmarsch naar Sa-
ragossa werd voortgezet en het dorp Bar-
bastro, van waaruit Huesca kan worden aan
gevallen, was in handen van de regeerings
troepen gevallen.
Verder verwacht de regeering, dat
Cordova en Granada spoedig zullen
vallen. De troepen, die Albacete heb
ben veroverd, hebben zich bij de roo-
de militie uit Madrid gevoegd en ruk
ken op naar Cordova. De felle strijd
in de Sierra Guadarrama is vermin
derd en Somosierra en Al to de Leon
waren nog in handen van de regee
ringstroepen.
Oviedo is nog steeds door de opstart
gen bezet, doch de stad wordt om'
door mijnwerkers, welke door de reg-
zijn gewapend. In het Alcazar van Tc-
handhaven de opstandelingen zich eveneens
nog.
Wederom zijn gisteren eenige decreten van
de regeering gepubliceerd.
Eén daarvan machtigt den minister van
oorlog tot „oorlogszones" te verklaren die
gebieden van Spanje, die betrokken zijn bij
militaire operaties tegen de rechtschen. Een
tweede bepaalt, dat de bank voor industrieel
crediet een crediet opent ten bedrage van
250.000 pesetas ten behoeve van het „comité
voor interventie in de industrieën", ten ein
de dit comité in staat te stellen de loonen
der arbeiders te betalen in die industrieën,
waarin de regeering officieel heeft geïnter
venieerd.
De regecring heeft verder de lichtingen
1934 en 1935 in de provincies Madrid. Ciudad
Real. Toledo. Guadalajara en Huesca onmid
dellijk onder de wapenen geroepen.
Van de zijde der rebellen wordt medege
deeld. zoo meldt het D.N.B. uit Lissabon, dat
Madrid thans omsingeld zou zijn. Alle ver
bindingen van de hoofdstad met de plaatsen
welke in handen dere regeering zijn, zouden
zijn verbroken. Te Parijs werd vernomen,
dat de Spaansche regeering er zelfs aan den
ken zou haar zetel te verplaatsen naar Va
lencia
Te Madrid zelf is de toestand weer wij
normaal.
Uit Madrid te Hendaye aangekomen reizi
gers hebben verteld, dat het in de hoofdstad,
na de verwoede schietpartijen van Maandag,
Dinsdag en Woensdag van de vorige week,
volkomen rustig is geweest, De behandeling
der buitenlanders was zeer welwillend. De
koffiehuizen en bioscooptheaters zijn ge
opend.
De voedselvoorziening in de stad zelf is
voldoende, maar het schijnt dat de strijd
krachten te kort komen.
Van het Noordelijk front.
Bij de gevechten om Guadalajara ten
Noorden van Madrid zijn verscheidene ge
bouwen vernield, terwijl, naar „El Socia-
lista" meldt, de roode militie zich meester
heeft gemaakt van de paleizen van Graaf
van Romanones en de Hertogin van Sevil-
lano, alsmede van twee kloosters. Hierin wil
men scholen en openbare bibliotheken ves
tigen.
De boeken, welke in enkele paleizen zijn
gevonden, zullen de bibliotheken van het
Volkshuis verrijken.
Verder wordt vernomen, dat een regee
rt nasge trouw avïateur een rebellen trein
heeft ontdekt, die uit het Noorden naar Avila
reed Hij heeft den trein met bommen be
stookt en den locomotief weten te vernielen.
De opstandelingen sloegen daarna op de
vlucht.
Gistermiddag werd bericht, dat in en om
San Sebastian niet meer werd gevochten en
dat de regeering er overal meester was.
Havas meldde gisteravond uit Hendaye. dat
zekere Spaansche elementen van meening
waren, dat de rebellen er in geslaagd wa
ren. zich te hergroepeeren op de lijn Ayarsun
Astigarrara en zich thans gereed maakten
in twee colonnes op te rukken naar San
Sebastian.
Nog steeds ontvluchten de vreemdelingen
het land. Te St. Jean de Luz zijn gisteren
weer 380 personen uit Santander en Bilbao
gedebarkeerd.
Eenige Fransche schepen mot vluchtelin
gen. waaronder ook Nederlanders aan boord,
bevinden zich op weg naar Frankrijk.
De Fransche consul te Barcelona, die twee
maal daags via den radiozender van Barcelo
na tot de in Spanje verblijf houdende Fran-
schen het woord richt, heeft zijn landgenoo-
ten thans de dringende opdracht gegeven
Catalonlë te verlaten. Hij heeft hun bevolen
zich voor vertrek gereed te maken. Zij. die
aan zijn dringende verzoek geen gevolg ge
ven. doen zulks op eigen risico.
Dezen maatregel acht men een aan
wijzing. dat in Catalonië nieuwe on
geregeld li cd en worden verwacht.
Generaal Franco te Sevilla.
De radiozender van Sevilla deelde
gistermiddag mede, dat generaal
Franco in Sevilla is aangekomen,
waar hij het hoofdkwartier der op
standelingen wil opslaan.
Aan een correspondent van Reuter te Tan-
ger heeft hij verklaard, dat hij geen onnoodig
harde maatregelen wenscht toe te passen.
Hij sprak voorts als zijn overtuiging uit, dat
alles goed gaat. Hij beschikt over voldoende
geldmiddelen. Een gevaar achtte hij het ech
ter, wanneer de Spaansche regeering van
Moskou en Frankrijk hulp zou ontvangen.
Daarvan zal afhangen hoelang de regeerings
troepen het zullen kunnen uithouden. De Rif-
kabylen en het vreemdelingenlegioen staan
aan zijn zijde. Generaal Franco betreurde,
dat de vloot niet zijn zijde heeft gekozen, doch
daar zij. volgens hem, gebrek aan brandstof
en levensmiddelen zou hebben, zou het slechts
een kwestie van tijd zijn, of zij zal eveneens
de partij der rebellen kiezen.
De opstandelingenzender van Se
villa heeft in den afgeloopen nacht
om kwart voor twee bekend gemaakt,
dat de regeeringstroepen overal te
ruggeslagen worden. Alle dorpen, tot
aan Atamonte aan de Portugeesche
grens zijn in handen der militairen
gevallen. De verbindingen tusschen
Madrid en Valencia worden bedreigd,
aldus de opstandelingen, waardoor de
ravitailleering van de hoofdstad via
de Oostelijke havens zou worden stop
gezet. De strijdkrachten van Mola
hebben een driemotorig toestel ten
noorden van de hoofdstad neerge
haald.
Uit Gibraltar wordt gemeld, dat gistermid
dag in het gezicht van de stad een opwindend
gevecht is gevoerd tusschen een watervlieg
tuig en twee onderzeeërs. Het watervliegtuig
wierp bommen neer, die voor en achter de
duikbooten ontploften. De onderzeeërs ant
woordden met luchtafweergeschut. Een dei-
booten dook op een gegeven oogenblik onder
water, daar hij klaarblijkelijk moeilijkheden
had gekregen, de tweede verwijderde zich in
snelle vaart in de richting van Estepona.
Een bericht, dat één der onderzeeërs ver
nield zou zijn, werd later tegengesproken.
Militair bestuur te Tauger.
Uit Tanger wordt gemeld, dat de vertegen
woordigers der vreemde mogendheden over
eengekomen zijn, dat de ih de haven liggende
schepen dér Spaansche regeering zullen wor
den gesommeerd direct de haven te verlaten.
Indien aan deze sommatie geen gevolg zou
worden gegeven, zouden de schepen in be
slag worden genomen.
Het Fransche blad „Intransigeant"
bericht uit Casablanca, dat in ver
band met den burgeroorlog in Spanje
de controlecommissie van de interna
tionale zone van Tanger, die bestaat
uit de gezanten van de verschillende
mogendheden, de wetgevende macht
heeft overgedragen aan de comman
danten van de oorlogsbodems, welke
de mogendheden naar Tanger hebben
gezonden.
Engeland.
Wapenleveranties aan Spanje
mogelijk.
In het Lagerhuis heeft Eden ver
klaard, dat, wanneer de Spaansche
regeering gewone transacties aan
ging met Britsehe handelsfirma's, de
Britsche regeering zich bij die transac
ties niet geïnteresseerd zou achten en
haar invloed niet zou kunnen aanwen
den in een of anderen zin.
Tot nu toe zijn nog geen uitvoervergunnin
gen voor wapenleveranties aangevraagd,
doch indien dit zal geschieden, bestaat geen
reden om te veronderstellen, dat deze zullen
worden geweigerd.
Lester heeft zijn rapport
verzonden.
De correspondent van het Fransche blad
Excelsior in Dantzig is door den Volkenbonds
commissaris Lester ontvangen. Deze verklaar
de hem, dat hij op dit oogenblik niets kon me-
dedeelen. „Ik heb zoo juist aan de Commissie
van Drie een zeer uitvoerig rapport gezonden
over den toestand, zooals die geschapen is door
de toepassing van de nieuwe, door de Dantzig-
sche regeering genomen besluiten en hun over
eenstemming met de grondwet van de Vrije
Stad. Het is dus uitsluitend aan de Commissie
van Drie uit te maken, of zij het nuttig oor-
RIJKSSTRAATWEG 16
HAARLEM-N. TELEF 16 7 2 6
vanaf 35-a SnW
BESLIST PIJNLOOZE BEHANDELING
Spreekuren alle werkdagen
van 912 en 14 uur. Zaterd. 912 uur
Avondspreekuren
Dinsdag, Woensd. en Donderd. v. 7—9 u
(Adv. Ingez. Med.)
deelt den inhoud van dit rapport te publicee-
ren. Wat mij betreft, u zult begrijpen, dat ik
er niet over kan spreken, zoolang te dien aan
zien nog geen beslissing is genomen."
Op de vraag of Greiser op de hoogte was
van het uitbrengen van dit rapport antwoord
de Lester: „Dat lijdt geen twijfel, te meer daar
ik hem een schrij ven gezonden heb om hem te
doen weten, dat ik bereid was den Volkenbond
ingeval hij dat passend zou vinden, alle uit
leggingen te doen toekomen, die hij over de
nieuwe decreten, en hun overeenstemming met
het statuut van Dantzig zou willen geven."
Lester was niet in staat den correspondent
mede te deelen, wat Greiser hierop geantwoord
heeft.
TOCH EEN REGEERING IN WEST-
ABESSYNIë?
LONDEN, 29 Juli. Uit Khartoem wordt ge
meld, dat volgens den ïerschen dokter Pro-
phil, die toegevoegd is geweest aan het Abes-
synische Roode Kruis, een stabiele regeering
is gevormd in West-Abessynië. Deze regeering
vertegenwoordigt de Galla- en Amhara-stam-
men. Zij zou controle uitoefenen over een ge
bied van ongeveer 160.000 Vlerk, kilometer.
Nationaal-Socialisten verstoren
Olympisch feest te Weenen.
Talrijke arrestaties verricht.
De regeenng zal strenge maatregelen
nemen.
Te Weenen hebben nationaal-socia-
listen de plechtigheid bij de aankomst
van de Olympische fakkel, waarbij
eenige redevoeringen gehouden wer
den. verstoord door gefluit, geschreeuw
en gezang.
De regeeringslieden. die aan het Olympische
feest deelnamen, trokken zich terug, toen de
nationaal-socialisten een incident veroorzaak
ten. terwijl de Ravag op hetzelfde oogenblik
de radio-uitzending van het feest onderbrak.
De ministers kwamen in het gebouw der
kanselarij bijéén voor. een bespreking met den
prefect van politie Skubl en verschillende an
dere hooge politie-autoriteiten. Zij stelden zich
bovendien in verbinding met bondskanselier
Schuschnigg, die zich op zijn verblijf in de
nabijheid van Salzburg bevindt.
In welingelichte klingen verzekert
men, dat de regeering vastbesloten is
met de grootst mogelijke gestrengheid
op te treden tegen de nationaal-socia
listen, die onlusten trachten te veroor
zaken, al zou daardoor dan ook de
toekomst van het Duitsch-Oostenrijk-
sche accoord in gevaar komen.
Na de demonstratie werd een honderdtal
personen gearresteerd. In den loop van den
nacht verwachtte men nog vele andere arres
taties.
Verscheidene agenten werden gewond. Een
nationaal-socialistisch leider van Duitsche na
tionaliteit werd eveneens gearresteerd. De
politie blijft waakzaam.
Ook de bewoordingen van het officieele
communiqué doen verwachten, dat de regee
ring geen enkele clementie zal betoonen. De
gearresteerde nationaal-socialisten, die de
voordeelen van de onlangs afgekondigde am
nestie genoten, zullen nu hun geheele straf
moeten uitzitten, zonder dat hierdoor invloed
wordt uitgeoefend op de nieuwe straffen, die
zij zullen krijgen.
De regeering heeft de aanvullende amnestie
voor eenvoudige politieke delicten, die ieder
oogenblik had kunnen worden afgekondigd
opgeschort.
Volgens niet-officieeie bron zijn in totaal
150 arrestaties verricht
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC
Zoo stond Thijs dus weer veilig en wel op den beganen grond. Wat
was hij nu blij, dat hij kort tevoren dat bloempje overgeplant had.
De menschenetende plant, die Thijs zoo juist vrijgelaten had, vindt
de ontmoeting zoo merkwaardig, dat hij het geval aan zijn buurman
oververtelt Die twee staan nu heel druk met elkaar te praten. „Je
hoeft nu heelemaal niet bang meer te zijn in dit betooverde bosch",
zegt de plant tenslotte tegen Thijs. „Want heel spoedig zal alles in
het woud weten, dat er een bloemenvriend aankomt".
Hoe de militaire opstand veroorzaakt is.
De geschiedenis van de jonge republiek.
Naar aanleiding van den huldigen
burgeroorlog in Spanje publiceeren zo ij
een artikel van den Madrileenschen
journalist Corpus Barga, die hierin een
helder overzicht geeft van de politieke
verhoudingen in Spanje en van de ont
wikkelingsgeschiedenis der jonge repu
bliek.
Een pacifistische beweging, die bijna het ge
heele volk bezielde, heeft in Spanje de repu
bliek gevestigd. Hoe is het dan te verklaren,
dat de burgeroorlog er is uitgebroken? Het is
nu niet het geschikte oogenblik en ook ont
breekt ons in'dit artikel de plaats om deze
vraag, die tot de interessantste onderwerpen
behoort, die de hedendaagsche Europeesche
politiek biedt, te beantwoorden. De lezer, die
niet op de hoogte is met de Spaansche aan
gelegenheden, vraagt in de eerste plaats
juiste inlichtingen over de beide partijen, die
in Spanje tegenover elkaar staan, want hij
wil den weg vinden in den overvloed van
zonder twijfel tendentieuze berichten, die door
beide groepen in Spanje verspreid worden en
die bovendien nog door de politieke partijen
in het buitenland verminkt zijn. Welke par
tijen zijn 'er gevormd binnen iederen groep?
Door wie worden zij geleid of vertegenwoor
digd? Waarvandaan komen die partijen en
hun aanvoerders? Wat zijn hun doeleinden?
Vóór alles moet er aan herinnerd worden,
dat de Spaansche monarchie is ingestort, na
gedurende verschillende jaren overgeleverd te
zijn geweest aan het gezag van een militaire
dictatuur: dat wil zeggen, dat de uitroeping
van de republiek in Spanje het gevolg was van
de mislukking eener militaire dictatuur. Zij
werd aan de macht gebracht door een sterk
verbreide ommekeer in de publieke opinie.
Verscheidene partijen betwistten elkaar de
taak, haar te vertegenwoordigen. Er bestond
nog een traditioneele republikeinsche partij,
de radicale groep, geleid door Lerroux. Do
mingo en Albornoz (deze laatste is onlangs
benoemd tot ambassadeur te Parijs) waren de
markante figuren van een andere partij, die
werd gesteund door vooruitstrevender republi
keinen dan die van Lerroux. Verder stichtten
schrijvers, journalisten en menschen uit de
„vrije" beroepen, geschaard rondom Azana
de jonge republikeinsche partij. Tenslotte
vormden vroegere monarchisten, die republi-
keinsch geworden waren en die gestreden
hadden tegen de dictatuur, een partij, waar
van Alcala Zamora en Maura de leiders waren.
Al deze politieke groepen hadden samenge
spannen om de republiek te vestigen. Zij waren
vertegenwoordigd in het Revolutionnaire
Comité door de mannen, die ik zooeven ge
noemd heb en waaraan dan nog toegevoegd
moeten worden Indalecio Prieto en Largo Ca-
ballero, leiders van de socialistische partij en
van het Algemeen Verbond van Arbeiders, die
zich eveneens met hen vereenigd hadden.
Kolonel Macïa, aanvoerder van de Catalaan-
sohe partij, zetelde aan hun zijde.
De anarcho-syndicalisten, die in Spanje een
zeer belangrijke macht vertegenwoordigen,
hadden naast hen een actie ondernomen,
maar trouw aan het ideaal van het anarchis
tische en a-politieke syndicalisme, hadden zij
iedere vertegenwoordiging, zoowel in het par
lement als in de gemeenteraden geweigerd.
De eerste oneenigheid in de boezem van het
Revelutionnaire Comité, dat was omgezet in
de voorloopige regeering van de republiek,
deed zich voor tijdens de bespreking in de
constitueerende Cortes van de artikelen der
nieuwe grondwet, die de scheiding van Kerk
en Staat inhielden. Alcala Zamora en Maura
wilden enkele punten van het ontwerp, die zij
te vooruitstrevend oordeelden, niet aanvaar
den. Zij traden uit de regeering. Dit verhin
derde echter niet de verkiezing van Alcala
Zamora, die president van de republiek werd
door de stemmen van alle republikeinen en
socialisten. De definitieve breuk tusschen de
oude bondgenooten had plaats na de verkie
zingen bij de instelling van de eerste regel
matige regeering. Lerroux had zitting in een
republikeinsche regeering, waarvan de socia
listen uitgesloten zouden zijn. De socialisten
wilden in een normale regeering de positie
niet prijsgeven, die zij in de voorloopige regee
ring hadden verworven. Azana werd als
scheidsrechter gekozen. Hij loste de kwestie op
door een republikeinsch-socialistische regee
ring te vormen, die het voorloopig bewind
voortzette. Lerroux weigerde, er in zitting te
remen.
Eerste militaire opstand.
Tegen dit ministerie-Azana was een eerste
militaire opstand gericht, die gesteund werd
door monarchistische elementen. Generaal San
jurjo was de leider er van. Deze bekwame
militair, die zijn geheele carrière in Afrika had
gevormd, had zich, na Primo de Rivera in de
militaire dictatuur gesteund te hebben, gebo
gen voor den volkswil, toen hij chef was van
de civiele garde bij den val van de monarchie:
hij had geweigerd op het volk te schieten en
zoo de uitroeping van de republiek zonder
bloedvergieten mogelijk gemaakt. Deze eerste
opstand leed heel snel schipbreuk. Generaal
Sanjurjo, die zijn hoofdkwartier te Sevilla had
gevestigd, werd achtereenvolgens gear
resteerd, ter dood veroordeeld, begenadigd en
vrijgelaten. Toen hij uit de gevangenis kwam.
koos hij vrijwillig Lissabon als woonplaats.
De eerste regeering-Azana had niet alleen
te strijden tegen de monarchisteen. Ook de
anarcho-syndicalisten pleegden verzet. Zij ver
wekten herhaaldelijk revolutionnaire stakin
gen en oproer. De regeering kwam in conflict
met den president van de republiek. De Cortes
werden ontbonden; nieuwe verkiezingen wer
den gehouden. Een nieuwe partij in Spanje, de
Katholieke Volkspartij, toonde zich zeer sterk.
Zij werd geleid door Gil Robles, hoogleeraar
en afgevaardigde van Salamanca, die in de
constitueerenden Cortes de oppositie had aan
gevoerd. Deze partij verwierf het grootste aan
tal zetels. Al had zij niet de meerderheid, zij
vormde toch de grootste fractie in de nieuwe
Cortes. Dit was geen republikeinsche partij.
Zij had zich tijdens de verkiezingscampagne
niet onder dien schijn aangediend. Het was ook
geen oude, monarchistische partij. Het was
zoo geen fascistische, dan toch een fascistisch-
gezinde partij, evenals de katholieke partij in
Oostenrijk. Zij was onder den directen invloed
van het Vaticaan geplaatst.
Haar tactiek was, de regeering onder leiding
van Lerroux te steunen en geleidelijk te ver
overen. Zoo deed Gil Robles zijn intrede in
het kabinet als minister van oorlog. De socia
listen, die onder de aansporing van Largo
Caballero hun losmaking van de republiek
deden blijken, terwijl zij tegelijkertijd hun re
volutionnaire positie hernamen, waagden
zich in de oproerige beweging, die in Asturië
den terugslag had, dien men kent. De socia
listische revolutie tegen Gil Robles mislukte,
zooals de militaire staatsgreep tegen Azana
mislukt was. De regeering Gil Robles-Lerroux
vervolgde zonder buitengewone strengheid de
voornaamste schuldigen, maar zij liet in As-
surië een misdadige onderdrukking haar gang
gaan, die een verborgen, maar diepe veront
waardiging verwekte. Toen de president van
de republiek een einde wilde maken aan het
conflict en het Spaansche volk opriep voor
nieuwe verkiezingen, verraste de overwinning
van het Volksfront, gevormd door de Unie van
republikeinen van Azana, socialisten en com
munisten, zelfs de overwinnaars.
De massa, die begeerig was, zich te wreken,
overrompelde de leiders. Azana kon niet het
einde der verkiezingen afwachten om de macht
in handen te nemen. Vóór de tweede ronde
moest hij zijn regeering vormen. De leiders
weiden overwonnen door de beweging der
volksmassa's. Het parlement zette den presi
dent der republiek, Alcala Zamora, af. Azana
werd tot presidentbenoemd. De socialisten
namen echter geen deel aan de regeering, die
weid gevormd. Door een van die merkwaardige
herhalingen in het politieke leven, werd, mid
den in de republikeinsch-socialistische of
nauwkeuriger gezegd socialistisch-republikein-
sche triomf, het oude denkbeeld van den
vijand, Lerroux, de vorming van een republi
keinsche regeering, alleen van buiten af ge
steund door de socialisten, verwerkelijkt.
Diepgaande veranderingen hadden zich voor
gedaan in de socialistische partij.
Largo Caballero, die zijn geheele leven een
gematigd socialist was geweest, meer bezield
door syndicalistischen en reformistischen, dan
door politieken en revolutionnairen geest; die
op 't punt gestaan had de vertegenwoordiging
van de arbeidersklasase in de organisaties,
waarop Primo de Rivera steunde, te aanvaar
den en die zich voortdurend had verzet tegen
iedere bolsjewistische opwelling in de Spaan
sche socialistische partij Largo Caballero
dan beval thans het bolsjewisme voor de partij
aan, de syndicale en politieke eenheid der ar
beiders, de noodzaak zich duidelijk te onder
scheiden van de republikeinsche partijen, hoe
vooruitstrevend zij zich ook konden voordoen.
Op dien weg ging hij verder dan de commu
nistische partij, die in den loop der verkie
zingen dank zij den steun der socialisten in
belangrijkheid was toegenomen, maar die,
trouw aan de politiek van Moskou de verschil
len verzachtte om de middelklassen tot zich
te trekken en een anti-fascistisch front te
vormen. De anarcho-syndicalisten staken het
hoofd weer op en de overwinning der massa
met de zege van het Volksfront bedreigde
niet alleen de overwonnenen, maar kwam ook
tot uitdrukking in de onthulling van den strijd
in de boezem der socialistische partij en tus
schen de arbeidersorganisaties.
Intuschen sloten de militairen zich aaneen.
Republikeinen en monarchisten bereidden den
opstand voor, die zij beproefd hebben. Gene
raal Sanjurjo was de leider van het complot.
Bij het vertrek van Lissabon verongelukte
zijn vliegtuig. Hij werd gedood. Generaal
Franco, een uitstekend soldaat, broer van den
beroemden vlieger, trad toen op als de leider
van den opstand. Tot op dit oogenblik had hij
deelneming aan iedere „pronunciamiento" ge
weigerd, inbegrepen die, welke Sanjurjo ge
richt had tegen het ministerie-Azana. Dat hij
zich nu geworpen heeft in het strijdgewoel,
bewijst de groote uitbreiding, die de huidige
beweging in het leger genomen heeft. Gene
raal Franco gaat door voor monarchist. Gene
raal Mola, die den opstand in Navarre leidt,
was vroeger eenigszins republikeinsch, maar
hij verdedigde de monarchie in zooverre, dat
hij aan het hoofd stond van de politie der laat
ste regeering van het koninkrijk. Toen Gil
Robles minister van oorlog was, gaf deze hem
weer een militair commando. De generaals
Cabanellas en Queipo de Llano, die den op
stand leiden, resp. in Saragossa en Sevilla,
zijn republikeinsch.
De burgers, die deze militairen ondersteun
den, zijn de fascisten en de car listen. De fas
cisten, aangevoerd door Primo de Rivera, zoon
van den vermaarden dictator, die te Parijs is
gestorven, zijn geen monarchisten. Zij hebben
een zeer vooruitstrevend sociaal program. De
carlisten zijn de oude Spaansche legitimisten
uit de burgeroorlogen van de vorige eeuw, toen
twee takken van de familie Bourbon elkaar de
troon betwistten. Zij zijn een uit den tijd ge
raakt verschijnsel, dat voortbestaat in het
schoone land van Navarre. Indien de militai
ren overwinnen, dan zou dit waarschijnlijk
een dictatuur beteekenen, overeenkomend met
die in Portugal, tenminste indien de verschil
punten tusschen republikeinen, monarchisten,
fascisten en carlisten niet onmiddellijk aan
den dag treden.
Wat zal er gebeuren, als de regeeringsgezin-
den zegevieren? De regeering heeft de arbei
dersorganisaties moeten wapenen, de anar
cho-syndicalisten incluis. Indien de strijd deze
organisaties en de socialistische partij heeft
gedisciplineerd, dan zou het Volksfront de uit
voering van zijn program kunnen voortzet
ten. In het tegenovergestelde geval kan de
burgeroorlog tegen de militairen ontaarden in
een burgeroorlog tusschen de socialisten en de
arbeiders. En wat zullen dan de republikei
nen doen?
(Nadruk verboden).
Duitschland zou deelnemen
aan de nieuwe Locarno-
conferentie.
PARIJS, 30 Juli. (Reuter-ANP). De Berlijn-
sche correspondent van den „Journal" seint
aan zijn blad: „Wij vernemen uit betrouw
bare bron, dat de Duitsche regeering in het
begin van de volgende week zal antwoorden
op de uitnoodiging tot deelneming aan de
nieuwe Locarno-conferentie. Het Duitsche
antwoord, dat bevestigend zal luiden, zal ge
steld zijn in buitengewoon verzoeningsge
zinde termen en zal den belanghebbenden
mogendheden voldoening geven."
Twee nieuwe slagschepen voor
Engeland.
Uit Londen: De eerste Lord van de admira
liteit heeft in het Lagerhuis medegedeeld, dat
besloten is opdracht te geven voor den bouw
van twee nieuwe slagschepen. De bouw dezer
schepen, welke in overeenstemming is met
met program voor 1936, is gegund aan Vickers
Armstrong te Walker on Tyne en aan Cam-
mel laird te Birkenhead.
Sir Samuel hoare deelde mede, dat het in
de bedoeling ligt deze schepen op stapel te
zetten, zoodra het vlootverdrag van Washing
ton zulks zal veroorlooven, nl. begin Ja
nuari 1937.
