De Oude
e Spelen.
Olympisch
■WEERBERICHT
Bij den sterfdag van een „romanticus".
V R IJ DAG 31 J U E I '1936
HA'ÏRCE M'S D A 'G B" ESD
2
Franz Liszt stierf den 31 Juli 1886 te Bayreuth.
Oranjevereeniging Haarlem-
Noord.
Programma Koninginnedag.
Dezer dagen vergaderde het bestuur van
bovengenoemde vereeniging, teneinde tot
programma voor den a.s. Koninginnedag
vast te stellen.
De secretaris kon mededeelen, dat samen
werking is verkregen met de wielrenvereeni-
igingen in Haarlem, nl. De Kampioen, Achil
les, De Jonge Kampioen en Excelsior. Het
resultaat is, dat de ronde van Haarlem-
Noord, op 31 Augustus te verrijden op het
traject Orion weg', Delftkade, Van Nesstraat.,
Marsstraat, Pegasusstraat, Orlonweg, een feit
zal worden.
Deze ronde zal, wat de beginnelingen be
treft, te 4 uur beginnen; de nieuwelingen te
5 uur en de onafhankelijken en amateurs
te 6.15 uur.
Voor de leden van de vereen tg Lng Haarlem-
Noord zal een gereserveerde plaats beschik
baar zijn, zoodat zij den start en de finish
goed zullen kunnen overzien.
Als voorzitter-kamprechter van deze ronde
zal fungeeren de heer J. ten Hove; de be
stuursleden der wielrenvereenigingen zullen
in de jury zitting nemen.
De nieuwelingen en beginnelingen zullen
te 3 uur vertrekken van het gymnastieklo
kaal aan de Eemstraat; de onafhankelijken
en amateurs zullen te 6 uur afrijden van
het café Suisse aan den Rijksstraatweg.
De Harmonie „St. Caecilia" verleent den
geheelen middag muzikale medewerking.
SYNAGOGEDIENSTEN NED. ISRAcL.
GEMEENTE.
Sabbath:
Vrijdagavonddienst bij den Ingang van
Sabbath, te 8 uur.
Ochtenddienst te 8 uur.
Mid dagdienst te 1,30 uur.
Avonddienst te 9.44 uur.
Werkdagen:
Ochtenddienst te 7 uur. Zondag te 7.30 uur.
Middag- en Avonddienst te 8 uur.
Talmoed Torah:
Sabbath te 12,30 uur.
Werkdagen te 7,30 uur. Zondag te 7,15 uur.
De middag- en avondiensten op de werkda
gen alsmede Talmoed Torah vinden plaats
in het Gemeentegebouw, Lange Wijngaard
straat 14. De overige diensten worden verricht
*er Synagoge, Lange Begijnestraat 11.
PREDIKBEURTEN.
ZEVENDE DAGS BAPTISTE GEMEENTE, lo
kaal Parklaan 21.
Sabbat (Zaterdag). V.m. 10 uur: Prediking
Nam. 12 uur: Bijbelbespreking.
Voorgangers in beide diensten de heeren C.
Westerdaal en G. Veldhuyzen Jr., uit Am
sterdam. (Beurtelings)
DE ARBEIDERS JEUGD CENTRALE.
De heer W. Mensink heeft de functie van
voorzitter der A. J. C. alhier moeten neer
leggen, welke functie door hem jarenlang
werd vervuld. Dit heengaan heeft eenige
verandering in het bestuur der Haarlemsche
Arbeiders Jeugd Centrale gebracht van welke
organisatie de leiding thans in handen is van
de i heeren T. Bink, voorzitter, H. Wallen-,
burg (Gouwstraat 52,) secretaris en P. van
Vuren, penningmeester.
Zij durfde bijna niets eten.
ALTIJD INDIGESTIE TOTDAT ZIJ EEN
ONTDEKKING DEED.
„Ik kan Kruschen Salts niet hoog genoeg
roemen, want ik leed langen tijd aan indi
gestie; op 't laatst durfde ik bijna niets meer
te eten. Eenige maanden geleden begon ik
Kruschen Salts te nemen, niet meer dan eiken
ochtend een beetje in mijn eerste kop thee,
en dit bleek werkelijk een prachtige kuur te
zijn. Ik ga door met Kruschen Salts, en heb
nu geen indigestie meer, ik kan weer gewoon
mee eten en voel mij veel beter."
Mej. A. P. te S.
Indien Uw voedsel niet snel en geregeld
door Uw inwendige organen wordt verwerkt,
begint het te gisten, er ontstaan gassen en
zuren, welke maagpijnen of onpasselijkheid
e.d. veroorzaken, zoodat elke voeding een bron
van ellende wordt. Bovendien hoopen zich af
valstoffen in Uw lichaam op, welke de alge-
heele gezondheid schaden. De zes minerale
zouten, waaruit Kruschen Salts is samenge
steld, hebben de eigenschap Uw inwendige
organen aan te sporen tot snelle en geregelde
werking. De afvalstoffen zullen zich daardoor
niet meer kunnen ophoopen en worden ge
regeld verwijderd. Zoodoende wordt ook de
oorzaak van Uw onpasselijkheid en Uw maag-
bezwaren weggenomen. Slechts de kleine dage-
lijksche dosis in Uw eerste kop thee of koffie
op de nuchtere maag, en alle spijsverterings
klachten behooren tot.het verleden.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apothekers en erkende drogisten a ƒ0.40
0.70 en 1.60 per flacon, omzetbelasting
inbegrepen. Let op, dat op het etiket op de
flesch. zoowel als op de buitenverpakking de
naam Rowntree Handels Maatschappij, Am
sterdam, voorkomt.
(Adv. Ingez. Med.)
AGENDA
Heden:
VRIJDAG 31 JULI
Palace-Filmac: 115 uur: doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Frans Hals Theater: Jenny Jugo in „Meis
jesjaren eener Koningin". 2'.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: Lawrence Tibbet in
„Metropolitan", 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: Dolly Haar in: „S. O. S. ik
ben verloofd" 7 en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: Wamer Baxter in
„Broadway Bill" 2.30, 7 en 9.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 11—3 uur, behalve 's Maan
dags. Toegang vrij.
Bloemendaal: Iepenlaan 2, Alg. Verg.
van Aandeelh. in de N.V. Mij. tot Exploitatie
van Bebouwde Eigendommen, 2 uur.
Zandvoort: Monopole; iederen nacht
cabaret tot 5 uur 's morgens.
ZATERDAG 1 AUGUSTUS
Palace-Filmac: 11—5 uur: doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
EXAMENS.
UITSLAGEN M. U. L. O. EXAMENS.
30 Juli.
S. de Kleyn, P. Voogt, F. S. J. Otterspoor,
Haarlem; A. J. Ganzeman, Haarl.liede; J. S.
Weyers, J. C. Willemse, C. Bijster, A. C. Brug
man, R. A. D. v. d. Meulen, J. M. de Reus, A. G.
Verbeek, Haarlem; F. S. Telger, IJmuiden, C.
Hessel, IJmuiden; H. W. Felderhof, Haarlem;
F. Vreugdenhil, Santpoort; K. v. Hooghalen,
Hoofddorp; C. J. de Groot, Heemstede; E. M.
Groenevelt, H. J. M. Kalkman, J. P. Muller, F.
van der Rijdt, W. van Lienden, Haarlem.
EXAMENS HANDENARBEID.
Voor het Staatsexamen handenarbeid op 29
en 30 Juli alhier gehouden zijn geslaagd de
dames M. J. Maarschalk, E. J. Krieger, D. Ka-
semier, II. F. Wulkow, J. M. Verstrijden, H. te
Winkel, C. S. Geerds, J. J. Daenen te Amster
dam, C. J. J. Kaskens te Diemen, A. G. Mootz
te Hilversum en de heeren H. Niesen, A. v. d.
Zanden te Amsterdam.
EXAMENS HOOFDAKTE.
Haarlem, 30 Juli.
Geëxamineerd 4 vr., 4 m. candidaten. Ge
slaagd de dames M. Eyssen, Midden Beemster;
G. S. Hommes en K. P. Klimp, Midden Eier-
land en de heer A. C. Bayens, Volendam.
GEVONDEN VOORAVERPEN EN DIEREN.
Politiebureau, Smedestraat: armband, ach
terlicht, geboorte-extract; Boonstra, Van der
Vinnestraat 1: etui met inhoud; Visser, Pope-
lingstraat 20: vogel; Kennel „Jan Gijzen",
Ruysdaelstraat 4: hond; Kennel Fauna, Frie-
sche Varkenmarkt 24: hond; Huckriede, Ael-
bertsbergstraat 115: hond; De Vos, Wilhel-
minastraat 19: hond; Duinker, Amsterd. Vaart
100: kleed; Kennel Fauna, Friesche Varken
markt 24: 3 katten; F. Deijkes, Denijs van
Hullelaan 26: muts; G. Mulder, Heerenweg 175
(Heemstede): portemonnaie met inhoud;
Wannaart, Oranjeboomstraat 79: portemon
naie met inhoud; De Bruin, le Zuidpolder
straat 15: portemonnaie met inhoud: Politie
bureau Smedestraat: portefeuille met inhoud;
Bruseker, Graafschapstraat 25: regenpijpen;
Politiebureau Smedestraat: schoentje, hand
schoenen en ceinturen, bril; Morsfelt, Harmen-
jansweg 61: bril; v. Looy, Gr. Markt 21 rood:
danuseape; Venema, Pladellastraat 24: duif;
Veerman, Camphuijsstraat la: insigne; Phi-
lipse, Spaarndamscheweg 544: regenjas; Nelis-
sen, Obistraat 49: muziekstukje; De Maaker,
Boogstraat 32: mandje met inhoud; Steeman,
Prinsessekade 14: damesmantel; Booy, Obi
straat 25: potlood in étui; Captein, Sehagchel-
straat la rood: parapluie; Kiekens, Gierstr.
45: portemonnaie met inhoud; Hardesmeets,
De Clercqstraat 73 rood: jongenspet; Breeu-
wer, Elzenplein 49: gymnastieks'choentje; Wie-
dijk, Jan van Walréstraat 17: tasch van rij
wiel; Keeman, Ged. Oude Gracht 61 zw.: tasch
van rijwiel; Jonker, Eikenstraat 12: nijptang;
Vermeeren, Leidschevaart 28 i: vulpenhouder.
OPENLUCHT-CONCERT.
In den tuin van Haarlem's tehuis voor
Ouden van Dagen aan den Schotersingel heeft
de Christelijke muziekvereeniging Arti et Re-
ligione, onder leiding van den heer F. Dek
ker en het mannenkoor „Proza en Poëzie" on
der leiding van den heer Jan Booda, Donder
dagavond een concert gegeven.
De directeur, de heer S. Glastra, sprak een
kort openingswoord, waarin hij allen welkom
heette.
De uitvoering werd, door het heerlijke, zij
hét niet al te warme zomerweer, dat eindelijk
eens even ons kwam verrassen, niet weinig be
gunstigd. De talrijke toehoorders en toehoor
sters waren dan ook opgetogen.
De muziekvereeniging begon met een drietal
stukken, waarvan het derde, de ouverture de
Fra Diavolo, van J. Bauchel, waarmee deze
vereeniging op het concours op Texel een
eerste prijs in de eere af deeling heeft be
haald, bijzonder mooi klonk. Daarop zette het
mannenkoor in met het ontroerend mooie
,,Wer hat dich, du schoner Wald", van Men
delssohn.
Na de pauze was het woord nogmaals aan
beide vereenigingen, waarvan het mannen
koor de uitvoering besloot met het soldaten-
koor uit Gounod's „Faust".
Evenals Strauss' „An der Schonen blauen
Donau" werd ook dit laatste begeleid aan de
piano.
Onnoodig te zeggen dat dit concert zoowel
voor hen. die het gaven, als voor hen, die er
naar luisterden, een groot succes is gewor
den.
Ook de kinderen van het Kindertehuis, die
aanwezig waren, hebben volop genoten.
SCHILDER VAN EEN TRAP GEVALLEN.
De 20-jarige Van G. was Donderdagmid
dag drie uur bezig met schilderen op een
zolder in een perceel aan de Noormannen-
straat. Daartoe stond hij met z-ijn eene been
op de trap en met het andere op de leuning
van een hekje. Plotseling verloor hij het
evenwicht en viel van vier meter hoogte in
het trapgat. Het ongeluk liep nog vrij goed
af. Alleen zijn rechter dijbeen werd ge
kneusd. Door leden van den Ongevallen-
dienst werd hij verbonden en daarna per
ziekenauto naar het Sint Elisabeths Gast
huis vervoerd.
ONGELUK IN EEN BERGPLAATS.
Een jongetje van tien jaar was Donderdag
middag aan het spelen in de bergplaats van
een aannemer aan de Garenkokerskade. Hij
botste tegen een stapel van tien etherniet-
platen, die boven op hem vielen. Hij brak zijn
linker dijbeen. Door leden van den Ongeval-
lendienst, die hem verbondexx, werd hij per
ziekenauto naar het St. Elisabeths Gasthuis
gebracht.
Levenslang tegen administra
teur geëischt.
Wegens moord.
De Officier van Justitie bij den raad van
Justitie te Soerabaja heeft levenslange gevan
genisstraf geëischt tegen den vroegeren ad
ministrateur van Soember Bopoixg. De officier
achtte moord op den inlander Kasimin, die
door verdachte was neergeschoten, bewezen,
evenals de uitlokking tot moord op de inland-
sche vrouw Wagi.
Ter bepaling van de strafmaat merkte
de officier op, .dat uit de vele verklaringen
is gebleken dat op Soember Bopong een ter
reur heerschte. Beklaagde kwam van het trek
ken van een revolver tot schieten in de lucht
en van dit tot raakschieten. Dit wijst op
een Tropen-koller, waarvoor de eenzaamheid
geen excuus is.
Voor beklaagde is geen plaats meer in de
vrije samenleving; hij mag daarin niet terug-
keeren. Ook de geraffineerdheid in den opzet
der verschillende misdaden maakte volgens
den officier, hier een zeer zware straf noodza
kelijk.
De Bilt voorspelt:
Matigen aanvankelijk toenemenden,
later afnemenden Zuidwestelijken tot
Westelijken of Noordwestelijken wind.
Betrokken tot zwaar bewolkt met eeni-
gen regen. Later waarschijnlijk opkla
rend. Waarschijnlijk iets warmer.
BAROMETERSTAND
Hoogste 771.8 m.M. te Biarritz.
Laagste 741.2 m.M. te Vardö.
De hoogedruk heeft aan zijn Noord- en
Westzijde aanzienlijk aan beteekenis veiioren.
Sinds gisteren zijn over Schotland de baro
meters bijna 15. over Ierland bijna 10 m.M.
gedaald. Ook thans daalt de luchtdruk nog
over het Oosten en Zuiden van de Britsche
eilanden, alwaar weer een secundaire gelegen
is. Deze secundaire bracht over Groot-Brit-
tannië en Ierland reeds zware regens en ver
oorzaakte daar ook vrij krachtigen wind. Ook
ten onzent is het weer opnieuw slechter ge
worden.
Hoogedruk heerscht nog over de Golf van
Biseaye en Frankrijk, terwijl een uitlooper
zich naar Duitschland en Polen uitstrekt. In
dit gebied blijft het weer rustig met gebroken
bewolking.
Over IJsland en Scandinavië houdt de de
pressietoestand aan; opnieuw vielen daar
zware regens.
De vooruitzichten voor het weer ten onzent
zijn weer wat minder gunstig. Eerst moet de
Westzijde van de over ons land gelegen de
pressie weer passeeren, hetgeen wel met regen
gepaard zal gaan, daarna is bij ruimenden
wind eenige opklaring, wellicht met lichte
temperatuurstijging, te wachten
THERMOMETERSTAND
Vorige stand 767 m.M.
Stand van heden 765 m.M.
Neiging: achteruit.
Opgegeven door:
FIRMA KEIP Optiek
Gr. Houtstr. 137, tel. 11640-
HOOG WATER TE ZANDVOORT:
Zaterdag v.m. 2.06 uur; n.m. 14.37 uur.
Strand berijdbaar van 7.0012.30 uur.
ALGEMEENE NEDERLANDSCHE
METAALBEWERKERSROND.
De heer I. L. van Ees, die sinds eenige jaren
als voorzitter der afdeëling Haarlem van den
Alg. Ned. Metaalbewerkersbond de leiding
dezer afdeeling in handen had, heeft wegens
aanvaarding van een anderen werkkring, deze
functie moeten neerleggen.
Vrijdag 14 Augustus zal een algemeene
ledenvergadering worden gehouden, o.a. voor
de verkiezing van een nieuwen voorzitter,
waarvoor door het bestuur is candidaat ge
steld de heer L. Vrij, thans 2e secretaris in
het bestuur
DE RIJWIELDIEFSTALLEN.
In de afgeloopen week werden hier tien
rijwielen gestolen.
Historische sportfiguren uit het
oude Griekenland. Prettige me
thodes van boksers en worste
laars uit dien ouden tijd.
De geschiedschrijvers maken van tal van
historische sportfiguren uit den tijd van de
oude Olympische Spelen gewag; het is stel
lig wel belangwekkend over die eerste Olym
pische kampioenen enkele bijzonderheden te
hooren. Zoo lezen we van een zekeren Thea-
gemes, dien zoon van een priester van Her
cules. Dit jongmiensch beschikte reeds op
9-jarigen leeftijd over wonderbaarlijke
kracht. Zoo gebruikte liij, nog als school
knaap, een groot bronzen standbeeld, dat
op een der pleinen van die stad zijner inwo
ning stond, tot speelgoed. Hij nam het zware
beeld eenvoudig op zijn schouders en wan
delde er mee naar huis. In den tegen woor-
digen tijd zou hij wegens straatschenderij
voor den kinderrechter gekomen zijn, doch
in' dien tijd had men zooveel bewondering
voor geweldige lichaamskracht, dat men
hem z'n bronzen beeld liet behouden. Dat
staaltje van bovenmensehelijke kracht had
echter de bewondering opgewekt van geheel
Griekenland; men vroeg zich begrijpelijker
wijs met belangstelling af, waartoe dit jong-
mensch, als hij eenmaal tot volle ontwikke
ling zou zijn gekomen, wel in staat zou zijn.
Sportief Griekenland was dan ook uiterst
verontwaardigd, toen bekend wend, dat zijn
ouders hem voor den geestelijken stand had
den bestemd. Die verontwaardiging was zóó
algemeen, dat die ouders wel gedwongen wa
ren hun voornemen op te geven. Theagen.es
bracht toen het bronzen beeld zonder hulp
van anderen, op de oude plaat-s terug.
Het bleek spoedig, dat hij een Max Schme-
ling en een Nurmi tegelijk was. Als bokser
was hij onoverwinnelijk; als looper over
lange afstanden verrichtte hij wonderen. Bij
zijn dood liet hij aan zijn zonen niet min
der dan 1400 olijfkransen na; hij had meer
dan 1400 overwinningen behaald! Welk all
round athleet van den tegenwoordigen tijd
kan op zoo'n record wijzen. Het is te begrij
pen, dat men zijn nagedachtenis met een
standbeeld huldigde.
Een ander groot bokser uit dien tijd was
een zekere Glausius, een boerenzoon.
Eens geraakte, terwijl hij aan het ploegen
was, de ploegschaar los. Tot verbazing' van
zijxi vader hamerde hij met z'n vuist de
poegschaar weer vast. De vader was over dit
staaltje van kracht zóó in de wolken, dat hij
zijn zoon liet oefenen voor het deelnemen
aan de bokswedstrijden bij de Olympische
Spelen. Nog voordat hij in de technische
knepen van de bokssport volkomen was in
gewijd-, nam hij aan die wedstrijden deel.
Zijn gebrek aaxx technische vaardigheid leek
hem noodlottig te zullen worden. Hij werd
tenminste zóó onderhanden genomen, dat
de kans op een nederlaag' groot was. Op dat
oogenblik riep zijn vader in wanhoop:
„Glausius. mijn zoon, denk aan de ploeg
schaar!" Die noodkreet van zijn vader deed
hem al zijn krachten verzamelen voor een
laatsten slag. Hij trof zijn tegenstander met
zijn ijzeren vuist zóó krachtig tusschen de
oó.gen, dat deze bewusteloos neerstortte.
Daardoor behaalde hij zijn eerste overwin
ning. Toen hij later de kunst van het boksen
volkomen machtig was, bleek hij onverslaan
baar te zijn. Zijn boksera moet iets verschrik
kelijks geweest zijn. Niemand kon het langer
dan een minuut tegen hem volhouden.
Dan vindt men in de geschiedenis nog bij
zonderheden opgeteekend over een groot
worstelaar, Sostratus, dien men den bijnaam
„den breker" had gegeven. Sostratus had nl.
Franz Liszt.
Deze dag, de 31ste Juli, is de sterfdag van
Franz Liszt, de figuur van een kunstenaar uit
een ander, misschien toch wel een veel groo-
ter tijdperk van het muziekleven, thans nog
in de herinnering levend door 'n overbekend,
maar toch allicht niet het beste deel van wat
hij de wereld heeft nagelaten.
Meer dan bij wien ook moet men Liszt ken
nen als geheel, zijn leven en zijn persoonlijk
heid, van een verwondering en sensatiebaren-
de wonderkinderen-jeugd tot zijn dood, na
eenige jaren van vereenzaming, als reeds de
dood om hem heen heerscht, als allen, met
wie hij door vriendschapsbanden verbonden
was, zijn gestorven.
„Grooter nog dan den kunstenaar komt mij
de mensch Liszt voor", schreef Hofrat Rohlfs
aan den groothertog van Saxen-Weimar en
deze woorden geven het karakter van hem.
wiens sterfdag wij nu herdeiaken, juist weer.
Ver steekt deze virtuoos uit boven hen, die
met dezen naam betiteld wordegn. Voor hem
zal de hoogte van zijn pianistische bekwaam
heid niet het einddoel zijn, al geeft hij zelf
toe, dat er „een onverklaarbaar machtige be
koring, een trotsch en zaligmakend gevoel van
uitgaat een geestesgave te ontvouwen, die ons
de gedachten exi harten der menschen doet
winnen, en in de zielen van anderen ontvlam
mende vonken te werpen van hetzelfde heilige
vuur, dat onze eigen ziel verteert." (Lettre a
Lambert Massart). Op het oogenblik, dat hij
als een koning van het klavier geëerd wordt
en een wereld van bewonderaars aan zijn voe
ten ziet, werpt hij deze roem, de grootste mis
schien die een uitvoerend kunstenaar ooit
verwierf, van zich af. Roem is niet het doel
van zijn streven, kan volgens hem zelf niet
zijn het doel van de hem gegeven gaven. Want
die gewoonte de handen van zijn tegenstan
der vast te grijpen en dan de vingers ach-
erover te buigen. De pijn was zoo geweldig,
dat die meeste tegenstanders als zij in dien
greep kwamen, dèn strijd gewonnen gaven.
Deden ze dat echter niet, dan brak hij die
vingers een voor een! Zachtzinnig was deze
methode niet; evenmin was ze prettig voor
de tegenstanders. Maar ze was wel afdoen
de; hij heeft er tenminste 12 Olympische
overwinningen door behaald. Zijn voor
beeld vond later veel navolging'. Blijkbaar
vond men hierin niets ongeoorloofds, deze
heldendaden werden tenminste door stand
beelden voor het nageslacht vereeuwigd.
De worstelaars stonden bij de oude Grie
ken in grooten gunst.Zij waren de eerste
sportbeoefenaars, die gebruik maakten van
olie en van massage om hun spieren soepe
ler' te maken. De heeren werden zóó ingewre
ven, dat ze vrijwel geheel met een laag vet
waren bedekt, waai'door een tegenstander
geen vat op hen kon krijgen. Om den strijd
belangwekkender te maken, werden daarom
de „ingevette" woi'stelaars geheel met zïeer
fijn zand bestrooid, zoodat hun huid er uit
zag als schuurpapier. De reglementen voor
het worstelen waren heel eenvoudig Blijk
baar was alleen het slaan met de platte hand
en schoppen van een tegenstander, verboden.
Verder mocht men vrijwel alles doen, wat
men wenschelijk achtte om de overwinning
te behalen. Worstelaars gaven elkaar hevige
kopstoot-en, ze braken, zooals ik reeds zeide,
de vingers van hun tegenstander, soms ook
hun teenen, ze trachtten hem door een
greep om den nek te doen stikken, kortom,
ze bezigden alle mogelijke middelen om de
ov-eiwinning te behalen, Toch was er wel een
grens. Het verhaal van Arrha-chion, 'de Arca-
diaan, wijst hier tenminste op. Dat moet een
buitengewoon gevaarlijk worstelaar geweest
zijn. Bij de 53ste Olympiade bracht hij loet
tot den eindstrijd. Zijn tegenstander was
toen niet minder geweldig. Na geruimen tijd
worstelen had geen van beiden eenig voor
deel behaald. Toen weid echter plotseling
Arrhachion door zijn tegenstander bespron
gen. Deze greep Ai'rhachion met beide han
den om den nek en knelde tegelijkertijd
diens middel tusschen zijn knieën, Arrha
chion kwam zóó geweldig in de verdrukking,
dat hen in een laatste wanhoopspoging de
vingers van zijn tegenstander greep en ze
brak, waardoor deze van pijn bewusteloos
geraakte en op den grond viel. Maar het was
voor Arrhachion reeds te laat. Ook hij stortte
neer en het bleek, dat de levensgeesten wa
ren geweken. De scheidsrechter besliste, dait
de nog levende worstelaar oneerlij k had ge
stieden. De doodie Arrhachion werd dan ook
tot overwinnaar verklaard, zijn lijk werd met
de lauwerkrans der overwinning getooid.
Er zijn meer gevallen bekend van over
winningen, toegekend aan dooden, doch ik
zal u de verhalen hiervan sparen.
Het boksen was over het algemeen in de
tijden der oude Olympische .Spelen nog iets
ruwer dan het worstelen. Men omwikkelde
de handen met leeren riemen, die dubbel
dienst deden; ze waren een bescherming
voor de hand, tegelijkertijd werden de slagen
gevaarlijker en pijnlijker voor den tegen
stander. Men deed tusschen de riemen stuk
jes hard leer of ook wel stukj-es lood, waar
door de slagen meer indruk maakten Men
bepaalde zich er toe het hoofd van den te
genstander te bewerken. Het opzettelijk
d.ood slaan was verboden, maar toch zijn er
bokswedstrijden bij d-e Olympische Spelen
wel met den dood beëindigd.
C. J. GROOTHOFF.
steeds staat er achter zijn handelen en denken
een religieus besef.
Men spot met hem. Heine schrijft van hem
„dat Liszt uit alle renstallen der philosophïe
zich een dada had gekozen." Doch met meer
kracht van reden zegt Liszt hem: „En gij dan,
waart gij dan dadelijk bien assis?" En dan
spreekt hij die woorden, vol beteekenis voor
den geest van den tijd, waarin wij ons ver
plaatsen moeten: „Onze tijd is ziek en wij
zijn het met hem."
Zijn leven
Franz Liszt werd op 22 October 1811 te
Raiding bij Oedenburg geboren. In 1823 treedt
hij voor het eerst in Weenen in het openbaar
op en reeds dan is dit optreden een groot
succes, zóó groot, dat zijn vader hem, tot be
sluit van een tournee, naar Parijs brengt. Een
dertigtal concerten geeft hij daar, men wordt
niet moe, den jongen wonderknaap te hoo
ren die plotseling met zijn romantisch-expres-
sieve spel een wereld van virtuozen, van glad
de en kille „classicisten" verschrikt.
Na een verblijf te Boulogne sur Mei', waar
hij voor zijn gezondheid eenigen tijd moest
vertoeven, gaat hij na den dood van zijn va
der weer naar Parijs terug, waar hij blijft tot
1834. Daar, in het toemalige centrum der cul
tuur, staat hij in nauw contact met de groote
geesten van zijn tijd.
In dezen tijd, tot het einde van zijn leven
toe, zal Liszt zich geven van zijn edelste, op-
of ferendste zijde. Hij voert den strijd voor an
deren, voor hen, die hij groot acht, die hij
miskend meent, en die tenslotte ook door de
wereld erkend zijn. Hij is het, die Wagner's
„Lohengrin" voor het eerst ten tooneele doet
voeren; Berlioz, Schumann en vele anderen
vinden, in zijn Weimarschen tijd, steun bij
hem, voor wien geen moeite te veel was, geen
opoffering te groot. Hier vinden wij den Liszt,
van wien eens Wagner heeft gezegd: „Liszt
zal nog eens uit louter chevalerie ten gronde
gaan". Er ontwikkelt zich hier de wereldbe
roemde kunstenaar, die op zijn wereldtour-
nées schatten verdiende, om ze aan anderen
weg te schenken, die een kunstreis van maan
den ondernam uit liefdadigheid, die als de
„opera „der Barbier von Bagdad" van Peter
Cornelius door intriges een fiasco lijdt, zijn
ambt als opera-dirigent zonder aarzelen neer
legt.
In 1865 werd Liszt abbé. Zijn composities wor
den daarna hoofdzakelijk nog kerkmuziek,
doch zijn werkzaamheid ten bate van hen,
die hij wil eeren, blijven voortgaan. In 1870
is hij nog de geestdriftige leider van het groo
te Beethovenfeest te Weimar en in 1875 is hij
president van de nieuwe Hongaarsche rijks
academie voor muziek te Budapest. Dan, als
de dood één voor één zijn vrienden heeft weg
genomen, komt voor hem in 1886 het einde,
dan sterft in eenzaamheid de kunstenaar, die
iedert honorarium kon eischen, zonder eenig
bezit behalve „wat linnengoed en zeven zak
doeken".
Zijn muziek
Dat is dan de mensch Liszt. Men kan niet
anders doen dan' zijn muziek plaatsen te
midden daarvan.
Het is met hem gegaan als met zoovelen
anderen. Hij is erkend en miskend, geëerd
en verguisd, men heeft hem toegejuicht en
onsterfelijk verklaard om binnen enkele
jaren hem te vergeten.
Kunnen wij zeggen, dat wij thans reeds
zuiver kunnen zien op wat hij ons als zijn
geestelijke nalatenschap heeft gelaten? Men
kent hem, uit de concertzalen door zijn
concerten, door het lievelingsstuk „Les Pré
ludes". Men kent hem uit de cafés-met-
muziek, door zijn rhapsodieën, men kent hem
misschien ook van een zoele zomeravond vol
poëzie en vol sentimentaliteit, toen deze of
gene die „Liebestraum" speelde, en gij
En dat alles vormt, in zijn verscheidenheid
toch juist een geheel. Deze maatloosheid, deze
bonte verscheidenheid van inspiratie en
schromelijke vergissing, van zuivere vinding
tot artistieke blunder is Franz Liszt, die als
componist misschien zelfs wel wegvalt tegen
de grootsten als een Bach, een Beethoven, een
Mozart en een Wagner, doch wiens meester
schap over de vorm, wiens veelal zuivere
inspiratie men toch gaat erkennen.
Franz Liszt staat alleen in de geschiedenis
van zijn tijd. Hij behoort er, met enkele
anderen als Berlioz, tot de uitzonderlijken.
Misschien is, het voornamelijk zijn virtuoos
schap, dat eerder tot ons spreekt dan de
gaven van een componist, waardoor hij voor
ons door dat romantische sterk gekleurde licht
omgeven is. Doch figuren als deze mag men
niet vergeten, Het bewustzijn dat de wereld
hen kan voortbrengen, dat de menschheid
hen heeft bezeten, is een cultuurgoed op zich
zelf.
JAARBOEK 1935 DER VEREENIGING
„HAERLF-M".
In die bekende verzorgde uitgave is ver
schenen het jaarboek over het jaar 1935 van
de Vereeniging „Haerlem".
In heb jaarverslag, uitgebracht door dieai
secretaris, den heer P. A, Dijkema, worden
de overleden leden herdacht.
Het ledental steeg in he't vereenigimgsjaar
met 21 tot 433. Verschillende lezingen en
excursies, die nader in het jaarverslag wor
den beschreven, werden gehouden.
Ook worden er de verschillende aanwin
sten voor de vereeniging in^genoemd.
Ook wordt de rekening der vereemiiging
opgemaakt door den penningmeester, den
heer J. D. Rutgers van der Loeff, gepubli
ceerd.
Hierna worden in aparte artikelen de le
den hei-dacht, die de vereeniging door den.
dood ontvallen zijn.
Van de hand van mr. A. J. Enschedé is
opgenomen, een artikel over ..Het vader-
landsch fonds ter aanmoediging van 's Lands
Zeedienst en de Kweekschool voor de Zee
vaart 150 jaar".
Verder bevat dit interessante jaarver
slag de artikelen „De verwarring met Duin
en-Vaart" door mevr. J. M. Sberck Proot; „De
vrouw van Busken Huet" door R. Zuidema;
een lijst van publieke instellingen en beziems
waardigheden en de kroniek 1935 door W,
P. J. Over me er.
EEN BOEK OVER BOVEN-DIGOEL.
Naar wij vernemen zal binnenkort bij de
Kon. Drukkerij „De Unie" te Batavia ver
schijnen het boek „Boven Digoel" door L, J. A.
Schoonbeyt, arts, waarin deze zijn ondervin
dingen als gouvernementsarts gedurende een
bijna tweejarig verblijf in het ballingsoord
Tanalh Merah te boek gesteld heeft.
