Het Haarlemsche gas.
Zonnebad.
W. H. v. d. KROFT WEER THUIS.
Hei Behuiftijkste
54e Jaargang No. 16298
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 11 Augustus 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PLBRliBOOM UITGAVE LOUKENS CÜSTER .MAATSCHAPPIJ VOUK PPFRFRoOM.
en ROBERT PEEREBOOAL COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEKEBUU
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
/3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. f 0.65, franco p. post 0.72^4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 O Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 1—5 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer f 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-. Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.-
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ;'600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400 -. Verlies Duim f 75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN
Wint weer op de petroleum.
Uit de Statistische Gegevens is op te maken,
dat het gas nog steeds concurrentie van de
petroleum ondervindt. Wel is er een vermin
dering gekomen in den achteruitgang van het
gasdebiet, maar de cijfers wijzen uit, dat er
heel wat gezinnen zijn, waar geen gasmeter
gevonden wordt.
Op 1 Juni 1936 waren te Haarlem het vol
gende aantal kleinverbruikers:
34.487 water.
34.807 electriciteit.
32.230 gas.
Bij de electriciteitsconitracten hebben wij
geen rekening gehouden met de tarieven
voor winkeltarief en nachtstroomtarief, om
dat wij vermoeden dat die gebruikers ook
andere meters hebben.
Er zijn dus ruim 2000 menschen die
wel electriciteit en water gebruiken,
maar geen gas.
Nu zou het verkeerd zijn om daaraan de con
clusie te verbinden, dat meer dan 2000 Haar
lemmers het gas voor de petroleum geruild
hebben. Er zullen namelijk onder de 2000 ver
schillende gebruikers van kantoren, magazij
nen, werkplaatsen, pakhuizen, enzoovoort zijn,
die geen behoefte hebben aan gas. Aan elec
triciteit en water hebben zij genoeg. Maar toch
is aan te nemen, dat als plotseling alle olie
voorraden verdwenen waren, er eenige duizen
den nieuwe gasmeters geplaatst zouden moe
ten worden.
Op 1 Januari 1929, dus 71/» jaar geleden,
waren er op de 117.412 inwoners 29.227 gas-
verbruikers, nu op 1 Juli 1936 op de 132.103
inwoners slechts 32.230.
De bevolking is in de 7V-i jaar met
12.5 toegenomen en het aantal gas-
verbruikers met 10.3
Nog sterker spreekt het feit, dat er
op 1 Januari 1929 28928 waterver
bruikers en 29.227 gasverbruikers
waren, terwijl er nu 257 gasverbrui
kers minder zijn.
Op 1 Januari 1934 waren er te Haarlem
nog 32956 klein gasverbruikers. Op 1 Januari
1936 was dit gedaald tot 32.002. Ih die twee
jaar dus, niettegenstaande de toeneming der
bevolking, een achteruitgang van 954 gas
verbruikers.
Intusschen blijkt, dat de gemeente
door de ingevoerde tariefsverlagingen
weer op den goeden weg gekomen is,
want van 1 Januari 1936 tot 1 Juli
1936 is het aantal gasverbruikers
weer met 228 toegenomen.
De omzet van de gasfabriek, die in 1935 een
belangrijke verlaging gaf vergeleken bij 1934
de omzet daalde van 24.060.978 M3 in 1933
tot 23.129.387 M3 in 1935, een vermindering dus
van 931.591 M3 geeft over de eerste 6 maan-
ren reden tot tevredenheid. De omzet is nu
11.603.762 M3 tegen 11.633.191 M3 in dezelfde
6 maanden van 1935. Dit is dus slechts eer-
daling van 29.429 M3. Deze daling is dus over
het eerste halfjaar van 1936 slechts T/s%, tegen
4 Vo van het jaar 1935.
Het gasverbruik te Haarlem was in deze
eerste 6 maanden van 1936 8.863.120 M3 tegen
8.898.027 in denzelfden tijd van 1935. Een ver
schil dus van 35.000 M3„ wat dus nog iets
meer is dan de totale achteruitgang in dat
halfjaar, zoodat de omzet buiten Haarlem
nog iets is toegenomen.
Het gasverbruik te Zandvoort is verminderd,
maar daarentegen is het verbruik te Haar
lemmermeer toegenomen.
Zandvoort daalde van 1.259.432 in 1934 tot
1.169.000 in 1935. Een vermindering dus van
ongeveer 90.000 M3. Ook in het eerste halfjaar
van 1936 bleef Zandvoort dalen, het verschil
met de eerste 6 maanden van 1935 is slechts
10.000 M3, dus ook daar is er een verminde
ring in de daling gekomen.
Over het gehecle afzetgebied is dus het
Haarlemsche gas weer op de petroleum aan
het winnen.
Wat Haarlem betreft is dit ongetwijfeld
voor een groot deel te danken aan de inge
voerde tariefsverlaging.
Dit blijkt zeer duidelijk als wij de statis
tiek over verschillende contracten nader be-
studeeren.
Aanvankelijk was er een zeer sterke ver
mindering van het aantal vastrechtgebrui
kers van gas.
Het aantal vastrecht-contracten was:
1 Januari
1934:
7971
1 April:
1934:
7964
1 Juli
1934:
7662
1 October
1934:
7305
1 Januari
1935:
6579
1 April
1935:
6072
1 Juli
1935:
5806
1 October
1935:
5569
1 Januari
1936:
5440
1 April:
1936:
5855
1 Juli
1936:
6162
Uit dit staatje is dus te zien. dat het aan
tal aangeslotenen op het vastrecht eerst met
meer dan 2500 was achtei-uitgegaan. Nadat
een halfjaar geleden een nieuwe verlaging
was ingevoerd die vooral de kleine verbrui
kers ten goede kwam, is er weer een flinke
sty ging gekomen.
Van de verloren gegane 2500 vastrechtcon
tracten zijn er in een half jaar meer dan
700 teruggewonnen.
Het ziet er dus naai' udt dat het vastrecht
zijn oude populariteit weer terug zal krijgen,
Eenige cijfers in de Statistische Gegevens
kloppen niet. Zooals uit het hierboven mede
gedeelde blijkt waren er op 1 Juli van dit jaar
in totaal 32230 gasverbruikers. In een andere
statistiek wordt evenwel opgegeven dat er
slechts 32080 gasmeters geplaatst zijn. Dat zou
dan beteekenen dat er150 menschen zijn
die gas verbruiken zonder mek Natuur
lijk kan dat niet kloppen, want dan zouden
die 150 ook niet betalen. Daarom zijn wij op
onderzoek uitgetogen waarbij bleek, dat het
juiste aantal geplaatste gasmeters niet min
der dan 33191 is. Er zijn in de statistiek die
in optelling het getal 32080 geeft twee cijfers
genoemd, namelijk aangesloten op gewone
meters en op de muntmeter. Er zijn evenwel
een groot aantal verbruikers die hoewel zij een
gewone leiding hebben hun gewone meter heb
ben laten vervangen door een muntmeter. Die
derde catagorie is bij de statistiek blijkbaar
vergeten. Vandaar het verschil.
Over de wijziging van den
werkloozensteun.
De 5 groote gemeenten richten zich tot den
minister.
De wethouders voor de Sociale aan
gelegenheden der gemeenten Amster
dam, Rotterdam, 's-Gravenhage,
Utrecht en Haarlem hebben Maandag
middag ten Stadhuize te Amsterdam,
onder voorzitterschap van den Am-
sterdamschen wethouder, de voorge
nomen conferentie gehouden over de
door den minister van Sociale Zaken
aangekondigde wijzigingen in de rijks
steunregeling voor werkloozen.
Naar aanleiding van de gevoerde be
raadslagingen werd eenstemmig beslo
ten, telegrafisch den minister van So
ciale Zaken te verzoeken op zeer kor
ten termijn een onderhoud aan de ge
zamenlijke wethouders toe te staan.
Aan de conferentie werd voor Haarlem
deelgenomen door de heeren W. J. B. van
Liemt, wethouder, S. J. de Haas van Dorsser,
directeur van Maatschappelijk Hulpbetoon en
P. Koen, adj.-directeur van den Werkloosheids
dienst.
Over het gesprokene op de conferentie werd
geheimhouding opgelegd.
Wel kan uit het feit, dat besloten werd op
zeer korten termijn onderhoud met den mi
nister aan te vragen opgemaakt worden, dat
er door de 5 gemeenten naar gestreefd wordt
alsnog te bereiken, dat verzachting verkregen
wordt van verschillende verlagingen van steun
die hetuitvloeisel zouden zijn van de dooi
den minister voorgeschreven wijziging.
Zooals wij reeds in eenige vorige artikelen
schreven betreffen deze verlagingen vooral de
intrekking van den huurbijslag en de ver
mindering van den steun van de arbeiders die
al langen tijd zonder werk zijn, omdat daar
voor een nieuw standaardloon wordt vastge
steld, waarnaar het maximum van hun steun
wordt berekend.
Eenige dagen geleden schreven wij in een
verslag van een onderhoud dat wij met een
N.V.V.-bestuurder hadden, dat de heer M. A.
Reinalda, wethouder van Volkshuisvesting te
Haarlem, het mogelijk gemaakt had, dat de
gemeente Haarlem een overeenkomst sloot met
den huiseigenaar van den werklooze, waarbij
de gemeente de huur op den steun verhaalde
als de eigenaar de huur tot een redelijke basis
verlaagde. Men maakt er ons op attent, dat
deze maatregel niet van Volkshuisvesting is
uitgegaan. B. en W. hebben daartoe hun me
dewerking verleend op een advies van den heer
S. J. de Haas van Dorsser directeur van Maat
schappelijk Hulpbetoon.
Igad De Zee op de Heide
|oekelo BADHOTEL
temidden van bosch en heide
(Adv. Ingez. Med.)
Vreemde arbeiders in
Haarlemmermeer.
De vreemde arbeider M. uit Overijssel, werk
zaam bij den landbouwer H. aan den Kruis
weg bij den Spieringweg in Haarlemmermeer,
had zijn jas, waarin zich een portemonnaie
met 3 bankbiljetten van f 10 bevond, in de
schuur opgehangen. Kort voordat hij met an
dere arbeiders naar het land ging, kreeg hij
Maandag bezoek van den werkloozen arbeider
J. N. uit Drente, die meeging naar het land,
doch spoedig daarop alleen terugkeerde om
zich vermoedelijk direct naar de schuur te
br~even.
.en M. daarin van z'n werk terugkeerde,
kwam hij weldra tot de ontdekking dat de
bankbiljetten uit zijn portemonnaie verdwe
nen waren. Hij was echter zoo verstandig ge
weest de nummers te noteeren. Vermoed werd
dat N., van wien bekend was dat hij veelal in
Amsterdam in logementen verblijf hield,
daarheen was vertrokken.
De gemeente-politie ging direct op onder
zoek uit naar Amsterdam en heeft met
medewerking van de Amsterdamsche recher
che den vermoedelijken dader N. in een
logement aldaar gearresteerd. Bij onderzoek
bleek hij nog twee briefjes van f 10.— bij zich
te hebben. De op deze bankbiljetten voorko
mende nummers klopten met hetgeen M. ge
noteerd had.
N. werd in den afgeloopen nacht naar
Hoofddorp overgebracht en zal ter beschik
king van de Justitie worden gesteld.
Bommen op het Alhambra.
Spaansch regeeringsvliegtuig neergeschoten.
LISSABON 11 Aug. (D.N.B.'A.N.P.) Gene
raal Queipo de Llano heeft over de radio me
degedeeld, dat te Puerto de Leon een vlieg
tuig der linksche regeering is neergeschoten,
waarbij de piloot om het leven gekomen is.
De generaal bevestigde voorts, dat het be
roemde Alhambra te Granada door regeerings-
vliegtuigen is gebombardeerd. De vliegers had
den in totaal 17 bommen geworpen, die geluk
kig echter niet ontploften, zoodat slechts on-
beteekenende schade werd aangericht.
Noodlanding van militair
vliegtuig te Bloemendaal.
Bestuurder kon ongedeerd uit de cockpit
kruipen.
Gistermorgen omstreeks half twaalf heeft
een militair vliegtuig, bestuurd door den
sergeant-vlieger De Waal Malefijt wegens
motorstoring een noodlanding op het weiland
van de boerderij „Mariënbosch" aan den
Vogelenzangschen Weg te Bloemendaal ge
maakt. De landing gelukte goed, doch bij het
uitloopen kwam het toestel in een sloot,
waarbij het over den kop sloeg. De vlieger
kreeg geen letsel en wist onder water uit de
cockpit te kruipen. Van het toestel werd
de schroef en het landingsgestel vernield,
terwijl een vleugel werd beschadigd.
Maandagmiddag 3 uur is het vliegtuig, een
type D 7, no. 250, weggesleept.
WANDGEDIERTE.
ABSOLUTE VERDELGING onder geheimhou
ding en schriftelijke garantie. Talrijke tevre
denheidsbetuigingen ter inzage.
Overal te ontbieden.
iuU/euHySónciecfr. /ladicaat''
GEN. CRONJéSTRAAT 135, HAARLEM-N.
TELEFOON 11657.
(Adv. ingez. Med.)
Wij hebben onze zon teruggekregen.
Zij is weer werklijkheid en niet slechts
schijn
Na weken grauwe lucht en triesten regen,
Kon Zondag weer eens waarlijk zondag zijn.
En 't nobel ras van Holland's bleekgezichten.
Is tijdlijk weer op d' achtergrond geraakt,
De zon die ons het leven komt verlichten.
Heeft het weer bruin of minstens rood
gemaakt.
Dat staat zoo frisch. het ademt buitenleven.
Het maakt ook knap, beseft de vrouw koket.
A1 zegt de man, daar heusch niet om te
geven.
Ook hij wordt graag in 't zonnetje gezet.
Van fietstocht, wandelsport en tennisbanen,
Van spelevaren in ons waterland,
Van strand en hei komen de Indianen,
Van vurig rood tot koperbruin gebrand.
De wetenschap pleegt ons met ernst te raden,
Dat overdrijving ook in deze schaadt,
Men moet voorzichtig zijn met zonnebaden,
Dat men zijn vleesch niet al te schielijk
braadt.
En voor je zit met, zooal niet op blaren,
Of, nog veel erger, met een zonnesteek.
Dan wijk je liever maar voor de gevaren
En blijf je beter in de schaduw bleek.
Doe het. met mate dat de huid kan wennen,
Dan doet de zon slechts goed, en bovendien.
Ons ras is blank, maar ik wil graag
bekennen.
Dat ik het gaarne bruin-gezond mag zien.
P. GASUS.
Het woord is aan....
Van Hogendorp;
Adelaars vliegen alleen.
Eenden vliegen in troepen.
Moordaanslag opt: taxi
chauffeur
Twee Duitschers tot 5 jaai gevangenisstraf
veroordeeld.
's GRAVENHAGE, 11 Augustus. De recht
bank te 's Gravenhage deed heden uitspraak in
de zaak van den moordaanslag op den 37-
jarigen chauffeur der El-tax W. P. G. van L.
te Leiden. De aanslag had plaats onder Alphen
aan den Rijn in den nacht van 25 op 26 Mei,
toen de chauffeur twee Duitschers, die hij van
Leiden naar Alphen vervoerde, bij de scheeps
werf der firma Kempers uit den wagen liet,
waarop bij een oneenigheid over de betaling
van den rit, een der passagiers den chauffeur
met een hamer op het hoofd sloeg.
De beide verdachten, de 22-jarige monteur
E. B. uit Celle (bij Hannover), die reeds eenige
jaren te Noordwijk woonde, en de 27-jarige
metselaar W. S„ eveneens uit Celle, werden
onder Nieuwkoop door de politie aldaar ge
arresteerd.
De rechtbank heeft beiden veroordeeld tot
5 jaar gevangenisstraf (eisch 6 jaar) op grond
van poging tot diefstal van een auto, vooraf
gegaan door geweldpleging, in vereeniging.
De winnaar van den derden prijs vertelt.
De Nederlandsche kanovaarders zijn Maandagavond uit Berlijn aan het Centraal
Station te Amsterdam aangekomen. Tweede van links voorste rij: W. H. van der
Kroft (met den krans in de hand).
Een gebroken voetstuur, anders
misschien wel
Wat onze stadgenoot te Berlijn beleefde.
„Och nee. Eigenlijk was het niet
zoo'n bijzondere ervaring voor ons.
Ik moet u eerlijk bekennen dat ik
veel opgewondener was. toen ik voor
het eerst de wisselbeker van onze
kanoclub won. dan nu. Misschien zou
het wat anders geweest zijn, als we
als eersten waren aangekomen, maar
dat geloof ik toch eigenlijk niet. Je
eerste overwinning is iets nieuws,
dan weet je nog niet wat het is. Maar
daarna is het allemaal veel gewoner.
Natuurlijk zijn we er blij mee, maar
toch niet zoo overstuur als met dien
eersten wisselbeker".
Onze stadgenoot W. H. v. d. Kroft, de
negentienjarige kanovaarder die met Tates
samen als derde aankwam, vertelt ons dit
heel gewoon. Hij vindt het niet zoo bijzonder
en hij was, naar hij ons vertelde, erg verrast
over de ontvangst, die hem in Haarlem te
beurt is gevallen. Van die ontvangst ver
tellen nog de vele bloemstukken, die het huis
aan de Soendastraat versieren. En de geluk
kige winnaar vertelt ons verder.
„We hebben eigenlijk nog erg pech gehad.
Neen, dat zeg ik u niet om te beweren, dat
we als eersten hadden moeten aankomen,
maar eigenlijk is dat toch wel zoo geweest.
Als het voetstuur niet gebroken was, zouden
we zeker een veel beteren tijd gemaakt heb
ben. Nu hebben we veel slechter gevaren dan
tijdens de training.
Het voetstuur brak.
We hebben alle wedstrijden, behalve de
finale, in die nieuwe boot, die Visser in
Zaandam voor ons heeft gebouwd, gevaren.
Maar die was wel wat erg gauw in elkaar ge
slagen en lekte braaf. Het vervelende was.
dat hij zoo vol met barsten en vlekken zat,
dat we niet konden uitmaken, waar nu eigen
lijk het lek precies zat. Toen we de finale
moesten trekken, is hij gebroken en hebben
we in onze oude „Holland" moeten varen.
Die was wel wat langzamer, maar de groote
pech was, dat ons voetstuur brak.
Erg goed zat het niet in elkaar. Het was
al gerepareerd, maar het hield wel. Toen zijn
we zoo onvoorzichtig geweest om achteruit te
varen. Het roer moet iets scheef hebben
gestaan, daardoor was er te veel waterdruk
op bij het achteruitvaren. Tates voelde het
gaan en riep Stop!, maar het was al te laat.
Hij wilde toen nog alleen maar naai' links
sturen.
We hebben het er op gewaagd en in het be
gin ging het best. We lagen aan de kop de
eerste twee honderd vijftig meter. Toen
haalden de Oostenrijkers in. Ze bleven tot
ongeveer op vierhonderd meter bij ons en
lagen aan onze linker kant. Nu, natuurlijk
zuigen ze je dan langzaam naar zich toe.
Gewoonlijk stuur je dat bij met het voet
stuur. maar dat wilde bij ons alleen maar
naar links, dus den verkeerden kant op. We
moesten het dus wel met de peddle doen.
maar daarmee verlies je vaart. Toen hebben
we even ingehouden om achter te komen,
om aan hun linkerkant te gaan liggen.
Maar toen we daar goed en wel lagen
wilde het voetstuur ook al niet meer naar
links sturen. Het zat scheef en het bleef
scheef. U zult begrijpen, dat toen ons verlies
al beslist was.
Doch de derde-prijswinnaar ies er niet. ran
cuneus onder. Iedereen heeft immers wel
eens een ongeluk, zegt hij filosofisch. En dan
vertelt hij ons van zijn ervaringen in Duitsch-
land.
„Ja, er werd in den tijd, dat wij er waren,
wel gepraat over die geschiedenis met Van
Vliet en Osendarp Maar wij hebben zelf
geen enkele ervaring op dat gebied gehad.
De Zweden, die eerst ons en toen de Duit
schers hebben aangevaren, zijn gediskwalifi
ceerd. Verder was er voor incidenten ook
geen aanleiding.
Toen wij onze medaille kregen, kwam juist
Lotsy aangeloopen om te protesteeren over
die geschiedenis met Osendarp. Hij zei, dat
de Duitscher Osendarp het stokje uit de
hand had geslagen.
Er stond een van de Duitsche officials bij,
die zei dat het niet kon, omdat Osendarp
wel anderhalve meter van den Duitscher af
had geloopen".
„Is het waar, dat de kanosport in Duitseh-
land nog altijd zooveel verder is dan bij ons?"
„Ja, zeker! Dat scheelt nog altijd een heel
stuk. Het is niet zoo erg meer als vroeger.
Toen wij hier in Holland begonnen te
kano-en was men daar al een heel eind op
streek. Toen de eerste Hollandsche kano-ers
naar Duitschland gingen, werden ze met veel
vertoon ontvangen en de Duitschers ston
den stom-verwonderd toen die Hollandsche
gasten allemaal nog in korte broekjes en
sportkousen rond liepen. Het is hier nog
lang een kindersport geweest en misschien
is het dat nog wel. Ik geloof dat er maar
weinig menschen zijn, die weten dat. voor
iemand op een nationalen wedstrijd kan uit
komen. toch zeker een jaar of vijf harde en
goede training noodig zijn".
Dan vertelt de heer Van der Kroft ons
eenige staaltjes hiervan. In Duitschland de
monstreerden, toen zij er waren, maar even
110 Canadeesche kano's met ieder tien man
bezet. Er waren zeker vijftig kajakvaarders,
die kenteren demonstreerden.
En de winnaar besloot:
„Neen, zoover zijn we in Holland nog niet.
Maar we komen er wel".
De burgeroorlog in Spanje.
pag. 4
Italië en Rusland voor non-interventie in de
Spaansche affaire.
pag. 4
Het Haarlemsche gas wint weer op de pe
troleum.
pag. 1
Conferentie over de wijzigingen in de steunre
geling.
pag. 1
Rie Mastenbroek wint een gouden medaille.
pag. 5
Piet Stam is op de 400 meter vrije slag uit
geschakeld.
pag. 5
Italië komt te Berlijn in de voetbalfinale.
Pag. 5
ARTIKELENENZ.
Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk: De
tragedie der Assyriërs.
pag. 4
Van onzen Londenschen correspondent: Hailé
Selassie in geldgebrek.
pag. 4
Jlir. dr. J. C. Mollerus: Het ontwerp Russische
Grondwet.
pag. 3
Amy Groskamp-ten Have; Een vrouw schrijft
pag 9
H. D. Vertelling: „De kans".
pag. 2
De Burgerlijke Stand van Haarlem is ont
nomen op pag. 7.