Het onderhoud der Haarlemsche straten.
Lauwerboom.
De verbreeding der
Ramplaan.
Uct BdttMtültsie
54e Jaargang No. 16299
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Woensdag 12 Augustus 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: F. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTEK MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie '13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 1Ö1S2,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels J 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer f 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
jratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Vei
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare vc
250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk f 30.-,
lies Duim 75.-. Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
orwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN
Onze Gratis
Ongevallenverzekering.
Het woord is aan....
Mac Inlosh:
De crisis dwingt tot zuinigheid, dus....
Af en toe zenden lezers ons klachten over
den slechten toestand waarin verschillende
straten en wegen in onze gemeente verkeeren.
Wij zelf zouden ook verschillende punten kun
nen opsommen waar het plaveisel allesbehalve
ideaal is. Maar wij zijn overtuigd, dat men
op het bureau van Openbare Werken een nog
veel vollediger staat zou kunnen opmaken,
want daar weet men precies hoe het er mee
staat.
Als er voldoende geld was, zou er ongetwij
feld veel meer aan het onderhoud van stra
ten en wegen worden uitgegeven. Al jaren
heeft men op het Stadhuis veel zorgen om
de begrooting sluitend te maken. Het snoeimes
is dus ook herhaaldelijk door B. en W. na
tuurlijk noodgedwongen gehanteerd bij het
beoordeelen van de bedragen die Openbare
Werken aanvroeg voor het onderhoud van
straten en wegen.
Op de begrooting voor 1936 is voor
het onderhoud uitgetrokken 67.000,
wat ongeveer 1/3 is van het bedrag dat
5 jaar geleden daarvoor werd besteed.
Wie van het feit kennis neemt zal natuurlijk
begrijpen, dat men nu bij de beoordeeling een
anderen maatstaf moet aanleggen dan 5
Jaar geleden kon gelden. Met het geld dat
Openbare Werken thans besteden kan zijn
geen wonderen te doen. Het is immers alleen
mogelijk het aller-noodzakelijkste daarvoor te
laten verrichten. Men kan er van overtuigd
zijn, dat het beschikbare geld zoo economisch
mogelijk besteed wordt. Als een straat of
weg er slecht bij ligt, kan men zich troosten
met de gedachte, dat die voorloopig onver
beterd is gebleven omdathet herstel van
andere punten, die nóg slechter waren moest
voorgaan. Natuurlijk wordt er naar gestreefd
vooral de hoofdverkeerswegen zooveel moge
lijk in behoorlijken staat te houden.
Er is ongetwijfeld achterstand in het on
derhoud. Maar dat kan ook niet anders.
De Haarlemsche straten en wegen
hebben een oppervlakte van 2.000.000
M2. Die onderhoudt men niet behoor
lijk met 67.000 in het jaar.
Sommige straten kunnen 40 jaar liggen,
maar andere moeten reeds na 6 of 7 jaar op
nieuw onderhanden genomen worden. Dit
hangt af van den ondergrond en de vraag of
er op een weg zwaar en druk verkeer is.
Van de 67:000 was 15.000 bestemd voor
het onderhoud van het asphalt.
Er bleven dus 52.000 over voor
de wegen met keien en klinkers. Voor arbeids-
loonen was 29.000 begroot en voor aankoop
van materiaal 23.000. Daaruit blijkt wel, dat
er veel aan materiaal weggaat. Als een straat
er slecht bij ligt dan is het geen zeldzaam
heid als bij het herstel de helft der steenen
door nieuwe vervangen moet worden. Ondes-
kundigen meenen dat men een straat kan op
knappen door alleen de kuilen met zand op
te vullen en de oude steenen er weer in te
leggen, maar zoo eenvoudig is de zaak niet.
Dit verklaart ook waarom Openbare Werken
soms gedwongen is het herstel van een weg
die voor het drukke verkeer van belang is,
uit te stellen, omdat er te veel uitgaven aan
nieuw materiaal mee gepaard zouden gaan.
Hoe meer er uitgegeven moet worden aan
materiaal hoe minder geld er overblijft om
te laten verwerken door straatmakers.
Het jaar 1936 is thans voor bijna 2/3 ver
streken. Ook van het beschikbare crediet is
ongeveer 2/3 ver-werkt. Er blijft dus nog 1/3
beschikbaar, wat dus wil zeggen, dat het
herstel-werk in de komende maanden in het
zelfde tempo wordt voortgezet.
Dat er achterstand is bleek wel bij de be
handeling van de begrooting voor 1936. Toen
heeft de wethouder van Openbare Werken
immers medegedeeld, dat er op velerlei ge
bied achterstand was bij het onderhoudswerk.
Men was daarom met de regeering in onder
handeling om 3 ton uitgesteld onderhouds
werk in werkverschaffing te laten uitvoeren.
Daaronder was ook een groote post voor stra
ten en wegen. De heer Reinalda zei er bij,
dat hij geen voorstander was van het bren
gen van ondei'houdswei-ken in de wei-kver-
schaffing, omdat dit feitelijk normaal werk
is, maar dat hij aan den anderen kant toch
ook de beteekenis inzag van het feit dat het
voor de gemeente ongewenscht is het onder
houd te verschuiven.
Deze onderhandelingen met de regeering
hebben niet tot resultaat geleid. Niet onmoge
lijk is, dat in de toekomst de onderhandelin
gen hervat zullen worden.
Wij stelden de vraag of pogingen zijn aan
gewend geld van het Werkfonds te verkrijgen
voor het verbeteren van wegen en straten en
voor de uitbreiding der asphalteering. Uit het
antwoord bleek, dat daaraan bezwaren ver
bonden zijn omdat het objecten zijn waarvan
de materiaalkosten in verhouding met het
arbeidsloon hoog zijn, terwijl men voor het
Werkfonds juist bij voorkeur objecten neemt
waarbij veel besteed wordt aan arbeidsloon.
Uit het een en ander dat wij reeds mede
gedeeld hebben over de voorbereiding op het
Stadhuis van de begrooting voor 1937 is ge
bleken, dat nog grootere zuinigheid betracht
zal moeten worden dan in de voorafgaande
jaren. Er zal dus wel weinig kans zijn, dat het
bedrag voor onderhoud van straten en wegen,
vergeleken bij 1936, zal worden verhoogd.
Toch is wel te verwachten, dat in den raad
stemmeix zullen opgaan om er voor te pleiten
om het crediet te verhoogen, want Haarlem
kan niet doorgaan om op deze uitgaven boven
matig te bezuinigen. Als eenige jaren achter
een alleen het hoogst-noodzakelijke gedaan
wordt, dan moet zich dat op den duur gaan
wreken.
Het zal dan bij de behandeling van de be
grooting ervan afhangen welke argumenten 't
zwaarst wegen: die van den op uitsterste zui
nigheid aandringenden wethouder van finan
ciën of die van de raadsleden die pleiten voor
een goed aanzien van de straten en wegen in
Haai-lem.
Het rioleeringsvraagstuk te
Haarlem.
Plannen worden uitgewerkt.
Indertijd hebben wij uitvoerige mededee-
lingen gedaan over de te Haarlem aanhan
gige rxoleeringplannen. Zooals men weet staat
het voor de toekomst op het programma der
gemeente om de open riolen (de singels en
vaarten) te vervangen door een goed riolee-
ringsstelsel.
Er zijn thans 6 technici, daartoe tijdelijk
benoemd, op Openbare Werken bezig om de
bestaande rioleei-ingen in kaart te bi-engen,
opdat overwogen kan worden wat daarvan
gebruikt kan worden om opgenomen te wor
den in het groote rioleeringsplan.
Verder is een ingenieur aangesteld om het
rioleeringsplan te bestudeeren.
Naar wij vernemen is deze bestudeering nog
niet zoover gevorderd dat iets met zekerheid
is te zeggen welk systeem van afvoer voor
Haarlem aangewezen is. Er zal worden bere
kend welke kosten aan toepassing van de ver
schillende systeemen vastzitten. Eerst als die
bekend zijn kan een beslissing genomen wor
den, want natuurlijk spreken de financiën hier
zeer sterk mee. Er moet dus nog worden afge
wacht wat het worden zal: reiniging van het
rioolwater langs biologischen weg of afvoer
naar zee. Mogelijk ook een combinatie van
beide systemen.
Het is de bedoeling om in de toekomst aan
het Werkfonds financieele medewerking te
vragen voor de uitvoering.
Maar daar het nog wel maanden zal duren
voor een beslissing over de systemen kan val
len, is voorloopig nog weinig uitzicht dat er
spoedig aan dit object werkloozen te werk ge
steld kunnen worden.
Spoorwegpersoneel hoeft geen
hoogere pensioenbijdrage te
betalen.
Mededeeling van de directie
De personeelraad bij de Ned. Spoorwegen
heeft volgens de N. R. Crt. aan de directie
medegedeeld, dat de raad de heffing van 8V2
pet. op de loonen voor het pensioen reeds rij
kelijk boog acht en derhalve ernstig bezwaar
maakt tegen de verhooging van die heffing;
tot 10 pet. gelijk de regeering door wetswijzi
ging loogelijk wil maken. Uit dezen brief van
den personeelraad aan de directie blijkt ver
der, dat de directie der Ned. Spoorwegen in
een bespreking met den raad heeft medege
deeld, dat zij vooralsnog niet van plan is de
door de wetswijziging mogelijk wordende ver
hooging van V/2 pet. toe te passen.
Wij keerden een bedrag van
ZESHONDERD GULDEN
uit aan de weduwe van wijlen
onzen abonné C. MANTEL, Duven-
voordestraat 23, te HAARLEM,
wegens een hem overkomen
ongeval met doodelijken afloop.
DE ADMINISTRATIE.
Uitbetaling van huurbijslag na
30 Augustus gevraagd.
Door den heer Steinmetz.
De heer Steinmetz heeft aan den minister
van Sociale Zaken de volgende vragen ge
steld:
1. Is het juist, dat de minister d.d. 31
Juli 1936 aan de gemeentebesturen, een
circulaire heeft gericht, waarin o.m. wordt
medegedeeld, dat de huurbijslag op den steun
aan werkloozen wordt ingetrokken, met dien
verstaixde, dat hij met ingang van 30 Augus
tus 1936 tot 1/3 wordt teruggebracht?
2. Indien vraag 1 bevestigend moet worden
beantwoord, is de minister dan bij nader
overwegen niet van oordeel, dat invoering
van dezen maatregel, op de wijze als in be
doelde circulaire aangegeven, op zoo korten
termijn, tot tal van moeilijkheden aanleiding
kan geven, die door opschuiving van ge
noemden datum wellicht kunnen worden ver
meden en bereid tot opschuiving van den
datum van 30 Augustus 1936 tot nader te be
palen tijdstip?
Elk huis een bomvrije kelder.
Plan van de Zwitsersche regeering.
GENèVE, 12 Aug. (A. N. P.) Volgens het
„Journal de Genève" zal de regeering bin
nenkort aan het parlement voorstellen om
bom- en gasvrije kelders voor elk huis in
Zwitserland verplicht te stellen.
Tevens zal wordeix voorgesteld, om in de
dichtst bevolkte wijken der Zwitsersche ste
den openbare schuilplaatsen tegen aanvallen
uit de lucht op te richten.
IJslandsch visschersvaartuig in
zwaren storm vergaan.
Met achttien man aan boord.
KOPENHAGEN. 12 Augustus (D. N. B.'A. N. P).
Volgens bericht-en uit Reykjavik wordt sedert
den zwaren storm, die in den nacht van Za
terdag op Zondag verscheidene visschers-
vaartuigen op zee heeft verrast, een IJsland-
sche visschersboot met een uit 18 koppen be
staande bemanning vermist.
Bij het zoeken naar het vermiste vaartuig
heeft men een reddingsboei en nog eenige an
dere voorwerpen gevonden, die van de verdwe
nen boot afkomstig zijn. Men had gehoopt, dat
de bemanning van het schip door een ander
vaartuig aan boord zou zijn genomen, doch
acht dit thans uitgesloten, zoodat wel aange
nomen moet worden, dat de bemanning om
het leven gekomen is.
De winnaars in 't Olympisch spel
Krijgen, behalve hun medaille,
Een eikeboompje, dat is wel
Iets nieuws en daarbij een trouvaille.
De eik is het symbool van kracht,
Dus past hij bij sportieve glorie,
Mee naar het eigen land gebracht,
Als tastbaar teeken der victorie.
De jonge krachtige athleet,
Zal mettertijd het ook beleven,
Dat hij niet kan. wat hij eens deed,
Dat ook zijix kracht zich gaat begeven.
Dan is zijn eikeboom gegroeid.
Die wordt van jaar tot jaar al sterker,
Exi in zijn schaduw rust, vermoeid,
Na zijn volbrachte taak, de werker.
Maar dat ligt nog in 't ver verschiet,
Voorloopig komen er nog jaren,
Waarin hij van den roem geniet,
Die zijn sportief succes kan baren.
Thans keert hij huiswaarts met zijn eik
En niets kan hem nu meer beletten,
't Olympisch kampioenschap rijk,
Een boom daarover op te zetten
P. GASUS.
Olympische Spelen te Berlijn.
De Olympiade trekt nu d'aandacht,
Ook Holland doet hieraan kranig mee.
Wilt U de verslagen goed beluisteren?
Wordt dan distributie-abonnè.
NIEUWE GRACHT 5 TELEFOON 10010
(Adv. Ingez. Med.)
Eerst de rijstebrij, daarna
luilekkerland
Toen Haarlem bij de annexatie van 1927
ook meer grond aan den Westkant kreeg,
was de Ramplaan (die evenwijdig loopt met
de Elswoutslaan een landelijk wegje. De be
bouwing bestond uit eenige villa's en kan
toren van bollenkweekers en enkele land
huisjes. Over de sloot langs den Oostkant
van het smalle klinkerwegje wai'en aardige
bruggetjes geslagen. Echt dorpsschoon!
Eenigszins uit den toon vallend was het
tuindorp, het complex arbeiderswoningen
van Bloemendaal, dat Haarlem mede an
nexeerde.
In de laatste jaren is aan en nabij de
Ramplaan zeer veel gebouwd. Heele straten
zijn aangelegd. Ongetwijfeld wonen daar nu
eenige duizenden Haarlemmers.
De eenige toegang tot dat kwartier was (en
is nog) de Ramplaan.
Het eigenaardige van den toestand is,
dat die Haarlemmers om uit de stad in
hun woning te komen steeds over Bloe-
mendaalschen grond moeten. De Haar
lemsche leidingen van gas, water en elec-
triciteit liggen op den Korten Zijlweg.
ook op Bloemendaal's domein. Ook de
Haarlemsche politieagenten moeten op
hun ronden eerst een kleine wandeling
door de aangrenzende gemeente maken.
Nu dit uiterste deel van Haarlem-West zich
zoo heeft uitgebreid, moest de Ramplaan
verbreed en verbeterd worden. Het oude dorps
schoon moest voor de moderne stadseischen
wijken.
Dit werk wordt nu uitgevoerd.
Over een lengte van ongeveer 600 Meter
wordt de Ramplaan tot een modernen ver
keersweg van 13 Meter verbreed. Er komt een
rijweg van 7 Meter, met aan eiken kant een
trottoir van 3 Meter.
De rijweg wordt aangelegd voor zwaar
verkeer. Eerst wordt een puinbed gemaakt,
daarop komt een flinke laag zand, waarop
de dubbele klinker op z'n plat wordt gelegd
in kruisverband. Voor verzakking is dus geen
gevaar!
De trottoirs worden voor de helft be
straat, de andere helft krijgt een asphalt
dek om een goede aansluiting te geven aan
de tuinen van de landhuisjes en villa's.
Om die groote breedte aan de Ramplaan te
geven, moest de sloot langs den weg gedempt
worden.
Het werk wordt onder leiding van Open
bare Werken op normale wijze door een
aannemer uitgevoerd.
De werkers zijn ongeveer 5 weken bezig;
men is nu ruim halverwege. Dat wil zeggen
dat het nu juist een chaos is.
Wij ontvingen een klacht van eenige be
woners van het tuindorp. Zij schrijven dat
de Ramplaan tijdens de weken die het werk
nu al duurt een rampenlaan is. Het is voor
hen een kwelling om hun woningen te berei
ken of te verlaten, want steeds moeten zij
over hoopen zand en steenen klimmen. Er
moeten eiken dag vele auto's de Ramplaan
berijden om de levensbehoeften aan de be
woners te oezorgen Op den opgebroken weg
worden wel ijzeren rijplaten gelegd, maar e
moeten toch af en toe halsbrekende toeren
verricht worden. Inderdaad bestaat het ge
vaar dat er ongelukken gebeuren.
Klachten bij Openbare Werken hebb
niet geholpen. Er worden niet v'-^end-
maatregelen genomen om de overlast tot het
minimum te beperken. Soms wordt er boven
dien onlogisch gewerkt.
De menschen zijn nooit
zoo goed of zoo slecht als
hun meeningen.
Al dien tijd missen wij ook de goede auto
busverbinding. In den ouden tijd bracht de
bus ons thuis, maar nu is het eindpunt tij
delijk verlegd naar den Korten Zijlweg.
Tot zoover deze klacht.
Wij hebben ons tot Openbare Werken ge
wend Ons werd verzekerd, dat
alles gedaan wordt om de overlast
voor de bewoners zooveel mogelijk te
beperken. Maar verbetering van be
staande wegen geeft altijd ongemak,
vooral als er geen andere weg is waar
over het verkeer geleid kan worden.
Er wordt zoo snel mogelijk gewerkt. Het is
aan te nemen, dat over twee weken het
puinbed en de zandlaag geheel klaar zijn
Dan kan het verkeer weer over den geheelen
weg beschikken, uitgezonderd natuurlijk het
stukje waar juist de straatmakers bezig zijn.
Dan is het grootste leed dus geleden!
Het werk wordt zoo uitgevoerd, dat steeds
de halve weg voor het verkeer beschikbaar
blijft.
In de tweede helft van September zal het
geheele werk voltooid zijn.
Een buitenstaander kan wel eens den in
druk gekregen hebben dat er onlogisch ge
werkt is. Maar daaraan heeft Openbare
Werken geen schuld Bijtijds zijn de buizen
en kabels van gas. water en electriciteit in
het trottoir gelegd. Doch toen men met dit
grondwerk bijna klaar was kwam het Pro
vinciaal Electrisch Bedrijf nog met de mede
deeling, dat er in den rijweg ook nog kabels
der provincie lagen. O. W. heeft dit niet ge
weten. Toen moest er opnieuw met graven
begonnen worden.
Dus nog eenige weken en de bewoners van
dit Haarlemsche kwartier hebben door den
rijstebrijberg gegeten dan komt luilekkerland
Een mooie breede weg met flinke trottoirs
als toegang voor hun kwartier. Langs den
weg komt een flinke electrische verlichting.
Ook worden er meer boomen geplant.
Wat de toekomst zal brengen
Voorloopig zal de Ramplaan (via het Bloe-
mendaalsche gebied) de eenige verbinding
met dit kwartier blijven.
Vermoedelijk zal het volgend jaar de tot
breede straat veranderde Rollandslaan door
getrokken worden naar den De Ruyterweg
achter de Zwemschool aan de Houtvaart.
Dan zal dus een tweede verbinding met de
stad verkregen zijn. Een geheel op Haarlem's
terrein.
Nu eindigt de verbreede Ramplaan op een
smal wegje door de weilanden van Elswoud.
Omdat die gronden voorloopig niet te ver
krijgen zijn, kan niet gedacht worden aan
doortrekking van de Ramplaan naar de
Elswoudslaan.
Er komt in de toekomst een nieuwe
groote verkeersweg ten Westen van
Haarlem. Deze zal beginnen bij de
Julianalaan bij de onlangs gebouwde
school. Er komt een viaduct hij de
spoorlijn HaarlemZandvoort. De
nieuwe weg zal den Zijlweg kruisen
nabij de lighal van het Roode Kruis.
Daarna wordt de weg door de landen
doorgetrokken naar Aerdenhout. Aan
het einde der nu verbreede Ramp
laan komt dan een zijweg die aan
sluiting zal geven op den nieuwen
weg.
De burgeroorlog in Spanje: Spanje's houding
tegenover de non-interventie.
pag. 4
Von Ribbentrop wordt Duitsch ambassadeur
te Londen.
pag. 4
Hongersnood onder de Eskimo's.
pag. 4
Onze regeering zal geen vergunning verlee-
nen voor uit- en doorvoer van wapenen en
munitie naar Spanje.
pag 3
De Nederlandsche Bank krijgt steeds meer
goud.
pag. 3
De regecring wil den steun van werkloozen
die vóór bepaalde tijden colporteeren, ver
minderen.
pag. 3
Bij hevige onweders boven ons land zijn Dins
dag twee menschen gedood.
pag. 2
Het onderhoud der Haarlemsche straten.
pag. 1
De verbreeding der Ramplaan.
pag. 1
De Nereus-vier bereikt te Berlijn de finale.
pag. 5
Onze Nederlandsche athleten zijn Dinsdag
avond in ons land gearriveerd.
pag. 6
ARTIKELEN. ENZ.
Van onzen Weenschen correspondent: Vlucht
uit woelig Spanje.
pag. 4
Van onzen Parijschen correspondent: Saint
La/are, de geschiedenis van een -omber
gebouw.
pag 4
R. Pfaff: Met de Veendam naar het Noorden.
pag. 3
J. H. de Bois: Haarlem's Kunstbezit.
pag 3
II. D. Vertelling: Dc dood van een makker.
pag. 2
Oe Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 7.
De pogingen om het fraaie Finsche zeilschip „Herzogin Cecilie", dat aan de
Engelsche kust strandde, weer vlot te brengen, zijn thans definitief opgegeven.
Tijdens de jongste stormen is het schip er nog erger aan toe geraakt. Een uit
touwen samengestelde „brug" vormt voor de bemanning de verbinding
met het land.