In York: geschiedenis in steen.
Die scheie Hoofdpijn
<UN/T ENIETIEREt
VERTELLING
VRTJDAG 14 AUGUSTUS 1936
H A A R E E M'S DAGBESD
Stad heeft middeleeuwsch aspect behouden.
Romantische kustplaatsjes in Yorkshire
Als zoovelen onzer ben ik gebonden aan
de plaatss mijner inwoning. Ik bevind mij
hier wel bij en onderga, telkens opnieuw,
de bekoring die uitgaat van het lang-gekende
Zoo levendig is de belangstelling voor het mij
omringende gebleven, dat ik, al wandelend
door onze goede Spaarnestad. nog steeds
met het genoegen van een belangstellend
vreemdeling van den aanblik kan genieten
onzer schoonste bouwwerken: Groote Kerk en
Vleeschhal. Doch éénmaal per jaar, in den
vacantietijd, ontwaakt in mij, den verknoch-
ten Haarlemmer, de begeerte tot verruiming
van mijn blik, het verlangen mij los te kun
nen maken van wat mij omringt. Dan wordt
het mij bewust; dat naast de gehechtheid
aan de stad mijner inwoning, een andere
neiging in mij huist, in het dagelijksch leven
Robin Hood's Bay.
schier onbevroed, de begeerte 't alledaagsche
te kunnen afschudden. Deze neiging is het,
die mij er telken jare opnieuw op uit doet
trekken, en die mij thans naar het uit his
torisch en architectonisch oogpunt zoo be
langwekkende York voerde. Een reis per trein
van Haarlem naar Rotterdam, een zestien-
urige zeetocht van laatstgenoemde stad naar
Huil. een uurtje sporen van deze groote
Engelsche haven, en mijn verplaatsing van
de zoo goedgekende Spaarnestad naar het
oude, doch voor mij geheel nieuwe York,
was tot stand gekomen.
York is als een open boek.
York is als een open boek: uit het beeld,
dat het heden ten dage biedt, kan men nog
de gansche geschiedenis der stad lezen. Aan
de bijna driehonderdjarige bezetting door de
Romeinen wordt men herinnerd door resten
van Romeinsche versterkingen en zelfs het
plaveisel voor de kathedraal dateert nog uit
dien lang vervlogen tijd. Doch vooral de mid-
deleeuwsche stad is goed bewaard gebleven
Er zullen wel niet veel steden zijn, die haar
oude omwallingen over een lengte van 4!/2
K.M, tot heden in stand gehouden hebben.
Hoe interessant is een wandeling over deze
gekantelde muren, waarbij men nu eens ver
dwijnt onder een donkere poort, om het vol
gende oogenblik verrast te worden door het
prachtige gezicht dat men uit de hoogte op
de stad en den wereldberoemden Munster
heeft. En dan de aan een York van eeuwen
her herinnerende nauwe straatjes met hun
scheef tegen elkaar aan leunende huisjes. Ook
uit deze straatjes ziet men telkens de on
volprezen, gothische kathedraal hoog oprij
zen. Deze kerk alleen al, met haar prachtigen
voorgevel en haar zoo indrukwekkend in
terieur, is een bezoek aan York ten volle
waard. Den minnaar van glas-in-lood wordt
hier het schoonste geboden. Wat zou er over
blijven van de stemming, got-hische kerk
interieurs vaak eigen, zoo het licht niet bin
nenviel door de oude ramen met hun fon
kelende kleuren?
In die oude tijden, toen het volk lezen
noch schrijven kon, sierde men de kerkglazen
meestal met voorstellingen uit het Oude
Testament op uit het leven van Christus en
de Heiligen, met het doel de geloovigen door
aanschouwing te onderrichten in de Bijbel-
sche geschiedenis. Bij het wonderschoone
„Five Sisters"-venster, dit sieraad van York's
kathedraal, wordt geheel van dit gebruik af
geweken. Ook mist het volkomen de vaak
gloeiende keuren, zoo eigen aan het glas der
Noord-Fransche kathedralen.
De vijf lancetvormige afdeelingen van het
bovengenoemde venster, zijn gevuld met zil
verachtig grisailleglas. Zij vormen een fijn
borduurwerk, doorweven met ahorn- en
klimopmotieven, slechts hier en daar ver
levendigd door kleine kleumoten rood en
blauw. Volgens de legende hebben vijf zusters,
die ruim 600 jaar geleden in York leefden
en zeer bedreven waren in de borduurwerk
kunst, de in fraai handwerk uitgevoerde ont
werpen geleverd voor de wereldberoemde
glazen. Vandaar de naam „Five Sisters"-
venster. De gezusters geraakten hierdoor tot
groot aanzien en werden onder het raam, dat
aan haar zijn ontstaan te danken zou heb
ben, begraven. Bij historisch onderzoek echter
moet deze legende wijken voor de meer
nuchtere waarheid. Waarschijnlijk dankt het
venster, dat lang onder den naam van „The
Jewish Windew" bekend stond, zijn ontstaan
aan geld, afkomstig van rijke Joden, die bij
de ook toen heerschende vervolgingen waren
omgebracht.
York in den avond.
neer de nauwste straatjes zoo mysterieus
aandoen en slechts hier en daar een voor
uitspringende geveltop te voorschijn treedt
uit de duisternis, waarin zij gedompeld zijn,
dan ontwaart men eerst hoe de stad haar
middeleeuwsch aspect behouden heeft. Laat
dan uw schreden u voeren naar de Bootham
Bar, een der oude poorten, ga onder den
donkeren boog door. die de binnenstad van
de nieuwe wijken scheidt, wend u om en zeg
mij of hetgeen ge thans aanschouwt niet is
als een schoon visioen uit de middeleeuwen.
Uw oog omvat als één geheel zoowel het
symbool der geestelijke als dat der wereldlijke
macht: het zich fijn tegen de lucht af-
teekenende silhouet der machtige kathedraal
en de poort, die eens de stad tegen aavallen
van buitenaf moest beveiligen.
De eerste hoog oprijzend boven de laatste,
als demonstreerend de heerschappij van
den geest overde stof. Het Godshuis, dat
door het eendrachtig streven van een gansche
gemeenschap bezield door eenzelfde ideaal,
kon worden tot een werk van schier verheven
schoonheid, de poort, voor den geest oproe-
nen woeste tooneelen van geweld. Wie wel
eens een folterkamer heeft bezichtigd, die
thans vaak een bezienswaardigheid van der
gelijke stadspoorten uitmaakt, moet zich wel
afvragen hoe het mogelijk was, dat een tijd,
die uitblonk door kunstzinnigheid, tevens
tooneelen te aanschouwen gaf, getuigend
van een totaal gebrek aan innerlijke be
schaving.
Er was een misdaad gepleegd. Het doet er
niet toe wat de schuldige had misdreven,
want hoe groot zijn wandaad ook mocht zijn,
een straf, zooals kon worden opgelegd door
zijn middeleeuwsche rechters, zal den twin-
tigste-eeuwer altijd tegen de borst stuiten.
Of is het niet weerzinwekkend een ongeluk-
kigen zondaar op het marktplein, ten aan-
schouwe van jong en oud, in een ketel koud
water te stoppen, dat langzaam aan^de kook
werd gebracht? Zij, die zoo'n vreeselijk von
nis hadden opgelegd, waren bij de voltrek
king tegenwoordig en werden algemeen als
vooraanstaande en geëerde burgers erkend.
Lang stond ik die onbegrijpelijke tegenstel
ling. die gelijktijdige uiting van het verhevene
en het lage, den middeleeuwen eigen, te over
peinzen. vóór mij het beeld der kathedraal en
van de grimmige poort. Langzaam rees de
maan. het dubbele beeld overgietend met
haar zilver licht. Alles leek thans zoo vredig,
en het stemde mij dankbaar te weten, dat, al
moge de huidige tijd vaak aanleiding geven
tot pessimistische beschouwingen, wreedheden
als hierboven beschreven, door een gansche
gemeenschap aanvaard, thans voorgoed tot
het verledene behooren.
De kuststadjes.
Na York heb ik de zoo interessante vis-
schersplaatsjes Robin Hood's Bay Whitby,
Runswick Bay en Staithes bezocht. Zij zijn
van de hoofdstad van Yorkshire gescheiden
door de zoogenaamde moors, uitgestrekte
heidevelden op een sterk geaccidenteerd ter
rein, tevens land van 'watervallen en bos-
schen, varens en mos, een paradijs voor voet
gangers. Aan mijn tocht door deze liefelijke
streek, zal ik steeds, waarheen het lot mij
ook nog moge voeren, een schoone herinne
ring bewaren. Het was een prachtige inlei
ding voor de onvergetelijke impressies, opge
daan in bovengenoemde kuststadjes.
Een warme zomerdag te Robin Hood's
Bay
Omsloten door een halve cirkelvormige klip-
penreeks ligt, beschut tegen den wind, het
strand, met zijn steenachtigen, deels bemos-
ten bodem, kwistig bezaaid met rotsblokken
van allerlei grootte, slechts hier en daar over-
stoven door een dunne laag grauw zand. Vóór
ons strekt zich het paarlemoeren zeevlak uit.
welks effenheid slechts aan den zoom afge
broken wordt door de bewegelijke lijn van wit
schuim, gevormd door de zich omkrullende
koppen der brandingsgolven. Tallooze,_ meest
zwartkoppige meeuwen scheren over 't wijde wa
tervlak, dat onmerkbaar overgaat in den
strakblauwen hemelkoepel. Uiterst kleine, ver
dampende waterdeeltjes dansen als millioe-
nen schitterende sterretjes in de heete, tril
lende lucht. Doch niet immer is dit beeld zoo
kalm en vredig. De Noorderstorm, die vaak c" i
klippen beukt, herschept het tooneel van
serene rust soms in een natuurtafereel vol
woeste kracht. Eens stond, waar thans op
gindsche vooruitgeschoven rots een huis zich
eenzaam verheft, een klein hotel, dat door een
hevigen storm totaal werd weggevaagd.
Zij- die hier leven, bewonen wel een van de
meest zonderlinge en romantische plaatsen,
die men zich denken kan. De huisjes, van een
vaak kajuitachtig karakter, stapelen zich te
gen de rotsen op en een wandeling door het
bekoorlijke Robin Hood's Bay is één groote
klimpartij. Men vindt vele dergelijke plaatsen
aan de kust van Yorkshire. Whitby. Runswick
Bay, Staithes. zij allen hebben, gelijk Robin
Hood's Bay, hun halfcirkelvormige baai, hun
straatjes kan men slechts betreden over uit
hobbelkeien bestaande trappen. Wanneer gij
op den drempel van een bepaald huis staat,
ziet ge neer op het roode dak van een ander,
en zoo gij dan, na een groot aantal treden te
zijn afgegaan, voor de deur van die lager ge
legen woning staat, bemerkt gij dat ook deze
zich weer hoog verheft boven nog lager staan
de huizen. Om een denkbeeld te geven van het
aanmerkelijk verschil in hoogte tusschen de
huisjes onderling, zij vermeld dat b.v. te Whit
by 199 treden de laagstgelegen straat van de
boven de klippen gelegen kerk scheiden.
Zoo klein als deze stadjes zijn, is het toch
moeilijk er den weg te vinden.
Het kan u overkomen, dat gij van plan
zijt naar het strand te gaan, hetwelk ge om
den hoek van gindsche woning meent te zullen
bereiken. In plaats daarvan, strekt zich plot
seling. tot uw verwondering, het oude markt
pleintje voor u uit: Zoo zijn deze plaatsjes
ware doolhoven.
Aanschouwt men het zonderlinge, oude
stadhuis te Whitby, dan dringt zich de ge
dachte op, dat den Whitbyers door hun om
geving het klimmen zoo in het bloed zit, dat
zij bij den bouw naar een gelegenheid heb
ben gezocht om nog wat meer aan hun nei
ging te kunnen voldoen. Voor deze kleine stad
toch ware een raadhuis van één verdieping
ruimschoots voldoende. Inderdaad bestaat
het ook slechts uit één verdieping, doch deze
verheft zich op zuilen, waarvan de middelste
van een dusdanigen omvang is, dat zij een
wenteltrapje kan bevatten, waarlangs de vroe
de vaderen zich naar boven konden begeven.
Terwijl zij dan, uit de hoogte, de belangen der
stad behartigden, konden hun vrouwen in-
koopen doen op de markt, die voor het stad
huis en ook tusschen de zuilen, gehouden
werd. Wekelijks is er nog markt, doch het
oude stadhuis wordt niet meer gebruikt, doch
is vervangen door een grooter en moderner
raadhuis. Zulks was noodig, want Whitby is
niet als de andere stadjes, een kleine vis-
schersplaats gebleven. Aan gene zijde van
het riviertje de Esk heeft zich een moderne
badplaats ontwikkeld, waarvan men slechts
kan zeggen dat zij is als andere badplaatsen.
Al het eigene, alle romantiek ontbreekt hier.
Op haar mondain gedoe, ziet uit de hoogte, de
beroemde abdij neer, een ruïne slechts, die
ons echter nog vergunt een denkbeeld te vor
men van den schoonen aanblik, dien het
bouwwerk geboden moet hebben, toen het
zich nog geheel intact op de klippen verhief,
de gansche omgeving beheerschend.
York en de visschersplaatsen aan de kust
van Yorkhshire gaven mij veel te genieten.
Thans hebben de dagelijksche plichten mij
weer opgeëischt. Opnieuw ben ik omringd
door al het oude. hét reeds zoo lang gekende.
Ik ben tevreden en een schoone herinnering
rijker geworden. J. FRANSE.
die telkens Uw dag vergalt
zoo'n migraine, die U ongeschikt maakt
voor Uw werk, die Uw geest versluier"
en U het denken onmogelijk maakt, daar
door behoeft Ge U niet te laten kwellen.
Gebruik daarvoor nu eens één of twee
"AKKERTJES" en dat ellendige gevoel zal
optrekken als 'n grauwe mist voor de zon.
Dan zult Ge U weer verjongd en als her
boren gevoelen, vol werk- en levenslust.
"AKKERTJES" bevatten een zeer bijzondere
samenstelling van geneesmiddelen, bereid
volgens recept van Apotheker Dumont en
zijn onschadelijk. "AKKERTJES" zijn ook
ongeëvenaard door hun snelle en prompte
werking bij allerlei aandoeningen zooals
Griep, Kou, Spierpijn, Zenuwpijn, Rheu-
matische pijnen, Lendenpijn, Migraine
Vrouwenpijn, Kiespijn en Lusteloosheid.
Overal verkrijgbaar. Per 12 stuks 52 cent.
(Adv. Ingez. Med.)
Het schoonst is York in den avond. Wan
neer het drukke stadsgewoel verstomt, de val
lende duisternis de contouren vervaagt en
alles hult in een vredig schemerlicht, wan
De werkloozen-steun.
Dr. H. Colijn ontvangt de wethouders der
6 gemeenten.
In ons vorig nummer hebben wij medege
deeld, dat de wethouders van sociale zaken
van de 6 grootste gemeenten in ons land
Maandag door de regeering ontvangen zullen
worden om te spreken over de wijziging in
den werkloozensteun. Daar de minister van
sociale zaken Mr. M. Slingenberg tot het einde
dezer maand afwezig is, heeft de minister
president Dr. H. Colijn zich bereid verklaard
de wethouders te ontvangen.
VAKCURSUS VOOR BROOD- EN BANKET
BAKKERIJ.
Men deelt ons mede, dat uit de te Haarlem
bestaande werkgevers- en Werknemersorga
nisaties een commissie is gekozen die tot taak
heeft voor de a.s. wintermaanden een vak
cursus te organiseeren op het gebied van
brood- luxebrood- en banketbakkerij voor
bakkerszonen, banketbakkers en broodbakkers
gezellen.
De commissie heeft zich tot taak gesteld
dat deze vakcursus zoo groot mogelijk wordt
opgezet, bekwame leeraren zullen zoowel prac-
tisch worden gegeven.
Binnenkort zal per circulaire aan de belang
hebbenden bekend worden gemaakt op welke
voorwaarden zij als cursist kunnen toetreden.
SYNAGOGEDIENSTEN.
Nederl. Israël. Gemeente.
Sabbath: Vrijdagavonddienst bij den In
gang van Sabbath te 7.30 uur.
Ochtenddienst te 8 uur.
Middagdienst te 1.30 uur.
Avonddienst te 9.12 uur.
Werkdagen: Ochtenddienst te 7 uur. Zondag
te 7.30 uur;
Middag- en avonddienst te 7.45 uur.
Talmoed Torah: Sabbath te 12.30 uur.
Werkdagen te 7.15 uur. Zondag te 7 uur.
De Middag- en de Avonddiensten op de
Werkdagen, alsmede Talmoed Torah vinden
plaats üi het Gemeentegebouw, Lange Wijn
gaardstraat 14.
De overige diensten worden verricht ter
Synagoge, Lange Begijnestraat 11.
MOTIE.
De afd. Haarlem van den R.K. Volksbond
heeft de volgende motie aangenomen:
De Bestuursraad van den R.K. Volksbond,
afdeeling Haarlem, in vergadering bijeen in
gebouw „St. Bavo" op Donderdag 13 Augus
tus 1936.
besprekende de door de Regeering aange
kondigde wijziging in de steunverleening,
van oordeel, dat verbetering van de positie
der gesteunden op het platteland en in de
kleinere plaatsen dringend noodzakelijk is,
mede van oordeel, dat verdere verlaging van
den steun in edn een of anderen vorm van de
grootere plaatsen, zoolang de huren, andere
vaste lasten levensbehoeften niet aanwijs
baar zijn verlaagd, moet gorden afgewezen in
verband met den grooten noodtoestand welke
nu reeds in vele gezinnen heerscht, mede van
oordeel, dat het vaststellen van een garantie
loon, voor hen, die meerdere jaren door werk
loosheid zijn getroffen geworden en door
deze maatregel tot paupers worden gedegra
deerd, met groote verontwaardiging moet
worden afgewezen,
betuigt adhaesie aan het adres van het R.K.
Werkliedenverbond, besluit deze motie te
pübliceeren in de pers en ter kennis te bren
gen van het R.K. Werkliedenverbond, den
Minister-President en Minister van Sociale
Zaken.
(w. g.)
J. Ph. H. CASTRICUM, Voorz.
H. LEEUW, secretaris.
DE HEER BEKKER JURYLID BIJ
ENGELSCHE BLOEMENTENTOONSTELLING.
Onze stadgenoot de heer J, F. Bekker is ter
gelegenheid der groote Britsche Gladiolen
Tentoonstelling in Hastings uitgenoodigd ge
worden deel te nemen als jurylid aan de be
oordeeling der bloemwerken op deze tentoon
stelling.
MUZIEK.
Kathedraal en Stadspoort te York,
CONCERT DER H. O. V.
Het concert van 13 Aug. werd als eenige in
de reeks der zomerconcerten door Frits
Schuurman gedirigeerd. Of dat was omdat het
door de radio uitgezonden werd of om andere
redenen, weet ik niet, en dat is ook eigenlijk
van weinig belang. Van veel meer belang is,
dat Schuurman al zijn nog steeds toenemende
kennis en kracht inzette bij de vertolking der
verschillende werken. Dat bemerkten we reeds
bij de Egmont-Ouverture, die als een drama
in kort bestek werd opgevoerd en het vond zijn
machtige bekroning bij de Vierde Symphonie
van Brahms, die de tweede programmahelft
in beslag nam.
Het was nu Donderdag het derde zomercon-
cert dat door een groote Symphonie in e kl. t.
besloten werd: Tchaikowsky's en Dvorak's
Vijfden waren voorafgegaan. Maar welk een
verschillend karakter hebben deze drie wer
ken! Het zou de moeite waard zijn er een
vergelijkende studie, ook in muzikaal-technisch
opzicht van te maken, doch die zou ver buiten
ons bestek gaan. Het moge voldoende zijn hier
op te merken, dat Brahms' werk het in geslo
tenheid van de muzikale factuur verre wint en
ook in noblesse der thematiek, en dat het in
warmte en verscheidenheid der conceptie en
expressie niet bij de andere ten achter staat.
Maar Brahms versmaadde alledaagsche wen
dingen. Er was een tijd dat men zijn muziek
gekunsteld vond. Daar is men nu over heen.
Tchaikowsky's Vijfde moge nog bij een keuze
programma de meeste stemmen verwerven en
dus blijken de meest populaire te zijn: de
schier ademlooze stilte bij en de laaiende
geestdrift gisteravond na Brahms' Vierde be
wijzen dat ook het groote publiek thans zijn
werken heeft leeren verstaan en genieten en
dat zal bij elke volgende uitvoering nog toe
nemen. We moeten ook in aanmerking nemen
dat een tiental jaren geleden Brahms' Sym-
phonieën nooit op de programma's van de
H.O.V. voorkwamen, hoewel ze in de biblio
theek aanwezig waren. Trouwens: hoeveel
rijker en veelzijdiger zijn die programma's
sindsdien geworden!
Indien Schuurman's bedoelingen Donderdag
avond alle verwezenlijkt waren hadden we
van een monumentale uitvoering van Brahms'
Vierde kunnen gewagen. Dit was nu nog niet
het geval. Kleine vergissingen kwamen voor
en de. helderheid was niet steeds volkomen.
Die is bij Brahms dan ook wel heel moeilijk te
bereiken. Van Anrooy heeft dat met het Resi
dentieorkest bereikt, maar men moet niet
vragen welk een omvangrijke voorbereiding, j
iiiiiiiiiiiiiiiia
Zeg het haar eerlijk!
Het was in den laten avond, toen de bel in
het groote. holle huis nog overging. Verwon
derd, wie de late bezoeker kon wezen, ging
Ans zelf naar de deur. Zij stond tegenover
Mary. Een nog slanke, schoon niet meer jonge
vrouw, gehuld in een eenvoudige regenjas,
stond in de deuropening.
„Kan ik nog even binnenkomen?" vroeg ze.
Haa-r stem was mat en onrustig.
Ze traden binnen in de hooge kamer, waar
Ans huisde. Hier, tusschen de groote, meest
oude meubels, leek Mary kleiner nog en bijna
armelijk. Ze ging zitten en Ans wachtte. Het
was duidelijk dat Mary iets te zeggen had en
ze wist bij ondervinding dat het maar het beste
was, haar te laten begaan.
Het duurde lang, voor Mary woorden vond.
„Weet je, Ans", zei ze eindelijk, „ik ben geen
heilige geweest. Je hebt altijd veel geweten
van alles wat ik heb uitgevoerd en je zult
wel willen toegeven, dat er genoeg op was aan
te merken. Het is een armzalig excuus, te zeg
gen dat het door den dood van Fred is geko
men. Neen, laten we mij maar eerlijk de schuld
geven die me toekomt.
En daarom, Ans, zit ik hier zoo vreeselijk
mee. Jij heb wel eens, half ernstig en half in
scherts, gezegd dat ik mijn trekken wel thuis
zou krijgen. En nu begin ik te geiooven dat je
gelijk krijgt. Nu krijg ik inderdaad mijn. straf.
Maar dat is zoo erg' niet, ik heb altijd alles ge
durfd en ik ben niet zoo laf dat ik niet zou
willen boeten voor wat ik gedaan heb.
Maar nu wordt ik gestraft in dat wat me
't liefst is. Je weet wel, dat ik alles altijd voor
m'-n kind geheim heb gehouden. Nooit 'n oogen
blik heb ik me geschaamd voor wat ik deed.
Maar altijd heb ik gezorgd dat zij er niets van
kon hooren. He-t is vaak niet eenvoudig ge
weest. Dat weet jij ook wel. Ik heb altijd ge
wild dat Freddy anders zou worden. Ik geloof
dat we dat allemaal willen, wat de burgerij
op ons aan te mei-ken heeft.
En juist nu, op het oogenblik dat ze zoo
groot is, dat ze al bijna op eigen beenen kan
staan, merk ik
Mary haperde. Het wachten was pijnlijk en
Ans vulde bruuks aan: „Dat ze jo,u achterna
gaat".
Mary knikte zwijgend. Haar gezicht had een
uitdrukking van smart aangenomen.
„Eigenlijk is het onzin, dat ik bij jou kom,
jij kunt me evenmin helpen als een ander.
Maar ik moest toch iemand om raad vragen
en jij bent de eenige die alles van me weet en
me niets verweten hebt."
Ans keek zwijgend het raam uit. Het was
ontegenzeggelijk een moeilijk geval. Langzaam
aan zette zich het idee in haar gedachten
vast, dat er voor Mary maar één enkele op
lossing verbleef. Het was moeilijk om het haar
zoo te zeggen en toch
Toen zei ze eindelijk:
„En jij, weet je het zelf niet". Doch Mary
schudde het hoofd en Ans hernam:
„Er is maar één ding, dat je doen kunt. Dat
is eerlijk zijn."
Ze zweeg, even verschrikt door de uitdruk
king van Mary's oogen. Doch ze vervolgde met
klem:
„Ja, ik weet heusch wel, wat ik zeg. Maar er
is niets beters dan dit."
Mary zat heel stal, ze dacht lang na en ten
slotte zei ze mat: „Goed, als jij gelooft, dat
dat het beste is, dan zal ik het doen. Je zult
wel begrijpen, wat het voor mij beteekent."
Ans knikte- toestemmend. Wat het voor
Mary beteekende, wist ze maar al te goed.
Zoo besloten ze en ze spraken af, dat Ans
mee zou gaan. Even had Ans dit verzoek
vreemd gevonden, doch zij begreep het thans.
Zij wist Freddie's vertrouwen in haar „tante
Ans" en ze begreep, dat het voor Mary ten
slotte een beetje steun zou zijn, als zij in de
buurt was.
Ze gingen. Ze traden het huis foinnien en de
kleine voorkamer. Daar liet Mary Ans alleen
en in de achterkamer riep zij Freddy bij zich.
Ans zat te wachten. Ze hoorde de' stemmen
zacht murmelen in de achterkamer. Toen werd
het stil. Ze hoorde een deur slaan, toen werd
de tusschendeur geopend en Freddy kwam
binnen. Ze zag heel bleek en groette Ans zacht.
Toen zei ze zonder overgang
„Het was erg mooi van moeder. Ze zei me,
dat U het haar had aangeraden. Misschien
was het wel wat erg veel, wat U van haar
hebt geëisoht, maar ik beloof U beiden, dat ik
het niet zal vergeten.
U moet moeder maar nooit vertellen, dat ik
het niet geloof. Het is beter dat ze denkt, dat
ik niet aan haar verhaal twijfel. Ze zei het
met zooveel overtuiging.
hoe tallooze repetities daarvoor noodig ge
weest zijn! Daarom hopen we deze Symphonie
geregeld op de programma's van ons orkest
terug te vinden: geleidelijk kan dan de uit
voering geperfectionneei-d worden. Schuur
man kent en verstaat de partituur volkomen
en kon haar dus bij de leiding ontberen.
Alleen bij de solowerken en de „Kikhnora"-
legende van Ljadow had hij de partituren vóór
zich. Lïadow's werk heeft een interessante in
leiding, maar overigens een beetje te veel
overeenkomst met „L'Apprenti Sorcier" van
Dukas om als strikt oorspronkelijk aangevoeld
te worden.
Van de solowerken noem ik in de eerste
plaats de „Fantasie over een Nederlandsch
Volksliedje" van Hans Osieck, die zelf de solo-
klavierpartij vertolkte. De blauw geruite kiel
van Michiel aan het groote wiel heeft den
componist stof geleverd voor een aantal va
riaties. die door geestige harmonische wen
dingen en vooral door praegnante rhythmiek
boeien, doch een tekort aan tegenstellingen
en climax vertoonen. Soms is het verband
met de origineele melodie moeilijk te hooren.
De solopartij is niet bijzonder brillant of op
den voorgrond tredend, maar werd door den
componist klaar en scherp gemarkeerd ge
speeld. Osieck heeft in dit werkje niet de
ultramoderne wegen ingeslagen, maar genoeg
talent getoond om onze belangstelling er voor
te wekken.
De andere solowerken, die door de sopraan
zangeres Corrie Bijster met het orkest voorge
dragen werden, waren goede bekenden. De
Aria uit „II Re Pastore" van Mozart hoort men
tegenwoordig al heel vaak, zoodat het eigenlijk
verwondering baart dat een zangeres die nog
van het muziekblad zingt. Onze stadgenoote
zong de Ai-ia goed in stijl, met perfecte adem-
techniek, zuiver van intonatie en krachtig;
alleen sommige trillers waren niet mooi.
Van de twee Liederen van Grieg werd
Letzter Frühling" mooi voorgedragen; in
„Solvejgs Lied" daarentegen zong Corrie Bijster
bijna voortdurend iets te hoog en bovendien
vatte zij het geheele lied te zwaar op. Het is
bedoeld als een meditatie van een vrouw, die
lange jaren vergeefs op den terugkeer van haar
geliefde gewacht heeft en daarbij oud is ge
worden: bij de voordracht moet daarmee re
kening gehouden worden.
Ook dit zomerconcert was weer zeer druk
bezocht en de uitvoerenden oogstten een groot
succes
X. DE JONG, j
