De woningmarkt te Haarlem.
Hei Betouftijltsle
1-5
Vruchtbaar werk.
De Haarlemsche Zweminrichtingen
54» Jaargang No. 16301
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon. en Feestdagen.
Vrijdag 14 Augustus 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: F. VV. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT
ABONNEMENTENper week ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22. p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclame®
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes al®
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 400.-, Duim 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-,
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid 2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400 -, Verlies Duim f 75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger 30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare- voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN.
Minder goedkoope huizen, te veel
middenstandswoningen.
Over huurverlagingen en
leegstaande huizen.
Het aantal huizen te Haarlem is in de laat
ste jaren nog sterk toegenomen. Aan den bouw
van arbeiderswoningen met overheidssteun is
in dien tijd, in vergelijking met vorige jaren,
evenwel weinig gedaan. Eigenbouwers hebben
wel veel gewerkt, het eenige wat sterk ver
meerderde is dan ook de groep middenstands-
woningen in de buitenwijken, in Haarlem-N.,
het Amsterdamsche kwartier en in de om
geving van de Ramplaan.
Het aantal woningen bedroeg:
1 Jan 1933 32814
1 Juli 1936 36129
In die ZVi jaar dus een stijging van
3315, wat neerkomt op iets meer dan
10 pCt. De bevolking van Haarlem
steeg in dien tijd van 124.855 tot
132.103 dus met 7.248 of nog geen
G pt't. De nieuw-bouw was dus wel
ruim voldoende wat het totaal be
treft. Geen wonder dat een groot aan
tal middenstandswoningen om
streeks 1000 nog op huurders
wachten, te meer daar door de crisis
gedwongen in den laatsten tijd zeer
veel. gevallen van samenwoning voor
komen.
Omdat er nu zooveel middenstandswonin
gen leeg staan, zijn de eigenbouwers, op en
kele uitzonderingen na, ook opgehouden met
het bouwen. Het is trouwens ook veel moei
lijker voor hen geworden om bouwcredieten
en hypotheken' te krijgen.
Trouwens er staan ook nog ongeveer 500
arbeidershuizen, ledig; wij verstaan hier hui
zen onder met een huur van ongeveer 5Vz
gulden.
Uit de statistiek over het aantal woningen
verdeeld naar de huurkla.ssen zijn intusschen
belangrijke gegevens te putten.
Deze statistiek ziet er als volgt uit:
c?
in
ga
co
03
co
CJ
C
C
13
dj
cS
>-a
ri
Woningen tot f52
43
43
43
43
f 52—f 104
144
134
124
125
f104—f 156
1485
1386
1273
1217
f156—f 208
2925
3039
3023
2913
f203—f 275
7363
7973
8127
7862
f275—f 350
5335
5535
5706
6316
f350—f 450
4477
5003
5527
6210
f450—f 600
4231
4795
5109
4931
f600—f 800
3132
3252
3161
3173
f 8CGf 1000
1311
1253
1231
1147
f 1000 en hooger
1527
1529
1517
1396
Wanneer een tel-lustige
onder de lezers deze
totalen gaat optellen zal hem blijken dat het
aantal ruim 800 lager is dan het door ons ge
geven totaal aantal woningen. Dit komt even
wel oendat er 787 vrije of dienstwoningen zijn,
Inbreker bemachtigt schrale
buit.
Nachtelijke bezoeker verjaagd, gezocht en
ontkomen.
Een nachtelijke indringer heeft in
een der huizen aan den Zijlweg met
schrale buit het hazenpad moeten
kiezen. Slechts eenige voorwerpen van
waarde worden vermist uit de vestibule
van de woning, waar de inbraak ge
schiedde.
Omstreeks half twee in den afgeloopen
nacht werd de bewoner van het bedoelde
huis, die in de achterkamer gelijkvloers sliep,
gewekt door gerucht in de gang. Hij hoorde
daarop, hoe lucifers in donker werden afge
streken. Onmiddellijk sprong hij op en rukte
pardoes de deur, die naar de gang leidde,
open. Doch hij zag den onbekende nog juist
door de voordeur verdwijnen. Dadelijk snelde
hij den indringer na, en slaagde erin, hem
op straat te grijpen. De man wist zich echter
los te rukken en vluchtte weg. Daar de ach
tervolger in nachtgewaad was, snelde hij naar
binnen om enkele kleedingstukken aan te
trekken. Toen hij weer buiten kwam, was de
onbekende natuurlijk reeds verdwenen. Dade
lijk daarop werd de politie gewaarschuwd,
doch de eenige aanwijzing die zij kreeg, was
dat de man was verdwenen in de richting
Overveen.
De politie is er nog niet in geslaagd, een
spoor te ontdekken.
Het onderzoek wordt echter met kracht
voortgezet.
Verloving van koning Edward?
ATHENE, 14 Augustus (A.N.P.) Het re-
publlkeinsche blad „Patris" bevatte gisteren
het bericht, volgens hetwelk de verloving op
komsr, is van koning Edward van Engeland
met een der zusters van koning George van
Griekenland., prinses Catherina of prinses
JLrene.
11 nog bewoonde onbewoonbaar-verklaarde
woningen en 7 noodwoningen.
Uit deze statistiek is allereerst op
te maken dat het aantal woningen
met een huurwaarde tot f208 p. j.
(f 4.— per week) in die 314 jaar vrij
belangrijk verminderd is, namelijk
van 4597 tot 4398. Een daling dus van
199.
Dit- komt natuurlijk omdat er in die huur-
klasse niets of weinig is bijgebouwd, terwijl
er krotwoningen werden afgebroken. Dit aan
tal is vrij groot, veel grooter althans dan al
gemeen gedacht wordt. In het algemeen is het
geen zeldzaamheid als er eenige honderden
huizen per jaar uit die huurklasse verdwijnen.
Krotten worden gesloopt of in pakhuisjes ver
anderd. Ook worden er nog al eens van die
goedkoope huisjes verbeterd waardoor zij dan
in een hoogere huurklasse komen. Het aan
tal huizen in die lagere huurklassen wordt na
tuurlijk weer wat aangevuld door huizen die
vroeger meer huur deden maar nu in prijs
verlaagd zijn.
Men weet, dat de regeering heeft besloten
om voor de werkloozen den huurtoeslag te la
ten vervallen, die thans gegeven wordt op
huren boven f 3.50 per week. Te Haarlem zijn,
dat blijkt uit deze statistiek, zeer weinig hui
zen beneden die huur. Precies is het aantal
uit de statistiek niet op te maken, want de
huur van f 3.50 per week of f 187.50 per jaar
ligt ongeveer in het midden van de huurklasse
f 156—f 208.
Het aantal is misschien niet meer dan 3000,
terwijl er nu al 6200 werkloozen zijn. Boven
dien zijn onder die 3000 ongetwijfeld veel
pandén die feitelijk van de woningmarkt
moesten verdwijnen.
Geen wonder dus dat ons gemeentebestuur
in den Haag krachtige pogingen aanwendt om
den huurtoeslag voor werkloozen alsnog te be
houden.
Voorts hebben wij de huizen van eenige
groepen woninghuren tezamen geteld.
Deze statistiek ziet er dan als volgt uit:
f208—f 350
f350—f 600
f 600—f 1000
boven'f 1000
12698
8708
4443
1527
13508
9798
4505
1529
13833
10696
4392
1517
14178
11141
4320
1396
Het aantal huizen in de groep f 208f 350 is
in die 3V2 jaar vermeerderd met 1480. Er zijn
in dien tijd wel huizen gebouwd die een huur
hebben die iets beneden de f 350 per jaar ligt,
maar het is toch aan te nemen dat het aan
tal huizen in die groep ook vermeerderd is
door de ingevoerde huurvei'lagingen, waardoor
huizen die vroeger f 350—f 450 deden nu in die
groep zijn afgezakt.
De huurverlagingen hebben natuurlijk ook
invloed gehad op de aantallen in de hoogere
groepen. Dit blijkt nu sterk uit het feit, dat
het getal perceelen van f 1000 en meer huur
in dien tijd verminderd is van 1527 tot 1396.
Natuurlijk zijn die 131 huizen niet afgebroken
maar naar een lagere huurklasse overge
bracht.
Het aantal huizen met huren van f 600—
f 1000 is ook met 123 verminderd, hoewel daar
in toch 131 huizen uit de groep f 1000 en meer
gekomen zijn. Er zijn dus minstens 254 hui
zen uit de groep f 600—f 1000 afgezakt tot de
groep beneden f 600 huur.
Het sterkst is gestegen de groep f350—f600.
Dit aantal steeg van 8708 tot 11141, dus met
2433. In die groep valt het grootste gedeelte
van de nieuw gebouwde middenstandswonin-
gen.
Het is uit met de extra-koopjes
De termijn der opruimingen en uitverkoopen
is heden geëindigd.
Het is uit met de koopjes.
Dat wil niet zeggen, dat nu alles direct duur
zal zijn; het is alleen uit met extra-koopjes,
die in den tijd van de opruimingen en uitver
koopen waren te maken.
Het is vandaag 15 Augustus en dus is het
einde van den termijn, waarin volgens de wet
betreffende het uitverkoopen en opruimen in
het winkelbedrijf, verkoopen in verband met
jaars- of seizoenswisseling onder de aanduide-
dingen „jaarlijksche opruiming", „halfjaar-
lijksche opruiming", „seizoenopruicning", „ba
lansopruiming", „inventarisopruiming" toege
staan zijn, aangebroken.
Morgen zullen de groote biljetten, die de
voorbijgangers maanden tot profiteeren van
de lage opruimings- en uitverkoopprijzen, van
de etalageramen zijn verdwenen.
Dan zullen we weer moeten wachten tot
Januari, als de nieuwe algemeene koopjes
periode begint.
Mijnwerker door vallend
gesteente getroffen.
HEERLEN, 13 Augustus. Hedenmorgen
omstreeks vijf uur is de houwer C. van Boven
terwijl hij in de ondergrondsche werken van
de Staatsmijn „Hendrik" aan den arbeid was,
door plotseling uit het dak vallend gesteente
doodelijk getroffen.
Van Boven was 35 jaar, gehuwd en vader
van een kind. Hij was woonachtig te Rum-
pen.
(Aan de Coöp. Fruitveiling te
Naaldwijk zijn de eerste perziken
aangevoerd, die een pond per stuk
wogen.)
Zacht van huid en rond van lijnen,
Teer van rozig-gele kleur,
Sappig vleesch om van te smullen,
Met een heerlijk fijnen geur;
Dat 's de koning van de vruchten
Smeuïg zacht en toch vol pit,
Die zoo trotsch het vruchtenschaaltje
Als een soort van troon „bezit".
Op de fruitveiling van Naaldwijk
Zijn weer d' eerste aangevoerd,
En zij hebben teere snaren
In het kweekershart geroerd.
Want al waren zij tenslotte
Koning „van den kouwen grond",
Hun gewicht is zeer bijzonder.
Elk voor zich woog wel een pond.
Het is ook in kweekerskringen
Tegenwoordig wel een tijd
Van gebukt gaan onder zorgen,
In een harden levensstrijd.
Maar wie in zijn jonge jaren
Dezen schoonen werkkring koos,
Zegt met recht: mijn harde arbeid
Is althans nietvruchteloos.
P. GASUS.
Er wordt door den kouden zomer nu minder gezwommen.
Wat gedaan zou kunnen worden om de inrichtingen nog te verbeteren
De gemeente Haarlem heeft zooals bekend'
is drie zweminrichtingen, twee aan de Hout-
vaart en een aan de Delft. Daarvan wordt
steeds een druk gebruik gemaakt. Zoo zelfs,
dat er in den raad meermalen gesproken is
over de stichting van een vierde in het Am
sterdamsche kwartier. Die zou er ongetwijfeld
al lang gestaan hebben als de crisis niet vele
wenscheïijkheden naar de toekomst verscho
ven had. Er wordt nu evenwel getracht dooi
de "bestaande inrichtingen zoo goed mogelijk
te exploiteeren in de behoefte aan zwemgele-
genheid te voldoen.
Dezen zomer heeft nog weinig warme dagen
opgeleverd. Dit is de reden dat er den laat
sten tijd natuurlijk veel minder gezwommen
wordt dan vorige jaren.
Het voorjaar was nu warmer dan in 1935,
zoodat die cijfers gunstiger zijn geworden.
De zwemstatistiek ziet er, vergeleken bij het
vorige jaar, aldus uit:
Mei 19439 9146)
Juni 76394 64206)
Juli 72669 (102275)
Totaal 168.502 (175.627)
Tusschen haakjes zijn de cijfers over de
zelfde maanden van 1935 opgenomen. Een
verschil dus van 7.125 baden.
In de maand 15 Mei15 Juni was het in het
algemeen goed weer, zoodat in die maand nu
39.455 baden genomen werden tegen slechts
26.372 in 1935. Een stijging dus van 13.083.
Na 15 Mei is het evenwel zoo koud
geworden, dat de voorsprong van 13.083
op de rekening van 1935 gemaakt, in
het tijdvak 15 Mei30 Juni veranderd
is in een achterstand van 7.125. In
die maand zijn dus bijna 20.000
baden minder genomen.
Natuurlijk wordt die achteruitgang betreurd
omdat die ook de financieele resultaten on
gunstig beïnvloeden zal. Er wordt nu ge
hoopt, dat de tweede helft van Augustus nog
mooi zal worden, te meer daar de eerste helft
ook teleurstelde.
Zooals men weet is dit jaar aan de Hout
vaart voor het eerst gelegenheid gegeven tot
het nemen van zonnebaden. Toen het zonnig
weer was is daarvan veel gebruik gemaakt,
doch nu de zon zich bijna eiken dag schuil
houdt, komen er vanzelf weinig zonnebaders.
Het aantal baden over Juli was alsvolgt on
derverdeeld:
DE OLYMPISCHE DRESCjUURPROEVEN. Een foto van het „Maifeld" tijdens
de groote dressuurproeven.
Baden a f 0,20
Baden a f 0,10
Abonné's
Kostelooze baden
Schoolbaden
2902
6703
31430
19294
12340
Onder de baden van abonné's zijn ook ge
rangschikt de baden van leden van vereeni-
gingen.
Gemeend wordt, dat het aantal abonné's
voor de drie inrichtingen te gering is. Er zijn
immers in het geheel slechts 2000 abonné's,
waaronder er evenwel 1600 kinderen zijn (jon
gelui tot 18 jaar)). Er blijven dus slechts 400
abonné's boven de 18 jaar die het volle bedrag
betalen, (f 5.— tot f 4.50 verlaagd als het
abonnement voor 1 Juni genomen wordt;
voor kinderen wordt slechts f 3 betaald.)
400 abonné's boven 18 jaar op een
bevolking van ruim 130.000 zielen is
zeer weinig. Daarom wil men trachten
het nemen van abonnementen te be
vorderen, o.a. door een gemakkelijker
wijze van betaling in te voeren.
Er bestaat nu evenwel onder de abonnés
eenige ontevredenheid over het feit, dat de
inrichtingen vele uren van den dag geslo
ten zijn omdat dan andere zwemmers aan
de beurt zijn. Bovendien moeten zij vaak
zwemmen in uren dat de bassins ook open
gesteld zijn voor de schoolbaden. De ge
grondheid van deze klachten kan niet wor
den ontkend. Zoo mogelijk zal getracht wor
den daarin verbetering te brengen. Dit zal
evenwel niet geschieden door de gelegenheid
voor kostelooze en goedkoope baden of
schoolbaden in te krimpen, want daarmede
zou de Volksgezondheid immers niet ge
diend zijn. En de zweminrichtingen worden
juist door de gemeente geëxploiteerd om de
Volksgezondheid te bevorderen.
Er is over de mogelijkheid gedacht
aan de zweminrichting aan de Delft
een nieuw bassin te graven op een
aan de gemeente behoorend aan
grenzend terrein.
Als het inderdaad tot uitvoering van dit
plan komt, zou dit nieuwe bassin bestemd kun
nen worden voor goedkoope-, kostelooze- en
schoolbaden, opdat het thans bestaande bassin
bestemd zou kunnen worden voor de abon
né's. Het zou dan een bassin worden met wis
selcabines omgeven, om de kosten zooveel
mogelijk te beperken. Het voordeel van deze
uitbreiding zou dan ook kunnen zijn, dat ook
aan de Delft gelegenheid gegeven zou kunnen
worden tot het nemen van kostelooze baden.
Tot heden kunnen die alleen aan de Hout-
vaart. genomen worden.
Meer dan een plan is dit evenwel nog niet.
Het is met instemming door de Commissie
voor de lichamelijke opvoeding ontvangen,
maar het is nog niet in het college van B. en
W. ter sprake gekomen.
Toen wij over dit plan met den heer Boes.
den wethouder, onder wiens afdeeling de
zweminrichtingen ressorteeren. spraken uitte
deze de vrees, dat, nu de toestand der ge-
meentefinanciën zorgen baart, er van dit jaar
bezwaren zullen rijzen om de gelden voor deze
verbetering beschikbaar te stellen.
Kiesrecht voor de Chineesche
vrouw.
NANKING. 14 Augustus (A.NP.) De na
tionale regeering heeft een decreet uitge
vaardigd waarbij den Chineeschen vrouwen
het kiesrecht wordt verleend. Dit besluit is
het gevolg van de actie der „Suffragettes",
die v^e verz<v»kc'c>>Hf»-fln j.-
als vrouwelijke, zullen gelijke rechten heb
ben bij de komende verkiezing van gedele
geerden voor de nationale vergadering. Deze
komt in November bijeen, om de nieuwe
Grondwet goed te keuren, welke de inleiding
zal vormen van een democratisch bestuur in
China,
I
Het woord is aan....
Mme. de Sévigné:
(oordeel over den hertog
van Longueville)
Om volmaakt te zijn ont
breken hem slechts eenige
ondeugden.
De Nederlanders in Spanje.
Onze landgcnooten in voortdurend contact
met het gezantschap.
's-GRAVENHAGE. 14 Augustus. Naar
wij vernemen is er thans dagelijks contact
tusschen Dr. Flaes, dië de leiding van het
Nederlandsche gezantschap in Madrid op
zich genomen heeft en het Nederlandsche
departement van buitenlandsche zaken. Uit
de inlichtingen, welke men hier gisteren uit
Madrid ontvangen heeft, blijkt, dat er thans
nog ongeveer 60 Nederlanders daar ter plaat
se vertoeven. Zij wonen zooveel mogelijk bij
een en hebben het plan indien de om
standigheden dit veroorloven in Madrid
te blijven. Zij staan in voortdurende verbin
ding met het gezantschap. De stemming is
rustig en men heeft geen reden tot klagen
over de bejegening van de zijde der Spaan-
sche autoriteiten.
De inwoners van de Engelsche stad Debtford
hebben den overwinnaar van den Olympischen
snelwandelwedstrijd over 50 K.M., hun stad
genoot Whitlock, op enthousiaste wijze
ingehaald.
De burgeroorlog in Spanje. San Sebastian
zwaar beschoten.
pag. 4
De Eerste Kamer over het ontwerp-rijtij-
denwet.
pag. 3
Zes vliegtuigen uit Engeland en Nederland zijn
naar Portugal en Spanje vertrokken.
pag. 3
De K. L. M. zou acht nieuwe Douglas-toestel-
len hebben gekocht.
pag. 3
Te Haarlem zijn te i
ningen.
middenstandswo-
pag. 1
Wat gedaan zou kunnen worden om de Haar
lemsche zweminrichtingen te verbeteren.
pag. 1
De 100 M. rugslag voor dames is gewonnen
door Nida Senff.
pag. 11
De Nederlandsche boksers en sabelschermers
zijn te Berlijn uitgeschakeld.
pag. 11
Tiny Wagner en Rie Mastenbroek komen in
de finale 400 Meter vrije slag.
pag. 2
ARTIKELENENZ.
Volkenbondsbemoeienis met het vraagstuk
der voeding.
pag. 4
Van onzen Londenschen correspondent: Pade-
rewski als filmartist.
pag. 4
J. Franse: In York: Geschiedenis in steen.
pag. 6
K. de Jong: Concert der H. O. V.
pag. 6
H. D. Vertelling: Zeg het haar eerlijk.
Schaakrubriek.
Voor dc Jeugd.
pag. 12
pag. 12
pag. 9 en 10
De Burgerlijke Stand van Haarlem fe opge
nomen op pag. 7.
