STATEN GENERAAL
PLEIN 23 TELEF. 16158
Een droom.
Hei Betokfeqkste
54e Jaargang No. 16327
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Maandag 14 September 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
CJ1TGAVE LOUKENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand f 1.10, per 3 maanden
f 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65. franco p. post f 0.72ï4.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij10132, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclame!
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-. Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.-
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim f 75.-. Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN.
HAARLEM, 14 September.
De Tol des Ver keer s.
De veelbesproken en bestreden tol des ver-
keers is in de laatste weken weer door ettelijke
slachtoffers betaald. In alle landen, ook in het
onze, gaat men voort met het bedenken en
uitvoeren van maatregelen tot verhooging van
de veiligheid. Vele zijn ingewikkeld, sommige
kosten veel geld, maar belangrijke uitwerking
hebben ze niet. De lijst der slachtoffers blijft
lang.
Toch zou er een eenvoudige en ingrijpen
de maatregel te nemén zijn, die zonder eenigen
twijfel belangrijk effect zou hebben. Daarmee
bedoel ik een nieuwe vaststelling van leef
tijdsgrenzen voor de verleening van rijbewij
zen.
Kort geleden heeft men in Engeland statis
tisch vastgesteld hoe de leeftijd der bij onge
lukken betrokken autobestuurders en motor
rijders zich onderling verhielden. De uitkomst
bevestigde de verwachtingen tenvolle. Verre
weg het hoogste percentage der ongelukken-
veroorzakende rijders bijna de helft van het
totaal bleek de groep onder de 25 jaar te
zijn.
En daarop volgde onmiddellijk de categorie
der rijders boven de zestig jaar. Verreweg het
laagst waren de percentages in de groepen
van 3050 jaar.
Niemand zal zich daarover verbazen. Ieder
onzer die in zijn jeugd een motorfiets of auto,
of zelfs alleen maar een fiets bestuurd heeft,
weet dat hij toen veel gemakkelijker risico's
nam dan op later leeftijd, en soms bepaald
overmoedige dingen deed. En ieder die de
zestig overschreden heeft moet wel weten,
dat zijn reactie-snelheid in critieke situaties
niet meer dezelfde is gebleven.
De conclusie is logisch: men zou den leef
tijd voor het verleenen van rijbewijzen, die
nu slechts achttien jaar bedraagt, hooger
moeten stellen, al is het maar op 21, en men
zou een leeftijdsgrens voor intrekking van
rijbewijzen moeten bepalen, bv. op 65 jaar.
Daarbij zou een extra-bepaling kunnen komen
dat aan menschen (b.v.) boven de 55 jaar, die
nimmer tevoren een rijbewijs bezeten hebben,
er geen meer verstrekt mag worden. Want
er is wel zeer groot verschil tusschen een
60-jarig autobestuurder die al lang rijdt en
een die er op dien leeftijd pas mee begint.
Een der grootste bezwaren tegen een hoo
ger stellen van de aanvangs-grens is natuur
lijk de moeilijkheid met de beroeps-chauffeurs.
Men zou voor hen een uitzondering kunnen
maken als een verzwaard examen van hen
werd gevorderd, waarbij vooral op natuurlijken
aanleg tot voorzichtig rijden zou worden
gelet. Deskundige examinators hebben dat
dadelijk dóór. Ook nu. Overigens zijn de jonge
beroepsrijders als regel toch al heel wat min
der gevaarlijk dan de „amateurs", omdat zij
al heel spoedig een grootere routine bezitten.
Natuurlijk kan men meer bezwaren opsom
men. Het gevaarlijk rijden geldt niet voor alle
rijders onder de 25, en ook niet voor alle rij
ders boven de 60. Neen, natuurlijk niet, maar
er zitten de meeste gevaarlijke rijders onder.
De vraag is maar of men er krasse maatrege
len, waarbij men velen ontstemmen zal, voor
over heeft om de veiligheid op den weg aan
zienlijk te verhoogen.
De handel in motorfietsen zou veel nadeel
van een beperking hebben, want op die dingen
rijden in groote meerderheid jongens van
18, 19, 20 jaar. Dat is niet te ontkennen. Maar
wat weegt het zwaarst?
Men kan ook opmerken dat er geen Ne-
derlandsche statistiek omtrent de leeftijden
der bij ongelukken betrokken rijders bestaat.
Welnu, laat men die dan maken. Ik zie
aleen geen reden om aan te nemen dat het
resultaat van het Engelsche zou verschillen.
In elk geval is het een belangwekkende
kwestie, die wel spoedig aan de orde zal
moeten komen.
R. P.
De „trekkers" en de saneerings-
maatregelen.
Naar wij vernemen heeft het Hoofdbe
stuur der Alg. Vereen, voor Bloembollencul
tuur zich schriftelijk tot den minister ge
wend inzake het feit. dat het een gevaar
voor het bloembollenvak wordt geacht, dat
de zoogenaamde „trekkers" (die de bollen
voor de bloemen telen) niet gebonden zijn
aan een bepaalde oppervlakte en ook in
andere opzichten de saneeringsmaatregelen
voor hen niet van kracht zijn.
De minister heeft echter geantwoord, geen
aanleiding te zien voor verandering van den
bestaanden toestand.
Hierover heerscht naar wij vernemen, ont
stemming onder de vakgenooten, als ook over
het feit, dat terwijl „trekkers" en exporteurs
van bollen 15 pet. mogen korten op de kwee
kersnota's, de bollenexporteurs dit bed ra s
moeten afstaan aan het surplusfonds. doe
de bloemenexporteurs dit niet behoeven te
doen
(In ons land zal binnenkort,
onder leiding van de Nederland-
sche Ballonsport Vereeniging de
opleiding tot ballonvaarder ter
hand worden genomen, voorloopig
met twee leerlingen).
Ik droom ervan, dat men m ij op zou leiden
Voor de ballonvaart in de ijle lucht,
.Een studietijd, die mij kan voorbereiden,
Voor een veel eerder reeds gedroomde vlucht.
Ik droom ervan, dat ik omhoog zou zweven,
Gezeten in de mand van een ballon,
Ver van het jachtig drukke aardsche leven,
Wat dichter bij een plaatsje in de zon.
Ik droom ervan, dat 'k eenzaam rond zou
drijven,
Boven een machtig wollig wolkgordijn,
En dat ik daar zoolang ik wou zou blijven.
Om met mezelf geheel alleen te zijn.
Ik droom ervan, hoe heerlijk het zou wezen
In deze sfeer van zuivre harmonie,
Boven 't terrein van allen strijd gerezen
In het domein der hoogste poëzie-
Ik droom ervan, dat ik daar zou beseffen,
Hoe klein ik zelf ook altijd ben geweest,
En hoe het noodig is, mij te verheffen,
Niet slechts naar lichaam, maar ook naar
den geest.
Ik droom ervan, dat ik erin zou slagen,
Te leven op zoo'n dubbel hooger plan.
Voorgoed bevrijd van 't kleine en het lage,
Helaas, helaas, ik droom er enkel van.
P. GASUS.
WANDGEDIERTE.
ABSOLUTE VERDELGING onder geheimhou
ding en schriftelijke garantie.
Waar anderen faalden, slaagden wij.
ZuweufraMtdewr. Radicaal''
GEN. CRONJéSTRAAT 135, HAARLEM-N.
TELEFOON 11657.
(Adv. Ingez. Med.)
Radiodistributie Haarlem.
Hoe is 't mooglijk voor twee kwartjes
Zeven dagen lang muziek.
En dan zonder bijgeluiden.
Is zooiets niet magnifique?
NIEUWE GRACHT 5 TELEFOON 10010.
(Adv. Ingez. Med.)
Auto trachtte vóór de tram te
passeeren.
Vier personen bij botsing gewond.
Zondagmiddag reed de 57-jarige H. V. uit
Hoofddorp met zijn echtgenoote, mevr. V.-S.,
benevens den heer N. H. N. met zijn echt
genoote mevr. N.-C. over de Heemsteedsche
Dreef in de richting Groenendaal. Toen de
bestuurder nabij de R.-K. kerk het Valken
burgerplein wilde oversteken naar de Molen
laan, ontdekte hij te laat de naderende tram
uit de richting Bennebroek.
Om een aanrijding te voorkomen gaf hij
meer gas, doch dit was te laat. De auto werd
op de trambaan in de linkerflank gegrepen.
De auto maakte een halve slag om en
kwam aan de overzij der Valkenburgerlaan
half op het trottoir tot stil stand.
Alle ruiten aan de linkerzijde van de auto
waren gebroken.
Portieren, en zijwanden waren ingedeukt.
Alle inzittenden werden gewond. Mevr. N.
was er wel het ergst aan toe, voor zoover dit
zich liet aanzien, daar zij aan de zijde der
botsing had gezeten. Zij had vrij ernstige
hoofdwonden, terwijl vermoedelijk eenige
ribben waren gekneusd.
V. klaagde over pijn in zijn borst en mevr.
V. klaagde eveneens over inwendige pijnen.
Op advies van Dr. Leyendekker werden de
bestuurder en diens echtgenoote en mevr. V.
ter observatie naar het Diaconessenhuis te
Haarlem vervoerd. N. kon per taxi naar zijn
woning vervoerd worden.
De tram kreeg schade aan koplamp, uit-
kijkraam en zijwand.
Bij de controle bleek dat de remmen geheel
vast stonden, terwijl ook de zandstrooier was
gebruikt.
Weest op uw hoede.
Weer ïs in een zweminrichting: een
portemonnaïe gestolen.
Zaterdagmiddag heeft de Haarlemsche
koopman P. aangifte gedaan bij de politie, dat
uit zijn kleeding, die zich in een kleedkamer
tje in het Sportfondsenbad bevond, een por-
temonnaie met dertig gulden gestolen was. De
politie heeft onmiddellijk een onderzoek in
gesteld, waarbij de bezoekers van het bad, ten
getale van ongeveer vijftig, gefouilleerd zijn.
Er is daarbij echter niets aan het licht ge
komen.
Deze diefstal moge een waarschuwing zijn
voor hen, die openbare zweminrichtingen be
zoeken. Men doet beter, zijn waardevolle be
zittingen af te geven, dan te riskeeren, dat zij
op deze wijze van eigenaar verwisselen.
Springvloed veroorzaakt
catastrofe aan Noorsche kust.
78 personen omgekomen.
Zondagmorgen vroeg is nabij Loen aan de
weskust van Noorwegen een geweldige rots
massa neergestort. Het geraas was tot ver
in den omtrek te hooren. De instorting ver
oorzaakte een springvloed, die catastrofale
afmetingen aannam.
De beide dorpen Boedal en Nesdal waren
om vijf uur in den morgen reeds totaal over
stroomd.
In Boedal bleef slechts één huis gespaard.
De bewoners van naburige plaatsen waren
door het geweld van de neerstortende rots
blokken gewekt.
Volgens de laatste mededeelingen zijn in
het geheel 78 personen om het leven geko
men, van wien 30 kinderen. Negen personen
werden ernstig gewond de materieel© schade
wordt op 600.000 kronen geschat.
De regeering zond vliegtuigen met dokto
ren en medicamenten aan boord. Een der
toestellen werd bestuurd door den bekenden
Oceaanvlieger Bernt Balchen.
Prins Bernhard morgen niet in
de Ridderzaal.
's-GRAVENHAGE, 14 September.
Met zekerheid kan thans worden
medegedeeld, dat Prins Bernhard en
zijn moeder en broer morgen de ope
ningsplechtigheid in de Ridderzaal
niet zullen bijwonen.
Het défilé in het Stadion te
Amsterdam.
Deelneming uit Haarlem is mogelijk.
Het hoofdbestuur der Vereen. „Koninginne
dag" schrijft ons:
Hoewel het niet de bedoeling was voor het
défilé in het Stadion te Amsterdam op Don
derdagmiddag a.s. de gemeente Haarlem te
beschouwen als omliggende gemeente, zijn
er reeds zooveel aanvragen voor deelneming
uit Haarlem aan deze huldiging van de Ko
ninklijke familie ingekomen, dat door het
Comité geen bezwaar meer kan worden ge
maakt tegen deelneming uit Haarlem.
Het regelingscomité heeft daarop de Ver
eeniging „Koninginnedag" alhier verzocht,
de organisatie uit Haarlem op zich te nemen,
hetgeen deze gaarne heeft aanvaard.
Vereenigingen uit Haarlem gelieven zich
dus uitsluitend aan te melden bij den secre
taris der Vereeniging Mr. P. Fuhri Snethlage
Jansstraat 19, telefoon no. 11484. De regelen
waaraan men zich heeft te houden, zullen
nader in de bladen worden bekend gemaakt.
Deelneming van kinderen beneden 12 jaar,
van lagere scholen en van politieke partijen,
waaropnder begrepen de N.S.B. is door den
burgemeester van Amsterdam uitgesloten.
De verkoop van zit- en staanplaatsen in het
Stadion geschiedt uitsluitend te Amsterdam
aan het Stadion en in voorverkoop bij de
gewone adressen.
HET GEHEIM VAN DEN SMID.
Er is ons dezer dagen de volgende vraag
gesteldHoe komt het, dat Haarlem's Dag
blad zooveel advertenties van Vraag en Aan
bod heeft?
Het antwoord was wel heel eenvoudig: Dat
komt, doordat deze annonces altijd succes
hebben en de Haarlemmers dat weten. En het
succes is een gevolg van de groote verspreiding
van ons blad.
Een Prins Bernhardstraat te
Haarlem.
Voorstel van het Raadslid Joh. Visser.
Het Raadslid Joh. Visser heeft het volgende
voorstel aan den Haarlemschen Gemeenteraad
ingezonden.
Ondergeteekende stelt voor, ter gelegenheid
van de heugelijke Verloving in ons Vorsten
huis, een der Haarlemsche straten te verdoo-
pen en die den naam van Prins Bernhard
straat te geven.
Het best komt hiertoe in aanmerking de
Emmastraat, die feitelijk uit twee straten be
staat, zooals op het bijgevoegde kaartje is te
zien.
Als het gedeelte AB voortaan Prins Bern
hardstraat zal heeten, dan blijft de naam
Emmastraat toch voor AC bestaan, terwijl
de namen Emmakade en Emmaplein tevens
den naam van wijlen Koningin Emma be
houden. De omliggende straten: Koninginne
weg, Julianastraat en Stolbergstraat zullen
een passende omgeving vormen, terwijl de ver
andering een practische verbetering zal wor
den voor de, voor de bewoners op 't oogen-
blik herhaaldelijk voorkomende verwarring
der beide Emmastraten.
met de Plein-Tax naar den Haag in
groote 6-persoons wagens, even
duur als trein, brengen en halen.
DONDERDAG a.s. naar de feesten
in Amsterdam.
(Adv. Ingez. Med.)
Auto op den Heerenweg tegen
boom gereden.
Oude man overleden.
Zaterdagmiddag reed op den Heerenweg een
auto tusschen de Kerklaan en Koedieflaan.
De auto werd bestuurd door den 36-jarige A.
v. Z. uit Breukelen. Naast den bestuurder zat
zijn vader, de 73-jarige O. J. v. Z., eigenaar
van de auto, met op zijn knie zijn 5-jarigen
kleinzoon, terwijl achter in de auto zaten de
47-jarige schoonzoon van O. J. v. Z. en diens
38-jarige echtgenoote en nog een 30-jarige
dame. een familielid, allen uit Breukelen. Plot
seling zwenkte de auto. hoewel slechts met
een snelheid van pl.m. 35 K.M. gereden werd,
naar rechts, zoodat zij tegen een der dunne
boompjes aanreed, die daar staan tusschen
den rijweg en het rijwielpad. Er wordt gespro
ken van onoplettendheid, doch de mogelijk
heid is niet geheel uitgesloten, dat er iets aan
de stuurinrichting mankeerde.
Door den schok sprong het portier open en
sloeg de oude heer v. Z. en de kleine jongen
uit de auto, met zijn hoofd op de straat. Dr.
Tombroek constateerde een hersenschudding
en. een schedelbasisfractuur, terwijl het jon
getje eenige verwondingen aan zijn neus
kreeg. De oude heer v. Z. werd naar het St.
Elisabethsgasthuis vervoerd, waar hij kort na
aankomst overleed. De auto was ernstig be
schadigd. De politie, die proces-verbaal heeft
opgemaakt, heeft de auto, welke naar een
garage is gesleept, in beslag genomen.
Het woord is aan.
Goethe:
Als gij het leven al te
ernstig opneemtwat is er
dan aan?
Aanbieding gedrukte of
geschreven stukken.
B. en W. van Haarlem, gebruik makende
van de bevoegdheid, hun toegekend bij artikel
81 letter c der Algemeene Politieverordening
voor Haarlem, verklaren, dat het in het be
lang der openbare orde, ingaande heden on
geoorloofd is, op de navolgende openbare we
gen in de gemeente Haarlem op de na te noe
men dagen en uren gedrukte of geschreven
stukken om niet, te koop of ter kennisneming
aan te bieden:
a. op alle dagen van des voormiddags 8 uur
tot des namiddags 6 uur vóór en nabij de ge
bouwen, waarin de stempellokalen voor
werkloozen gevestigd zijn, te weten op:
le. het Proveniershof, het gedeelte van de
Groote Houtstraat, gelegen tusschen de Groo
te Houtbrug en Cornelissteeg, de Gierstraat en
Doelstraat tot op een aftsand van 50 Meter
van den hoek Gierstraat-Doelstraat;
2e. de Gedempte Oude Gracht van Kleine
Houtstraat tot Spaarne, het Spaarne van Ge
dempte Oude Gracht tot Korte Veerstraat,
alsmede de Turfsteeg, Helmbrekersteeg en
Gravinnesteeg en de Kleine Houtstraat tus
schen Gedempte Oude Gracht (zuidelijke
hoek Ged. Oude Gracht-Kleine Houtstraat)
en de Korte Veerstraat:
3e. de Turfmarkt, Kampervest van Turf
markt tot De Witstraat, De Witstraat. Essen-
straat, De Haasstraat, Burretstraat en Roze-
marijnsteeg:
4e. de Smedestraat, Schoutensteeg en Mo-
rinnesteeg;
5e. de Bakenessergracht (beide zijden), de
Korte Begijnestraat, alsmede de Vrouwesteeg;
6e. de Delistraat, Transvaalstraat, Dr. Leyds-
straat en Spaansche Vaartstraat, de beide
laatste straten van de Delistraat tot de Atjeh-
straat, de Atjehstraat, Floresstraat van Atjeh-
straat tot Delistraat en de tusschenliggende
straten Bankastraat, Billitonstraat, Riouw-
straat en Madoerastraat;
7e. de Teding van Berkhoutstraat en Dr.
Schaepmanstraat tot op een afstand van 200
Meter van het gebouw aan de Teding van
Berkhoutstraat 72;
8e. den Zijlweg van viaduct tot Anslijnstraat,
Anslijnstraat, Brouwerskade van Anslijnstraat
tot Hoofmanstraat, Hoofmanstraat, Kops-
straat en Merkmanstraat;
9e. de Zijlstraat tusschen Kinderhuisvest en
Gedempte Oude Gracht, de Gedempte Oude
Gracht van Zijlstraat tot Zuiderstraat, de
Zuiderstraat, Gedempte Voldersgracht van
Zuiderstraat tot Vestestraat, de Vestestraat,
Zijlvest van Vestestraat tot Zijlstraat, Raaks,
Korte Zijlstraat, Bakkumstraat, Bakkumsteeg,
Jacobstraat, Drossestraat en het Nieuwe
Landje;
b. onverminderd het bepaalde sub a des Za
terdags van 12 uur des middags tot 11 uur
des namiddags op de straten en wegen, gele
gen in de binnenstad, namelijk tusschen Zui
der Buiten Spaarne. Heerensingel, Oostvest,
Papentorenvest, Harmenjansweg, Spaarne,
Kloppersingel, Schotersingel. Kinderhuissin
gel, Leidschevaart, Raamsingel, Gasthuissingel
en Kampersingel, benevens het Plein, Frans
Halsplein, Schoterweg, Generaal Cronjéstraat,
Soendaplein en Rijksstraatweg.
EXTRA PREDICATIE VOOR DE ISRAëLOT-
SCHE GEMEENTE.
Ter gelegenheid van de verloving van Prin
ses Juliana en Prins Bernhard werd er op
Sabbath j.l. ter synagoge der Israëlitische ge
meente door den rabijn der gemeente een
extra-predicatie uitgesproken, na afloop
waarvan het gebed voor het Koninklijk Huis
werd geciteerd.
Na het busongeluk ie Meerkerk leek Zaterdag de Doom bijna in de autobus te
zijn gegroeid, zoover was deze er in doorgedrongen
De burgeroorlog in Spanje. San Sebastian
door de onstandelingen bezet.
pag. 4
Een brand heeft in de Parijsche Opera veel
schade aangericht.
pag, 4
De Oostenrijksche regeering zal te Genève op
heffing der financieele controle verzoeken.
pag. 4
Het afgeloopen weekeinde heeft op den weg
weer verscheidene dooden geëischt.
pag. 4
Bij een springvloed aan de Noorsche kust zijn
78 personen om het leven gekomen.
pag. 4
Zaterdag is overal in het land de Nationale
gedenkdag met groote vreugde gevierd.
pag. 3
Te Heeze is een 46-jarig man door zijn buur
man doodgestoken.
pag. 3
De prijs van het varkensgehakt in blik wordt
verlaagd.
pag. 3
Op de Noordzee is een Nederlandsch vls-
schersvaartuig vergaan.
pag. 3
Feestvreugde te Haarlem en omgeving.
pag 11 en 12
xe Heemsteedsche Schaakclub jubileert.
pag. 6
'°t Nederlandsch Cricketelftal verliest van
Kent.
pag. 6
ARTIKELEN ENZ.
1 R. P.: De tol des verkeers.
pag. I
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 2.