Hel
Seizoenwisseling.
Troonrede ziet
lichtpunten.
BERICHT
54e Jaargang No. 16328
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 15 September 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. VV. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS CU STEK MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post f 0.72XA
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkery: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 e Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange
Alles indier
geschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog 1400.-, Duim f 250.-. Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger f 50.-, Arm- of Beenbreuk 3 .-,
ongeschiktheid 2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400 -, Verlies Duim f 75.- Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger 30.-
het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
OU NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 1 5 September.
De Troonrede.
Wel voert de Troonrede-1936. vanmiddag
door H.M. de Koningin uitgesproken, een
gansch anderen toon dan in de laatste jaren
gebruikelijk was geworden! En het verschil
schuilt niet alleen in de aanvangs-paragrafen,
waarin H M. haar innige vreugde uit over de
verloving harer dochter en haar erkentelijk
heid uit voor de overstelpende bewijzen van
belangstelling, bij deze verloving door het
gansche volk gegeven.
De stem der regeering. immer in de Troon
rede doorklinkend, doet eveneens een blijden
toon hooren. Er is wel geen juichtoon, waar
toe dan ook nog allerminst aanleiding bestaat,
er worden geen stoute profetieën omtrent het
spoedig intreden van betere tijden gewaagd,
maar na zoovele sombere uitingen in vorige
jaren leest men hier toch duidelijk verlich
ting en nieuwe hoop uit. Die schijnt alleen
wat moeilijk te aanvaarden bij den in
vroeger tijden stereotiep-weerkeerenden zin
omtrent de vriendschappelijkheid der betrek
kingen met andere mogendheden. Er is aan
toegevoegd: „Waar nu hier dan daar de in
ternationale verhoudingen onder zoo zwaren
druk zijn gesteld, stemt zulks tot bijzondere
voldoening. Aan de gedragslijn, die de Regee
ring bij het bestuur der buitenlandsche be
trekkingen pleegt te volgen, zal onveranderd
worden vastgehouden."
De vriendschappelijkheid is helaas wel zeer
zwaar bewapend, en overigens herinnert men
zich zonder eenige bijzondere inspanning dat
In het afgeloopen jaar economische sancties
tegen Italië moesten worden genomen, dat
geen diplomatiek verkeer met Rusland be
staat. dat een recent incident met Duitschland
niet bepaald als proeve van vriendschappe
lijkheid kon gelden.
De erkenning dat het Nederlandsche volk
in het afgeloopen jaar zijn geestkracht heeft
weten te behouden en is blijven worstelen om
de moeilijkheden, waaronder wij gebukt gaan,
te overwinnen wordt gevolgd door een getui
genis, dat de betoonde inspanning niet zonder
vrucht is gebleven. In sommige takken van
nijverheid zijn door aanpassing resultaten be
reikt, die de hoop wettigen dat bij verdere
doorwerking van die aanpassing de druk al
lengs zal afnemen.
Het is met 'vaderlandsche voorzichtigheid
en reserve gezegd, maar het is een nieuwe
hoopvolle toon die zich voortzet na de op
merking dat de toestand der openbare geld
middelen nog steeds zorgelijk is: Aan de
verdere doorwerking van de aanpassing en een
daaruit voortvloeiende opleving van het be
drijfsleven mag de hoop verbonden worden,
dat zij ook een gunstigen invloed op den stand
der openbare geldmiddelen zal gaan uitoefe
nen, zoodat de financieele vooruitzichten
langzamerhand minder donker zullen worden"
Ook de Indische paragraaf geeft een der
gelijke hoopvolle noot; omtrent de bestrijding
der werkloosheid gaat de Troonrede niet ver
der dan het constateeren van feiten en van
goede voornemens tot verdere bestrijding. Af
neming door verdere verbetering van den eco-
nomischen toestand stelt zij nog niet met zoo
veel woorden in uitzichten toch is die
wellicht tusschen de regels te lezen.
In het algemeen dus een andere toon, die
sommige sceptici aan regeerings-gevoelens
omtrent de naderende verkiezingen zullen
toeschrijven en daarmee de regeering onrecht
doen, want er is, onloochenbaar, in den laat-
sten tijd in de geheele wereld een verbetering
in een aantal bedrijfstakken ingetreden en
Nederland heeft inderdaad tengevolge van
zijn aanpasings-maatregelen zijn positie op
de wereldmarkt aanmerkelijk beter zien
worden.
Daarom kan, al dreigen nog zoovele groote
gevaren, deze Troonrede met reden een blij-
der toon voeren dan haar voorgangsters.
R. P.
De uitwijzing der Neder
landers.
Een van de vier uit Duitschland uitgewe
zen Nederlanders, de heer De Heer. heeft van
de Duitsche instantie verlof gekregen te Ber
lijn te blijven. In zijn plaats is thans uitge
wezen de heer A. A. M. Stapels, verbonden
aan een clichéfabriek te Berlijn. De heer
Stapels is reeds sedert jaren in de Duitsche
hoofdstad gevestigd.
Veerboot na botsing gezonken
Veertien opvarenden in de Newa verdronken.
Op de Newa bij Leningrad is, naar Reuter
meldt, het „stoomschip „Tsjitserin" in aan
varing gekomen met een veerboot. Daarbij zijn
veertien opvarenden verdronken.
De kapiteins van beide vaartuigen zijn ge
arresteerd, zii worden beschuldigd van grove
nalatigheid.
Verhuurders van stoelen trachtten hedenmorgen in de nabijheid van het
Binnenhof te 's-Gravenhage goede zaken te maken.
De Koninklijke familie
te Haarlem?
Op den doortocht naar Amsterdam.
Zooals men weet zal de Koninklijke Familie
Donderdag a.s. het eerste bezoek aan Am
sterdam na de verloving van Prinses Juliana
met Prins Bernhard brengen, waar in het
Stadion een défilé zal plaats hebben.
De reis uit den Haag naar Amsterdam zal
per auto gemaakt worden. De autoriteiten te
Amsterdam hebben de route in hun gemeente
aldus vastgesteld, dat deze op Amsterdam's
gebied aanvangt op den Haarlemmerweg.
Daaruit valt dus af te leiden, dat de tocht
over Haarlem gaat. Dan wordt vermoedelijk
ook door de gemeenten Lisse. Hillegom, Ben-
nebroek en Heemstede gereden, hoewel het
natuurlijk ook mogelijk is, dat van den Haag
naar Noordwijk gereden wordt. Dan wordt
Vogelenzang gepasseerd.
Bij de autoriteiten te Haarlem is op dit
oogenblik nog niet bekend hoe de reis gemaakt
wordt. De waarnemend Commissaris van Poli
tie had alleen van de Amsterdamsche Politie
gehoord, dat per auto gereden zou worden en
dat zij aannam, dat de route over Haarlem
gekozen wordt. Eerst als vaststaat dat het
hooge gezelschap door Haarlem komt, zal de
te volgen weg vastgesteld worden. De autori
teiten nemen evenwel aan, dat de stoet door
Haarlem langs den kortsten weg zal trekken,
vermoedelijk van den Wagenweg via de nieu
we brug over het Zuider Buiten Spaarne naar
den Amsterdamschen straatweg. Van enkele
hoofden van scholen is reeds bij B. en W. het
verzoek ingekomen om langs de wegen, die de
stoet neemt, ruimte te reserveeren voor het
opstellen der kinderen. Aan de verzoeken kan
pas aandacht besteed worden als officieel be
kend is. dat de Koninklijke Familie door
Haarlem komt.
Van het organiseeren van een officieele hul
diging te Haarlem zal wel geen sprake kun
nen zijn, want er is reeds bekend gemaakt,
dat op de rijtoeren geen oponthoud kan wor
den toegestaan. Bovendien geldt het hier geen
officieel bezoek aan Haarlem.
Overigens spreekt vanzelf, dat als de Ko
ninklijke Familie, zooals de verwachting is, in
derdaad door Haarlem komt, onze stadgenoo-
ten, voor zoover zij niet naar Amsterdam
trekken, de gelegenheid zullen aangrijpen om
de Koningin, Prinses Juliana en Prins Bern
hard hartelijk te verwelkomen.
De Koninklijke Familie wordt te Amster
dam aan den Haarlemmerweg verwacht des
morgens kwart voor twaalf. Het is dus aan te
nemen, dat de stoet omstreeks kwart over elf
Haarlem zal passeeren.
Irving Thalberg overleden.
Irving Thalberg, de bekwame filmregisseur
en echtgenoote van de filmster Norma Shea
rer, is, naar uit Santa Monica (Californië)
wordt gemeld, aan longontsteking overleden.
De zomer is welhaast gedaan,
Het najaar kondigt zich al aan,
De vrouwen gaan zich intresseeren
Voor kleur en stijl der winterkleeren,
En, zijn ze nog besluiteloos,
Dan helpen haar de modeshows,
Waar mannequins trotsch paradeeren,
Als vogels met geleende veeren.
Zij zweven er bevallig rond,
Getooid in zwaar en kostbaar bont,
Waarvan 'k als man wel nooit zal weten,
Hoe elke soort precies mag heeten.
In zwart en bruin, gevlekt en grijs,
Bescheiden of zeer hoog in prijs,
In capes, in lang' of korte jassen,
Al naar figuur of beurs moet passen;
In rand of kraag of simpel stel,
Van zeer gevariëerd model,
Waarin de vrouw zich straks kan hullen,
De dames zitten er te smullen
Van dit bevallig défilé
En van gebak en' kopjes thee.
Ik gun haar gaarne deze vreugde,
't Hoort tot de vrouwelijke deugden,
Om bij de wiss'ling van 't seizoen,
Aan modevraagstukken te doen.
Maar hoe de vrouw dan ook mag hopen,
Straks trotsch in 't nieuwe bont te loopen,
Ik lioop, als u 't mij eerlijk vraagt,
Dat zij 't voorloopig nog niet draagt
En dat de winter wel zal waken,
Het ons niet al te bont te maken.
P. GASUS.
Toch blijft voortdurende
zorg noodig.
Verschillende wetsontwerpen
aangekondigd.
Het
AMERIKAANSCHE BRILLEN
BIJ KEIP
GROOTE HOUTSTRAAT NAAST LUXOR
(Adv. Ingez. Med.)
De Koningin heeft heden in de Ridderzaal
te 'sGravenhage in tegenwoordigheid van de
leden der Eerste en Tweede Kamer de gewone
zitting der Staten Generaal geopend. Hare
Majesteit heeft dit gedaan met de volgende
rede:
Leden der Staten-Generaal.
Mij wederom in Uw midden bevindend, ge
voel Ik allereerst behoefte uiting te geven aan
Mijn innige vreugde over het voorgenomen
huwelijk Mijner Dochter.
De in verband daarmee noodzakelijke ont
werpen van wet zullen U binneiikort worden
voorgelegd.
De overstelpende bewijzen van belangstel
ling bij deze verloving door het gansche volk
aan den dag gelegd hebben Mij met warme er
kentelijkheid vervuld.
Nog altijd levend in een zorgelijken tijd
erken Ik met dankbaarheid, dat Mijn Volk ge
durende het afgeloopen jaar zijn geestkracht
heeft weten te behouden en is blijven worste
len om de moeilijkheden, waaronder wij ge
bukt gaan, te overwinnen.
Gelukkig kan worden getuigd, dat de be
toonde inspanning niet zonder vrucht is ge
bleven.
In sommige takken van nijverheid heeft het
streven naar aanpassing bij de sterk gewij
zigde omstandigheden tot resultaten geleid,
die de hoop wettigen, dat, bij verdere door
werking, de ondervonden druk allengs zal af
nemen.
Zoolang de economische omstandigheden,,
ook in het buitenland, daartoe noodzaken, zal
intuschen de bemoeienis der overheid met het
economisch leven in haar tegenwoordigen vorm
en het verleenen van steun op menig gebied
nog niet kunnen worden gemist. Wel zal wor
den zorg gedragen, dat in het bedrijfsleven
onnoodig knellende banden zullen worden ver
wijderd.
De toestand der openbare geldmiddelen is
nog altijd zorgelijk. Zoowel voor het Rijk als
voor de gemeenten moet daarom de grootste
voorzichtigheid het financieele beleid blijven
beheerschen. Aan de verdere doorwerking van
de aanpassing en een daaruit voortvloeiende
opleving van het bedrijfsleven mag de hoop
verbonden worden, dat zij ook een gunstigen
invloed op den stand der openbare geldmidde
len zal gaan oefenen, zoodat de financieele
vooruitzichten langzamerhand minder donker
zullen worden.
Ook in het komende zittingjaar zal de be
strijding van de werkloosheid en van haar ge
volgen de volle aandacht vragen. Op een zoo
rechtvaardig en doelmatig mogelijke aanwen
ding van de daarvoor bestemde geldmiddelen
zal het streven der Regeering gericht blijven,
De bestrijding van de werkloosheid onder de
jeugd zal met onverminderde kracht worden
voortgezet.
De betrekkingen met andere mogendheden
zijn vriendschappelijk. Waar nu hier dan daar
.de internationale verhoudingen onder zoo
zwaren druk zijn gesteld, stemt zulks tot bij
zondere voldoening. Aan de gedragslijn, die de
Regeering bij het bestuur der buitenlandsche
betrekkingen pleegt te volgen, zal onveranderd
worden vastgehouden.
Naast de behandeling van de reeds aan-
ZENDINGSWERK IN AFRIKA.
Woensdagavond 16 September zal Zr. Rip-
hagen, die reeds 19 jaar onder de stammen
van Centraal-Afrika arbeidt en die thans met
verlof ir. Haarlem is. een vertelavond houden
over haar werk in gebouw Lange Heerenstraat
6, van de Stads Evangelisatie.
Zang en muziek werken mede.
De belangstelling voor de opening der Staten-Generaal door H. M. de Koningin
is dit jaar nog belangrijker dan anders in verband met de verloving van Prinses
Juliana. Reeds vroeg in den morgen hadden zich bij het Binnenhof talrijke
bezoekers van een goede plaats verzekerd in afwachting van de komende
gebeurtenissen.
woord is aan....
Douwes Dekker:
Het bezit van een équipage
gaat boven het besef van
lieden, die van hun jeugd af
door het hun gegeven on
derwijs in een huurkoets zijn
gezet.
hangige ontwerpen van wet zal Uwe mede
werking worden gevraagd voor de totstand
koming van wetten strekkende tot het openen
van de mogelijkheid tot het verbindend en on
verbindend verklaren van bepalingen uit col
lectieve arbeidsovereenkomsten, tot herzie
ning van het burgerlijk kinderrecht en tot het
geven van eenige voorschriften omtrent stich
tingen. Voorts zullen U worden voorgelegd
ontwerpen tot wijziging van eenige bepalin-
;en van de Lager Onderwijswet 1920 en van de
Dienstplichtwet, tot bestrijding van de lint
bebouwing, tot verbetering der tertiaire we
gen, tot overneming van een bedrag van 25
millioen aan Nederlandsch-Indische schuld,
zoomede een ontwerp inzake de electriciteits-
voorziening.
Met uitzondering van Curacao, waar de toe
stand bevredigend is te achten, vordert de
economische en financieele toestand in de
overzeesche gewesten nog de voortdurende
zorg der Regeering. Bü «fcmmige Europeesche
bedrijven in Nederlandsch-Indië valt eenige
verbetering in den toestand waar te nemen,
doch onder de inheemsche bevolking van Java
zijn, ondanks alle inspanning der Indische
Regeering, de omstandigheden nog onbevre
digend.
Onafgebroken wordt gezocht naar bruikbare
middelen om de economische samenwerking
tuschen de verschillende deelen van het Ko
ninkrijk te bevorderen.
De begrootingstoestand in Nederlandsch-
Indië geeft hoop, dat ook voor het jaar 1937
vermeerdering van schuld zal kunnen worden
voorkomen.
Met erkentelijkheid maak Ik gewag van de
toewijding waarmede Leger en Vloot zoomede
de ambtenaren in burgerlijken dienst van elke
geleding in het geheele Koninkrijk hun taak
blijven vervullen.
Het komende zittingjaar zal ook thans weer
veel van de krachten van Kamers en Regeering
vergen. Al is er veel, dat ernstige zorg blijft
baren, een hartelijke samenwerking tusschen
Volksvertegenwoordiging en Regeering, steu
nend op een eensgezinden volksgeest, zal ons,
onder de hulpe van den Almachtigen God,
Die ons sterkte en wijsheid moge schenken,
het volbrengen der taak, die voor ons ligt,
mogelijk maken.
En hiermede verklaar Ik de gewone zitting
der Staten-Generaal geopend.
Zij, die zich met ingang van 1 October
per kwartaal abonneeren, ontvangen
de in September nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
De Troonrede.
pag. 1
De Koninklijke familie zal zeer waarschijnlijk
Donderdag Haarlem passeeren.
pag. 1
De Koninklijke familie heeft Maandagavond
in den Haag een vuurwerk bijgewoond.
Dag 9
De drukte in den Haag bij de opening van de
Staten-Generaal overtrof die van vorige
jaren verre.
pag. 3
De extra-uitkeering van f 2.50 aan onder
steunde werkloozen.
pag. 3
De „Sirenes" zal vermoedelijk weer zeer spoe
dig vlot komen.
pag. 3
Het slot van het partijcongres te Neurenberg.
pag. 4
De Oceaanvliegers Merrill en Ricliman zijn op
New Foundland geland,
pag. 4
Macmahon, die na een parade in Hydepark
met een revolver in de hand op koning Ed
ward toetrad, is tot een jaar dwangarbeid
veroordeeld.
pag. 4
ARTIKELEN. ENZ.
R. P.: De Troonrede.
pag. 1
Van onzen Londenschen correspondent: De
voorgenomen Locarnoconferentie.
pag. 4
Jhr. dr. J. C. Mollcrus: In Liberia's hoofdstad.
pag 9
E. E. J.P.: Modeshow modemagazijnen Gebr.
Gerzon.
pag. 2
J. B. Schuil over „Het Concert".
pag 2
Amy Groskamp-ten Have: Een vrouw schrijft.
pag. 6
II. D. Vertelling: De jonge musicienne.
oag.