Den Haag baadt in het licht.
In Liberia's hoofdstad.
Avontuurli jke reis in een
rank vaartuigje.
De heele wereld aan
het „lijntje".
DINSDAG 15 SEPTEMBER 1936
HASREï M'S DAGBESB
Weer tienduizenden op de been.
Drukte om het paleis Noordeinde
vermindert.
Het hoogtepunt van den dag van
gisteren was voor Den Haag het
vuurwerk, dat gisteravond op het
Malieveld is afgestoken, vanwege
het Haagsche Comité voor Volksfees
ten. De trek naar het Malieveld was
bijzonder groot.
Er heersehte een feestelijke stemming en
in het bijzonder was het de jeugd, welke zich
geducht weerde. In groote groepen trok zij
door de stad, zingend en hossend.
Het Voorhout, verlicht door honderden
oranjeballons, bood een vroolijk schouwspel.
Ook de regeeringsgebouwen waren aan de
zijde van den Hofvijver door schijnwerpers
verlicht. Dit feeërieke schouwspel trok ook
ditmaal zeer veel belangstellenden. Aan de
departementen was de gebruikelijke illumi
natie aangebracht, doch ook vele andere
overheidsgbouwen en particuliere instellin
gen hadden voor een fraaieilluminatie zorg
gedragen of een passende versiering doen
aanbrengen. Om kwart over négen ver
trokken de vorstelijke personen per hof-
auto's naar het vuurwerk. De onmiddellijke
omgeving van het paleis was door de politie
afgezet. De vele honderden belangstellenden
die het vertrek geduldig hadden afgewacht,
waren ook ditmaal niet moede het verloofde
vorstelijke paar en de hooge gasten enthou
siast en langdurig toe te juichen.
In de eerste open hofauto had het ver
loofde paar plaats genomen. De Koningin
heeft wegens een lichte verkoudheid, het
vuurwerk niet bijgewoond. De moeder van
Prins Bernhard en diens broeder waren in
de tweede auto gezeten. Drie auto's onet le
den van de hofhouding sloten den stoet, die
voorafgegaan werd door eenige motoren met
zijspan van de Haagsche politie.
Toen de auto's het veld opreden, speelde
de muziek het Wilhelmus, dat door velen
werd meegezongen. De beide Prinsessen kre
gen bloemen aangeboden.
Nadat de toejuichingen waren verstomd,
nam het vuurwerk, dat ruim een half uur
geduurd heeft, een aanvang. Het is een
waardig slot van het vuurwerk-seizoen ge
worden, waartoe het fraaie weer zeer heeft
medegewerkt.
Toen de woorden: „Welkom Prins
Benno", in blokletters van diamant-
vuur, te lezen waren, kwam aan de
bijvalsbetuigingen van de tiendui
zenden schier geen einde.
Dit geldt ook voor de slotdecoratie,
bestaande uit de woorden „Leve het
jonge paar" in blokletters van oran-
jevuur, geflankeerd door de letters
J. en B.; in blauw diamantvuur, om
ringd door een nimbus van vurige
stralen.
Dank zij een voorbeeldige afzetting, heeft
de menigte na afloop geen kans gezien, het
jonge paar in een veiligen aftocht te belem
meren, Eerst werd nog het Wilhèlmus en de
Lippe-Detmold-marsch gespeeld en toen ver
trok de koninklijke stoet in langzaam tempo,
onder ovationeele bejubelingen, om naar
het paleis Noordeinde terug te keeren.
Na afloop van het vuurwerk hadden de
straten van de stad een ware vuurproef te
doorstaan. Meer dan overweldigend was de
massa, welke zij moesten verwerken.
Op het Voorhout gaf na afloop van het
vuurwerk het muziekcorps van de veld-artil-
lerie nog een uivoering.
Tot laat in den avond bleef het zeer druk.
Men wist niet van naar huis gaan en de
feestelijke stemming werd verhoogd, naar
mate de wijzers van de klok het middernach
telijk uur naderden.
Het was een alleszins geslaagde avond,
welke lang in de herinnering bij talloozen
zal blijven voortleven.
De drukte in de omgeving
van het paleis luwt.
De belangstelling in de omgeving van het
paleis Noordeinde begon Maandag iets af te
nemen. Toch zijn er den geheelen dag nog
zeer vele belangstellenden tegenover het
paleis te vinden en is er ter plaatse politie
om te zorgen, dat men het paleis niet te
dicht nadert en dat het verkeer niet gestremd
wordt.
Tot gistermiddag één uur bestond er ge
legenheid de felicitatieregisters te teekenen.
Om kwart voor één kwamen twee invali
den bij het paleis aan. Het waren de heeren
A. Bijl uit Piershil en H. J. Rijsdijk uit Nieuw
Beyerland, die de. reis per driewieler hadden
afgelegd. Het is een afstand van 65 K.M. en
de heeren waren 's ochtends om 5 uur ge
start.
Toen zij voor het paleis reden, kwamen
bedienden naar buiten, die hun de registers
ter teekening aanboden. Het spreekt wel van
zelf, dat de fotografen, die zich de laatste
dagen voortdurend bij het paleis ophouden,
dit moment op de gevoelige plaat vastlegden.
Tegen half drie viel den wachtenden nog
een buitenkansje ten deel. Het vorstelijk paar
vertoonde zich toen op het bordes van het
paleis om een vriendin van de prinses, die
haar gelukwenschen kwam aanbieden, uitge
leide te doen. Het jonge paar dankte vrien
delijk vor de enthousiaste toejuichingen.
Amsterdamsch huldeblijk.
De burgemeester van Amsterdam, dr. W. de
Vlugt, heeft aan de onlangs door hem in
gestelde commissie voor de huldiging van H.
M. de Koningin ter gelegijenheid van haar 40-
jarig regeeringsjubileum in 1938, verzocht
tevens het initiatief te nemen tot het aan
bieden van een Amsterdamsch huldeblijk aan
prinses Juliana en prins Bernhard von Lippe-
Biesterfield bij hun a.s. huwelijk.
Deze commissie heeft zich tot dit initiatief
gaarne bereid verklaard.
Eerste verlovingsgeschenken
uit Indië.
Met het K.L.M.-vliegtuig, dat onmiddellijk
na het bekend worden van de heugelijke
tijding der verloving van prinses Juliana uit
Indië vertrok de „Djalak", die Maandag
middag op Schiphol is geland, waren de twee
eerste geschenken uit Indië voor het vorste
lijk paar binnengekomen. Het waren de
spontane reacties op de vreugde in Indië
en het eenvoudige karakter ervan getuigde
van den geringen tijd van voorbereiding
waarover men had beschikt, doch tevens
van den wil om zonder dralen door een enkel
gebaar uiting te geven aan de gevoelens van
medeleven met het moederland.
De „Djalak" had n.lf aan boord een prach
tige bouquet witte orchideeën, een geschenk
van de Indische bevolking aan prinses Juliana
alsmede een schilderij van Ernst Dezentje,
een geschenk van den burgemeester van
Batavia voor prinses Juliana en prins Bern
hard.
De beide geschenken zijn onmiddellijk
per vliegtuig naar Waalhaven getransporteerd
vanwaar zij per bestelauto van de K. L. M.
naar den Haag werden gebracht, waar zij
nog in den loop van den avond bezorgd wor
den.
Het Koninklijk bezoek
aan Amsterdam.
De burgemeester van Amsterdam brengt
ter openbare kennis, dat hij, hoezeer ook
eventueele voornemens daartoe op prijs wor
den gesteld, geen verlof ertoe kan verleenen,
dat, bij gelegenheid van het bezoek door de
Koninklijke familie, op Donderdag 17 Sep
tember 1936 aan Amsterdam, tijdens de ritten
bloemen worden aangeboden.
Er bestaat echter geenerlei bezwaar tegen,
dat dien dag, mits voor 11 uur des morgens,
bloemen aan het Koninklijk paleis, ingang
N.Z. Voorburgwal, worden bezorgd.
Het défilé in het Stadion.
Vrijwillige Burgerwacht Haarlem doet mee.
De Vrijwillige Burgerwacht Haarlem, zal op
Donderdag 17 September a.s. deelnemen aan
het Défilé in het Stadion te Amsterdam.
Vertrek met den trein van 13 uur uit Haar
lem.
Dengenen, die aan dat défilé deelnemen,
moeten zelf voor een spoorkaartje zorgen en
tijdig op het perron aanwezig zijn.
In Amsterdam wordt met lijn 24 naar de
Apollobal gereden, waar het detachement zich
aansluit bij de Vrijw. Burgerwacht, Amster
dam.
Na afloop van het défilé wordt het deta
chement ontbonden.
Tenue: Ongewapend, met kwartiermuts,
pet. model decoratiën, koppel zonder sabel- of
klewangdrager. (Geen stokje). Voor officieren
bruin lederen handschoenen.
Geüniformeerde dames: bruine kousen en
schoenen.
Geüniformeerden zooveel mogelijk in don
ker costuum, met rood-witte band om den
linker bovenarm, op het bureel te verkrijgen.
(Woensdag 917.30 uur).
Groote deelneming wordt verwacht.
HAARLEMSCHE AM. FOTOGR. VEREEN.
De Haarlemsche Amateur-fotografen ver
eeniging zal een cursus voor beginners orga-
niseeren in het komende seizoen. De cursus
zal over tien avonden verdeeld worden en ge
houden worden in de vereenigingslokaal der
„Haarlemsche" aan de Ged. Oude Gracht 104.
De avonden worden gehouden op 6 en 20
October, 3 en 17 November. 1, 15 en 29 Decem
ber, 12 en 26 Januari en 9 Februari.
Op 11 October aa. zal een oefentocht door
Haarlem worden gehouden.
Van Haarlem naar Britsch-Indië
per kano.
Zooals onze lezers zich wellicht zullen her
inneren, vertrokken den 15den April 1935 drie
jeugdige kanovaarders met hun ranke vaar
tuigjes uit Haarlem om een reis naar Indië
te ondernemen. Het waren de toen 25-jarige
Th. Geigl, de 21-jarige C. Entrop en zijn broer
de 18-jarige N. Entrop.
Misschien zullen er enkele ongeloovige Tho
massen geweest zijn, die bij het vernemen van
dit bericht destijds hun schouders ophaalden
en de voorspelling uitspraken, dat de jongelui
wel niet erg ver zouden komen. Maar zij wor
den door de feiten in hun meening beschaamd.
Wij ontvingen van de ondernemende jongens
een brief uitBritsch-Indië, waar zij na
vele avonturen zijn aangekomen.
„Veel tegenslagen hebben wij onderweg ge
had", zoo schrijven zij, „reeds in Duitschland
moest een van ons (Geigl) achterblijven en
met zijn tweeën gingen wij verder. De reis door
Europa had verder een vlot verloop, al hadden
wij met financieele moeilijkheden te kampen,
waaruit onze vrienden in Holland ons echter
redden. In de Turksche wateren aangekomen,
begon de misère. De Turksche regeering wilde
ons geen toestemming geven om langs de kust
te varen in verband met den oorlog tusschen
Italië en Abessynië, die inmiddels was uitge
broken. Nu eens per boot, dan weer te voet of
per auto bereikten wij tenslotte Bagdad. Het
gelukte ons hier werk te krijgen voor drie
maanden te Basra. In deze stad kwamen wij in
kennis met een Engelschen onderwijzer, die
bij het vernemen van onze avonturen zoo
enthousiast werd, dat hij ons zijn vouwboot
afstond om onze voorgenomen reis te kunnen
vervolgen. Dankbaar maakten wij hiervan ge
bruik en in April van dit jaar vertrokken wij
en voeren de Tigris af naar de Perzische Golf
op weg naar Karachi.
Na 1300 mijl afgelegd te hebben,
hadden wij het ongeluk te kapseizen.
Wij moesten twee mijl zwemmen om
de kust te bereiken, wat ons tenslotte
gelukte. Wij hadden echter alles ver
loren door dit onaangename avon
tuur. Alleen onze boot hadden wij ge
lukkig gered.
Na veel moeite bereikten wij tenslotte de
plaats Charbar, waar wij twee weken moesten
wachten op een boot, die ons meenam naar
Karachi.
De moesson maakte het ons onmogelijk ver
der te gaan. Drié weken bleven wij te Karachi.
Toen vertrokken wij per trein naar Delhi,
waar wij weer in onze boot stapten en de
Jamna-rivier afvoeren tot Allahabad. Hier
kwamen wij in de Ganges, die in den moesson-
tijd een zeer gevaarlijke rivier is. Behouden
zijn wij thans te Mizzapur aangekomen. Over
een maand hopen wij in Calcutta te zijn."
ziet, dat de onversaagde Haarlemsche
jongens niet spoedig de moed laten zinken on
danks de vele gevaren, die, zij ontmoet hebben.
En nu zij zoover gekomen zijn, zullen zij ook
ongetwijfeld hun doel, Ned. Indië, weten te
bereiken.
y.RIJWILLIGE BURGERWACHT.
Spoorkaartjes -tegen gereduceerden
prijs.
Door vriendelijk tusschenkomst van de
Vereeniging „Koninginnedag" worden de le
den van de Vrijw. Burgerwacht Haarlem in
de gelegenheid gesteld, tegen gereduceerden
prijs een spoorkaartje (voor het défilé te Am
sterdam) te verkrijgen. Het kaartje is ver
krijgbaar ten bureede van de Burgerwacht,
tot en met Donderdag a.s. te 12 uur.
Het défilé te Amsterdam.
De deelneming der Haarlemsche
vereenigingen.
Een halve eeuw geleden
Voor deelneming van Haarlemsche Vereeni
gingen aan het défilé op Donderdagmiddag
in het Stadion te Amsterdam gelden de vol
gende regelen:
Opgave moet geschieden bij den secretaris
der Vereeniging „Koninginnedag", Jansstraat
19, Tel. 11484 onder opgave van aantal deel
nemers, met of zonder vaandel, enz.
Bij dezen zijn te xerkrijgen treinkaarten
(retour) a 45 cent.
De extra trein vertrekt 13.11 van het sta
tion. De terugreis kan door ieder afzonderlijk
met eiken trein worden gedaan.
De opstelling van den stoet geschiedt aan
het Centraal Station te Amsterdam, waarna
dadelijk wordt gemarcheerd naar het alge
meen verzamelpunt. Aldus, in formatie aan
komend. zal de totale groep in het défilé
worden tusschen gevoegd, zoodat lang wach
ten wordt vermeden.
Het is mogelijk dat groepen bereids met- het
secretariaat te Amsterdam afspraken hebben
gemaakt; deze kunnen gehandhaafd blijven.
Niettemin kan men zich bij de algemeene
groep Haarlem aansluiten en gebruik maken
van de goedkoope reisgelegenheid.
Onder de eersten, die zich hebben aange
meld be hoor en. de Burgerwacht (60), zusters
uit het St-Elisabeths Gasthuis (25), en van
het Diaconessenhuns (25), de meisjesschool
het Kopje (50), de muziekvereeniging Arti et
Relegione (35) en de muziekvereenigine St.-
Caecllia.
OPENLUCHT-CONCERT.
Woensdag, 16 September a.s. des avonds
kwart voor acht zal in den tuin der huizen
voor ouden van dagen in het Junoplantsoen
een concert worden gegeven door het Man
nenkoor „Proza en Poëzie", dirigent Jan Booda
en het Haarl. Fanfareorkest „Kunstgenot",
dirigent Henry Schulpzand.
Het programma luidt als volgt:
1. Feestmarsch v. d. Glas.
2. Marsch Potpourri populaire Adr. Mous
(Muziekvereeniging)
3. Wer hat dich, du schoner Wald,
Mendelssohn
4. Domine Jesu George Rijken
5. Omhoog G. A. Heinze
(Mannenkoor)
6. K.L.M.-Marsch Schootemeijer
7. Feodora Ouverture P. Tschaikofsky
8 Atalia Marsch, solo de Tamboers
Bolderdijk
(Muziekvereeniging)
9. An der schonen blauen Donau
Joh. Strauss
10. Wanderschaft Karl Zöllner
11. Soldatenchor uit „Faust" Ch. Gounod
(Mannenkoor)
NIEUWE UITGAVEN.
Evenals reeds twee achtereenvolgende ja
ren is gedaan, heeft de N.V. Louis Dobbel-
mann ook dit jaar weer het boekje ..Voetbal
Varia", dat zij ter beschikking stelt van
iedereen, die er belang In stelt,
Dit jaar is de oplaag grooter dan de vorige
en er zijn drie afzonderlijke uitgaven: een
voor den Kon. Nederlandschen Voetbalbond,
een voor den R.-K. Voetbalcompetie Bond en
een voor den Christ. Nederlandschen Voetbal
Bond.
Behalve de competitieschema's van deze
drie bonden, overzichtelijk uitgevoerd, be
vat „Voetbal varia" lezenswaardige artikel
van de bekende sportjournalisten Cocheret.
Meerum Terwogt. De Grood en Hoek.
Men kan de boekjes gratis toegezonden
krijgen.
Van hier en daar.
Er zijn natuurlijk in elke stad van die kleine
bijzonderheden, die den tourist in het bij
zonder opvallen. Voor Monrovia geldt dat in
hooge mate. Wanneer men 's avonds in de
hoofdstraten het electrisch licht ziet op
gaan en de goed verlichte waranda's der groo-
tere woningen nog beter opvallen dan over
dag dan is daarmede de voorlichting gelogen
straft van hen, die mij aan het verstand wil
den brengen, dat van een electrische verlich
ting in Monrovia geen sprake zou zijn. maai
dan denkt men er toch niet aan, dat de ver
lichtingsperiode beperkt is en slechts duurt
van des avonds 6 tot des avonds 12 uur.. Dat
geldt voor allen, die op het stadsnet zijn
aangesloten, zoowel voor de kantoren, als voor
de privé-woningen. Toen wij op den 31sten
Juli bij den minister van Oorlog op bezoek wa
ren. om ons eenige uren met het edele kaart
spel bezig te houden, ging ook daar omstreeks
kwart vóór twaalven het licht plotseling voor
een oogenblik lager branden, ten teeken, dat
het „de hoogste tijd" was. Andere verlichtings
apparaten vervangen na dat uur de electri
sche peertjes, terwijl later op straat met be
hulp van handlantaarn de juiste weg
wordt gezocht. Deze grootere en kleinere stra
ten met de typische roode leembedekking, op
de meeste plaatsen omzoomd door groene
onkruid-strooken. worden hier en daar gere
pareerd en verbeterd. In de naaste omgeving
van het huis van de Oost-Afrikaansche Com
pagnie was dat het geval. De Ashmunstreet
werd onder handen genomen. Een ploeg ne
gerarbeiders, onder aanvoering van een op
zichter, gewapend met pikhouweelen en ijze
ren kruiwagens, is van 'smorgens vroeg tot
des avonds 5 uur bezig den harden grond los
te bikken. Zwaar werk, dikwijls onder hooge
temperatuur. Teneinde het tempo van den
arbeid op een bepaald peil te houden, wordt
door een tweetal negers op leege benzineblik-
ken .muziek" gemaakt. Uren achtereen heb
ben wij daarvan genoten, een weinig melodieus
concert, hetwelk evenwel de arbeidsprestatie
ongetwijfeld ten goede kwam. Met de noodige
voorzichtigheid zijn de straten van Monrovia
behoorlijk met auto's te berijden. Taxi's
evenals paard en rijtuig, ontbreken.
De bevolking, in het algemeen genomen, is
ingeschoten op wandelen. Maar behalve de
'oeide beenen is ook het hoofd een uitermate
belangrijk lichaamsdeel. Evenals in de an
dere plaatsen langs de West-Afrikaansche
kust, welke wij bezochten, wordt ook in Mon
rovia veel vervoerd op het hoofd. Intusschen
valt het wel op, dat het gebruik van de beken
de „pikol" in deze streken onbekend is. Veel
moderne genoegens, welke Europa volgens den
één zoo aantrekkelijk maken, volgens den an
der een teeken zijn van het oppervlakkige le
ven, kent Monrovia niet. Behoudens een twee
tal onbeteekenende cafétjes en een theehuis,
hetwelk alleen in de zomerperiode is geopend
en dat uitmunt door soberheid, is er geen
plaats voor vermaak, met permanent karakter.
Ook de bioscoop ontbreekt. Van tijd tot tijd
zijn er muziekuitvoeringen in het zoogenaam
de „Pavilion" gevolgd door een bal, de ama
teurs voeren een tooneelstuk op wij heb
ben een dergelijke voorstelling bijgewoond
maar daarbij blijft het. Het gemak van de te
lefonische verbinding dient men in Monrovia
eveneens te ontberen. Ontzaglijk veel wordt
voor hen, die de aanschaffingskosten kun
nen betalen, vergoed door de radio. Hier be
seft men nu eens voor de volle honderd pro
cent hoeveel waarde aan een goede radio
verbinding toegekend moet worden. Eenige
malen per dag wordt men op de hoogte ge
steld van de belangrijkste gebeurtenissen in
Europa. Op voortreffelijke wijze komen deze
berichten over en al zou het voor het groepje
Hollanders, in Monrovia woonachtig, uiterst
aaneenaam zijn. via de radio ook het eigen
Moederland eens te kunnen beluisteren, men
is tevreden met wat men heeft.
Een enkele opmerking over de hygiëne mag
natuurlijk niet achterwege blijven. In de
huizen ontbreekt rioleering. In een stad als
Monrovia zou de aanleg daarvan uiterst kost
baar zijn. De noodige geldmiddelen zijn daar
voor niet beschikbaar. Eveneens ontbreekt de
waterleiding. Toch is er van gouvernements
zijde wel iets gedaan om de hygiëne te bevor
deren Op enkele plaatsen in de stad vindt
men op bepaalde grondstukken een stok, waar
aan een rood vlaggetje is bevestigd. Dat is het
bewijs, dat daar ter plaatse afval neergewor
pen mag worden. Dit vuil wordt eenige malen
per week met behulp van een moderne vuilnis
auto opgehaald en wordt o.a. gebruikt om
plassen en moerassen te dempen. Geleidelijk
aan wordt op dit gebied voortgewerkt en naar
men mij herhaaldelijk verzekerde is er in de
laatste jaren reeds zeer veel m betere banen
geleid.
De capaciteiten van den aan het bewind
zijnden President en zijn medehelpers zijn
natuurlijk van overwegende beteekenis, zoowel
voor Monrovia als voor het geheele land.
Dat de verkiezingen voor het staatshoofd
in Liberia met groote moeilijkheden en on
zuiverheden gepaard gaan, mag door velen
scherp becritiseerd worden, maar men ver-
gete dan niet, dat in een land met een groot
gebrek aan communicatiemiddelen en een
positie, waarbij de „chiefs" (hoofden) der
vele stammen een soort dictatoriale macht
bezitten, onregelmatigheden niet te vermijden
zijn, De Liberiaansche President, regeerend
met een Tweede en Eerste Kamer der volks
vertegenwoordiging, heeft Ministers (Secre
tary's) naast men zou beter kunnen zeggen
onder zich. Feitelijk zou men deze Minis
ters hoofdadviseurs of agenten kunnen noe
men. De wetgevende machine werkt traag. De
Tweede Kamer komt alleen van October tot
en met December bijeen. Zij bestaat uit 20
leden en heeft de beslissing omtrent alles op
wetgevend gebied. Monrovia is natuurlijk het
administratieve centrum van het land. Sedert
Korten tijd verzamelt men ook eenig statis
tisch materiaal. ln „The Liberia Offical Ga-
zette worden de gegevens gepubliceerd. Zoo
juist kwam het nummer uit over de maanden
April, Mei en Juni 1936. Voegt men de cijfers
der inkomsten van Liberia over die maanden
bij die over de maanden Januari, Februari en
Maart 1936 en vergelijkt men dat totaal met
net totaal van de overeenkomstige periode
van 193o, dan blijken de meerdere inkomsten
over dit jaar circa 74.000 te bedragen.
In Monrovia komen een tweetal couranten
van bescheiden omvang uit. De bevolking is uit
den aard der zaak uiterst gemengd. Het aane
tal „blanken bedraagt ongeveer 60. De „na
tives hebben meerdere voetbalvereenigingen
die ook geregeld in competitieverband spelen.
Op een Zaterdagmiddag hebben wij een kijkje
bij een dergelijken wedstrijd genomen. Rijen
toeschouwers hadden zich om het veld ge
schaard. waarvan de eene helft beduidend
lager lag dan de andere. Onder de 22 spelers
waren er een zestal, die ieder zeker langer
waren dan 2 Meter. Zij waren gekleed in een
soort shirt. Ten deele waren zij blootsvoets,
enkelen droegen gymnastiekschoenen, anderen
een of twee voetbalschoenen. Het spel stond
op laag peil. natuurlijk ten gevolge van de
onvoldoende scholing. Toch kan niet ontkend
worden dat het grootste gedeelte der spelers
uitmuntte door snelheid.
Op dienzelfden Zaterdag maakten wij in de
omgeving nog een autorit naar de zeezijde In
de onmiddellijke omgeving van het kerkhof
staan een tweetal palmboomen op betrekke
lijk korten afstand van elkander. Zij dienen
tot schavot. In Liberia bestaat nml. nog de
doodstraf, die gewoonlijk wordt toegepast'coor
ophanging van den betrokkene. Deze straf
wordt opgelegd aan moordenaars. De Pre
sident heeft het recht van gratie, Maakt deze
daarvan geen gebruikt, dan wordt de veroor
deelde des morgens omstreeks 6 uur uit de ge
vangenis gehaald en gaat in een wit doods
kleed, voorafgegaan door zijn eigen doodkist,
omgeven door soldaten gevolgd door zijn
familieleden, naar de bewuste palmboomen
Tusschen deze wordt een plank bevestigd,
waarop de veroordeelde komt te staan. Deze
heeft het recht nog zoo lang tot zijn familie
te spreken, als hij zelf wenscht. Daarna wordt
het plankje, waarop hij staat, onder hem weg
getrokken en vindt hij den dood in den strop.
Dergelijke terechtstellingen worden door dui
zenden bijgewoond. Sedert korten tijd dienen
deze palmboomen niet meer voor dit lugubere
bedrijf In de naaste omgeving heeft men een
betonnen gebouwtje geplaatst, hetwelk in
tweeen is verdeeld. De moordenaar wordt in
het eene. de beul in het andere geplaatst.
Laatstgenoemde kan dan door het overhalen
van een handle een schuif wegtrekken, waar
door de executie plaats heeft.
Zoo is er nog veel in Liberia, waar men wat
onwennig tegenover staat. Veel zal in den loop
der jaren gemoderniseerd en verbeterd moeten
worden. Of daarbij ooit de bepaling opgehe
ven zal worden, dat geen blanke eigendommen
in dit land mag hebben, valt ernstig te betwij
felen.
MOLLERUS.
Uit Haarlem's Dagblad van 1666.
15 September:
Om de haven- en sluiswerken te IJ-
muiden meer aan de eischen der groote
scheepvaart op het Noordzeekanaal te
doen beantwoorden, heeft de regeering
aan de Staten-Generaal onteigening
aangevraagd van eigendommen in Vel-
sen, noodig voor den bouw eener schut
sluis ten Noordoosten van de Noordzee
sluizen. met verbindingskanalen met de
Noordzee en de buitenkanalen, en voor
den aanleg eener visschershaven be
zuiden het buitenkanaal, met een stei
ger voor de lossing van visch, en terrein
voor spoorwegverbinding.
De kosten worden geraamd op
ƒ4.247.000 als maximum.
Telefonisch verkeer biedt groote
m ogelijkhed en
Coedkooper spreken met Indië.
Een ruiter jaagt voort over uitgestrekte
vlakten, door dichte bosschen, over heuvels
en door dalen in bittere koude en gloeiende
hitte. Een postkoets ratelt over verlaten
hobbelige wegen, hortend en stootend, van de
eene plaats naar de andere. Een zeilscheepje
dobbert over de woelige golven en heeft
weken, ja maanden noodig om de reis naar
Insulinde of naar de Nieuwe wereld te vol
brengen.
Dat is de oude tijd, dat zijn de vervoer
middelen van vervlogen dagen. Zoo moesten
vroeger familieberichten, zakenbrieven,
zelfs regeeringsbesluiten overgebracht wdï-
den naar verre landen. Hoe is de wereld ver
anderd! Wie thans een zakelijke mededeeling
heeft te doen aan een relatie, laten wij zeg
gen in Constantinopel, die vlijt zich ter neer
in een behagelijke leunstoel, hij neemt de
sierlijke telefoon van den haak, draait een.
paar cijfers van de kiesschijf en de vriende
lijke stem van een onzichtbare dame in
formeert wat meneer wenscht. Hij ant
woordt, dat hij met Constantinopel met me
neer Arasjdi Ta ras wil spreken en over eeni-
gen tijd krijgt hij zijn zakenvriend aan het
lijntje om rustig met hem de ingewikkeldste
kwesties te kunnen bespreken. Wil men zijn
ouden vriend nog eens spreken, die in Hono
lulu of in Siam of op Cuba woont, dan kan
men eveneens zoo te werk gaan, zonder on
overkomelijke moeilijkheden te ontmoeten.
Want de hedendaagsche telefoon
techniek is zoover gevorderd, dat men
van zijn huiskamer uit met vrijwel
alle landen ter wereld kan spreken.
Natuurlijk zijn aan het voeren van
een telefonisch gesprek met een ver
land nogal wat kosten verbonden,
maar zakenmenschen, die een belang
rijke mededeeling hebben te doen.
zullen dit er gaarne voor over
hebben.
Bij het binnen-Europeesch verkeer kan
men bovendien na 19 en vóór 8 uur goedkooper
spreken. Haastige 20ste eeuw'ers die vinden
dat zij op een gewoon telefoongesprek te
lang moeten wachten. Duurt dit nóg te lang,
dan is het mogelijk met verschillende landen
z.g. ijlgesprekken te voeren, tegen 10-voudig
tarief. Dit wordt dan een dure gesdhiedenis.
Een ijlgesprek bijv. met .kring 4" van Fin
land (want vele landen zijn bij de tarief
regeling in zones verdeeld naar den afstand
van ons land) kost dan overdag per 3 mi
nuten f 88.50.
Wie zijn eigen telefoongesprekken nog eens
na afloop wil hooren, kan ze op gramofoon-
platen laten opnemen, tegen betaling van
f 2.50 per gesprek van 3 minuten of gedeelte
daarvan. Men ziet, dat de telefoondienst ner
gens meer voor .staat".
Ook in het buiten-Europeesch verkeer zijn
heel wat landen bereikbaar Indo-Ohina en
Nicaragua. Fransch-Eguatoriaal-Afrika en
Nnieuw-Zeeland, alle deelen van onze aard
bol zijn tegenwoordig telefonisch te berei
ken. Wij kunnen gemakkelijk spreken met
onze tegenvoeters. Een halve eeuw geleden
zou dit een sprookje geweest zijn! Overigens
is bijv. een gesprek met Lima. de hoofdstad
van de Zuid-Amerikaansche republiek Peru,
een duur grapje. Drie minuten spreken kost
f 93.40. Erg druk zal het telefonisch verkeer
met die afgelegen landen natuurlijk niet
zijn.
Het verkeer met Ned.-Indië.
Van grooter belang voor veel meer
menschen is het verkeer met Nederl.-
Indië. Met ingang van 1 October zijn
de tarieven belangrijk verlaagd. Een
gesprek van 3 minuten of minder met
Java Madoera of Bali kost dan f 15
en iedere minuut meer f 5; met
Noord-Sumatra en Makasser (Cele
bes) kost f 18 per 3 minuten en iedere
minuut meer f 6.
Deze verlaging zal ongetijfeld het toch al
vrij drukke telefoonverkeer stimuleeren.
Niet alleen zakenmenschen, maar ook velen,
die familieleden in Indië hebben, zullen van
deze gemakkelijker gemaakten gelegenheid
een dankbaar gebruik maken.
Zooals gebruikelijk is, wordt voor deze
laatste categorie met Kerstmis en Nieuwjaar
het tarief tijdelijk verlaagd.
Met Oost-Indië is het dus gemakkelijk tele
foongesprekken te voeren, maar ons grond
gebied in West-Indië is, merkwaardig ge
noeg, niet bereikbaar. Zouden de moeilijk
heden hiervoor zoo groot zijn? Maar waarom
kunnen wij dan wel met Brazilië en andere
Zuid-Amerikaansche landen telefoneeren en
niet met onze landgenooten in Suriname en
Curacao?
Tenslotte moeten de Internationale tele
foonklanten-in spe nog weten, hoe volgens
internationaal gebruik woorden en namen
gespeld worden. Dit gebeurt namelijk niet
volgens het ons bekende systeem van:
„Pieter. Anna Dirk. etc. noch. zooals oen
grap zegt: de S van citroen en de T van Van
Nelle, maar volgens een afgepaste code. De
naam Jansen moet men hiernaar aldus spel
len: Jerusalem, Amsterdam, New York, San
tiago, Edison. New York.
Men knoope dit in zijn oor. want in de
toekomst zal het internatonaal telefonisch
verkeer ongetwijfeld sterk in omvang toe- en
in duurte afnemen.
