De Koninklijke Familie komt in Haarlem.
Tekort van 473! 4 millioen gulden
gedekt.
Coede oude tiid?
Hel Belameiikste
54e Jaargang No. 16329
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Woensdag 16 September 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: F. W. PEEREBOOM UITGAVE EOURENS COSIER MAATSCHAPPIJ VOOR „„„„O-
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT
ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65. franco p. post f 0.72V3.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie: 10724, 14825 o Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 1—5 regels 11.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer f 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange
Alles Indiër
geschiktheid 600.-, Overlijden f 600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog 1400.-, Duim 250.-. Wijsvinger f 150.-. Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-,
ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden f600.-. Verlies van Hand, Voet of Oog f400 -, Verlies Duim f 75.- Verlies Wijsvinger f 75.- Verlies andere vinger ƒ30.-.
het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMEK BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
HAARLEM, 16 September.
De Millioenen-Nota.
Onmiddellijk op de Troonrede pleegt de
millioenen-dans te volgen, door den minister
van financiën in een jaarlijksch werkstuk
van bijzondere importantie verklaard. Het is
de programma-muziek die den dans bege
leidt, en hoeveel jaren achtereen heeft zij
zich nu al gekenmerkt steeds in mineur, door
haar schrille fiscale dissonanten en a-tonale
verschrikkingen? Op alle Nederlandsche
redactiebureaux moet de Troonrede, somber
preludeerend, telkens weer een benauwd
voorgevoel gegeven hebben van hetgeen on
middellijk daarna te wachten stond.
Ziet, thans treedt een ommekeer in!
Minister mr. P. J. Oud heeft zoo niet alle
dissonanten, dan toch de mineur-stemming
voor liet eerst kunnen laten varen. Wonder
lijk moet het hem te moede zijn geweest,
toen hij zijn programma-muziek anno 1936
componeerde, want tot dusver had hij steeds
In mineur geregeerd. Thans kon hij, in aan
sluiting op een veel blij der Troonrede dan
wij in jaren gekend hebben, voor het eerst
een hoopvollen toon doen hooren.
Gisteren schreef ik over de Troonrede,
dat er geen stoute profetieën omtrent het
spoedig intreden van betere tijden in werden
gewaagd, maar meende toch ook wel het een
en ander in dien zin „tusschen de regels te
lezen". De Millioenen-nota bevestigt dit in
de volgende bewoordingen: „Bedriegen de
voorteekenen niet, dan is thans een keer
punt nabij. M,et name schijnt de cata-
strophale daling in de opbrengst der mid
delen tot staan té zijn gekomen. Verwacht
mag worden, dat op het stuk der inkom
sten een zekere stabiliteit is bereikt".
En later dit:
.,De Regeering heeft vol vertrouwen, dat
bij een vastberaden voortgaan op den tot
dusver gevolgden weg onder aanvaarding
eener harde werkelijkheid, die (zij is daar
voor allerminst blind) van ons volk groote
offers vraagt, en met afwijzing van experi
menten, die wel eenig oogenblikkelijk
soulaas, doch geen werkelijke verbetering
kunnen verschaffen gunstige resultaten
voor volks- en Staathuishouding niet kunnen
uitblijven".
Onwillekeurig denk ik aan onzen mede
werker Scarabaeus, die indertijd in verschei
dene artikelen in ons blad de theorieën heeft
uiteengezet van die Egyptologen, die uit den
inwendigen bouw van de Groote Pyramide,
met behulp van hun pyramide-meter, het
verloop-in-groote-lijn van de wereldgeschie
denis meenen te kunnen construeeren en
voorspellen. Inderdaad hebben zij jaren te
voren, het uitbreken van den wereldoorlog in
Augustus 1914 met groote nauwkeurigheid
voorspeld. Andere feiten van wereldbeteeke-
nis kloppen ook precies op hun theorie. En op
16 September 1936, vandaag dus, zou volgens
hun in dikke boeken neergelegde betoogen de
crisisperiode na den oorlog een einde nemen,
zou de wereldhistorie de era betreden van het
Millennium, het Duizendjarig Rijk, in den in
wendigen bouw der Groote Pyramide aan
geduid door de Groote Koningskamer. Het
groote regeneratie-proces der Menschheid
zou dus vandaag een aanvang nemen....
Dit beteekent oneindig veel meer dan een
optimistische Nederlandsche Millioenen-
nota en ik stip dus slechts de coïncidentie
aan, de bovenbedoelde theorieën overigens
geheel voor rekening hunner scheppers la
tend. Maar, nietwaar, wij zijn maar men-
schen, een hoopvolle theorie in tijden-vol-
zorgen aanvaarden wij gaarne, haar sugges
tieve waarde moet ook niet onderschat wor
den zelfs al bevat zij geen waarheid, en ik
zou al vast wenschen dat de zich weldra in
Genève weer verzamelende staatslieden al
len de theorie der Groote Pyramide kenden.
Het geraamde aanvankelijke" tekort op de
rijksbegrooting bedroeg 48 millioen, hetgeen
al veel lager was dan dat van het vorige jaar
Een reeks dekkingsmaatrege
len is voorgesteld die geen verzwaring
van belastingdruk meebrengt. Verblij-
dend nieuws! Die maatregelen laten nog ZVz
millioen ongedekt, maar de regeering ver
wacht de dekking uit een stijging van de in
komsten. Dit klinkt al even schoon.
Het totaal van de uitgaven op den gewonen
dienst bedraagt bijna 658 millioen. Enkele
cijfers geven de voornaamste verzamelposten
in dit bedrag als volgt aan: De dienst der Na
tionale Schuld vergt 143 millioen, Onderwijs
142 millioen, Sociale Zaken 100 millioen. De
fensie 84 millioen, het departement van Fi
nanciën 55 millioen, Waterstaat 41 millioen,
Justitie 26 millioen, Koloniën 19 millioen, Bin-
nenlandsche Zaken 18 millioen, Handel, Nij
verheid en Scheepvaart 14 millioen. Land-1
bouw en Visscherij 8 millioen, het departement
yan Buitenlandsche Zaken slechts ruim 3Vz
millioen, Hooge Colleges van Staat bijna 2
millioen, het Huis der Koningih V/2 millioen.
Tegenover de 84 millioen die wij aan Defensie
besteden compareeren de paar ton, die wij
jaarlijks aan den Volkenbond uitgeven en die
sommige menschen zoo vreeselijk hoog vinden,
toch altijd nog wel zeer bescheiden!
Dit treft temeer als men de volgende pas
sage uit de Millioenen-nota aandachtig leest:
„De loop der gebeurtenissen heeft de
•Regeering gesterkt in haar overtuiging,
dat zij met haar politiek een weg heeft
ingeslagen, welke zal voeren tot zoodanige
resultaten, dat de mededinging van Ne
derland op internationale markten moge
lijk blijft. Wel is waar kan overheidssteun
daarvoor voorshands nog niet altijd wor
den gemist, maar voor een belangrijk deel
is 'de oorzaak daarvan gelegen in de na
tionaal georiënteerde economie, die er toe
leidt eenerzijds den invoer te belemme
ren, anderzijds goederen en diensten goed-
kooper aan het buitenland aan te bieden
dan de binnenlandsche voortbrengingskos-
ten rechtvaardigen.
Zoolang die ongezonde toestand, welken
slechts internationale samenwerking
schijnt te kunnen opheffen, blijft voort
bestaan, zullen al zal alle aandacht
moeten worden gericht op het staken van
onnoodig knellende banden overheids
maatregelen om den eigen handel en in
dustrie steun te bieden op binnenlandsche
zoowel als op buitenlandsche markten wel
niet achterwege kunnen blijven. Het ver
wijt van hun voortbestaan kan dan ech
ter niet de Regeering en de door haar ge
volgde politiek treffen, maar moet zich
richten op het gebrek aan internationale
samenwerking om tot een gezonde uitwis
seling van goederen en diensten tusschen
de naties onderling te komen."
Het schijnt dus toch inderdaad wel de
moeite waard, zich mede te blijven beijveren
om die internationale samenwerking te hel
pen herstellen en daarvoor een jaarlijksche
som te offeren die zooiets als één dertigste
procent van het staatsbudget beloopt en het
nimmer ook maar in den geringsten mate
bemoeilijken kan.
Tevens herinnert deze passage er voor de
zooveelste maal aan dat het herstel van een
economische wereldontwrichting niet bin
nen de macht van een Nederlandsche regee
ring ligt, en dat men haar deze wereldont
wrichting, waardoor een handelsland als het
onze natuurlijk mede zwaar getroffen is, on
mogelijk kan wijten.
Een belangrijke passage in de Millioenen-
nota is tenslotte die, waarin de regeering
nogmaals ernstig waarschuwt tegen het
streven tot kunstmatige vermeerdering van
de koopkracht, die altijd plaats heeft ten
koste van de in het volksvermogen aanwezige
reserves en na korter of langer tijd, wanneer
die reserves zijn uitgeput, onverbiddelijk haar
einde moet nemen. R. p.
Donderdag op den doortocht
naar Amsterdam.
Zoowel op den heen- als terugtocht.
In aansluiting op de mededeelingen in ons
vorig nummer kunnen wij thans bekend ma
ken, dat het nu zeker is, dat de Koninklijke
Familie Donderdagmorgen op den tocht naar
Amsterdam, waar 's middags in het Stadion
een défilé plaats heeft, door Haarlem zal
rijden.
De Koningin, Prinses Juliana en Prins
Bernhard zullen met gevolg door Haarlem de
volgende route kiezen: Wagenweg, Plein,
Groote Houtbrug, Gasthuisvest, Kleine Hout-
brug, Kampersingel, Lange Brug. Lieve
Vrouwe Gracht, Anthoniestraat, Lange Hee
renvest, Amsterdamsche vaart.
Zooals men ziet wordt op de Gasthuisvest
tegen de verkeersroute in gereden. Dit wordt
gedaan omdat men de verpleegden en ver
pleegsters van het St. Elisabeth's Gasthuis in
de gelegenheid wil stellen de vorstelijke per
sonen te zien De zieken die daartoe in staat
zijn zullen met de verpleegsters die aan den
dienst onttrokken kunnen worden op het
voorplein een plaatsje krijgen. Gaarne zou
men aan de Konigin en de Prinses bloemen
aanbieden, maar men heeft daarvan moeten
afzien omdat daartoe geen gelegenheid ge
boden kan worden.
Zooals wij reeds gister mededeelden wordt
de Koninklijke Familie kwart voor 12 aan
den Haarlemmerweg te Amsterdam ver
wacht. Het is dus aan te nemen, dat de stoet
ongeveer kwart over elf Haarlem zal pas-
seeren.
Ook de terugreis uit Amsterdam naar Den
Haag wordt per auto gemaakt. Er wordt
aangenomen dat ook de terugtocht over
Haarlem zal geschieden. Dan zal, naar de
waarn. Commissaris van Politie ons mede
deelde, de route door Haarlem dezelfde zijn
als 's morgens, alleen wordt dan langs de
Kampervest inplaats van langs den Kam
persingel gereden.
's Avonds kan de stoet vermoedelijk tegen
half acht te Haarlem verwacht worden, want
het is de bedoeling, dat de Vorstelijke Per
sonen om 7 uur van het Paleis op den Dam
vertrekken.
Het is evenwel niet onmogelijk, dat dit
vertrekuur eenigszins gewijzigd zal worden
in verband met den duur van het défilé in
het Stadion.
De waarn. Commissaris van Politie te
Haarlem verzoekt ons het volgende te plaat
sen:
„Onder de aandacht van het publiek wordt
gebracht, dat het hier niet betreft een offi
cieel bezoek aan Haarlem, zoodat de stoet
onderweg onder geen enkele voorwaarde mag
worden opgehouden. Het publiek moet op de
trottoirs blijven en er wordt op vertrouwd,
dat een ieder zal meewerken om een onge-
hinderden doortocht mogelijk te maken.
In het belang der openbare orde en vei
ligheid is ten strengste verboden op de
openbare straten, waarop H.M. de Koningin
of andere vorstelijke personen zich bevinden,
Enkele cijfers uit de rijksbegrooting voor 1937.
Dinsdag heeft de Regeering de z.g. Millioenennota ingediend. De
voornaamste cijfers daaruit uitvoerige gegevens vindt men op
pagina 3 zijn de volgende
Uitgaven 657.794.017
Inkomsten 610.059.022
Nadeelig saldo 47.734.995
Er is dus een aanvankelijk tekort, hetwelk de regeering zonder
verdere verzwaring van den belastingdruk wil dekken.
Wel zullen de opcenten op verschillende belastingen ook in de
jaren 1957 en 1938 geheven moeten worden. Tevens wordt op een
meerdere belastingopbrengst gerekend van de reeds thans bij de
Kamers aanhangige wijzigingen van de Inkomsten- en de Successie
belasting en van een in voorbereiding zijnde wijziging van de Omzet
belasting. Van invoering eener Reisbelasting heeft de Regeering
afgezien. Overwogen wordt nog de indiening van een gewijzigd
wetsontwerp tot heffing van een belasting op N.V.'s.
Het tekort zal worden gedekt door
1. Perspectiefbesparingen uit het dekkingsplan-1936 27.800.000
2. Herberekening pensioenen (aanhangig) 3.300.000
3. Bestendiging tijdelijke opcenten 11.800.000
4. Tijdelijke verhooging invoerrechten op textiel
producten wegens steun aan invoer in Ned.-lndië
(aanhangig) 1.250 000
Totaal 44.150.000
De nog resteerende 51/" millioen hoopt de regeering te verkrij
gen uit de hierboven aangeduide meerdere belastingopbrengst.
zoomede in de omgeving dezer straten, z.g.
spreekkoren te houden.
Bij het passeeren van de Koninklijke Fa
milie moet. een ieder er zich van onthouden
op eenigerlei wijze uiting te geven aan zijn
poiitieke gevoelens.
De politie doet een dringend beroep op
ieder om aan het vorenstaande streng de
hand te houden".
De politie verzoekt ook nog aan personen
die zich langs de wegen zullen opstellen om
de Vorstelijke personen te zien passeeren,
geen rijwielen mee te nemen. Er wordt groote
drukte verwacht en dan geven rijwielen tus
schen de toeschouwers veel ongemak.
De vlaggen uit.
Het is aan te nemen dat, al is dit geen offi
cieel bezoek aan Haarlem, zeer velen de ge
legenheid zullen aangrijpen om de Konink
lijke Familie voorbij te zien rijden en te hul
digen, temeer omdat dit de eerste keer na
de verloving van Prinses Juliana is.
Het bestuur van „Koninginnedag" verzocht
ons de bevolking op te wekken om langs alle
straten en wegen die de Koninklijke Familie
passeert te vlaggen. Wij zijn overtuigd, dat
allerwege daaraan voldaan zal worden.
Opstelling van School
kinderen
Het college van B. en W. van Haarlem heeft
de volgende mededeeling aan de hoofden van
openbare en bijzondere scholen gezonden:
„Burgemeester en Wethouders van Haarlem
deelen U mede, dat H. M. de Koningin bij Haar
doortocht naar Amsterdam op Donderdag 17
September a.s., des morgens te ongeveer half
12 den Wagenweg zal passeeren. Voor scholen,
of klassen onder geleide, die daarvan gebruik
wenschen te maken, bestaat de gelegenheid
zich op te stellen langs dien weg aan de zijde
van den Hout. De kinderen behooren uiterlijk
11 uur ter plaatse aanwezig te zijn. De aan
wijzingen van de politie behooren daarbij stipt
te worden gevolgd."
Wij hebben evenwel reden om aan te nemen,
dat er veel kans is. dat B. en W. van Haarlem
deze kennisgeving aan de hoofden van scho
len op het laatste oogenblik nog zullen in
trekken.
De burgemeester van Hillegom, Mr. D. F.
Pont, verklaarde ons, dat hij van den heer
S. Sixma Baron van Heemstra, particulier-se
cretaris van H. M. de Koningin, de mededee
ling had ontvangen, dat het de uitdrukkelijke
wensch van H. M. de Konmeln is. dat in de
gemeenten waar Donderdag wordt door
getrokken, elke openbare huldebetuiging
wordt achterwege gelaten, dus ook geen op
stelling van deputaties en van groepen school
kinderen. Hem was verzocht ook de betrokken
gemeentebesturen alsnog daarmede in kennis
te stellen.
Wij weten, dat de mededeeling van burge
meester Pont op het Haarlemsche Stadhuis
tvangen is na het uitgaan van de kennis-
wing aan de hoofden van scholen. Op dat
^-^>->blik vos seen der leden van het college
",:i B. en W. meer te bereiken. Elders in dit
dëe'en wii mede. dat het college van
B. en W. heden een bezoek brengt aan de
werkverschaffingen te Egmond en Castricum
Hedenmiddag om 4'/-» uur vergadert het college
venwel op het Stadhuis.
Goedingelichte personen, die ook kennis
droegen van den inhoud van mededeeling
van den particulier-secretaris van de Ko-
'vnsin, verzekerden ons, dat zij verwachtten
dat B. en W. een nadere kennisgeving aan de
'mnfden van scholen zullen richten, waarin
7 feezien wordt van het opstellen van school-
.-.ren.
Wij deelen deze omstandigheden uitvoe
rig mede om geen verwachtingen onder de
kinderen te verwekken die vermoedelijk niet
vervuld kunnen worden.
De secretaris van de vereeniging „Ko
ninginnedag". Mr. P. Fuhri Snethlage. deelde
ons "mede, dat hij nu ook wel verwachtte,
dat er van een opstelling der schoolkinderen
niets kon komen. Hij voegde daaraan even
wel toe, dat uit het feit. dat de Koninkliike
Familie nu alleen door Haarlem zal rijden
wel valt af te leiden, dat aangenomen kan
worden, dat de Vorstelijke Personen binnen
kort een officieel bezoek aan Haai-lem zul
len brengen, waarbij dan alle gelegenheid
-oor de bevolking bestaan zal om haar hulde
aan het Oranjehuis t.p brengen.
De zusters van het Diaconessenhuis zullen
een plaatsje krijgen op den hoek van de Haze-
oaterslaan.
Ook door Lisse, Hillegom,
Bennebroek en Heemstede.
Het is ook zeker tenzij op het allerlaatste
oogenblik daarin nog een wijziging zou wor
den gebracht, hetgeen evenwel zeer onaan
nemelijk wordt geacht dat de Koninklijke
Familie zoowel op den heen- als den terug
tocht door Lisse, Hillegom. Bennebroek en
Heemstede zal rijden.
Ook in die gemeenten zal ongetwüfe'd vppi
belangstelling door de bewoners getoond wor
den, maar ook daar zal aan den uitdrukkelij-
ken wensch van Hare Majesteit voldaan wor-
om crpQ-A Tmirtpbe^jg-jrjcrer, organisee-
ren die ecnie oponthoud kunnen veroorzaker,
omdat de tijd zoo kort is, dat geen vertraging
in den tocht kan worden toegestaan.
Het woord is aan....
Inayat Khan:
Optimisme komt van God;
pessimisme is uit het men-
schelijke intellect geboren.
(De geschiedschrijving kan ons
overtuigend leeren, dat ivij vele
voordeelen hébben,- die onze voor
ouders misten. Uit een tijd-
schriftbeschouwing.)
Men hoort vaak van den goeden ouden tijd,
Dien men zich graag terug zou willen
wenschen,
Toen alles ging in rust en deeglijkheid
En stil geluk het deel was aller menschen.
Toen 't menschenras nog niet in dolle jacht
Zich ademloos een levensweg moest banen,
Toen veel en groots tot stand nog werd
gebracht,
En 't leven nog meer vreugde bracht dan tranen.
Toen nog de vrouw zat aan het spinnewiel
En alle mannen ware mannen waren.
Lang voor den tijd van de automobiel
En daardoor ook van de verkeersgevaren.
U hebt daar zelf wel eerder van gehoord,
Of menige verzuchting van gelezen.
Het visioen heeft u misschien bekoord,
Maar is er nooit eens twijfel aan gerezen?
Die goede oude tijd, heb ik gedacht,
Had stellig wel weer andere bezwaren.
Strijd, leed en zorg bezochten elk geslacht,
Zoolang er menschen op de wereld waren.
Nu wordt er weder anderzijds gezegd,
Dat wij ons zeer gelukkig mogen prijzen.
Het voorgeslacht had het naast ons heel
slecht,
Dat lijkt mij ook weer moeilijk te bewijzen,
't Is alles een onvruchtbaar soort gepraat,
Waar nimmer een beslissing in kan komen,
Ik voel het meeste voor het resultaat:
Lood om oud ijzer, alles saamgenomen.
Alleen één feit blijft daarbij wel van kracht,
Dat kan voor ons tot troost den doorslag
geven,
Het. is in 't nadeel van het voorgeslacht
Dat z ij gestorven zijn, terwijl w ij leven.
P. GASUS
DE STRIJD OM EEN RECORD.
Het is verfrisschend om te streven naar een
record, naar een steeds hooger prestatie.
Wij doen hieraan ook mee, op ons speciaal
terrein en wij zijn er nu al vrijwel zeker van
dat wij ook dit jaar ons record voor het aantal
advertenties van Vraag en Aanbod (Groen
tjes) in Haarlem's Dagblad weer zullen ver
beteren.
In 1935: 43326. Eerste halfjaar 1936: 23316.
EEN WEELDE VOOR HET OOG.
KROON-REHANGSELS
in Uw woning.
Alléén: GR. HOUTSTRAAT 179, Telef. 14269.
(Adv. Ingez. Med.)
Radiodistributie Haarlem.
Wat er bij U thuis gebeure,
Hoe de atmosfeer ook is,
Aan de zending der centrale,
Hebt U nooit een ergernis.
NIEUWE GRACHT 5 TELEFOON 10010.
(Adv. Ingez. Med.)
De millioenennota is door de regeering in
gediend; de belastingen zullen niet ver
hoogd worden.
pag. 3
Bij het P. T. T.-bedrijf wordt voor 1937 op
meer winst gerekend.
pag. 4
De bestuursoverdracht in Ned.-lndië.
pag. 4
Dinsdagmiddag is een sportvliegtuig in den
Nieuwe Waterweg gestort. De vlieger is
gered.
Pag- 4
Bij een verkeersongeluk in den Haag zijn
twee 'personen gedood.
pag. 4
Het bezoek van de Koningin aan Haarlem.
oag. 1
De Grieksche oud-premier Zaimis is over
leden.
pag.
De burgeroorlog in Spanje: Zal Bilbao zon
der tegenstand vallen?
pag. 9
Japan zendt een sterk eskader naar de Chi-
neesche wateren.
pag. 9
ARTIKELEN ENZ.
R. P.: De millioenennota.
pag. 1
Mr. E. Elias: Den Haag was buiten zich zelve.
Dag. 4
Van onzen Weenschen correspondent: De we
derwaardigheden van koning Edward te
Weenen.
<^evaarlnkp "*rkecrspunten in Hw
omgeving.
J. II. de Bois: Haarlem's Kunstbezit.
pag. 9
pag. 10
Dag 6
II. D. Vertelling.
pag. 6
De Burgerlijke Staud van Haarlem is opge
nomen op pag. 7,
