Uit Haarlem's Gemeenteraad.
Jubilea Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg Maatschappij
DONDERDAG 15 OCTOBER 1936
H A A R E E M'S DAGBEAB
Van de 4Vz uur vergaderde de raad 2 uur met gesloten
deuren. Scherp debat tusschen de heeren Klein Schip
horst en wethouder Reinalda over de personeelsbezetting
bij Openbare Werken. Welke loonen worden er in de
Werkverschaffing verdiend?
Woensdagmiddag vergaderde de gemeente
raad van Haarlem.
Voorzitter: Burgemeester C. Maarschalk.
PUNT 1.
Installatie nieuw lid.
Mevrouw M. L. Geerlings-De Boer
(S.DA.P.), die in de vacature-J. M. A. Engels
tot raadslid benoemd is verklaard, legt in
handen van den voorzitter de bij de wet ver-
eischte beloften af.
De Voorzitter wenschte mevrouw Geer-
lings geluk met haar verkiezing.
De heer W. H. van Eekelen, arts. verzoekt
eervol ontslag als geneeskundige bij den Ge
meentelijken Geneeskundigen- en Gezond
heidsdienst.
Wordt eervol verleend.
Zonder discussie worden de volgende voor
stellen aangenomen.
PUNT 4.
Voorstel tot goedkeuring van de derde
suppletoire begrooting, dienst 1935.
PUNT 5.
Voorstel tot het inbrengen van gronden en
gebouwen der Gemeentereiniging in het
Grondbedrijf.
PUNT 6.
Voorstel tot terugneming uit het Woning
bedrijf van perceelen aan de Nieuwe Gracht.
PUNT 8.
Voorstel tot toekenning van een renteloos
voorschot aan de Speeltuinvereeniging „Het
Rozenprieel".
PUNT 11.
Voorstel tot aankoop van grond aan de
Rollandslaan.
PUNT 12.
Voorstel tot wijziging der algemeene voor
waarden voor de aanvaarding van voor
straat bestemden grond.
PUNT 13.
Voorstel tot wijziging van art 116 der Al
gemeene Politieverordening, nl. om de zin
snede onder le. als volgt te lezen: „een voor
personenvervoer ingericht voertuig aan het
publiek om niet of tegen betaling ten ge-
bruike aan te bieden".
PUNT 14.
Ordeverstoring in
tapperijen.
De raadsleden Mr. H. O. Drilsma (S.D.
A.P.) en W. J. H. B a r t e 1 s (S.D.A.P.) hebben
aan den Raad een voorstel toegezonden in
verband met de wijziging van artikel 158 der
Algemeene Politieverordening. De Raad heeft
dit voorstel in handen van B. en W. gesteld
om prae-advies, waarop thans de heeren
Drilsma en Bartels een zoodanige redactie
wijziging voorstellen, (onder behoud van de
considerans en toelichting van het oorspron
kelijke voorstel) dat het artikel zal luiden-
Het is verboden:
a. in een tapperij of een andere voor het
publiek toegankelijke lokaliteit, de orde te
verstoren of zich aldaar in kennelijken staat
van dronkenschap te bevinden.
b. op de sub a. bedoelde plaatsen voorwer
pen of stoffen bij zich te hebben, welke ken
nelijk zijn medegebracht om aldaar de orde
te verstoren.
Huurschuld.
De heer Meyers (S.D.A.P.) wees, bij het
behandelen van de balans van de Stichting-
Centraal Woningbeheer, op het openstaan van
veel huurschuld. B. en W. moeten er op toe
dien, dat de huren zooveel mogelijk op tijd be
taald worden. Er kunnen alleen uitzonderingen
toegestaan worden bij ziekte.
De heer Reinalda (S.D.A.P.)wethouder,
tei dat B. en W. op hetzelfde standpunt staan.
Gebouw Genees-
kundige Dienst.
Voorstel tot verhooging van het crediet
voor de stichting van een gebouw voor den
Gemeentelijken Geneeskundigen en Gezond
heidsdienst.
De heer Klein Schiphorst (R.-K.) zei
dat dit voorstel hem heeft verwonderd. Waar
om heeft de commissie van Openbare Werken
er niets van gehoord. Wat is het voor een uit
breiding?
De heer Reinalda (S.D.A.P.), wethouder,,
zei, dat er een misverstand in het spel is. Er is
in 1935 een voorloopig crediet bij het Werk
fonds aangevraagd. Dit bedrag was te laag,
zooals bij de uitwerking der plannen is ge
bleken. Toen het voorstel van B. en W. eenige
maanden geleden in den raad aan de orde
kwam, was reeds rekening gehouden met het
hoogere crediet.
De heer Klein Schiphorst: accoord.
Schoolbouw.
Voorstel tot het verleenen van medewer
king voor: a. bijbouw bijzondere school Eem-
straat 15: b. aanschaffing van leermiddelen
voor de bijzondere school Rozenhagenstraat
5; c. vernieuwing van den vloer in de gym
nastiekzaal van de bijzondere school Zijl
singel 2.
Na een korte toelichting van wethouder
Boes (V.-D.) werden deze voorstellen aan
genomen.
Verkoop van grond.
De volgende voorstellen van B. en W. tot
verkoop van grond werden aangenomen:
a. Pleiadenstraat (A. C. van Vollenhoven).
b. Delftlaan (H. Bijl).
c. Teylerplein (C. M. Boersma).
d. Rijksstraatweg (A. P. Winnubst).
Hierna ging de raad over tot het trekken
van de afdeelingen.
(Reeds in een deel der vorige oplaag opge
nomen.)
Tot tijdelijke leerkrachten aan de H.B.S. a
met 5-j. c. worden benoemd de heer A. Bak
ker in de Maleische taal; mevrouw J. L. van
Sluijs-Barbiers in de Spaansche taal en de
heer R. Prosée in de handelswetenschappen.
Tot leerkrachten aan de H.B.S. '0 met 5-j.c.
worden definitief benoemd mej. D. C. Roos te
Haarlem tot leerares in de lichamelijke oefe
ning en tot tijdelijk leeraar in het teekenen
voor den cursus 19361937 de heer F. H.
Lieuwen te Amsterdam.
Tot tijdelijke leerkrachten aan de Ge
meentelijke Avondschool voor Handelsonder
wijs worden benoemd de heeren A. J. Hek-
kelrnan, J. Kal L. J. F. van der Meulen,, J.
L. Nanninga, J. W. Schotman, S. E. H. de
Vries en W. Barneveld, allen te Haarlem.
Tot leeraar aan de Gemeentelijke Avond
school voor Nijverheidsonderwijs wordt be
noemd de heer A. Blok te Renkum en tot
tijdelijke leeraren de heeren F. J. Drost te
Groningen, ir, H. J. Struijk te Delft en W.
B. Groenevèld te Haarlem.
Tot leerkrachten bij het Uitgebreid Lager
Onderwijs worden benoemd de heer J. Blad
te Haarlem voor de school A aan de Jacob-
straat en de heer J. W. Fossen te Haarlem
voor de school C aan de Parklaan.
Tot hoofd der school voor gewoon lager on
derwijs met Montessori leermethode aan de
Bakkerstraat wordt benoemd de heer G. C.
Visser te 's-Gravenhage.
Tot leerkrachten bij het lager onderwijs
worden benoemd mej..G. Cancrinus en de
heer H. F. Schultheiss. beiden te Haarlem,
aan de school Weltevredenplein; mej. J. J.
Schuiten en mej. J. Smit aan de school
FrieSche Varkensmarkt.
Tot onderwijzeres aan de school No. 17
(Wilhelminastraat) wordt benoemd mej. M.
S. de Boer te (Haarlem.
Tot leden van de Commissie inzake Licha
melijke Opvoeding van de afdeeling Haar
lem van Ned. Arbeiders Sportbond de heer
P. Wildeboer en van den Kring Haarlem van
den Kon. Ned. Zwembond de heer A. H. de
Bruyn Jr
De werkverschaffingen.
De heer Noordewier (communist) be
sprak het adres van eenige personen die bij de
werkverschaffing te Egmond en Castricum
arbeiden. Het is juist dal; een enkel cijfer uit
dat adres over het verdiende loon verkeerd is,
maar dit moet op een vergissing berusten,
maar dit heft de gegrondheid van de klacht
niet op. Er worden toch loonen aan sommige
arbeiders betaald die niet redelijk zijn. Boven
dien wordt er soms willekeurig gehandeld,
wat een gevolg is van de steeds wisselende
tarieven voor het werk. Sommige beste wer
kers komen niet altijd aan het gestelde maxi
mum. Een enkelen keer scheelt het wel f 4.72.
Het is dus met die tarieven niet in orde. Ook
het vervoer van zieken is niet in orde. Er
zullen wel veel lichte ziektegevallen voorkomen,
maar als iemand inderdaad ernstig ziek wordt,
moet hij in de meeste gevallen op den avond
wachten om met de autobus vervoerd te wor
den. Het is wel voorgekomen dat opzichters
van de Heidemaatschappij op eigen kosten een
auto betaald hebben voor het ziekenvervoer.
Een fout is ook dat menschen die pas in de
werkverschaffing geplaatst worden opgeno
men worden in ploegen van reeds geoefende
arbeiders. Zij moeten dan in het vlugge tempo
mee, hoewel zij feitelijk niet daartoe in staat
zijn.
Er mag door de Haarlemsche arbeiders
f 22.18 verdiend worden, maar daar komt men
niet vaak aan. Uit het rapport van den direc
teur van de Arbeidsbeurs blijkt, dat de beste
arbeiders slechts een enkelen keer aan dat
loon komen. B. en W. moeten hun invloed aan
wenden om de tarieven te verbeteren. De men
schen luieren niet maar werken zoo hard zij
kunnen. Vele arbeiders gaan met 15. 16 en 17
gulden naar huis. Een heel enkele komt aan
f 21.
De heer van Liemt (r.k.), wethouder, gaf
een uiteenzetting van de tarieven. Die zijn
door de Heidemaatschappij vastgesteld en dooi
den Minister goedgekeurd. In de laatste week
waren de verdiende loonen te Egmond aldus:
18 arbeiders boven de f 22 en 11 boven de f 20.
In Castricum waren 73 arbeiders waarvan 64
boven de f 20 kwamen. 9 arbeiders waren iets
boven de f 15.
Van de onderteekenaars van het adres
waren er slechts 2 die minder verdiend heb
ben dan hun steun. Maar eenige weken latei-
verdienden die zelfde adressanten f 24.
Als B. en W. overtuigd zijn van de gegrond
heid van de klachten van de arbeiders in de
werkverschaffing is het college steeds voor
hun belangen opgekomen.
De loonen zijn voor een werkverschaffing
zeer behoorlijk. Natuurlijk verdienen de ge
schoolde grondwerkers het meest omdat zij
ook het best- kunnen werken.
De heer Noordewier was niet bevre
digd door dit antwoord. Het is juist het nadeel
dat arbeiders die niet geoe'end zijn ook naar
de werkverschaffing worden gestuurd. De wet-
Het raadslid de heer Klein Schiphorst ont
raadde met klem de benoeming van een
bouwkundig hoofdingenieur aan Openbare
Werken.
houder heeft voor zijn statistiek juist een
goede week genomen, andere weken zijn veel
lager.
Een Prins Bernhard-
straat?
De heer Visser (C.H.) herinnerde aan zijn
voorstel om een deel van de Emmastraat te
herdoopen in Prins Bernhardstraat. Hij re
kende op een algemeene instemming.
De voorzitter: B. en W. zullen prae-
advies uitbrengen.
De heer Visser: het college heeft er al 5
weken over kunnen nadenken. De raad kan nu
wel een beslissing nemen. Als zoo'n voorstel
zoo lang blijft, liggen is de aardigheid er af.
De voorzitter: U krijgt praeadvies.
Het personeel van
Openbare Werken.
Van het raadslid H. J. L. Klein Schip-
horst (R.-K.) zijn de volgende vragen in
gekomen:
1. Volgens advertentie wordt bij den dienst
van Openbare Werken gevraagd een Bouw
kundig Hoofd-Ingenieur voor Nieuwbouw en
onderhoud gebouwen op bezoldiging van 4650
tot 5400 gulden.
Löwensteyn.
A. Brouwer.
J. van der Neut.
P. Kooring.
H. A. Kruyd.
P. J. Vooges.
Ir. W. J. Burgersdijk spelt den heer Reynier
van 't Hoff de zilveren eeremedaille der Orde
van Oranje-Nassau op de borst bij zijn zilveren
jubileum als directeur der Tramfanfare.
J. de Beunje.
H. Ringeling.
C. de Lugt.
2. Zijn B. en W. bereid, den raad mede te
deelen welke belangrijke werken thans nog
in voorbereiding zijn of komen waaruit de
noodzakelijkheid blijkt van deze benoeming
en uitgaaf.
3. Is de taak voor onderhoud gebouwen,
thans van dien aard geworden, dat deze door
een Hoofd-Ingenieur moet geschieden.
4. Zijn B. en W. bereid, de benoeming tot
na de afhandeling der komende begrooting
uit te stellen.
De heer Reinalda (S.D.A.P.), wethou
der, antwoordde op de tweede vraag (de eer
ste is geen vraag) dat B. en W bij de be
grooting een overzicht zullen geven van de
werken die in voorbereiding zijn. Wat de
derde vraag aangaat antwoorden B. en W.
dat na het overlijden van Ir. de Bordes en
het aanstaande vertrek van den architect
Hillebrand. de bezetting van het perso
neel aan Openbare Werken te gering gewor
den is. B. en W. ontraden de benoeming aan
te houden tot na de begrooting omdat de
raad overtuigd kan zijn, dat B. en W. geen
personeel zullen aanstellen als dit niet ab
soluut noodig is.
De heer Klein Schiphorst vroeg
waarom n u, in een tijd van bezuiniging, B.
en W. de vacature van hoofdingenieur wil
len bezetten. Als B. en W. met hun voorne
men gekomen waren toen de Brandweerka
zerne en het gebouw van den Geneeskun
digen Dienst nog ontworpen moesten wor
den, dan zou het iets anders zijn geweest.
Dan had de hoofdingenieur ook den nieuwen
vleugel van het Stadhuis kunnen ontwerpen
en zou de gemeente de f 5000 van de prijs
vraag hebben kunnen uitsparen.
Als er in de toekomst weer veel werk komt,
nu is er namelijk heel weinig, dan kan Open
bare Werken als het personeel dat er thans
is onvoldoende is, het ontwerpen aan een
particulier architect opdragen. Het onder
houd is steeds opgedragen geweest aan een
Wethouder Reinalda verdedigde de eming
krachtig, omdat het gelieele college van
B. en W. die noodzakelijk acht.
der architecten. Waarom moet dit nu ver
anderen? Blijkbaar zijn B. en W. tot de mee
ning gekomen, dat er een hoofdingenieur
moet komen in verband met de critiek die
in den raad geuit is op het ontwerp van het
gebouw voor den Geneeskundigen Dienst.
De heer Reinalda zei, dat de ontwik
keling die Haarlem in de naaste toekomst
zal krijgen eischt, dat aan de Bouwkundige
afdeeling weer een hoofdingenieur komt te
staan. B. en W. aanvaarden daarvoor de ver
antwoordelijkheid. Het geheele college van
B. en W. deelt deze meening.
De heer Klei n Schiphorst meende
dat er aan Openbare Werken bouwkundige
menschen zijn die de ontwerpen kunnen ma
ken die op dit oogenblik noodig zijn.
Willen B. en W. ook in de vacature van
den architect Hillebrand voorzien?
De heer Visser (C.H.) herinnerde aan
geen hij indertijd gézegd heeft over het ge
bouw van den Geneeskundigen Dienst. Maar
uit hetgeen hij toen gezegd heeft mag men
geen verkeerde conclusies trekken. In de
vacature de Bordes is indertijd niet voor
zien omdat de gemeentefinanciën zoo slecht
waren. Die omstandigheden zijn niet gewij
zigd, integendeel.
Iets anders zou het zijn, als B. en W.
zouden kunnen aantoonen, dat er binnen
kort zeer belangrijke bouwwerken door de
gemeente zullen moeten worden uitgevoerd.
Nu B. en W. dat blijkbaar niet kunnen
aantoonen, is het aan te bevelen met de be
noeming m elk geval te wachten tot na de be
grooting.
De heer Reinalda zei dat B. en W.
weigeren in het openbaar de bekwaamheid
van hét personeel dat er nu is te bespreken.
Er zijn thans twee vacatures, in één daarvan
zal nu worden voorzien.
De heer Klein Schiphorst: als ik
bij de begrooting niet overtuigd ben, zal ik
stemming vragen over den post van hoofd
ingenieur. Dan moeten B. en W. dat risico
maar loopen.
De heer Reinalda: B. en W. kunnen
dat risico niet loopen. evenmin de man die
benoemd zou worden. De heer Klein Schip
horst moet nu een uitspraak van den raad
uitlokken. B. en W. kunnen nog wel zeggen,
dat het hoofd van de bouwkundige afdeeling
ook uitbreidingsplannen moet ontwerpen.
De heer Klein Schiphorst moet niet
dreigen, hij toont nu wantrouwen in het ge
heele college van B. en W.
De heer Wolzak (A.R.) Is deze quaestie
niet zoo op te lossen, dat de quaestie verwe
zen wordt naar de raadscommissie van Open
bare Werken?
De heer Noord hoff (s.d.a.p.) zei, dat
hij niet prettig gestemd is door den loop dezer
discussies. De raad moet nu vandaag een uit
spraak doen. De raad moet tevreden zijn met
de door het college van B. en W. gedane toe
zegging.
(Er werd besloten over te gaan tot een ge
heime zitting).
Na een kwartier werd de openbare zitting
heropend.
De heer Klein Schiphorst vroeg of in
de vacature van architect nog voorzien zal
worden.
De heer Reinalda :er waren vroeger een
hoofdingenieur en twee architecten. Er zullen
nu komen een hoofdingenieur en een archi
tect.
Hierna werd de zitting gesloten.
Daarop ging de raad om 2 uur in een ge
heime zitting die tot kwart voor 4 duurde.
Na de heropening ging de raad aan het
benoemen van de vaste raadscommissies.
Benoemingen.
Benoemd worden de leden voor de vaste
commissies.
Tot leden der Commissie van toezicht op
den Stadschouwburg worden herbenoemd de
heeren Dr. J. F. M. Sterck en M. A. Reinalda.
Tot tijdelijk leeraar Wiskunde aan het
Gymnasium wordt benoemd Dr. F. A. F. Ver
mast. en tot tijdelijk leeraar Oude Talen Dr.
D. M. Hoogeveen, beiden te Haarlem.
Het N.Z.H.-personeel heeft zich weer op
gemaakt, een huldiging te bereiden aan zijn
in 1936 jubileerende collega's.
Het bezit hiervoor een uitnemend orgaan
in den vorm van het Jubileumsfonds, waar
bij ruim 80 pet. van het personeel is aan
gesloten. Dank zij de activiteit van een pro-
paganda-commissie is het ledental weer
groeiende.
Door de geringe contributie van 5 cent per
week stellen de leden het Fonds in staat,
eiken jubilaris een waardevol geschenk aan
te bieden, benevens een bloemstuk aan diens
echtgenoote.
De gemeenschappelijke huldigingssamen
komsten worden gehouden te Haarlem op 16
October en te Leiden op 30 October.
De feestcommissies te Haarlem en te Lei
den zijn er ook dit jaar weer in geslaagd een
aantrekkelijk programma samen te stellen.
Men heeft de medewerking verkregen van
den conferencier Willy Derby en eenige an
dere kunstenaars. Het aantal belangstellen
den zal zeer groot zijn.
Te Haarlem worden gehuldigd 11 Haar
lemsche en 3 Amsterdamsche N.Z.H.'ers, te
Leiden 9 Leidsche, 2 Hillegomsche, 3 Rijns-
burgsche en 1 Katwijksche. Onder de Am
sterdammers zijn 2 40-jarige jubilarissen,
terwijl de overigen hun zilveren ambtsfeest
vieren.
De jubilarissen zijn de volgende:
Veertig jaar:
H. Ringeling, ambachtsman I Amsterdam,
H. Udo, ambachtsman I Amsterdam.
Vijf-en-twintig jaar:
C. de Leeuw, hulpwerkman, Haarlem
D. A. Löwensteyn, commies, Haarlem.
A. Brouwer, conducteur, Haarlem.
H. Scheffer, conducteur, Haarlem.
C. Traksel, ambachtsman I, Haarlem.
W. Terol, poetser, Haarlem.
P. J. Vooges, conducteur, Haarlem.
G. de Lugt, ambachtsman I. Haarlem.
H. A. Kruyd, conducteur, Haarlem.
J. van der Neut. poetser. Haarlem.
J. de Beunje, onderhoudsmonteur, Haarlem
P. Kooring, chef wagenv. c'ond., Amster
dam.
„OM DE RONDE TAFEL".
Zondagavond 18 October geeft het De (Boer-
Van Rijk-ensemble, artistiek leider Nico de
Jong, de eerste vertooning in den Stads
schouwburg te Haarlem van het nieuwe En-
gelsche society-st.uk „Om de ronde tafel"
(Family Affairs) in 3 bedrijven door Ger
trude Jennings, vertaling en regie van Nico
de Jong.
In deze voorstelling werken mede. naast
mevrouw Esther de Boer-van Rijk (die de
hoofdrol van Lady Madehurst vertolkt). Pau
Dana, Ludzer Eringa, Sien de la Mar-Klop-
pers. Hes Rijken-van Rijk. Wim Paauw,
Carry Poots. Miep Gobau, Corry Korevaar,
Ferd. Sterneberg, Jeanne Verkade. Willem
van der Veer, en-Fie de Vries-de Boer.