Het Kerkconcert van Haarlems Dagblad.
Kunstmatinée.
Nieuwe Uitgaven
1(
lt
tl
|f
Dames! Weet U wel?
H.J. VAN DER MEER
VRIJDAG 23 OCTOBER 1936
H A A R L E M'S DAGBEAD
15
2500 bezoekers genoten van een mooi programma.
Het was met eenigen schroom dat wij be
sloten dit concert te organiseeren.
Het vertrouwen heeft het van den schroom
gewonnen. Reeds bij den kaartverkoop bleek
dat onze lezers veel belangstelling voor dit
concert toonden. Donderdagavond stroomde
de kerk vol. Omdat er geen besproken plaat
sen waren, kwamen velen al zeer vroeg om
daardoor verzekerd te zijn een goede keuze
te kunnen deen. Voor de kerkdeuren om half
acht geopend werden, stonden er al honder
den te wachten. De eersten waren zelfs al om
half zeven gekomen!
Om acht uur was de kerk al vol. Maar nog
geregeld hield de stroom aan. Het werd nu
zoeken naar plaatsen. Alles waarop gezeten
kon worden werd aangesleept, materiaal dat
in langen tijd niet gebruikt was. Want het
gebeurt zelden dat de kerk zóó vol is. Maar
toen om kwart over acht het concert moest
beginnen, was toch door allen een plaats ge
vonden. Natuurlijk konden'niet allen de uit
voerenden zien, dat is nu eenmaal een be
zwaar bij een kerk met zijbeuken, die van het
middenschip gescheiden zijn door zware ko
lommen. Maar voor een kerkconcert hindert
dit niet veel, want het komt op de klank
aan en die is overal in de kerk even mooi.
Dit concert is dus een nieuw argument ge
worden voor degenen die op het verblijdende
verschijnsel wijzen, dat de belangstelling
voor het bijwonen van concerten in den laat-
sten tijd weer toeneemt. Dat velen op den
duur aan de radio niet genoeg hebben, maar
zelf willen zitten in de zaal waar de uitvoe
renden zijn. Zelfs een goed radiotoestel kan
immers maar een klein percentage van het
kunstgenot geven dat in de concertzaal zelf
te smaken is. Zoo krijgen de enthousiasten
gelijk die beweren, dat er weer volle zalen te
krijgen zijn als er goede kunst tegen lage
prijzen geboden wordt.
De machtige oude Kathedraal met haar dui
zenden bezoekers bood een grootschen aan
blik. Het zachte gaslicht van de koperen kaar
senkronen wierp teere lichtschijnsels op de
zandsteenen kolommen en witte kerkmuren,
terwijl het bovendeel der hooge kerk in sche
mer overging. Overal was stemming.
Voor de beoordeeling van de prestaties van
koren en solisten verwijzen wij naar het ver
slag van onzeif muziekrecensent den heer K.
de Jong, dat hieronder volgt.
Dat de bezoekers met het gebodene zeer in
genomen waren, was duidelijk. Er w.erd om
dat het concert in een kerk gegeven werd na
tuurlijk niet geapplaudisseerd, maar het hand
geklap was ook overbodig om de ingenomen
heid te doen blijken.
Willem Hespe, de begaafde dirigent van
„Polyhymnia" en het kinderkoor van
„Zanglust".
De heer G. A. Luitingh, koster der kerk, zei
ons: „Ik heb natuurlijk zeer veel kerkconcer-
ten bijgewoond, maar zelden is er een zoo goed
geslaagd als dit. Als de menschen muisstil
zitten, er geen geschuifel en gekuch gehoord
wordt, dat weet ik uit ervaring dat zij inge
spannen genieten en voldaan huiswaarts
gaan."
Even over 10 was het concert geëindigd.
Toen verlieten de menschen de kerk, onder el
kaar druk pratend over het vele mooie wat
geboden was.
Wij hebben van zeer velen daarbij opmer
kingen gehoord die getuigden van dank jegens
ons blad dat hen in staat stelde voor een
kwartje zoo'n geslaagd concert bij te wonen.
Dit succes geeft ook ons voldoening. Wij zijn
blij daaraan te hebben kunnen medewerken.
De band die tussehen courant en lezers be
staat is ongetwijfeld weer versterkt en daar
over verheugen wij ons.
Onze muziekrecensent schrijft:
In mijn voorbespreking wees ik op de wen-
scheljjkheid, dat de groote St. Bavo dicht
bezet mocht zijn, omdat alleen dan de acous-
tische verhoudingen gunstig, althans niet
hinderlijk werken.
Die wensch is vervuld; alle beschikbare
Mevr. Ankie van Wickevoort Crommeliu, de
sopraan-soliste.
Jacob Bijster die het orgel bespeelde.
plaatsen waren Donderdagavond bezet. En de
uitkomst heeft aan mijn verwachtingen be
antwoord. Geheel verdwenen was de nagalm
natuurlijk niet, maar zijn uitwerking was nog
slechts in enkele gevallen, n.l. bij snelle har
moniewisselingen hinderlijk of verwarrend.
Daarentegen bevorderde dat deel, dat er van
overgebleven was. de immaterialiseering van
den klank der stemmen en voerde het effect
daarvan tot hooger schoonheid op.
Dit kwam in de eerste plaats aan de koor
zang ten goede. Nimmer te voren hebben we
van Polyhymnia's zang zóó genoten als nu.
Het is waar dat de reeks der uitgevoerde stuk
ken een bonte opvolging toonde, die noch door
historische, noch door artistieke argumenten
ingegeven scheen. Op het nogal zoete en niet
zeer beteekenende werkje van Giesen volgde
Palestrina's machtige kunst, waarna Blum-
mer's „Aus Psalm 91" ondanks de degelijkheid
der muzikale factuur zeker geen climax
vormde. Maar zuiver, goed op toon en mooi
genuanceerd klonken al deze werken; het
diminuendo aan het slot van „O Domine Jesu
Christe" mag in dit opzicht speciaal genoemd
worden. Dezelfde uitstekende kwaliteiten wa
ren bij de vertolking van Ingegneri en Bruch
te bemerken, hoewel bij de stijging aan het
slot van .Falmsonntagsmorgen" de koorklank
wat harder werd.
Het kinderkoor van „Zanglust" muntte uit
in de drie- en vierstemmig a capello gezongen
werkjes: een aardig, alleen aan het einde niet
geheel bevredigend Kerstliedje van Jac. Bonset
en de voortreffelijk klinkende bewerkingen
van oude liederen die Willem Hespe geschre
ven heeft. Het eenstemmige ..Hollands Kracht"
van Van Oort leek me wat te langzaam geno
men en de voordracht daarvan voldeed min
der dan de a capella-zang. Ook die van „Heer
Jesu heeft een Hofken" stond daarmee niet
;eheel op één lijn.
De stem van Ankie v. Wickevoort Crom-
melin bleek genoeg draagkracht voor de groote
ruimte te bezitten, althans in het hooge re
gister; het medium leek me soms wat zwak. De
soliste zong in 't begin wel eens iets te laag.
Later, in Mozart's heerlijk, weemoedig „Be
tracht' dies Herz" en beroemd „Alleluja" was
de zuiverheid ongerept. Het „Alleluja" kan ik
me uitbundiger gezongen denken, maar op de
klankschoonheid viel niets af te dingen. Op
de coloratuur werkten echter de restanten van
den kerkgalm niet bevorderlijk.
Jacob Bijster opende met de machtig ge
speelde d min. Toccata en Fuga van Bach.
Hier klonk alles duidelijk en gemotiveerd, ook
de wisselende registratie. Zijn eigen werk, dat
hij later op den avond speelde, nl. Variaties
en Dubbelfuga over „Merck toch hoe Sterck"
toonde ons weer den bij uitstek kundigen
harmonieus en contrapuntist, die gelukkig,
zullen velen denken niet de ultramoderne
pade» is ingeslagen, maar aan klassieke tra
dities aanknoopt. Men zou kunnen zeggen
dat zijn werk tussehen de stijlen van Franck
en Reger staat: van den eerste heeft hij het
streng vasthouden van het thema, van den
tweede de snel wisselende chromatische har
moniseering overgenomen. Maar op die wis
selingen werkte de resonantie ongunstig, zoo
dat we gaarne de gelegenheid zullen afwach
ten om het werk eens in de Concertzaal te
hooren. De kunstige structuur der dubbelfuga
zal wel geen aandachtigen luisteraar verbor
gen zijn gebleven.
Met Beethoven's geweldig „Die Ehre Gottes
aus der Natur", door Polyhymnia en Zanglust
met begeleiding van het kleine orgel gezon
gen, werd het in allen deele geslaagde concert
op machtige wijze besloten.
K. DE JONG.
HET TOONEEL.
Hef Feesf der Huisvrouwen.
De af deeling Haarlem van de Vereeniging
voor Huisvrouwen herdacht gisterenmiddag op
feestelijke wijze in den Stadsschouwburg haar
20-jarig bestaan. Onze schouwburg was voor
dit doel te klein, waarom op Dinsdag 27 Octo
ber en niet op Donderdag 29 October, zooals
in het maandblad der Vereeniging staat ver
meld een tweede herdenkingsmiddag met
hetzelfde programma zal worden gegeven.
Toen het doek gisteren openging, stond de
voorzitster der Haarlemsehe afdeeling, me
vrouw C. J. Cohen TervaertKoch op het
tooneel en nam onmiddellijk het woord voor
het houden van haar herdenkingsrede. Het
woord „herdenkingsrede" past eigenlijk niet
bij mevrouw Cohen Tervaert. Er is altijd zoo'n
intieme klank in haar stem. haar woorden
zijn zoo onopgesmukt en gaan steeds zoo van
hart tot hart, dat de gedachte aan alles wat
officieel en plechtig is steeds verre blijft, wan
neer men denkt aan de voorzitster der Haar
lemsehe afdeeling der Ver. voor Huisvrouwen.
Mevrouw Cohen Tervaert verwelkomde aller
eerst de leden van het hoofdbestuur, die dezen
middag in den schouwburg aanwezig waren.
Daarna sprak zij er ha«r groote teleurstelling
over uit, dat mevrouw Thiel—Wehrbein, die de
Haarlemsehe afdeeling 20 jaar geleden had op
gericht, door ongesteldheid verhinderd was
aanwezig te zijn, want zij zou haar zoo gaarne
gehuldigd hebben voor haar daad van initiatief.
Twintig jaar geleden behoorde er moed toe,
om een dergelijke afdeeling te Haarlem te
stichten. Ook betrok mevrouw Cohen Tervaert
in deze huldiging mevr. de Veer—Blok Sybran
di, de presidente van het eerste bestuur, die
zoo veel voor de vereeniging had gedaan.
Dank zij den moed en het doorzettingsver
mogen van dat 1ste bestuur telde de Haarlem
sehe afdeeling. die met 40 leden was begon
nen, thans 4000 leden; deze was nu een der
grootste in het land.
Mevrouw Cohen Tervaert herinnerde ver
volgens aan de herdenkingsfeesten van het
10 jarig en het 12V2 jarig bestaan. Dat het
20 jarig bestaan op eenvoudiger wijze werd
herdacht, was enkel te wijten aan de tijds
omstandigheden.
Evenals de leden van het eerste bestuur,
hielden de leden van het tegenwoordig be
stuur steeds het doel der Vereeniging. het
behartigen zoowel van de stoffelijke als van
de geestelijke belangen der leden, voor oogen.
Wat de afdeeling heeft gedaan voor de kunst,
de kunstgeschiedenis, kunstnijverheid, bezoe
ken aan musea enz., heeft ongetwijfeld gees
telijk een goeden invloed uitgeoefend op de
leden. Ook herinnerde spreekster aan het
groote belang der voorjaarsbeurzen. De har
monie onder de leden werd bevorderd door
stichting van muziek-, zang- en voordracht
clubs en ook van bridge- en schaakclubs. Veel
invloed ten goede had ook het maandblad
uitgeoefend en zij bracht daarvoor hulde aan
de redactie en de uitgevers van dit blad.
Van de naaste plannen voor de toekomst
kon mevrouw Cohen Tervaert nog niet veel
zeggen, maar wel wist zij, dat het streven van
het bestuur was: Wij willen steeds vooruit!
Ook bracht mevrouw Cohen Tervaert dank
aan den burgemeester van Haarlem, voor al
les, wat hij voor de vereeniging had gedaan
en een zeer sympathiek woord sprak zij ver
volgens tot de pers. Met een wensch, dat de
vereeniging mocht blijvend groeien en bloeien,
besloot zij de hartelijk toegejuichte herden
kingsrede,
Namens het hoofdbestuur nam daarna me
vrouw Douwes DekkerJolles het woord, om
de Haarlemsehe afdeeling, die een zoo groote
en belangrijke plaats in de Ver. voor Huis
vrouwen inneemt, hartelijk geluk te wenschen
met het feest van haar 20 jarig bestaan en
zij deed deze gelukwenschen vergezeld gaan
met de aanbieding van een bloemenmand.
Toen verschenen nog de 4 artisten, die op
dezen herdenkingsmiddag het programma
zouden verzorgen, voor het voetlicht en las
de heer Ezerman zoowaar een gelukwensch
op rijm voor. Het werd een en al plechtig
heid. maar Georgette Hagedoorn. in het
kleed van een eenvoudig boerenmeiske ge
stoken. brak het ijs met een spontaan: „Lang
zullen ze leven!" en voor de „gloria" zorgden
wij leden en niet-leden in de zaal. En toen
sloot zich het doek om onmiddellijk daarna
weer op te gaan voor het kunstgedeelte van
dezen feestélijken herdenkingsmiddag.
Ben Royaards en Georgette Hagedoorn
openden het programma met „Terug naar de
Natuur", een zangspelletje in 1 bedrijf. Het
was een heel goedig gevalletje, dat mij deed
denken aan een H.B.S.-opvoering en dan ook
feitelijk stond beneden de artistieke stan
ding van het echtpaar Royaards, Een kleine
vergissing, die in de beste families voorkomt.
„De Kwade Gevolgen van de Tabak" van
Tchekow, door Ezerman trof meer door de
voortreffelijke voordracht v'ari' Ezerman dan
door den inhoud. Ezerman- bracht vooral het
tragische in deze tragi-komische voordracht
op zeer gevoelige wijze naar voren.
En daarna kwam de groote verrassing van
dezen middag. Georgette Hagedoorn zong
Fransche chansons en zij deed dit met een
zoo suggestieve voordracht, dat zij ons on
middellijk van haar zeer bijzondere gave
ook in dit heel aparte kunstgenre overtuigde.
Wij vernamen, dat Nolst Trenité haar aan
geraden had zich in deze richting te ont
wikkelen en zoowel Georgette Hagedoorn als
wij mogen hem daar dankbaar voor zijn.
In La Passion was zij nog niet op haar
sterkst. Het was wel zuiver van voordracht,
maar dit lied eischt toch feitelijk een grooter
stem. Maar kortweg subliem was haar voor
dracht van „Le petit Grégoire". het lied van
het soldaatje, dat overal te klein voor is,
maar door Jezus wordt binnengevoerd in
het Paradijs.
Hoe prachtig was dit -van gebaar, hoe beeldend
van voordracht. Het werd een klein, ontroerend
drama, zooals Georgette Hagedoorn het voor
droeg. Niet minder indruk maakte La Chan
son de Jean Renaud. En verrukkelijk geestig
was Les belles Manieres, volkomen Fransch
van voordracht met die fijne gestes en expres
sieve mimiek.
Ik geloof -zeker, dat er op dit nieuwe terrein
voor Georgette Hagedoorn nog een mooie
toekomst open ligt. Haar zangstem is niet.
groot, nu en dan zelfs nog wat ijl, maar dat is
voor het zingen van dergelijke chansons geen
bezwaar Yvette Guilbert heeft ook nooit een
mooie zangstem gehad. Hoofdzaak is beelden
de voordracht en die is reeds nu bij Georgette
Hagedoorn voortreffelijk. En haar zangstem
kan zij trouwens nog ontwikkelen. Wij wen
schen deze veelzijdige kunstenares van harte
geluk met het zeer groote succes, dat zij bij
haar eerste optreden in dit genre in haar oude
woonstad heeft gehad. De voordracht van
haar chansons werd het hoogtepunt van deze
kunstmatinee.
Mevrouw RoyaardsSandberg, Ben Royaards
en Ezerman speelden daarna ais laatste num
mer voor de pauze den bekenden eenacter „De
Beer" van Tchekow en zij deden het met en-
train, al viel het ons 'n beetje moeilijk in
Ezerman den RuSsischén „beer" te zien.
Wij zagen telkens den gemoedelijken Ezerman
achter dezen barschen boeman.
Na de pauze speelde Pierre Verdonck een
mij onbekende wals op den vleugel, droeg me
vrouw RoyaardsSandberg fijn en geestig
Andersen's sprookje van „De Halsboord" voor
en speelden en zongen Ben Royaards en Geor
gette Hagedoorn Offenbach's alleraardigst
zangspel: Lieschen und Fritzchen, waarmee zij
de vergissing van „Terug naar de Natuur" ge
heel deden vergeten. Ben Royaards zingt fei
telijk beter dan Georgette, maar in spel gaven
zij elkaar niets toe. Het was een allergenoe-
gelijikst slot van dezen middag, dat uitbundig
succes had.
Een kunstmatinee dus met een zeer geva
rieerd en over het geheel heel gelukkig pro
gramma, dat volkomen paste bij een feest,
zooals er gisteren door de Ver. van Huisvrou
wen werd gevierd.
J. B. SCHUIL.
SLAGERIJ ZWANKHUIZEN GEOPEND
In de Jansstraat, op den hoek van de Rid
derstraat, is een modelslagerij geopend. Inte
rieur en uiterlijk van den nieuwen winkel,
waar men een keur van fijne vleeschwaren
vindt, zijn modern en practisch.
Het lijdt dan ook geen twijfel of deze nieuwe
zaak is een aanwinst voor de omgeving en zal
zich over gebrek aan belangstelling niet te
beklagen hebben.
FILMKUNST.
„De Dorpsdokter"
een zeer geslaagde film.
Van Vrijdag af te zien in
Cinema Palace.
„De dorpsdokter!"
De dorpsdokter is niét de man, die buikvlies-
ontsteking aanziet voor een indigestie, die
middenoorontsteking kiespijn noemt en al die
andere blunders begaat, die iedereen kent uit
de verontwaardigde verhalen van hen, die
door een plattelandsmedicus foutief behan
deld denken te zijn of inderdaad zijn.
De dorpsdokter is de wonderdoener, de man,
die meer beteekent in het dorp dan wie ook,
de man, die het dorp heeft helpen geboren
worden 'en helpt sterven.
Jean Hersholt als ,,DE DORPSDOKTER" ill
het gelijknamig filmwerk.
Deze dorpsdokter is het onderwerp van de
film „The countrydoctor". Het is niet, zooals
hier en daar in ons land, maar gelukkig niet
in Haarlem, is voorgegeven, de film over de
Canadeesche vijfling. Zeker, die speelt er in
mee, die vormt er zelfs een belangrijk motief
uit, maar de vijfling wordt nooit meer dan de
aanleiding tot het eerherstel van den dorps
dokter, die zijn dorp meer lief had dan zich
zelf en die het heil van zijn dorp hooger stelde
dan eigen maatschappelijk succes.
„De dorpsdokter" is niet de film van de vijf
ling, maar de film van Jean Hersholt, die hiel
de rol van den eenvoudigen dokter John Luke
op buitengewoon gave wijze vertolkt.
Deze film geeft de geschiedenis weer van
een dorpsdokter in een klein dorpje in Noord
Canada. Dr. John Luke leeft met zijn patiën
ten en zijn patiënten leven met hém. Als een
diphtheritis-epidemie uitbreekt, juist op het
oogenblik dat het dorp door strengen vorst
geheel geïsoleerd is en alleen het onontbeer
lijke .serum hier uitkomst zou kunnen brengen
zorgt een neef van den dokter, Tony Luke,
die vlieger is, voor dit serum.
De ziekte wordt met goed gevolg bestreden
en nu wil Dr. Luke stappen doen. om het zoo
ewenschte hospitaal te krijgen. Daartoe reist
hij naar Montreal, waar hij echter het hoofd
stoot, wijl hij tegenwerking ondervindt.
Mackenzie wil niets meer van Dr. Luke we
ten en zoekt een middel om hem kwijt te ra
ken. Dit middel nu .is te vinden; de dokter
heeft indertijd verzuimd een licentie aan te
vragen, dus kan hij eenvoudigweg worden uit
gewezen.
Verslagen en doodongelukkig neemt Dr.
Luke de boot naar Montreal, maar een zekere
Asa Wyatt haalt hem weer van boord en
smeekt hem, mee naar zijn huis te komen,
waar zijn vrouw een kind verwacht. De politie
heeft inmiddels arrestatie-bevel ontvangen
en volgt hen. Dr. Luke komt nog juist op tijd
om de geboorte van een vijfling te leiden en
om alle krachten in te spannen voor hun
behoud.
Radio en telegraaf brengen het opzienba
rend nieuws van den vijfling de geheele we
reld rond. Dr. Luke wordt nu als een held ge-
eerd en verkrijgt zonder' moeite zijn zoo vu
rig begeerde hospitaal.
Wij zeiden reeds, dat de film is van Jean
Hersholt. den acteur dien wij ook in „Men-
schenjacht" als dokter vinden. Zijn typeering
van den wat schuwen, verlegen man is wer
kelijk zooveel beter, dan wij dit bij de meeste
Amerikaansche acteurs gewend zijn, dat het
woord „meesterlijk" hier niet misplaatst mag
heeten.
Het mag wel erkend worden, dat zijn mede
spelers. hoe zeer men ze ook competent kan
noemen, geen van allen dit hooge peil berei
ken. Doch er is iemand anders, die voor deze
film lof verdient, namelijk H. King, de regis
seur. „De dorpsdokter" had, door het mede
spelen van de vijfling in het bijzonder, maar
ook om het gegeven, een draak kunnen wor
den. Het zou waarlijk niet voor de eerste maal
zijn, dat de „man met het menschelijke hart"
in de film werd weergegeven op een wijze, die
ons naar het einde van de voorstelling doet
verlangen. Het had ditmaal weer nét zoo kun
nen gaan, maar het is heel anders gegaan.
Zonder opzettelijkheden, met hier en daar een
opvallend goed motief. wij noemen het
sneeuwlandschap met de omgevallen tele
graafpalen. vertelt de regisseur ons zijn
verhaal, een verhaal dat ons van den eersten
tot den laatsten meter vasthoudt. Het is vol
komen verdiend, wanneer wij King daarvoor
hulde brengen.
NIEUWE A U TO .MOB I EL K AA RT VAN
NEDERLAND DER K.N.A.C.
De K.N.A.C. zond ons een exemplaar van 't
nieuwe Middenblad van haar Automobiel-
kaart van Nederland, dat in een geheel nieuw
omslag is verschenen en volkomen van de
tot nu toe gebruikte kaart verschilt. De kaart
is op fijn linnen in heldere kleuren gedrukt,
waardoor de automobilist de wegen, ook naar
hun beteekenis, op duidelijke wijze vindt
aangegeven. Er is namelijk onderscheid ge
maakt tussehen de hoofdverbindingen, dp
wegen voor interlocaal verkeer en de overige
wegen. Ook de wegen in aanleg en die, waar
van het tot stand komen in de eerstvolgen
de jaren mag worden verwacht, komen er op
voor.
Verder zijn vermeld alle vliegvelden (o.a
het juist geopende terrein Teuge), alle golf-
velden, de natuurbaden, de opengestelde
landgoederen, tollen, ponten en veerdiensten,
douane-stations, eerste hulpposten, ongelijk-
vloersche spoorwegkruisingen, onaf gesloten
overwegen enz. Ook bijzondere punten, welke
voor den automobilist van belang zijn heb
ben op de kaart vermelding gevonden, zooals
bijv. de Maasstuwen, de Kaagsociëteit, de
groote radiostations, het Crematorium Wes-
terveld, het terrein voor den Wereldjamboree
1937, groote sanatoria enz.
Het omslag is, behalve van een plaatsnaam
register, voorzien van een afstandstabel tus
sehen 65 van de voornaamste plaatsen in Ne
derland en 16 plattegronden van steden met
de doorgangswegen.
Een bijzonderheid, welke het gebruik ten
zeerste vergemakkelijkt is, dat bij de uitvals
wegen van de steden op de kaart cijfers zijn
geplaatst, welke correspondeeren met cijfers
op de plattegronden.
De kaart is ongetwijfeld een der beste en
duidelijkste, welke niet alleen een automobi
list, maar ook iedere toerist zich slechts kan
wenschen
De depreciatie van den gulden.
Wisselkoersnoteeringen ondergaan weinig
verandering.
Onze fïnancieele medewerker telefoneerde
ons hedenmiddag.
Er is heden ter Voorbeurs te Amsterdam
in ae wisselnoteeringen weinig verandering
gekomen, de dollar is op f 1.85 3 4 geopend,
het pond op f 9.07, terwijl gisteren resp.
f 1.85 3 4 en f 9.09%. genoteerd werd. De pon-
denkoers zakt dus ook tegenover den dollar
weer iets in, hetgeen verband kan houden
met de actie van het Fransche egalisatiefonds.
Op den koers van den Fransche franc werd
de laatste dagen te Londen een sterke druk
uitgeoefend als gevolg van Fransche aan-
koopen van fondsen in het buitenland. De
Fransche wisselkoers te Londen was giste
ren aanvankelijk flauwer, maar door het in
grijpen van het Fransche egalisatiefonds trad
tegen het einde van den beurstijd een herstel
in.
De wisselnoteeringen hebben de laatste
dagen op de Amsterdamsche fondsenmarkt
weinig invloed. Heden voorbeurs werden de
leidende aandeelen als Koninklijken, H.V.A.
en Amsterdam Rubber, lager verhandeld. Daar
New York geen hoogere koersen heeft ge
zonden lagen ook Amerikanen wat flauwer.
DE DEPRECIATIE VAN DEN GULDEN
deprec.
deprec.
Dollar te A'dam
Pond tc A'dam
In proc.
In proc.
26 Sept.
1.48 3/8
7.46
29 Sept.
1.79 172
18.2
8.91
16.3
30 Sept.
1.82 1/2
19.4
9.02
17.3
1 Oct.
1.32 3'4
19.6
9.03 1/2
17.5
2 Oct.
1.85 3.-4
20.9
9.16
18.6
3 Oct.
1.89
22.3
9.28
19.7
5 Oct.
1.90
22.7
9 34 1/2
20.2
6 Oct.
1.88 1/2
22.1
9.24
19.3
7 Oct.
„1.88 1,2
22.1
9.20 172
19.0
8 Oct.
1.87 7/8
21.7
9.191/2
18.9
9 Oct.
1.88 1/2
22.1
9.25
19.4
10 Oct.
1.88
21.8
9.19
18.8
13 Oct.
1.88 1/16 21.9
9.22
19.2
14 Oct.
1.87 5 8
21.7
9.18%
18.8
15 Oct.
1.87 1/4
21.6
9.16 1/4
18.6
16 Oct.
„1.85 3/4
20.9
9.07 3/4
17.8
17 Oct.
1,85 5/8
20.8
9.06 3/4
17,7
19 Oct.
1.86 1/2
21.2
9.101/4
18
20 Oct.
187-
21.4
9.14 1 4
18.4
22 Oct.
1.85 3 4
20.9
9.09 12
199
23 Oct. v.beurs
„1.85 3 4
20.9
9.07
17.8
INGEZOGEN
/TUKKEN
Voor den inhoud dezer rubriek stelt de
Redactie zich niet verantwoordelijk.
Van ingezonden stukken, geplaatst of niet
geplaatst, wordt de kopij den inzender niet
teruggegeven.
Tuberculeus vee.
Geachte Heer Hoofdredacteur.
Naar aanleiding van een artikel in Haar
lem's Dagblad van j.l. Zaterdag, waarin o.a.
staat dat niet minder dan 38,6% van de in
Haarlem geslachte runderen tuberculeus
waren, zou ik gaarne het volgende in uw blad
opgenomen zien:
Het moet ieder die wel eens langs de buiten
wegen komt, toch wel opvallen in wat voor
uiterst slechte omstandigheden het vee, spe
ciaal in dezen tijd van het jaar (de herfst),
verkeert. Men moet zich eens indenken wat
het wil zeggen, om in een N.W. storm en slag
regens zonder de minste beschutting dag en
nacht te moeten staan of liggen. De weilanden
zijn door den regen van de laatste dagen in
ware modderpoelen met hier en daar uitge
strekte waterplassen herschapen, zoodat de
koeien soms 5 a 10 c.M. in de modder wegzak
ken. of in het water staan. In deze modder
poelen moeten de beesten dan nog liggen
herkauwen en slapen. Daarbij komt dan nog
zoo nu en dan een nachtvorst om de ellende
nog grooter te maken.
Dat onder deze omstandigheden een veel te
groote hoeveelheid lichaamswarmte aan het
vee onttrokken wordt en dat hierdoor bacte
riën en andere ziekteverwekkers een gemak
kelijke prooi hebben, behoeft wel geen nader
betoog. Tal van koeien sterven in dezen tijd
van het jaar dan ook aan de z.g n. kopziekte,
welke ziekte zooals ik mh door een veehouder
heb laten vertellen, in hoofdzaak veroorzaakt
wordt door kou.
Is het nu niet mogelijk om door het plaatsen
van open schuurtjes of houten schotten de
beesten tegen de ergste koude te beschutten.
Of als dit om financiëele redenen niet gaat,
laten de veehouders dan tenminste zorgen dat
een klein gedeelte van het land door een ver
hooging van zand of anderszins droog blijft,
zoodat het vee bij een doorweekt weiland een
droge ligplaats heeft.
Ligt hier niet een mooie taak voor de Ver.
voor Dierenbescherming om de aandacht van
veehouders en overheid hier eens op te ves
tigen. Het gaat hier niet alleen om de gezond
heid van de koe, doch ook van den mensch.
die dagelijks de melk drinkt van koeien, waar
van bijna 40% tuberculeus is.
Met dank voor de verleende plaatsruimte.
Hoogachtend,
C. v. d. HEUVEL.
(Ter voorkoming van misverstand wijzen
wij er op. dat voor de melkvoorziening alleen
de koeien die open tuberculose hebben gevaar
opleveren. Dit percentage gaat tot hoogstens
4A terwijl bovendien aan den veehouder ver
boden is de melk van zulke zieke koeien af
te leveren. Redactie.)
(Uit U bij een KAP vanaf f 4.-
een moderne wandvcrllchtlng
CADEAU krijgt?
Ophangen geschiedt GRATIS.
Complete kappen al vanaf 1.S0
Staande Leeslnmpen 1.98
Sehngeliolstraiu
en hoek Gen. Cronjéstrnni
