Storm eischt
vele dooden,
De K.L.M. bleef vliegen.
Nog een logger vergaan
Trawler met groote
schade binnengeloopen.
Lichtschip bij Cuxhafen
gekapseisd.
Letsch schip met man
en muis vergaan.
Een mooi idee.
leis nood ig.
]at. I/oh tornt
Het Beêmmihie
54e Jaargang No. 16365
Verschijnt dagelijks, hehalve op Zon- en Feestdagen
Woensdag 28 October 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR f t pffRFBOOM.
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V Hoofdredacteur: ROB
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week f 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65. franco p. post 0.7254.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaame 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange
Alles indier
geschiktheid f 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Duim 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk f 30.-,
ongeschiktheid 2000.-, Overlijden f 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400 -, Verlies Duim f 75.-. Verlies Wijsvinger 75.-. Verlies andere vinger f 30.-.
het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN.
Toen in den nacht van Maandag op Dinsdag
de Zuid-Wester storm zich boven ons land
deed gelden, waren de meeste vliegtuigen van
de K.L.M. al thuisgekeerd of in veilige haven
buitenslands gekomen- Het laatste toestel, dat
naar Londen moest vertrekken, is echter op
Schiphol gebleven, doch de nachtelijke post
dienst naar Keulen werd, zooals eiken avond,
uitgevoerd.
Op enkele lijnen ondervond de K.L.M. Dins
dag vertraging, zooals in den dienst van
Scandinavië, waarbij de Douglas-vliegtuigen
tegen den onstuimigen Zuid-Wester in met
een vertraging van bijkans een uur te Amster
dam landden. De dienst van Parijs kwam
binnen den normalen tijd op Schiphol. Voor
de naar Londen en Parijs vertrekkende vlieg
tuigen was veel belangstelling. Ook het nacht-
postvliegtuig is van Amsterdam naar Keulen
vertrokken.
Weer een poging tot inbraak.
De inbreker gestoord.
Dinsdagmiddag 4 uur verschafte een 30
jarige varensgezel, zonder vaste woonplaats,
maar gedomicilieerd te Amsterdam, zich door
middel van een valschen sleutel toegang tot
een perceel aan het Oranjeplein. Hij had
echter pech, want het bleek dat de bewoonster
thuis was. Deze schoof het raam open en
maakte alarm, waarop de inbreker de vlucht
nam. achtervolgd door eenige voorbijgangers.
Een politie-agent, die buiten dienst was en die
in'de Seringenstraat liep, wist hem te grij
pen. Hij bracht den man naar den politie
post, vanwaar hij naar het bureau aan de
Sm edestraat gebracht werd. Hier ontkende
hij, in genoemd perceel geweest te zijn, maar
dit zal hem weinig baten; hij werd in het be
zit van twee loopers gevonden.
De politie zet het onderzoek voort.
Varela's troepen in het gezicht
van Madrid?
Vliegveld Getafe zou voor hen open liggen.
SEVILLA 28 October (D. N. B./A. N.
P.) Het Duitsche Nieuwsbureau
deelt mede, dat de aanval van de op
standelingen onder leiding van gene
raal Valera hen tot dicht bij Madrid
heeft gebracht.
Het vliegveld Getafe ligt open voor
de stellingen der opstandelingen en
de huizenzee van Madrid kan met het
bloote oog worden waargenomen.
In militaire kringen te Toledo merkt men
volgens Havas op, dat generaal Franco ver
moedelijk niet zijn geheele macht aan tanks
en artillerie tegen Madrid zal behoeven in te
zetten, aangezien hij slechts weinig tegenstand
ondervindt, terwijl de verkenningen van vlieg
tuigen uit hebben aangetoond, dat alleen in
de onmiddellijke omgeving van de stad groote
troepenconcentraties en. versterkingen liggen.
Het is mogelijk, dat de'legei-s aan de fronten
van Somosierra en Guadarrama eerst zullen
oprukken, als de koloniale afdeelingen reeds
in Madrid zijn binnengedrongen. Naar ver
luidt zou generaal Franco voornemens zijn
alleen de koloniale troepen aan den aanval
op Madrid te laten deelnemen, teneinde
excessen te voorkomen; welke het gevolg zou
den kunnen zijn van de politieke hartstochten
van de militie troepen.
GEZAGVOERDER VAN DE „QUEEN MARY"
DOOR BEROERTE GETROFFEN
LONDEN, 28 October (Reuter) Kapitein
Britten van de „Queen Mary" is twee uur voor
het vertrek van het schip, juist toen hij wilde
opstaan, door een beroerte getroffen.
Hij is naar een ziekenhuis overgebracht en
naar men zegt zou zijn toestand zorgwekkend
zijn.
De „Queen Mary" is thans vertrokken onder
commando van kapitein Peel, die reeds de
vorige reis het bevel over het schip heeft ge
voerd en die in allerijl telefonisch gewaar
schuwd was.
CHALLE EN BRILL TE MERSAN
MATROUH.
KAïRO 28 October (ReutenA.N.P.) Challe
en Brill, die deelnemen aan de vliegwedstrijd
ParijsSaigonParijs, zijn hedenochtend
9.20 uur plaatselijken tijd te Mersan Matrouh
geland.
PERSONALIA.
De heer J. Brunsting, alhier, is te 's-Graven-
hage geslaagd voor het examen in waren
kennis, economie en boekhouden.
VRIJZ. DEM. JONGEREN ORGANISATIE.
Donderdag 29 October a.s. om 8.15 uur zal
voor bovengenoemde jongeren organisatie
de heer D. J. A. Geluk, voorzitter van het
hoofdbestuur, een inleiding houden voor leden
en niet-leden over doel en werkwijze van de
V.D.J.V. De lezing wordt gehouden in het
gebouw van de H.K.B. Tempeliersstraat.
De storm blijkt veel meer slachtoffers te hebben geëischt dan men
in den beginne vermoedde. Behalve de logger SCH 68 is waarschijn
lijk nog een logger vergaan, waarvan alle opvarenden om het leven
zijn gekomen. Tevens begint onze visschersbevolking ook ongerust te
worden over het uitblijven van andere booten. Een stoomtrawler ver
keert op 7 mijl van IJmuiden in nood. De schoorsteenen en brug zijn
weggeslagen.
Behalve in ons land, heeft ook de storm elders slachtoffers geëischt.
Aan de Engelsche kust is een Letsch schip vergaan, waarbij 18 mannen
den dood in de golven hebben gevonden, Nabij de Elbemond is een
Duitsch lichtschip gekapseisd en van de 15 opvarenden heeft men
geen spoor gevonden.
Ook de Deensche kust is door den storm zwaar geteisterd en ook
daar heerscht ongerustheid bij allen, die zeevarende verwanten
hebben.
Ondanks het zware weer heeft men toch ook succes kunnen boeken
in den strijd tegen de opgezweepte watermassa's en verschillende
schepen, o.a. de „Kurt Hartwig Siemers" en de „Schwaben", zijn be
houden binnengebracht of hebben het, als de „Greta Glad", weten te
klaren.
Ernstige rampen aan Engelsche
en Duitsche kust.
Hedenmorgen was het weer veel beter, al
hoewel er nog een flinke bries stond. De „Van
Oldenbarneveldt", die reeds eergisteren nabij
de haven was, heeft van de gunstige weers
gesteldheid geprofiteerd en kwam omstreeks
negen uur de haven binnen.
Eenige van de door den storm opgehouden
uitgaande schepen, hebben weer zee kunnen
kiezen. De trawlers die gisteravond en heden
nacht binnen kwamen, hebben het op de
thuisreis zeer slecht gehad, maar gelukkig
mogen we hopen, dat op de trawlervloot geen
menschenlevens te betreuren zijn. Hoe slecht
het wel was, mag blijken uit het feit, dat de
stoomtrawler „Flamingo" twee volle etma
len nooaig had, om van Terschelling naar
IJmuiden te stoomen.
Het eerste visschersvaartuig, dat gisteren
binnen kwam, was de logger KW 29. Juist
voor donker was de logger voor de pieren,
en onder de oogen van tallooze kijkers, ma
noeuvreerde het vaartuig, dat geweldig heen
en weer werd geslingerd, de pieren in.
De logger lag bijna dwars op zee. toen hij
tusschen de havenhoofden door, de haven
binnen kwam.
Nog een logger bij
IJmuiden vergaan?
Men maakt zich In IJmuiden ern
stig ongerust over het lot van den
logger SCH 179, die ruim veertien da
gen geleden van Scheveningen uit
naar de liaringvisscherij was ver
trokken. Reeds gistermorgen kwam
er een bericht, dat ernstige vrees
deed rijzen, dat dicht bij IJmuiden
nog een scheepsramp had plaats ge
vonden.
De loodsboot rapporteerde nl. niet
ver van de brulboei een mast van een
logger te hebben zien ronddrijven.
Verder is gistermiddag op het strand
nabij eht Fort een scheepsboot
aangespoeld. Men meende eerst, dat
dit de boot was van de SCH 68, doch
later bleek dat ze het merk SCH 179
en den naam „Corns. Vrolijk" droeg.
Indien de vrees mocht blijken ge
grond te zijn, zou het schip met man
en muis zijn vergaan en zouden be
halve de vijf slachtoffers van de
SCH 68, nog veertien menschen om
het leven zijn gekomen.
Over eenige andere loggers maakt
men zich eveneens ongerust.
De „Norburg" had het
zeer moeilijk.
Het Duitsche stoomschip ..Norburg" dat in
den loop van den dag assistentie had ge
vraagd in verband met zijn precaire positie
stoomde om de Oost, teneinde te trachten
den Eems binnen te vallen. De motorredding-
boot „Brandaris" van de Noord- en Zuid-Hol-
landsche Reddingmaatschappij, die zich op
weg naar het in nood verkeerende schip be
vond, keerde terug, toen de schipper vernam,
dat de sleepboot „Holland" van de N.V.
i Doeksen en Zoon het schip naderde. De
.Holland heeft aan de „Norburg" vastge
maakt. doch later is de verbinding verbro
ken.
Het Duitsche schip verkeerde nog steed5
in groot gevaar. Het eerste luik was gehee'
ingeslagen en er kwam veel water binnen
Door aanhoudend olie op de golven te stor
ten tracht men de kracht van de zware
grondzeeën te verminderen. De sleepboot
„Holland" heeft op het eind van den avonc
opnieuw een verbinding tot stand kunnen
brengen.
Een later bericht meldt, dat de
„Norburg" den storm van gisteren te
boven is gekomen en veilig de haven
van Borkum is binnengebracht.
De motorreddingsboot „C. A. den Tex" heeft
aan de Noordkust van Friesland bij den
Zwarten Haan van een in nood verkeerend
aak-schip de opvarenden drie mannen,
een vrouw en twee kinderen gered en is
daarmee Dinsdag om half vijf in de haven
van Harlingen teruggekeerd.
Motorscheepje bij Hollum gestrand.
In den afgeloopen nacht is het motorscheep
je „Midsland", schipper-eigenaar D. Borsch,
wonende te Midsland, te Hollum (Ameland)
gestrand. Het scheepje, dat achter een zand
bank is geslagen, ligt zoo hoog, dat het ge
lost kan worden, reeds gistermorgen waren de
schipper en de knecht door de reddingboot
„Brandaris" van boord gehaald. De „Mids
land", welke met stukgoederen geladen is,
was op weg van Amsterdam naar Terschelling.
De mogelijkheid het scheepje vlot te brengen
is vrijwel uitgesloten. Men is van meening, dat
het als verloren moet worden beschouwd.
Het Belgische sleepschip „Francisca" schip
per Peters, is tengevolge van het stormweer
tegen het remmingwerk van de spoorbrug te
Viake gevaren, waardoor deze ernstige be
schadigd werd. Het schip kreeg een groot
gat en moet gerepareerd worden alvorens te
kunnen laden.
Bij het uitloopen van de Wemeldingsche
Vley, is gistermiddag het Nederlandsche sleep
schip „Maria", schipper Vermeulen, omgesla
gen en gezonken. Het schip was geladen met
bieten en op weg van Breskens naar Din tel -
oord. De bemanning werd door de sleepboot
„Zeehond" gered en te Bruinisse aan wal ge
bracht.
Waarschuwing voor de
scheepvaart.
De hoofdingenieur-directeur van den Rijks
waterstaat in de directie Noord-Holland deelt
het volgende mede:
De logger Schev. 68 is Dinsdagmorgen ge
zonken binnen de Noordpier van IJmuiden.
Het wrak zit ongeveer Zuidoost ten Oosten van
den kop van de Noordpier op 125 a 150 meter
afstand.
Binnenkomen is wel mogelijk, mits men
vermijdt benoorden bovengenoemde lijn te
komen.
De „Kurt Hartwig Siemers".
Dinsdagmiddag om twee uur is de sleep
boot „Witte Zee" van L. Smit en Co.'s inter
nationale sleepdienst er in geslaagd een tros
over te brengen op de „Kurt Hartwig Sie
mers". De sleep zette koers naar Hoek van
Holland, waar men later veilig is binnen ee
komen.
S.s. „Schwaben" vlot
gebracht.
Dinsdagmiddag te ruim twee uur zijn vijf
sleepbooten van L. Smit en Co.'s internatio
nale sleepdienst, de „Blankenburg", „Maas",
„Achilles", „Minerva" en Rector" er in ge
slaagd het Duitsche s.s. „Schwaben" van den
Norddetuscher Lloyd uit zijn benarde posi
tie te Hoek van Holland te bevrijden.
De „Schwaben" is opgestoomd naar Rot
terdam.
Vijftien dooden.
Het lichtschip „Elbe" is gistermiddag
tijdens den orkaan gekapseisd. Vol
gens een ooggetuige, den kapitein
van een Engelsch schip, werd het schip
door een grondzee gegrepen. Men
heeft van het vaartuig niets meer
vernomen. Aan boord bevonden zich
15 mannen, die, naar men moet aan
nemen, om het leven gekomen zijn.
Het bergingsvaartuig „Hermes" dat
van Cuxhaven uitvoer moest onverrich
ter zake terugkeeren, daar het tegen
de hooge, holle zee niets kon uit
richten.
Op de kust van Argyllshire is een
schip vergaan, dat zeer waarschijn
lijk het Letsche stoomschip Helena
Faulbaum is, waarnaar men tever
geefs heeft gezocht.
Verscheidene lijken zijn aan wal ge
spoeld. Tengevolge van den storm zijn
de telefoon- en telegraafverbindingen
met de kust onderbroken. Men vreest
dat van de Helena Faulbauma geen
mensch in het leven is gebleven., na
dat het gisterennacht op de kust van
A'-r,-'-,lsh!rp was gestrand.
Het schip had een bemanning van
18 personen.
Aan de Duitsche kust.
Ook aan de Duitsche Noordzeekust heeft
een hevige storm gewoed. Het Britsche tank
schip „Laurel Wood" geraakte voor Brunsbut-
tel in gevaar, verscheidene sleepbooten zijn
uitgevaren om hulp te bieden.
Op het eiland Helmsand ten zuiden van
Buesum zijn zeven werklieden geïsoleerd. Zij
hebben een toevlucht gezocht in een hutje,
dat op dit eiland staat. Een schip is uitge
varen om hen te helpen, doch het moest on
verrichter zake terugkeeren.
Trawler met groote schade
binnengeloopen.
Een hedenmorgen half twaalf te
IJmuiden binnengekomen logger heeft
gerapporteerd, dat op ongeveer 7 mijl
van de haven een stoomtrawler in
nood verkeert. De brug en de schoor
steen waren weggeslagen. In verband
met dit bericht is te ongeveer 12 uur
de „Neeltje Jacoba" uitgevaren om zoo
ncodig hulp te verleenen.
Later wordt gemeld:
De trawler, de Adriatic IJM 18, is,
ondanks de groote schade, die hij had
opgeloopen, er in geslaagd, op eigen
kracht in de haven binnen te komen.
De Neeltje Jacoba, die het schip te
gemoet gevaren was, en steeds in de
nabijheid gebleven, om zoo noodig hulp
te verleenen.
Reddingsboot loopt schade op.
De reddingsboot „Insulinde" van de Noord
en Zuidhollandsche Reddingsmaatschappij is
hedenmorgen te half acht in Oostmahorn
teruggekeerd.
De bemanning van de boot, welke den ge-
heelen nacht in de nabijheid van het Duit
sche s.s. „Norburg" is gebleven, heeft een
zwaren tocht gehad. Een zoeklicht van de
„Insulinde" is afgebroken terwijl een uitlaat
pijp van den motor is weggeslagen.
Versterking van Frankrijk's
noordgrens?
Nu België zijn zelfstandigheidspolitiek
gaat voeren.
PARIJS, 28 Oct. (Reuter). In verband
met een mogelijke reis van Daladier en gene
raal Gamelin naar het Noorden des lands,
schiijft de Matin, dat nieuwe credieten zui
lenen worden gevraagd tot het bouwen van
versterkingen aan de Noordgrens, welke ten
gevolge van het neutraliteis-besluit van
België in het vervolg ook in staat van ver-
dediigng moet worden gebracht.
DUITSCH STOOMSCHIP OP DE MERWEDE
AAN DEN GROND.
SLIEDRECHT, 28 October. Het Duitsche
stoomschip „Karlsruhe" groot pl.m. 1200 ton
thuisbehoorende te Hamburg, is hedenmorgen
tengevolge van het slechte' weer, op den
Zuidelijken oever van de Merwede bij Slie-
drecht geloopen.
Het schip zit eenige meters omhoog. Ge
tracht zal worden de „Karlsruhe" bij hoog
water vlot te sleepen. Het schip is geladen
met stukgoederen.
Het woord is aan....
Lavater:
De wijze van geven toont
beter het karakter van den
gever dan de gift zelf.
(In België is een comité opge
richt om een huwelijksgeschenk
aan te bieden aa:i PrUises Juliana
en Prins Bernhard namens de
Belgische vluchtelingen, die tijdens
den wereldoorlog in ons land
gastvrijheid genoten.)
't Is alweer meer dan twintig jaar geleden,
Dat stroomen stakkers uit het Belgeniand,
De grenzen in ons Zuiden overschreden
En Neèrland reikte hun de broederhand.
De krijg had hen van huis en hof verdreven,
Zij kwamen hier in doffe wanhoop aan,
Zou Nederland hun rust en bijstand geven?
Toen heeft ons land zijn broederplicht
gedaan.
Zij hebben bij ons onderdak gevonden,
Zij werden hier gesteund, gekleed, gevoed,
Wij hielpen hen. omdat wij helpen konden,
Zooals men onder goede broeders doet.
Als wij dit van 't gezichtspunt uit bekijken,
Van hem, die zulk een broederdienst bewijst,
Dan drukken wij de hand, die zij ons reiken
Maar zeggen: daarvoor is geen dank
vereischt.
Wanneer nog ooit, wat God moge verhoeden,
Dezelfde toestand eens werd omgekeerd.
Dan zoudt gij zeker ook de onzen voeden,
En steunen zonder dat gij dank begeert.
Maar dat de Belgen hierin anders denken,
Is een gevoel, dat men begrijpen kan
En 't denkbeeld om straks een cadeau
te schenken
Aan 't jonge paar. is een ontroerend plan.
't Is geen vereffening van oude schulden.
Omdat een schuld hier nimmer heeft
bestaan.
Maar wel een fijngevoelde vriendschapshulde
En die verleent er groote waarde aan.
P. GASUS.
BRENG ZON IN UW WONING met
KROON- BEHANGSELS.
Alléén Gr. Houtstraat 179, Telefoon 14269.
(Adv. Ingez. Med.)
SCHRIJVERS AVOND DER
JONGEREN VREDES ACTIE
is wegens ziekte van verschillende sprekers
uitgesteld tot ZONDAG 1 NOVEMBER a.s.,
:.15 uur
GEM. CONCERTZAAL.
(Adv. Ingez. Med.)
Vraagt z i c h t ze n d i n g.
Gierstraat 20 - Tel. 14651
(Adv. Ingez. Med.)
DE STORM HEEFT VELE SLACHTOFFERS
GEëlSCHT; EEN TWEEDE LOGGER IS
VERGAAN.
pag. 1 en 2
Eén der geredden van de SCH. 68 is nog
overleden.
pag. 2
De burgeroorlog in Spanje. Franco's troepen
in den aanval aan het zuidelijk front.
pag. 4
Voorbereidingen van de driemogendheden-
conferentie te Weenen.
pag. 4
Minister van Scliaik heeft in de Tweede Ka
mer de pachtwet verdedigd.
pag. 3
ARTIKELEN ENZ.
Mr. E. Elias: Het hoedje van Mevrouw.
pag. 3
Jhr. dr. J. C. Mollerus: De wet op het afbe-
talingsbedrijf.
pag. 11
Van een medewerker: De Engelsche regeering
zoekt soldaten.
pag 4
K. de Jong: Eerste concert der Haarlemsche
Bachvereeniging.
pas 10
1 B. Schuil: Thalia.
Pag. 10
J. H. de Bois: Haarlem's Kunstbezit.
pag. 3
H- D. Vertelling: De drie wenschen.
pag. 6
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 7.
