Films van deze week
Het leven begint
Laughton speelt
Rembrandt
Komedie Om Geld
opnieuw
The general died
at dawn
LITTERAIRE
KANTTEEKENINCEN
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1936
H A A REE M'S D A G B E A D
FILMN1E UWS
Nederlandsche film
van Max Ophuls
Met „Komedie om geld", heeft de Neder-
lantische film zich op nieuwe, tot nu toe on
bekende paden begeven en het doet goed te
mogen constateeren. dat deze ingeslagen weg
ongetwijfeld tot succes geleid heeft.
Cinema
Rini Otte als Willy Brand in de Nederland
sche film „Comedie om Geld".
(Luxor-Theater.)
Op voor een Nederlandsche film ongewone
wijze wordt de film ingeleid door een clown
explicateur, die de voornaamste artisten aan
het publiek voorstelt en zich laat voorstellen.
Telkens weer komt óf zijn kop alleen of de
clown in zijn geheel te voorschijn en onder
streept door een lied, een nu eens scherp, dan
weer ernstig, soms spottend woord, het ge
beuren op het witte doek.
De hoofdrollen zijn in handen van Herman
Bouber. Cor Ruys. Mathieu van Eysden en
Rini Otte.
De drie eerstgenoemden toonen zich hier
filmartisten, die tot de allerbesten der Ne
derlandsche artisten gerekend mogen worden.
Rini Otte kon ons minder bekoren van haar
betrekkelijk onbeduidend rolletje heeft ze toch
niet kunnen maken, wat er van te maken
zou geweest zijn. Als haar rolletje niet noodig
was geweest om de figuur van Bouber nog
meer relief te geven, dan zou o.i. die heele
rol niet noodig geweest zijn.
Het gegeven van „Komedie om geld" is het
vo.gende:
De geldlooper Bank (Herman Bouber) die al
vijfentwintig jaar zijn werk trouw en eerlijk
gedaan heeft, raakt op onbegrijpelijke wijze
een groote som geld kwijt. Hij kan niet ver
oordeeld worden omdat niet te bewijzen is,
dat hij het geld verduisterd heeft, maar de
bank stelt verder geen prijs meer op zijn
diensten, hij wordt dus ontslagen. Er breekt
een moeilijken tijd aan voor hem en zijn
dochter (Rini Otte) en ook zijn zwager
(Mathieu van Eysden). Die zwager is een glad
de jongen, een hondenkoopman, die steeds
denzelfden hond verkoopt. Dat kan hij mak
kelijk doen, want als hij zijn geld binnen
heel't, gaat hij weg, maar als hij een eind
weg is. fluit hij op een bepaalde wijze, waarop
de hond zich losrukt van zijn nieuwen eige
naar en weer naar zijn
ouden baas rent. Als het
toppunt van ellende be
reikt is, komt er plots uit
komst; de gewezen bank-
looper wordt tot mede-directeur van een
concern gebokst, waarom dat gebeurt
is alleen den mededirecteur (Cor Ruys)
en den commissarissen bekend en ook
ons. omdat de man van de proloog het ons
vertelt. Hij voelt zich op den duur niet op
gewassen tegen het directeurtje-spelen en
neemt zijn ontslag. Daarna dreigt weer de
gevangenis maar gelukkig komt de gewensch-
te opheldering. Het scenario is geschreven door
Walter Schlee, de muziek door Max Tak en de
liedjes zijn van Alex de Haas. De regie was
in handen van Max Ophüls, die op knappe
wijze verschillende aardige dingen heeft ver
werkt, soms in details verrassend goed, ook.
al komen er wel eenige onwaarschijnlijkheden
in de film voor.
Men mag over een dronkemansscene in de
film denken zoo men wil en spreken van een
goedkoop succes, maar zooals de kroeg en
later de keldersène door Bouber en van Eys
den gespeeld worden, is zoo levend en zoo echt.
dat het in hun soort juweeltjes zijn.
De rol van het jongetje, door wiens han
delwijze eigenlijk het heele drama zich ont
ketend heeft, werd heel goed gespeeld door
S. Lopes.
Resumé: Sen Nederlandsce film die einde
lijk beloften voor het Nederlandsche pro
duet inhoudt en die gedragen wordt door de
acteurs Bouber, Ruys en van Eysden.
Luxor
„Slotaccoord" van
Detlef Sierck
Oudejaarsavond. New York viert den over
gang van oud op nieuw in luidruchtige stem
ming. Champagnekurken knallen, glazen
gaan omhoog, muziek en zang vullen de dans
zalen, waar de confetti even kwistig neervalt
als buiten de sneeuwvlokken. Dan een glimp
van laten boemelaar, die, onzeker van gang
en spraak, den tocht naar huis aanvaard
heeft. Een zwakke bundel maanlicht be
schijnt een bank, waarop een beweginglooze
gestalte zichtbaar wo'rdt. De boemelaar stapt
er op af. draait een paar keer om de bank
heen en houdt een verward betoog tot den
man, dien hij voor een lotgenoot houdt. Maai
de roerlooze figuur reageert niet en. plotse
ling dringt het besef in het brein van den
feestvierder door: dood
Met dit suggestieve
contrast vangt de film
„Slotaccoord" aan. Het
is de ontroerende in
zet van een verhaal,
dat sober weergegeven en van alle effecten
ontdaan, den beschouwer van het begin tot
het eind zeer sterk geboeid houdt
Regisseur Detlev Sierck heeft de film voor
treffelijk opgebouwd, in feillooze logica vol
gen de scènes elkaar op. ofschoon de camera
ons oogenschijnlijk her- en derwaarts sleept.
Over de geheele handeling ligt een spanning,
die geleidelijk opgevoerd wordt en haar cli
max vindt in de rechtszaalscène aan het slot.
waar de hoofdfiguren in een geladen atmos
feer tegenover elkaar staan.
Over den inhoud van het stuk zullen wij
het stilzwijgen bewaren, want „Slotaccoord"
is een film, die niet in de laatste plaats haar
belangrijkheid aan handeling en intrige ont
leent. Een film. die gezien en niet vooraf ver
teld moet worden.
Kunnen wij de regie voortreffelijk noemen,
evenzeer mag dit praedicaat aan de vertol
kers der hoofdrollen worden uitgereikt. In
het bijzonder is het Maria von Tasnady, die
met haar ontroerend-zuiver gespeelde rol van
de jonge moeder op den voorgrond treedt.
Naast haar dient de kleine Peter Bosse ge
noemd te worden, een jochie, dat geluk
kig volkomen kinderlijk speelt en er geen
volwassen-acteursmanieren op na houdt. Lil
Dagover. die van haar talent nog weinig
heeft ingeboet, Willy B'irgel, Theodoor Loos
en Maria Koppenhö'fer hebben verder het
hunne aan het kunstzinnige peil van de film
bijgedragen,
Het fameuze slotkoor uit Beethoven's Ne
gende. waaraan het stuk zijn titel ontleent,
wordt uitgevoerd door het orkest van de Ber-
lijnsche Staatsopera en de Berlijnsche So-
listenvereenlging.
Resumeerend een film, die èn wat regie èn
wat spel betreft van hoog artistiek gehalte is.
Het bijprogramma bevat de wekelijksche
journaals, waarbij opnamen zijn van het be
zoek van prins Bernhard aan Schiphol, en
een, kluchtig teekenfilmpje.
Madeleine Carroll
en Gary Cooper
De film „Chineesch Goud", welke onder
den naam „the general died at dawn" is ver
vaardigd, verplaatst ons naar het door bur
geroorlogen verscheurde China, waar een
opstandelingengeneraal. Yang, (Akim Tami-
roff), de bevolking knecht en uitplundert.
Tegen hem ontstaat verzet, dat in hêt- diep
ste geheim moet werken, want Yang is een
machtig, een heersehzuchtlg en een wreed
generaal. Hij eischt de volstrekte gehoor
zaamheid, ook van ziin vijanden.
Een jonge blan-
Frans Hals1 *e' °'Hara'
de partij der ver
drukten op, tegen
den machtige.
Doch er zijn machten, die hem "tegenwerken.
Er Is de ziekelijke, ten doode opgeschreven
Peter Perry, die voor Yang werkt en die een
kostbaar werktuig vindt in zijn dochter, de
aantrekkelijke Juddy Perry (Madeleine Car
roll). Zij wil niets van de praktijken van
haar vader weten, maar ja, de man is ten
doode opgeschreven en wil zoo graag zijn
overtocht naar Amerika verdienen, met wel
ke middelen dan ook. En zij zwicht. Zij is
immers toch reeds een misdadige, wat doet
het er dan toe? Doch als zij den jongen
O'Hara, die het groote kapitaal, dat moet
dienen voor de bevrijding van het volk. moet
wegbrengen, in den trein gelokt heeft reali
seert zij zich, dat zij hem lief heeft.
Het is te laat. generaal Yang zal den trein
aanhouden. Hij houdt den trein ook aan, en
op O'Hara wordt het geld gevonden. Peter
Perry (Porter Hall) zal het meenemen en
er wapens voor koopen. maar niet vóór, doch
tegen het Chineesche volk.
Dan vangt een reeks avonturen aan. waar
bij allen wild heen en weer geslingerd wor
den door een wispelturig lot. Nu eens zijn zij
de baas, hebben zij het geld en een revolver
in de vuist, dan weer behaalt Yang de zege
en rest hun niets dan met omhoog geheven
handen te gehoorzamen en den Oosterschen
heerscher te volgen.
Doch ook hieraan komt een einde. Op het
oogenblik, dat Yang hun doodvonnis heeft
uitgesproken, overvalt hem zijn zwakte. De
omstandigheden, welke, dat houden wij voor
u geheim, leiden per toe. dat hij roemloos zal
verdwijnen. Doch dat wil hij niet, want
Yang is een trotsch, een hoogmoedig man.
En zoo eindigt deze film vol spanning, vol
gevaren, avonturen en gevechten, zooals men
wel moest verwachten.
Het is voor hen, die van een spannend
drama, waarin op groote schaal gevochten,
geslagen en lief gehad wordt, een prachtige
film.
Het voorprogramma bevat behalve het
journaal een teekenfilm, waarin Betty-Boop
het leven van een jong poesje redt, met de
komische bijkomstigheden, die deze teeken
films steeds zoo amusant maken.
FILMKUNST.
Een film van Ruttmann
in het bij-programma
Ook Haarlem heeft zijn Reanbrandt-preimière
gehad. Een grootsteeds aandoende première,
met de uitverkochte
defilm van Laughton, waarbij de entourage
terugvalt, en een groot kunstenaar overblijft.
Die kunstenaar is Rembrandt, maar het is ook
Laughton.
Indië in Nederland door de
film.
Galavoorstelling in het Odeon-theater.
De stichting „Indië in Nederland door de
film" heeft Vrijdagavond in het theater Odeon
te Den Haag een Indischen gala-avond gege
ven.
Zooals bekend, beoogt „Indië in Nederland
door de film" (bij afkorting I.N.E.F. genoemd)
Indië en Nederland nader tot elkaar te
brengen, door Indië in al zijn geledingen door
middel van de film bij het Nederlandsche
publiek meer bekend te maken.
I.N.E.F. had voor dezen avond een film doen
vervaardigen uit het archief van Willy Mul
lens. Voorts had men de beschikking gekre
gen over eenig filmmateriaal van 'net Algem.
Ned.-Ind. Filmsyndicaat, dat met ingang van
1 Januari a.s. de Nederlandsche bioscopen zal
voorzien van Ned.-Indische filmjournaals.
Tenslotte had de eerste vertooning plaats
van een Indische speelfilm „Pareh", „De
kracht van de kris", welke film vervaardigd
is door de heergn Albert Balink en Mannus
Franken, thans ^werkzaam bij het Algemeen
Ned.-Ind. Filmsyndicaat.
jRembrandt
zaal en een uitgelezen
publiek. Een première,
die tevens een wel
verdiend succes werd
voor Laughton. Want hij is het, die de geheele
film draagt, die boeit en de aandacht gevan
gen houdt. Maar daarover straks.
Het verzorgde voorprogramma begint met
het buiteinlandsch nieuws van Fox Movietone.
Een korte schets, „Tooverklokken" volgt, met
sierlijken dans en luchtige muziek. Dan pas
seert het binnenlandsch nieuws de revue, een
kaleidoscoop van klanken en beelden, om ge
volgd te worden door een opmerkelijk f limp je
van Ruttmann, „Schip in Nood". In dit korte
stukje rolprent, wordt in schrijnende con
trasten het werk van de zeehelden, die er met
gevaar voor eigen leven op uit trekken, als de
makkers op zee in nood zijn, uitgebeeld, wars
van alle valsche romantiek. Knappe fotografie
en suggestieve montage geven een resultaat,
dat bijzonder gunstig afsteekt, bij wat in den
regel de korte filmpjes brengen.
Tenslotte een geestig teekenfilmpje van
Walt Disney. „Ali Baba ende poes", waar
in op aardige wijze de mogelijkheden, welke
een teekenfilmpje nu eenmaal biedt, uitgebuit
worden.
Dan flitst het licht aan, en de heer G. D.
Gtratama, directeur van het Frans Halsmuseum
spreekt een kort inleidend woord tot de
Rembrandt-film.
Rembrandt, aldus de heer Gratama, is de
film. waarnaar Holland, het land van den
grooten schilder, verlangend heeft uit gezien.
Doch de naam Rembrandt is voor velen, slechts'
een klank. Misschiein, dat men dooi- de film
weer eenig contact met de figuur en het werk
van den schilder zal krijgen. De figuur, die
daar staat in onze geschiedenis, een succesvol
en glorierijk begin, een einde in armoede en
ellende.
Als men door de film tot het werk van Rem
brandt komt, zal men ontroerd worden door
het licht en de schoonheid daarvan. Op Rem
brandt is toepasselijk, wat bij het overlijden
van Leonardo da Vinei gezegd werd: „De na
tuur zal niet in staat zijn, een tweeden Rem
brandt voort te brengen".
Dan begint het groote kijkspel, dat de film
Rembrandt is geworden. Een kijkspel, dat mis
schien te veel film is gebleven, ondanks den
tekst van Zuckmayer en ook ondanks het
kunstenaarsschap van Laughton. Deze figuur
is het, die de film desondanks, tot iets heel
bijzonders en waardevols maakt, een film, die
men moet zien, omdat zij ons dichter brengt
én tot Rembrandt, én tot Laughton.
De hoogtepunten zijn wel die, waar deze
laatste spreekt. Spreekt, in zijn welluidend
Engelsch, met de dichterlijke woorden van
Zuckmayer, waarnaar wij ademloos luisteren.
Het doet ons denken aan een andere film van
Laughton „Ruggles of Red Gap" waar hij ook
door zijn simpele, haast eentonig uitgesproken
woorden, ons onder de betoovering van zijn
groot talent weet te brengen.
De film van Rambrandt is tevens geworden
JAAP SPEYER REGISSEERT EEN
WEENSCHE FILM,
Onze Weensche correspondent schrijft ons
Onze landgenoot Jaap Speyer zal hier te
Weenen als régisseur optreden bij de opname
voor een populair-wetenschappelijk filmwerk,
dat den naam „Die Geissel dér Menschfteit"
zal dragen. Dit zal een speelfilm worden,
welke zich met onderwerp van een der ver
schrikkelijkste ziekte, den kanker, bezig
houdt. In de hoofdrollen zullen Albert Bas-
sermann, Finny Gebhardt en Annemarie
Hegmer optreden.
NEDERLANDSCH ACTEUR BOEKT
SUCCES TE WEENEN.
Onze Weensche correspondent schrijft ons
Sedert korten tijd treedt eiken avond in
het Kunstlerhaus te Weenen een jonge, zeer
talentvolle Nederlandsche acteur, Harry
Dresselhuys, in een der voornaamste rollen
in een stuk „Das Spiel von Don Quichotte"
van Friedrich Lichtneker en Dora Maria
Brandt, met muzikale begeleiding van Josef
Carl Knaflitsch, op. Op het programma staat
hij vermeld onder den naam „Henk Dressel".
De Weensche bladen schrijven vol waardee
ring over zijn kunst.
De Nederlandsche gezant en zijn echtgenoote
waren van het begin tot het einde bij de eer
ste opvoering de wereldpremière van het
stuk aanwezig.
Achter de schermen heeft Harry Dressel
huys een krans in ontvangst mogen nemen.
dDGRAMNA
Vervolg dansmuziek, 11.3012.00 Gram.pl.
DROITWICH 1500 M.
12.50 Het Londensch Palladium-orkest. 1.50
BBC-Mannenkoor mmv. solisten. 2.20 Tum-
bouwpraatje. 2.40 Fred Hartley's Novelty
kwintet mmv. solist. 3.20 Gram.pl. 4.00 „What
is the Church for", interview. 4.20 Het BBC-
orkest mmv. soliste. 5.20 „What is Spiri
tual Life", causerie. 5.40 Het BBC-Northern
orkest en koren. 6.35 Filmpraatje.^ 6.50 Het
BBC-Theater-orkest en solisten. 7.50 Het Al
fredo Campoli Trio. 8.20 Kerkdienst. 9.05 Lief-
dadigheidsoproep. 9.10 Berichten. 9.25 Radio-
tooneel. 10.50 Epiloog.
RADIO PARIS 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram.pl. 11.20 Pasdeloup-
kamerorkest. 12.20 Orgelconcert. 1.20 Vervolg
kamerorkest. 3.20 Het Goldy-orkest. 5.35 Con
cert. 7.50 Zang. 8.20 en 9.05 Radiotooneel. 11.20
Guillou-dansorkest.
KEULEN 456 M.
5.20 Havenconcert. 7.35 Kamermuziek. 9.o0
Gram.pl. 11.20 Omroeporkest en solisten. 1.20
Cello en piano. 3.20 Omroepkleinorkest. 5.50
Luitrecital. 7.50 Omroeporkest, -koor en so
listen. 9.50—11.20 Omroep-Amusementsorkest
en balalaika-kwartet.
BRUSSEL 322 M.
9.25 Gram.pl. 10.20 Klein-orkest. 11.20 Gram.
pl. 11.50 Salon-orkest. 12.20 Omroeporkest. 1.30
Orgelconcert. 2.05—2.20 Gram.pl. 2.35 Kamer
muziek. 3.35 José Schnyders' orkest. 4.20 Om-
ropkleinorkest. 5.35 Robert de Kers' dansorkets.
6.20 Salon-orkest. 7,20 Vioolrecital. 8.20 Bel
gisch Nationaal orkest, mmv. solist. 19.30 Om-
roepdansorkest. 11,2012.20 Gram.pl.
BRUSSEL 484 M.
9.20 Gram.pl. 11.00 Zangvoordracht. 11.35
Omroepkleinorkest. 12.20 Gram.pl. 12.50 Salon
orkest 1.30 Omroeporkest. 1.502.35 Gram.pl.
2.50 José Schnyders' orkest. 3.20 Symphonie-
orkest van Luik. 5.20 Operettemuziek. 6.20
Voor jongeren. 7.35 Gram.pl. 8.20 Omroep-
roepkleinorkest. 5.35 R. de Kers' dansorkest.
9.05 Radiotooneel. 9.15 Gram.pl. 9.20 Omroep
orkest. 9.30 Vocaal Trio. 9.50 Reportage. 10.30
Gram.pl. 11.20—12.20 Het Omroepdansorkest.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.20 Het Omroeporkest. 8.35 Het Elly Ney-
Trio. 9.20 Berichten. 9.50 Viool en orgel. 10.05
Weerbericht. 10.20—11.20 Het Omroepamuse-
mentsorkest.
ZONDAG 22 NOVEMBER.
HILVERSUM I 1875 M.
8.30 NCRV, 9.30 KRO, 5.00 NCRV, 7.45-
11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding. 9.30 Gram.pl. ÏODO
Hoogmis. 11.30 Gram.pl. 12.15 KRO-Orkest.
(Om 1.00 Boekbespreking). 2.00 Godsd. Onder
richt. 2.30 Gram.pl. 2.35 Opera-uitzending (gr.
pl.). 4.30 Ziekenhalfuur. 4.55 Sportnieuws. 5.00
Ned. Herv. Kerkdienst. Hierna Orgelspel. 7.10
Gewijde muziek (gr.pl.) 7.45 Sportnieuws. 7.50
Causerie namens de R.K. Artsenvereeniging.
8.10 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.20 Gram.
pl. 8.25 Sted Orkest Maastricht mmv. soliste,
9.15 „Aetherparade", Revue-programma. 10.15
Gram.pl. 10.30 Berichten ANP. 10.35 Gram.pl.
10.40—11.00 Epiloog.
HILVERSUM II 301 M.
8.55 VARA, 10.00 VPRO, 12.00 AVRO, 5.00
VARA. 8.00 AVRO.
8.55 Gram.pl. 9.00 Sportnieuws. 9.05 Tuin
bouwpraatje. 9.30 Gram.pl. 9.45 „Van Staat en
Maatschappij", causerie. 10.00 Zondags
school. 10.30 Ned. Herv. Kerkdienst. 12.00 Or
gelconcert. 12.10 Filmpraatje. 12.35 Het Om
roeporkest en Gram.pl. 2.00 Boekbespreking,
2.30 Concertgebouw-orkest en solist. 4.00
Gram.pl. 4.15 AVRO-Dansorkest. 4.55 Sport
nieuws ANP. Gram.pl. 5.00 Gesprekken met
luisteraars. 5.30 „Hoe leer ik denken", cause
rie. 5.50 Gram.pl. 6.00 Sportuitzending. 6.15
Sportnieuws ANP. 6.20 Gram.pl. 7.00 Populair
programma mmv. de „Ramblers" en solisten.
8.00 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.15 Ko-
vacs Lajos' orkest, Orgelspel en Xylofoonsoli.
9.00 Radiotooneel. 9.20 Gram.pl. 9.30 Het Om
roeporkest en soliste. 10.15 Radiojournaal.
10.30 AVRO-Dansorkest. 11.00 Berichten ANP.
O'Hara (Gary Cooper),
generaal Yang (Akim
Tamiroff) en Juddy
Perry (Madeleine Car
roll) in „The general
died at down". (Frans
Hals Theater.)
RADIO MOORS N.V.
KONINGSTRAAT 27, TELEF. 14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR
(Adv. Inqez. Med.)
MAANDAG 23 NOVEMBER 1936.
HILVERSUM I, 1875 M.
NCRV.-Uitzending.
8.00 Schriftlezing; 8.15 Gram.pl.; 10.30 Mor
gendienst; 11.00 Chr. Lectuur; 11.30 en 12.15
Gram.pl.; 12.30 De Gooilanders en Gram.-
platen; 2.00 Voor de scholen; 2.35 Gram.pl.;
3.00 Causerie over kamerplanten; 4.00 Bijbel
lezing; 5.00 Het A'damsch Salonorkest; 6.30
Vragenuur; 7.00 Berichten; 7.15 Vragenuur;
7.45 Reportage; 8.00 Berichten A.N.P.; 8.15
Gram.platen; 9.00 „Bezwaren verbonden aan.
het huisbezoek in de groote stad"; 9.30 Het
A'damsch a capella-koor „Bel Canto", en
Gram.platen. (Om 9.50 Berichten A.N.P.);
10.40 Gram.platen. Na afloop: Schriftlezing.
HILVERSUM II, 301 M.
Algemeen programma verzorgd doon
de VARA.
8.00 Gram.pl.; 10.00 Morgenwijding VPRO.;
10.20 Voordracht; 10.45 Gram.platen; 11.00
Vervolg voordracht; 11.20 Orgelspel; 12.00
Gram.platen; 12.30 De Flierefluiters, zang en
gram.platen; 2.00 Paedagogische lezing; 2.15
Gramplaten; 2.20 Toespraak vanwege het
Zuivelbureau te Den Haag; 2.30 Cello en
piano; 3.00 Causerie over schoonheid in de
poëzie en gram.platen; 4,00 Zang; 4.30 Voor
de kinderen; 5.00 „Melody Circle"; 5,45 Gra-"
mofoonplaten; 5.50 De Ramblers; 6.35 Muzi
kale causerie; 7.10 „Doe het veilig", causerie;'
7.30 „De Krekeltjes", VARA-kinderkoor; 8.00
Herh. SOS-ber.; 8.03 Berichten A.N.P.: 8.10
Oratorium-uitzending; 9.30 Radiotooneel;
10.00 Berichten A.N.P. 10.05 VARA-Groot-
orkest en piano: 11.00 Dansmuziek (Gr.pl.)
DROITWICH, 1500 M.
11.05 Orgelspel; 11.35 en 12.05 Gram.pl.;'
12.20 Religieuze causerie; 12.45 Het BBC-
Northern-Ireland-orkest en het Eglantine
Dames-Trio; 1.35 Orgelconcert; 3.20 Voor de
scholen; 4.20 Fluit en harp; 4.50 Gramofoon-
muziek; 5.20 Causerie over „Thanksgiving
Day"; 5.35 Het Schwiller Strijksextet, en
piano: 6.20 Berichten: 6.40 Landbouwnieuws;
7.00 Het BBC-Midlandorkest; 7.40 Geraldo's
orkest: 8.20 „Religion and the churches",
causerie; 8.50 Gevar. programma; 9.20 Be
richten; 9.40 Buitenlandsch overzicht; 9.55
Cello en piano; 10.55 Het BBC-Theater-Or-
kest en zang; 11.35 Het Grosvenor House
Dansorkest; 11.50 Dansmuziek (Gr. pl.)
RADIO PARIS, 1648 M.
7 20 en 8.20 Gram.pl.; 11,20 Poulet-kamer
orkest; 2.50 Gram.pl.: 4.20 Orkestconcert;
5.50 Parijsch Kamerorkest; 8.20 Zang; 9.05
Parijsch Instrum. Kwintet, piano en voor
dracht; 11.05 Atkins-dansorkest.
KEULEN, 456 M.
5.50 Militair orkest en hoornkwartet; 6.30
Gram.pl.: 7.50 Omroepkleinorkest; 11.20 SA-
orkest; 12.35 Nedersaks. Symphonie-orkest;
3.20 Omroep-kleinorkest; 5 2-0 Militair orkest,
kwintet en Schrammelensemble; 6.20 Con
cert; 7.30 Westduitsch weekoverzicht; 8.20
Populair concert; 10.00 Schaffer-orkest.
BRUSSEL. 322 M.
12.20 Gram.pl.; 12.50 Omroepkleinorkest;
1.30 Salonorkest; 1.50 Gram.pl.; 5.20 Omroep
kleinorkest; 6.50 Gram.pl.; 7.20 Omroepdans
orkest; 8.20 Gram.pl.; 10.30 Gram.platen.
BRUSSEL, 484 M.
12.20 Gram.platen; 12.50 Omroepsalonor-
kest; 1.30 Omroepkleinorkest; 1.50 Gram.
platen; 5.20 Fud Candrix's dansorkest: 6.50
Salonorkest; 8.20 Gram.pl.; 9.00 Cecilia-koor,
solisten en orkest. C.a. 11.10 Omroepdans-
DEUTSCIILANDSENDER, 1571 M.
7.30 Het Berl. Philh. Orkest en cello; 8.30
Gevar. programma; 9.20 Berichten; 9.50 Het
Lutz-kwartet; 10.05 Weerbericht; 10.20 Ge
var. programma.
POPPENKAST.
Er is in den stapel litteraire productie dezer
dagen veel, zeer veel poppenkast, maar met
die van Ch. A. Cocheret kan men zich op-
rechtelijk amuseeren en voor den poppekast-
speler een even oprechte bewondering koeste
ren. De schrhijver van de schetsblaadjes in de
Nieuwe Rotterdammer heeft vijftig stuks
waarvan gebundeld en den bundel als Pop
penkast bij Brusse uitgegeven, na ze van
teekeningetjes voorzien te hebben, die lang
niet slecht zijn, al was het alleen reeds om
dat ze op onopvallende wijze meesters als
Steinlen. Poulbot, zelfs Olaf Jordan in de
herinnering terug roepen. Cocheret beschikt
zoowel als schetsboekenier als wanneer hij de
teekenpen hanteert over de even noodzake
lijke als bewonderenswaardige gaven van den
journalist: hij neemt veel en scherp in zich
op, combineert en associeert gemakkelijk en
bovenal.heeft het Leven lief, want hij
bezit den humor; het vermogen en de dwaas
heid van te zien zonder sarcasme, er het
verdrietelijke van te peilen zonder huilerig
heid, er het geluk van te proeven zonder
overspanning. En de man kan schrijven, als
slechts weinigen die gedwongen zijn dagelijks
hun stukje op tijd klaar te hebben. Laten er
enkele verfomfaaide blaadjes in zijn schets
boek zitten, voor ruim negentig procent zijn
ze, elk afzonderlijk bekeken, gaaf en volko
men af. Dan hebben ze nog iets afzonderlijks.
Achter het meeste van zijn grapjes en gees-
tigheidjes blijft men een man van bescha
ving, een érudit voelen. Hij wordt nergens
humorist, en zeker in de beste stukjes niet.
doch weet die zoo te construeeren dat hij
juist waar dat gevaar dreigt kan uitscheiden.
Ik wil eerlijk bekennen dat ik ze in de krant
meestal eer en met meer genoegen las dan
de onverteerbare geleerdheid over kunst, die
andere pagina's plegen te brengen. Die dag
boekblaadjes zijn in hun soort zelf kunst en
misschien van de moeilijkste, Maar ze hebben
het voox-deel èn het bezwaar van hun wezen.
Geniet ze als specerij bij den maaltijd die een
moderne krant dagelijks biedt, maar lees er
geen vijftig achter elkaar. Tot mijn schrik
bemerkte ik daarvan de nadeelige gevolgen bij
mezelfterwijl ik toch voor dit soort
werk groote bewondering in voorraad heb.
Misschien had op den omslag van den bun
del, beter dan de marionetten, het embleem
gepast, waarmee een fabrikant van ons na
tionaal apéritif zijn waar aanprijst: de be
ruchte kelderkruik en „lederen dag één glaas
je". Ik beveel het recept, met eenige ruimte
van opvatting dan, ook voor de vertooning
van Cocheret's Poppenkast aan. Dan zal men
het minst missen van de opmerkelijke quali-
teiten, die dit journalisten-werk eigen zijn.
Als de meeste voor humor gevoelige men-
schen is ook Cocheret een dierenvriend. Met
hoe groot meegevoel heb ik, na vier jaar.
„Honkie" weer herlezen. Cocheret is hier ver
want aan onzen grooten vriend Léautaud die
te midden van zijn katten verteederd kon zijn,
na over de menschen zijn niet malsch woordje
gezegd te hebben. Telkens weer, over poesen
en vogels sprekend, toont de schrijver zich
een vriend der beesten. Natuurlijk zal een
Walvaart naar Hois ter Doin een breeder
schare vermaken, maar artistiek beschouwd
liggen ln Honkie en Hois ter Doin< de beide
polen van Cocheret's prestaties en neigt mijn
waardeering meer naar de eerstet dan naai
de tweede. Een aangenaam en in onze taal
vrij zeldzaam genre van litteratuur wordt door
dezen bundel vertegenwoordigd en dat op lof
waardige wijze.
Een ander soort poppenkast vertoont ons
Leonard Ostendorf in zijn verhaal „Film-
stad" (Bussum Van Dishoeck). Deze „oor
spronkelijke roman" is opgedragen aan Buziau
en „speelt" in Filmstad, het Hollandsch Holly
wood, waar de vaderlandsche film-industrie
gebakerd en gekoesterd wordt. Een milieu
derhalve, dat in „het brandpunt der belang
stelling" staat en waarin de lezer, binnenge
voerd zijnde met alles wat met het bioscoop
bedrijf in verband staat, kan kennismaken.
Bioscoopconfliet, vermakelijkheidsbelastlng
intrige, van alles en nog wat komt aan het
spel te pas en door alles heen loopt de draad
van de Liefde anders zou het geen roman
zijn. Alleen met litteratuur heeft dit alles niet
veel te maken. Onderhoudend is het zeker voor
wie zich voor de wereld, waarin men zich
verfilmt interesseert, maar als wij ons niet
bedriegen, is daar al eens meer een roman
uit gefabriekt. Aan de oorspronkelijkheid van
deze twijfelen wij niet, wel aan de kunst
waarden.
Doch ook onze litteraire artisten laten ons
dit jaar weer niet in den steek. Daar is er
geloof ik, geen enkele of hij heeft zijn turfje
ter markt gebracht. Daar is Jo Otten die met
„Muizen en demonen" optreedt, Constant van
Wessem, die bij dezelfde uitgevers (Van
Loghum Slaterus) een roman „Margreet ver
vult de wet" publiceert.
Top Naeff brengt dit jaar een bundel ver
halen onder den titel „Juffrouw Stolk" (van
Holkema en Warendorf) en diezelfde uit
gevers zonden een „In Memoriam J. Slauer-
hof". waarin alles wat tijdens zijn ziekte en
sterven geschreven werd. verzameld is.
Maurits Dekker zet zijn historisch-romantisch
werk voort met „Oranje en Alva's Tyranniek
bewind" (Uitg. Querido) en nu hebben wij
nog pas de laatst-ontvangen boeken dier
schrijvers, die op het voorplein der belang
stelling staan, vermeld. Met de belangstel
ling die zij verdienen zullen wij ze hier uit
voeriger bespreken.
Voorloopig zij enkel de verschijning ver
meldt.
J. H. DE BOIS. i
