„Nachtenlang gemarteld
door Indigestie"
f 0.40 en f 1.25 per pak
Het Haarlemmermeer voor 100 jaar
AKKERTJES ükCHETS)
RECTIFICATIE
DIGESTIF RENNIE
VRIJDAG 27 MOVE M BEK 1936
H A A R E E M'S DAGBES D"
17,
De storm van 29 November 1836 doet tot
droogmaking besluiten.
Het Haarlemmermeer op het einde der Middeleeuwen. (De streepjeslijn
omgrenst den lateren Haarlemmermeerpolder.)
Ons volk heeft eeuwen-lang strijd moeten
voeren tegen het water. Een belangrijke over
winning werd echter geboekt door het droog
maken van meren en plassen, waarmee reeds
in de 16e eeuw een begin werd gemaakt. Voor
al in de 17e eeuw werden groot droogmakerijen
tot stand gebracht. Maar het grootste meer,
het Haarlemmermeer bleef onaangeroerd
liggen; men durfde toen nog niet overgaan
tot leegmalen van een waterplas van 18000
H.A. Oorspronkelijk waren er 3 meren, het
Spieringermeer, het Haarlemmermeer en het
Leidschemeer welke onderling door water
wegen verbonden waren. Tot het einde der
Middeleeuwen bleef deze toestand zoo bestaan
en besloeg het wateroppervlak van de 3 meren
nog geen 6000 H.A. Het tusschenliggende land
brokkelde echter steeds meer af, de zwakke
veengrond bood weinig weerstand, zoodat op
het einde der 16e eeuw er één groote water
massa was. Voor de omliggende plaatsen be-
teekende dat een voortdurende bedreiging.
Terecht sprak men van het Haarlemmermeer,
als van den waterwolf. Om het gevaar voor
goed af te wenden, wat er maar één afdoend
middel en dat was het meer droog te maken.
Zoodoende is te bergijpen, dat plannen tot
droogmaken al heel oud zijn. Het eerste plan
dateert van 1617, toen een zekere A. de Hoog
aan de Staten van Holland octrooi vroeg ter
bedijking van Haarlemsche en Leidsche meer.
Er werd echter afwijzend over beschikt. Meer
bekendheid verwierf het ontwerp van Adri-
asnsz Leeghwater, een molenmaker en land
meter uit de Rijp. Hij zette zijn plannen tot het
maken van een dijk en ringvaart en daarna
het droogmalen door windmolens uiteen in
zijn Haarlemmermeerboek (1643). Hoe knap
en deskundig het ontwerp van Leeghwater ook
was, men durfde er toen nog niet aan be
ginnen.
Honderd jaar later.
Een eeuw lang bleef de zaak rusten. Eerst in
1742 werd op last van de Hoogheemraden van
Rijnland door Cruquius (Kruik) een ontwerp
tot droogmaken van het Haarlemmermeer in-
diend. Het plannen maken was weer begon
nen, want na die van Cruquius zijn er nog
verscheidene ter tafel gebracht. Zelfs tijdens
de regeering van Lodewijk Napoleon bleek er
nog belangstelling voor deze zaak te bestaan
en zoo gelastte de minster van Binnenlandsche
Zaken aan Dr. A. van Blanken om een ont
werp in te dienen.
Technisch veel beter was het ontwerp van
Baron van Lijnden (1821) die voor het
eerst stoomkracht bij de bemaling wilde
toepassen. Men bleef echter besluiteloos, tot
dat in 1836 de omwonenden een flink leer
geld hadden betaald. Den 29en November van
dat jaar brak een geweldige storm uit het Z.W.
los; het meerwater werd hoog opgezweept,
zoodat de dijk aan den Oostkant bezweek en
het water over het omringende land stroomde
tot aan de poorten van Amsterdam. 4000 H.A.
land werd onder water gezet. Men begreep
toen, dat er gehandeld moest worden, vooral
daar het niet bij de aangebrachte schade van
den 29en November bleef, maar in December
van het zelfde jaar een stormwind uit andere,
richting, het water tot voor Leiden opstuwde.
Ruim een jaar duurde het, voordat al 't on-
dergeloopen land weer droog gemalen was.
Een Staatscommissie benoemd.
Door schade en schande was men eindelijk
Wijs geworden. Een staatscommissie werd in
het leven geroepen om de bestaande ont
werpen tot droogmaking te onderzoeken en
tot een eindresultaat te komen; tevens zou
een kostenberekening gemaakt worden.
De aanleiding tot het droogmaken was ge
heel van defensieven aard. om landaanwinst
was het hier niet te doen, maar om vrij te
zijn van de voortdurende bedreiging van
overstroomingsgevaar. De storm en de daar
mee gepaard gaande overstrooming van 29
November 1836 had de menschen weer wak
ker geschud
Veel geestdrift om het werk snel en af
doend aan te pakken, bleek er echter niet t.e
zijn. Alleen, dat moet gezegd worden, was de
staatscommissie vrij vlug met haar eind-ont-
werp en kostenberekening klaar. Daarna ech
ter kwamen de moeilijkheden, zoo duurde
het tot 1839 voordat de Staten-Generaal bij
een wet de noodige gelden voor de grootste
droogmaking, ooit in Nederland uitgevoerd,
toestond. De gelden en het ontwerp waren er,
maar nog werd de eerste spade niet in den
grond gestoken. Het duurde tot 1840 voordat
men met de voorbereidende werkzaamheden
begon. Daartoe werden gerekend het onteige
nen van gronden, het maken van een dijk en
het graven van de ringvaart. Voor de wijze
van bemaling was men besloten stoomkracht
te gebruiken.
Voor de Nederlandsche nijverheid zou de
levering van stoommachines voor de 3 te bou
wen stoomgemalen van groote beteekenis ge
weest te zijn, Maar de gevraagde prijzen ble
ken buitensporig hoog te zijn, zoodat, in
plaats het onzen fabrikanten te gunnen, de
regeering er toe over ging Engelsche machi
nes te bestellen, die 40 pet. in prijs lager wa
ren, Bleek zoodoende weinig enthousiasme
te bestaan bij de fabrikanten, om door scher
pe concurrentie het nationale werk te steu
nen, bepaald tegenwerking werd ondervon
den van de stad Leiden en de Hoogheemra
den van Rijnland. De stad Leiden bezat reeds
eeuwen het vischrecht op een groot deel van
het Meer, waarvan de verpachting een belang
rijke bron van inkomsten beteekende. Leiden
zag zich in haar portemonnaie getast, wan
neer de droogmaking een feit zou zijn. Zoo
doende verzette het stadsbestuur zich er te
gen, maar toen dat weinig hielp, begon het
aanspraak te maken op de droog te maken
gronden. Het kwam zelfs tot een proces,
waarbij Leiden echter aan het kortste eind
trok.
Eigenbelang.
Eens hadden Hoogheemraden van Rijnland
Cruquius opdracht gegeven tot het maken
van een ontwerp tot droogmaking, maar toen
het eenmaal zoover was, speelde bij hun op
volgers eigenbelang de hoofdrol. Het ging
hier om de afwatering van het hoogheem
raadschap Rijnland, dat voor een groot deel
gebeurde op het Haarlemmermeer. Wanneer
dit eenmaal drooggemalen was dan betee
kende dit voor Rijnland een vermindering
van boezemgebied (waterbergruimte;. De
hoogheemraden vreesden overstrooming in
den winter door overtollig water ten laste
van Rijnland en 's zomers door de verklein
de boezem een gebrek aan water, zoodat de
landerijen en ook de scheepvaart daaronder
zouden lijden. Al deze bezwaren werden weer
legd door de „Commissie van beheer en toe
zicht over de droogmaking van het Haarlem
mermeer". Maar het Hoogheemraadschap gaf
zich niet gauw gewonnen en hield het werk
tegen, zoodat men inplaats van 1845 in 1848
met de afsluiting klaar kwam. De 3 stoomge
malen, de Lijnden, de Cruquius en de Leegh
water. genoemd naar hen, die vroeger ont
werpen tot droogmaking gemaakt hadden,
konden toen met malen beginnen.
Beets' wensch in vervulling.
De droogmaking zelf nam niet zooveel tijd
in beslag, na 4 jaar was de bemaling klaar,
zoodat Nicolaas Beets' wensch:
„Groote plas, groote plas,
'k Wou, je leeggemalen was."
in vervulling was gegaan.
Men was van den waterwolf bevrijd, wat
tot dankbaarheid stemde; maar van de be
langrijke landaanwinst, was men zich daar
van bewust? waarschijnlijk niet. Van eenig
enthousiasme over de droogmaking geen
spoor. In een kort, zakelijk berichtje maakten
enkele dagbladen melding van het tot stand
gekomen werk.
Het Meer was in 1852 drooggelegd, maar
daarmee was het werk nog niet voltooid. Voor
waterberging moesten twee breede vaarten,
een hoofdvaart en een Kruisvaart gegraven
worden en verder een groot aantal slooten.
In 1853 werd begonnen met de eerste verkoop
van gronden, terwijl de laatste veiling twee
jaar later plaats vond.
Ruim f 8.000.000 bracht de verkoop van de
Meergronden op, zoodat het geheele werk de
regeering op nog geen f 5 000.000 kwam te
staan. (De kosten hadden f 13.000.000 bedra
gen.) In verhouding tot de rijke oogst, die op
den duur te wachten stond, was deze uitgave
voor den Staat zeker niet te hoog geweest.
INEKE VEENHOVEN.
BENNEBROEK
Benoemd tot burgemeester.
Tot burgemeester van de gemeente Dwin-
geloo (Dr.) is benoemd de heer W. A. Stork,
werkzaam ter secretarie der gemeente Benne-
broek, wonende te Amsterdam.
De heer W. A. Stork, geboren te Zwolle 13
September 1893, ging, na in Holland het
einddiploma H.B.S, te hebben verworven, als
planter naar Nederlandsch Oost-Indië, waar
hij bij de Deli-Batavia Tabaksmaatschappij
ongeveer achttien jaar werkzaam was.
In het moederland teruggekeerd, voelde de
heer Stork zich aangetrokken tot het bur
gemeestersambt, waarvoor hij theoretisch
bekwaamd werd door den heer J. J. Roovers.
oud-secretaris van de gemeente Amsterdam.
Zijn practische opleiding genoot de heer Stork
op de secretarie te Bennebroek.
De heer Stork, die ongehuwd is, is een
krachtige persoonlijkheid die vooral in deze
moeilijke tijden zal blijken „the right man
on the right place" te zijn.
EEN HERINNERING.
Het Oranje-Comité herinnert allen Benne-
broekers die mee willen doen aan de zanguit
voering op 7 Januari a.s. ter gelegenheid van
de nationale feesten er aan, dat de eerste re
petitie wordt gehouden Zaterdag 28 dezer om
8 uur 's avonds in „Reoboth" aan de School-
laan.
Dirigent is de heer D. P. Visser.
H1LLECOM
CONCERT HILLEGOMSCHE HARMONIE.
Donderdagavond gaf de Hillegomsche Har
monie in de Concertzaal „Flora" onder leiding
van den heer Marinus Adam uit Haarlem,
haar eerste winterconcert. De zaal was zeer
goed bezet.
In zijn welkomstwoord zeide de voorzitter
de heer J. Vastenou, dat de vereeniging nog
zeer goed eenige donateurs kan gebruiken.
Hij wekte de aanwezigen tot toetreding op.
Het uitgevoerde muziekprogramma viel zeer
in den smaak.
De directeur, de heer Adam, had fraaie
bloemen in ontvangst te nemen.
£ti£isfietmer&
9)e ■WaarScij
wui-ecifdPteid
Jjstdaaj-voorat op!
Op "AKKERTJES"
komt nevenstaand
merk voordan alleen
kunt Ge zeker zijn
een "AKKERTJE"
te hebben gekregen.
Overtuig U, dat men
U geen waardelooze
prullen in de hand stopt. Met een „AK
KERTJE" waarop het merk AKKER in
ruit-vorm voorkomt, kunt Ge erop reke
nen dat Uw hoofdpijn, kiespijn, zenuw
pijn. influenza of griep dadelijk verdwijnt,
zonder dat Ge maag-krampen krijgt.
Dit AKKER-merk waarborgt echtheid.
Nederlandsch Product-Recept van Apotheker Dumont
Koker met 12 stuks 52 ct. Zakdoosjc, 3 stuks 20 ct.
(Adv. Ingez. Med.)
BLOEMENDAAL
NEDERLANDSCH BIJBELGENOOTSCHAP
Bovengenoemd genootschap houdt een pro-
paganda.avond op Maandag 30 November in
het Jeugdhuis aan de Donkere Laan.
De heer D. Crommelin, lid van het Hoofd
bestuur en zendingsdireotor zal een voordracht
houden over het werk van het Ned. Bijbelge
nootschap in Indië.
Ter afwisseling zal BI. Chr. Gemengd kooi
onder leiding van den heer P. Halsema koor
zang ten gehoore brengen.
De opening zal geschieden door Ds. Ch. de
Beus en de sluiting door Ds. J. C. Brussaard.
WINTERLEZLNG IN HET JEUGDHUIS.
Voor de Vereeniging van Jeugdwerk sprak
Donderdagavond in het Jeugdhuis Dr. P. H.
Ritter uit Utrecht over „De beteekenis van
de Radio in ons leven".
Uit het uitgebreid onderwerp koos de spre
ker enkele problemen, betrekking hebbende
op de practisch ethiek.
De menschen achter de microfoon, aldus
Dr. Ritter dienen te weten,.wat de menschen
bij den luidspreker denken en moeten daar
om trachten een analyse te maken van de
volksziel.
Deze analyse is uiterst moeilijk en de ver
kregen conclusies zijn zeer onzeker.
Van de beide methodes, de statistische en
de psychologische geeft de eerste nog het
meeste houvast. Hierbij bedient men zich van
de registratie bij de Gemeentelijke Radio
distributies Dit oordeel is echter quantitatief
en niet qualitatief en de programmaleider
heeft ook rekening te houden met de min
derheden.
Beide methodes falen dus.
Spr. verdeelt dan de luisteraars op ver
schillende wijzen en wel in zij, die veel en
zij, die weinig luisteren. De eerste eroep
vormt die der vage luisteraars.
De radio komt in de plaats van de babbel-
zuchtige menigte; het apparaat is een
mensch geworden en dringt den mensch een
nieuwe nervositeit op.
Een andere verdeeling is in menschen. die
alleen en die samen luisteren. Voor dit laat
ste. waarin de radio een persoon wordt op
wiens gedragingen de luisteraars reageeren
is tucht noodig.
In dit verband keurt. spr. het uitzenden
van kerkdiensten af, omdat slecht of oneer
biedig luisteren profanatie wordt. Opvoeding
tot Radio-tucht is hier wel zeer noodig.
Spr. meent, dat door de Radio het gezin
herboren is en het de kinderen thuis houdt.
Vooral voor de kinderen is censuur van den
Staat noodig en in dit verband acht spr. de
verdeeling van den zendtijd onnoodig. hoewel
het een voordeel is. dat door concurrentie
selectieve programma's ontstaan.
Bij de taak van de radio sta het familie
karakter op den voorgrond. Zij behoeft niet
altijd ontwikkelend en interessant te zijn en
mag gerust eenvoudig gezellig wezen.
Bij de vraag: „wat trekt de menigte?"
moet men rekening houden met het realisme
van onzen tijd.
De Radio kan ons leven mooier maken,
mits de zelftucht ontwikkeld wordt. De af
standen vallen weg en dat is een voordeel
Maakt de demagoog zich van den zender
meester, dan wordt de Radio een nadeel.
De courant voorspelt spr. een langza-
men dood, omdat de mensch neiging heeft
tot het signaal, 'het onmiddellijke.
Spr. behandelde verder de eischen. die aan
spreker en luisteraar gesteld mogent wor
den en eindigde met op te merken, dat de
radio een goeden invloed kan hebben op
de beschaving van den geest en het zedelijk
leven.
Ds. J. C. van Dijk sprak een woord van
dank, nadat nog verschillende vragen uit de
vergadering waren beantwoord.
HAARLEMMERMEER
GERAFFINEERDE RIJVVIELDIEVEN AAN
HET WERK.
Verschillende plaatsen in Haarlemmermeer
worden thans onveilig gemaakt door per
sonen. die er zoowel overdag als 's nachts op
uit zijn om rijwielen te stelen, die buiten on
beheerd worden neergezet of zich in de
achter de woningen staande schuren bevin
den.
Thans zijn hiervan de dupe geworden be
woners van Hoofddorp, Nieuwvennep, Vijf
huizen. Badhoevedorp en Aalsmeerderdijk.
Dat de dieven met een geraffineerde han
digheid te werk gaan, moge wel blijken uit
hel. volgende. Op den Kruisweg in Hoofddorp
liep de heer S. met zijn rijwiel aan de hand.
In zijn onmiddellijke nabijheid liep een man,
die hem wel min of meer als een zwerver,
maar toch verder niet verdacht voorkam, om
dat hij nog 'n praatje maakte. S. ging even
naar een winkel om een bestelling te doen,
waarmede nog geen twee minuten gemoeid
was en begaf zich onmiddellijk weer naar
buiten, doch kwam toen tot de onaangename
ontdekking dat z'n fiets verdwenen was, ter
wijl ook de vermoedelijke dader uit het gezicht
verdwenen was.
GEEN VOORRANG VERLEEND?
De bestuurder van een motorrijwiel, komen
de uit Aalsmeer, had Donderdag op den Kruis
weg alhier het ongeluk in botsing te komen
met een uit een der zijwegen komende vracht
auto waarvan de chauffeur vermoedelijk geen
voorrang verleende. De motorrijder sloeg tegen
den grond en werd zoodanig aan een been
gewond, dat geneeskundige hulp moest wor
den ingeroepen. De materieele schade is niet
groot.
ZANDVOORT
GECOMBINEERDE FEESTAVOND
Donderdagavond vierden de Ger. Jonge-
lingsvereen. Pro Rege en de Ger, Meisje$ver-
eeniging „In liefde bloeyende" gezamenlijk
haar jaarfeest in „Ons Huis".
De bijeenkomst werd geopend door Ds.
Waaning, eere-president van de meisjes-
vereeniging.
Mej. Kareisen hield een inleiding over Sim-
son.
Hierna werden de jaarverslagen uitge
bracht.
De afgevaardigden van de Mannenvereen,
de Knapenvereen., de Jonge Meisjesvereen.,
den Kerkeraad uit Zandvoort en van de Jon-
Jongelingsvereen. uit Heemstede boden ver
volgens de feestvierende vereeniging hun ge-
lukwenschen aan.
Het programma na de pauze was geheel ge
wijd aan de feestviering.
Tooneelstukjes, voordrachten en samen
spraken volgden elkaar in bonte verschei
denheid op.
BUURTVEREENIGING AERDENHOUT,
BENTVELD EN OMSTREKEN.
Donderdag, 17 December geeft de Buurt-
vereeniging Aerdenhout, Bentveld en Om
streken voor haar leden en genoodigden een
feestavond in Monopole. Aerdenhout's Too-
neelensemble zal haar medewerking verlee-
nen door de opvoering van: „De spion van
den Prins".
MUZIEKKAPEL „ZANDVOORT".
Op de uitvoering van de muziekkapel Zand
voort op Dinsdag 15 December in Monopole
zal het volgende programma ten gehoore
worden gebracht:
1. K. N. V. B. „Koning Voetbal".
Willy Schootemeyer.
2. Ouverture Le Dimanche aux Champs,
L. E. Ruyers.
3. Fantasie Noces Villagoises, E. Marsel.
4. „Dornröschens Brautfahrt" Max Rhode.
Voor en na de pauze optreden van een
humorist.
5. Feestmarsch J. v. d. Glas.
6. Thérèse Grande Valse de concert.
H. Faust.
7. Fantasie „La France du Korrigan",
Goqueler.
8. Clarinet solo La Chansons des Nids.
N. Bizet.
9. Voorwaarts marsch, potpourri W. Ciere.
Arr. A. Driessen.
IJSCLUB ZANDVOORT
Donderdagavond hield de IJsclub Zand
voort in lunchroom Rinkel haar jaarvergade
ring onder leiding van den heer Joustra.
Bij de ingekomen stukken was o.a. het
contract dat de IJsclub met de gemeente
heeft aangegaan, betreffende het gebruik
van den vijver in Plan Noord. Het ledental is
in het afgeloopen jaar niet sterk toegenomen
Bij de bestuursverkiezing werden de aftre
dende leden, de heeren H. van Ekeren en J.
A. B. van Pagee met algemeene stemmen her
kozen.
Bij de rondvraag bleek dat het bestuur der
IJsclub gaarne wil medewerken om feesten
te organiseeren op het ijs, indien op den Hu
welijksdag van Prinses Juliana het ijs be
trouwbaar blijkt.
ST. NICOLAASFEEST.
St. Nicolaas bezoekt Maandag 7 December
Zandvoort.
De burgemeester heeft medegedeeld, dat
alle kinderen van de lagere scholen en van de
U. L. O. scholen ter eere van dit bezoek vrij
van school hebben, om St. Nicolaas in te
halen,
ZANDVOORTSCHE REDDINGSBRIGADE
Men verzoekt ons mede te deelen. dat de
lezing van den heer J. A. Steen Jr. over „De
behandeling van open booten bij open zee en
in de branding" en de inleiding van den heer
J. Giskes over „Een reis langs onze wereld
havens" (met lichtbeelden) niet. gehouden
kan worden op Woensdag 9 December, maar
op Maandag 7 December in Ons Huis. De heer
A. Bakels zal op dezen avond de laatste fiim
van de Zandvoortsche Reddingsbrigade ver-
toonen.
WINKELSLUITING
De winkels, die daarvoor ln aanmerking
komen mogen op Zondag 29 November in
plaats van vier achtereenvolgende uren. zes
achtereenvolgende uren, en op Zondag 6 De
cember, den geheelen dag geopend zijn.
In de Ingezonden Mededeelinc/
welke in ons nummer dd. 20
dezer voorkomt, werd één der
prijzen van
foutief vermeld.
De juiste prijzen zijn:
omzetbelasting inbegrepen.
(Adv. Ingez. Med.)
ONS GENOEGEN
Zaterdagavond geeft de vereeniging „Ons
Genoegen" een feestavond in „Ons Huis", met
medewerking van Pauline Hervé, Bert van
Dongen en het dansorkest Stocking. Bal tot
4 uur.
ORANJEFEESTEN.
Voor hen, die hebben medegewerkt om dè
Oranjefeesten in Monopole zoo goed te doen
slagen, wordt Zaterdagavond een „deelne-
mersfeest" georganiseerd
De tooneelvereeniging D. I. U. te Haarlem
zal haar medewerking verleenen door de op
voering van: „Eigen haard is goud waard",
een klucht uit het Fransch in drie bedrijven.
BURGERLIJKE STAND
Geboren: Reina. d. van R. Hakhoff en T. v.
Duivenboden, Vondelstraat 10: Sara Elisabeth
d. van C. van Duyn en W. J. Jans. Kruisweg
18; Dingewa Luberta, d. van C. Terol en J. P.
A. de Vos, Hobbemastraat 18.
Ondertrouwd: A. Molenaar en M. J. A. van
Kessel, Schoolstr. 3. D. van IJssel en S. Ved-
der. Zeestraat 48
Gehuwd: A. Rotteveel en G. Hulsbosch,
Akersloot; J. Otter en L. Schaap, Van Osta-
destraat 18.
Overleden: L. Molenaar, oud 65 j.
Gevestigde personen: W. Boom. van Am
sterdam, Zeestraat 8, C. M. Budde-Mock, van
Amsterdam, Kostverlorenstr. 34, J. H. Ba-
rendsen, van Amsterdam, Brugstraat 2.
VERKOOPÏNG.
Ten overstaan van notaris H. M. van Weel,
te Bloemendaal werd in café Welgelegen aan
het Kerkplein verkocht het woonhuis aan de
Haarlemmerstraat la. Koooer werd de heer
P. de Klerk q.q. voor f 8000.
HEEMSTEDE
ZENDING S AVOND.
Uitgaande van de Gereformeerde gemeente
had Donderdagavond een propaganda-bij-
eenkomst plaats in de Gereformeerde kerk
aan de Koedieflaan, waarbij Ds. A. Pos, mis-
sionnair predikant te Djokjakarta, tijdelijk
in Holland, iets zou vertellen over het werk
der zending.
Na het zingen van Psalm 67 :2 heette Ds.
Dondorp Ds. Pos welkom.
Dank brengt Ds. Dondorp ook aan de ijve
rige commissie voor de zending die het mo
gelijk heeft gemaakt dat de gemeente ten
volle aan haar verplichtingen ten opzichte
van de zending kan voldoen.
Ds. Pos daarna het woord verkrijgend, zei-
de als onderwerp gekozen te hebben: „Jezus
en Java", om daarmede de aanwezigen een
beeld te geven van wat het zendingswerk is.
Voor ons. aldus spr. is het een heerlijke
taak aan de zending te mogen arbeiden, te
mogen spreken van den Heiland met Paulua
te mogen zeggen ..Met Jezus de deur van
het hai-t der heidenen te openen".
Zeer uitvoerig schetst spr. hoe het Evan
gelie op Java gekomen is. Niet in de tijden
der Oost-Indische Compagnie, hoewel er toen
al wel Christenen kwamen. De zending da
teert pas uit het begin der 19e eeuw.
Spr. schetst dan, hoe in dien tijd het
Gouvernement, bang voor oproer zelfs den
druk van het nieuwe testament verbood in
de taal der Javanen.
Met vele voorbeelden schetst spr. de won
derwerken Gods, hoe de Javaan reageert op
het vele wat zij mogen ontvangen, veie voor
beelden ook hoe zij zelf, al is het dan op
meer primitieve wijze, de zending ter hand
nemen, wat toch wijst op de bestierende
hand Gods.
Tenslotte wijst spr. op de vele gevaren die
den Javaan bedreigen. Het Mahomedanisme
heeft nog steeds een grooten invloed. Doch
gelukkig zijn al velen tot onze kerk toege
treden. Zelfs is er op MIdden-Java al een
synode ingesteld, al is het getal ChrLstenen
nog maar een heel klein percentage wat
spr. met vele getallen aantoont.
Spr. vraagt de groote medewerking van
hen die geroepen zijn om daar in ons Java
het woord Gods te verkondigen.
Met het zingen van Psalm 72 46 en een
dankgebed wordt de bijeenkomst gesloten.
DE EENDRACHT.
De tentoonstelling van de Pluimvee Vereeni
ging „De Eendracht" wordt Zaterdag en Zon
dag gehouden in het R.K. Vereenigingsgebouw
aan den Heerenweg te Heemstede.
BURGERLIJKE STAND.
25 November 1936.
Ondertrouwd: Th. G. Lekkerkerker en M.
J. Groenewegen.
Bevallen: F. Botbijl—Kluft d„ G. Bakker-
Root z., G. C. v. d. Briel—Frank d„ M. C M.
Böhm—Tromp z., H. J. Haak—Brouwer d„ Z.
M. H. L. HoefslootKreijns d.
Getrouwd: A. H. v. d. Wensch en J. M. Com-
pier.
Overleden: A. M. Loman 76 j., wed. J. Tim
mer; E. Th. Piët 74 j., ongeh.
CASTRICUM
AUTO DOOR FF.N AFSLUITBOOM GFRFDFN
Woensdagmorgen is een auto. komende uit
de richting Beverwijk, door de neergelaten af-
sluitboomen van den spoorwegoverganin
den Beverwijkschen straatweg gereden.'zoo
wel een der a fsluitboomen als de auto werden
geheel vernirid.
