Uien. op rubber rammelt niet Haagsche Idylle. 54e Jaargang No. 16391 Verschijnt dagelijks, behalve öp Zon- en Feestdagen Vrijdag 27 November 1936 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden f3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post f 0.72J/S. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. ADVERTENTIëN 1—5 regels f 1.75, elke regel meer 10.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer 0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange Alles indier geschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -. Verlies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-. het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG BLADZIJDEN. HAARLEM, 27 November. Het Duitsch-J apansch Verdrag. De plotselinge sluiting van een anti-com munistisch verdrag tusschen Duitschland en Japan heeft in Engeland en Frankrijk on rust gewekt, niet zoozeer om den letterlijken inhoud der bekend gemaakte clausules als wel om de algemeene strekking. Deze immers houdt „een kruistocht tegen een ideologie" in. zooals met name minister Anthony Eden dat pleegt te noemen en af te keuren. Het Engelsche standpunt is: laat ieder land zijn eigen bestuursvorm kiezen en toepassen; wij mengen ons daar in geen geval in. Het Duitsch-Japansche standpunt, in het verdrag tot uiting gekomen, betreft onmiskenbare inmenging in de aangelegenheden van sta ten, die naar de Duitsch-Japansche inzich ten door het communisme bedreigd worden. In Engeland ziet men op deze wijze zich een interna tionale partij'en-tegenstelling ontwik kelen terwijl men daar van meening is, dat de Leninistische ambities tot het ontketenen van een wereldrevolutie geheel op den ach tergrond gedrongen zijn door het verdringen van de linkerzijde uit de "Komintern, het geen beteekenen zou dat Stalin zich toelegt op het Russische nationale belang en het Leninistische communisme feitelijk verwor den is. Velen ook buiten Engeland zijn voorts ge neigd in de tegenwoordige ontwikkeling dei- gebeurtenissen een formeering van twee groe pen van grootmachten tegenover elkaar te zien: eenerzijds Duitschland- Italië^ Japan, anderzijds het Britsche Keizerrijk-Frankrijk- Ver eenigde Staten. In ons land heeft een bericht van het Londensche dagblad „Evening Standard" sterk de aandacht getrokken. Volgens dit bericht zou aan het Duitsch-Japansch verdrag een ge heim protocol zijn toegevoegd, dat o,m. Neder- landsch Oost-Indië in Duitsche en Japansche belangensferen verdeelt, waarbij Borneo en Celebes dan onder Japanschen en Java en Sumatra onder Duitschen invloed zouden zijn „gedeponeerd". Deze verdeeling lijkt wel erg onvoordeelig voor de Japanners, maar er zou tegenover staan, dat Duitschland zou afzien van alle rechten op zijn vroegere koloniën in den Stil len Oceaan, die sinds den oorlog onder Ja- pansch mandaat staan. Er komt dan nog een beschouwing bij over een plan van Schacht, dat in. de Duitsche penetratie in Ned. Oost- Indië zou voorzien door middel van Duitsche firma's, die in Amsterdam werken in overeen stemming met het Nederlandsche recht en die rubberplantages exploiteeren voor Duitsch land, terwijl ook zou voorzien worden in het instellen van Duitsche kolonisatie-centra. De Evening Standardgaat nog wat verdel en beweert dat de Duitsche nationaal-socialis- tisohe propaganda zeer actief is onder de Ne derlandsche bevolking in Indië, „teneinde haar voor te bereiden op een eventueele Duitsche overheerscbing". Dit alles klinkt in Nederlandsche ooren zeer1 alarmeerend en het Duitsch-Japansche ver drag, althans zijn eventueel bestaande gehei me protocol, kan ons, in dit licht bezien, her inneren aan beslissingen, genomen weliswaar niet met ons, maar dan toch over ons en zon der ons. Maar het bestaan van geheime protocol len, is al vaker verondersteld dan gerecht vaardigd was. De Evening Standard behoort buitendien tot het krantenconcern van Lord Beaverbrook, dat meer luidruchtig dan gezaghebbend is en welks onthullingen ten allen tijde met reserve beschouwd dienen te worden. Ook schijnt de verdeeling der in vloedsferen van Duitschland en Japan in onze koloniën, ondanks de compensatie die Japan in den Stillen Oceaan zou krijgen, onwaarschijnlijk door haar onvoordeelig- heid voor de Japanners. En tenslotte is de geheele wereld met reden sceptisch geworden over de nakoming, laat staan de blijvende waarde van verdragen tus schen staten. Direct oorlogsgevaar kan men in het verdrag niet zien, want het beoogt geen agressie tegen het bestaan van den Russi- schen staat, die natuurlijk algemeen oorlogs gevaar zou inhouden. Het is wellicht in hoofd zaak een diplomatieke manoeuvre, mede be doeld om diepen indruk te maken op de volks- meening in Duitschland en Japan. Reden om aan te nemen dat het oorlogs gevaar door de sluiting van dit verdrag toe genomen zou zijn is er voorshands blijkbaar niet. R. P. 23.000 VATEN HARING NAAR RUSLAND. Te Scheveningen is men druk bezig met het gereed maken van het laatste kwantum, zijn de 23.000 vaten, gezouten haring voor Rusland. Een firma te Scheveningen moet alleen 7400 vaten leveren. Wanneer deze partij afgeleverd is, is de ge> heele order van 70.000 vaten ten uitvoer ge bracht. (In een telegram aan den minis ter betreffende de distributie van uien merken groothandelaren te Broek op Landendijk op, dat uien thans aan den consument kun nen worden geleverd tegen 3 tot 4 cent per kilo). Je kunt al voor een cent of vier Een kilogram aan uien koopen, De teeltwinst kan op die manier Toch nauwelijks iets meer beloopen. 't Is prettig voor den consument, Die ziet den prijs niet gaarne stijgen, Maar voor den teler met drie cent, Om tranen van in 't oog te krijgen En toch, die ijverige man Moet van zijn uien ook weer leven, Hoe eet hij zijn bekomst eran, Als hij ze bijna weg moet geven. Ach, als eens ieder 't zijne kreeg, Als niemand meer een strop moest vreezen, En daardoor elke klager zweeg, Wat zou het leven uiïg wezen. Het is voorloopig ij die hoop, 't Zal zoo nog wel een poos beklijven, 't Is dwaas, de uien zijn goedkoop, Terwijl toch „uitjes" prijzig blijven. P. GASUS. Gezondheid, Kracht, Levenslust door VERMAAT'S Melkbrood Afgehaald aan den rijdenden winkel 15 cent Afgehaald aan de bakkerij 14 cent Den geheelen dag VERSCH. OOK ZATERDAGMIDDAG. (Adv. ingez. Med.) BRILLENMAKERS!! K E I P, Gr. Houtstraat naast Luxor (Adv. Ingez. Med.) Galaconcert van de H. O. V. Dirigent Carl Dammer. Carl Dammer. Het pleit voor de kwaliteit van het Haar- lemsche Orkest dat de dirigent Carl Dam mer, eerste dirigent aan het Deutsches Opernhaus te Berlijn, die verleden jaar op een der gala-concerten der H.O.V. een groot succes oogstte, zich opnieuw bereid heeft verklaard het orkest te dirigeeren. Aangezien door een buitenlandsche con certreis de eerst aangekondigde gast dirigent Hans von Benda verhinderd was naar Haar lem te komen, heeft de heer Dammer zich, op verzoek van het Comité van Actie tot Steun der H.O.V., bereid verklaard het gala concert der H.O.V. op 15 December a.s. te leiden Zoo zal dit concert zeker weer een krach tige propaganda beteekenen voor de H.O.V. Uitgevoerd zullen worden: Ouverture Oberon van C. M. von Weber, vijfde Sym phonic van P. Tsjaiköwsky en het Vioolcon cert van Joh. Brahms. Hierbij zal de in Haarlem reeds bekende violist Bernhard Lessmann, Concertmeester van het orkest van het Opernhaus, als solist optreden. Verdachte uit de Merkel- beeksche moordzaak bekent. Uit wraak gehandeld. BRÜNSSUM, 27 November. Hedenmorgen heeft vrouw J. M. V. van H., die gearresteerd was in verband met den Zondag gepleegden dubbelen moord te Merkelbeek, een volledige bekentenis afgelegd. De vrouw was gisteren naar Maastricht vergebracht. Zij deelde mede den moord uit wraak ge pleegd te hebben en gebruik te hebben ge- mhakt van een scheermes en een centrifugaal sleutel, ten Jtytfiettwa$eto bij Jac. van \Afeert - Gierstr. 20 (Adv. Ingez. Med.) Concentratie van het Lager Onderwijs. Staatscommissie vrijwel met haar arbeid gereed. 's-GRAVENHAGE, 27 November. Naar de regeerinigspersdienst meldt, is de Staats commissie inzake het lager onderwijs met haar arbeid ongeveer gereed. Zij heeft haar voorstellen belichaamd in een ontwerp van wet met daarbij behoorende memorie van toelichting, waaromtrent vol ledige overeenstemming is verkregen en die als bijlage van het verslag aan de regeering zullen worden aangeboden. KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING. Onze stadgenoot, de heer H. D. Tjeenk Wil link, uitgever, is, naar wij elders in dit num mer melden, benoemd tot officier in de Orde van Oranje-Nassau. Keuring van wild en gevogelte. In Haarlem en Omstreken zijn strenge maatregelen genomen. In ons nummer van Woensdag, plaatsten wij een artikel van dr. S. J. van Slooten, directeur van het Consultatiebureau van de Haarlemsche Vereeniging tot bestrijding der tuberculose, over tuberculose bij vogels en de gevaren die daarbij voor de menschen kunnen ontstaan. Wij herinneren er aan, dat dr. van Slooten het besmettingsgevaar door middel van eieren vrijwel uitgesloten acht. Maar hij liet er op volgen: „Anders is het risico evenwel wat het vleesch van geslachte hoenders betreft. Daarbij kan inderdaad besmettingsgevaar aanwezig zijn, zoodat er alles voor te zeggen zou zijn, de zelfde voorzorgen te treffen voor het in con sumptie brengen van vleesch van geslachte hoenders als nu reeds bestaan voor het slach ten van tuberculose runderen". Over deze belangrijke zaak hadden wij een onderhoud met dr. C. J. Mieras, directeur van den Keuringsdienst voor Waren voor Haarlem en omstreken. Deze deelde ons mede, dat sedert korten tijd in Haarlem en om streken door den Keuringsdienst maatregelen zijn getroffen om het toezicht op wild en gevogelte te ver beteren. Niet alleen worden kippen, konijnen, een den enzoovoort verkocht door poeliers die hier gevestigd zijn, maar ook door venters, die met hun geslachte dieren van de Veluwe en uit de Zaanstreek komen. Deze venters moeten de dieren, die zij hier willen verkoo- pen van te voren aan den keuringsdienst laten keuren. Daartoe moeten zij maag, lever en ingewanden in de dieren laten zitten, want anders is keuring immers niet mogelijk. De keuring geschiedt eenige keeren in de week is daartoe gelegenheid door dr. S. Si mons, dierenarts van den dienst, met zijn assistent. De goedgekeurde dieren krijgen een merk en een datumstempel. Het publiek zal dus goed doen van venters alleen gestempelde dieren te koopen en dan ook op het datum stempel te letten.Want eerst dan is men verzekerd vleesch te krijgen dat on- vaarlijk voor de consumptie is. De overtuiging bestaat, dat er vroeger, toen deze keuring nog niet was ingesteld, zeer veel wild en gevogelte verkocht werd, dat uit gezondheidsoogpunt niet in den handel had mogen komen. Een feit is, dat bij de keu ring nog heel wat vernietigd moet worden. Als er venters op straat worden aange houden met ongestempelde dieren dan wor den zij en hun waar naar den keuringsdienst gebracht waar dan alsnog het voorgeschreven onderzoek plaats heeft.Dezer dagen werd zoo'n venter aangehouden die kippen bleek te ver- koopen die aan tuberculose hadden geleden en waarvan het vleesch vernietigd moest wor den. Tegen dezen venter werd proces-ver- baal opgemaakt, zoodat tegen hem wel een vervolging zal worden ingesteld. Er wordt verwacht dat als de venters een maal weten dat te Haarlem goed gekeurd wordt, dat zij hun wild en gevogelte van minder goede kwaliteit wel thuis zullen laten. Deze regeling geldt niet voor de gevestigde poeliers. Deze kunnen ook wel met hun ge slachte dieren naar h^t gebouw van den Keu ringsdienst gaan en dan worden die ook ge stempeld. maar het behoeft niet, De dierenarts en zijn assistent hebben immers altijd toegang tot de winkels en de werkplaatsen van de poe liers, zoodat daar 't toezicht voldoende kan wor den uitgeoefend. De poeliers mogen dus wel ongestempeld dieren verkoopen. Vooral nu de Kerstdagen weer naderen, waarbij veel wild en gevogelte gegeten wordt, is het voor de bevolking een geruststelling, dat de Keuringsdienst deze maatregelen in het belang der volksgezondheid genomen heeft. De nu getroffen regeling van den Keurings dienst geldt voor Haarlem en de naaste om geving, zooals Heemstede, Bloemendaal en Velsen. De man met de duiven. lederen morgen weer, wanneer ik mij ga storten in mijn kopje koffie, temidden van het uchtendlijke Haagsche nachtleven, kom ik over het Binnenhof en blijf daar even staan bij den duivenvoerenden heer bij het ranke, gouden fonteintje. Een eenvoudig heer, zonder eenig ander uiterlijk kenteeken zijner dierenliefde dan een duif op zijn deukhoed en zes duiven op zijn handen en armen en honderd duiven, koe rend en pikkend, rond zijn voeten. Uiteraard een eenvoudig heer. Een on eenvoudig heer zou dit niet kunnen verdragen. Een groot heer als een burgemeester, een Commissaris der Koningin of een perfester zou onmogelijk een duif op zijn hoofd kunnen hebben. Die zou het aureool beschadigen en de grootheid tot een aanfluiting maken. De minister van binnenlandsche zaken met een duif in het hart, olijftaksgewijs, krijgt al van meer-en-meer-gebruikelijke zijde het verwijt te hooren van samenzwering met de bolsje- wix; hèm zal tot in lengte van dagen de on- uitwischbare smaad blijven aankleven vredes gezind te zijn. Laat staan dat hij op het Bin nenhof zou verschijnen met een duif op het hoofd: een vleeschelijke duif op het vleesche- lijke hoofd. Er zouden geen scherven genoeg aangedragen kunnen worden om over hem een gericht te doen losbarsten. Dies gevoelt gij wel, dat het slechts den een voudige beschoren kan zijn zulk een duiven- vriend te wezen. Men moet, om iederen mor gen die witte en grijze vrienden met volle han den tegemoet te kunnen treden en hen op den hoed, de armen en aan de voeten in weid- sche gulheid te ontvangen, men moet daar voor een eenvoudig heer zijn in een neutraal grijs pak, met een zilveren horlogeketting, een klein pensioen en een hart vol liefde. Een van dezulken, die nimmer lid van de commissie van toezicht op het M.O., Curator eener Rijles- universiteit of Commissaris van de Koninklij ke zouden kunnen worden. Een van hen, die bij een totale omwenteling niettemin en uiter aard zouden blijven, waarvoor zij in de wieg gelegd zijn: Onbekenden, stillen, rustigen, zwijgenden, maar met handen vol zaadkorrels en een hart vol liefde. Alleen tijd en eeuwig heid, de wind, de hemel en de sterren kennen hen en glimlachen tegen hen: de menschen gaan haastig langs hen heen naar hun koffie of hun safe-loket, of naar hun ambtelijken, breeden zetel, hóóg boven de liefde. Maar het is toch wèl een goed gezicht, die heer met die duiven iederen morgen bij het slanke, ijle fonteintje op het Binnenhof. Hij staat daar roerloos en met gespreide handpalmen en de duiven fladderen op en om hem en doen zich te goed aan de korrels zijner gulheid, Ik vermoed, dat deze man-in-het-grijs pak geen vaste verkeering, moeien noch magen heeft. Want die zouden hem alle duifachtige mildheid wel wis en waarachtig afloeren. Zij zouden met schelle kijfstemmen vragen, of Piet en Oome, of Neef niet wat anders te doen had dan met volle handen zijn goede gaven voor de vogelen des hemels te strooien en tante Sjaan zou trachten hem onder cura- teele te doen stellen wegens verkwisting, sub sidiair zwakheid van geestvermogens. Ik-denk dat zulk een man een eenzame tus schen de menschen, een arme onder de rede lijke wezens en een rijke temidden der dieren en onder den hemel is. Zooals hij daar staat: een grauw hoofd, een grijze deukhoed, een witte duif boven elkaar, met gespreide handen met duiven, twee voe ten in breede en vormlooze schoenen temid den van duiven, is hij een voorbeeld van zwij gende plichtsvervulling, met een fiangsnor, jegens al het levende en hongerende. Dit is heelemaal niet heldhaftig en grootsch: men kan er geen ridder in de Oranje-Nassau mee worden en geen lid van het College van Regenten van gevangenissen. Men voedert de duiven en men gaat zijns weegs en den vol genden en daarop volgenden morgen en alle morgens, die nog bestemd zijn om duiven te voeren en zijns weegs te gaan, doet men het zelfde. Met geduld en liefde en stilzwijgen. En wie weieens twijfelen aan wereld en menschen ontleenen aan zulk stil tafereel de hoop en de blijheid en het vertrouwen zonder welke zij niet leven kunnen. De heer met de duiven weet dit niet Maar ik zeg het hem bij dezen. En dat is alles, dat men bij zoo'n alledaagsch Binnenhof tafereeltje te zeggen heeft. Mr. E. ELI AS. De Italianen bezetten Gore. De plaats, waar zich de „wettige Abessynische regeering" zou bevinden. Reuter meldt uit Rome, dat de Ita- liaansche troepen Gore in West- Abessynië bezet hebben. Gore is, naar men weet, de plaats, waar zich de regeering bevond, die den negus totnutoe trouw zou zijn gebleven. Naar zijn zeggen stond de ex-keizer in voortdurend contact met dit bewind. Nachtvorstbestrijding. Proeven te Haarlem en Heemstede. Hedenmiddag zal de heer Aug. Veraart uit Rijswijk weer enkele proeven ter bestrijding van de nachtvorst nemen. De proeven zullen ditmaal tegelijkertijd in Haarlem en Heem stede gehouden worden. De proeven in Haar lem worden uitgevoerd door de Haarlemsche brandweer terwijl de heer Veraart de proef neming in Heemstede persoonlijk zal leiden. Waarschijnlijk zullen de burgemeester van Heemstede en de bekende K, L. M vlieger Iwan Smirnoff bij de Heemsteesdche proef tegenwoordig zijn. Het spuiten zal geschieden voor Haarlem aan den Orionweg en voor Heemstede bij het Molentje van Groenendaal. I Het woord is aan.... Prof. Dr. Paul van Zeeland (Premier van België): Ik weiger aan te nemen dat er ooit één oorlog wer kelijk onvermijdelijk is. Ernstig ongeluk op den Rij ksstraatweg. Wielrijder doodgereden. Donderdagavond acht uur is op den Rijles- straatweg bij den Vergierdeweg een ernstig ongeluk "gebeurd. De 48-jarige wielrijder D. Noort, wonende Gruttostraat 49. wilde van den Vergierdeweg den Rijksstraatweg over ste-ken, teneinde verder in de richting van de stad te rijden Van de tegenovergestelde zijde naderde een auto, bestuurd door een koopman uit Alkmaar. Deze zag blijkbaar niet bijtijds den wielrijder, die een oude kaarslantaarn op zijn fiets had. waardoor de heer Noort werd aangereden. Hij werd over de straat geslingerd en kreeg ernstige in wendige kneuzingen. Door een dokter en leden van den Ongevallendienst werd hij be handeld, waarna hij per ziekenauto naar het ziekenhuis St. Johannes de Deo werd ver voerd, waar hij eenige minuten later aan de gevolgen is overleden. De fiets werd aan den voorkant geheel vernield. Van de auto werd de voorruit ver nield en de rechter koplamp beschadigd. De remmen van de auto bleken uitstekend in orde te zijn. Naar de oorzaak wordt door de politie een onderzoek ingesteld. Auto en fiets werden in beslag genomen. De politie verzoekt aan hen die dit onge luk gezien hebben, zich voor het verstrekken van inlichtingen aan het bureau Smede- straat te willen vervoegen. Firma C. J. GUDE, 74 30RDENSSTRAAT, TELEFOON 13132, HAARLEM. Het adres voor goed verzorgde maal tijden. DINERS van 1.25, 1.45, 1.65. Kleine diners 0.90, 1.00, 1.10. Dagelijks keuze uit 10 Viees- en Groentensoorten. (Adv. Ingez. Med.) Met B£ê@uêtM$tsi& De burgeroorlog in Spanje: Carthagcna door de nationalisten gebombardeerd. pag. 4 Mussolini heeft de uitnoodiging voor een be zoek aan Boedapest aanvaard. pag. 4 Duitschland heeft een politieke démarche te Rome gedaan in verband met den Nobel prijs. pag. 4 Minister Oud heeft in de Tweede Kamer mee gedeeld, dat er kans bestaat op verlaging van den accijns op bier en gedistilleerd. pag. 3 De begrooting van Handel, Nijverheid en Scheepvaaart is door de Tweede Kamer aangenomen. pag 3 De wetsontwerpen inzake het huwelijk van Prinses Juliana zijn goedgekeurd. pag. 3 Bij Echt (L.) is Donderdag een ernstig ver keersongeluk gebeurd. pag 3 Prof. Vening Meinesz over zijn nieuwen tocht met de O XVI. pag 3 Tegen een inwoner van Beverwijk is wegens brandstichting drie jaar gevangenisstraf geëischt. pag. 2 Te Haarlem en omgeving worden strenge maatregelen genomen voor keuring van wild en gevogelte. pag. 1 Op den Rijksstraatweg te Haarlem is Don derdagavond een man doodgereden. pag. 1 De huishoudster te Merkelbacli heeft bekend den dubbelen moord te hebben gepleegd. pag. 1 ARTIKELEN ENZ R. P.: Het Duitsch-Japansch verdrag. pag. 1 Mr. E. Elias: Haagsche Idylle. pag. 1 Dr. E. van Raalte: Vlaamsch-Nationalisten en Rex. pag. 4 Ineke Vecnhoven: Het Haarlemmermeer voor 100 jaar. pag. 17 K. de Jong: Gewijde „Vondel"-avond. pag. 12 J. B. Schuil: Jongensboeken. pag. 12 J. B. Schuil: Religieuze Kunstavond. pag. 12 H. D. Vertelling: De Prijs. pa? U Voor de Jeugd. pag. 7 en 8 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag. 14.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 1