IVeetwïUeel
St.-Nicolaas
Weldadigheid naar
middels.
WOLLEN KOUSEN
KAAN, Gen. Cronjéstraaf 129
BOTERLETTERS
BOTER-
SPECULAASPOPPEN
Radio Gramofoon Specialist
54e Jaargang No. 16392
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Zaterdag 28 November 1936
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. \V. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM.
UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72X,
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkery10132, 12713 e Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange on
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange
Alles indier
geschiktheid f 600.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim
ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Vei
het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare vc
250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-,
lies Duim 75.-, Verlies Wijsvinger f 75.-. Verlies andere vinger f30.-.
orwaarden.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG BLADZIJDEN.
HAARLEM, 28 November.
Zaharoff.
Op 87-jarigen leeftijd is de „kanonnen-
koning" Sir Basil Zaharoff te Monte Carlo
overleden. Hij was van afkomst een Griek,
geboren in Klein-Azië. De familienaam was
Zacharias, maar werd later in Zaharoff gewij
zigd. Zijn voornaam was Basileios; dien ver
anderde hij later in het Engelsch-klinkende
Basil. In zijn jeugd beproefde de man het
in een heele reeks nederige beroepen: geld
wisselaar te Constantinopel, brandweerman,
vreemdelingen-gids, winkelbediende. Na en
kele jaren in Londen vertoefd te hebben, waar
hij vrijgesproken werd in een proces, hem door
zijn oom aangedaan, die hem betichtte van
onrechtmatige onttrekking van gelden aan
zijn winkelzaak, ging hij naar Athene en
maakte er kennis met den Griekschen politi
cus Skouloudis. Die hielp hem op weg naar
zijn vervaarlijk-lucratieve loopbaan. De man
was voorbestemd om enorme bedragen te
verdienen aan de leverantie van oorlogsma
teriaal. Hij begon als Atheenseh vertegen
woordiger van de Engelsch-Zweedsche wapen
fabriek Nordenfeldt en deed geweldige zaken
in diverse Balkanlanden. De eerste onderzeeër
werd door hem aan Griekenland geleverd,
waarna hij erin slaagde er twee aan Turkije
te verkoopen. Dit geval schijnt bijna symbo
lisch voor zijn carrière en in het algemeen
voor de internationale wapenindustrie.
In de tachtiger jaren trad Zaharoff in con
nectie met Hiram Maxim, uitvinder van den
gemoderniseerden mitrailleur, en een combi
natie met de firma Nordenfeldt kwam tot
stand, waaruit Nordenfeldt zich later terug
trok. Tenslotte werd de heele affaire opgeno
men in het Vickers-concern, waarin Zaharoff
tegen den tijd van den grooten oorlog een po
sitie van overheerschende beteekenis innam.
De sluwe Griek bleek prachtig zaken te kun
nen doen. Hij beschikte over groote men-
schenkennis en had overal relaties. Weinigen
hebben er zooveel toe bijgedragen, de volken
tegen elkaar te wapenen. In de oorlogsjaren
moet hij een ontzaglijk vermogen bij elkaar
gebracht hebben en midden in den oorlog
kocht hij van baronesse de Vaughan het
kasteel Balincourt, niet ver van Parijs. Ook te
Monte Carlo schafte hij zich een landgoed
aan. In 1925 huwde hij de hertogin de Villa-
franca, die hij 43 jaar tevoren als 17-jarig
meisje ontmoet had en die op 60-jarigen leef
tijd, na den dood van den hertog, eindelijk de
zijne werd. Twee jaar later stierf zij evenwel
reeds. De man met de honderden millioenen
had zich inmiddels allang uit het actieve ka
nonnen-leven teruggetrokken en werd op het
kasteel Balincourt, door hooge muren omge
ven, door een Hindoe-wacht bewaakt. Een
paar jaar geleden heeft onze Parijsche corres
pondent nog een beschrijving gegeven van de
situatie. Inmiddels had de Engelsche stuivers-
pers, tuk op goedkoope sensatie, hem al sinds
vele jaren in een romantisch waas gehuld en
noemde hem altijd „Europe's mystery man".
De geheimzinnigheid scheen zich overigens
voornamelijk in steeds meer millioenen te
hebben omgezet en het romantische is tot
geen andere uiting gekomen dan de historie
van de hertogin de Villafranca.
Zaharoff is thans gestorven, kinderloos, in
een tijd waarin er voor hem nog veel meer
millioenen met wapentransacties te verdienen
zouden zijn geweest, als hij nog in zaken ge
weest was. Er schijnt geen twijfel aan te be
staan, dat hij een fortuin van fantastischen
omvang nalaat. Op dit punt zal natuurlijk alle
belangstelling geconcentreerd zijn. Er hebben
wel eens geruchten gelóopen dat het vermo
gen aan de een of andere humanitaire instel
ling vermaakt zou worden, maar het is niet
duidelijk waarop zij waren gebaseerd. De man
was niet spraakzaam van aard en als hij der
gelijke voornemens koesterde had hij zelf al
wel eerder steun kunnen geven aan humani
taire bewegingen. Die zijn immers alle arm
en de kanonnenkoningen worden schatrijk. Ja,
waarom bewaart een oude man zijn tallooze
millioenen, eenzaam verborgen in een kas
teel? Hij zal wel niet erg van de menschen
gehouden hebben. Er zijn er in elk geval tal-
loozen door zijn schiettuig geslacht. En de
overgeblevenen hebben, wederkeerig, ook ze
ker niet van hem gehouden. Maar dit is na
tuurlijk geen zakelijke uiting.
Een van de rijkste menschen ter wereld is
gestorven. Hij was klein begonnen en had
enorm veel geld verdiend. Knap van hem. Dit
is wèl een zakelijke uiting.
R. P.
TOESTAND VAN MEVR. DE BOER-VAN
RIJK GUNSTIG.
De gezondheidstoestand van mevrouw E. de
Boer-Van Rijk, die de vorige week met goed
gevolg is geopereerd, is naar omstandighe
den zeer bevredigend. Naar alle waarschijn
lijkheid zal mevrouw De Boer in het begin
van de volgende week het bad mogen ver
laten.
(In een Australische stad heeft
men een nieuw -principe van lief
dadigheid ingevoerd, door van
iedereen zooveel maal een bepaald
eenheidsbedrag te vragen als zijn
middel centimeters meet.)
De kranten maken trouw gewag
Van allerhande soorten dingen,
Helaas vaak van een droevig slag,
En dikwijls van zeer zonderlinge.
Als ik de laatste soort eens neem,
Die mijn steeds zoekend oog ontdekte,
Vraag ik: hoe vindt u dit systeem
Voor een liefdadigheidscollecte.
Men gaat daar van de stelling uit,
Dat hij die welgedaan kan leven,
Bij 't weldoen ook een vetter duit,
Dan hij die mager is, kan geven.
Wie 't letterlijk het breedste heeft,
Heeft, denkt men daar, dat ook figuurlijk,
En wie daar zeer „bemiddeld" leeft,
Is dat in dubblen zin natuurlijk.
Wie 't vet heeft, redeneert men daar,
Dien gaat het blijkbaar naar den vleeze,
Misschien is 't af en toe wel waar,
Maar 't zal ook dikwijls niet zoo wezen.
Het ligt niet aan de middellijn,
Figuurlijk mag de binnenvetter,
't Vette der aarde eigen zijn,
Het is 't niet altijd naar de letter.
Als men dat hier ooit volgen wou,
Dan zou dit plan zich zelve wraken,
Het spreekt vanzelf toch, niemand zou
Zich om zoo'n opzet dik meer maken.
P. GASUS.
'N BAROMETER?
200 MODERNE MODELLEN
Catei vau Uuiwu.
KL. HOUTSTRAAT 13 - TEL. 14112
(Adv. Ingez. Med.)
die de voeten heerlijk
verwarmen verkoopt
in alle maten en tinten.
(Adv. Ingez. Med.)
Algemeene Vergadering van
Bloembollencultuur.
Voorstellen tot reorganisatie der Vereeniging.
Op Maandag 21 December, des morgens te
11 uur, zal in het Krelagehuis aan de Leid-
schevaart alhier een algemeene vergadering
worden gehouden van de Algemeene Vereeni
ging voor Bloembollencultuur.
In het hoofdbestuur zullen twee nieuwe
leden moeten worden gekozen door het af
treden en niet herkiesbaar zijn van den heer
H. A. van Doorne Jr. en het overlijden van
den heer Ant. Bergman. In de eerste vaca
ture is door de afd. Bovenkarspel candidaat
gesteld de heer Jac. de Brabander te Hille-
gom en door de afd. Sassenheim de heer
Jan Philippo Sr. te Sassenheim; in de twee
de vacature door de afd. Bovenkarspel de
heer P. C. de Zeeuw te Nieuw-Vennep, dooi
de afdeelingen Heemstede, Sassenheim en
Westland de heer P. Varekamp te 's-Gra-
venzande.
De afdeeling Heemstede heeft reeds het
vorige jaar het voorstel gedaan een onder
deskundige leiding staande economische af
deeling bij het bureau der Alg. Vereeniging
op te richten. Het hoofdbestuur beveelt thans
aanneming van dit voorstel aan.
Beursentrée?
Het hoofdbestuur stelt voor, om met in
gang van 1 Januari 1937 de beurs slechts
toegankelijk te stellen na betaling van een
entréegeld van f 0.20 per dag of f 4 per half
jaar. Hierdoor zal het mogelijk worden de
contributies in de laagste klassen te verla
gen, waardoor aan het streven het lidmaat
schap voor iederen kweeker ook financieel
zoo aantrekkelijk mogelijk te maken, wordt
tegemoetgekomen
De agenda vermeldt tenslotte nog
de voorstellen tot reorganisatie van
de Alg. Vereeniging door wijziging
van statuten en huishoudelijk regle
ment. Men wil de groepen der ver
eeniging nu doen samenstellen door
alle betrokken leden-kweekers en het
werk dier groepen via de afdeelingen
laten loopen. De afdeelingen zullen
echter de basis der vereeniging blij
ven vormen. De taak der vereeniging
en der groepen is nauwkeuriger af
gebakend. De werkzaamheden van
het bestuur worden met het onder
scheid tusschen dagelij ksch- en
hoofdbestuur, beter uitvoerbaar ge
maakt.
„Men zij er van overtuigd", zoo schrijft het
Weekblad voor Bloembollencultuur, „dat het
hoofdbestuur met al deze voorstellen de be
langen van het vak heeft willen behartigen.
Men stappe daarom over kleinigheden, waar
mede men het niet eens is, heen, en verlieze
de groote lijn niet uit het oog".
Uitsluitend met roomboter bereid!
SfHiïsJhuteBakketiieu
Telefoon 10876, 13714, 11643, 12193
(Adv. Ingez. Med.)
Het Nationaal Huldeblijk.
Haarlem's Collectedag vervroegd.
De groote collectedag in Haarlem wordt ge
houden op Woensdag 2 December, deze dag
is dus ruim een week vervroegd, doordat het
Algemeen Comité aan de Provinciale-
Piaatselijke Comités om spoed bij het inzame
len van gelden verzocht heeft.
De bonnetjes uit de bonboekjes kunnen
pchter verkocht worden i.ot 15 December 1936.
Voor genoemden datum verwacht mej. C. M.
Eeerkens Thijssen, Plein 13, hiervan dus de
ingekomen gelden.
Het bestuur stelt zich voor aan degenen
die een boekje geheel verkocht hebben als her
innering hieraan te zenden een foto van de
Prinses als bruid, van een opdrachtje voor
zien.
Tot het storten van g'ften zijn onderstaande
wijkhuizen geopend, die te herkennen zijn aan
vlaggentooi.
Pand naast Stadhuis (Ingang Koningstraat!
Zaal Elisabeth Vereenieïrur Jansstraat.
Hotel Lion d'Or, Kruisweg 36.
Gebouw Sierkan. Zijlwc-g 2.
Showroom Fordgara?-li 24.
Montessorischolo, Louise de Colignylaan 3.
Huis te Zaanen. Openbare Leeszaal, Mid
denweg.
Middelbaar Technische School. Kleverpark
weg 181.
Gymnastieklokaal Zaanenstraat naast R.K.
Kerk.
Gymnastieklokaal Haarlemmerliedestraat
29.
Clubhuis St. Baaf, Ingang Leidschevaart
hoek Westergracht.
Voorts is toezegging gedaan, dat ook de
trams een autobussen zullen vlaggen, dus die
dag zal Haarlem een klein voorproefje krij
gen van de groote gezelligheid die in den
bruidstijd van het vorstelijk paar over ons
geheele land zal heerschen.
Dus Haarlemmers, gi.i die no? niet uw
gestort hebt, brengt een bezoek aan de wijk
huizen. waar de u v--
tevens gelegenheid zal zijn tot het zetten van
uw handteekening, die aan het vorstelijk paar
zullen worden overhandigd.
Londen verwacht bijeen
roeping van den Volkenbonds
raad.
LONDEN. 28 Nov. (Reuter). Het is naar
het oordeel van diplomatieke kringen te Lon
den hoogst onwaarschijnlijk, dat "net verzoek
van Spanje, den Volkenbondsraad bijeen te
roepen, afgewezen wordt, doch men acht het
twijfelachtig, of de Raad nog in het begin
der volgende week zal kunnen bijeen komen.
Er schijnt geen enkel initiatief te zijn geno
men om de zitting te Londen te doen plaats
vinden.
Een Cadeautje voor de
Batf U&fyvt St. hicolaas bij-
ac. van Weer. - Gierstr. 20
Telefoon 14651
(Adv. Ingez. Med.)
Provinciaal personeel bijeen.
Vrijdagavond hield de Vereeniging van
Provinciaal Personeel in Noordholland een
druk bezochte propaganda-avond.
De Voorzitter der vereeniging, de heer J.
Horsmeier Jr. hield een rede van propagan-
distischen aard; hij wees daarbij op het vele
werk, dat in het belang van gansch het pro
vinciaal personeel ten aanzien van de rechts
positie en salarieering en tot versterking van
het gemeenschapsgevoel werd en wordt ver
richt en constateerde hoe de groei der ver
eeniging nog steeds toeneemt en het aantal
leden de laatste maanden zelfs met tiental
len steeg.
Spreker constateerde vervolgens hoe het
personeel in dienst der provincie Noord
holland in een korte spanne tijds door zes a
zeven salariskortingen is getroffen en door het.
personeel de bezoldiging niet meer kan worden
beschouwd als een voldoende geldelijke waar
deering voor den te presteeren arbeid.
In het algemeen is wel gestreefd naar een
vormigheid van bezoldiging voor gelijknamige
rangen, maar niet naar die voor gelijksoorti-
gen arbeid En dat, terwijl de provinciale be
drijven bloeien, de provinciale geldmiddelen
er heusch niet kwaad voorstaan enz.
Spreker bracht warme hulde aan aldegenen
die ondanks alle misère en een schrijnend
gevoel van onbillijke bejegening, niet op
demonstratieve wijze van hun gevoelens blijk
geven en totnutoe van hoog tot laag hun
arbeid ten dienste der gemeenschap bleven
verrichten met eenzelfde verantwoordelijk
heidsgevoel en plichtsbetrachting als voor
heen. Maar dat neemt niet weg. dat men met
zorg in het hoofd aan den arbeid gaat en
nu toch reeds is te zien dat de tevredenheid
zooals die voorheen viel te constateeren, ver
dwenen is.
Spreker deelde mede, dat de Vereeniging
inzake de standplaatsaftrekregeling, die in
bijzondere mate als onrechtvaardig wordt
aangemerkt, diligent is en dat zoowel bij
Gedeputeerde Staten als bij andere instanties
een betere rangenbezetting is bepleit. Ten
slotte met erkentelijkheid getuigende van het
geen toch reeds bereikt is, kunnen worden en
verwijzende naar gedane toezeggingen van
Hoofden van Dienst en van Gedeputeerde
Staten, laatstelijk ook tegenover Provinciale
Staten, dat het College zich zal beijveren om
ongewenschte consequenties weg te werken,
wekte spreker de zeer talrijk opgekomenen
met aandrang op om het hoofd koel te houden
om rustig te blijven, en niet als enkeling of
als groep buiten oi-ganisatorisch verband om
acties te ondernemen, maar de resultaten van
de thans bij Gedeputeerde Staten en andere
instanties ingediende verzoekschriften af te
wachten en eerst daarna te overwegen verdere
stappen te doen.
Spreker gaf de verzekering, dat het Hoofd
bestuur in onverwoestbaar optimisme, ook in
dezen zoo pessimistischen tijd, strijdende voor
een rechtvaardige zaak. op gepaste wijze en te
bevoegder plaatse zal blijven opkomen voor de
belangen van het personeel, opdat uiteindelijk
mede daardoor weer worde verkregen en be
houden een goede rechtspositie, een behoor
lijke salarieering, een prettigen arbeid en een
goede gemeenschap.
MAN DOODGEREDEN.
Vrijdagavond om half acht is in de Haar
lemmerstraat te Amsterdam een man van 52
jaar door een auto aangereden. De dood trad
onmiddellijk in. Het lijk is naar het Binnen
gasthuis vervoerd.
Een Engelsch huldeblijk voor
prinses Juliana.
Van officieren, die tijdens den wereldoorlog in
Nederland hebben vertoefd.
Onze Londensche correspondent meldt:
D? oTKÏ-off-ren Lord S^'toun en J. H. F.
McEwen, hebben in de Times en de Daily
Telegraph een oproep gericht tot oud-officie
ren van het Britsche leger, die tegen het einde
van den grooten oorlog door de uitwisseling
van krijgsgevangenen tusschen Duitschland
en Engeland gedurende vele maanden in Ne
derland hebben vertoefd. Zij meenen, dat het
aanstaand huwelijk van H. K. H. Prinses
Juliana aan deze officieren een eenige ge
legenheid verschaft om uitdrukking te geven
aan hun dankbaarheid jegens hun Neder-
landsche gastheeren en -vrouwen. „De belang
stelling in ons", heet het in den oproep, „door
Hare Koninklijke Hoogheid zelve getoond en
de hartelijke gastvrijheid van het Nederland-
sche volk, ondanks de toenemende schaarschte
van alle levensmiddelen, moeten een onuit-
wischbaren indruk hebben nagelaten". Onder
deze omstandigheden hebben de onderteeke
naars van den oproep en eenige andere offi
cieren van onze Prinses verlof gekregen Haar
een geschenk te overhandigen.
irppr;»
De heer Aug. Veraart
uit Rijswijk legt den
burgemeester van
Heemstede, Jhr. J. P
W. van Doorn, de be
doeling van de proeven
uit.
Het woord is aart....
Petit-Senri:
Men vergeet de afkomst
van een parvenu, als hij zich
die herinnert; men herinnert
zich zijn afkomst, als hij
haar vergeet.
OPERETTE VEREENIGING „HAARLEM".
De R.K. Operette Vereeniging „Haarlem",
directeur de heer Frans A. M. Pielage, geeft
Zondag 29 November haar eerste uitvoering
in dit seizoen in den Stadsschouwburg. Opge
voerd wordt de lyrische opera „De Visschers
van Catania", muziek van den Franschen
toondichter Aimé Maillart.
O UTUO
Groote Houtstr. 108-Tel. 13046
GEEFT MET
f
EEN MOOIE PLAAT,
Koifer-GRAMOPIIONE
OF RADIO.
Wij hebben daarin de
grootste keuze van
uitsluitend de BESTE
MERKEN.
Prijzen van:
Platen vanaf f 1.
Koffer-Gram.
vanaf f 15.50
Radio vanaf f 89.
HET OUDSTE ADRES
(Adv. Ingez. Med.)
Bêfautowkste
Engeland en België in de Europeesclie poli
tiek: redevoeringen van Eden en Van Zee
land te Londen.
pag. 4
De „wapenkoning" Sir Basil Zaharoff is te
Monte Carlo overleden.
pag. 4
De Spaansclie regeering wendt zich tot den
Volkenbond.
pag. 4
De gevechtsoperaties in Spanje worden door
de koude belemmerd.
pag. 4
Overeenstemming is bereikt tusschen Japan
en Italië over de erkenning van Mandsjoe-
kwo en Abessynië.
pag.4
Mr. C. Ridder van Rappard wordt gezant te
Berlijn.
pag 3
De Tweede Kamer behandelt Buitenlandsche
Zaken.
pag. 3
Bij de politie te Suriname zouden enkele ge
vallen van corruptie zijn ontdekt.
pag 3
De geschiedenis van Lippe door twee Duit-
schers beschreven.
Dag 3
De Haarlemsclie Vereeniging voor Vreemde
lingenverkeer wordt opgeheven.
pag. 11
Ds. Ch. F. Krafft zal op 10 Januari afscheid
nemen van de Waalsche gemeente te
Haarlem.
pag.11
Voor rioleeringswerkzaamheden moeten te
Heemstede drukke verkeerswegen worden
opengebroken.
pag. 7
Dc winkelstand in Haarlem-Noord.
pag. 18 en 19
De uitslag van onze voetbalelftal-prijsvraag.
pag. 2
Bioscopen.
pag. 14
ARTIKELEN ENZ.
R. P.: Zaharoff.
Dag. 1
Van onzen Brusselschen correspondent: Paul
van Zeeland als vredesapostel.
pag. 4
Van onzen Londenschen correspondent: Een
Engelsch huldeblijk voor Prinses Juliana.
pag. 1
Dr. W. G. N. van der Sleen: Yoho National
Park.
pag. 13
Financieele Kroniek: Het oorlogsgevaar.
pag. 15
J. H. de Bois: Litteraire Kanttcekeningen.
pag. 14
pag. 3
J. B. Schuil over „De Vrek".
pag. 7
G. J. Kalt: Schoten's Chr. Gemengd Koor.
pag. 7
Dr. Euwe: Bepalingen in het geding.
Amy Groskamp-ten Have: Een vrouw schrijft
Dag 11
P. v. d. Hem: De Nobelprijs.
H. D. Vertelling: „Het hoedje" door Bert
Loven.
na? 13
Jules Kammeijer: Blijft fit!
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge-
nomen op pag. 17.
