1
H.D.*
VERTELLING
SmTNSCOLAAS
PAKKETTEN
MET DE POST
De Landverrader
M A A N D A G 30 NOVEMBER 1936
HAARLEM'S DAGBLAD
8
Lezing prof. dr. Aug.
Vermeylen.
Over den geest van Jeroen Bosch en
Pieter Bruegel.
Voor een groot aantal leden van „Kunst
aan het Volk" hield Zaterdagavond in het
gebouw van den Protestantenbond prof. dr.
Aug. Vermeylen een lezing met lichtbeelden
over het onderwerp: „De geest van Jeroen
Bosch en Pieter Bruegel"
Nadat de heer A. van der Boom den spre^
ker had ingeleid, begon prof. Vermeylen zijn
voordracht met te zeggen, dat hij dezen
avond een poging zou doen, zijn gehoor iets
te doen begrijpen van den menschelijken
geest, die op het werk van beide kunstenaars
zijn stempel drukt, van hun houding tegen
over de wereld en het leven.
Jeroen Bosch stond op de grens van mid
deleeuwen en renaissance, maar zijn inge
wikkelde persoonlijkheid behoort toch hoofd
zakelijk tot de latere middeleeuwen. Bruegel
daarentegen is den middeleeuwer en de klas
sieke renaissance ontgroeid, hij is de voor-
looper van de „barok" der 17e eeuw.
Bosch werd, hoogstwaarschijnlijk in 1450.
te 's Hertogenbosch geboren, waar hij leefde
en werkte tot 1516, Hij was dus Brabander;
zijn kunst zou haar vruchtbaarsten bodem
vinden in Antwerpen. Hij ziet overa1 de zon
de, den duivel, hij huivert onder den angst,
die met de zonde de ziel bekruipt. Tegelijker'
tijd geeft het hem een soort geniepig ver
maak ,zijn medemenschen te z>n krimpen
van angst voor de gevolgen der zonde en hi.
geeft hieraan uiting met sardonischen gal
genhumor en oubollig vernuft. Hij spot met
den waanzin van zijn tijd, die een overgangs
tijdperk was vol gejaagdheid en waarin hal
lucinaties een geweldige macht over de
geesten verkregen, maar misschien voelt hij
tegelijkertijd iets van dien waanzin in zich
zelf.
Als man van een overgangstijdperk toont
Bcsch' werk niet de bekoring der latere pri
mitieven. Hij is een vat vol 'tegenstrijdighe
den; in hem is het dualisme tusschen het
aardsche leven en wat daarbuiten is. Jeroen
Bosch is de voorlooper van het Hollandsche
17e eeuwsch realisme; vaak schildert hij als
achtergrond een landschap vol stemming,
terwijl men op den voorgrond de grilligste fi
guren ziet. Voor den normalen mensch heeft
hij niet het minste gevoel, maar toch heeft
hij voor de uitbeelding van zijn visioenen de
werkelijkheid noodig.
Pieter Bruegel, ter onderscheiding van zijn
zoon. wel „de oude" genoemd, is een geheel
andere persoonlijkheid. Hij overleed in 1569
op ongeveer 44-jarigen leeftijd. Hij reisde in
Frankrijk en zelfs in Italië en zal dus wel
den invloed der renaissance ondervonden
hebben.
Hij nam de werkelijkheid waar en her
schiep die door de diepgrondige waarheid van
zijn wezen, daarmee lijnrecht ingaand tegen
den „Italiaanschen smaak" van zijn tijd.
Bruegel was op en top een Vlaming; hij
was de oorspronkelijkste Viaamsche kunste
naar, die er na de gebroeders van Eyk ge
weest is. Zijn werk was een protest tegen het
Italianisme; toch heeft hij van de Italiaan-
sche kunst veel geleerd, niet den vorm. maar
het innerlijk wezen, naar zijn eigen persoon
lijkheid gewijzigd. In menig opzicht was hij
zijn tijd ver vooruit. Wij zien in hem een
steeds dieper dringen naar het innerlijk, en
-naar de tragische kern van het lpven zelf,
zijn laatste werken zijn de aangrijpendste.
Zijn tijdgenooten begrepen hem niet: zij
zagen in hem een oubolligen, humoristischen
fantast. En ook in dezen tijd vormt men zich
van Bruegel, vooral door de beschouwingen
van Felix Timmermans, nog wel een verkeerd
denkbeeld.
Uit zijn kunst spreekt een diep-humane,
voorname en verfijnde geest, zooals al blijkt
uit zijn fijne kleuren. Hij was een denker, een
wijze en hij schilderde allerminst „voor boe
ren'". Geen heeft zoo baanbrekend gewerkt
als deze dramatische realist. Hem trof het
tegenstrijdige tusschen de wereld der na
tuur en de menschenwereld. Hij zag de na
tuur ongeveer als Titiaan die zag, maar bij
Bruegel volgt de natuur een eigen weg, ver
draagt den mensch, maar kan hem ook vijan
dig zijn. Hij onderscheidt den natuurmensch
(den boer, het kind) van den maatschappe-
lijken mensch, die niet meer luistert naar
de rede. Zijn opvattingen kunn endus verge
leken worden met die van Erasmus (in zijn
„Lof der Zotheid") en Rabelais. Hij ziet den
mensch als voortdurend verkeerend in den
ban van det waan. Maar daarbij toont hij
een onbedwingbare liefde voor het leven
zooals het is en dat men dwaas kan vinden
of niet dwaas, maar dat den waarachtigen
kunstenaar altijd zal boeien.
Na de pauze vertoonde spr. een serie prach
tige lichtbeelden van werken der beide be
sproken kunstenaars, ter toelichting van zijn
belangwekkende voordracht, waarvoor de heer
E. Post, bestuurslid van „Kunst aan het
Volk", prof. Vermeylen met hartelijke woor
den dankte.
(Adv. Ingez. Med.)
VOOR DEN-
-KANTONRECHTER
EEN APART SPOORBOEKJE VOOR
7 JANUARI
De Ned. Spoorwegen zouden het voornemen
hebben, aldus melde de Tel., een apart spoor
boekje samen te stellen, dat alleen op den dag
van het huwelijk van Prinses Juliana en Prins
Bernhard, op 7 Januari a.s.. zal gelden.
Het boekje zal op zeer uitvoerige wijze aan
geven op welke manier men op 7 Januari de
Hofstad van iedere plaats van* Nederland uit
zal kunnen bereiken.
Dronken achter het stuur.
Een zware straf is Zaterdag opgelegd aan
een inwoner van Haarlem, die in den nacht-
van 20 op 21 September in een toestand, die
dat niet toeliet, een auto had bestuurd.
Ze waren dien middag uit geweest en had
den daarbij daarbij wat bier gedronken.
Hoeveel dat was?
Verdachte zei thans, dat hij negen biertjes
betaald had, maar dat hij er maar twee van
gedronken had. Hij had ze verloren met
knobbelen. Later was men naar een café in
Zandvoort gegaan, had daar wat gegeten,
waarop het gezelschap, vermeerderd met nog
een Zandvoortsche, naar Haarlem was ge
trokken. Daar was een café bezocht, waar
verdachte ook bier gedronken had.
Omstreeks middernacht was het viertal
pretmakers met de auto naar Zandvoort ge
gaan, doch daar waren ze niet heelhuids ge
komen, In een bocht van de Zandvoortsche
laan was de auto tegen een boom gereden.
De chauffeur verdedigde zoch door te zeg
gen, dat hij ook in Haarlem 's avonds niet
meer dan twee glazen bier opgedronken
had. Dit werd bevestigd door de dame, die
naast hem gezeten had, wat haar een paar
scherpe woorden van den kantonrechter be
zorgde, omdat zij voor de politie destijds ge
sproken had over drie of vier glazen, ter
wijl ze nu zei dat het er maar twee waren.
„Ja, dat herinner ik me niet meer zoo pre
cies".
„Dan gaat uw geheugen kennelijk voorna
melijk in getallen achteruit. De rest herin
nert u zich nog best!"
Er waren heel wat getuigen. Uit de ver-
hooren bleek wel, dat de weg slecht was
geweest, maar de verbalisant meende toch,
dat dat niet de oorzaak van het ongeluk kon
zijn geweest. De bestuurder was onder in
vloed geweest, dat was de reden.
Tenslotte geloofde ook de kantonrechter
dit. waarop hij den verdachte veroordeelde
tot vijf dagen hechtenis en intrekking van
het rijbewijs voor drie maanden. Deeisch
luidde zeven dagen hechtenis.
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCIIE
RADIO CENTRALE OP 1 DECEMBER 1936.
(Dinsdag).
Progr. I Hilversum I (Huizen).
Progr. n Hilversum II.
Progr. m: 8.Keulen Koningsbergen. Hei
kleine omroeporkest o.l.v. Eugen Wilcken.
9.05 idem Tijdsein. Berichten. Waterstandbe-
richten. 9.20 idem „Weïnachten auf allen
Meer en", oude en jonge zeelui vertellen. 9.50
idem Gretel Weise: Kindergarten. 11.20 Dan-
marks Radio. Uurslag en klokkenspel van den
Raadhuistoren. 12.20 Vlaamsch Brussel. Gra
mofoonmuziek. 12.50 idem Dansmuziek. 1.20
idem Gesproken Dagblad van het N.I.R. 1.30
Het omroeporkest o.l.v. Paul Douliez. 1.50
idem Gramofoonmuzïek. 2.20 idem Berich
ten voor de binnenscheepvaart. 2.23 idem
Schooluitzending. 3.05 Parijs Radio Gramo-
foonmuziek. 3.20 Keulen Populair concert o.
I. v. Eysoldt. 4.Pauz«. 4.05 ParijsRadio
Jean Varlot en Mario Talbot dragen een
verhaal van Andersen voor. 4.20 idem Gra-
mofoonmuziek. 5.20 V'aamsch Brussel Popu
lair concert. 6.05 Kinderuur. 6.50 idem Gra-
mofoonmuziek, 7.05 Fransch Brussel M. Archie
Camden speelt het concert voor bas en orkest
(Mozart). 7.20 Berlijn Nieuwsberichten. 7.30
idem Programma van München(Operette
concert) 9.20 Boedapest Orgelspel door Viktor
Sugar. 10.Berlijn Programma van Hamburg
(populaire- en volksmuziek). 11.20 Parijs Radio
Dansmuziek door het Victor Pascal-orkest.
II.50 idem Gevarieerd concert door het Pascal
orkest.
Progr. IV. 8.Vlaamsch Brussel Gymna
stiekles. 8.20 idem Tijdsein. Gramofoonmuziek
8.30 idem Kroniek van de dag. 8.40 idem Gra-
mofoonplaat. 8.45 idem Gesproken dagblad
van het N.I.R. 9.Gramofoonmuziek. 9.20
Diversen. 10.35 Londen Regional Korte Gods
dienstoefening. 10.50 idem Tijdsein van Green
wich. Weerbericht. 11.05 idem. Het New Vic
toria Cinama Orkest o.l.v. Sydney Phase.
11.50 idem het BBC-Schotsch orkest o.l.v. Guy
Warrack. 12.50 idem Gramofoonmuziek. 1.35
idem, Het New English Strijkkwartet. 2.20
idem Dansmuziek gr.pl. 2.50 idem Geiger en
zijn orkest. 3.20 idem Het stedelijk orkest
van Torquay o.l.v. Ernest W. Goss. 4.50 Nat,
Programma Het Forum Theater orkest o.l.v,
Ph. Martell. 5.05 idem Gramofoonmuziek. 5.35
idem Mario de Pietro and his Estudiantina
6.20 Diversen. 6.45 Nat. Programma Egon
Petri speelt pianomuziek van Busoni. 7.20
idem Orgelconcert door Reginald Foort. 7.50
London Regional Esta Stein's Jiddisch Chauve
Souris Company. 8.20 Nat. Programma Van
Phillips met zijn twee orkesten. 8.50 idem
Guitaar recital door Emilio Pujol en Mathilde
Cuervas. 9.10 idem BBC-orksst v. N. Ierland
o.l.v. Montgomery m.m.v. Kathleen Moor-
house cello. 10.20 Diversen. 10.45 London
Regional Lew Stone en zijn orkest in Café
de Paris. 11.20 Nat. Programma Lew Stone
en zijn orkest in Café de Paris. 11.50 idem.
Dansmuziek gr.pl.
Progr. V. 8.00700 Diversen. 7.Eigen gra-
mofoonplaten-concert: Wals- en Orgelmuziek
1. Walteufel Reigen, Groot orkest. 2. Dixon
Hits No. 3. egionald Dixon. 3. Wiener Pra-
terleben, Odeon dansorkest. 4. Viennese Me
mories of Lehar, Reginald Dixon. 5. Die
Schlittsehuhlaufer, Odeon dansorkest. 6.
Dixon Request Medley. Reginald Dixon. 7. Kind
du kannst tanzen, Dajos Bela-orkest. 8. Black
pool Switchback, Reginald Dixon. 9. Dollar-
walzer, Dajos Bela-orkest. 10. Dixonland No. 8
Reginald Dixon. 8.00—12.00 Diversen.
DE ..POSEIDON" VERLIEST SCHROEFBLAD
Het Nederlandsche stoomschip „Poseidon"
van de K. N. S. M". hetwelk Zaterdagavond
van Rotterdam was vertrokken met bestem
ming Middellandsche Zee is Zondagmorgen
11 uur IJmuiden bïnnengeloopen, aangezien
het schip op zee een schroefblad had verlo
ren.
Het schip is naar Amsterdam opgevaren,
om in het dok te worden opgenomen.
BAZAR WIJK Vn NED. HERV. GEMEENTE.
Men schrijft ons:
Dinsdag en Woensdag wordt in het Wijk
huis, Molenaerstraat. 18, een bazar gehouden
voor het Wijkwerk, speciaal het werk der
ziekenverpleging. Was het de laatste jaren
niet noodig een speciaal beroep te doen op de
offervaardigheid, thans wordt men, door de
moeilijke tijdsomstandigheden daartoe gedron
gen.
En het schijnt dat dit beroep niet tevergeefs
is gedaan. Spontaan hebben vele Wijkleden
en ook velen buiten de Wijk, aan dezen oproep
;ehoor gegeven en door het zenden van aller
lei artikelen het organiseeren van een bazar
mogelijk gemaakt. Als degenen die eerst wat
zonden, nu ook nog komen om te koopen, zal
deze bazar zeker slagen. Er is van alles te
koop. De groote zaal van het Wijkhuis is door
de goede zorg en onder de bekwame leiding
van den heer Groenewoud. een der leden van
het Wijkbestuur, allersierlijkst gearrangeerd.
Op verschillende stands lokken allerlei arti
kelen tot koopen. Aan allerlei aantrekkelijk
heden. die bij een bazar hooren, ontbreekt het
niet. Muziek en zang zullen zorgen voor de
goede stemming.
Dinsdagmiddag 2Vz uuh wordt de bazar ge
opend. Mevr. van Beusekom zal dan een lied
zingen en Ds. Foeken een kort woord spreken.
Dg bazar blijft dan open van 2V25 en van
710 uur. Woensdag op dezelfde uren.
Als we tenslotte nog vermelden dat St. Ni-
col aas het voornemen heeft kenbaar gemaakt
Woensdagmiddag een bezoek te brengen, dan
zal dat zeker maken dat ook de jeugd zich
niet onbetuigd laat.
Standsverschil
door GUUS BETLEM Jr.
Twee jaren was-ie nu al wegtwee lange
jaren en nu woonde hij dan in Indië. Hij was
niet druk geweest met correspondentie, o nee,
maar ze hadden dan toch een stuk of wat brie
ven van hem gehad, de oudjes, en, o schande,
nog nooit één lettertje teruggeschreven.
Niet dat ze het niet zouden willen, hoor, o,
wat graag! lederen dag toch waren ze met
hun gedachten even bij hun jongen, hun
Gerritniet precies wetend waar hij uit
hing op die groote, wijde wereld, waarvan zij
geen begrip hadden.
Z'n eerste brief kwam uit China en vol
trots had Boer Krelis hem door den boven
meester laten voorlezen. Mooi was het ge
weest, machtig mooi wat-ie allemaal had ge
schrevenmaar weinig hadden ze begrepen
van de schoonheid en pracht die de jongen in
z'n brieven roemde, over het groote Chinee-
sche Rijk! Z'n tweede brief kwam uit Rus
land.
Hoe die daar nou weer kwam! vroeg boer
Krelis en hij liet zich geduldig door den bo
venmeester de route op de kaart uitduiden,
zonder te begrijpen. Toen kwam zijn derde
briefuit Indië. En zoo had-ie geschre
ven hier zal ik voorloopig wel blijven, denk
ikvolgende maand weet. ik het zeker, en
dan krijgen jullie een brief van me, met m'n
adres.. ..dan kun je es' terugschrijven! De
ouders hadden gebeefd van emotie. Terug
schrijven? Hoe kwam zoo'n jongen d'r bij...
zij terugschrijven? Maar de bovenmeester had
gezegd, dat ze dat beslist moesten doen en
dat hij ze dan wel zou helpen, ze konden toch
wel schrijven, nietwaar?
Ja, schrijven konden ze, maarje
moest niet vragen hoe! had Krelis gelachen,
waarop de bovenmeester meende: Als je
zoon het maar kan lezende rest komt er
niet op aan!
En nu was dan eindelijk zijn vierde brief
gekomen. De brief, waarin hij hun schreef
van zijn vestiging op Javavan zijn huwe
lijk met een Hollandsche vrouw! De oudjes
waren hevig ontsteld. Dat hadden ze niet kun
nen denkendat hadden ze nooit vermoed
hun zoon getrouwdopeens getrouwd!
en dat zoo ver weg! Maar na een eerste op
winding van enkele dagen berustte zoowel
moeder als vader met een stille zucht in het
onvermijdelijke.
En nou moet je 'm terugschrijven! meen
de weer de bovenmeester, je moet 'm toch
feliciteerengelukwenschen? Geluk-
wenschen? Mensch of ze 'm niet gelukwensch-
ten! Al het geluk wenschten ze hemalles!
en bevend zette de moeder zich neer om aan
den brief te beginnen.
Er ging een ochtend voorbij, toen ze zuch
tend opstond en tusschen duim en wijsvinger
een half beschreven kantje papier voorzichtig
weglegde, 's Middags werd het werk voortge
zetde huiselijke beslommeringen bleven,
voor het eerst na vele jaren, liggenmoes
ten wachten voor haar jongenen aan
dachtig,diep gebogen over het moeilijke werk,
herlas ze voor de zooveelste maal de enkele
met zooveel moeite neergeschreven woorden-
En dichter voelde ze zich bij haar jongen.,
haar zoon
's Avonds moest Krelis het ontgelden en nog
moeilijker viel het den ouden baas, zijn aan
dacht bij dit vreemde, ongewene werk te
houdenwaarbij zijn grove, ruwe werkhan
den den penhouder hanteerdenTotdat
ook hij klaar was met zijn brief en dezen ter
beoordeeling aan den bovenmeester werd ge
geven
- Dat zal-ie mooi vinden, Krelis!. prees de
ze, daar zal je jongen blij mee zijn, en
vooral, dat jullie allebei nog een apart letter
tje hebt geschreven aan zijn vrouw, die je heel
niet kentdat is mooidat is nobel
Het jonge vrouwtje rekte zich loom uit, dan
liet ze zich met een zwaai van den divan zak
ken en stond met een klein sprongetje op den
grond.
Ze klapte in haar handen, gaf aan den toe
schietenden bediende haar bevelen voor het
middagmaal, waarna ze in de slaapkamer
verdween om zich te verfrisschen voor haar
man zou thuiskomen
Een paar maanden waren ze nu getrouwd,
en bijna had ze op aanraden van haar fami
lieleden den grooten, gewichtigen stap niet
gedaan.
Standsverschil.
Ja, ze wist het wel. Ger kwam er rond
voor uithij kwam uit den boerenstand
maar was het niet prachtigschitterend,
dat zoo iemand zich had weten op te werken
VERZENDT U NATUURLIJK
MAAR WACHT NIET TOT
4DECEMBER
DE POST KAN NIET TOÖVEREN
EN UW PAKKET MAQ NIET TE
IAAT KOMEN/
Adv ingez. Med.)
(Adv. ingez. Med.)
tot administrateur van één der voornaamste
ondernemingen? Enze had ook geen spijt
gehad dat ze het huwelijk had doorgedreven
hoewel ze zich af en toe wel eens kon er
geren aan de bekrompenheid van haar echt
genoot, waartegenover zij dan, juist om hem
het verschil extra te doen voelen, haar ij del
heidhaar coquetterie stelde, hoewel dit
feitelijk geheel niet in haar aard lag.
Toch zou het haar niet mogelijk zijn ge
weest te verkeeren in de kringen van zijn
jeugd, waarover hij haar wel eens vertelde, in
een vertrouwelijke buiwaarnaar hij zelfs
wel eens verlangde, naar ze vaag had meenen
op te merken. Steeds trachtte ze hem op te
heffen, boven zijn stand, te maken tot haar
gelijke
Met een lach trad Ger op zijn jonge vrouw
toe toe, boog zich voorover voor haar kus.
Wat heb je daar, vent? vroeg ze, wijzend
op een stapeltje brieven in zijn hand.
De mail! glunderde hij, en kijk eens.,
een brief uit Holland!
Van Pa en Ma? hunkerde het vrouwtje
nieuwsgierig.
Even aarzelde hij, dan lachte hij joviaal.
Ja, van Pa en Mahierlees maar
eens! en hij overhandigde haar den brief van
zijn ouders, die zoo juist was aangekomen, en
die hij in zijn studeervertrek aandachtig had
doorgelezen, met een schok van vreugde om
het gebeuren
Aarzelend nam ze den brief aan. bekeek het
adres met critische blikken.
Je zei toch van Pa en Ma?, vroeg ze dan,
hem verwonderd aankijkend. Nog lachte hij.
Ja, antwoordde hij dan, van mijn Pa
en Ma!
Bah, wat flauw! meesmuilde ze teleurge
steld, haalde den brief uit den omslag en be
gon te lezen waarbij hij aandachtig haar trek
ken bestudeerde. Danlangzaam, met kor
te rukjes van haar smalle schouders, begon ze
te lachenluider en luider
O, snikte ze, even op adem komend wat
een stijl zeg.wat bespottelijk ouderwetseh,
en dan dat schriftnee, maar zeg Ger, nu
moet je toch eens zienen zonder te kij
ken, greep ze naast zich.
Dan, tusschen twee lachbuien, keek ze op.
Haar man had de kamer verlaten.
Het was een klein jaar later. Het vrouwtje
thans zelf moeder, liep op haar teenen naar
de kamer waar de wieg stond.
Voorzichtig boog ze zich over het kleine we
zentje, dat hij haar nadering de oogen op
sloeg en lachte! Met een gelukkigen glimlach
om de lippen keek ze naar haar kindje.hun
kindje,, enplotseling moest ze denken
aan den brief dien Ger had ontvangen van
z'n ouders. Het zou haar onmogelijk zijn ge
weest, te hebben moeten verklaren, waarom
ze er aan dacht, plotseling na een klein jaar,
maar het was zoo! Ze zag weer voor zich,
dien middag toen het schrijven was geko
menhaar lachen erom en plots voelde ze
een beklemming! Ohet was niet mooi van
haar geweest
Geen woord had Ger er over gerept dien
volgenden ochtend, alleen was hij wat stil
ler geweest dan andersen ze geloofde ook
niet dat hij had teruggeschrevenhet had
hem pijn gedaan, ongetwijfeld.
Hij had wellicht verwacht, dat zij zou heb
ben geantwoord, omdat er een briefje voor
haar was bijgeslotenvoor haar alleen
Ze keek naar haar kindjeze zag het
meisje groot, volwassen. Ze zag het getrouwd,
en een man, een vreemdehield een brief
van haar en Ger in z'n handen.een brief
aan hun kindenhij lachte erom'
Bespottelijkwat ouderwetseh! en ze
begreep, voelde, hoe het hun kind eens pijn
zou doen, zooals zij Ger pijn gedaan móest
hebben.
Voorzichtig ging zij de kamer uit.
In zijn werkkamer zat Ger gebogen voor
z'n bureau, toen hij plotseling twee zachte ar
men om zijn hals voelde. Ze boos zich voor
over, dicht tegen hem aan.
Ger! sprak ze dan zacht nou gaan we
straks samen een brief naar jouw ouders
schrijvenjij één. en ikéénom
hun te vertellen van hun kleinkind, waarvan
ze nog niets wetennog nietsEn dan
moeten ze ons gauw terugschrijven, hè? Brie
ven van ouders zijn dierbaar aan alle kinde
ren, hè. Aan kleine en.aan groote
FEUILLETON
Naar het Engelsch bewerkt door
THEA BLOEMERS.
(Nadruk verboden).
13)
Na de voorlezing van dit testament was
Gladys volkomen bedaard geworden, tot
niet geringe verwondering van den notaris,
zelfs tot zijn lichte ergernis. Hij had er zich
al op verheugd, dit lieftallige meisje uitgela
ten van vreugde te zien.
Wie zou dat niet zijn. indien hem plotsc-
seling zulke mededeelingen werden gedaan?
Doch de nieuwe gravin beheerschte zich
volkomen. Niets verried hare ontroering, een
oppervlakkig toeschouwer had kunnen zeg
gen. dat alles haar koud liet. Toch was dit
in werkelijkheid niet het geval, maar Gladys
werd zich bewust van een groote taak. dien
zij te vervullen kreeg.
Een ernstige trek legde zich om haar
mond. waardoor de uitdrukking van haar
gezicht vastberadener werd dan te voren.
De notaris trad naar haar stoel toe en ter
wijl hij zijn onberispe'ijke buiging maakte,
sprak hij: Het verheugt mij, de eerste te zijn
die u kan gelukwenschen.
Dank u, mijnheer Branton. zeïde het
meisje eenvoudig.
Ik zou het op allerhoogsten prijs stellen,
indien u mij de behartiging van uwe zaken
in de toekomst zou willèh' toevertrouwen. Ik
heb ook het vertrouwen van uw grootvader
steeds genoten.
Het zal mij veel plezier doen. als u mij
steeds met raad en daad wilt terzijde staan,
ik denk uw hulp nog wel eens te moeten in
roepen. Mag ik u nu vragen mij het be
drag te noemen der erfenis?
Dat is zoo eenvoudig niet als het er
uitziet, glimlachte de notaris. Ik kan niet
zoo opeens de waarde der effecten die ik
van een gedeelte der gelden heb gekocht
noemen. Maar als ik zeg. dat uw vermogen,
met de bankgelden inbegrepen, minstens
twaalf millioen gulden bedraagt weet ik.
volstrekt niet te overdrijven.
Het effect van deze woorden was merk
waardig.
Gladys sloeg haar handen in uiterste ver
bazing samen, terwijl ze uitriep: Ik heb al
tijd gedacht, dat zooiets niet bestond.
Dacht u. dat er geen twaalf millioer.
gulden op de wereld was?
Neen, maar dat er mensehen waren,
die zulke vermogens bezaten.
Het zal u genoegen doen te bemerken
dat u zich vergist heeft, zeide de notaris niet
zonder een vleugje spot.
Maar mijn grootvader =chrijft in die',
brief, dat de familie arm was.
De laatste twintig jaren is daarin ver
andering gekomen. Terwijl de familie van
den eenen kant de schande niet bespaard
bleef, kwam zij van den anderen kant in het
bezit van een groot vermogen. Al de schul
den zijn betaald, terwijl met speculeeren ook
een aardig bedrag is gewonnen.
Het was mij liever geweest, arm te zijn
met eere, merkte Gladys op. Gelooft u, mijn
heer Branton, aan de schuld van mijn va
der?
De notaris wachtte even met zijn ant
woord, toen zei hij: Ik ben met den inhoud
van den brief, dien u zoo juist hebt gelezen
niet op de hoogte. Uit hetgeen u zegt, maak
ik echter op, dat uw grootvader niet heeft
gezwegen over het landverraad, waarvan
uw vader werd 'oeschulgd. Ik wil u dus naar
mijn eerlijke overtuiging antwoorden. Hoe
zeer het mij leed doet. maar ik moet uw
vraag bevestigend beantwoorden, maar met
eenig voorbehoud. Ja, ik acht uw vader schul
dig. Ik moet dat wel doen. want de proces
stukken stellen zijn schuld zonder twijfel
vast. U kunt zich begrijpen dat men niet tot
de veroordeeling van een lid van den hoo-
gen adel zou overgaan, als zijn schuld niet
met zekerheid vaststond. Uit betrouwbare
bron weet ik. dat uw vader een man was. die
hoewel opvliegend van aard. zeer eerlijk was
en zich niet ontzag voor anderen door het
vuur te gaan. Hoewel ik hem persoonlijk niet
gekend heb weet ik. dat hij een voorbeeldig
°ehtgenoot en vader is geweest. Moet ik aan
nemen, dat hij in de gevangenis tot inkeer
is gekomen? Het is natuurlijk mogelijk. Maar
op de portretten, die ik van hem heb gezien,
uit zijn studenten- en zijn officierstijd, is
hij dezelfde man, met denzelfden eerlijken,
onbevangen oogopslag. Ik geloof het recht
te hebben, mij zelf een weinig menschen-
kenner te noemen Welnu, op grond van de
ervaring, die ik in mijn langdurige praktijk
heb opgedaan, durf ik beweren dat uw va
der, ook voor zijn straftijd een goed en edel
mensch moet zijn geweest. Hoewel de schijn
tegen hem is, moet ik erkennen, dat het er
bij mij niet in wil, dat hij tot zulk een lagen
.daad in staat zou zijn geweest. Immers hier
is geen sprake van een opwelling van het
oogenbiik: een kwestie van landverraad is
iets, wat lar.g van te voren in elkaar moet
zijn gezet. En nogmaals, ik kan niet geloo-
ven aan het slechte karakter van uw vader.
Gladys blikte met vochtige oogen naar den
heer Branton, die met groote overtuiging
had gesproken, op. Ik dank u voor dit woord,
stamelde zij. Ik acht, het thans mijn groot
ste plicht niet te rusten voor ik de nage
dachtenis van mijn lieven vader van dezen
blaam heb bevrijd.
Dat prijs ik in u. myladv maar uw taak
is vrijwel hopeloos. Het is bijna dertig jaar
geleden, dat deze droevige zaak in Engeland
opschudding teweeg bracht de hoofdpersoon
uit het drama is gestorvenneen het
zal u niet gemakkelijk vallen,
En toch zal ik niet rusten voor het, zoo
ver is en ik reken op uw bijstand
Daarvan kunt u zich verzekerd houden,
gravin. Niets zal mij aangenamer zijn dan
den dag te beieven waarop de naam Borough-
bridge in eere hersteld zal worden.
Maar nu wat anders. Vertelt u mij eens,
u bent op het oogenbiik in betrekking niet
waar?
Ja, nog wel, bij de „London News", als
typiste.
Zoo? Bij de London News? Laat ik u dan
een goeden raad mogen geven. Neem zoo
spoedig mogelijk uw ontslag en leg den di
recteur geheimhouding op. Want, wanneer
aan deze zaak ruchtbaarheid wordt gegeven,
wordt de geschiedenis van uw overleden va
der, die iedereen op het oogenbiik is ver
geten. weer opgerakeld. Overigens hebt u
niets te vreezen. Al uw tegenwoordige ken
nissen zullen ei' trotsch op zijn te kunnen
zeggen, dat zij u kennen; de een zal nog
voorkomender zijn dan de andere. Maar laat
u hierdoor r.iet van de wijs brengen, want
het blijft altijd waar. dat men alleen in den
nood zijn vrienden leert kennen U zult na
tuurlijk uw intrek moeten nemen op slot
Boroughbridge, des winters kunt u desee-
wenscht van uw huis in Londen gebruik ma
ken. U zult uw intrede moeten "doen in de
adellijke wereld en allerlei zorgen, die u nu
niet kent,, zullen u wachten. Heusch. het zal
niet gemakkelijk zijn een uitgestrekte bezit
ting als Boroughbridge is. goed te besturen.
Tot uw meerderjarigheid zal Majoor Peacock
u behulpzaam moeten ziin maar binnen dien
tijd zult u op eigen beenen moeten leeren
staan. Nu zal ik u hefc huis uwer voorouders
eens laten zien. (Wordt vervolgd).
