De Haarlemsche Gasfabriek. Wintersport. De uitbreiding van het Haarlemsche Stadhuis. Voor de Stille Armen 54e Jaargang No. 16409 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 18 December 1936 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden f 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4. UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer 0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Duim ƒ250.-, Wijsvinger 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-, Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-, Verlies Duim f 75.-, Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN HAARLEM, 18 December. Vaccinatie. Voor de negende achtereenvolgende maal heeft de Tweede Kamer een wetje „tot op schorting van den indirectèn vaccinatieplicht voor den tijd van één jaar" aanvaard. Minister Slingenberg is er heelemaal niet mee ingeno men. Hij heeft de Kamer gewaarschuwd. Het liefst zou hij verplichte inenting van kinderen vóór het tweede jaar zien vastgesteld. De poli tieke bezwaren tegen een koersverandering op dit gebied schijnen evenwel vervaarlijk groot te zijn, zooals tijdens het debat dan ook wel bleek toen mr. Terpstra den afkeer der anti revolutionairen tegen inentingsdwang vertolk te en ook ds. Kersten er zijn protest tegen deed schallen. En nu heeft de minister maar „voorshands" vertrouwen uitgesproken in den suggestieven invloed die van congressen van medici en van een energieke propaganda voor vrijwillige inenting zal uitgaan. Ideaal vindt hij de situatie evenwel allerminst. Hij acht zelfs bespreking van het vaccinatie-vraagstuk bij de toekomstige kabinetsformatie uitermate wenschelijk. Hij heeft de aandacht gevestigd op de enorme daling van het aantal inen tingen in Nederland, op het feit dat die ons omringende volken alle geïmmuniseerd zijn door verplichte vaccinatie, hetgeen ons even wel op den duur niet voldoende beveiligt, en hij noemt de vergelijking van dien toestand In ons land met debuitenlandsohe situatie zelfs beschamend. Door het verkeer met de overzeesche gebieden kunnen in ons land! groote gevaren ontstaan. En als het zoo doorgaat zal over eenige jaren ons geheele leger on-gevaccineerd zijn, zoodat ln oorlogstoestand alle legers immuun zouden zijn tegen pokken behalve het onze. Hier dacht de minister waarschijnlijk ook aan dat lief - talligste aller moderne strijdmiddelen: de bacillen-cultuur-bom, en moet zich een oogen- blik minister van Defensie inplaats van van Sociale Zaken gevoeld hebben. •Tijdens het debat bleek niet alleen het op treden van. het godsdienstige gewetensbe zwaar tegen vaccinatie dat men trouwens ook bij een verplichte inenting als uitzonde- rings-factor zou kunnen, blijven eerbiedigen maar werd tevens, met name door ds. Kersten, grooten ophef gemaakt over het ge vaar van encephalitis lethargic®. na inenting, dat ook bij kinderen onder de twee jaar niet geheel ontbreekt. De minister deelde evenwel mede dat zich bij 250.000 kinderen, onder de 2 jaar ingeënt in ons land in de jaren 19341935, slechts 10 ge vallen van encephalitis hadden voorgedaan, waarvan geen enkel een doodelijken afloop had gehad. En in 1871, toen er nog geen inenting in Nederland bestond, stierven bij 'een pokken epidemie bijna zestienduizend van de 39000 lijders aan de ziekte. Als men dergelijke cijfers vergelijkt schijnt „de keus tusschen twee kwa den" niet moeilijk. De houding, door den minister vaii Sociale Zaken in deze kwestie aangenomen, noopt wel tot zeer ernstige beschouwing van deze zaak. Het is duidelijk dat de minister het voort laten bestaan van den huidigen toe stand onverantwoord acht. En men is geneigd de vraag te stellen, of het publiek niet te onverschillig tegenover de werkelijkheid van dit opnieuw naderende gevaar staat, omdat de huidige generaties zich de gruwelen van pokken-epidemieën niet meer voor kunnen stellen. Alleen de oudsten onder de thans levenden hebben die gekend, en hun stem klinkt te zwak. Uitvoerige medische voorlichting op dit belangrijke punt schijnt meer dan ooit ge- wenscht, althans waar het menschen geldt, die geen gewetensbezwaren tegen inenting heb ben, maar die er niet licht toe geneigd zijn als geen dwang wordt toegepast. In het Noorden en Oosten van het land is de inspectie van de Volksgezondheid al met de propaganda voor vrijwillige inenting begonnen. R. P. Slachtoffer van roofoverval overleden. Kogel kon niet verwijderd worden. HULST (Z.j 18 Dec. De 84-jarige rusten de landbouwer P. A. Verschueren te Klooster- zande op wien, zooals men zich herinneren zal, op 24 October j.l. een laffe roofoverval werd gepleegd, waarbij hij des nachts in zijn slaap kamer met een revolver werd beschoten is Donderdag in het ziekenhuis te Kloosterzande overleden. Een kogel welke in het bekken drong, kon tengevolge van den hoogen ouderdom van den heer V. niet verwijderd worden. Zaterdag a.s. zal dr. Hulst uit Leiden, in tegenwoordigheid van het parket uit Middel burg, een sectie op het lijk verrichten. Maan dag a.s. vindt de begrafenis paats. De tijd is weder aangebroken Van 't hoogtij van de wintersport, Die, de reclames nagesproken, Nog jaarlijks populairder wordt. In een decor van hooge bergen Verstild onder een sneeuwtapijt, Glijden de menschjes rond als dwergen, Vol lustige sportiviteit. Men kan er op een bobslee glijden, Langs de geprepareerde baan, Men kan er vroolijk schaatsenrijden, Of in een ar uit toeren gaian. Maar bovenal op skis gaan loopen, En neerwaarts suizen naar het dal, Waarbij men dan maar stil blijft hopen, Dat men gespaard blijft voor een val. 't Is heerlijk als men onzen regen En onze grauwe kou ontvlucht, Om wintersportvermaak te plegen In zonnig ijle reine lucht. Ik lean er wat jaloersch op wezen, En ik ben waarlijk niet alleen, Als ik er enkel van kan lezen, Waarom kan ik daar nou niet heen. Ik blijf mijn wintersport bedrijven Des Zondags aan de voetballijn, Of in mijn huis met sjoelbakschijven, Als 't veld soms afgekeurd mocht zijn. Ik ga zoo nu en dan. biljarten, Moyenne ongeveer nihil, Of waag vijf gedoubleerde harten, Of fiets wanneer het weer wat wil. De bergen zullen mij niet dragen In snelle vaart naar 't witte dal, Maar 'k denk, dat ik de voorjaarsdagen, Tenslotte ook wel halen zal. P. GASUS. ftma t j. fade 74 Jordenssïraat Telef. 13132 - Haarlem Bestel met de Feestdagen een goed verzorgden maaltijd bij GUDE. KIP-EEND-HAAS-KONIJN - GANS - KALKOEN - REERUG. (Adv. Ingez. Med.) Plannen worden voor ieder tentoongesteld. Wij ontvangen het volgende communiqué van het gemeentebestuur, waarin onze mede- aeelingen in het nummer van Woensdag be vestigd worden: De Raad van Haarlem besloot op 27 Novem ber 1935 tot het houwen van een vleugel aan het Stadhuis, aan de Koningstraat en de Ja- cobijnestraat. Tot het maken van een voorloo- pig ontwerp werden uitgenoodigd 5 architec ten n.l. de heeren F. A. Eschauzier te 's-Gra- venhage; G. H. Holt te Haarlem; A. J. Krop holler te Wassenaar; Ir. A. J van der Steur te Amsterdam en Ir H. T. Zwiers te Haarlem. Behalve daze 5 ontwerpen kwamen nog bij het Gemeentebestuur in 4 ontwerpen van ar chitecten, die daartoe geen uitnoodiging had den ontvangen. Voor de beoordeeling der ingediende ont werpen werd een commissie ingesteld, be staande uit de heeren: Mr. Th. A. Wesstra, Secretaris der gemeente Haarlem, Voorzitter, Ir. Jos. Th. J. Cuypers, architect te Roermond, Ir. G. Friedhoff, architect te Amsterdam, Ir. M. H. Maas, Directeur van Openbare werken Haarle men A. P. Smits, architect te Aerden- hout, leden, terwijl als secretaris aan de com missie werd toegevoegd de heer Ir. F. ö^e- vangers, ingenieur bij het bedrijf van openba re werken te Haarlem. In haar rapport, uitgebracht over de ont werpen, ingezonden door de daartoe uitgenoo- digde 5 architecten, spreekt de commissie als haar eenparige meening uit, dat met het plan van Ir. A. J. van der Steur, architect te Am sterdam, een goede oplossing van het vraag stuk is te verkrijgen. De daarna plaats gehad hebbende kennisneming van de ontwerpen, ingezonden door de 4 niet uitgenoodigde ar chitecten, heeft de commissie geen aanleiding- gegeven hare conclusie, dat met het plan Van der Steur een goede oplossing is te verkrijgen, te herzien. Burgemeester en Wethouders zijn voorne mens zich bij het advies der commissie aan te sluiten. Te voren worden echter de plannen ten to:n gesteld in de tentoonstellingszaal van het Frans Halsmuseum. Deze tentoonstelling zal ook voor het pu bliek kosteloos toegankelijk zijn en wel van 23 December tot en met 29 December 1936 op alle dagen van 10—3 uur, op 2en Kerstdag van 12—3 uur. Ingang Klein Heiligland. De Jamboree. In de zitting van den Gemeenteraad van Bloemendaal op Donderdagmiddag bracht de heer Posthumus Meyjes de Jamboree ter sprake en vroeg-, of deze nog doorgaat. De burgemeester antwoordde, in Den Haag, vernomen te hebben, dat de oppositie in de lei ding is afgetreden en dat de Hoofdverkenner, Staatsraad Rambonnet en de heer Behrens, thans de leiding in handen hebben. Zij zijn vastbesloten, alles te doen om de Jamboree te dóen doorgaan. Opmerkingen naar aanleiding der begrooting voor 1937. De gasfabriek is van die Haarlemsche ge meentebedrijven het zwaarst door de crisis getroffen. Dit blijkt duidelijk als wij de winstsaldi in de crisisjaren naast elkaar zetten. 1931: f 336.186 1932: f 502.700 1933: f 564.400 1934: f 446.500 1935: f 242.500 1936: f 239.989 (geraamd) 1937: f 283.153 (geraamd) Na 1933 is er dus een geduchte da ling ingetreden, de winst is tot on geveer de helft teruggeloopen. Dat is op zich zelf al erg, maar het wordt nog erger als wij de verschillende onderdee- len van de begrooting- van de gasfabriek be- studeeren. Dan blijkt namelijk onweerspreek baar dat er naar middelen is gezocht om, in dezen benarden tijd voor de gemeentefinan- ciën, de winst van dit bedrijf zoo hoog mo gelijk op te voeren. Er is namelijk op het doen van afschrijvingen belangrijk bezuinigd. Het opmerkelijke is, dat de winst over 1937 f 43.164 hooger is uitge trokken dan voor 1936, hoewel reke ning gehouden wordt met de omstan digheid, dat de opbrengst van het gas in 1937 slechts f 1.398.610 zal zijn te gen f 1.455.590 in 1936, dus f 56.980 minder. Wanneer men heide c.fers tegen over elkaar zet geeft dit dus een ver schil (meer winst en minder ont vangsten) van iets meer dan hon derd duizend gulden. In opbrengst mn de nevenproducten kan dit niet zitten, want daarvoor wordt in 1937 slechts f 318.890 geraamd, tegen f 346.046 in 1936, Ook daar dus weer een achteruitgang van f 27.156. Op die posten salarissen en loonen is stenk bezuinigd. Voor 1937 werd daarvoor uitge trokken in totaal f 426.775 tegen f 558.350 in 1930. Dit geeft dus een verschil van f 131.575. Dit bedrag meet nog vermeerderd worden met f 33.294 die nu op het personeel verhaald wordt voor pensioen (in 1930 was het pen sioen premie-vrij) zoodat het een totaal ver schil uitmaakt van f 164.869. Een gedeelte der salarissen en loonen wordt op den bapitaaldienst gebracht. Ver geleken hij 1936 kon op den gewonen dienst voor personeelsuitgaven f 35.000 bezuinigd worden. Op afschrijvingen is ook zooveel mogelijk uitgespaard. Voor 1937 is daarvoor uitgetrok ken f 225.910 tegen f 292.348 voor 1936. Een verschil dus van f 66.438. Op de gashouders zal in 1937 slechts f 2492 worden afgeschre ven, terwijl voor 1936 daarvoor f 17.480 was uitgetrokken. Voor de schuine kamerovens is het afschrijvingsbedrag teruggebracht van f 29.000 tot f 17.400. Voor het eerst is in de begrooting verwerkt het resultaat van de gesloten overeenkomst met de Hoogovens. De gemeente zal in 1937 voor f 30.000 gas bij de Hoogovens inkoopen, miaar het gevolg daarvan zal zijn, dat voor aankoop van steenkolen en gasolie in 1937 slechts f 289.000 is uitgetrokken, hetgeen, f 121.000 minder is dan voor 1936. Daaruit blijkt dus, dat de overeen komst, die de gemeente Haarlem met de Hoogovens gesloten heeft een gun- stigen invloed heeft op de financieele resultaten van onze Gasfabriek. Nu de Gasfabriek veel minder steenkolen zal verstoken is op de begrooting voor 1937 een post van f 89.280 geraamd voor aan koop van cokes, omdat anders niet voldaan kan worden aan de aanvragen om cokes aan de fabriek te koopen. Er wordt gerekend, dat de gemeente voor f 284.450 aan cokes zal verkoopen. 1 Het zou onjuist zijn te veronderstellen dat de gemeentekas van de Gasfabriek niet meer profiteert dan de f 283.153 die als winst voor 1937 is geraamd. Deze winstuitkeering is nog met veel te vermeerderen. Allereerst f 161.000 die de Gasfabriek betaalt voor het recht van buizen in den grond te hebben. (Dit is f 13.000 meer dan voor 1936 geraamd was) Voorts moet de Gasfabriek 5 pet. rente aan de gemeentekas betalen voor de aanlegschuld van f4.420.000 Het bedrag aan rente zal dus f221.000 zijn. De gemeente betaalt voor haar leeningen niet veel meer dan 4 pet., zoodat de gemeentekas van deze leeningen een voor deel heeft van ruim f 40.000. Tenslotte moet de Gasfabriek in 1937 f45.305 opbrengen voor de afwerking van de schadeloosstelling ingevolge de Annexatie. De gemeente boekt evenwel van de door haar gedane uitgaven ongeveer 9/10 op den kapi- taaldienst, wat tengevolge heeft dat van die f45.305 in 1937 ongeveer f41.000 aangewend kan worden ter versterking van de gewone in komsten in 1937. Tot deze financieele regeling heeft de raad een maand geleden besloten bij de goedkeu ring van de gemeenterekening over 1935. Deze maatregel was noodig om die rekening slui tend te maken. Natuurlijk zijn er schaduw zijden verbonden aan het verschuiven van de financieele lasten der annexatie naar latere jaren. Het is in 1937 voor de laatste maal, dat de bedrijven belast kunnen worden met deze annexatielast, daar zij dan immers hun 10 termijnen van de schadeloosstelling, die aan de omliggende gemeenten en het P. E. N. be taald moeten worden wegens verkleining van hun leveringsgebied, voldaan hebben. In 1938 behoeft Haarlem wel is waar niets meer te be talen aan Heemstede, Bloemendaal en het P.1 E. N., maar de kapitaaldienst blijft nog 7 jaar lang belast met de financieele lasten van de annexatie, omdat de gemeente in 1935, 1936 en 1937. de gelden die zij van de bedrijven voor die schadeloosstelling ontvangen heeft, voor het grootste gedeelte voor den gewonen dienst verbruikt heeft. Daartegenover staat natuurlijk dat na 1937 de rekeningen der bedrijven wat de winstuit keering aan de gemeente betreft gunstiger zal worden, want dan worden hun rekeningen immers niet langer belast met die posten voor de schadeloosstelling. Alles bij elkaar genomen wordt de begrooting der gewone geldmiddelen der gemeente in 1937 door de Gasfa briek dus gunstig beïnvloed met f 283.153, f 161.000, f 40.000 en f 40.000. Tezamen dus f 524.153. Het woord is aan Lichtenberg: De menschen die nooit tijd hébhen doen het minst. Tiende verantwoording van bij ons blad binnengekomen giften. Mej. G. J. M. f 2.50; W. te Bid. f 2.50: P. B. f 2.50; H. M. f 2.50; Dames K. v. R. f 3; D. V. f 1; T. d. V. f 0.50; J. F. W. f 1.50; N.N. f 2.50; A. S. f 0.50; Mevr. A. v. D. 0.50; Mevr. v. D. f 2.50; L. S. f 2.50; Hk. D. L. f 1; Wed. D. f 1; Mej. Joh. C. A. B. f 2.50: Mej. G. N. f 1; A. T. f 0.50; Mevr. W. f 11; O. A. f 2.50; Uit de Spaarpot f 0.50: Fam. B. C. f 1; Wim en Paul f 2; Mevr. N. f 2.50; Stui verspot f 0.50; H. H. M. f 1; Mevr. Dev. f 1; J. Ph. W. f 1; M. J. S. f 2.50; A. M. R. B. f 1; A. L. f 1; Mej. E. W. f 1; fam. v. d. M. f 1; A. P. f 2.50, X.Y.Z. f 1.50, C. S. f 0.50, Mej. H. B. f 2, I. V. f 1, P. B. f 2, A. K. f 1, L. L. f 1, P.K. f 1, J. J. L. f 1, fam. A. f 0.50, J. V. f 1, M. A. T. f 10. E. S. F. f 10. Personeel Labora torium Leiduin f 10, Mej. H. F. G. P. f 5, J. M. Jr. f 5. W. F. J. Aerd. f 5, H. Z. f 5, J. H. D. f 5, J. K. f 5, P. v. d. W. f 5, N.V. Alg. Bouw en Expl. Mij. „De Witte Stad" f 5, M. J. V. C. f 5, N. S. Jr. f 5.72, Dr. P. T. f 3, Dr. J. F. M. S. f 3, H. J. f 2.50, Mevr. J. J. v. d. M. f 2.50; J. J. de V. f 2.50. G. M. S. f 2.50, G. B. f 2.50. H. J. B. f 2.50, Dr. C. B. f 2.50, G. van E. f 2.50, W. S. f 2.50, P. J. S. f 2.50, Mevr. A. B. f 2.50, P. J. v. d. M. f 2.50. C. A. N. f 2, J. H. M. f 2, S. H. f 2, Mevr. J. E. H.—de R. f 1.50, N. N. f 1.50. W. B. f 1.50, Mevr. S. f 1, W. B. f 1. J. W. f 1, G. D. f 1., W. W. f 1, H. O. f 0.50, H. 'U. f 6.50, v. d. W. f 2,50, NX f 1.50, H.B. f 2.50, A. B. 'f 1. M. C. f 0.25, fam. v. d. C. f 5, M B. W. Z. f G. H. f 0.50, W. f 0.50J v. N. f 1, M. K. f 0.50. v. B. V. f 5, N. N. f 1, A. H. te O. f 3.50, A. B. f 2.50, Mej. M. B. V. A. f 2.50 J. K. f 1, Jh. B. V. H. f 10. Totaal zijn thans bij ons ingekomen 953 giften tot een bedrag van f 4263.18. Giften kunnen worden afgegeven aan onze bureaux Groote Houtstraat 93 en Soendaplein 37 of worden gestort op onze postgirorekening no. 38810 onder vermelding „Voor de Stille Ai-men" Ten behoeve van het Comité voor de Stille Armen werd bij de Twentsche Bank gestort: In opdracht van den heer W. f2,50; N. N. f5; V. f5; K. Kr. f 10. LEESGENOT Een Bril van K E I P. GROOTE HOUTSTRAAT, naast Luxor. (Adv. Ingez. Med.) De Ondertrouwdag. De burgemeester van Haarlem wekt de ingezetenen zijner gemeente op om a.s. Zaterdag 19 December de vlaggen uit te steken en daardoor uiting te geven aan hun medeleven met het Koninklijk Huis. De portretten van drie der bruidsjonkers bij het huwelijk van Prinses Juliana en Prins Bernhard. V. 1. n. r.: Fenton Moran; Aschwin Freiherr von Cramm; Prins vonWindischgratz, Hd ihêêtofsi De toestand in China; Tsjang Sjoe Liang vraagt staking der militaire operaties. Be Spaansche regeering gaat principieel ac- coord met het internationale controleplan. pag. 4 De Tweede Kamer heeft den vaccinatieplicht voor een jaar opgeschort. pag. 3 De overeenkomst tusschen de Hoogovens en Haarlem heeft een gunstigen invloed op de financieele resultaten der gemeente-gas fabriek. pag. l Hoe Haarlem bij het huwelijk der Prinses zal feestvieren. pag. 2 Alle pogingen worden in het werk gesteld de Jamboree te doen doorgaan. pag. 14 De heer C. ten Boom heeft afscheid genomen van de Chr. Middenstandsvereeniging. PaS- 6 Tegen twee jonge Amsterdammers, die te Haarlem een dame een tasch ontrukt heb ben is een jaar en anderhalf jaar gevange nisstraf geëischt. pag. li Engeland scoort in de tweede testmatch 279 voor 3. pag. ii ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Vaccinatie. pa.g. i Van onzen Weenschen correspondent: Hol- landschc kunst te Weenen. pag. 4 Jhr. dr. J. C. Mollerus: De Javasuiker krijgt een kleine kans. pag. 9 Den Haag siert zich. oag 2 J. B. Schuil over den dansavond van "e- resina. pag. 15 H. D. Vertelling: Jeugdmoeilijkhedcn. pag. 6 Sport in 't Kort. pag n Voor de jeugd. pag. 7 en 8 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag. 13.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1936 | | pagina 1