X/icks
WENSCHT
HAARLEM'S DAGBLAD
Het Geluk ligt in de Sneeuw
RIEP
GELUKKIG NIEUWJAAR
j/tauw scütijft.
DINSDAG 22 DECEMBER 1936
HAARLE M'S D A G B E A D
IIN/T EN lETÏtRIN
Knoeierijen met schilderijen
Er is de vorige week weer veel rumoer om
het pontje geweest. Het Amsterdamsche Ro-
kin, het centrum van den handel in kunst
objecten, was in beroering door de snoode
plannen van den veilinghouder Mak, die in
zijn kostelijk'gebouw, ons oude Leesmuseum,
een collectie schilderijen van de grootsten der
Haagsche School wilde gaan veilen, die op een
of twee na vervalschingen waren en met de
meesters, wier signatuur ze droegen slechts
een verre gelijkenis vertoonden.
Een paar handelaren waarschuwden den
heer Mak, die de waarschuwing met blijkba
ren tegenzin incasseerde, maar geëindigd is
met de dubieuse producten uit zijn veiling te
rug te nemen, waardoor voor hem en anderen
verder ongemak werd voorkomen. Maar het
feit bleef dat hij die schilderijen met fraaie
omschrijvingen en zelfs gereproduceerd in
zijn catalogus den volke als echt had aange
boden, als zijnde de collectie van den heer
W. H. te Wassenaar. Nu kende weliswaar nie
mand, die „in de beweging" zit, een verza
meling van die importantie in dat Haagsche
villadorp, en nog minder daar iemand, wiens
kunstliefde bekend en wiens naam met de
letters W. H. overeenstemmend was, maar
daarom behoefde de collectie nog niet direct
Scliwindel te zijn. De veilinghouder echter
heeft wèl geweten wie W. H. was of wie daar
mee werd aangeduid en als hij zich ten op
zichte der qualiteit van de collectie zoodanig
vergaloppeerd heeft,--als geschied is, dan is
voor hem de aangenaamste verklaring van
dit zonderling geval, dat hij het artikel kunst
van de Haagsche School niet voldoende kent,
om er zijn adviezen of aanprijzingen over te
geven. Het is sneu voor den heer Mak, die een
hupsch en opgewekt man is, dat hem dit nii
juist overkomen moet, nu hij, in denzelfden
catalogus waarin de collectie W. H. beschre
ven wordt, zijn veilingklanten een gelukkig
Nieuwjaar toewenscht. Maar het is waar, dat
de veiling W. H. nog in het oude jaar moest
plaats vinden.
Intusschenrumor erat in casa. Er was
iets aan den knikker. Het is nu eenmaal won
derlijk zooveel menschen als er zijn, die nooit
naar een echt schilderij omkijken, maar over
een valsch schilderij zich opwinden. Wie zijn
de vervalschers? Waar rust de verantwoorde
lijkheid? Hoe kan het publiek beschermd wor
den? Hoe doet men elders?
Wie zijn de vervalschers? Deze op te sporen
is een zaak van politie en justitie. Met de re
gelmatigheid der jaargetijden komen de
knoeierijen met schilderijen aan de orde.
Knoeierijen die er altijd geweest zijn en den
kelijk zullen blijven zoolang er met knoeien
geld verdiend kan worden en dat bedrijf geen
voortdurende en intense belangstelling van
den strafrechter geniet. Maar om die belang
stelling actief te maken is een aanklacht met
voldoende bewijsmogelijkheid noodzakelijk
Wie moet die indienen? De gedupeerde, maar
die houdt zich meestal koest of tracht zijn
strop persoonlijk ongedaan te maken.
Waar rust de verantwoordelijkheid?
Bij den verkooper natuurlijk. Waarom zou
dat met een schilderij anders zijn dan met
Iets anders! Maar op een veiling kent men den
verkooper immers niet. Wie was W. H,? Er zijn
er genoeg die het weten, maar het niet zeggen
willen. En een veilinghouder schijnt niet ver
plicht te kunnen worden den naam van zijn
opdrachtgever te noemen. Dat is al even gek
als het feit dat hij in zijn zoogenaamde veil-
conditiesalle verantwoordelijkheid voor de
verkochte spullen van zich afschuift. Als de
hamer gevallen is bij de toewijzing, is alle ri
sico betreffende de goederen, gezien of niet ge
zien, voor den kooper. Deze moet den veiling
houder nog dankbaar wezen als die het ver
worvene nog even voor hem bewaren wil. Vol
gens den adat mag de veilinghouder alles, de
kooper niet veel anders dan contant betalen.
En desondanks koopen veel menschen graag
op veilingen, en nemen de risico van koopje of
strop omdat ze zich één voor één slim genoeg
voor een koopje en te verstandig voor een
strop achten. Komt het dan falikant uit, dan
is Holland in last.
Met dat al is de positie van den veilinghou
der in Holland wel wal al te leuk door henzelf
opgevat. Van verschillenden kant wordt dan
ook telkens door den handel zoowel als door
particulieren den wensch naar voren gebracht,
het veilingwezen onder staatstoezicht te stel
len. Dat is een vaagheid in de formuleering,
die naar mijne meening_ uiterst gevaarlijk is
en die een staats-bemoe'enis in het leven zou
kunnen roepen, zooals t zeker door hen, die
er om vragen, niet geweu.icht zou zijn. Een be
langrijk ding zou echter reeds zijn, indien bij
iedere veiling en van ieder object de herkomst,
dus de verkoopende eigenaar, publiekelijk
vermeld moest worden en deze zich niet
achter den veilinghouder kon blijven verschui
len. Dan zou men al een heel eind op weg
zijn om hou-vast te hebben. Vaak heb ik mij
bovendien reeds afgevraagd wat die wettelijk
voorgeschreven aanwezigheid van een notaris
(of deurwaarder) bij een openbare veiling voor
zin heeft, behalve dan dat hij er voor zorgen
moet dat die paar procent voor de registratie
in 's lands kas vloeien. Kan dien regeerings-
ambtenare niet reeds nu een intensiever toe
zicht op de werkzaamheden, waar zij met hun
neus bijzitten, worden opgedragen? De mate
rie is moeilijk, maar zeker hier is een gecom
pliceerde staatsbemoeienis geen panacée voor
alle kwalen.
Hoe wordt het publiek beschermd? Mijns in
ziens het best door zichzelf. Menschen die
kunstveilingen bezoeken en er koopen, zijn
geen kinderen of onmondigen, die tegen uit
buiting, geen zwakken die tegen drankmis
bruik, geen stakkers die tegen den woeker be
schermd moeten worden. Als ze geen hersens
hebben kan de wet hun die niet geven en als
ze de risico's nemen willen en zich blindelings
aan de eigenmachtige veilcondities blijven on
derwerpen, verdienen ze niet beter dan „ge
nept" te worden. Zij kunnen immers overal
terecht als ze dat wilden bij menschen
die met hun geheele hebben-en-houden, met
hun reputatie niet in de laatste plaats, voort
durend garant moeten staan voor alles wat ze
doen en zeggen? En als ze daarvan niets af
weten, geen reputaties achten, geen veilcondi
ties lazen, wellaten zij dan beginnen met
zich van een en ander op de hoogte te stel
lenBetere bescherming is er absoluut
niet.
Hoe is het elders? De voorstanders van
staats-inmenging wijzen graag naar Frankrijk
met zijn commissaire-priseurs en experts, die
gescheiden arbeiden, en waarvan de eersten
officieele, door den Staat benoemde ambtena
ren zijn. Ik geef gaarne toe dat het veiling
wezen in Parijs door een en ander zuiverder
arbeidt dan bij ons. Maar de verhoudingen
zijn daar anders dan hier. Alleen in Hotel
Drouot met zijn zestien, achttien zalen waar
in dagelijks geveild wordt, vindt een gansch
college van die heeren dagelijksch werk. En
over vervalschingen gesprokenzijn die
in Frankrijk misschien legende geworden?
Millet, Courbet, Va Goghwat blieft U?
Was het Caesar, Napoleou of Blücher die het
gulden woord sprak: „Het komt al op de man
netjes aan".
En dat geldt ook in alle kunst-transactie.
J. H. DE BOIS
HAARLEMSCHE AMATEUR-FOTOGRAFEN
VEREENIGING.
Op den werkavond Woensdag 23 December
a.s. zal de Commissie voor de werkavonden
verder gaan met de werkzaamheden verbon
den aan den cursus „Stilleven".
Alsdan zullen de gemaakte opnamen worden
ontwikkeld en men gelieve opgenomen platen
en films welke nog niet zijn ingeleverd dus
mede te nemen.
Belangstellende amateur-fotografen zullen
gaarne worden geïntroduceerd. De avond
wordt gehouden in het Vereenigingslokaal der
H.A.F.V., Ged. Oude Gracht 104.
BARON TIP.
Het gezelschap Jan Musch, directie Jan
Musch en Jaap van der Poll, geeft een her
haling van het succes-blijspel ,3aron Tip" in
den Stadsschouwburg te Haarlem op Zon
dag 27 December a.s., in de origineele bezet
ting en décors.
Voor heden
„GYSBERT JAPICX".
Op Zaterdag 2 Januari 1937 zal des avonds
om 8 uur in den Stadsschouwburg door de
Friesche Vereeniging „Gysbert Japix" te
Haarlem worden opgevoerd: Hwa 't ienris
stroffelet" tooneelstuk in vier bedrijven van
S. D. de Jong.
CENTRAAL COMITé VOOR WERKLOOZEN.
Het ontwikkelings- en ontspanningscomi'té
voor werkloozen alhier geeft Donderdag
avond 24 December een zg. ..bonten avond"
in de Concertzaal, Lange Begijnestraat, met
medewerking van Doi'a Schrama Operette -
Schlagers) Edith Klaverweyden (chansons),
Beppy Murray (voordracht) Albert Klein,
humorist-conférencier, Bob van Dantzig
(begeleiding) en Haarlem's Salon-Orkest,
onder leiding van Jack Stoffer.
G
en verkoudheid DIRECT
behandelenl Wrijf in met
W VapoRub
Groote Pot (dubbele hoeveelheid)
tijdelijk 90 cents (inplaats 1.25)
Uitsluiterd verkrijgbaar hij Apo hekers en Drogisten
'Adv inoez Mea
Van het Gemeente-archief en
een oud buiten.
Een tentoonstelling op „Sparenhove".
Zooals op een andere plaats in dit blad te
lezen staat, zal de officieele ingebruikne
ming van het nieuwe gemeente-archief in de
voormalige Janskerk Maandagmorgen a.s.
plaats hebben.
Wie schoolgeld, precario enz. op 't Pand bij
den Gemeente-Ontvanger gaat brengen kan
vele der talrijke ramen van het archief-depót
zien. Dat depót bestaat nu een driekwart-eeuw
en is gevestigd in een tentoonstellingsgebouw.
Denk nu niet aan hemelhooge houten loodsen.
Er werd ruim vijftig jaar geleden op den be-
staanden bouw een nieuwe verdieping van
steen opgetrokken. Deskundigen zien terstond
dat die lichtere bouw op een tijdelijk karakter
wees.
In die talrijke vertrekken en ook beneden in
't Prinsenhof en 't vroegere gymnasium was in
1861 gevestigd de tentoonstelling van de Maat
schappij van Nijverheid, een soort Jaarbeurs.
Op het Gemeente-archief kan men het pro
gramma van deze beurs raadplegen. Men zal
er nog vele Haarlemsche namen aantreffen.
Eigenaardig is dat er toen reeds een inzending
was van stalen meubelen. Waar is, dat in de
Octoberdagen van 1861 de tentoonstelling
voorbij was, maar nog niet tot het verleden
behoorde.
We lezen toch: 1861. 14 November. In de
Groote Kerk worden aan de bekroonden op de
Alg. Nationale Tentoonstelling van Nijver
heid de hen toegekende medailles en diploma's
plechtig uitgereikt.
Bij Jansen van Raay kunt u lezen dat 17
Augustus 1861 de Koning van Beieren de Alge-
meene Nationale Tentoonstelling voor Nijver
heid bezocht. Aan de Tentoonstelling waren
ook vermakelijkheden verbonden. Die waren
gevestigd op de voormalige Hofstede Sparen
hove. Er verscheen ook een Tentoonstellings
courant, waaraan wij hier een en ander ont
leen en.
„Sparenhove ligt aan den grooten weg naar
Alkmaar op ongeveer een half uur afstand van
Haarlem. Het is bij goed weer een aangename
en weinig vermoeiende wandeling. Twee ver
schillende wegen leiden er heen. De eerste
buiten de Kennemer- of Nieuwpoort langs den
gewonen heirweg, brengt er u langs de schoon
ste vergezichten over weiden en op bosschen
en duinen. De andere ligt buiten het dusge-
noemde Vrouwenhek en voert den bezoeker
langs het frissche Spaarne naar de plaats zij
ner bestemming. Wilt ge liever niet wandelen,
om niet al te vermoeid op Sparenhove aan te
komen, zie dan eens welke nette tentjachten
er gereed liggen om er u heen te brengen of
bestijg een der rijtuigen <jie gij op de Markt of
aan het Spoorwegstation vindt en- die tegen
een kleine vergoeding u in weinig minuten op
uw vrienden en cliëntèle een
door middel van
Ook dit jaar zullen wij' in ons nummer van DONDERDAG
31 DECEMBER weder gaarne NIEUWMARSWENSCHEN in
Haarlem's Dagblad opnemen volgens het tarief van
60 cent voor het minimum van vier regels, elke regel
meer 15 cent. Men zende ons slechts de plaatsings
opdracht, vergezeld van het verschuldigde bedrag en
wij doen de rest, veel goedkooper en tevens op veel
grooter schaal dan U langs welken anderen weg ook
uw wenschen zoudt kunnen overbrengen.
Reeds is ons een belangrijk aantal ter plaatsing op
gegeven. Wanneer gij dit nog niet hebt gedaan, doet
het dan nu.
Sparenhove brengen zullen. Reeds in het jaar
1812 was de genoemde Hofstede in het bezit
van den Heer Hieronimus Sillem, die haar ech
ter eerst in 1823 zoodanig verbouwen liet, als
wij het thans met zijn trotsche kolonnade
kennen. Onze stadgenoot, de heer Jan David
Zocher ontwierp het plan van het gebouw en
het was ook zijne meesterhand, die de buiten
plaats zoo verrukkelijk heeft aangelegd, als
wij haar nog heden aanschouwen en zooals zij
den Haarlemmers jaren lang onder den naam
van „de plaats van Sillem" als een der schoonste
buitenverblijven is bekend geweest. Het uit-
zich aan de voorzijde van het gebouw Ls
bij uitnemendheid schoon en strekt zich uit
tot de duinen. Trotsche bosschen verheffen er
zich aan weerszijden, waartusschen het nieuw
gebouwde kerkje van Schoten de geestig ge
legen Zwitsersche boerderij en enkele lust
plaatsen en bouwhoeven hier en daar uitko
men en de fraaiste gezichtspunten opleveren.
Aan de achterzijde, welke zich uitstrekt tot het
Spaarne worden u de liefste wandelingen
aangeboden. Langs de heldere vijvers en de
groote menagerie wandelt gij tusschen rozen,
fuchsia's, erica's en wat al meer door de bree-
de koele lanen, telkens verrukt door nieuwe en
altijd verrassende vergezichten, die zich ieder
oogenblik aan uw oog voordoen. Vergeet vooral
niet de groote aanplantingen van rhododen
drons te beschouwen; gij ziet ze zelden zoo
hoog en in zulke massa's bijeen; bovendien
bloeien ze zeldzaam rijk".
Op deze fraaie Hofstede viel de keuze der
Commissie tot het geven van feesten geduren
de bedoelde Tentoonstelling. Zij huurde de
plaats, vertrouwde de restauratie (zij was al
eenigen tijd onbewoond) toe aan bekwame
handen en engageerde de beroemdste en
gunstigst bekende binnen- en buitenlandsche
muziekcorpsen en bood den bezoekers 'n plaats
van uitgelezen genot.
Volgens het Programma werd hier Woensdag
26 Juni het eerste concert gegeven.
Groote belangstelling was er o.a. voor de
Oostenrijksche muzikanten met hun hemels
blauwe pantalons en spierwitte jassen. - De
muziek der Haarlemsche Schutterij haalde
hen in.
Behalve dat ouderwetsche „Lunapark" op
het verlaten buiten onder Schoten was er ook
een Bloemententoonstelling in den Herten
kamp, waar de heeren Krelage en Voorhelm
de leiding hadden. Ook waren er gondelfeesten
en orgelconcerten georganiseerd.
Men kan nog sporen van het oude buiten aan
het Noorderbuitenspaarne zien. Daar getuigen
de tuinen nabij de zeilvereeniging met hun
hagen van de vroegere glorie. Sparenhove
strekte zich uit tot de Jan Gijzenvaart en de
Delft. De herinnering aan het groote buiten
blijft bewaard door Spaarnhoverweg en straat,
Hodshon- en Sïllemstraat. Nog praalt de Zwit
sersche Boerderij achter de sportvelden in
Haarlem Noord in volle glorie. Die wordt ook
gehandhaafd, al zal ze geen boerderij meer
zijn.
OFFICIEELE IN GEBRUIKNEMING VAN
HET GEMEENTE-ARCHIEF.
Naar wij vernemen zal de officieele in ge
bruikneming van het Gemeente-archief in
de voormalige Janskerk plaats hebben Maan
dag 28 December a-s., te 11 uur.
„EVERYBODY".
Op Zaterdag 26 December houdt de dans
en tooneelvereeniging „Everybody" een
feestavond in „Dreefzicht".
ORANJEFILM IN HET LUXOR-THEATER.
OOk het Luxor Sound Theater vertoont
zijn „Oranjehuis-film", die de belangrijkste
episoden uit het leven van Prinses Juliana
bevat en verder een uitgebreide reportage
geeft van den ondertrouw van het vorstelijk
bruidspaar (Fox-opnemingen)
RACH.
PHOEDAMMA
WOENSDAG 23 DECEMBER 1936.
HILVERSUM I, 1875 M.
NCRV-uitzending.
8.00 Schriftlezing. 8.15—9.30 Gram. platen,
10.30 Morgendienst. 11.00—12.00 Ensemble v.
d. Horst. 12,15 Gram. platen. 12.30 Vervolg
concert. 1.30 Orgelspel. 2.30 Gram. platen. 3.00
Chr. Lectuur. 3.30—3.45 Gram. platen. 4.00
Kerstfeest-uitzending. 5.00 Kinderuur. 6.00
Landbouwhalfuur. 6.30 Onderwijsfonds voor
de Scheepvaart. 7.00 Berichten. 7.15 Causerie
over Weldadigheidszegels. 7.20 Gram. platen.
7 25 „De Nederl. Christen-Zeeliedenvereeni-
ging", causerie. 7.40 Reportage. 8.00 Berich
ten A. N. P. 8.15 Arnhemsche Orkest Vereeni
ging, m.m.v. Kon. Mannenzangvereeniging
„Aurora" en kinderkoor. 9.00 Luisterwedstrijd.
9.45 Vervolg concert. 10.15 Berichten A.N.P.,
10.20 Schaakles. 10.35—11,30 Gram. platen.
Schriftlezing.
VARA-Uitzending.
8.00 Gram. platen. 9.30 Keukenpraatje. 10.00
Morgenwijding VPRO. 10.20 Gram. platen en
causerie (op gram. platen). 11,30 „Werkloos
heid onder de z.g. hoofdarbeiders,,, causerie.
12.00 Gram. platen. 12,15—1.45 VARA-or-
kest en gram. platen. 2.00 Gram. platen. 2,30
Voor de Vrouw. 3.00 Voor de kinderen. 5.30 De
Ramblers en gram. platen 6.30 R.V.U. „Kerst
mis", causerie. 7.00 Sportuitzending. 7,15
Zang. 7.40 Huishoudelijke causerie. 8.00 Herh.
SOS-berichten. 8.03 Berichten ANP. VARA-
varia. 8.15 VARA-orkest. 9.00 Radio-tooneel
met muziek. 9.45 Gram. pl. 10.00 Berichten
Luisteren.
Weet gij. welke bij uitstek moeilijke kunst
het is te luisteren?
Wanneer gij hierover nog nooit hebt na
gedacht. probeer dan eens gronden te vin
den waarom luisteren een kunst zou zijn. het
geen ook inderdaad het geval is.
Waarom is luisteren zoo moeilijk?
De meeste menschen denken, dat zij luiste
ren. wanneer zij toehooren.
Niets is minder waar
Uw kinderen zullen u met hun hooge stem
metjes opgewonden verhalen doen
over hun spel en hun school. Uw schijnbaar
belangstellende houding zal hen niet mislei
den. Een kind oordeelt scherp, meedoogen-
loos en juist.
„Mammie je luistert niet eenszal
het weldra klinken.
Het kind heeft gevoeld, dat gij het slechts
uw uiterlijk oor schonk en het vroeg zooveel
meer.
Toeb" en en luisteren zh'n twee heel ver
schillende zaken, die hoewel zij zeer goed
kunnen samengaan, toch niet met elkander
verward dienen te worden. Wanneer gij toe
hoort. kunnen uwe gedachten gedeeltelijk
elders vertoeven, tenvijl uw onderbewustzijn
ingesoannen aan het werk is en menie detail
verzamelt, waarop gij zoogenaamd niet let
en dat u dan later eensklaps te binnen
schiet.
Luisteren ls niet het opvaneen van klan
ken; luisteren is het uitzenden van een
stroom van welwillende, begrijpende sympa
thie naar degene, die uw aandacht gevraagd
heeft.
Gevoelige naturen zullen zeer sterk den
indruk ondergaan, die uitgaat van hun
toehoorder.
Er zijn lieden, bij wie we komen met onze
angsten en nooden: lieden, wier ongeveinsde
belangstelling in onze aangeleeenheden ons
vrijer doet spreken, doch naarmate wij ons
hart openen kunnen wij het onverklaarbare
gevoel vaak niet van ons afzetten, dat wij
voor een hoogen blinden muur staan, die kil
en afwerend zich ver boven ons uitheft.
Het is onze Intuïtie, die ons dan waar
schuwt dat liefdelooze belangstelling
maar al te vaak het. mom voor nieuwsgierig
heid hier aan het werk is.
Luisteren is het vereeten van eigen be
langen en het zich volkomen kunnen ver-
Dlaatsen in ande'-or toestand. Juist dit. alee-
heele terzüde stellen van het 700 belangrijke
„ik" maakt het voor velen vrijwel onuitvoer
baar, om in den werkelijken zin van het
woord te luisteren.
Gelukkig de vrouw en moeder, die in staat
is zichzelf zoo weg te cijferen, dat de gezins
leden het als de natuurlijkste zaak ter we
reld beschouwen, dat zij met haar onein
dige allen omvattende liefde, immer bereid is
met gansche onverdeelde aandacht te luiste
ren naar hun klachten en teleurstellingen,
zoowel als naar de glorie van hun succes,
Luisteren Is synoniem met onzelfzuchtig
zijn, Het is geven van het beste, dat in ons
is: onze onverdeelde aandacht en de wil tot
liefdevol begrijpen.
AMY GROSKAMP TEN HAVE.
A.N.P. 10.05 De Ramblers. 10.30 Orgelspel. 11.00
.Sexueele ethiek", causerie. 11,30—12.00 Gram.
platen.
DROITWICH 1500 M.
11,05 Orgelspel 11,35 Het B.B.C.-Welsch-or-
kest met medewerking van soliste. 12.35 Gram.
platen. 1,20 Het Birminghamsch Hippodrome
orkest, 2,20 Jazzmuziek (gr. platen), 2.50 Cal
ender's Second Band m.m.v. solist. 3,50 Pia
no-recital. 4.20 Vesper. 5.10 Het MacArthur
wintet. 5.35 Het BBC-Dansorkest. 6.20 Be
richten. 6.40 Fransche causerie. 7.00 Het
B.B.C.-Harmonie-oi'kest. 7.30 Populair con
cert m.m.v. solisten. 7.50 Jay Wilbur's orkest
m.m.v. solist. 8.20 Het BBC-orkest m.m.v. so
listen. 9.20 Berichten. 9.40 Muzikale causerie
9.55 Radio-tooneel. 10.45 Leslie Bridgewater's
kwintet m.m.v. soliste. 11,35 Maurice Winnick
en zijn Band. 11.5012,20 Dansmuziek (gram.
platen).
RADIO-PARIS 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram. platen. 11,20 Pasdeloup-
kamerorkest. 2,50 Orkest-concert. 4.50 Zang.
5.05 Gram. platen. 5.50 Poulet-kamerorkest.
8.20 Viool en piano. 9.05 Radiotooneel. 11.20-
12 35 Mangere't-dansorkest.
BRUSSEL 322 en 484 M.
322 M.: 12,20 Gram. olaten. 12.50 Omroep
orkest, 1.30 Omroep dansorkest. 1,50—2 20
Gram. platen. 6.20 Luitrecital. 6.50 Salon
orkest. 7.20 Kamermuziek, 8.20 Omroep-
Symphonieorkest. 10.30 Sportreportage. 10.45-
11 20 Omroepdansorkest.
484 M.: 12,20 Gram. platenè 12,50 Omroep-
dansorkest. 1.30 Omroeporkest. 1,50 Zang. 2 00
•2,20 Gram. platen. 5.20 Declamatie en Gram.
platen. 5.50 Kamermuziek. 6.35 Gram. platen.
6.50 Pianorecital. 7.35 Zang. 8 20 Voor oud-
strijders. 9.20 Radio-tooneel. 9.55 Gram pla
ten. 10.30-11.20 Gram. platen.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.30 Het Peter-kwartet 8.05 .Du Feuer flieg
von Berg zu Berg" (Rijkszending), 8.35 Bar
nabas van Geczy's orkest. 9.20 Berichten. 9.50
Trioconcert. 10.05 Weerbericht. 10.20—11.20
Barnabas von Geczy's orkest.
FEUILLETON
Een Wintersportroman.
5)
van
PETER KRAYENBÜHL.
(Nadruk verboden.)
Waar kom je eigenlijk vandaan? En
hoe raakte je daarboven op de Blaue Wand
verzeild? De weg van het station loopt toch
om de Antonshoogte? vraagt Petra, terwijl
zij thee zet.
Van Berlijn, zegt Dieter tusschen twee
happen door. Maar m'n kaartje was maar
geldig tot Ulmsted. Vandaar ben ik
gedeeltelijk te voet, deels op skies verder ge
trokken
Waarom heb je geen voorschot gevraagd,
als je zoo krap in het geld zat?
Dat doe ik uit principe niet.
Goed zoo, ik zou het ook niet doen
Wederom zwijgen zij beiden maar anders
dan voorheen.
Woon je in Berlijn?
Mijn moeder woont er.
Waarom.
Omdat Je daar zoo alleen bent.
Goed zoo. Ben jij graag alleen?
Altijd dan als ik geen beter gezelschap
weet.
Een mensch is nooit alleen, als hij maar
goed ismompelt Petra meer voor zichzelf.
Zij heeft het gevoel, alsof zij aan den oever
van een rivier zit en de eene kiezelsteen na
de andex'e in het voorbij stroomende water
werpt, terwijl zij tracht te doorgronden wat
dit in de diepte op den bodem verbergt.
Hou je van je moeder?
Over m'n moeder praat ik niet
Goed zoo
Dieter denkt: daar zitten we nu als twee
kleine kinderen en ik moet me laten uithoo-
ren.
Petra zit op een voetenbankje bij de haard
met haar rug naar Dieter en staart in den
laaienden gloed. Op een plank in den hoek
bx'andt een kleine petroleumlamp met een
blikken reflector. Door de kleine xruiten glin
steren de sterren in het duister van den mid
winternacht. Het is nieuwe maan
Dieter zwijgt. Zijn blik is op Petra's rug ge
vestigd. Ze is te vertrouwen, denkt hij. Noch
tans.
Op Petra's bruine hals ligt een rosse gloed,
de weerschijn van het vuur in den haard. Ze
steunt haar kin in de hand.
Dieter haalt zijn portefeuille te voorschijn
Dit hier is m'n moeder
Petra legt de foto op haar knie. Het is het
portret van een vrouw over de vijftig. Het
haar is geheel grijs, als de asch van linden-
hout. Een zeer ernstig ietwat breed gelaat,
zonder één rimpel: het gelaat van een zeer
evenwichtig mensch. Het voorhoofd toont
een ongewone reinheid van geest; de kin
verraadt iets dergelijks voor den wil en haar
neus is bij de vleugels even fijn geteekend als
die van Dieter.
Onderwijzeres?
Goed geraden
Kom eens naast me zitten
Kom jij bij mij. Ik mag graag van hier
door het raam kijken. Wat is dat voor een
sterrebeeld daar boven de Kaiserspitze?
De Orion, zegt Petra, terwijl ze naast
hem op de vacht hurkt en haar hoofd tegen
den houten wand achter haar laat rusten. Ze
sluit haar oogen.
Vertel me eens wat van Je moeder en
van je zelf!
En Dieter vertelt, terwijl hy onafgebroken
naar het sterrebeeld daar boven de Kaiser
spitze staart
Ze heeft haar ouder vroeg verloren. Een
tante heeft zich over haar ontfeimd, maar
daar moet zy een harde Jeugd hebben ge
had. Ze spreekt er zelden over. Slechts af en
toe, als ze iets verschrikkelijks leest of ziet
zegt ze: net als bij tante Marguerite
Maar ze wist toch door te zetten dat ze op dp
kweekschool kwam en onderwijzex*es werd. Ze
hield zich altyd zeer afzijdig. Of de kinderen
van haar hielden weet Ik niet. Ze was te ern
stig, te zeer ln zichzelf gekeerd met buien van
zwaarmoedigheid en melancholie. Later ver
anderde dat plotseling. Ze had vyf jaar
schooldienst achter zich. toen haar het ver
langen naar een eigen kind te machtig werd
Zóózeer was het haar om dat kind te doen, dat
ze haar man vergat. Na een kort huwelyk van
enkele jaren, stierf m'n vader; ik kon toen
nauwelyks praten. M'n moeder vond weer
een betrekking als leerares op een meisjes
kostschool. Vorig jaar herfst heeft ze ontslag
genomen
Eenvoudig en slechts als terloops noemt
Dieter de feiten. Voor Petra echter is dat vol
doende. Als Dieter zwijgt, zegt ze:
Ik zie alles. Ook wat je me niet vertelt
En meer dan je weet.
Na een oogenblik gaat ze plotseling rechtop
zitten, neemt Dieter's handen, die ze nauw
keurig bekijkt, in de hare en vraagt:
En 1 ijWat doe jij elgenlyk?~Hoe sta jy
daarbuiten in die wereld, waar je vandaan
komt?
Ik sta helaas nog lang niet; voorloopig
krabbel ik nog maar zoo'n beetje mee. Maar
ik wil over mezelf vandaag niet spreken. Er
is ook maar weinig van te vertellen en dat
weinige is nog te veel als ik het zeg
Petra staat op. Ik ga nog een korte wan
deling makenOnder die vacht daar is
een bedStraks zal ik in de kamer hier
naast wel een slaapplaats voor mezelf gereed
makenGoeden nacht, Die ter....
Dank je PetraGoeden nacht.
Ze geeft Bollman. die haar volgen wil. een
wenk te biyven. Dieter legt zich op de hem
aangewezen plaats ter ruste en vrijwel zon
der overgang valt hy spoedig ln een diepe
slaap.
Een zeldzame ochtend.
Dieter schrikt.
Voorzichtig is hy langs den Blauen Wand
omhoog geklommen. Plotseling splijt deze
vaneen en uit het binnenste van den berg
treedt een hoog gestalte naar voren in een
zilveren wapenrusting en omstraald door een
groenachtig licht.
In de half opgeheven rechterhand houdt de
gestalte een klomp aarde, zware, vette,
vruchtbare aarde. Met de linkerhand klapt
zij het vizier omhoog: door den berg klinkt een
geluid als van een vioolsnaar.
Dieter blyft als aan den grond genageld
staan; net verbaast hem niet als de zilveren
verschijning met een majestueus gebaar de
aardklomp met een boog achterwaarts werpt.
Het klinkt als een paukenslag.
Waarom? vraagt Dieter zich af. Diep
in hem brandt het verlangen de reden te we
ten van dezen merkwaardigen worp ln het on
bekende.
(Wordt vervolgd.)'
