ïjsr'VAPIX
RADIO RADIO
^WEERBERICHT
ECHTE WALES ANTHRACIET
WE1LL&ZOON
MANTELS EN JAPONNEN
De Landverrader
MAANDAG 28 DECEMBER 1936
HAARLEM'S DAGBEAD
2
Het nieuwe Gemeente-Archief
Officiëele opening door den Burgemeester.
In de oude Janskamer van de Janskerk.
thans herschapen tot leeskamer, voor de be
zoekers van het nieuwe Gemeente-Archief,
had heden, Maandagmorgen de officieele ope
ning plaats van dat archief, dat nu, zooals
bekend, gevestigd is in de voormalige Jans
kerk in de Jansstraat.
Deze plechtigheid geschiedde in tegen
woordigheid van vele belangstellenden, onder
wie waren de wethouders, de heeren Boes,
Roodenburg en Reinalda; de gemeentesecreta
ris, mr. Th. A, Wesstra; vele raadsleden en
hoofden van takken van dienst; dr. J. F. M.
Sterck en mevrouw Sterck; mr. A. Beets,
secretaris der Commissie van Toezicht op het
L. O.; Geertruide Carelsen; mej. J. Berdenis
van Berlekom, oud-directrice van de Middel
bare school voor Meisjes; Dr. C. Spoelder. rec
tor van het Gymnasium, de heer R. D. Baart
de la Faille, comm. Rijksarchief in Noord-Hol
land, de heeren J. L. Tadema en p. A. Dyke-
ma, onderscheidenlijk voorzitter en secretaris
van de Vereeniging „Haerlem".
Rede van den burgemeester.
De burgemeester, de heer C. Maarschalk,
sprak de openingsrede uit.
Er is, zoo begon spr., nu ik op het punt
sta, namens het Gemeentebestuur van Haar
lem het gemeente-archief officieel te openen,
meer dan één reden om te gewagen van de
voldoening, die bij ons leeft bij de totstand
koming van de inrichting van dit gebouw voor
zijn toekomstig gebruik.
Die voldoening geldt in de eerste plaats het
feit. dat de mogelijkheid, hier het archief
onder te brengen, geleid heeft tot het be
houd van een oud-historisch bouwwerk, dat
dreigde onder sloopershanden te vallen.
In de tweede plaats, omdat dit gebouw, al
heeft het ook in de toekomst, niet meer zijn
oorspronkelijke en meest geëigende bestem
ming, toch een bestemming krijgt, die uitste
kend aanpast aan zijn karakter en in over
eenstemming is met de sfeer, die er in huist
en er van uitgaat.
Vervolgens is hierdoor een oplossing ge
vonden voor het vooral in de laatste jaren
acuut geworden probleem van de plaatsruim
te. niet alleen van het archief, maar even
eens van de centrale administratie van de
gemeente.
Was immers eenerzijds de ruimte voor het
steeds aangroeiend archief reeds lang niet
meer voldoende voor een behoorlijke ber
ging, om van een goede rangschikking maar
niet te gewagen, anderzijds werd het archief
door zijn behuizing in het Stadhuis een sta
in den weg voor de zich in snel tempo uit
breidende administratie van de gemeente
secretarie, aan welker eischen, hoeveel eer
bied men' ook moge hebben voor het verle
den. niet kon wor len ontkomen.
Het snreekt wel vanzelf, dat een gemeen
te die met recht kan roemen op een kunst
zinnig verleden, waarvan nog zooveel schoo-
ne overblijfselen heden ten dage getuigen,
niet zonder meer kon toezien, dat een be
langrijk bouwwerk, dateerend uit het begin
van de veertiende eeuw, in een van de oud
ste stadsgedeelten en daarmede als het ware
samengegroeid, zou verdwijnen.
Er is dan ook terstond, toen alarraeerende
geruchten over slooping het gemeentebe
stuur ter oore kwamen, naarstig gezocht
naar een oplossing, die, zonder al te groote
offers van de gemeente, dat zou kunnen
voorkomen.
Het stemt tot groote dankbaarheid dat
deze pogingen tot een goed resultaat heb
ben geleid, Met oprechte erkentelijkheid
moge ik hierbij herinneren aan de medewer
king, die de gemeente hierin mocht onder-
't Spijt me, als de zomerwarmte
Weer terug komt sprak een man,
Omdat ik PERQUIN z'n KOLEN,
Dan helaas niet stoken kan
(Adv. ingez. Med.)
AGENDA.
Heden:
MAANDAG 28 DECEMBER.
Gebouw „Zang en Vriendschap": Oprich
tingsvergadering H.O.V.-koor Haarlemsche
Orkest Vereeniging. 8.15 uur.
Palace Filmac: 11—5 uur: Doorloopend 50
minuten wereldnieuws.
Luxor Sound Theater: „De Zigeunerprinses
2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Ship Ahoy! met
Shirley Temple. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Cinema Palace: „Mr. Deeds goes to town
7 en 9.15 uur.
Frans Hals Theater: „De ongeschreven wet
regie Hathaway. 2.30, 7 en 9.15 uur.
Teyler's Museum, Spaarne 16. Geopend op
werkdagen van 113 uur, behalve 's Maan
dags, toegang va-ij.
L i s s e Raadsvergadering, 6.30 uur.
DINSDAG 29 DECEMBER
Gem Concertgebouw: Derde Galaconcert
van de II. O. V., soliste Elly Ney, piano. Aan
vang 8.15 uur.
Palace Filmac: 11—5 urn*: Doarloopend 50
minuten wereldnieuws.
Bioscoopvoorstellingen des middags en des
avonds.
vinden van de regeering en van-* de Rijks
commissie voor de Monumentenzorg, tenge
volge waarvan een rijksbijdrage werd toege
zegd, zoowel in de kosten van aankoop, als
in die van restauratie en inrichting.
Na herinnerd te hebben aan de crisismoei-
lijkheden, vervolgde de burgemeester:
Het is alleen tengevolge van de medewer
king van het Werkfonds mogelijk geweest,
dat tot de uitvoering thans kon worden
overgegaan
Voor die medewerking, waardoor het Werk
fonds de uitvoering van zijn taak tevens
dienstbaar heeft gemaakt aan de bevorde
ring van een algemeen belang als het behoud
van monumenten is, breng ik hier gaarne
namens het Gemeentebestuur danik.
Dien dank breng ik eveneens aan den Di
recteur van Openbare Werken den heer Ir.
Maas en den architect den heer Hillebrand,
aan de aannemers Gebrs. de Vries, aan de
opzichters Visarius en Meijlof en allen die
aan de restauratie en inrichting hun mede
werking verleenden.
Van harte wensdh ik de Gemeente-archi
varis, mejuffrouw Dr. Kurtz, geluk met dit
nieuwe dienstgebouw, dat naar ik hoop aan
haar verwachtingen zal voldoen en haar ge
legenheid zal geven voor een rustige, onge
stoorde uitoefening- van haar taak.
Hierna verklaarde spr. het nieuiwe Ge
meente-archief voor geopend.
Hierna was het woord aan de gemeente-ar
chivaris, mej. Dr. Kurtz, die dankte voor de
belangstelling van het gemeentebestuur en
voor het feit, dat de burgemeester het ar
chief had willen openen. Spr. gaf een kort
overzicht van de geschiedenis van het ar
chief. waarvoor vroeger maar een zeer be
perkte ruimte beschikbaar was, dat eenige
malen verhuisde, wat dan met uitbreiding ge
paard ging.
Spr. uitte haar vreugde er over, dat het
archief nu zoo uitmuntend is gehuisvest met
werkkamers in een oude omgeving, waar de
bezoekers, die studie van het oude maken,
zich thuis zullen gevoelen. Het archief-
depót vormt als het ware een „Muis" in het
kerkgebouw.
Namens het Werkfonds sprak de heer de
Graaf, bestuurslid van dat Fonds, die er den
nadruk op legde, dat dit werk is tot stand
gekomen door samenwerking in moeilijke tij
den en den wensch uitsprak, dat hij nog
meermalen tegenwoordig zou mogen zijn bij
de ingebruikneming van op deze wijze tot
stand gekomen werken. Spr. wenscJhte voorts
de archivaris de grootst mo.gelij.ke voldoening
in deze nieuiwe omgeving.
Mr. R. Bijlsma, algemeen Rijksarchivaris,
vestigde er in een slotwoord de aandacht op.
dat in dit nieuwe archief meer voldaan
wordt aan wettelijke eischen, ook wat betreft
het samengaan met het Rijksarchief. De ar
chivaris zal hier voortreffelijk werk kunnen
doen.
Hierna bezichtigden de aanwezigen het
nieuwe archief.
DERDE NATIONALE VOGELTENTOON
STELLING
Er bleek voor de vogeltentoonstelling, wel
ke 25, 26 en 27 December gehouden werd in
café-restaurant „Bolwerk", van de zijde van
het publiek zeer veel belangstelling te bestaan.
Dit uitte zich trouwens reéds in het groote
aantal dames en heeren, dat aan de uitnoodi-
ging van het bestuur, om de opening, welke
Donderdagavond plaats vond, bij te wonen.
De voorzitter van de club van Volièrehou
ders en Vogelvrienden „Onderling. Genoegen",
welke deze tentoonstelling organiseerde, de
heer J. J. Michielse, zeide in zijn openings
rede, zich over deze groote belangstelling te
verheugen, daar hieruit de toenemende inte
resse voor het houden van vogels blijkt. In
het kort zette spr. het doel en het streven van
de vereeniginguiteen, waarbij hij betoogde,
dat door een goede behandeling en verzorging
de vogels het gemis aan vrijheid niet zoozeer
zouden voelen. Na een kort woord van dank
aan de inzenders, en aan allen, die tot het tot
stand komen van deze tentoonstelling hadden
bijgedragen, gaf spr. het woord aan den heer
E. H. Tenckinck.
Deze zeide, zelf steeds veel voor het houden
van volièrevogels gevoeld te hebben. Spr. had
dan ook veel plezier aan zijn kleine, gevleu
gelde vrienden beleefd. Door den voortduren-
den omgang met de kleine zangers, meende
spr., ontstaan een gevoel van vriendschap
voor den vogel in het algemeen, wat aan de
wildvogels ten goede komt. Het streven naar
vogelbescherming droeg sprekers sympathie
weg, en hij verheugde zich dan ook in de ani
mo, die voor het houden van vogels bestaat.
Tenslotte sprak de heer Tenckink den wensch
uit, dat de vereeniging zich In de stijgende
belangstelling van het publiek zou mogen blij
ven verheugen.
Tenslotte voerde nog de heer W. Koch het
woord, namens de pluimveevereenigïng „De
Eendracht" te Heemstede. De heer Koch fe
liciteerde het bestuur van „Onderling Genoe
gen" met de fraaietentoonstelling en hoopte,
dat de vriendschapsbetrekkingen tusschen
„De Eendracht" en „Onderling Genoegen" nog
lang zouden mogen voortduren, Namens zijn
vereeniging overhandigde de heer Koch een
fraaien beker, als prijs voor de tentoonstelling.
Vervolgens werd door de genoodigden een
kijkje genomen op de tentoonstelling, welke in
de bovenzalen werd gehouden. Daar was een
fraaie collectie koolvogels bijeen, en het bleek
ook wel, dat de inzenders him beste beentje
hadden voorgezet. Het zou ons te ver voeren,
een gedetailleerde beschrijving van al die
kleine en kleurige zangers te geven. Toch kon
den wij, ondanks de geruststellende woorden
van den voorzitter bij de opening, de gedach
te niet van ons afzetten, dat de angstig flad
derende diértjes zich bij de groote belangstel
ling van het publiek niet bijster op hun gemak
voelden.
znMock
Flacon a f.1,25 enf.2-bij apothekers en drogisten
(Adv. Ingez. Med.)
De Bilt voorspelt:
Zwakken tot matigen Zuidoostelijken tot
Zuidelijken wind. nevelig tot zwaar be
wolkt of betrokken, waarschijnlijk weinig
of geen neerslag, lichte vorst tot tem
peratuur om het vriespunt.
Het centrum van het hoogedruk gebied, dat
reeds vóór de Kerstdagen in onze omgeving
was gelegen, bevindt zich thans over centraal
Europa.
De droge bovenlucht in dit hoogedruk gebied
liet tijdens de Kerstdagen groot nachtelijk
warmteverlies toe. waarbij overal in onze om
geving stralingsmist optrad. Ook thans is het
nog mistig in het Noordelijk gedeelte van
Duitschland. Geleidelijk is in het hoogedruk
gebied ook de vorst toegenomen. Het vriest
matig over centraal Europa, licht over midden-
Duitschland en onze omgeving en het groot
ste gedeelte van Frankrijk.
Over het Noorden hield de stroom van de
pressies in West-Oostelijke richting nog aan.
Hedenmorgen was over IJsland weer een
lagedrukkern gelegen. Een rug van hooge
drukking, welke zich achter een depressie over
Scandinavië heeft uitgebreid, bracht over
midden-Zweden matige vorst. Over de Brit-
sche eilanden daalde de barometer geleidelijk.
In verband hiermede is te verwachten, dat
ten onzent de wind Zuidelijk en iets krachti
ger zal worden. Uit Frankrijk wordt daarbij
koude lucht aangevoerd, zoodat lichte vorst
des nachts en temperatuur om het vriespunt
overdag te wachten zijn. De kans op neerslag
van beteekenis blijft klein.
BAROMETERSTAND
Hedenmorgen 10 uur 767 m.M.
Stond van gisteren 773 m.M.
Neiging: Achteruitgang.
Opgave van:
CAREL v. HUIZEN, Opticien
KI. Houtstraat 13 Tel. 14112.
o.a. a 2„25
WITTOP KONING - HAARLEM
HARMENJANSWEG 67a. TELEF. 16100
(Adv. ingez. Mecij
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP DINSDAG
29 DECEMBER 1936.
Progr. I Hilversum I (Huizen),
Progr. II Hilversum II
Progr. III 8.Keulen. Uit Saarbrücken.
Concert o.l.v. Edmund Kasper. 8.50 Münche-
ner Funkschrammeln. 9,05 idem Tijdsein. Be
richten. Waterstondberichten. 9.20 idem
George Schweinfurth, der Altmeister der
Deutschen Afrikaforsehung. 9.4010.20
Kindergarten. 11.20 Danmarke Radio Uurslag
en klokkenspel van den Raadhuistoren, A.
Bendix' ensemble uit Rest. Wivex. 12,20 Brus
sel Vlaamsch, Onbekend; 1.20 idem Gespro
ken dagblad van het N.I.R. 1.30 idem Onbe
kend. 2.20 Nat. Programma Het Emlyn Col
lieries orkest o.l.v. Eric Fogg 2.35 idem BBC.
Empire orkest o.l.v. David Williams. 3.35 idem
Gramofoonmuziek. 4.20 Parijs Radio Gramo-
foonmuziek. 5.20 Brussel Vlaamsch Onbekend.
6.50 Parijs Radio Concert door het kamer
orkest van de poulet-concerten o.l.v. Henri
Tomasi. 7.50 Keulen Concert door het groote
omroeporkest o.l.v. Otto Kühn, Hans Haas,
piano. 9.20 Londen Regional Balakiref-her-
denking olv. M. D. CaTvocoressi. 9.50 Berlijn
Programma van Hamburg (dansvolkcniuziek)
11.20 Parijs Radio Dansmuziek door het Vic
tor Pascal-orkest. 11.50' Populair concert door
het Pascal-onkest.
Progr. IV. 8,00 Brussel Vlaamsch Gymna
stiekles. 8.20 Gramofoonmuziek. 3.30 Kroniek
van den dag. 8.40 Gracniofoonplaat. 8.45 Ge
sproken dagblad van het N. I. R. 9.00 Gramo-
foonimuziek. 9.20 Diver-sen. 10.35 Nationaal Pro-
graan Korte Godsdienstoefening. 10.50 Tijd
sein van Greenwich. Weerbericht. 11.05
Anthony Bertram: So that was Christmas.
11.20 Orgelconcert door Leslie Simpson. 11.50
Gramofoonmuziek. 12.05 Het Birmingham
Theater orkest olv. Sheridan Gordon. 12.50
London Regional Gramofoonmuziek. Ie bedrijf
van Puccini's opera: Manon Lescaut. 1.35 Het
Hirsch strijkkwartet. 2.20 Dansmuziek gr. pi.
2.50 Geiger en zijn orkest.3.20 Het stedelijk
orkest van Torquay olv. Ernest W. Goss. 4.50
Nat. Program Het Forum Theater orkest olv.
Philip Martell. 5.10 Gramofoonmuziek. 5.35
Het Adolph Hallis Kwintet met Lola Gordon.
6.20 Diversen. 6.45 Nat. Program Piano-recital
door Irene Kohier. 7.20 Het Alfredo Campoli
Trio. 7.50 Carroll Gibbons en The Savoy Hotel
Orpheans. 8.20 The Naulers van II. W. Small.
Het Upper Ettingshall Koor. 9.20 Weer- en
nieuwsberichten
Progr. IV 9.40 Weenen Dansmuziek door het
Otlimar Rauscherorkest. 10.50 London Re
gional Maurice Winninck en zijn orkest.
Progr. V 8.007.00 Diversen, 7.00 Eigen gra-
mofoonplaten-concert: Orgel en Marschmu-
ziek; 1. Stars and stripes, Royal Guards; 2.
In town tonight, Reginald Dixon; 3. London
Bridge, Reginald Dixon; 4. Blackpool Switch
back, Reginald Dixon; 5. Dixonland, Reginald
Dixon; 6. Semper Fidelis, Goldman Band; 7.
Viennese Memories of Lehar, Reginald Dixon;
8. Boston Commandery Marsch, Goldman
Band; 9. Blackpool Song Mixture, Reginald
Dixon; 10. Kaiser Friedrich Marsch, Groot
orkest; 11. Dixon Hits, Reginald Dixon; 12.
Hoch Habsburg, Groot orkest. 8.0012.00
Diversen.
DECEMBERFUIF EVERYBODY.
Zaterdagavond 26 December hield de dans
en tooneelvereeniging Everybody haar Decem-
berfuif, die bij de talrijke deelnemers ongetwij
feld in den smaak gevallen is. Zang, tooneel,
tap-dance en conférence volgden elkaar op in
bonte afwisseling en zelfs de Kerstman had
nog een oogenblikje tijd gevonden, om door
zijn aanwezigheid het feest luister bij te zetten.
Een gezellig bal, waarbij het muzikale ge
deelte werd verzorgd door The Harlem swin
gers besloot dezen avond.
In Holland staaf een huis.
Onze Nederlandsche dichters zijn met hun
huwelijksgaven voor de Prinses niet erg geluk
kig geweest. Na de voor de jeugd totaal on
geschikte rijmpfent van Boutens, kunnen wij
ook het gelegenheidsstuk „In Holland staat een
huis", dat de dichters Nijhoff en Van Duinker
ken in collaboratie hebben geschreven en dat
Donderdagmiddag in onzen Stadsschouwburg
voor de Bloemendaalsche jeugd door de Am-
sterdamsche Tooneelvereeniging werd opge
voerd, onmogelijk geslaagd noemen. Het stuk
is meer revue dan tooneel geworden, het is
vrij onbeholpen van bouw en door zijn totaal
gemis aan dramatische handeling zoo zwak,
dat het voor het tooneel altijd een fataal
iets soms gruwelijk verveelt.
Nijhoff, dien wij voor het deel vóór de pauze
aansprakelijk moeten stellen, is een onzer
beste dichters, maar hij is voornamelijk lyricus
en mist zooals hij ook in het door de Leid-
sche studenten indertijd gespeelde „Vrouwtje
van Stavoren" bewezen heeft dramatischer)
aanleg. Hem heeft bij de conceptie van dit
stuk wel iets moois voor oogen gezweefd
maar het is hem niet gelukt er dramatisch ge
stalte aan te geven. De prinses op den avond
vóór haar huwelijk op den zolder van het pa
leis te midden van alle voorwerpen, welke in
haar jeugd een zoo groote plaats hebben inge
nomen, te brengen en haar het verleden nog
eens te doen „beleven", om haar daarna in een
droom het reëele, harde bestaan van het volk
buiten den kring, van baar paleis te doen zien.
was als sprookje wel aardig bedacht en een
dichter met tooneelbloed zou er misschien ook
wel iets dramatisch boeiends van hebben kun
nen maken, maar in de bewerking van Nijhoff
Is er maar weinig van terecht gekomen. Het
is als geheel te rommelig, de dichter treedt
bijvoorbeeld in het telkens optreden van
den zoo van Edmond Rostand geleenden haan
te veel in herhalingen en het is alls zóó ge
rekt, dat onze belangstelling hoe langer hoe
meer verflauwt. Wij gaan ons vervelen.en wan
neer wij niet nu en dan eenige mooie lyrische
dichtregels hadden gehoord, zouden wij ons
moeilijk hebben kunnen realiseeren, dat dit
nu het werk van een dichter van naam was.
In het tweede gedeelte komt Antoon van
Duinkerken aan het woord en hij brengt ons
in de sfeer van Oranje Hein. Was het eerste
gedeelte althans nog nog nu en dan dichter
lijk, het tweede wordt met den aldoor drin
kenden liedjeszanger, die o, gruwel!
den naam van Bitter draagt, den kindschen
politie-agent nazaat van Foesel uit De
Doofpot en den haringkoopman soms
banaal. En tusschen dat volk bewegen
zich de geesten van het goed en van het
kwaad, die evenals in een revue uit den
hemel zijn afgedaald en op zoek naar een ver
loren dubbeltje hoe kom je op de malle ge
dachte? toevallig eerst in het paleis en dan
op straat tusschen de feestvierende menigte
zijn gekomen. Frits van Dijk en Dick van
Veen vervangen hier Buziau en Siem Nieu-
wenhuyzen, alleen de laatsten zijn veel amu
santer. En zelfs dit tweede deel, dat toch
levendig en vroolij'k had kunnen zijn, is saai
en vervelend, doordat het den waren volk-
schen geest mist en al te slepend van -hande-
n
onze Seizoen-Opruiming
brengen wij uitsluitend
van DEZEN WINTER
BARTELJORISSTR. 26-28
(Adv. ingez. Med.)
ling is. En nog erger het is op sommige
oogenblikken, zooals in dat lange verhaal vaai
den politieagent, die den prins bekeurd heeft
wegens een vliegovertreding kinderachtig
flauw.
Neen, dit „In Holland staat een huis" blijft
als gelegenheidsstuk wel ver beneden het peil,
dat wij bij het huwelijk van onze Prinses in
opvoering door het eerste gezelschap van ons
land en geschreven door twee dichters van
naam hadden mogen verwachten. Er komt
eerst wat leven in, wanneer het volk zijn ge
schenken aandraagt en pas aan het slot, als
allen vroolijk en blij het bekende lied „In
Holland staat een huis" zingen, merken wij
iets van stemming in de zaal, maar dan is het
stuk uit en zakt het doek. Paul Huf verschijnt
dan, gekleed in het gala-costuum van een
minister voor het gordijn en zegt plechtig het
Wilhelmus, opdat wij ons toch eindelijk bewust
zullen worden, dat dit stuk werd opgevoerd
ter viering van een waarlijk groote en na
tionale gebeurtenis.
De Amsterdamsche Tooneelvereeniging ge
voelt zich in dit genre blijkbaar ook niet be
paald thuis. Welk een verschil in de levendige
volksscènes bij een Bouber bijvoorbeeld en bij
dit, ons eerste gezelschap! Het was nu en dan
vooral in de groepeeringen vrij onbe
holpen en het bleef bijna voortdurend saai en
doodsch. Dit Hollandsche volk „leefde" niet,
maar was doorgaans een operette-groep, al
waren er dan ook eenige aardige, goed gety
peerde figuren onder, zöoals de sappige ha
ring-koopman van La Chapelle en de leven
dige kaaskooper van Harms.
Ook het sprookje miste over het algemeen
de sprookjesachtige sfeer, die hier toch ver-
eischt werd. Het geheel leed door een al te
groote nadrukkelijkheid en de regie, die den
dichter nog eenigszins had kunnen helpen
door een niet al te sleepend tempo, deed in
tegendeel alles om ons te laten voelen hoe
lang en- saai het was.
Charlotte Kohier kon slechts weinig eer in-
oogsten met de rol van de prinses, al heeft
Nyhoff haar dan ook in de gelegenheid gesteld
enkele mooie dichtregelen te zeggen. Een der
aardigste figuren was ..Madame Verleden" van
Mien Dttymaer van Tw'st. rU'e in haar postuum
blijkbaar onze zoo zeer vereerde en nog steeds
betreurde Koningin-Moeder tot voorbeeld had
genomen-. En een aarch'g, kittig dienstmeisje
was Willy Haak, al was het dan ook een won
derlijke rol, welke de dichters dit meisje in het
stuk lieten spelen.
Flits van Dijk en Dick van Veen waren de
geesten van het goed en het kwaad. Vooral
in de hemelscène, waarin zij het contrast
tusschen deze geesten scherp en knap weer
gaven en hun verzen uitstekend zegden, kon
den wij hen waardeeren. Dat op de aarde de
regie blijkbaar niet aldoor raad met hen wist,
was wel heel goed te zien en het werd nog
niet recht duidelijk wat zij in dit spel eigenlijk
moesten doen.
De decors van Pyke Koch vielen te loven.
Zoowel de hemel met zijn wolken-gevaarten,
als de zolders van het paleis en het Holland
sche huis waren goed geslaagd. Jammer, dat
zich daarin niet een pittiger, frisscher en
beter stuk afspeelde.
Voor den aanvang der opvoering heeft de
voorzitter van Boemendaal's Bloei en van het
Oranje Comité, de heer Mr. F. J. D. Theyse,
het jeugdig publiek toegesproken en de be
teekenis van dezen middag voor hen uiteen
gezet. Aan het slot was er hartelijk applaus,
maar van een succes kan moeilijk gesproken,
worden. Het was duidelijk aan de zaal te mer
ken. dat de voorstelling velen nu en dan te
lang viel.
J. B. SCHUIL.
A. Hebt U Zondag de opera „Mïgnon" uit Rome gehoord?
B. Nee, mijn toestel is verouderd, zooiets is niet voor mij weg
gelegd.
A. Dan heb je wat gemist .Glashelder en zonder storing hebben
wij het ontvangen op het nieuwe PHILIPS TOESTEL-
Vraagt demonstratie bij
TECHNISCH INSTALLATIE BUREAU
J. G. KAASENBROOD,..
GROOTE HOUTSTRAAT 131, TELEFOON 1027*.
TOESTELLEN vanaf 89.—. BETALING IN OVERLEG.
(Adv.
FEUILLETON
Naar het Engelsch bewerkt door
THEA BLOEMERS.
(Nadruk verboden).
Toen brak de Boerenoorlog uit. Ik triom
feerde in stilte. Vooreerst was ik verheugd,
omdat mijn regiment zou worden uitgezon
den naar Afrika, maar vooral omdat ik wist
gedaan te krijgen, dat ook mijn zoon George
naar het tooneel van den strijd zou worden
gezonden, als ik daar de militaire overheid
maar om vroeg. Je vader haatte en veraf
schuwde dezen oorlog, die in zijn oogen een
groote onrechtvaardigheid was. Hij trachtte
toen het oorlogsgevaar begon te dreigen, ont
slag te krijgen uit den dienst, maar ik ver
wittigde zijn vrienden van zijn voornemen
en daar hij niet voor een lafaad wilde door
gaan, liet hij zich tenslotte goedkeuren en
trok naar het front Mijn overwinning was
volkomen. Zijn moeder betreen mijn toeleg,
ik wilde haar zoon wederom van haar ver
wijderen, hem bloot stehen aan de grootste
gevaren, mij verheugen in haar angsten. Ik
was geen mensch meer, ik leefde alleen voor
het idee, dat ik op deze wraak moest ne
men over mijn mislukt huwelijk. George
diende onder mij. Hij was dapper, hij stortte
zich met waren hartstocht in den strijd, al
leen om slechts de tranen van zijn moeder,
die in Engeland was achtergebleven, te kun
nen vergeten, om de stem van zijn eigen ge
weten tot zwijgen te brengen. Tot hij het
niet meer uithield en mij bekende geen dag
en geen uur verder te willen vechten voor
deze zaak. Hij wilde zijn ontslag nemen en
wel onmiddellijk. Hij zeide zich te schamen
voor zijn gedrag. Hij meende meer dapper
heid aan den dag te hebben gelegd, indien
hij in het vaderland was gebleven en daar
de hoon en de spot van al zijn vrienden had
doorstaan. Toen sloeg ik mijn grooten slag.
Ik liet niets bemerken, maar gaf hem eenige
dagen bedenktijd. Maar in stiltewerkte ik
aan een laag plan, Maar dat het gemeen
was ozo te handelen als ik deed, besefte ik niet
ten volle, Ik was geen meester meer over mij
zelf. Ik was bezeten met een wraakzucht en
was bereid alles, maar dan ook alles op te
offeren om daaraan te voldoen. Wraak ne
men! Waarop en waarom eigenlijk? Ik zou
het nu niet meer weten, maar in die jaren
achtte ik mij verongelijkt, ik schoof alle
schuld van mij af, ik verbeeldde mij zelfs nu
en dan, dat ik in mijn recht was. Mijn vrouw
wilde mij immers niet begrijpen, zij had mijn
plannen immers altijd tegengewerkt. Ik
weet al niet wat ik mij zelf voorpraatte. Wat
doet het er op het oogenbUk ook eigenlijk
toe? Eén ding "Wil ik echter eerst nog vertel
len, vooi'dat ik verder mededeel, wat er daar
in Zuid-Afrika gebeurde
Denk niet, dat ik geen ander verdriet ken
de dan dat over mijn huwelijk. Ik had een
groot en zwaar leed te dragen. Ik was te
leurgesteld in mij zelf. Ja, dat zegt mis
schien niet veel, maar voor mij zeggen deze
woorden alles. Van jongs af had ik een zie
kelijke neiging om mijn eigen karakter uit
te pluizen en al mijn handelingen te contro
leeren. Zoo ontdekte ik, of maakte het mij
zelf wijs, nadat ik maanden lang in de fa
miliepapieren had gestudeerd, dat ik alleen
het karakter van den eerlijken oprechten
Boroughbridge niet bezat. En dat was juist
hetgeen ik zoo vurig wenschte. Hoeveel moei
te ik ook deed om in het gewone dagelijk-
sche leven hen in onbaatzuchtigheid en eer
lijkheid te evenaren, ik slaagde er niet in.
Ik verafschuwde mij zelf. Toen hoopte ik,
dat een huwelijk daarin verandering zou
brengen. Ook die hoop, bleek weldra ijdel.
Het leven werd voor mij van dag tot dag
zwaarder. Begrijp je me. Gladys, begrijp je
me? Misschien ben ik nu ook niet oprecht,
ik weet het niet, ik weet. niets meer. Wat
doet het er ook eigenlijk allemaal toe? Niets
immers.
Laat ik verder gaan, laat ik het niet meer
over mij zelf hebben. Ik was het, die de
plannen aan den vijand verried. Ik was het.
die uit haat tegen alles en tegen iedereen,
tegen het geheele bestaan, die e-irlopz'3 da?
•bedreef.
Mijn zoon bemerkte alles. Hoe, ik weet het
nog niet Ik heb er hem ook nooit naar ge
vraagd. Ik had in stilte een geheime samen
komst met eenige aanvoerders der boeren.
Zij beloofden mij geld, een heele boel geld,
als ik hun bekend maakte met de ligging
van ons kamp, met de sterkte der aldaar ge
leverde troepen. Ik stemde toe. Ik pleegde
verraad. Ik verzette mij niet, toen mijn zoon
werd gearresteerd. Het eenige wat hij mij
toevoegde, toen ik hem eenmaal in de ge
vangenis voor zijn veroordeeling bezocht,
Ik zal de wapenspreuk van het geslacht Bo
roughbridge weten te verdedigen, zelfs te
genover de leden van dit geslacht. Voor de
rechtbank bekende hij. dat hij de daad had
bedreven. Zijn nachtelijke wandeling zou
hebben geleid tot een ontmoeting met een
Zoeloe-opperhoofd, wien hij alles had verra
den. De schijn was tegen hem, hij werd ver
oordeeld en hoorde met gesloten oogen zijn
vonnis aan. Wat moest ik dóen? Zou iemand
mij hebben geloofd, als ik na de veroordee
ling nog had bekend? Er was voor mij geen
andere weg dan vol te houden, in het open
haar, dat mijn zoon een eerlooze was, dat
ik hem niet meer wilde kennen, dat ik hem
uit het geslacht had gestooten en hem zou
onterven. Mijn vrouw stierf van hartzeer. Ik
liet geen traan. Ik haatte mij zelf. zooals
geen mensch misschien ooit zich zelf heeft
"ehaat, maar ik miste den moed iets te on
dernemen, waardoor mijn schuld zou blijken.
Met het geld, dat ik na den oorlog voor mijn
verraad ontving, betaalde ik mijn schulden;
ik speculeerde, ik verdiende veel geld, ik
kocht een prachtig huis in Londen, ik maak
te de heerlijkste reizen, maar ik deed niet
het eenige wat ik moest doen: bekennen.
Zelfs toen je vader gratie werd verleend,
hield ;k mijn rol van ongelukkigen vader vol.
Wat moest ik anders doen? Ik kon immers
niet meer terug. Ik was te ver gegaan. Mijn
zoon liet mij weten, dat hij nooit meer iets
met mij te maken wilde hebben, dat hij zich
zelf beschouwde als een uitgestooten Bo
roughbridge Hij had nu aan de eer der fa
milie voldaan. Hij had niet meer kunnen
doen dan de schuld van zijn vader op zich
te nemen. Hij verzocht alleen om een klein
jaargeld, omdat hij straatarm was geworden.
Toen maakte een nieuwe groote woede zich
van mij meester. Ik erkende, dat George wèl
een echte Boroughbridge was, dat hij wel het
karakter van zijn voorouders had geërfd. Dat
hij alle goede eigenschappen bezat, die ik
miste en die ik zoozeer noodig had. Ik her
kende in hem het karakter van zijn moeder
haar onverzettelijk geduld, haar goedheid en
inplaats dat mij dit tot inkeer bracht maak
te het mij razend. Ik was vaster dan ooit be
sloten te volharden in de rol, die ik geen
recht had te spelen. Ook het huwelijk van
mijn zoon noch de geboorte van een klein
dochter bracht mij tot inkeer Trouwens
wat zou mij nog hebben kunnen doen ver
anderen van mijn levenswijze?
'(Wordt vervolgd), j'|
