FRAAI VULPOTLOOD
Buziau zestig jaar.
Het gebouw der
Nutskweekschool.
GRATIS (naar keus
COLDSCHMEDINC
Hei Mauqti^tste
54e Jaargang No. 16424
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Vrijdag 8 Januari 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: t. W. PEEREBOOM UITGAVE LOUKENS COSTEK MAATSCHAPPIJ VOOK pnni,RT peerrrOOM
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur. RO
ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72J4.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog f 400.-, Dutan 250.-, Wijsvinger f 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-,
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-, Verlies Duim ƒ75.-. Verlies Wijsvinger ƒ75.-. Verlies andere vinger ƒ30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels S 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
HAARLEM, 8 Januari.
De Italianen in Spanje.
Hét Nieuwe Jaar heeft al heel spoedig de
verzekering gebracht, dat men aan de onlangs
te Rome onderteekonde Britsch-Italiaansche
Vriendschapsverklaring te groote waarde heeft
toegekend. Er zijn nu al tienduizend Italiaan-
sche „vrijwilligers" in Spanje aangekomen en
de ontsteltenis die dit feit in Europa heeft ge
wekt is zeker niet het minst merkbaar in En
geland. Nu blijkt evenwel dat. het zenden van
vrijwilligers niet in strijd is met de letter der
Verklaring, die alleen ten doel had: recente
„wrijvingen" tusschen beide landen te liquidee
ren en het Middellandsche Zee-statuut te
waarborgen door de territoriale integriteit
van Spanje nadrukkelijk vast te leggen. Maar
met den géést der erklaring acht men de
troepenzendingen volkomen in strijd, zooals
onze Londensche correspondent ons doet we
ten en voor de handhaving van de integriteit
van het Spaansche grondgebied, ofschoon die
wèl in de Verklaring staat, wordt men nu ook
beducht. Deze beduchtheid zal overal wel ge
voeld worden, want wat is nu eigenlijk nog de
waarde van diplomatieke verdragen? Zij wor
den immers voortdurend geschonden! hoe-
vele hebben het nu al droeviglijk afgelegd?
Het verdere verloop van den Spaanschen
burgeroorlog begint inmiddels duidelijker te
worden. Aan beide zijden vechten al duizen
den Duitschers, aan de regeeringszijde strijdt
bovendien nog een heele mengeling van
„avonturiers" uit allerlei andere landen, Fran
co's coalitie van rechtsche groepen heeft er
nu weer 10.000 Italianen bijgekregen en de
buitenlandsche legers zouden, met een va
riant op een historisch geval in ons land, tot
de Spaansche bevolking kunnen zeggen: „Wij
zullen het uitvechten bij u, over u en zon
der u".
Waarbij natuurlijk vastgesteld kan worden,
dat Franco's kansen op de overwinning, die
in den laatsten tijd zoo ongeveer verdwenen
schenen te zijn, thans zeer sterk herleven.
Mocht hij de heerschappij over Spanje ver
werven dan zullen de Italiaansche troepen
misschien wel eens teruggetrokken worden.
Mocht het hem zelfs met dezen steun niet
lukken maar Italië is wellicht bereid hem
nog veel meer „vrijwilligers" te zenden dan
zou de zaak op een Italiaansche verovering
van Spaansch grondgebied kunnen uitloopen,
waarvan men niet kan aannemen dat die
door Engeland en Frankrijk geduld zou wor
den. zoodat de Europeesche oorlogsdreiging
weer begint toe te nemen.
Dit is ook nu weer het gevaar dat Europa
verontrust. Ware de Spaansche burgeroorlog
een zaak gebleven, die alleen den regeerings-
vorm der Spanjaarden betrof, men zou zich
in de andere landen van Europa tot politieke
dispunten er over bepaald, hebiben. Maar deze
deelneming van z.g. vrijwilligers-legers, waar
toe het nu al gekomen is, bedreigt den vrede
van geheel Europa. Op de Fransch-Britsche
vertoogen om onderling te besluiten, geen
vrijwilligers meer toe te staan naar Spanje
te vertrekken hebben noch Berlijn, noch
Roane antwoord gegeven en de positie der
z,g. Commissie voor de Non-Interventie, die
nog maar altijd te Londen bijeen is, wordt
wel steeds zonderlinger. Aan die non-inter-
venitie, een diplomatiek schijn-instituut, ge
looft immers geen miemseh meer!
In Frankrijk is de meening gelanceerd, dat
Engeland eigenlijk zou willen dat Franco wint.
Dit is in Engeland vierkant ontkend, maar de
groote moeilijkheid inzake Spanje is en blijft,
dat niemand weet hoe het uit dezen hel ooit
te voorschijn zal treden met een stabiele re
geering, geschikt om het gezag te handhaven,
steunend op een voldoend aantal betrouw
bare elementen, in staat een rustige ontwikke
ling van Spanje te leiden
Sommigen zullen wellicht verwachten dat
de 10.000 Italianen thans wel een snelle be
slissing ten gunste van Franco zullen forcee-
ren. Maar vlug zal het denkelijk niet gaan.
Spanje heeft een verleden waarin eindelooze
guerilla op den voorgrond treedt. Napoleon is
er in jaren strijdens niet in geslaagd, het
aan zich te onderwerpen.
Een val van Madrid zou geen eind van den
oorlog beteekenen. Het is trouwens denkbaar
dat, nu de zaken zóó beginnen te loopen, het
voor het grootste deel der Spanjaarden een
strijd tegen de vreemdelingen zou worden. Er
zitten allerlei mogelijkheden in, met inbegrip
van Italiaansche vrij willigers-luchtvloten,
vrijwilligers-gevechtswagens, -tanks, -zwaar
geschut enzoovoorts. Alleen ziet men het arme
Spanje nog lang niet tot rust en vrede weer-
keeren en vraagt zich met ongerustheid af,
hoe deze Europeesche oorlogs-besmettings-
haard ooit gebluscht zal worden.
R. P.
Nee, neem ons nou niet altijd zoo
In 't ootje, meester van de gijn,
Ben je nou zestig, Buziau,
Jij kunt toch nog geen zestig zijn
Een kijker, die de vraag zich stelt,
Als hij je op 't tooneel komt zien,
Berekent dat je, ruim geteld,
Een goede veertig bent, misschien.
Zoo stoere werkkracht voor een man
Van nota bene zestig jaar,
Dat 's iets, dat ik niet rijmen kan
En toch is het dus blijkbaar waar.
Je bent dan wel bijzonder sterk,
Dat je nog verre van verslapt,
En het 'm in dit zware werk
Nog eiken dag opnieuw weer lapt.
Wij lachen heel een avond lang,
Als jij ons op je spel vergast,
In steeds nog ongeremden gang
En jij lacht om der jaren last.
Blijf nog veel jaren in de rol,
Waarin j' ons tot bewondring dwong,
Houd j' eigen jeugd nog heel lang vol,
Want je houdt ons er ook mee jong.
P. GASUS.
BETERE ZIJN ER NIET DAN
BRILLEN VAN KEIP
GROOTt HOUTSTRAAT NAAST LUXOR
(Adv. Ingez. Med.)
Zal worden verkocht aan
Bethesda Sarepta.
Onmiddellijk nadat het besluit gevallen was
de Nutskweekschool voor onderwijzeressen te
Haarlem op te heffen, zijn onderhandelingen
begonnen over den verkoop van het gebouw
op den hoek van den Dreef en de Hazepaters-
laan. Gegadigde was de Vereeniging voor
Christelijke verpleging van lijders aan vallen
de ziekten.
Zooals wij indertijd reeds hebben medege
deeld bestaat bij die vereeniging het voorne
men, aan de Hazepaterslaan een kliniek te
bouwen. „Bethesda-Sarepta" zou dan haar
eigen kliniek krijgen, zooals de „Emma-kli-
niek" eenige jaren geleden voor „Meer en
Bosch" te Heemstede gesticht is. Het daarvoor
beschikbare terrein aan de Hazepaterslaan was
evenwel zeer beperkt. Toen zich dan ook vrij
onverwacht de mogelijkheid voordeed het ge
bouw der kweekschool en den daarbij behoo
renden tuin (die aan den tuin van „Bethesda-
Sarepta" grenst) te koopen, werd een oplos-
ring in die richting gezocht.
Wij vernemen thans, dat tusschen de bestu
ren van de Kweekschool en van de bovenge
noemde vereeniging volledige overeenstem
ming bereikt is.
Woensdag a.s. wordt een vergadering van
het bestuur der Kweekschool gehouden om het
besluit tot verkoop officieel te bekrachtigen.
Verhooging van den broodprijs
Met Va cent per 4 ons.
Naar wij vernemen zullen van a.s.
Maandag af alle bakkerijen en coöpe
raties te Haarlem den broodprijs met
V2 cent per vier ons verhoogen we
gens de hooge bloem- en meelprijzen.
Prinses Armgardmoeder van Prins Bernhard.
ffoto Franz Ziegler.)
Tandem-puzzle voor het
misdeelde kind.
Oplossing.
Door de oplossing dezer Tandem-puzzle in
te zenden, steunt me nhet Misdeelde Kind.
Gevormde woorden.
misdeelde kind; iedereen; staat; oplossin
gen; porto; niet; steunt; duizenden; met;
zegels; duizenden; allen; zorgen; houdt;
mooie.
Militair moet officier in burger
gehoorzamen.
Uitspraak van het Hoog Militair
Gerechtshof.
's-GRAVENHAGE. 8 Januari. Het Hoog
Militair Gerechtshoff heeft uitspraak ge
daan in de zaak tegen den gewoon dienst
plichtig huzaar G. L. H., die door den krijgs
raad voor de landmacht te 's-Hertogenbosch
wegens „opzettelijke ongehoorzaamheid" (het
bekende geval met den in burger gekleeden
eerste-luitenant (die H. had gelast de hou
ding aan te nemen en hem zijn naam op te
geven) was veroordeeld tot veertien dagen
gevangenisstraf.
Het hof heeft het vonnis van den krijgs
raad bevestigd.
Oude veete met het mes
beslecht.
58-jarige doodelijk getroffen.
PAPENDRECHT, 8 Jan. Hedennacht heb
ben twee inwoners van Sliedrecht een oude
veete uitgevochten binnen de kom van de
gemeente Papendrecht. Daarbij is de 58-jarige
G. Boer door eenige messteeken in hart en
nieren zoodanig getroffen, dat de dood on
middellijk intrad. De dader, de gehuwde W. V.,
oud 31 jaar, heeft zich bij de politie gemeld.
Hij is in de marechausseekazerne te Papen
drecht ingesloten.
DOODELIJK ONGELUK IN DE STAATSMIJN
MAURITS.
HEERLEN, 8 Jan. Woensdagmorgen on
geveer half vijf is in de staatsmijn Maurits de
houwer H. Kalthoff door een uit een ijzeren
steunpilaar los geraakt stuk rail aan het
hoofd getroffen. Woensdagacvond is hij in het
ziekenhuis aan de gevolgen van de zware ver
wonding overleden.
K. was Duitscher en in Geleen woonachtig.
Hij was 39 jaar oud en vader van vier kinde
ren.
De hertog van Kent vertrokken
Haagsche bevolking juicht den hoogen gast
hartelijk toe.
's-GRAVENHAGE, 8 Januari. Met het
privé-vliegtuig van zijn broer, den hertog van
Windsor, is de hertog van Kent heden uit de
residentie naar Engeland teruggkeerd.
Aangezien de verwachting bestond, dat de
Engelsche prins reeds tegen 10 uur zou ver
trekken, stonden reeds toen verscheidene be
langstellenden voor hotel Paulez te wachten,
dit aantal groeide snel aan toen tegen kwart
voor elw eenige hofauto's voorreden. Eenige
politiemannen moesten toen zelfs zorgen, dat
het trottoir voor den hotelingang en de rijweg
vrij bleven.
Pas te ongeveer kwart over elf werd het
geduld der wachtenden beloond. Uit het hotel
kwam schout-bij-nacht jhr. J. C. F. von
Mühlen, adjunct i.b.d. van H.M. de Koningin
die den hertog van Kent was toegevoegd
tijdens diens verblijf hier te lande en onmid
dellijk daarna verscheen de hertog zelf. die
zich blijkbaar in een groote populariteit in
ons land mag verheugen, want evenals bij
vorige gelegenheden wanneer hij hier in het
publiek verscheen, ging er een luid gejuich
op, waarvoor de hooge gast vriendelijk met
een handgebaar dankte.
Vervolgens nam hij afscheid van luitenant-
generaal jhr. W. Röell, die uit het hotel naar
buiten was gekomen en onder het gejuich
der wachtenden reed de auto, waarin prins
George met jhr. Von Mühlen had plaats ge
nomen. weg in de richting van het vliegveld
Ypenburg.
Op het vliegveld waren o.m. aanwezig hertog
Adolf Friedrich van Mecklenburg, de Engel
sche gezant en Lady Montgomery, de le secre
taris en mevrouw Le Rougetel, de militaire
luchtvaartattaché en de burgemeester van
Rijswijk, mr. Van Hellenberg Hubar.
Nadat de piloot, captain Fielden, de motoren
van de rood-blauwe Havilland-Dragon Rapide
even had laten draaien, nam de hertog van
allen die hem uitgeleide deden, afscheid.
Ooa de hofchauffeur, die den hertog ge
durende zijn kort verblijf in de residentie ge
reden heeft, kreeg een handdruk. De hertog
dankte hem voor de bewezen diensten en
schonk hem als herinnering een gouden das
speld, waar een „G" is aangebracht en de
spreuk. „Honi soit qui mal y pense". Even
taxiede het vliegtuig over het veld om dan
met den kop in den wind een aanloop te
nemen en precies half twaalf kwam de ma
chine los van den grond.
Het woord is aan
Ovidius
Het is niet geraden te ver
onachtzamen ivat de liefde
beveelt.
Volksuniversiteit voor
Haarlem en Omstreken.
Programma voor na de Kerstvacantie.
Het bestuur van de Volksuniversiteit heeft
voor den cursus 1936'37 (na de Kerstvacan
tie) het volgende programma opgemaakt.
Luistercursussen.
Theorie en practijk van verpleging en eer
ste hulp bij ongelukken in huis (met demon
stratie), door mej. Zuster C. H. Menalda, te
Haarlem.
Natuurkundige waarnemingen in open lucht
(met lichtbeelden) door dr. M. Minnaert, ob
servator en privaat-docent aan de Universi
teit te Utrecht.
Het Italiaansch fascisme en het anti-semie
tisme door dr. J. Pressor, te Amsterdam.
De Duitsche Geloofsbeweging (het nieuwe
heidendom) door Ds. F. Kleyn, te 's Graven-
hage.
WerJccur sussen.
Cursussen in de Fransche taal en een cursus
ter behandeling van moderne Fransche roman
schrijvers en hun werken, door mej. dr. A.
Duinker. te Haarlem.
Cursussen in de Italiaansche taal, door mej.
L. L. Bierens de Haan, gediplomeerd M.O.
Italiaansch, beëedigd translatrice, te Aerden-
hout.
Greshoff-cursus.
Van het bestuur van het Dr. Greshoff-fonds
ontving de Haarlemsche Volksuniversiteit een
subsidie, opvoorwaarde, dat er een cursus met
bijzondere aantrekkelijkheid op het program
ma gezet werd, waarvan verwacht mocht wor
den, dat hij zooveel mogelijk aan het Haar
lemsche onderwijs ten goede zou komen. Het
bestuur hoopte aan deze voorwaarde te heb
ben voldaan door inschakeling van den leer
gang: „Zwerftochten in de vrije natuur", ver
tooning van de Artisfilm met lezing, door den
heer A. F. J. Portielje, te Amsterdam. Voorts:
5 lezingen met lichtbeelden en films door Jan
P. Strijbos. te Haarlem over de volgende on
derwerpen: Vogeltrek en trekvogels, tien da
gen op de Kuhrische Nehrung, Met tent en
camera naar de Shetlands en Een zwerftocht
door de Camargue (2 avonden). En tenslotte:
vertooning van de kleurenfilm „Dwars door
Zuid-Amerika", met lezing van mr. Th. Re-
gout, te Maastricht. (Deze 7 avonden worden
gehouden in het gebouw van den Protestan
tenbond.)
Verder zal nog een lezing worden gehouden
door dr. J. Brouwer te 's-Gravenhage, over den
toestand in Spanje.
TIJDELIJKE AANBIEDING
Wegens 121/*-jarige vestiging
van ons magazijn te Haarlem
Ieder die voor f 2.
aan muziek koopt
ontvangt een
Dames- of Heeren model).
GROOTE MARKT
(Adv. ingez. Med.)
Het Duitsche standpunt in de kwestie der
vrijwilligers. pag. 4
De wondere dag is voorbij; het feest is uit.
pag. 3
De huwelijksreis van Prinses Juliana en Prins
Bernhard is Donderdagmiddag begonnen.
pag. 3
Haarlem heeft Donderdag feest gevierd; een
fraaie lichtstoet en een vroolijk avondfeest.
pag. 7
Het gebouw der Nutskweekschool te Haarlem
zal aan Bethesda Sarepta worden ver
kocht. pag. 1
De broodprijs te Haarlem wordt a.s. Maan
dag met Vi cent per 4 ons verhoogd, pag. 1
Australië heeft de derde testmatch gewonnen
pag. 6
Feest op de Witte. pag. 13
Dc feestelijkheden van Donderdag in Haar
lem's omgeving. pag, 13
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De Italianen in Spanje. pag, l
Van onzen Londenschen correspondentDe
Italiaansche troepen in Spanje. pag 2
Dr. E. van Raalte: Prins Bernhard Staatsraad
pag. 4
Indrukken van het huwelijk der Prinses in
de St. Jacobskerk. pag. 13
H. D. Vertelling: De winkelroof. pag. 6
Schaakrubriek. pag. 5
Voor de Jeugd. pag. 11 en 12
