Gr>eP/'
vBREEMEN
AKKERTJES
Prinselijk echtpaar naar Polen.
mamrnmm
n
MAANDAG II JANUARI 1937
H A A R t E M'S DSGBEAD
5
Haarlem
Oud kas! in vlammen.
Hevige brand te St. Michiels
gestel.
Een halve eeuw geleden
Uil Haarlem's Dagblad van 1886
W?} kunnen thans mededeelen, dat Prinses Juliana en Prins Bernhard
Vrijdag j.l., eerst laat in den middag, Den Haag hebben verlaten en
zich per auto naar Brussel hebben begeven.
Daar zijn zij in den trein gestapt en doorgereisd naar Polen. Zater
dagavond laat is het jonge paar te Krynica aangekomen en heeft zijn
intrek genomen in „Patria", het bekende hotel van den beroemden
PooNchen Tanaer Jen K'eoura.
Geldzak met 8000.uit
trein vermist.
Tusschen Maastricht en Venlo
is Zaterdagmorgen uit een speciaal
voor geldzendingen ingericht, kist,
welke met den trein werd vervoerd,
die om 9.24 te Roermond arriveert,
een geldzak verdwenen met een in
houd van f 8000.
De koorts daalt onmiddellijk,
De besmetting wordt gestuit.
De ziekte-duur wordt ingekort,
Steeds goede resultaten met:
Volgens recept van Apotheker Dumonf
Overal verkrijgbaar. Per 12 stuks 52 cent.
(Adv. ingez. Med.)
Prof. Gelissen en Dr. Deckers
naar Scandinavië.
Door Noorsche en Zweedsche regeering
uitgenoodigcl.
Naar wij vernemen zijn de ministers
van Handel en van Landbouw en Vis-
scherij door de Noorsche en Zweedsche
regeeringen uitgenoodigd tot het
brengen van een bezoek aan Noor
wegen en Zweden.
Als gevolg daarvan zullen prof. Gelissen en
dr. Deckers, zich op 12 dezer naar Oslo bege
ven. vanwaar zij na een oponthoud van enkele
dagen naar Zweden zullen doorreizen. De mi
nisters. die vergezeld zullen zijn van den heer
A. Th. Lamping, directeur van de handels-
accoorden en door ir. Peters, die als secretaris
zal optreden, zullen in beide landen verschil
lende centra van het economische leven be
zoeken, teneinde aldus nader kennis te kun
nen maken met de ontwikkeling, welke Noor
wegen en Zweden in de laatste jaren hebben
doorgemaakt. (A. N. P.)
DRIE RONSELAARS AANGEHOUDEN.
Drie ronselaars, uit Spanje komend en op
weg naar ons land, zijn volgens de Tel. nabij
Hoogerheide aangehouden. Twee van hen,
Duitschers. zijn volgens het blad terstond
weer over de grens gezet. De derde een Am
sterdammer, is naar de hoofdstad op trans
port gesteld.
Roofoverval te Zoeterwoude.
Fietser neergeslagen en
beroofd.
Daarna in het water geduwd.
Zaterdagavond omstreeks elf uu? is de heer
S. A. van E. te Zoeterwoude het slachtoffer ge
worden van een roofoverval.
De heer van E., die een melkzaak te Leiden
exploiteert en woonachtig is te Sto-apwijk, s,
toen hij zich per fiets naar huis begaf, order
Zoeterwoude nabij de grens der 'gemeente
Stompwijk. door een man met een knuppel
van zijn fiets geslagen.
De aanrander beloofde hem van zijn por-
temonnaie, welke ongeveer f 23.— inhield,
waarna hij den heer van Eondanks diens te
genspartelen in de Stompwijksche vaart wist
te duwen en het daarna op een loopen zette.
De heer van E. zag echter kans zich uit zijn
benarde positie te bevrijden en sloes toen op
de vlucht in de richting Zoeterwoude
De aanrander, die dit zag. maakte rechts
omkeert en slaagde erin E. in te halen en hem
weer in het water te duwen.
Het is echter den heer van E andermaal ge
lukt uit het water te komen, waarna hij zich
door den Zwetpolder in de richting Zuidbuurt
Zoeterwoude begaf. Geheel ontdaan kwam hij
bij den heer van S„ een bewoner van de Zuid-
buurt aan. die de politie gewaarschuwd heeft.
De heer E.. die aan een arm, een been en het
gezicht gewond was, is per auto naar zijn wo
ning te Stompwijk vervoerd Hij kon slechts
een vaag signalement van den dader opge
ven
Schade 50.000 a 60.000.
Zondagmorgen omstreeks acht uuir
is brand uitgebroken in het oude kas
teel „Nieuw-Herlaer" te Sint Michiels
gestel, dat eigendom is van Oostenrijk-
sche kloosterzusters en waarvan een
gedeelte is ingericht als school van de
missionarissen van Cadier en Keer.
Het gedeelte van het klooster, waarin
de zusters zijn gehuisvest is uitge
brand.
Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat het
geheele gebouw spoedig in lichter laaie stond.
De brandweeren van Vught en Den Bosch ver
schenen met motorbrandspuiten, waarmede
zij het vuur dermate konden bedwingen, dat
gevaar voor overslaan op het vlak nabij gele
gen Missiehuis der paters van het H. Hart
spoedig was geweken. Van het brandende ge
bouw viel echter niets meer te redden. Van
de drie verdiepingen zijn er twee totaal uit
gebrand, terwijl de benedenverdieping zooda
nig door waterschade heeft geleden, dat het
gebouw wel gesloopt zal moeten worden.
De schade, die op 50.000 a 60.000 wordt
geschat, wordt door verzekering gedekt.
Naar verluidt zou de mogelijke oorzaak van
den brand kunnen schuilen in een schoor
steenbrand.
Het bestuur der IJsclub „Haarlem en
Omstreken" geeft kennis, dat alle be
richten omtrent het al of niet geopend
zijn der ijsbanen zullen worden aan
geplakt aan den ingang van de sociëteit
„Trou moet Blycken".
Inspectie voor de gymnasia
wordt hersteld.
Met ingang van 1 Maart a.s.
In zijn openingswoord ter gelegen
heid van de overdracht van het Eras-
miaansch Gymnasium door B. en W.
van Rotterdam aan het Curatorium
heeft prof. Slotemakcr de Bruine, mi
nister van Onderwijs, meegedeeld,
dat hij besloten heeft de eigen inspec
tie voor de gymnasia te herstellen. De
regeling treedt in werking op 1 Maart
a.s.
(Adv. ingez. Med.)
Uitnoodiging aan de Oslo-
Staten.
Arresleden, die in Krynica dienst doen als taxi, op een der standplaatsen
in de straten.
Zoo hebben dus de Prinses en de Prins kans
gezien, om de heek wereld en de heele inter
nationale pers en dat wil wat zeggen
op een dwaalspoor te brengen.
Naar de Courant meent te weten, hebben
de Prinses en de Prins Donderdagmiddag
wel afscheid genomen van de gasten en zijn
zij in een auto weggereden, doch deze is naar
een garage achter het paleis gegaan en daar
hebben Prinses Juliana en Prins Bernhard
gewacht tot alle gasten weg waren. Toen zijn
zij te voet naar het paleis teruggekeerd,
waar zij nog tot Vrijdagmiddag liebben ver
toefd. Om de pers op een dwaalspoor te bren
gen waren nog kamers gehuurd in Igls en
bagage naar Engeland gezonden. De list is
geslaagd en rustig hebben de Prinses en Prins
naar Krynica kunnen reizen.
Krynica op de grens
tusschen Oost en West.
Een redacteur van het A. N. P. die in Kry
nica bekend is en daar onlangs nog heeft
vertoefd schrijft het volgende:
Urenlang duurt de treinreis van de Duitsch-
Poolsche grens naar Krynica. het miniatuur
stadje, ergens verweg in de Beskiden, het
voorgebergte van de Karpathen.
Ian Kiepura, eigenaar van het hotel „Patria".
Wij zitten in den expressetrein Berlijn
—Boekarest en op den stillen winterschen
middag, al spoedig gevolgd door den langen
avond, is het alsof de sneltrein zich moei
zaam voortsleept door de eindelooze vlakten
van Zuid-Polen, waar slechts hier en daar
een Aadje of dorp de eentonigheid voor een
oogenblik verbreekt en daardoor de verla
tenheid der streek nog scherper accen
tueert. Langs Polen's oudste stad, Krakau, de
stad der honderd kerken, ^ert de trein ons
naar Tarnau, eveneens een s^oote stad. doch
met een stationnetje, dat ons aan het een of
ander gehucht in een uithoek van ons eigen
land doet denken.
Aan de Noordzijde van de route is alles een
egale, grauwe vlakte, zonder nuanceering,
zonder natuurschoon. De Zuidzijde is inmid
dels interessanter geworden, daar teekenen
zich in de verte de bergen van de Hohe Ta-
tra af. Zelfs in den donkeren avond kan men
de witte sneeuwhellingen en sneeuwtoppen
onderscheiden.
In Tarnau moeten wij overstappen; den in
ternationalen trein, waar tenminste nog op
schriften waren, welke wij lezen konden, waai
de conducteur ons nog kon verstaan, en wij
ons nog eenigszins verbonden gevoelden met
West-Europa, verlaten en in een echt Pool-
3cher_ trein stappen, welke ons in ruim vier
uren naar Rrynia zou brengen. Daar houdt
het verband met West-Europa op. Daar voelt
men de grens tusschen het Westen en het
Oosten genaderd te zijn. Aan tallooze klei
nigheden kan men constateeren, dat het
daar een andere wereld is, een gastvrije en
vriendelijke wereld weliswaar, maar toch een
geheel andere.
De trein rijdt door de vlakte. Alles sneeuw,
zoover het oog reikt. Wij turen over de ein
delooze velden Dit is Polen, het oude Galicië.
Geleidelijk wordt het landschap meer berg
achtig. De sneeuw ligt meters hoog over het
land en een ijzige temperatuur maakt, dat de
bewoner van een land met zachte winters
zich ietwat onbehageiijk gevoelt.
De Polen in den trein dragen alle dikke
bontjassen. Zij kijken den vreemdeling, die
in een gewone winterjas gekleed, zich in hun
midden heeft gewaagd, eenigszins meewarig
aan. En een van hen, die zich in gebroken
Duitsch kan uitdrukken, va-aagt, of men niet
wist, dat het 's winters in galicië koud is. Wij
voelen ons genoodzaakt, ons eenigszins te ver
ontschuldigen over de nonchalance, waar
mede wij de reis zijn begonnen en brengen als
excuus naar voren, dat onze warme klee
ding in de bagage zit. De Polen begrijpen er
nog minder van. Men reist in dit land nu een
maal niet zonder pels. Deze zijn daar geen
weeldeartikelen. Iedereen heeft er een.
Lange bontjassen, met hooge bonte mutsen,
dat is d e kleederdracht
Eindelijk, reeds ver na het middernachtelijk
uur, stopt de trein in Krynica; de Poolsche
„kuurplaats", zeer bekend in het land zelf.
doch volkomen onbekend in het buitenland.
Het Poolsche Vichy.
Krynica is het Poolsche Vichy. Als winter
sportplaats heeft het niet die beteekenis. welke
bijvoorbeeld Zakopane heeft. Daar is een meer
Alpinistisch landschap. In Krynica is de na
tuur echter niet zoo grootsch, doch wel liefe
lijk. Zoowel in den zomer als in den winter
vertoeven er talrijke Poolsche families. Het
ligt op ruim 500 meter hoogte, in een dal, af
gesloten naar het Noorden, Oosten en Westen.
Naar het Zuiden is het open, zoodat de zoele
Zuidenwinden ongehinderd kunnen binnen
komen.
Beschut tegen koude bergwinden door met
loofbosschen bedekte hoogten, heeft Krynica
een zeer mild en zonnig klimaat.
Een bijzonder ozon-rijke lucht, en een groot
aantal geneeskrachtige bronnen maken dat
Krynica een zeer gezocht oord is voor perso
nen. die rust behoeven na een inspannenden
tjjd of die voor een kwaal genezing zoeken.
Zooals West-Europa naar Vichy, naar Spa,
naar Bad Nauheim, naar Pyrmont trekt, zoo
trekt Polen en de naaste omgeving naar
Krynica.
Als men in Krynica aankomt, kan men geen
taxi nemen naar zijn hotel. Is het in den zo
mer dan kan men den rit per fiacre maken,
doch in den winter is het eenige vervoermid
del: de slede. Alles gaat per slede. Twee, soms
zelfs vier paarden trekken u met een flink
vaartje door de besneeuwde, bevroren straten
van het stadje. De koetsier, natuurlijk in een
voor onze begrippen kostbaren pels gehuld.
stopt u onder een warmen vacht envoort
gaat het.
Krynica en Jan Kiepura.
De beroemde Poolsche zanger Jan Kiepura
is de man, die Krynica in den laatsten tijd
vermaard heeft gemaakt.
Jan Kiepura's ouders woonden in Krynica
en voerden er een bescheiden hotelletje. Hun
zoon werd een zanger van wereldreputatie en
verdiende een reusachtig vermogen. Wat moest
hij met zijn geld doen? Een zanger kan niet
altijd blijven zingen, eens komt het moment,
dat hij zal constateeren, zijn roem overleefd
te hebben en dat zijn naam niet meer die
magische kracht heeft, van weleer.
Jan Kiepura heeft dit begrepen en gezocht
naar een object waarin hij zijn vermogen kon
beleggen.
Hij werd hotelier en maandenlang sprak de
wereld over de zonderlinge combinatie zanger
hotelier.
Jan Kiepura, de hotelier, dat wil zeggen:
hij bouwde in Krynica een luxe-hotel, betaalde
alles contant, zoodat hij geen zorg behoefde
te hebben over rentebetaling en aflossing en
liet het beheer verder aan zijn vader over.
Totdat voor hem de tijd komt, om zich aan
de dagelijksche leiding van het bedrijf te moe
ten geven.
Tegen een berghelling op behoorlijken af
stand van den weg. vrij van stof, met heerlijke
afdalende terrassen, ligt hotel „Patria" het
eigendom van Jan Kiepura. Van de frontzijde
heeft men een heer ik uitzicht over de bos-
schen, de achterzijde geeft een blik op het
verfijnde, luxueuze en modemt hotel-ar chi-
berglandschap.
„Patria" is het laatste woord van de meest
tectuur en -techniek. Beneden is alles van
rosig marmer: de hall, de eetzaal, de dans-
zaal, zij doen den bezoeker zich afvragen,
of men in een sprookjespaleis is aangekomen.
Men vergeet de ruige vlakten van Polen,
men vergeet de betrekkelijk armoedige om
standigheden waarin men in Polen leeft, men
vergeet de bescheiden eischen, welke men
daar aan hotels en pensions moet stellen, men
vergeet de arme Gallicische bevolking, evenals
het armelijke stationnetje van Krynica.
„Das kann ja so in Paris stehen" had iemand
ons verteld, toen wjj over „Patria" spraken.
En inderdaad, „Patria" detoneert eigenlijk in
Krynica. Het is eigenlijk „Paradijs" in de Pool
sche verlatenheid.
Traditie van Krynica: ijshockey.
De traditie van Krynica is eigenlijk ijs-
hoekeysport. De groote wereldkampioenschap
pen werden er gehouden, doch in den laat
sten tijd zijn deze overgenomen doorZakopane.
Toch is de roem van Krynica in de kringen
van de' wintersport nog steeds gebaseerd op
de ijshockey. Jaren geleden heeft men beroemde
Amerikaansche en Canadeesche ijshockey
spelers naar Krynica laten komen, om daal
de ijshockeysport populair te maken. Men
heeft er kapitalen geïnvesteerd en inderdaad
heeft men dezen tak van wintersport tot een
groote hoogte weten op te voeren.
Thans echter is de ijshockeysport in Krynica
hoofdzakelijk traditioneel. Zakopane, dat zoo
veel meer biedt aan wintersport-mogelijk
heden, tengevolge van het sterkere alpinische
karakter, heeft ook uitstekende ijshockey-
banen. Wel is het terrein in de omgeving van
Krynica door de lange, flauwe hellingen
uiterst geschikt voor sledetochten en skiloo-
pen. Dat wordt daar dan ook zeer druk be
oefend.
In dit milieu eenerzijds van modern genoe
gen en verfijning van smaak, anderzijds van
den typischen Poolschen eenvoud, zullen onze
Prins en onze Prinses hun wittebroodsweken
doorbrengen. Zij zullen er gelegenheid te over
hebben, zich te wijden aan den wintersport en
tegelijkertijd genieten van de schoonheid van
het landschap.
Prinses Juliana en Prins Bernhard hebben
in „Patria" hun intrek genomen onder den
naam van gravin en graaf van Sterren berg.
ffOESh^MNS
goed smakend
(Adv. lugeMei.)
Een landkaartje, waarop duidelijk
waai
de ligging van Krynica in Polen is
te nemen.
Om handelsbarrières te slechten.
Een bijzondere verslaggever van
„Svenska Dagbladet", het bekende
Zweedsche dagblad, heeft een onder
houd gehad met dr. H. Colijn, waarin
deze een voorstel heeft gedaan aan
de staten, die behooren tot de z.g.
conventie van Oslo nl. de Scandina
vische landen met België en Neder
land, inleidende onderhandelingen te
beginnen met het doel wederzijds
de tarieven te verlagen en de bepa
lingen, welke den handel tusschen
deze staten belemmeren, uit den weg
te ruimen.
Het oogenblik voor dergelijke on
derhandelingen acht Colijn juist nu
bijzonder gunstig, aangezien Neder
land en België door hun monetaire
maatregelen dezelfde vrijheid hebben
verworven als de Scandinavische lan
den.
Nederland is bereid aan dergelijke
onderhandelingen deel te nemen.
Ontploffing in een riool.
Oorzaak nog niet bekend.
Zondagavond omstreeks half tien
zijn bewoners van de huizen in de om
geving van de St. Jacobstraat te Rot
terdam opgeschrikt door een luiden
knal. Bij onderzoek bleek, dat in de
rioolbuizen in die straat, een explosie
had plaats gehad.
De gemeentediensten werden onmiddellijk
daarvan in kennis gesteld, zoodat weldra de
vertegenwoordigers van het electrisch bedrijf
gasbedrijf, telefoondienst en waterleiding ter
plaatse aanwezig waren. Vermoed werd, dat er
in een kabel van het electrische net een breuk
was gekomen en de daarbij ontstane vonken
het mengsel van lucht en gas tot ontploffing
had gebracht. Zeker is dit evenwel niet.
Men heeft direct de montagewagen van het
electriciteitsbedrijf gerequireerd, waarna met-
het opbreken van de straat werd begonnen.
Heden nacht was nog niet bekend, wat de
eigenlijke oorzaak was. Het telefoonnet in de
omgeving werd gestoord, terwijl schade toege
bracht werd aan de waterleidingbuizen, waar
door het water op verschillende plaatsen door
siepelde. De brandweer, die eveneens gealar
meerd was, behoefde geen dienst te doen, hoe
wel aanvankelijk uit een der rioolputten eenige
oogenblikken geelachtige vlammen te voor
schijn kwamen.
Wielrijder slachtoffer van
autobotsing.
Zondagmiddag omstreeks drie uur
zijn op den weg Roosendaal—Wouw
twee auto's met elkaar in botsing ge
komen. Tengevolge daarvan is één
der beide wagens het fietspad opge
reden, waar de heer Van Looy, onder
wijzer te Bergen op Zoom, reed. Deze
werd door den wagen gegrepen en
liep zoodanige verwondingen op, dat
hij vrijwel onmiddellijk overleed.
„Lente in Januari" trekt de
belangstelling.
De bloemententoonstelling „Lente in Ja-
nuari" mag zich in een groote belangstelling
verheugen.
De bloemenpracht wordt met den dag
mooier. Zeer veel vooraanstaande personen
uit binnen-en buitenland hebben reeds van de
gelegenheid gebruik gemaakt om van deze
sprookjespracht te genieten. Zaterdag werd de
tentoonstelling bezocht door Prins en Prinses
Julius Ernst zur Lippe. Per hofauto kwamen
zij omstreeks elf uur met gevolg te Aalsmeer
aan. Het hooge gezelschap werd door het da-
gelijksch bestuur ontvangen en rondgeleid.
De Prins en de Praises verzekerden herhaal
delijk, dat zij nimmer zulk een zeldzame bloe-
menpracht aanschouwd hebben.
De minister van waterstaat Jhr. ir. O. C. A.
van Lidth de Jeude. bezocht Zaterdag even
eens de tentoonstelling.
Zondagmiddag te half vier werd vastge
steld, dat reeds 15.000 bezoekers de controle
waren gepasseerd.
De tentoonstelling die oorspronkelijk heden
avond zou worden gesloten, is met een dag j
verlengd. De sluiting is bepaald op Dinsdag,
des avonds te tien uur.
