Nieuwe regeling collectieve arbeids
overeenkomsten.
Maandag 18 Januari a.s.
Jaarlijksche Opruiming
N.V. Wed. OOSTEN ZOON's
Wetsontwerp van groote beteekenis.
VRIJDAG 15 JANUARI 1937
TT A A R T; E M'S D A G B E A D
3
's morgens IQ uur, begint onze
ZATERDAG is de zaak gesloten. Ziet ZATERDAG
en ZONDAG de etalages. Gedurende de opruiming
's middags van 122 uur gesloten.
COMPLETE WONINGINRICHTING - BARTEUORISSTR. 13—17.
(Adv. Ingez. Med.)
Colijn's woorden vinden
weerklank.
België zou bereid zijn mee te werken aan
slechting der tariefmuren.
Het plan van Minister Colijn, die kort ge
leden een economische samenwerking be
pleitte tusschen de noordelijke landen, Ne
derland, België en Zwitserland, had tot dus
verre slechts weinig weerklank gewekt in
België, aangezien dit land niet officieel hier
van op de hoogte was gesteld.
Uit goeden bron wordt thans ech
ter bekend, dat officieele Belgische
kringen van meening zijn, dat dit
initiatief verdiend gesteund en le
vendig aangemoedigd te worden.
België heeft inderdaad een uiterst
groot belang bij een verlaging van de
tariefmuren.
Het heeft zeer actief deelgenomen aan de
conferentie van Oslo, die zonder te slagen
trachtte de economische belangen der op
deze conferentie aanwezige landen nader
tot elkander te brengen.
De Belgische bladen bespreken het voor
stel van minister Colijn dan ook zeer gun
stig.
Geen twee Nederlanders te
Moskou in arrest?
Het Telegraaf Agentschap der Sovjet Unie
te Moskou deelt aan het Algemeen Neder-
landsch Persbureau op diens informatie naar
aanleiding van het door het Duitsche Nieuws-
Bureau verspreide bericht, dat te Moskou twee.
Nederlanders zouden zijn gearresteerd, tele
grafisch mede, dat Tass dienaangaande geen
enkele mededeeling heeft ontvangen.
Bakkers zijn teleurgesteld.
Over maatregelen der
regeering.
Critiek op vergadering te Utrecht.
Men meldt ons:
In het Jaarbeursgebouw te Utrecht kwamen
Donderdag een 500-tal bakkersvertegenwoor
digers uit geheel Nederland bijeen, teneinde
zich te beraden over de" jongste beslissingen
der regeering inzake het niet willen verbin
dend verklaren van ondernemersovereenkom
sten in het bakkersbedrijf te Amsterdam en
te Rotterdam.
De voorzitter der Nederlandsche bakkerij
stichting, prof. Gerbrandy, gaf een uiteen
zetting over den lijdensweg dien de regeering
het in zoo diepen nood verkeerende bedrijf
heeft doen afleggen. Hij besprak daarna het
karakter der afgekomen beslissing en woog de
door de regeering thans in uitzicht gestelde
maatregelen op hun waarde.
Spreker legde er den nadruk op dat naar
zijn meening minister Gelissen ten volle
overtuigd is geworden va,n den nood in het
bedrijf, en hij inderdaad naar beste kunnen
hulp wil verleenen.
Aan de bakkers werd daarna gele
genheid gegeven van hun gevoelens
te doen blijken. Een groot aantal
sprekers maakte daarvan gebruik
waarbij de zeer verbitterde vergade
ring herhaaldelijk van groote in
stemming blijk gaf.
Het sterkst kwam wel tot uiting het
algemeen gevoelen, dat hier onrecht
wordt gedaan. Men memoreerde de
herhaalde toezeggingen, door de over
heid gedaan en later weer ingetrok
ken, men hekelde de houding van een
regeering, die een wet maakt en haar
door niet beivijsbare doch door de
aanwezigen als „ambtelijk" gestem
pelde invloeden daarna niet toe
past, zelfs niet op ontwerpen, welke
in overeenstemming met het departe
ment van Handel werden opgesteld.
Men vroeg zich af, of de door de stich
ting gevolgde tactiek om den strikt
legalen weg te bewandelen, wel juist
is geweest en of niet met de vuist
op tafel meer bereikt ware.
Een der sprekers citeerde uifc „Saevis
trail qu ill es in undis" hoe dr. Colijn daarin de
ordening welke uit het bedrijf zelf opkomt als
de beste voorstelt, terwijl nu het kabinet de
bakkerij komt verblijden met een volkomen
van bovenaf opgelegde regeling die naar de
meening van de vergadering slechts een zeer
problematieke waarde heeft, en zelfs wellicht
een negatieve.
De belofte, dat de arbeidswet en warenwet
streng zullen worden toegepast, deed de vraag
rijzen of de regeering dus erkende dat zij tot
dusverre daarmede schromelijk nalatig is ge
weest.
Sterk kwam naar voren, dat men geen ver
trouwen stelt in een bewind, dat met woorden
steeds weer liefde voor den middenstand brengt
maar met landbouwcrisis-maatregelen, ac
cijnzen en andere lasten de uitoefening van
het bakkerij -bedrij f vrijwel onmogelijk
maakt.
Onbegrijpelijk noemde men het handhaven
van de wet tegen prijsopdrijving ten aanzien
van brood, nu immers onlangs door het sta-
biliseeren en verminderen van de „bonifica
tie" de prijzen van bloem en meel feitelijk zijn
losgelaten en in een week tijds met 7 pet. zijn
gestegen.
De vergadering besloot zich wat ook ge-
beure het volledige recht van critiek op
wat geschied is, voor te behouden, Men stelt
zich voor die critiek publiekelijk en ook in
politiek opzicht uit te oefenen.
Voorts werd besloten om het samengaan
van het geheele bedrijf zoo sterk mogelijk te
continueeren en om via de organisaties de
pogingen om betere bedrijfstoestanden te be
reiken, met alle middelen, zoo noodig ook tot
dusverre niet gebruikte, voort te zetten. Daar
bij zal niet worden afgewezen een op reëele
basis geschoeid overleg met die regeerings-
personen, die bewezen hebben de bakkerij
een goed hart toe te dragen.
Op 4 December 1936 werd aan de
Tweede Kamer der Staten-Generaal
een ontwerp van wet aangeboden, be
treffende het algemeen verbindend
en onverbindend verklaren van col
lectieve arbeidsovereenkomsten. Daar
mede is een belofte ingelost, welke in
de Troonrede van 1936 gedaan werd.
Dit ontwerp is met zeer gemengde ge
voelens ontvangen. Over de belang
rijkste bepalingen zij het een en ander
medegedeeld.
De Minister van Sociale Zaken erkent
blijkens de Memorie van Toelichting de
groote beteekenis der collectieve arbeidsover
eenkomsten, maar wijst er anderzijds op, dat
de bestaande vrijheid van werkgevers en
werknemers om zicli van een collectieve ar
beidsovereenkomst ook wanneer deze voor
de groote meerderheid der bedrijfsgenooten
geldt afzijdig te houden, voor het op peil
blijven en de verdere ontwikkeling van het in
stituut der C. A. O. een groot gevaar oplevert.
Het gelijkmaken der arbeidsvoorwaarden in
alle ondernemingen van een bedrijfstak kwam
in gevaar en teineinde daaraan tegemoet te
komen is dit ontwerp van wet ingediend. Door
het verbindend verklaren kan men dit be
zwaar ontzenuwen. De Minister is zelfs van
oordeel zulks in afwijking van zijn aanvan
kelijke meening dat de loon-bepalingen van
dit verbindend-verklaren niet uitgesloten mo
gen worden. Minderheden zullen dus gebonden
kunnen worden. Het gevaar van verstarring
acht de Minister dus niet in groote mate aan
wezig.
De Minister van Sociale Zaken heeft de ver
antwoording voor de verbindend-verklaring,
terwijl alleen die bepalingen der C. A. O. daar
voor in aanmerking komen, welke in het ge
heele land of in een gedeelte van het land
voor een belangrijke meerderheid van de in
een bedrijf werkzaam zijnde personen moeten
gelden.
Uitzonderingen
Uitdrukkelijk bepaalt het ontwerp, dat in
een viertal gevallen verbindend-verklaring van
bepaalde artikelen der C. A. O. uitgesloten is.
Daartoe behooren de bepalingen, welke be
trekking hebben op de beslechting van ge
schillen en de gevallen, welker verbindend
verklaring niet in het algemeen belang lean
worden geacht.
De eenmaal algemeen verbindend-verklaar
de bepalingen gelden voor alle werkgevers
binnen het gebied, waarvoor de C. A. O. is
aangegaan. De verbindend-verklaring ge
schiedt voor een tijdvak van ten hoogste één
jaar. Voorgesteld wordt de verbindend-verkla
ring niet te beperken tot het bedrijf, waarvoor
de C. A. O. geldt, doch de aard der werkzaam
heden, waarop de individueele arbeidsovereen
komsten betrekking hebben, is ten slotte be
slissend voor de toepassing der bindend-ver
klaring. De Minister heeft daartoe besloten om
ontduiking tegen te gaan bij werkzaamheden
in z.g. gemengde bedrijven, welke volgens de
C. A. O. feitelijk voor verbindend-verklaring in
aanmerking komen.
Onverbindend-verklaring
Naast de verbindend- is de onverbindend-
verklaring geregeld. De bevoegdheid daartoe
is bijv. noodig, indien er een C. A. O. afgeslo
ten zou worden, waarin bepalingen voorkomen
strijdig met het algemeen belang. Indien
daartoe wordt overgegaan, moeten de partijen
in de gelegenheid gesteld worden hun bezwa
ren kenbaar te maken, voorts moet de Hooge
Raad van Arbeid gehoord worden, terwijl de
beschikking met redenen omkleed moet zijn
en in de Nederlandsche Staatscourant gepu
bliceerd moet worden.
Bij de indiening van een verzoek moeten
tal van voorwaarden in acht worden genomen.
Zoo heeft de Minister de bevoegdheid nadere
voorschriften te geven aan de aanvragers,
wanneer deze zich met een verzoek tot den
Minister wenden. Het verzoek moet tenslotte
in de Nederlandsche Staatscouranten worden
gepubliceerd, onder vermelding van den ter
mijn, binnen welken bezwaren bij den Minis
ter kunnen worden ingediend. De Minister
heeft de bevoegdheid over het verzoek advies
in te winnen bij een door hem aangewezen
commissie, terwijl hij ook de bevoegdheid
heeft om een verleende verbindend-verklaring
weer in te trekken. Bij gunstige beschikking
en bij Intrekking dient openbaarmaking te
geschieden. Eventueele kosten komen voor
rekening van den aanvrager, uitgezonderd,
wanneer de bedrijfsraad het verzoek tot ver
bindend-verklaring tot den Minister richt. Hier
is dus sprake van inschakeling van den be-
drijfsraad, een orgaan, waarover vooral in den
laatsten tijd zooveel te doen is geweest. Van
meer dan één zijde is betoogd, dat juist van
deze instituten zoo weinig gebruik wordt ge
maakt en, ziet, in dit onwerp vinden zij een
plaats. Niet alleen is de mogelijkheid geopend,
dat van die zijde een verzoek tot verbindend
verklaring wordt ingediend, maar in de Me
morie van Toelichting wordt, over deze orga
nen ook gesproken in verband met de onver
bindend-verklaring. Wij vinden daarin de op
merking, dat, indien te eeniger tijd aan deze-
bedrijf sraden verordenende bevoegdheid wordt
verleend op het gebied van de regeling der
arbeidsvoorwaarden, de desbetreffende veror
deningen de goedkeuring der Kroon behoeven.
Het is wel als zeker aan te nemen, dat dit
ontwerp aanleiding zal geven tot veel com
mentaar. Het geheele bedrijfsleven in ons land
heeft er mede te maken. Het is een uiterst in
gewikkelde materie, die ernstige studie ver-
eischt. Door velen wordt het thans voorge
stelde beschouwd als een supplement, als het
sluitstuk op de collectieve arbeidsovereenkom
sten. Daartegenover staat de meening van hen
die oordeelen, dat deze gelijkmaking ontoe
laatbaar geacht moet worden. Met groote be
langstelling zal men den verderen gang van
zaken afwachten.
Het komt mij voor, dat er een groot gevaar
in blijft schuilen, dat ondernemersafspraken
een overheidssanctie krijgen en daardoor on
economische bedrijven in leven gehouden wor
den. Maar daarnaast kan langs dezen weg ook
de zin van een kleine meerderheid triumphee-
ren, waarbij het de vraag is, of het einddoel:
gezond maken, inderdaad wordt bereikt. Het
omgekeerde zou helaas wel eens het geval kun
nen zijn.
MOLLERUS
Kind door auto overreden en
gedood.
Donderdagnamiddag is op den hoek van
de Pluvierstraat en de Breezandstraat te
's-Gravenha.ge te ongeveer half vijf een vier
jarig jongetje, K. van R„ wonende in laatst
genoemde straat, door een vrachtauto, welke
bestuurd werd door den 27-jarigen H. L. B.
uit de Pultonstraat bij het achteruit rijden
overreden. Het knaapje, dat zich onver
wachts op den rijweg had begeven, werd in
deerniswekkenden toestand opgenomen en
door den G.G.D. naar 'het Roode Kruis-zie
kenhuis vervoerd, waar het kort na aan
komst is overleden.
SMIT BESTELT EEN ZEESLEEPBOOT
De N.V. Internationale Sleepdienst Maat
schappij L. Smit en Co., te Rotterdam, heeft
den bouw van een motorzeesleepboot opgedra
gen aan de N.V. machinefabriek en scheeps
werf van P. Smit Jr. te Rotterdam
De hoofdafmetingen van deze zeesleepboot
zijn 52.50 x 8.80 x 5.35 meter. De voortstuwings
installatie bestaat uit een Smit-Burmeister and
Wayne zes-cylinder tweetact motor, welke di
rect op den schroef gekoppeld is en een ver
mogen ontwikkelt van 3000 P.K.
Schip en machine-installatie zullen worden
gebouwd onder speciaal toezicht van Scheep
vaartinspectie en Lloyd's register of Shipping.
Het schip zal ingericht worden zoowel voor
lange sleepreizen als voor bergings-doeleinden
De werkings-radius bedraagt 15.000 mijl en
de snelheid 15y2 knoop.
Gasmaskers voor burger
bevolking.
Weer een nieuw type uitgekomen.
Aan de gewone gasmaskers, welke in geval
van gasaanvallen de burgerbevolking moeten
beschermen, zijn eenige bezwaren verbonden,
welke het nut van deze beschermingsmidde
len voor sommige categorieën van personen
problematisch maken. De gewone maskers zijn
een last voor den gebruiker, in het bijzonder
voor ouden van dagen, en zijn slechts bij zeer
nauwkeurigen pasvorm betrouwbaar, waar
door het gevaar voor zeer jonge kinderen groot
blijft. Een belangrijke bijdrage tot de veilig
heid der burgerbevolking, ook van kinderen,
wordt geleverd door een uitvinding, waarop
de firma Loos en Co. te Amsterdam octrooi
heeft aangevraagd. Deze firma vervaardigt
sinds eenige weken een masker, dat berust op
een systeem van „overdruk". Bij dit systeem
moet de lucht niet door de kracht der men-
schelijke longen in het masker worden gezo
gen, doch wordt zij door een handpompje in
geblazen. Er ontstaat in het masker zoodoen
de een verhoogde luchtdruk, welke voorkomt,
dat verontreinigde lucht van buiten het mas
ker door reten en naden naar binnen stroomt.
Het masker wordt als een zak over het hoofd
geplaatst en behoeft niet nauw aan te slui
ten.
Het Roode Kruis Ziekenhuis in den Haag
heeft zich reeds een dergelijke installatie voor
een ziekenzaal aangeschaft.
Het toestel, dat voor één of meer personen
wordt geleverd, is uitgerust met het standaard
filter van de artillerie-inrichtingen aan de
Hembrug.
De directie van dit staatsbedrijf heeft aan
de fabrikanten na proefneming een gunstige
verklaring verstrekt, nadat bij een proefne
ming was gebleken, dat iemand gedurende een
uur in een gaskamer met traangas kon ver
blijven, zonder eenigen last van het gas te
ondervinden.
Diefstal van geldkist met
6000.—.
Brutale diefstal berecht.
Op 1 October jJ. is op het terrein van de
Rotterdamsche Tramweg Maatschappij aan
de Rosestraat te Rotterdam een brutale dief
stal voorgevallen. Onbekenden slaagden erin
om op klaarlichten dag een kist, waarin zich
een bedrag van ruim 6000 gulden aan spe
cie bevond, buit te maken.
Het geld was eigendom van de Incassobank
en moest verzonden worden naar de coöpe
ratieve suikerfabriek te Puttershoek.
Des morgens was de kist per auto naar
het station gebracht. Tot ongeveer half een
had het geld in een loods gestaan, waarna
een beambte de kist in een goederenwagen
had gebracht. Toen de tram in Puttershoek
aankwam, bleek evenwel, dat de kist ver
dwenen was. Slechts met de grootste moeite
is het gelukt in deze zaak sporen te vinden,
en tenslotte zijn er eenige arrestaties verricht.
Donderdagmiddag hadden zich in verband
met deze affaire te verantwoorden de 38-ja-
rige havenarbeider C, B., de 36-jarige J. J. E.
van B'. en de 35-jarige lijnwerker A. v. d. E,
allen te Rotterdam woonachtig. Alle verdach
ten zijn gedetineerd. De zaken werden gese
pareerd behandeld.
Uit de verklaringen bleek, dat C. B. het ge
stolen geld vervoerd en in zijn huis bewaard
moet hebben en dat in zijn woning de buit
is verdeeld. Tegen hem eischte het O. M.
waargenomen door Mr. F. M. Wilbrenninck,
anderhalf jaar gevangenisstraf.
De tweede verdachte, J. J. E. van B. ont
kende pertinent iets met de zaak te maken
te hebben. Hem was diefstal van de kist ten
laste gelegd. Uit de getuigenverklaringen
bleek o.m. dat hij zich omstreeks het tijd
stip waarop de diefstal was gepleegd, in de
nabijheid van het station der R. T. M. had
opgehouden.
Tevens had hij reeds in Augustus bespre
kingen gehouden over de manier, waarop
het geld vervoerd zou worden. De verdere be
handeling van deze zaak werd wegens het
niet verschijnen van een aantal getuigen
aangehouden tot 28 Januari.
Tenslotte heeft de rechtbank behandeld
de zaak tegen den 35-jarigen lijnwerker A.
v. d. E. Deze wordt eveneens verdacht van
diefstal. Hij is de man, die in het bezit was
van den sleutel van den wagon, waarin de
kist stond.
Uit de getuigenverklaringen bleek o.m. dat
v. d. E. op den bewusten dag eenige malen
in de loods was geweest zonder dat hij er
iets te maken had.
Nadat een groot aantal getuigen a déchar
ge was gehoord, werd ook deze zaak in ver
band met het niet verschijnen van een aantal
getuigen aangehouden tot 28 Januari.
Oude man in een sloot
geworpen.
Door een slippende auto.
Tegen zessen zijn Donderdagavond, ten ge
volge van het glibberige wegdek, op den Haar
lemmerweg nabij het kruithuis tusschen Am
sterdam en Halfweg twee auto's tegen elkan
der gebotst. Een der wagen beide werden
ernstig beschadigd schoof naar rechts en
raakte, vóór hij gedeeltelijk in een sloot te
recht kwam, een 74-jarigen wielrijder die om
ver gereden werd, waarna hij door den schok
van de auto in de sloot terecht kwam.
Ofschoon de oude man vrij spoedig op het
droge was gebracht, bleek hij er vrij ernstig
aan toe te zijn. Behalve een gebroken arm
heeft hij waarschijnlijk inwendige kneuzingen
opgeloopen. Een ambulance-auto van den ge
neeskundigen dienst heeft hem naar het Ju-
liana-ziekenhuis vervoerd.
Valsche rijwielplaatjes
verhandeld.
Vijf maanden tegen IJmuidenaar geëischt.
Een inwoner van IJmuiden stond Donder
dag voor het gerechtshof te Amsterdam te
recht. Hij wordt er van verdacht opzettelijk
valsche rijwielbelastingplaatjes aan één of
meer personen te hebben verkocht. De man
kwam voor de rechtbank met een verweer,
dat hem in eerste instantie op juridische
gronden door de mazen van het net deed
glippen. Hij gaf volmondig toe, dat hij de
valsche plaatjes had verkocht, maarhij
had er bij verteld, dat ze valsch waren. Art.
220 W. v. S. immers stelt strafbaar hem, die
valsche merken verkoopt als waren ze echt
en onvervalscht. Het vervaardigen van val
sche merken was hem niet ten laste gelegd,
hoewel een pers in zijn woning was aange
troffen.
De rechtbank te Haarlem accepteerde het
verweer en sprak verdachte vrij.
De man handhaafde voor het Hof zijn le
zing.
Een getuige, een familielid van verd. ver
klaarde, dat hij enkele plaatjes van verd.
had gekocht.
Pres.: En wat dacht u wel, toen u ze voor
60 cent kreeg? Gestolen, gevonden, valsch?
Getuige bleek heelemaal niet te hebben
gedacht, want zijn zwager had hem direct
verteld, dat ze valsch waren.
Een juffrouw had twee plaatjes gekocht
van iemand, die ze weer van verd. had be
trokken voor f 1.25 per stuk.
Pres.: Dat was ook goedkoop. Aan het post
kantoor betaalt u een rijksdaalder.
Get.: Ja, maar de man, die ze verkocht be
weerde ze gevonden te hebben; ze zagen er
leelijk uit.
Verdachte hield vol, dat hij de plaatjes
niet zelf had gemaakt en dat hij ze als'valsch
had verkocht.
De procureur-generaal, mr. dr. D. Reillingh
zeide in zijn requisitoir, dat verdachte erkent,
dat de plaatjes valsch waren en dat hij dat
zijn koopers meedeelde. Maar hij voegt er
niet bij, dat hij zijn clienten vooruit had ge
waarschuwd.
Thans komen die getuigen met het lesje:
„We wisten, dat ze valsch waren, want dat
had verd. er bij gezegd, toen we ze kochten".
Het juridische verweer is bij de rechtbank
opgegaan: hij heeft ze niet als echt en on
vervalscht verkocht. De man heeft de val
sche merken echter in voorraad gehad en hij
kan nooit de bedoeling hebben gehad ze alle
maal te verkoopen aan menschen die er van
op de hoogte waren, dat de merken valsch
waren.
Spr. requireerde vernietiging van het von
nis der rechtbank en verd.'s veroordeeling tot
vijf maanden gevangenisstraf.
De verdediger drong aan op bevestiging van
het vrijsprekende vonnis.
Arrest 28 Januari.
Het radio-vraagstuk bij de
visscherij.
Telegrafie onbruikbaar in de
practijk.
80 der Belgische visschersvaartuigen met
radio-telcfonie uitgerust.
In de ruim 30 jaren van haar practische
toepassing heeft de radiotelegrafie aan de
veiligheid ter zee onschatbare diensten be
wezen en de internationale scheepvaart ge
heel beheerscht. Toch heeft zij in haar ver
overingstocht over de wereld de Nederland
sche visscherij niet aan haar zegenrijke
macht kunnen onderwerpen.
Niet dat 't initiatief daartoe is uitgebleven
Het is ofschoon andere landen ten dezen
vóór zijn geweest ingeleid toen in 1924 de
Nederlandsche treiler „Azalea" van de maat
schappij Denemarken voor het eerst met een
radio-telegrafische installatie werd uitgerust,
waarna de treiler ,,J. T. Cremer" van de V.
E. M. te IJmuiden volgde. Jammer genoeg
bleken de moeilijkheden, welke vooral gelegen
waren in het feit, dat aan boord van de
treilers een der opvarenden zal moeten vol
doen aan de eischen, welke door de wet ten
aanzien van 't diploma radio-telegrafist wor
den gesteld 't geen dus zou neerkomen op
een behoorlijken opleidingstijd en een meer
malen onttrokken zijn aan de gewone werk
zaamheden der visscherij van dien aard,
dat de verdere ontwikkeling tenslotte niet
mogelijk is gebleken en de stations na enkele
jaren moesten worden gedemonteerd. Frank
rijk heeft te dien aanzien een ander voor
beeld gegeven aangezien voor dit land de
radio-telegrafie op visscherijschepen hoofd
zaak is gebleven, waarbij echter niet verge
ten mag worden, dat daar de uitrusting vair
schip en bemanning op geheel andere leest
is geschoeid, terwijl mede het „visohterrem"
zelfs anders is dan dat waarop de Nederland
sche visschersvloot haar allerminst gemak
kelijk bestaan tracht te Y ~>dhaven.
Radio-telefonie brengt uitkomst.
Dank zij de ontwikkeling der techniek zijn
echter ook de Nederlandsche visscherijschepen
niet verstoken gebleven van onmisbare com
municatie, zoowel in onderling verband als
met de kust.
De radio-telefonie deed haar intrede met
toestellen, welker behandeling dermate een
voudig was, dat, wat de opvarenden der trei
lers betreft, een kort opleiding voldoende
bleek te zijn voor het behalen van het be
perkte certificaat, hetwelk door de wet wordt
voorgeschreven
Een der eerste schepen, welke zee koos,
met aan boord een volledige installatie voor
radio-telefonie, zoo vertelde de heer Van
den Bergh, directeur van „Radio Holland" in
een gesprek over dit onderwerp, was de trei
ler „Antje" van de reederij Piscator te Vlaar-
dingen. Dit heuglijk feit geschiedde in 1931 en
spoedig reeds werden de groote voordeelen
van deze nieuwe technische toepassing der
mate hoog aangeslagen, dat het gebruik der
radio-telefonie zich geleidelijk uitbreidde, met
het gevolg dat ofschoon van wettelijke
voorschriften geen sprake is thans het
meerendeel der in de vaart zijnde Nederland
sche treilers met een dergelijke installatie is
uitgerust.
Procentueel staat Nederland op dit terrein,
niet achter bij de Engelsche treilervloot, wel
bij België, in welk land tachtig procent van
de visscherijschepen over een radiotelefoni-
sche inrichting de beschikking heeft.
Ook de Nederlandsche haringloggers vol
gen geleidelijk meer en meer het voorbeeld
van de grootere broeders.
In verschillende visscherij havenplaatsen
heeft „Radio-Holland" cursussen «georgani
seerd inzake de opleiding voor het certificaat
van radio-telefonist. Voor deze cursussen be
staat zooveel animo, dat tot dusver reeds on
geveer driehonderd certificaten zijn uitge
reikt. De eischen welke aan het certificaat
ten grondslag liggen, blijven binnen zeer re
delijke perken. Den leerlingen wordt in hoofd
zaak eenig begrip bijgebracht omtrent de
bediening van de toestellen, terwijl hun gron
dig wordt ingeprent, hoe zij moeten hande
len om niet op verkeerde golflengten te
storen e.d.
Het noodsein.
Bevindt zich een treiler tengevolge van
slecht weer in moeilijkheden, dan staat den
schipper door het bezigen van een telefonisch
noodsein de weg open, anderen van zijn be
narde positie op de hoogte te brengen.
Dit noodsein het S.O.S. van den visscher-
man is het woord „Mayday", afgeleid van
het Fransche m'aidez.
Hij moet dan hopen, dat hij gehoord zal
worden, waarbij dadelijk kan worden opge
merkt, dat de mogelijkheid daarvan zeer groot
is, aangezien de geheele Noordzeekust is „af
gebakend" met Engelsche en Duitsche tele-
fonie-stations. Een bezwaar hierbij is uiter
aard, dat. in tegenstelling met de radio-tele
grafie, de radio-telefonie niet internationaal
is, doch daar het Engelsch als de voertaal
kan gelden en de meesten der opvarenden
van Nederlandsche treilers van de tale Al-
bions een aantal woorden machtig zijn, is het
wederzijds begrijpen vrijwel zeker.
Het gebruik der radio-telefonie houdt zoo
wel mededeelingen in omtrent de vangsten
en vischgronden als over marktprijzen en na
vigatie, terwijl bovendien de wal kan worden
gewaarschuwd voor een eventueele spoedre-
paratie bij binnenkomst.
Het echo-loodingstoestel.
Voor de moderne ,op „tijdsbesparing" in
gestelde visscherij is bovendien het echo-loo
dingstoestel, dat als regel naast de radio-te
lefonische Installatie staat opgesteld, een zeer
belangrijk hulpmiddel. Bij de binnenvaart
vond de radio-telefonie enkele jaren geleden
haar eerste toepassing te Rotterdam, waar
eenige riviersleepbooten het bedrijf van
Piet Smit gaf daartoe den stoot met de
noodige installaties zijn uitgerust. Het Rot
terdamsche walstation staat onder beheer
van de gemeentetelefoon
De Rot terdia msche motorboot van Radio
Holland heeft eveneens een radio-telefoni
sche installatie en maakt daarvan dankbaar
gebruik, evenals het instructie vaartuig „Prin
ses Juliana" van het onderwijsfonds, hetgeen
van te meer beteekenis is. omdat de jongelui,
die aan boord van dit schip bekwaamd wor
den voor hun toekomstig beroep, op zee in
de werking der radio-telefonie geoefend kun
nen worden.
Voor eenigen tijd ondernomen pogingen om
ook Amsterdamsche sleepbooten uit te rus
ten hebben tot dusver geen voortgang ge
vonden.
Wel bevinden zich installaties aan boord
van enkele particuliere jachten, terwijl
last but not least het gebruik van radio
telefonie in hooge mate van waarde is ge
bleken voor de reddingbooten van de Noord
en Zuidhollandsche Redding Maatschappijen,
te Rotterdam, van de Zuidhollandsche Maat
schappij tot redding van schipbreukelingen.
