Drie dooden bij vernielde auto.
DE GRIEP VOLKSVIJAND No. 1
Noodlottig ongeluk te Renswoude.
zat erda g 23 tak'uart 1937
haarlem's dagbrad
3
Noodlottige haast om tram
te halen.
Waarom werd fout in treinveer
niet gezien?
Sir Henry Deterding blijft nog
in ons land koopen.
Vrijdagavond omstreeks tien uur is op den Rijksstraatweg tusschen
Renswoude en de Klomp een two-seater, waarin drie personen zaten,
verongelukt. Alle drie de inzittenden moeten op slag gedood zijn.
Vermoedelijk is het ongeluk gebeurd door een aanrijding met een
trailer, die den tijd van het ongeluk op de plaats, waar de noodlottige
botsing is gebeurd, is gezien. Men heeft langen tijd gezocht naar de
dop, die aan het linkervoorwiel ontbrak, doch die men gisterenavond
niet kon vinden. Hedenmorgen zou het zoeken worden voortgezet.
De inzittenden van de auto waren de heer Nieuwenhuis, uit Arnhem,
de heer Van de Garde, uit Utrecht en mej. Van lieshout, uit Arnhem.
Dame door auto gedood.
Op den verlengden Heerenweg te Groningen
is Vrijdagavond te ongeveer half zeven een
dame, die vlak voor een auto den weg over
stak om nog een tram te halen, die bij de
halte stilstond, door den wagen, welke be
stuurd werd door den 24-jarigen E. J. W. uit
Euse (Ov.) aangereden. De automobilist
trachtte nog een aanrijding' te voorkomen door
snei te remmen, doch de wagen slipte in de
rails en reed de vrouw toen aan. waardoor zij
tegen de stilstaande tram werd geworpen.
Zij werd ernstige verwond naar het R.K.
Ziekenhuis vervoerd, waar zij kort na aan
komst is overleden.
Oud-minister Marchant
Kamer-candidaat.
geen
Vragen over het gebeurde met het salonrijtuig
van de Koningin.
Het Tweede Kamerlid de heer Vos, heeft
de volgende vragen aan den minister van Wa
terstaat gesteld
Wil de minister mededeelen, hoe het te ver
klaren is, dat de breuk in de veer van het sa
lonrijtuig, waarmde de Koningin op 16 Ja
nuari j.l. naar Innsbruck reisde, welke breuk
volgens een openbaar gemaakte mededee-
ling van de Neöerlandsche Spoorwegen niet
kon worden gezien, daar deze door een tui-
melplaat verborgen werd, nochtans niet aan
de aandacht van het Duitsche personeel is
ontsnapt?
Is er in het voorgevallene aanleiding gevon
den om de controle op den toestand dier
spoorwegrijtuigen te verscherpen?
Wil de~ minister mededeelen, of ook het toe
zicht op het andere spoorwegmateriaal met
voldoende scherpte wordt toegepast?
Alleen in het uiterste geval zal hij van zijn
plan afwijken.
Naar aanleiding van het in het Utrechtsch
Dagblad gepubliceerde bericht inzake het plan-
Deterding verneemt de N.R.Crt., dat van de
zijde der Nederlandsche officieele instanties,
dat wil zeggen zoowel de regeering als de ver
kooporganisaties, het plan van den heer De
terding met de meest mogelijke welwillendheid
is behandeld en dat er bij die instanties vol
doening bestaat over het feit. dat de heer
Deterding het mogelijk gemaakt heeft groote
partijen weg te werken. Dit beteekent- dus. dat
de officieele instanties alle mogelijke mede
werking verleenen bij de uitvoering, wat ech
ter uit den aard der zaak niet belet, dat om
trent sommige uitvoeringsmaatregelen wel
eens besprekingen moeten plaats hebben,
welke echter tot dusver steeds het karakter
van aangenaam overleg hebben gehad.
Botsing met trailer?
Politie zoekt naar de oorzaak.
Merkwaardig is, dat op dezen druk bereden
weg, de hoofdverbinding UtrechtArnhem,
niemand het ongeluk heeft zien gebeuren. Het
geschiedde op een recht stuk, nabij de hoeve
„Wolfshaar". Uit de kracht waarmede de
auto te pletter is gevlogen, maakt men op,
dat met zeer groote snelheid moet zijn gere
den. De auto was door een der inzittenden,
den heer Nieuwenhuis, die vertegenwoordiger
was van de firma Bruijnzeel te Zaandam, ge
huurd van de firma Riemer te Arnhem.
Dr. de Waard uit de Klomp constateerde
bij de drie personen den dood, als gevolg van
een schedelbasisfractuur. Eén der heeren is
met groote kracht uit den two-seater geslin
gerd. Zijn lijk werd in den berm aan den
overkant van den weg gevonden.
Het eerste onderzoek in deze zaak werd in
gesteld door de marechaussee te Veenendaal,
die weldra geassisteerd werd door den com
missaris van politie te Ede, aangezien het
ongeluk slechts op enkele meters van de
Plechtigheid in het A. V. R. O.-
gebouw.
Jury ter beoordeeling van declamatorium
geïnstalleerd.
Hedenmorgen heeft de voorzitter van de
A.V.R.O., de heer G. de Clercq .in het A.V.R.O.-
gebouw aan de Keizersgracht, de jury geïn
stalleerd, die de inzendingen naar aanleiding
van de prijsvraag voor een declamatorium,
waarmede het tooneel van de nieuwe studio
eerlang zal worden ingewijd, zal beoordeelen.
De deelneming aan deze prijsvraag was vrij,
gevraagd werd de tekst voor een episch, dra
matisch of lyrisch declamatorium voor soli,
spreek- eventueel zang-koor en orkest, een Ne-
derlandsch onderwerp van dezen tijd behande
lend Deze laatste voorwaarde is echter niet
verplichtend gesteld.
Binnenkort zal op feestelijke en waardige
wijze het tooneel in de concert- en schouw
burgzaal in de nieuwe A.V.R.O.-studio te Hil
versum in gebruik worden genomen. Deze
eerste studiozaal van Nederland zal ingewijd
worden met de opvoering van een oorspron
kelijk Nederlandsch dichtwerk, speciaal voor
dit doel geschreven, gevolgd door een tooneel-
stuk.
Enkele vooraanstaande vaderlandsche dich
ters zijn uitgenoodigd: n.l. dr. P. C. Boutens,
Jan Engelman. M. Nijhoff, mevr. H. Roland
Holstv. d. Schalk en J. W. F. Werumeus
Buning.
In overleg met den auteur en de jury zal
een Nederlandsch componist worden uitgenoo
digd de muziek te componeeren.
De jury, die vandaag is geïnstalleerd, be
staat uit: Anthonie Donker, Kommer Kleyn,
Eduard Verkade, Abraham v. d. Vies en dr. P.
H. Ritter Jr.
Openbare lichamen voor
beroep en bedrijf gewenscht.
Amendementen op voor-
gestelds grondwetswijziging.
Tevens wil men de mogelijkheid geopend zien
staatssecretarissen te kunnen benoemen.
De Tweede Kamerleden Goseling c.s. heb
ben op de wetsontwerpen tot wijziging van
de grondwet een aantal amendementen voor
gesteld strekkende tot het opnemen van de
mogelijkheid, openbare lichamen voor beroep
en bedrijf in te stellen.
In de eerste plaats wordt voorgesteld in het
eerste hoofdstuk na artikel 3 een nieuw ar
tikel in te voegen, luidende:
De wet kan bepaalde vormen van samen
werking in beroep en bedrijf, alsmede op an
der gebied, erkennen en op dien grondslag
openbare lichamen instellen.
Werkkring en samenstelling dezer lichamen
worden bij deze wet geregeld.
In de toelichting, merken de voorstellers op.
dat zij als naaste doel beoogen een verbete
ring van de systematiek, die zeker in de
grondwet van meer dan gewone beteekenis is.
Wanneer men met de regeering de bedrij
ven ziet als „maatschappelijke factoren", die
nen eerst deze factoren, of beter gezegd
organismen van het maatschappelijk leven, in
de grondwet erkenning te vinden. Zij kunnen
dan den grondslag vormen voor de in te stel
len openbare lichamen, die niet zijn organen
van het staatsgezag, maar meer volgroeide
vormen van samenwerking in het maatschap
pelijk leven, waaraan in het staatsbestel een
passende plaats wordt gegeven, opdat er har
monie zij tusschen bedrijfsbelang en algemeen
welzijn.
Nadat aldus in dit nieuw in te voegen arti
kel de grondslag is gelegd, beoogt een ander
ingediend amendement in het door de regee
ring voorgestelde nieuwe vierde hoofdstuk a
de nadere uitwerking door middel van een
organieke wet strenger te systematiseeren.
Voorts is door dezelfde Kamerleden een
amendement voorgesteld strekkende om tus
schen de artikelen 77 en 78 in te voegen een
artikel, luidende:
De Koning kan aan een ministerieel de
partement staats-secretarissen benoemen en
die naar welgevallen ontslaan.
Hunne verantwoordelijkheid wordt geregeld
door de wet.
grens van Ede was geschied. Kort daarna
heeft de commissaris van politie het verder
onderzoek overgedragen aan de gemeente
politie te Renswoude.
Vastgesteld is, dat de auto niet
tegen een boom is gereden. Er was op
dit stuk geen boom beschadigd en de
auto werd half op den weg, half op
den berm aangetroffen. Omstreeks
het tijdstip dat het ongeluk moet zijn
geschied, is een vrachtauto, een
roode trailer, bij de plaats van het
onheil gezien. Men vermoedt, dat
deze vrachtauto in aanrijding met
den tweezitter is geweest.
GEEN SUCCES VOOR INTERNATIONALE
MISDADIGERS
Even voor het huwelijksfeest van Prinses
Juliana en Prins Bernhard zijn in Rotterdam
den Haag en Amsterdam negen internatio
nale misdadigers aangehouden, die ons land
in de feestdagen als operatieterrein wilden
gebruiken De politie is hen echter voor ge
weest en had hen kort na aankomst in ons
land reeds te pakken, waarna ze veilig zijn
opgeborgen.
DR. A. D. A. DE KAT ANGELINO VERLAAT
DEN INDISCHEN DIENST.
Een Aneta-bericht uit Buitenzorg meldt,
dat aan dr. A. D. A. de Kat Angelino, direc
teur van Onderwijs en Eeredienst, op zijn
verzoek eervol ontslag als zoodanig is ver
leend, onder dankbetuiging voor de vele en
gewichtige diensten den lande bewezen.
De parlementaire redacteur van de Msb.
meldt, dat mr. H. P. Marchant. oud-minister
van Onderwijs, die op verscheidene plaatsen
in Katholieke kiesvereenigingen candidaat is
gesteld voor de Tweede Kamer, niet bereid is
een Kamerzetel te aanvaarden.
CORRESPONDENTIE VOOR TRISTAN
DA CUNHA.
Vóór 2 Februari ter post.
Correspondntie voor Tristan de Cunha kan
slechts enkele malen per paar op ongeregelde
tijdstippen verzonden worden. De Britsche
posterijen zorgen op 5 Februari a.s, voor een
briefpestverzending naar dit eiland. Het ver
voer gaat via Simonstown (Unie van Zuid-
Afrkia) en verder met het Britsche oorlogs
schip Carlisle, welk schip eind Februari Tris
tan de Cunha zal bereiken.
Met deze gelegenheid uit Nederland te ver
zenden correspondentie moet niet later dan
2 Februari ter post worden bezorgd.
Spoorwegontvangsten in 1936
minder dan in 1935.
De geschatte ontvangsten van de
maand December 1936 (incl. die der geëx
ploiteerde spoor- en tramwegen) bedroegen
totaal f 7.619.900
De totale ontvangst van 1 Januari 1936 af
bedroeg f 94.460.579.96 tegen f 101.120.313.79
(definitief) in 1935.
Het gemiddeld aantal kilometers in ex
ploitatie was van 1 Januari af 3.421 tegen
3.531 in 1935
De ontvangsten per dagkilometer waren
derhalve in 1936 f 75.45 tegen f 78.46 in 1935.
FILMREPORTAGE UIT KRYNICA.
De Nederlandsche journaalfabrieken ,.Pro-
filti" te Den Haag. en „Polygoon" te Haarlem,
zijn in de gelegenheid gesteld, met speciale
toestemming van het prinselijk paar een
filmreportage te vervaardigen van Prinses
Juliana en Prins Bernhard tijdens hun ver
blijf te Krynica.
Deze reportage, welke nog aangevuld is met
opnamen uit de schitterende omgeving van
Krynica, zal van Zondag a.s. af in de Neder
landsche bioscoop-theaters vertoond worden.
Onbewaakte overwegen
eischen twee dooden.
Op een onbewaakten overweg te Bunnik is
een 20-jarig meisje uit Utrecht door een Die-
seltrein gegrepen. Het meisje passeerde den
overweg te voet, waarbij het niet voldoende
zou hebben uitgekeken, aldus eenige oogge
tuigen.
Auto door trein gegrepen.
Vrijdagochtend heeft onder de gemeente
Anna Paulowna op den Boerlandscheweg een
ernstig ongeluk plaats gehad, dat aan een
persoon het leven heeft gekost. Op genoem
den weg. zeer dicht bij de spoorbaan, be
vindt zich de boerderij van den heer D. Stam
mes. Voor de woning is een onbewaakte over
weg. Door tot nu toe onbekende oorzaak is
de heer Stammes, toen hij om even over tien
uur met zijn auto zijn hofstede verliet, over
den overweg gereden juist op het oogenblik,
dat de trein, welke om 9 uur 45 uit den Hel
der vertrekt, voorbijkwam. De auto werd to
taal verbrijzeld. De bestuurder was onmid
dellijk dood.
Het Utrechtsch Dagblad weet nader te mel
den. dat de heer Deterding. ontstemd over
verschillende min of meer scherpe uitlatingen
tegen zijn plan in de pers, gezegd heeft: „Laat
men wel beseffen, dat als men alleen een
pro-Duitsche beweegreden in mijn hande
lingen wil zien, ik mijn bestellingen evengoed
in Denemarken of elders kan doen."
De heer Deterding zal echter slechts, zoo
verneemt het Utrechtsch Dagblad, niet dan in
het uiterste geval tot een zoodanige afwijking
van zijn oorspronkelijke plannen besluiten,
daar er, naai' hij meent, teveel groote vader
landsche belangen in het geding zijn.
Personeelsuitbreiding
Kantongerechten toegejuicht.
Eerste Kamer over Justitie.
Wat doet de regeering tegen ronselarij?
„Ha, daar zit er nog een, dien ik hebben moet!',
Verschenen is het voorloopig verslag over
het wetsontwerp tot vaststelling van hoofd
stuk 4 (departement van justitie) der rijks-
begrooting 1937.
Verscheidene leden waren van oordeel, dat,
al zou in sommige opzichten eenige meer
dere voortvarendheid niet hebben geschaad,
in het algemeen het door den minister van
justitie gevoerde beleid waardeerïng en hulde
verdient. Ten aanzien van verschillende on
derwerpen toch werden belangrijke voorzie
ningen tot stand gebracht of voorbereid.
Enkele leden stelden de vraag, waarom de
wet op de weerkorpsen nog niet in werking is
getreden.
Sommige leden grepen deze gelegenheid
aan om nogmaals aan te dringen op waak
zaamheid ten opzichte van de verschillende
vormen, waarin weerkorpsen optreden. Met
name wezen zij daarbij op het gezamenlijk
houden van marschen en oefeningen mede
door vreemdelingen, in het bijzonder door
Duitschers, hier te lande verblijf houdende.
Enkele leden meenden, dat de regeering
ten opzichte van vreemdelingen ongelijken
maatstaf aanlegt. Zoo vroegen zij zich af,
waarom b.v. eenerzijds tot uitwijzing van een
viertal Duitschers werd besloten, bedoelde
uitwijzing is inmiddels ingetrokken, terwijl
anderzijds den Franschen oud-minister Flan-
din de gelegenheid werd gegeven een tegen,
het nationaal-socialisme gerichte redevoering
te houden.
Andere leden merkten hiertegenover op,
dat hun de beteekenis van deze vergelijking
ontging, vermits den vreemdelingen wel is
verboden, hier te lande politieke actie te voe
ren. doch het houden eener in politieken zin
neutrale rede over economische vraagstuk
ken daartoe bezwaarlijk is te rekenen.
Sommige leden zouden gaarne van den
minister vernemen of het voorschrift, dat
vreemdelingen zich hier te lande van poli
tieke propaganda hebben te onthouden, ook
ten opzichte van het pi'opageeren van bui
ten Nederland heerschende denkbeelden on
der alhier vertoevende duitschers met ge
strengheid wordt gehandhaafd.
Verschillende leden vroegen of der regee
ring iets bekend is omtrent pogingen van.
communistische zijde tot ronselarij voor
dienstneming in Spanje en zoo ja, welke
maatregelen daartegen werden of zullen
worden genomen.
De voorgenomen uitbreiding van het aan
tal substituut-griffiers bij rechtbanken en
het aantal ambtenaren van het Openbaar
Ministerie bij kantongerechten juichte men
algemeen toe. Den Minister werd hulde ge
bracht voor zijn slagen om de gelden voor de
doorvoering van dezen zoo noodzakelijken,
maatregel te verkrijgen.
De leden, hier aan het woord, spraken de
hoop uit, dat spoedig verder zal worden ge
gaan en het aantal gevallen, waarin werk
zaamheden worden opgedragen zonder toe
kenning van de daarvoor passende vergoe
ding. zooveel mogelijk zal worden beperkt.
Vele leden achtten het vanzelfsprekend, dat
de minister weinig aangenaam getroffen was
te moeten ervaren, dat leden der rechterlijke
macht lid zijn en daarvan allerminst een ge
heim maken van een vereeniging, waarvan
de regeering het lidmaatschap voor ambte
naren heeft verboden. Inderdaad toonen daar
mede deze leden der rechterlijke macht uiterst
weinig begrip van wat hun in de gegeven
omstandigheden past. Gevraagd werd of de
minister, in staat en bereid zou zijn mede te
deelen of te dezer zake, eenige maatregel zal
worden genomen.
Eenige ander leden sloten zich bij dit ver
zoek aan, doch wensenten tevens als hun
zienswijze te kennen te geven, dat hoewel de
zittende magistratuur door haar onafhanke
lijkheid een bijzondere plaats inneemt, haar
leden niettemin ambtenaren zijn en der
halve hunne uitzonderlijke positie er niet toe
mag leiden, dat het misbruiken daarvan, door
te doen wat voor alle andere ambtenaren
verboden is, zou worden getolereerd. Deze
leden achtten voorts het gevaar niet denk
beeldig, dat het vertrouwen in de rechterlijke
macht door gedragingen barer leden, als hier
bedoeld, zal worden geschaad.
Enkelen leden was het niet mogelijk te be
grijpen, hoe de minister door de bovenver
melde omstandigheid onaangenaam getrof
fen kon zijn, er zijn immers, zoo merkten deze
leden op, onderscheidene leden der rechte
lijke macht, die in een politieke partij een
vooraanstaande plaats innemen. Zelfs zijn er,
die lid zijn van deze Kamer.
Wanneer de rechters, die aangesloten zijn
bij de nationaal-socialistische beweging, van
partijdigheid zouden worden beticht, zouden
deze leden daartegen voorts met kracht moe
ten protesteeren.
