Sneeuw en
Klopgeestigheid.
Zakelijke belasting op
het Bedrijf.
De nieuwe brug over de Brouwersvaart.
Hei BetokQtiiltsle
54e Jaargang No. 16439
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen
Dinsdag 26 Januari 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM
en ROBERT PEEREBOOM-
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 11.10, per 3 maanden
13.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0 65. franco p. post f 0.72^4
UITGAVE EOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR
COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENS DRUKKERIJ N.V
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ADVERTENTlëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels 0.60. elke regel meer 1 0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek-
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abormés. Levenslange ongeschiktheid 600.-, Overlijden 600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400.-. Duim ƒ250.-, Wijsvinger I 150.-, Elke andere vinger 50.-, Arm- of Beenbreuk 30.-f
Idem voor Abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad: Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400 -, Verlies Duim ƒ75.- Verlies Wijsvinger ƒ75.- Verlies andere vinger /30.-.
Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
HAARLEM, 26 Januari.
De Invloed van de Sport.
Deze zorgelijke tijd kenmerkt zich niet
alleen door politieke en economische ont
wrichting, gepaard gaande met permanent
oorlogsgevaar in Europa en Azië, waarbij
maar telkens weer uitgeweid wordt over die
éene vonk die den laaienden brand zou kun
nen doen uitslaan en Eden, Hitler, Mus
solini, Blum ons beurtelings bevestigen hoe
oneens zij het onderling zijn en blijven. Om
te zwijgen van Spanje.
Er is meer. Ook de sportwereld kent haar
zorgen, en al zijn die dan wel uitermate gering
van beteekenis vergeleken bij de boven aan
geduide wereldproblemen, zij strekken onge
twijfeld duizenden menschen tot heilzame
afleiding. En lang niet alleen de jeugd. De
lichtzijde dezer rampjes is, dat zij velen de
groote misère doen vergeten.
Zoo weet ik zeker dat tienduizenden Neder
landers vanmorgen met schrik gelezen zullen
hebben, dat Kick Smit, de linksbinnen van
Haarlem en van het Nederlandsch Elftal, niet
„fit" is. Hij schijnt met „een knietje" te suk
kelen en zal dus wellicht niet te Düsseldorf
tegen Duitschland kunnen spelen. Dit kan
van beslissende beteekenis zijn. In een Haar-
lemsche dokterskamer wordt wellicht op dit
moment zelf een vonnis geveld, dat tevens
uitspraak doet over „ons lot" te Düsseldorf!
Want is de invaller Heetjans een Kick Smit
gelijk? Neen, mompelen de tienduizenden des
kundigen benauwd.
Ook is Habnit's Ford beschadigd in Umea.
Hij rijdt in de Rallye Monte Carlo. Hij vergat
links te houden en kreeg een aanrijding. Wat
nu?
Al weken heerscht er voorts spanning over
de vraag of het Deensche meisje Ragnhild
Hveger zal komen zwemmen tegen Rie Masten
broek of niet. De Telegraaf is er heelemaal op
gewonden over. Het is verschrikkelijk belang
rijk. Ragnhild Hveger ongetwijfeld hebben
duizenden landgenooten al vele malen be
proefd, dezen naam uit te spreken zwemt
erg hard, maai' we zijn niet bang, heeft de
Telegraaf gegalmd. Dat is het mooie van ons:
we zijn nooit bang.
Erger is dat Oostenrijk vijftien matchpun-
ten voorstaat in de bridgematch tegen Ne
derland. Waar is ons heil gevaren? Hoe nu,
gij Goudsmitten? „Wij hebben te optimis
tisch geboden", lees ik ergens en vanmiddag
en vanavond zal er door duizenden Neder-
landsehe dames, aan bridge verknocht zoo
als men alleen a&ti dit spel verslingerd kan
zijn, voorzichtiger geboden worden dan zij
anders doen, in naam der vaderlandsche se-
curigheid, waarbij wellicht tienduizenden
punten aan niet geboden slems teloor zullen
gaan.
De Europeesche kampioenschappen paar-
rijden zullen niet te Amsterdam gehouden,
worden want er is een conflict ontstaan tus-
schen den Koninklijken Nederlandschen
Schaatsenrijders Bond en de Kunstijsbaan,
waarop wij in den laatsten tijd met behulp
van gehuurde Canadeezen ons ijshockey
trachten te ontwikkelen. Bijna geen win
terstóch ijshockey! Toch een „Blauwe
Zes", die speelt tegen Krefeld en Brussel en
weet ik wat nog meer.
Ik zou kunnen doorgaan, maar is dit al niet
een aardig overzicht van de kleine sport-
zorgen, die de aandacht van zoo talloozen ple
gen af te leiden van de groote zorgen des da-
gelijkschen levens, de bedreigingen der inter
nationale politiek en de verwarringen der
economie?
En heeft het ook u niet reeds, bij lezing van
het bovenstaande, opnieuw getroffen hoe
intens geïnternationaliseerd wij op sportge
bied zijn? Hier geen autarkie! Hier geen
„onoverbrugbare kloven". Hier een merkwaar
dig internationaal contact, veelal met groote
bewondering voor eikaars prestaties en zonder
vermoeiend geredeneer dat nooit tot iets
schijnt te leiden. Hier daden
Vergelijk dat nu eens met de jaren voor
den oorlog. Daar is op sportgebied, internatio
naal, een fantastische ontwikkeling geweest
en niets schijnt haar te stuiten, zelfs in dezen
tijd van zelfgenoegzame opsluiting binnen
eigen grenzen en van zelfverheerlijking.
Is het een aanwijzing voor een betere toe
komst op grooter gebieden? Ik hoop het.
R. P.
Schaatsenrijders
krijgen kans.
Een Politie-Commissaris te
Heemstede?
Quaestie die nu een beslissing vraagt.
In ons vorig nummer hebben wij medege
deeld, dat de heer C. Kemper, inspecteur van
politie te Heemstede, binnenkort den dienst
met pensioen zal verlaten. Indertijd is reeds de
vraag aan den orde geweest of de tijd geko
men was om te Heemstede een commissariaat
van Politie te vestigen. In verschillende ge
meenten die van dezelfde omvang of zelfs nog
kleiner zijn dan Heemstede is een Commissa
ris van Politie. Dit wordt in het algemeen
verdedigd omdat anders een te groot deel van
de politietaak op de schouders van den bur
gemeester rust, omdat deze als hulp-officier
van Justitie bevoegdheden heeft die wel een
Commissaris heeft, maar een inspecteur mist.
Een besluit om een Commissaris van Politie
in een gemeente te benoemen gaat uit van de
regeering. Ons werd indertijd verzekerd, dat
de regeering bezwaren had te Heemstede een
Commissariaat te vestigen omdat de gemeen
te te klein geacht werd om naast een inspec
teur nog een Commissaris te hebben.
Nu binnenkort de inspecteur van politie te
Heemstede met pensioen gaat, is het aan te
nemen dat door het gemeentebestuur opnieuw
de quaestie onder oogen zal worden gezien. Het
lijkt ons ook waarschijnlijk, dat daarover een
en ander in de vergadering van den gemeen
teraad zal worden gezegd, want als Heem
stede het gewenscht acht, dat er een Com
missaris komt is er ai les voor te zeggen deze
zaak bij de regeering aanhangig te maken
voor in de vacature van inspecteur zal wor
den voorzien.
MEVR. ESTHER DE BOER—VAN RIJK
SPEELT WEER IN HAARLEM.
Donderdag 28 Januari zal mevr. Esther de
Boervan Rijk voor het eerst na haar her
stel wederom te Haarlem optreden en wel in
het stuk van Heijermans „Het zevende Gebod",
waarin zij ae rol van Engel de kamerverhuur
ster zal vertolken, en waarmede zij met haar
eerste wederoptreden te Amsterdam een zoo
.uitbundig succes heeft geoogst.
Een sneeuwploeg aan het werk op de
Botermarkt.
Hoewel laat, wordt het toch
nog ernst met den winter. Gis
termorgen zijn de sneeuwvlok
ken in het Noorden van ons land
beginnen te vallen en pakten
zich samen tot een vrij dik dek
en vannacht zijn de vlokken ook
in het Westen van ons land be
ginnen te vallen. Het sneeuw
dek was vanmorgen vooral
op plaatsen waar de wind de
vlokken op een hoop had ge
jaagd, van een behoorlijke
dikte. En volgens de voorspel
lingen van de Bilt zal de sneeuw
nog wel eenigen tijd blijven
liggen en kunnen de schaatsen
rijders weer hoop koesteren
al zal het ijs wel niet van de
beste kwaliteit zijn want het
weerbericht van heden meldt
waarschijnlijk nog sneeuw, ma
tige vorst in het Noorden, in het
Zuiden om het vriespunt tot
lichte vorst.
Sneeuw over Haarlem
Het sneeuwt! Een wilde warreling van witte
vlokken stuift voorbij het raam. Soms neemt
de wind hen op en jaagt ze voor zich uit. Dan
rennen de vlokken holderdebolder achter el
kaar aan, rollen en buitelen om en over, tot
ze hun vaart kwijt raken, en ergens in een
beschut hoekje naar de aarde zinken.
Staag dwarrelen de vlokken omlaag, en be
dekken alles met een dikke blanke bontlaag.
Alles wordt mooier en onwezenlijker ook.
In de buitenwijken, waar de sneeuw langer
blijft liggen, heerscht een wonderlijke stem
ming. Juichende stemmetjes van kinderen,
die uitgelaten van dit nieuw, wonderlijke speel
goed genieten, en daarnaast een wonderlijke
stilte, nu de dikke sneeuwlaag alle geluiden
dempt.
En buiten de stad, waar de weilanden nu
eindeloos lijken, omdat aan den horizon lucht
en land ineenvloeien, is het doodstil. Soms is
er in het bosch het vaag gerucht van sneeuw,
die van een overbelaste tak valt, maar dan is
het weer stil, doodstil.
Maar in de binnenstad hebben voetgangers
en voertuigen de blanke pracht in een vieze,
bruine modder doen veranderen. Een grauwe
natte massa, die door de naden van de meest
waterdichte schoenen dringt, en je alle
vreugd over het late winterfeest doen verge
ten. Zoo is de sneeuw, in al zijn schakeeringen.
De sneeuw, die traag uit den grijzen hemel
blijft dwarrelen
Toen de sneeuwval gisteravond bleef aan
houden, zijn de reinigers des nachts te 1 uur
opgeroepen om de sneeuw op te ruimen.
Met 12 zandstrooimachines zijn de bruggen,
opritten en asphaltstraten gepekeld. Door het
vriezende weer duurde het echter lang, eer de
pekel de sneeuw ontdooide
Om 4 uur zijn daarna 12 sneeuwploegen uit
gerukt om de sneeuw naar de kanten te
ploegen.
Het vuilophalen is in de morgenuren stop
gezet, ten einde met eigen materieel en perso
neel de stad spoedig schoon te maken, terwijl
bovendien alle losse werklieden, n.l. pl.m. 250
die zich daartoe te 7 30 uur aanmeldden, zijn
aangenomen.
Het vuil van Dinsdagmorgen zal Woensdag
middag worden opgehaald.
VROUWENBOND VOOR VREDE EN VRIJHEID
De afd. Haarlem en omstreken van den In
ternationalen Vrouwenbond voor Vrede en
Vrijheid houdt in samenwerking met den Alg.
Ned. Vrouwen Vredebond Donderdagmiddag
28 Januari a.s. in de Turnzaal van restaurant
Brinkmann, Groote Markt, een vergadering,
waarin als spreekster zal optreden mej. mr.
Cl. Enthoven over het onderwerp „Asylrecht".
Voorts zal mevr. Kerkhof-Pet declameeren.
De werkloosheid te Haarlem.
Een slechte week.
De afgeloopen week was voor de statis
tiek der werkloosheid te Haarlem slecht.
Het vorige jaar gingen wij in de overeen
komstige week slechts 33 omhoog, nu 65. Een
ongunstig verschil dus van 32.
Het aantal werkloozen te Haarlem is thans
6720.
Het gunstige verschil met verleden jaar is
nu gedaald van 356 tot 323.
Vermoedelijk is dit een gevolg van de
griep. Het vermoeden bestaat, dat de week
1116 Januari, die een verlaging van het
aantal werkloozen bracht, gecamoufleerd
was. doordat werkloozen die ziek waren hun
kaart niet bij de Arbeidsbeurs lieten afteeke-
nen en dus niet meer ingeschreven bleven
als werkloos. Nu is het grootste deel dezer
grieplijders weer beter en werden weer in
geschreven als werkloos.
De week 2530 Januari belooft ook niet
veel goeds voor de statistiek. Verleden jaar
gingen wij in die week 48 omlaag, dit aantal
wordt nu zeker niet bereikt, omdat de erva
ring is dat vorst het aantal werkloozen altijd
doet oploopen. De officieele vorst-werkloozen
worden wel buiten de statistiek gehouden,
maar dit belet niet, dat er toch nog velen,
die zijdelings door de vorst werkloos worden,
wel in de statistiek begrepen worden.
Gehoopt wordt nu op een vroeg en zacht
voorjaar, want eerst dan komt de seizoen
opleving.
LEESGENOT
Een Bril van K E I P.
GROOTE HOUTSTRAAT, naast Luxor.
(Adv. ingez. Med.)
(In de Jor daan te Amsterdam is
eenige opschudding veroorzaakt
door een vermeenden klopgeest,
welks manifestatiestotnutoe
onverklaard zijn gebleven.)
Daar is me Amsterdam's Jordaan
Opeens ten heftigste bewogen,
Die buurt komt aan de spits te staan
Van 't Nederlandsche geestvermogen.
Daar ligt ons geestelijk gebied,
Sinds men er zich geest-driftig uitte:
Daar klopt iets, dus daar klopt iets niet,
Gaat men er geestvol zich te buiten.
Men haalde er politie bij,
Die gauw een klopjacht arrangeerde.
Het werd een heele kloppartij.
Waarin men zich geest-krachtig weerde.
Op goeden geestgrond werd gedacht,
Dat meer geestigheid dan geest was,
Een geestesarbeid werd volbracht,
Alsof men op een geestrijk feest was.
Wie gaarne griezelgeesten ziet,
Diens geestesoog kan zich hier laven,
Hoe 't af zal loopen weet ik niet.
Door mijn gebrek aan geestesgaven.
De geestrijkdom is de Jordaan.
Voorloopig naar het hoofd gestegen.
De buurt had immers, welverstaan.
Nooit van een plaaggeest klop gekregen.
Als er aan al die geestigheid
Straks weer een einde is gekomen,
Beteekent dit, dat onze tijd,
Zijn geesteloosheid heeft hernomen
P. GASUS.
ONZE IJSBANEN
EINDENHOUT en BREDERODE zijn
HEDENAVOND GEOPEND.
Inl.: SPORTHUIS HAARLEM, Telef. 12215.
(Adv. Ingez. Med.)
Wordt in slechts 71 gemeenten geheven.
Haarlem zal naar afschaffing
moeten streven.
Meermalen Is in de laatste jaren in den
Haarlemschen gemeenteraad bij de behande
ling van de ge meentebegrooting gepleit voor
afschaffing der zakelijke belasting. Tot he
den evenwel zonder succes. Het is ook niet
aan te nemen dat er voor 1937 door het ge
meentebesfcuur gedacht kan worden aan het
opgeven van deze belasting, daarvoor is de
stand van de gemeentefinanciën immers te
ongunstig. Trouwens het zou sterk betwijfeld
moeten worden of Haarlem aanspraak zou
kunnen maken op ezn extra uitkeering van
het werkloosheidssubsidiefonds ter- dekking
van het tekort van f 399.000 als Haarlem af
zag van de zakelijke belasting, waarvan de
opbrengst voor 1937 op f 90.000 geraamd is.
Toch zal Haarlem in de naaste toekomst
moeten streven naar afschaffing van deze
belasting, te meer nu alles gedaan wordt om
de industrie die door de crisis zeer veel
geleden heeft weer te doen herleven en
getracht wordt nieuwe industrieën naar
Haarlem te trekken. Bovendien bestaan er
immers plannen, aan het Noorder Buiten
Spaarne een haven met industrie-terrein aan
te leggen. Alles wat een belemmering zou
kunnen zijn voor industrieelen, om Haar
lem te kiezen als plaats voor het vestigen
van hun bedrijf, moet dus uit den weg ge
ruimd worden. Daartoe behoort ongetwij
feld ook de Zakelijke Belasting.
Uit de belastingstatistiek van Nederland
over 1936 blijkt, dat van de meer dan dui
zend gemeenten er slechts 71 zijn die een
zakelijke belasting heffen. Uit onze omge
ving behooren daartoe slechts Amsterdam
en de Zaansche gemeenten.
Het woord is aan
Sirius
Menigeen herkennen wij
later niet meer, zoozeer
zijn w ij veranderd.
De gastarieven te Heemstede.
Een voorstel te verwachten om het vastrecht
voor alle verbruikers te verlagen.
De gemeente Heemstede doet als alle an
dere gemeenten die gasfabrieken exploiteeren
moeite om het teruggaan van het gasdebiet
te stuiten Thans is bij de begrooting voor 1937
door B. en W. aan den raad het voorstel ge
daan het vastrecht voor de muntgasverbrui-
kers van 2— tot 0.80 per maand te ver
lagen. De verminderde ontvangst daarvan
wordt geraamd op 13.000, waartegenover
staat, dat verwacht wordt, dat dan vele kleine
verbruikers het gas niet ontrouw zullen wor
den en anderen, die reeds tot verbruik van
petroleum zijn overgegaan, weer naar het gas
zullen terugkeeren.
Wij vernemen intusschei. dat Vrijdagmid
dag. als de begrooting in den Heemsteedschen
raad behandeld zal worden, verzet tegen dit
voorstel van B. en W. is te verwachten. Ge
meend wordt, dat de gemeente de muntgas-
verbruikers te veel voordeelen biedt in ver
gelijking met de andere gasverbruikers.
Enkele jaren geleden heeft de raad reeds
besloten om het muntgas tegen denzelfden
prijs te leveren als het gewone gas. Dat wil
dus zeggen, dat de gebruikers van muntgas
kosteloos een leiding, eenige lampen en twee
comforen krijgen en bovendien geen meter-
huur behoeven te betalen. De gebruikers van
gas over den gewonen meter moeten voor hun
eigen leiding en ornamenten zorgen en beta
len bovendien nog meterhuur.
Indertijd werd voor muntgas 1 cent per M3.
meer gerekend als een vergoeding voor de
kosteloos geleverde leiding, ornamenten en
vrijstelling van meterhuur.
Het wordt nu onjuist geacht in de toe
komst nog verder te gaan in de bevoordeeling
van de gebruikers van muntgas, door het vast
recht te verlagen tot 0.80 per maand, terwijl
de gasgebruikers over den gewonen mpter nog
ƒ2 zouden blijven betalen
Daarom is in den raad een voorstel te ver
wachten om de f 13.000, die B. en W. nu willen
aanwenden voor de verlaging van het vaste
recht voor de muntgasverbruikers, te gebrui
ken om het vaste recht van alle verbruikers
(dus muntgas- en gewoon gas) te verlagen.
Wij teekenen hierbij aan, dat alleen perso
nen die in een huis wonen dat niet meer dan
8 gulden huur per week doet. muntgas kunnen
krijgen. De bewoners der duurdere huizen zijn
dus op gewoon gas aangewezen.
Blijkbaar zijn B. en W. van de overweging
uitgegaan, dat het billijk is om de bewoners
van kleine huizen minder vastrecht te laten
betalen dan de bewoners der groote huizen.
Het gasgebruik der laatsten is in den regel
grooter, zoodat zij nu over hun totaal ver
bruik meer voordeel hebben van het vaste
recht dan de kleinere verbruikers.
De nieuwe brug over de Brouwersvaart tegenover de Hyacintenlaan nadert haar
voltooiing. De brug beteekent een belangrijke verbetering, vooral nu in de om
geving van de zwemschool een geheel nieuwe woonwijk ontstaan Is,
Duitschland en Italië hebben de Britsche re
geering geantwoord. pag. 4
In Frankrijk is gisteren een Russische jour
nalist vermoord; men zoekt verband met
het proces te Moskou. pag. 4
Het water blijft wassen in de Ver. Staten.
pag. 4
Eden, Beek en Greiser zijn tot een accoord
over Dantzigsche kwesties gekomen pag. 4
Pof. Gelissen acht den tijd voor de Oslo-ge
dachte rijp. pag. 3
Gisteren zijn in Brabant op uiterst brutale
wijze een postauto en een vrachtauto ver
dwenen. pag. 3
De Indische conversieleening 1937 is zeer
goed geslaagd. pag. 3
Er heerscht ongerustheid over een Groningsch
motorschip dat al sinds vijf dagen niets
van zich heeft laten hooren. pag. 3
Vorige week is het aantal werkloozen te
Haarlem met 65 toegenomen. pag. 1
Haarlem zal naar afschaffing van de zake
lijke belasting op het bedrijf moeten streven
pag. 1
Een voorstel tot verlaging van het vastrecht
voor gas te Heemstede is te verwachten.
pag. 1
De Commissaris van Politie te Haarlem acht
aanvulling van de algemeene politieveror
dening met bepalingen tegen plakken en
kalken noodzakelijk. pas 6
De Haarlemsche sehoolvereeniging heeft tot
fusie met de Aerdenhoutsche Sehoolver
eeniging besloten. pag.
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: De invloed van de Sport. pag. 1
Speciale correspondentie: De exploitatie '-an
Nederlandscli Nieuw Guinea. 4
Amy Groskamp-ten Have: Een vrouw 'ft
pag. 6
J. B. Schuil over „De Sabijnsche Maagden
roof"- pag. 2
K. de Jong over het Waleson-kwartet, pas. 2
G. J. Kalt: Orgelconcert. pc»w 2
L. v. B.: De 3e testmatch. pas 9
H. D. Vertelling: Het gemis. pag. 6
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag.
