Hel Bebn^tijksie Een blauw oog. 54e Jaargang No. 16442 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 29 Januari 1937 HAARLEM S DAGBLAD Directie: F. W. FEEREBOOM UITGAVE LOUKENï» ÜUSTEK MAATSCHAPPIJ VOOR itDKKKi FEEREBOOM, en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N V Hoofdredacteur. ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25, per maand ƒ1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. 0 65. franco p. post f 0.72k4 Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 v Redactie 10600 Drukkerij: 10132,12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. AüVERTENTlëN 1—t> regels 1.75, elke regel meer I 0.35 Reclames ƒ0.60 per regel Tarieven regelabonnementen op aanvraag Vraag en aanbod 1—4 regels f 0.60. elke regel meer 0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid T 600.-. Overlijden s 600.-, Verlies van Hand, Voet ol Oog 400.-, Duim 7 250.- Wijsvinger 150.-. Elke andere vinger 50.-, Arm-of Beenbreuk 30.-, Idem voor Abonnés op bet Geïllustreerd Zondagsblad: - Levenslange ongeschiktheid f2000.-, Overlijden ƒ600.-, Verlies van Hand, Voet of Oog ƒ400-. Verlies Duim f 75.- Verlies Wijsvinger f 75.- Verlies andere vinger f30.-. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN HAARLEM, 29 Januari. Bommen in den nacht. Onder dezen titel schrijft onze medewerker C. B. in dit nummer over een luchtaanval op een Spaansche stad, die ook het naburige dorpje, waarin zij woont, niet spaarde. C. B. is een jonge Hollandsche, die met haar familie sinds jaren in Spanje woont en die nog kort geleden, vóór de gruwelijke burgeroorlog los barstte, in haar wekelijksche „Spaansche Mi niaturen" het leven van het eenvoudige land volk, opgewekt van aard, weinig eischen stellend en arbeidzaam, in ons blad placht te beschrijven. De tijd der Miniaturen is voorbij. Sinds die serie werd afgesloten heeft C. B. ons alleen kunnen vertellen van den nood, van het lijden van het vriendelijke landvolk. Te midden van deze zwaar getroffen bevolking is het Hollandsche gezin op zijn landgoed blij ven wonen. Lang is het dorpje gespaard; uit dezen jongsten brief blijkt, dat het op den duur toch ook niet heeft kunnen ontkomen aan het moorddadige luchtwapen. De „vlieg- tuigterreur", zooals C. B. het noemt, heeft bommen in den nacht doen regenen en wilde ontzetting gewekt. De lezing van deze onop gesmukte beschrijving zal u weer eens doen gevoelen welk een gruwel de moderne oorlog is, meer dan het woord „terreur" dat zal kunnen bewerken. Immers, deze Fransche term is in ons land gemeengoed voor de poli tieke propagandavan verscheidene richtin gen geworden zoodat iedere colporteur van politieke lectuur, die op straat door zijn tegen standers lastig gevallen wordt, al meent een slachtoffer van „terreur" te zijn. Ach kom! Als het Spaansche landvolk ons land kon zien zou het zich in een paradijs van aard- schen vrede gevoelen. En het zou lachen, met bitterheid lachen, als "het hoorde dat hier het woord terreur gebezigd werd. Het dankt zijn internatio nale bekendheid aan het schrikbewind tij dens de Fransche Revolutie in de 18e eeuw, toen duizenden onder de guillotine sneefden. Het Is daarna, in toenemende mate, van toe passing gebleven op alle oorlog zonder uit zondering en op sommige revoluties, zeker op de Russische. Maar nooit op de toestanden sindsdien in ons land, dat geen schrikbewind heeft gekend en het ook nu niet kent maar in de politiek wel met dikke woorden wordt bewerkt Wie maar niet gelaten en kritiekloos alles aanvaardt moet hij de lezing van C. B.'s be schrijving wel een hevig verzet in zich voelen rijzen tegen de beestachtige, duivelsche, menschonteerende methoden van den moder nen oorlog. Maar velen vinden het niet zoo erg. Die slaan een stukje als dit over en zeg gen dat het met dat luchtwapen nogal mee valt, want Madrid is er na maandenlang beleg nog lang niet 'door vernietigd. Neen omdat beide strijdende partijen maar over een klein aantal vliegtuigen be schikken. De wapenindustrie is namelijk niet geneigd tot hét geven van cadeautjes en le vert alleen voorzoóver zij betaald wordt. En veel geld is er niet. Toch genoeg om, inplaats van dit prachtige land te ontwikkelen, er ver nietiging en verderf over te brengen op de wijze die deze brief uit Spanje beschrijft'. Om een vredig landvolk, dat van de politiek én haar theoretische leerstellingen nooit iets be grepen heeft en er zich niet mee ingelaten, dat niets anders gevraagd heeft dan van een erg sober loontje rustig te mogen leven en ar beiden, verraderlijk en lafhartig midden in den nacht te gaan uitmoorden. Er zijn vele menschen in dezen tijd die na allerlei kunstige redeneeringen zooiets nog meenen te kunnen goedpraten. Hun redevoe ringen zijn drogredenen en zij kunnen ze niet voeren zonder de stem van hun geweten tot zwijgen te brengen. Voor God en voor allen die van goeden wille zijn zijn dit misdaden en niets anders. Of Rooden of Witten het doen, maakt daarbij geen verschil. Het leven is ons niet gegeven om oorlog te voeren, allerminst in dezen vorm: om onder beschutting van den nacht vrouwen en kinde ren te gaan uitmoorden. Iedere ridderlijkheid, iedere moed, ieder „heroïsme" is aan zulke daden vreemd. Zij zijn misdadig en karakter loos, zooals de moderne oorlog in zijn geheel ook is. Zij zijn ten hemel scheiend als een be- leediging van Christus' Woord en ook van de eenvoudigste begrippen van menschelijkheid en loyaliteit. Ik schrijf dit, in andere bewoor dingen, voor de zooveelste maal. Het komt voort uit een diepe overtuiging, die helaas slechts weinigen deelachtig schijnen te zijn. En die toch op den duur zal overwinnen om dat wij geen beesten zijn, maar menschen. R. P. FEESTAVOND RAPIDITAS. De feestavond van Rapiditas '31 heeft plaats op 20 Februari in Hotel-Restaurant „Rozen- daal" te Overveen. De koude en de werkloozen. In het proces te Moskou is tegen alle be klaagden de doodstraf geëischt. pag. 4 Aan de Portugeesche kust zijn in den storm achttien vaartuigjes vergaan. pag. 4 Nieuwe regenval bedreigt de geteisterde ge bieden in de Ver. Staten. pag. 4 Defensiedebatten in de Fransche Kamer. pag. 4 De Tweede Kamer heeft verschillende wijzi gingen in de Grondwet aangebracht, pag. 3 De „Jonge Jacobus" is gezonken, doch de be manning is gered. pag. 3 De sneeuw en de vorst veroorzaken moeilijk heden. pag. 3 Voor het nieuwe gebouw van den Haarlëm- schen Geneeskundigen Dienst is heden de eerste steen gelegd. pag. 1 Dr. K. II. Miskotte te Haarlem staat op het drietal voor benoeming van een kerkelijk hoogleeraai te Groningen. pag. 11 De tuin van Allah met Mariene Dietrich en Charles Boyer. pag. 11 Australië scoort in de 4de testmatch 267 voor 7. pag. 7 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Bommen in den nacht. pag. 1 Speciale G. P. D. berichtgeving: Een nieuwe Oceaanreus. pag. 2 Dr. P. H. Schroder: Jan Pieterszoon Coen. pag. 11 C. B.: Bommen in den nacht. pag. 4 B. Schui1, H"t zevend" p-"hnd. noo g de Jong: Bloemend, Chr. Gem. Koor. pag. 6 C. J. Groothoff: De wedstrijd tegen Duitsch- land. pag. 12 II. D. Vertelling: Te laat. pag. 11 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag. 7. Het nieuwe gebouw van den Geneesk. Dienst. Eerste-steenlegging door den burgemeester. Het woord is aan Disraëli Als ik lust heb een roman te lezen, schrijf ik er een. Looddieven gearresteerd. Hadden nog meer op hun geweten. De burgemeester, de heer C. Maarschalk, verricht de eerste-steenlegging van het nieuwe gebouw van den Gem. Geneeskundigen en Ge zondheidsdienst, aan de Nieuwe Gracht. De vlag wappert heden van het in aanbouw zijnde gebouw van den Gem. Geneeskundigen en Gezondheidsdienst aan de Nieuwe Gracht. Hedenmorgen te half 12 heeft n.l. de burge meester. de heer C. Maarschalk, daar een sym bolische handeling verricht, n.l. het metselen van den eersten steen. Bij deze plechtigheid waren o.m. aanwezig de wethouder van de heer W. van Liemt: de directeur van u. w. Ir. M. H. Maas; de di recteur van den Geneeskundigen Dienst, arts W. B. Smit: de gemeente-secretaris mr. Th. A. Wesstra en eenige leden van den Raad en ambtenaren van Openbare Werken. De plechtigheid had plaats op een gedeelte van het bouwwerk, waar door de goede zorgen van Openbare Werken eenige vuurpotten waren geplaatst ter bestrijding van den snij denden Noord-Ooster, waarvan wij de laatste dagen genieten. Voor tot de eerste steenleg ging over te gaan sprak de burgemeester een kort woord. Spr. herinnerde aan de vroegere tehuizen van den Dienst, eerst in de Jacobijnestraat, daarna op de Papentorenvest, de Botermarkt en tenslotte in een villa in het Kenaupark, die tenslotte ook te klein bleek. Een geheel nieuw gebouw bleek noodzakelijk, maar er verliepen eenige jaren, vóór aan het plan daartoe gevolg kon worden gegeven. Nu De Haarlemsche Bestuurders Bond vraagt extra maatregelen. Door den Haarlemschen Bestuurders Bond is bij het College van Burgemeester en Wet houders van Haarlem aangedrongen, om, in verband met de heerschende felle koude en als gevolg daarvan de grooter wordende nood toestand van de werkloozen. daar de brand stof-toeslag niet voldoende is, wat nog meer tot uiting komt. doordat veelal kleeding, dekking, noch voedsel in voldoende mate aanwezig is. extra maatregelen te treffen om aan den nood van de werkloozen zooveel mo gelijk tegemoet te komen. Gevraagd wordt, zoo mogelijk in overleg met den Minister van Sociale Zaken, maatregelen te treffen, ten einde gedurende deze vorstperiode aan de werkloozen eenige extra verstrekkingen te geven. Door de Haarlemsche politie zijn gearres teerd een 20-jarige fabrieksarbeider, een 19- jarige voeger en een 21-jarige huisknecht, die in Bloemendaal lood hadden gestolen. De twee eerstgenoemden bekenden, zich een paar weken geleden ook schuldig te hebben ge maakt aan inbraak in de BI ik fabriek aan de Spaarnwouderstraat Ze zijn in verzekerde be waring gesteld. De nolitie zet het onderzoek voort. De voorsteven van de „Nieuw-Amsterdam" in aanbouw. Voor uitvoerige bijzonderheden over dezen Oceaan-reus zie men pag. 2.) Ik heb me Zondag een blauw oog gestooten, Tegen een harde open kastdeur oe! En sedertdien lachen mijn huisgenooten, Mij nou laat ik het dan maar noemen toe. En elk, dien ik ontmoet, glimlacht eens even, Uit medelij, of leedvermaak misschien, 'k Moet zeggen, dat ik in mijn heele leven, Nog nooit zoo naar de oogen ben gezien. Er is veel interesse bij mijn vrienden. Vol meegevoel met een verholen lach. Waardoor ik vaak dacht: jullie zelf verdienden, Versch van mijn vuist zoo'n blauwen oogopslag. Zij vragen: wat is jou naar 't hoofd gestegen. Ik antwoord: dat zit mij sinds Zondag hoog, Ik heb te laat een deur in 't oog gekregen En kreeg daardoor te vroeg een deur in 't oog. Een tweede: waarop heb jij 't oog geslagen? Een derde: wat heb jij op 't oog gehad? Een vierde: mag ik naar je oogmerk vragen? Ik antwoord: ach, het oog wil ook wel wat. 't Schijnt oogenschijnlijk in het oog te loopen, 'k Had zooveel ooggetuigen niet verwacht. Die allen grapjes zoo op 't oog verkoopen. Zooalswat is jou onder 't oog gebracht? Daar zit ik nou en moet het maar gedoogen, Ik zie (mijn oog is blauw, maar heusch niet dicht) Er ligt betoovering in blauwe oogen, Zij tooveren een lach op elk gezicht. Ik heb me Zondag een blauw oog gestooten En 'k vraag het in gemoede iedereen, 't Heeft nu genoeg belangstelling genoten, Laat mij nu verder met mijn oog alleen. P. GASUS. Stoomschip „Edmund Hugo Stinnes" in nood. Het Duitsche s.s. „Edmund Hugo Stinnes", groot ong. 2200 ton, bevindt zich in nood op 54 gr. N.B. en 0.25 O.L. (dit is bij de Engelsche kust). Van de Humber is een reddingboot vertrokken om hulp te verleenen. Ernstig ongeluk. Wielrijder door auto aangereden en gedood. Hedenmorgen omstreeks half 7 werd op het voor het groot rij verkeer bestemd gedeelte van den Kruisweg bij den geniedijk nabij Hoofddorp de heer van Loenen. melkcontro- leur te Haarlem, terwijl hij zich per fiets op den grooten weg had begeven, omdat het rij wielpad door de gladheid gevaar opleverde, aangereden door een vrachtauto van de Cy cloop Mij uit Amsterdam. Hij sloeg tegen den grond en werd zoodanig gewond, dat hij bijna op slag dood was. De ontboden geneesheer kon niets anders doen dan den dood consta- teeren. Het slachtoffer laat een weduwe met 2 kin deren achter. Het lijk werd met de gemeentelijke zieken auto naar de algemeene begraafplaats in Hoofddorp overgebracht. De politie stelde een onderzoek in en nam de vrachtauto in beslag. TWEE IN ééN VOOR VERAF EN NABIJ. Een bril van K E I P (Adv. Ingez. Med.) ONZE IJSBANEN EINDENHOUT en BREDERODE zijn HEDENAVOND GEOPEND. SCHITTEREND IJS. mi.: SPORTHUIS HAARLEM, Telef. 12215. (Adv. Ingez. Med.) Voor de jeugdige werkloozen. Ter bevestiging van reeds eerder door ons gegeven voorloopige berichten kunnen wij thans mededeelen. dat het gemeentebestuur van Haarlem zich beijvert de zaken die aan gegeven zijn in de onlangs door den Minister van Sociale Zaken aan de gemeentebesturen gezonden circulaire inzake de jeugdige werk loozen, ter hand te nemen. Althans voor zoover die niet reeds hier ter stede werden toegepast. Allereerst is het de bedoeling binnenkort te beginnen met een registratie van de jeugdige werkloozen. De leiding berust natuurlijk bij den directeur van den Gem. dienst voor de Werk loosheidsbestrijding. De moeilijkheid is evenwel, dat het ge bouw van dezen dienst in de Hoofmanstraat geheel bezet is. Er moet dus voor dit registra- tiewerk een onderdak gezocht worden in de nabijheid van dezen dienst. Dan zal daarin ook meteen gevestigd worden het gemeente lijke bureau voor de Beroepskeuze. Dit werk was door de gemeente tijdelijk stopgezet omdat het ruimiegebrek in het gebouw in de Hoof manstraat daartoe dwong. Nu zal het dus bin nenkort weer ter hand genomen worden. Daar over verheugen wij ons want wij hebben meer malen het nut beschreven van een bevordering der beroepskeuze, ook in dezen crisistijd. Daar bij hebben wij in het licht gesteld, dat het van beteekenis kan zijn de bemoeiingen van het bureau voor bevordering van de beroepskeuze in dezen tijd niet te beperken tot de kinderen en jongelieden die van de scholen komen, maar ook uit te strekken tot de jeugdige werk loozen die de onderwijsjaren al eenigen tijd achter zich hebben liggen. In de circulaire van den 'Minister is o.a. aangedrongen op het openen van werkkam pen en het inrichten van werkplaatsen voor jeugdige werkloozen. Wat het laatste betreft weet men dat Haarlem een centrale werk plaats voor jeugdige werkloozen in de Spaarnwouderstraat heeft die aan alle eischen voldoet. Het valt helaas te betreuren dat daar nog plaatsen onbezet zijn, hoewel door de leiders alles gedaan is om zooveel mogelijk jongelieden te trekken. Indien als nog werklooze jonge mannen in deze werk plaats willen komen leeren en werken, zul len zij met open armen worden ontvangen. Mochten er alsnog zoovelen zich aanmelden, dat de tegenwoordige werkplaats te klein zou worden, dan zal wel getraóht worden om meer plaats te maken. Dan zou er in de lijn van de circulaire van den Minister aanlei ding kunnen zijn om weer jeugdige werkloo zen practiseh te laten werken om de be staande werkplaats uit te breiden of er een tweede bij te bouwen. Natuurlijk zal het gemeentebestuur niet tevreden zijn met het feit. dat alle jeugdige werkloozen geregistreerd worden. Er zal ook getracht worden naast de werkkampen en centrale werkplaats meer voor hen te doen. Zoo mogelijk zullen er ook werkobjecten ge zocht worden. Maar voor een goede zorg voor de jeugdige werkloozen is allereerst een goede grondslag noodig en die kan slechts berusten op de registratie, opdat men eerst dan weet hoeveel jonge menschen werkloos rondloopen en welke bijzondere omstandig heden daarbij gelden. Er zal ook met de regeering overlegd wor den over de verdeeling der kosten die een gevolg zijn van de zorg voor de jeugdige werkloozen. is dit gebouw aan het verrijzen; het is ont- worpen door Openbare Werken en wordt ge- I bouwd met bijstand van het Werkfonds. Moge de Dienst, zoo eindigde de burge meester, nu in veilige haven komen en zijn I belangrijke taak daar met succes blijven ver- volgen en moge het gebouw in aangename sa menwerking worden voltooid, i Daarna metselde de burgemeester den steen, waarin met gulden letteren het feit van de eerste-steenlegging door den burgemeester, op 29 Januari 2937, vermeld staat. Op heeterdaad betrapt. Bij het stelen van metalen. Donderdagavond negen uur werden door een rechercheur en een politie-agent van de hondenbrigade in de Parklaan op heeterdaad betrapt op het stelen van lood en koper in een opslagplaats aldaar een 16-jarige rijwielher steller. een 18-jarige zadelmaker en een 19- jarige kleermaker. Ze waren in het bezit van twee zakken met lood en koper. Twee hunner pleegden den diefstal en de derde stond op den uitkijk, wat hij blijkbaar niet goed gedaan heeft. De jongens werden naar het Politie bureau in de Smedestraat gebracht, waar zij in verzekerde bewaring werden gesteld Felle brand in het centrum der hoofdstad. Vuurzee in den vroegen morgen. AMSTERDAM. 29 Januari. Een zeer zware brand heeft vanmorgen gewoed in perceel Damrak 7. waar een sigarenwinkel van W. Mast is geves tigd. De eerste étage werd bewoond door de weduwe G. de Vries, haar zoon en twee gasten. De tweede en derde verdieping, evenals de zolderverdie ping, is in gebruik van het Victoria- hotel. iHer woont een deel van het hotelpersoneel, in totaal ongeveer twintig personen. Het geheele huis kon tijdig worden ontruimd. De eerste, tweede en derde verdieping, benevens 'de zolderetage zijn geheel uitgebrand.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1