Liefdesbanden. De oude wasscherij van Gehrels te Bloemendaal. Hel BeloMtiiksU 54e Jaargang No. 1646G Verschijnt dagelijlcs, behalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 19 Februari 1937 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. VV. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM. ABONNEMENTEN: per week ƒ0.25. per maand 11.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. f 0.65, franco p. post f 0.72*4 UITGAVE LOURENS COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12 Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132, 12713 Administratie: 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230. Hoofdredacteur: ROBERT l'EEREBOOM. ADVERTENTIcN 1—5 regels i1.75, elke regel meer 1 0.35. Reclames 0.60 per regeL Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid ƒ600.—, overlijden ƒ400.—, verlies van hand, voet of oog ƒ200.—. beide leden duim f 100.—, één lid duim 50.—alle leden wijsvinger r 60.— één of twee leden wijsvinger f 25.—, alle leden anderen vinger 15.—éen of twee leden anderen vinger 5.—, arm- of beenbreuk ƒ30.—. enkelbreuk 15.—polsbreuk 15. Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN BLADZIJDEN HAARLEM, 19 Februari. 600.000 Werkloozen. In een overzicht in het tijdschrift van de Mij. van Nijverheid, betreffende de werkloos heid in ons land komt de directeur van de Werkloosheidsverzekering en Arbeidsbemid deling, ir. R. A. Verwey, tot de conclusie dat in de eerste week van Januari 1937 rond 600.000 personen in Nederland de geheele week werkloos waren. Een aantal hiervan was evenwel in werkverschaffing of bij cultureel werk nuttig bezig. De schrijver constateert dat het thans nog enorme aantal werkloozen wel afnemende is, maar dat, ook wanneer seizoen en conjunctuur gunstig zullen zijn, hij niet voorzien kan dat het normale bedrijfsleven het aantal zóó zal doen afnemen, dat er niet een zeer groot aantal werkloozen zal overblij ven. Hier hooren wij dus de sinds vele jaren bekende theorie van de blijvende werkloos heid opnieuw verkondigen. Dat die, ook als de schrijver gelijk mocht krijgen, zich overigens in zeer verschillende en wisselende mate zal doen gelden in de verschillende bedrijfstak ken wordt wel bewezen door de percentages die hij opgeeft omtrent de werkloosheid in de eerste week van Januari 1937. Toen waren in de bouwvakken werkloos: 54.7 de geheele week en 2% een gedeelte van de week, in de metaalnijverheid 32.6 */o geheel en 1.4 gedeeltelijk, in de textielnij verheid 23.2 geheel en 6.6 'gedeeltelijk, in de grafische bedrijven 17.7 geheel en 1.8 gedeeltelijk, in de tabaksnijverheid 25 */o ge heel en 10.6 gedeeltelijk, van de landarbei ders 49.1 geheel en 10 gedeeltelijk, van mijnwerkers 7.7 geheel en 0.3 gedeelte lijk, van handels- en kantoorpersoneel 11.2 */o geheel. De toekomst van de academisch afgestu deerden ziet ir. Verwey al evenmin rooskleu rig in als het veelbesproken rapport-Limburg dat een jaar geleden deed. Hij herinnert er aan, dat er in 1934-1935 27.300 academici wa ren van wie 23.410 eenig beroep uitoefenden. Vermoed werd voor de eerstvolgende vijf ja ren een ontwikkeling van zulken aard, dat het aanbod van afgestudeerden bijna twee maal zoo groot zou zijn als de vraag naar hun arbeid. Natuurlijk zijn statistische gegevens zooals de bovenstaande, zeer belangwekkend en het is goed, ook in een tijd van beginnende ople ving als de huidige, eraan herinnerd te wor den dat de achterstand zóó groot is en het tempo van het herstel nog maar zóó traag, dat men geen overdreven verwachtingen moet koesteren. Stijgingen van beurskoersen geven daar soms merkwaardige symptomen van, maar in den laatsten tijd althans zijn er vol doende „corrigeerende invloeden" aanwezig om een opschroeverij als in de dagen van de hoogconjunctuur tegen te gaan. Anderzijds heeft het zijn nut er de aandacht op te vestigen, dat niemand over gegevens beschikt, die hem veroorloven eenige betrouw bare toekomst-voorspelling omtrent het ver dere verloop van werkloosheid en opleving te maken. Ook de directeur van Werkloosheids verzekering en Arbeidsbemiddeling kan dat niet. Hij maakt dan ook eenige reserves bij zijn pessimistische uitingen omtrent blijvende werkloosheid en omtrent de vooruitzichten der afgestudeerden. Ik zou die willen ver sterken met de opmerking,, dat deze toe komstbeschouwingen volkomen naast- de statistische gegevens staan en het karakter dragen van persoonlijke veronderstellingen. Zulke inzichten worden zeer beïnvloed door het karakter van dengeen die ze ten beste geeft. ..Pessimisme? Optimisme? Een zaak van temperament en niet van redeneering. Men heeft de philosophie van zijn maag'", heeft Rémy Montalée in zijn irPensées" ge zegd. Een Nederlandsche opleving is in hooge mate afhankelijk van internationale gebeurtenis sen: niet alleen van toenadering op politiek en economisch gebied maar ook van de op leving in de andere landen, die onze afnemers zijn en welker welvaart dus onze welvaart be- teekent. Dit kan niet genoeg herhaald wor den. Wie zich verkneutert omdat het Frank rijk, of Duitschland, of Engeland of welk ander land ook materiëel slecht gaat ver kneutert zich meteen in een strop voor Ne derland. Is het moeilijk den toestand in ons land te overzien; de warwinkel van het internationale geheel is nog veel ingewikkelder. Profetieën hebben daarom wel heel weinig waarde. Op dit moment doet Nederland zijn uiterste best om zijn buitenlandsche handelsrelaties te ver sterken. Op velerlei terrein verricht de regee- aing daarvoor zeer verdienstelijk werk. In af wachting, erkennende dat de toestand thans nog slecht is maar niettemin verbetering toont, moet men vooral den moed erin houden. Er is grond voor! R. P. (In Amerika heeft een jonge man zichzelf met een ketting aan een radiator in de gang van de „flat" van zijn beminde geketend en hij is niet eerder geweken, voordat hij dagen later haar ja-woord had gekregen.) Wat moeten wij mannen daar nu wel van zeggen, Een man, die zichzelf aan een ketting ging leggen, En zwoer, dat hij zich niet weer losmaken zou, Voordat zijn geliefde hem aannemen wou. Men telegrafeerde het naar alle kanten, Er kwamen verslaggevers van de couranten, 't Geval werd van Noordpool tot Zuidpool genoemd. Hij werd als geketende minnaar beroemd. Natuurlijk legt Amor geregeld aan banden, Of. wilt u, aan kettingen in alle landen. Maar hij heeft nog nooit, voorzoover ik het weet. Een man aan centrale verwarming gesmeed. De vrouw in 't geval vond, dat dit niet kon duren, Zij nam het besluit, dat zij 't zou avonturen. Een man die bereid bleek om dit te doorstaan. Leek ook wel bereid, aan haar leiband te gaan. 'k Weet niet of hun liefde nu verder zal groeien, En of, naast zichzelf, hij zijn vrouw ook kan boeien. En 't is ook de vraag, of na eenigen tijd. Hij zich nu gebonden voelt, dan wel bevrijd, 'k Herhaal maar, wat moeten wij mannen nu zeggen, Van hem, die zich zoo aan den ketting ging leggen, Maar 't was misschien beter, als 'k verder maar zweeg Van d' ezel, die aldus 't ia-woord verkreeg. P. GASUS. Een bril van KEIP is nooit een plaag maar steeds een onmisbare vriend. Gr. Houtslraat naast Luxor (Adv. Ingez. Med.) F aillissementen. Aantal in 1936 minder dan in 1935. Faillissementen zijn in het algemeen een waardemeter voor den economischen toestand. Daarom is het feit van beteekenis dat het aantal uitgesproken faillissementen in Ne- dti'land in 1936 minder is dan in 1935. In 1935 werden in Nederland 4628 faillissementen uitgesproken, tegen 4405 in 1936. Een daling dus van 223 of ongeveer 5 pet. Bijna 10 pet. van de faillissementen had den betrekking op de bouwbedrijven, name lijk 420. Het grootste aantal behoort natuurlijk tot de groep warenhandel. Bij raadpleging der cijfers, gesplitst naar bedrijven en beroepen valt te constateeren, dat de aantallen van 1935 en 1936 voor som mige rubrieken vrij belangrijk verschillen. Opvallend isc de daling van het cijfer dei- rubriek warenhandel 1935: 1522. 1936: 2180 Vetrder verminderde het aantal faillisse menten belangrijk ten aanzien van bouwbe drijven (1935: 463. 1936: 420' en landbouw bedrijven (resp. 269 %n 216). Een stijging Interieur van de wasscherij met kuipen en oud raderwerk. In de vergadering van den Bloemendaal- schen Gemeenteraad op Donderdagmiddag bracht de heer Enschedé het oude gebouw der wasscherij -van Gehrels (op de „terreinen van Gehrels") achter het Raadhuis „De Nachte gaal" ter sprake. Spreker zou het ten zeerste betreuren, wanneer die oude wasscherij, een unicum in ons land, bij de bebouwing van bepaalde terreinen, zou moeten verdwijnen. Het is den heer Enschedé bekend, dat de heer Van Heek en anderen in Twente zich voor het gebouw interesseeren en voor kosten, noodig voor het behoud van de wasscherij, dadelijk 1000 beschikbaar willen stellen en nog wel f 4000 bijeen kunnen brengen. Spr. gaf in overweging, wanneer het gebouw niet op de zelfde plek bewoond kan blijven, het te ver rollen naar een geschiktere plaats, of een ge projecteerde weg, die het behoud van de was scherij onmogelijk zou maken, te verleggen. Wethouder Prinsenberg deelde mede, dat B. en W. overtuigd van de historische waarde van het gebouw, zich ten einde het te kunnen behouden, tot het Openlucht Museum te Arn hem hebben gewend. De leiding van dit museum had er ooren naar, de wasscherij te doen hei-bouwen in den oor- spronKelijken vorm. B. en W. zullen een nader onderzoek in stellen. gaven o.a. de volgende rubrieken: bewerking van metalen, stoomwerktuigen enz.. (1935: 149. 1936: 185), industrie van papier, papier waren enz. (resp. 0 en 5». bereiding van voe- dings- en genotmiddelen (resp. 248 en 273», verkeerswezen (resp. 366 en 398) en verzeke ringswezen resp. 15 en 23». Voor de rubriek .overtollige faillissementen" steeg het cijfer van 1235 tot 1261; in deze cijfers zijn be- jrepen de faillissementen, ten aanzien van welke nog geen opgave omtrent bedrijf of be roep werd gedaan. Ook de statistiek over het arrondissement Haarlem toont een gunstig verloop. In het arrondissement Haarlem werden in 1936 296 faillissementen uitgesproken tegen 344 in 1935. De vermindering voor Haarlem beloopt dus bijna 14 pet. „Mariënbosch" in Aerdenhout. Er zal een uitbreidingsplan voor gemaakt worden. De gemeenteraad van Bloemendaal ver klaarde zich in zijn zitting van Donderdag middag vóór het denkbeeld van B. en W. (tegen de meening van de Gewestelijke Commissie voor Uitbreidingsplannen', dat op Mariënbosch bebouwing kan worden toege laten. Er zal dus nu een uitbreidingsplan worden ontworpen. Luchtgevechten boven het Madrileensche front. Verscheidene toestellen neer gestort. Nationalisten oefenen druk op het Aragoneesche front. De wasscherij Wed. J. C. Gehrels te Overveen. Vooraan: de wasscherij (die zeer oud is: in den Raad werd het jaartal 1584 genoemd'; daarachter de wagenschuur van 1791 en daarachter de droog- en strijkinrichting. dateerend uit 1816. (Ter voorkoming van misverstand zij gemeld, dat het bedrijf nog in volle werking is.) MADRID 19 Februari 'Ha.vas A. N. P.i Gistermiddag om drie uur zijn de opstandelin gen overgegaan tot een tegenaanval op de stel lingen, die de regeering strcepen hadden we ten in te nemen boven Maranosa. Versterkin gen. die geraamd worden op 10.000 man af komstig uit Sevilla en Badajoz het zouden hoofdzakelijk Duitschers zijn stelden hen tot dezen tegenaanval in staat. De aanval duurde drie uur. maar dank zij het werk der ..dinamiteros' uit de regeerings- gelederen slaagden de loyalen er in den aan val te stuiten. Een en twintig driemotorige toestellen vlogen tijdens den strijd boven het slagveld, waar zij de stellingen der regeering,s- troepen bestookten. Eskaders luchtstrüdkrach ten der regeering leverden slag in de lucht. Zeven toestellen der opstandelingen en vier der regeeringstroepen stortten tijdens deze ge vechten neer. Voor Morata de Tajuna wordt de strijd, waartoe de regeer ingstroepen het initiatief hadden genomen, voortgezet Naar vernomen wordt zou genei-aal Asension. onderstaatssecretaris van oorlog, zijn ontslag hebben genomen. Hij zou bij de reserve worden ingedeeld. Volgens een officieele opgave zijn bij het laatste, nachtelijke bombarde ment van Madrid 14 personen gedood en 53 gewond. SALAMANCA. 19 Februari (Havas. A.N.P.) Het recht.sche hoofdkwartier heeft een com- muniqé gepubliceerd, waarin wordt medege deeld, dat de bedrijvigheid aan alle fronten zeer beperkt is geweest, De luchtstrijdkrach ten daarentegen waren zeer actief. Aan het front van Aragon hebben de rechtschen op het vliegveld van Tardiente drie vliegtuigen in brand geschoten en twee andere beschadigd. Tijdens het eerste luchtgevecht boven Madrid werden acht regee rings t oes telle n door de rechtse he jacht- en bombardementsvliegtui gen neergeschoten. Tijdens het tweede lucht gevecht, des middags, werden nog twee regee- riingstoestellen vernield. Operaties aan het front van Aragon, BARCELONA, 19 Februari (Havas, A.N.P.) Een door den verdedigingsraad van Barcelona gepubliceerd communfqué meldt, dat de recht schen een krachtigen druk hebben uitgeoe fend op de verschillende fronten in Aragon. De aanval zou vooral krachtig zijn geweest in den sector van Montalban. In het zuidelijk ge bied werden de opstandelingen krachtig terug geslagen, waarbij zij groote verliezsn leder- In het uiterste zuiden hebben de rechtschen met vliegtuigen, strijdwagens en troepen van het vreemdelingenlegioen een aanval onder nomen. de regeeringstroepon slaagden er ech ter in hun opmarsch to; staan te brengen en wisten zelfs hun eigen stellingen in deze streek te versterken. 1 Het woord is aan Schiller: Wie al te lang over iets na denkt zal weinig tot sta?id brengen. De Werkloozensteun. Om een toeslag gevraagd- Het bestuur van de afdeeling Haarlem van de Onafhankelijke Bedrijfs Federatie van Werkers m de Metaalindustrie, hebben aan den Raad van Haarlem het verzoek ge richt den werkloozen een toeslag op den steun te geven. Reden van het verzoek is: .,dat de toestand van de werkloozen met den dag ondragelijker wordt: dat na de doorvoering der devaluatie de directe levensbenoodigdheden aanzienlijk in prijs zijn gestegen; dat. om slechts een enkel voorbeeld te noemen, het brood met 25 pet., het vet met 12'/2 pet. en de petroleum met 15 pet. is ge stegen; dat verder bijna alle overige gebruiksar tikelen in prijs omhoog gaan; dat de steunnorm vastgesteld is op de uiterste minimum grens; dat de werkloozen deze prijsverhooging der producten niet kunnen dragen". Gevraagd wordt aan den Raad te willen besluiten een toeslag op den steun te geven, waarmede het nadeel van deze prijsverhoo- gingen voor de werkloozen wordt opgehe ven Tot zoover dit adres. Wij teekenen hierbij aan. dat de Raad geen bevoegdheid heeft om den werkloozen steun te verhoogen. Voor dien steun zijn door de Regeering normen vastgesteld waar aan de gemeente zich moet houden, anders verspeelt de gemeente den rijkssteun. Wat de mededeeling betreft dat de .brood prijs na de devaluatie met 25 pet. gestegen zou zijn, moet een vergissing in het spel zijn. Wij hebben daarnaar een onderzoek inge steld waarbij ons medegedeeld werd. dat le Haarlem de broodprijs van 8Vz op 9 12 cent per 4 ons gebracht is. Dit is dus geen ver hooging van 25 pet., maar ongeveer 12 pet. Die verhooging houdt verband met dc stij ging van de meeiprijzen. Een jaar geleden betaalden de bakkers f 12.25 per 100 K.G. en en thans f 16.25. Vandaag hebt u geen aanlei ding gehad een „Groentje" in Haarlem's Dagblad te plaatsen. Misschien morgen wel en an ders overmorgen of nog wat later. Maar verzuim het dan niet, want het is in uw eigen voor deel. In 1936 werden er 45303 ge plaatst. Het Engelsehe Lagerhuis keurde de defensie- leeuing goed. pag 4 Er zou een compromis-voorstel te wachten zijn inzake de internationale controle op de Spaansche kusten. pag. 4 De algemecne beschouwingen over de rijks- begrooting zijn in de Ferste Kamer begon nen: nir, van Lanschot zegt, dat de R. K. niet met de Soc. Dem. kunnen samenwer ken. pag. 3 Dr. A. Loudon zal tot gezant te Bern wor den benoemd. pa<*. 3 Een bijslag op den werkloozensteun gevraagd pag. 1 Niet alleen in Haarlem maar in heel Neder land is het aantal faillissementen in 1936, vergeleken bij 1935, gedaald. pag. 1 De raad van Bloemendaal wil, dat voor „Ma riënbosch" in Aerdenhout een uitbreidings plan zal worden gemaakt. pag. 9 Dr. ir. M. D. Dijt heeft de beteekenis van het plan-Deterding uiteengezet. pag 7 ARTIKELENENZ. R. P.: 600.000 werkloozen. pag. 1 J'11', dr. B. de Jong van Beek en Donk Trie Volkcnbondsconferentic van Bandoeng. pag. 4 C'. B.Achter het oorlogsfront. pag. 15 Van onzen Londenschen correspondent:"Het Engelsehe kroningsfeest als handelsobject XV.: De beslissende lassoworp. pag. 6 K. de Jong: Haarlemsoh Kamerorkest. J. B. Schuil: Leontientje. pag Een en ander over 't Tevlinger-bosch pae. 6 H. D. Vertelling: Het album. pa^ 6 Damrubriek. pa°° 11 Voor dc Jeugd. pag. 13 en 14 De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge nomen op pag. 8.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1