Het pleit is beslecht
RANGLIJSTJES.
Endenburg Zn.
„Molière"
Sonna
WOË NS D"AG 3 H AART '1937
H A A R E E M'S D A G B E A D
9
Cricket in Australië
Er zijn vele, zeer vele landen in deze we
reld van ons waar vrijwel of in het geheel
geen cricket wordt gespeeld. Zoo vele. dat
eigenlijk het aantal landen waar het wel
beoefend wordt, in de groote massa maar ge
ring is. Maar daar waar deze koning der
sporten" volgens oud Engelsch begrip, een
zekere imate van populariteit heeft verwor
ven, daar is de laatste maanden door de en
thousiasten met waren hartstocht het ver
loop van de testmatch in Australië tot in de
kleinste bijzonderheden gevolgd. Ook in ons
land, zij het natuurlijk door een veel klei
nere igroep, ook verhoudingsgewijze, dan in
Engeland.
En nu is het afgeloopen, min of meer als
een nachtkaars uitgegaan eigenlijk. Alle ele
menten voor een heroïsohen eindstrijd te
Melbourne waren aanwezig. Beide partijen
hadden twee matches gewonnen, de laatste
moest de beslissing brengen. Zij heeft die
ook .gebracht, maar dat met een snelle
grondigheid, die groote teleurstelling heeft
verwekt. Engeland is met innings verslagen
door Australië, dat zijn tot nu toe geldende
topscore van 600 nog met 4 runs wist te
overtreffen in een prachtige eerste innings.
En het katterige is. dat het antwoord op de
vraag of de Australiërs nu ook inderdaad
zooveel meer waard zijn dan de Engelschen,
ontkennend moet luiden. Als er dan naar
oorzaken gezocht moet worden, dan belan
den wij al spoedig bij de onberekenbare na
tuur, die ook in Australië abnormale hitte
pleegt te compenseeren met even plotselinge
als heftig natte donderbuien en dan is het
maar de kwestie wie aan bat is. Nog sterker
echter is de invloed van den toss. In de eerste
vier wedstrijden hadden beide partijen twee
maal goed geraden, dus dat kwam mooi uit.
En telkens was de winnaar van den opgooi
ook zegevierend uit den strijd gekomen. Het
was nu maar de vraag, of Bradman dan
wel Allen de vijfde maal de gelukkige zou
zijn. Een zuiver gokje, het zuiverste gokje dat
de goklustige mensch kent.
Het werd Bradman. En daarmede was het
lot van Engeland eigenlijk practisch beze
geld. Natuurlijk was er nog kranig batten
van de Australiërs noodig, maar zelfs als
het weer de gastheeren heelemaal niet met
stortbuien had geholpen, zou na die droge
Australische innings de Engelsche kans
slecht hebben gestaan. Dat draaiende muntje
heeft Australië wel weer geducht geholpen.
Er zal nog zeer veel worden nagekaart in
woord .en geschrift over dezen wedstrijd. En
niet het minst over het stomme geluk van
den toss. Maar waf is er aan te doen? Weet
u er een oplossing voor, dan willen wij graag
leeren. Wij hebben al het idee hooren oppe
ren. dat vóór den wedstrijd een speler van
elke partij aangewezen zou worden om een
bal weg te slaan of weg te gooien en dat de
partij van den man, die den grootsten af
stand zou hebben behaald, zou mogen kie
zen tusschen batten en het veld. Is dat een
oplossing?
Het- zou waarschijnlijk aan beide zijden
leiden tot opstelling van een elfden man, die
krankzinnig ver zou kunnen slaan of gooien,
zonder verder iets van cricket te kennen.
Neen,zoo eenvoudig Is het niet. Maar on
bevredigend is die opgooi wel. wanneer de
beslissing in den laatsten wedstrijd moet
vallen.
Enfin, het is gebeurd. Australië heeft de
„Ashés" niet behoeven af te staan ditmaal
en almetal kan men onmogelijk zeggen dat
dit uiteindelijk resultaat van de testwed
strijden onverdiend is Waarop het toch
eigenlijk tenslotte maar aankomt.
Stadion Amsterdam 25 jaar.
Onder de auspiciën van het „Initiatief
comité" Amsterdam" heeft zich uit de bur
gerij der hoofdstad'^"een werk-comité ge
vormd, ten einde bij het a.s. zilveren jubi
leum van de „N. V. Mij. tot Expl. van het
Nederlandsch Sportpark" te Amsterdam,
dat in Juni e.k: zal worden herdacht, een
passend huldeblijk aan te bieden.
Daartoe zal een beroep worden gedaan op
allen, die in Amsterdam en daar buiten
sympathie gevoelen voor het Stadion.'
Het' werkcomité is aldus samengesteld:
Bernard van Vlijmen, voorzitter; A. J. G.
Strengholt, vice-voorzitter; mr. dr. E. W.
Catz, Keizersgracht 578, Amsterdam-C.,
secretaris; W. C. Posthumus Meijes, pen
ningmeester en Ch. H. Geudeker.
SCHAKEN.
HAARLEM III WINT VAN HEEMSTEDE Hl.
Maandagavond werd bovengenoemde wed
strijd gespeeld, met als resultaat een 5 Vz4V2
overwinning voor Haarlem IH.
De volledige uitslag luidt als volgt;
P. H. v. d. Broekv. d. Velde 10
H. D. WesselKlein VzVz
P. A. v. DrielS. IJntema 10
S. C. TimmermansSepp 01
G. OuwerkerkKouw VzVz
D H. KeizerH. Bromberg 01
D. A. J. Spek—W. II. Kluen Vz—Vz
P. van RosmalenDooijes 01
N. Ouwerkerk—N.N. 1—0
A. v. d. KloetPaauw 10
5Vz-4Vz
De jongste deelnemer aan dezen wedstrijd,
de 14-jarige Nan Ouwerkerk, wist in een ge
weigerd dame-gambiet door een looperoffer
Zijn partner handig mat te zetten.
Het aardige partijtje verliep als volgt:
Geweigerd dame-gambiet.
N. Ouwerkerk
N.N.
1.
d4
d5
2.
c4
Pf6
3.
Pf3,
e6
4.
Pc3
Le7
5.
Lf4
O—O
6.
e3
b6
7.
Db3
Lb7
8.
Tacl
Pd7
9.
Le2
c5
10.
O—O
d5
11.
Pd4
d5xc4
12.
Lxc4
LxPf3
13.
g2xf3
Ph5
14.
Lg3
Pxg3
15.
h2xg3
Tb8
16.
Ld3
Dc7
17.
d5
Pe5
18.
d5xe6
Pxf3-r
19.
Kg2
Pd2.
20.
e6xf7
Txf7
21.
Lxh7
Kxh7!
22.
DxTf7
PxTfl
23.
TxPfl
Tf8
24.
Till t
VOETBAL.
NEDERLAND—BELGIë.
2 Mei te Rotterdam.
In de „Sportkr." vinden we over bovenge-
noemden wedstrijd, die op 2 Mei in het
Feijenoord-stadion te Rotterdam gespeeld
wordt. o.a. de volgende mededeelingen:
De Regelingscommissie heeft ten opzichte
van den kaartverkoop de navolgende rege
ling getroffen: Aanvragen om plaatsbewijzen
moeten uiterlijk 25 Maart 1937 in het bezit
van het Bonösbureau zijn.
Bij den K.N.V.B. aangesloten vereen|gin-
gen kunnen, op grondslag van haar aantal
werkende leden op 1 September 1936, 2 plaat
sen per lid bestellen.
In verband met het beschikbare aantal
plaatsen kan evenwel niet gezegd worden,
dat het bestelde aantal, evenmin als de ge-
wenschte rang, geleverd kan worden.
Van een mogelijk overschot aan plaats-
kaarten kunnen de bij de Erkende Bonden
aangesloten vereenigingen plaatsbewijzen
verkrijgen. Hiervoor geldt eveneens de
grondslag van 2 plaatskaarten per werkend
lid. doch de Regelingscommissie behoudt zich
het recht voor, de toewijzing voor deze ver
eenigingen te beperken tot ten hoogste 11
plaatsbewijzen voor elk elftal, waarmede zij
aan de competities van den Erkenden Bond
deelnemen.
Aanvragen uitsluitend te richten aan:
Kon. Nederlandsche Voetbalbond, v. d. Spie
gelstraat 21, Den Haag. op daarvoor be
stemde formulieren, welke aan de Vereeni
gingen en Bonden worden toegezonden.
Aanvragen van vereenigingen en bonden,
welke later dan 25 Maart 1937 ontvangen
worden en welke niet vergezeld gaan van de
voor de aangevraagde toegangsbewijzen be-
noodigde gelden, vermeerderd met f 0.30 voor
kosten van aangeteekende toezending, zullen
ter zijde worden gelegd.
Aan officials en particulieren wordt ver
zocht geen geld in te zenden bij hun aan
vraag, doch eerst een toewijzing af te wach
ten.
De prijzen, met inbegrip der Stedelijke Be
lasting (20 pet.), zijn als volgt vastgesteld:
A Eeretribune (beneden) a f 5.B Eere
tribune (boven) a f 4.C Maas-tribune
(beneden) a f 4; D Maas-tribune (boven;
onoverd.) a f 3; E Open zijvakken (beneden)
a f 3.F Open zijvakken (boven) a f 2.
G Staanplaatsen a f 1.en H Jongensplaat
sen a f 0.50.
Zoo spoedig mogelijk wordt na 25 Maart
1937 medegedeeld, welk aantal plaatsen en
op welke rangen toegewezen kan worden.
afdelling i
Derde klasse A:
gesp.gew.gel.verl.pnt. v.-t. gem.
Zaandijk
18
13
3
2
29
49—30 1.61
Kinheim
18
11
3
4
25
45—24 1.39
Beverwijk
17
8
4
5
20
37—22 1.18
Succes
16
b
7
4
17
29—29 1.06
Hollandia
16
7
1
8
15
33—28 0.94
Helder
16
6
3
7
15
48—45 0.94
Al km. Boys
18
7
3
8
17
37—32 0.94
Assendelft
16
5
2
9
12
2449 0.75
Purmersteijn
17
5
1
11
11
29—43 0.65
Alkmaar
18
2
5
11
9
18—49 0.50
'Derde klasse B
D. W. V.
18
13
2
3
28
65—18 1.56
Schinkelh.
17
11
2
4
24
41—29 1.41
T. O. G.
18
12
1
5
25
35—21 1.39
De Meteoor
18
9
2
7
20
54—42 1.11
D. E. C.
17
6
5
6
17
30—36 1.—
W. M. S.
17
7
1
9
15
29—42 0.88
D. J. K.
16
6
1
9
13
28—51 0.81
Zeemeeuwen
18
5
3
10
13
35—45 0.72
J. H. K.
17
3
5
9
11
39—48 0.65
Halfweg
18
4
0
10
8
26—50 0.44
Derde
klasse C
Volewijckers
17
14
2
1
30
64—22 1.76
Watergr.meer
14
6
3
5
15
42—33
1.07
Zandvoort
17
7
4
6
18
34—30
1.06
T. I. W.
15
6
3
6
15
33—36
1.—
Ahrend's V. C.
16
5
5
6
15
36—40
0.94
Rapiditas
15
6
2
7
14
29—32
0.93
V. V. A.
15
6
1
8
13
30—38
0.87
Oosterpark
12
3
4
5
10
19—32
0.83
Allen Weerb,
15
4
3
8
11
22—26
0.73
S. D. Z.
14
4
2
8
10
22—33
0.71
Vierde
klasse D:
S. D. W.
14
11
2
1
24
60—30
1.71
Swift
15
11
0
4
22
41—21
1.47
Ripperda
16
10
2
4
22
64—36
1.38
Spaarnevog.
16
7
3
6
17
37—28
1.06
T. H. B.
15
6
1
8
13
45—59
0.87
Avanti
15
6
0
9
12
26—40
0.80
D. I. O.
16
5
1
10
11
29—49
0.69
E. H. S.
16
5
0
11
10
36—32
0.63
A. V. O. G.
15
3
1
11
7
23—47
0.47
Reserve eerste klasse:
Ajax 2
17
13
3
1
29
63—19
1.70
Stormvog. 2
18
10
4
4
24
49—30
1.33
Spartaan 2
17
8
2
7
18
37—31
1.06
R. C. H. 2
17
8
1
8
17
31—40
1.—
Hilversum 2
17
8
1
8
17
25—36
1.—
Blauw Wit 2
17
7
2
8
16
35—30
0.94
Z. F. C. 2
15
6
2
7
14
28—28
0.93
Haarlem 2
18
7
1
10
15
28—32
0.83
E. D. O. 2
16
4
3
9
11
14—32
0.69
Zeeburgia 2
16
2
3
11
'7
19—36
0.44
Reserve
tweede
klasse
A:
Ajax 3
15
9
4
2
22
45—20
1.47
A. F. C. 2
16
10
2
4
22
47—37
1.38
W. F. C. 2
15
8
2
5
18
33—32
1.20
D. W. V. 2
15
7
3
5
17
41—25
1.13
H. R. C. 2
15
7
1
7
15
44—39
1.—
Blauw Wit 3
16
5
5
6
15
30—33
0.94
K. F. C. 2
15
4
3
8
11
29—42
0.73
H. F. C. 2
16
5
1
10
11
45—63
0.69
Alcm.Victrix 2 16
3
3
10
9
36—59
0.56
Reserve tweede klasse B:
Ivennemers 2 17 13 2 2 28 51—20 1.G5
V. S. V. 2
.17
11
3
3
25
56—33
1.47
D. W. S. 2
16
10
3
3
23
74—24
1.44
Spartaan 3
17
10
2
5
22
40—30
1.29
O. S. V. 2
17
10
2
5
22
38—59
1.29
Volewijckers 2
18
8
2
8
18
43—36
1.—
Z. V. V. 2
18
5
3
10
13
32—47
0.72
W. M. S. 2
18
4
1
13
9
27—58
0.50
T. O. G. 2
15
2
2
11
6
12—31
0.40
Zeeburgia 3
17
1
2
14
4
29—79
0.24
Derde
klasse A
Gouda
15
10
3
2
23
52—23
1.53
Scheveningen
15
8
4
3
20
38—23
1.33
Lugdunum
14
7
2
5
16
46—32
1.14
Hillinen
16
6
5
5
17
42—36
1.06
Postduiven
14
5
3
6
13
34—30 0.93
A. S. C.
16
5
4
7
14
31—42 0.88
Schoten
15
4
4
7
12
25—36
0.80
Hillegom
16
3
5
8
11
25—40
0.69
Delft
14
2
2
10
6
21—46
(T.43
OPTICIENS
Rijksstraatweg 6f Haarlem
(Adv. Ingez. Med.)
NederlandZwitserland.
Bakhuys speelt zeer waarschijnlijk niet.
Wij vernemen uit Den Haag dat Bak
huys a.s. Zaterdag nog eens door Prof. Snap
per onderzocht zal worden, alvorens over zijn
al of niet meespelen te beslissen. Het is in-
tusschen zoo goed als zeker, dat hij niet
uitkomt.
Lichtwedstrijd aan den
Schoterweg.
Haarlem—
i Quick.
Wij hebben reeds medegedeeld dat a.s Za
terdagavond kwart over acht op het terrein
aan den Schoterweg een lichtwedstrijd ge
speeld zal worden tusschen Haarlem en Be
Quick, dat op zulk een fraaie wijze het
kampioenschap heeft behaald, namelijk met
de volgende cijfers: gesp. 18, gew. 16, gelijk 2.
verloren 0, punten 34, vóór 75, tegen 24.
gem. 1.89.
De samenstelling van de elftallen is als
volgt:
Be Quick:
Wachters Jr.,
Ten Wolde. Tekelenburg,
Hogenbirk, Wachters Sr.. Hazeweyer Sr.,
Blijham Sr., Hazeweyer Jr.. Blijham Jr.
Wilkens, Jensema.
Haarlem:
Hurkmans, Polanen, Effern, Van der Hulst,
De Winter,
Van Gooi. Kammeijer, De la Mar,
Huysmans, Van Vreede,
Vijgeboom.
LEDENVERGADERING HAARL. DA3ICLLB.
Maandagavond had in „Het Hof van Hol
land" de algemeene ledenvergadering der
Haarlemsche Damclub plaats.
Onder de ingekomen stukken was een brief
van de Damclub „Zaandam", behelzende het
voorstel om tusschen de vereenigingen „Ge
zellig Samenzijn" (Amsterdam), Haarlem-
lemsche Damclub en Damclub „Zaandam"
(welke dit jaar alle dertig jaar bestaan) een
jubileumcompetitie te verspelen om een door
deze drie vereenigingen gezamenlijk be
schikbaar te stellen beker. De bedoeling is
dat alleen de hoofdklasse-teams dezer ver
eenigingen hieraan zullen deelnemen. De
eerste ontmoeting wordt voorgesteld op 23
Maart a.s. te Zaandam en wel Damclub
„Zaandam" tegen de Haarlemsche Damclub.
Met algemeene instemming werd besloten
medewerking aan deze jubileumcompetitie
te verleenen.
Voorts was ingekomen een brief van de
Damclub „Oosterkwartier" (Haarlem) waar
in de Haarlemsche Damclub werd uitgenoo-
digd deel te nemen aan de door deze vereeni-
ging te organiseeren kwartetwedstrijden om
den „De Graaf's wisselbeker".
Besloten werd deze uitnoodiging aan te
nemen. De Haarlemsche Damclub zal met
haar vier sterkste spelers uitkomen tegen het
kwartet der Damvereeniging „D.O S." (Haar
lem). Verdere deelnemende vereenigingen
zijn voorts nog Damclub „Haarlem"; Dam
club „Het Noorden" en Damclub „Ooster
kwartier", alle te Haarlem.
Hierna kwam aan de orde de bespreking
van het clublokaal.
Besloten werd het clublokaal definitief in
„Het Hof van Holland" te vestigen.
Voorstellen voor de a.s. jaarvergadering
van den Nederl. Dambond konden niet meer
worden ingediend, aangezien de termijn van
inzending, mede door het uitstellen dezer
vergadering, inmiddels was verstreken.
Bij de rondvraag ontstond een discussie
over de werkzaamheden van den lsten secre
taris en daar deze functionaris wegens druk
ke werkzaamheden het beter oordeelde, zijn
functie ter beschikking te stellen, werden
voor deze functie candidaat gesteld de hee-
ren P. H. Meure, J. J. van Kesteren en A. S.
van 't Schip.
De voorzitter, de heer J. W. van Dartelen
bracht den aftredenden secretaris, den heer
J. J. Aling, hulde voor het vele werk, dat hij
voor de vereeniging had verricht, waarmede
de vergadering door applaus instemde.
De vergadering moest worden verdaagd tot
Maandagavond 8 Maart a-s.
DAMCLUB „HET NOORDEN".
Maandagavond werden in het clublokaal
aan de Berkenstraat 10 voor de wintercom
petitie de volgende partijen gespeeld:
le klasse
A, G. HoekstraJ. Brouwer 11
A. F. v. LeuffenW. Reinhardt 11
J. v. HeuvenJ. Dienske Jr. 02
2e klasse:
N. BosmaTh. Kan 02
B. MooijL. Poots (afgebroken)
P OttoliniC. Reiber 20
J. HarmsenG. v. d. Meulen 20
A.s. Maandag is er een ledenvergadering.
Boerenkool met JVorwt
STEGEMAIÏ'S eclile Geldeisohe
(Adv. Ingez. Med.)
De degradatiewedstrijden van
Bloemendaal.
De eerste op het Haarlem-veld.
Wij vernemen, dat Bloemendaal haar eer
sten degradatiewedstrijd op het Haarlem-
veld zal spelen. Het gaat zeer waarschijn
lijk tegen De Volewijckers. Een groot aantal
Bloemendaalsche en Haarlemsche ingeze
tenen kan onzen tweede-klasser in zijn zwa-
ren strijd dus aanmoedigen.
WATERPOLO.
H. P. C. 2—D. W. R. (3—2).
Reeds dadelijk na het begin werd er door
beide zeventallen flink aangepakt, om beur
ten moesten de doelverdedigers optreden.
Uitendaal trok er tusschen uit en passeerde
met een hard schot keeper Van der Booren
(1—0).
Er ontstaan eenige gevaarlijke momenten
voor het D.W.R.-doel, een schot van Uiten
daal wordt corner gewerkt. Uit deze corner
schiet Kooyman ineens in (20).
Na dit doelpunt gaat de D.W.R.-ploeg zich
ook meer roeren.
Bij een H.P.C.-aanval stelt Leloux zich
binnen de 2 meter op; hij moet het water
verlaten.
Na de rust begaat De Bruyn bij een
D.W.R.-aanval de fout, zijn doel naar be
neden te trekken. De strafworp wordt door
Kollerie Jr., in een doelpunt omgezet (21).
Als Uitendaal zijn man even vrij laat. is
dit genoeg voor Kollerie om de partijen
op gelijken" voet te brengen (22).
Nu ontspint zich een aantrekkelijke strijd
om de leiding.
Het is Leloux, die den winnenden goal voor
H.P.C. 2 scoort. Met een 3—2-overwinning
voor H. P. C. 2 komt het einde.
BILJARTEN.
DE ZILVEREN FRUITMAND.
Donderdagavond a.s. beginnen de jaar
lij ksche wedstrijden om den zilveren Fruit
mand in het clublokaal van de biljartclub
..Haarlem" aan de Barteljorisstraat te Haar
lem. Te oordeelen naar de spelers, die er deel
aan zullen nemen, zal dit traditioneele
tournooi op klein-biljart cadre 35 c.M. weder
de belangstelling waard zijn. De houder
van dezen fraaien wïsselprïjs. P. Kobus
van de B. C. Haarlem, zal dezen verdedigen;
ook het lid van die club G. Metz is van de
partij. Het programma ziet er zeer aantrek
kelijk uit. Donderdag worden twee partijen
gespeeld, te beginnen te half acht.
DAMMEN.
Dp match SpringerKeiler.
Het begint, met de match Springer—Kei
ler een beetje eentonig te worden. Ook de
zesde partij, die Dinsdagavond te Emmen
gespeeld werd. Ls met remise geëindigd,
ditmaal bij den 69sten zet. Springer had in
deze partij het meeste voordeel, maar het re
sultaat was tenslotte toch remise. De hee-
ren, die nu ieder zes punten hebben, zijn
dus blijkbaar wel aan elkaar gewaagd.
Heden mogen ze van een rustdag genie-
en.
De zevendv partij wordt Donderdag te
i Amsterdam gespeeld.
^KIN/T IN UTTIRIN^j
HET TOONEEL
De Wedstrijd van Cremer
De Utrechtsche Tooneelvereeniging „Molière"
was gisteren de hekkensluitster op den wed
strijd van Cremer. Molière speelde op dezen
avond Sonna, het bekende tooneelspel van Jan
Fabricius.
In Sonna behandelt Frabricius het conflict
tusschen den Europeeschen vader en de „In-
landsche" moeder, wanneer zij verstooten door
den Europeaan, haar kind aan den Westerling
moet afstaan.
Er zijn vele Hollanders in Indië, die van
meening zijn, dat dit niet zulk een tragedie is,
als de schrijver ons in zijn tooneelstuk wil doen
gelooven. Fabricius is van een ander inzicht en
ziet wel degelijk de tragiek van dit wreed
aardig afscheuren van een kind van zijn moe
der. Wel is waar geeft ook hij in Sonna niet
het type van de Inlandsche moeder. Zij is een
Inlandsche moeder en wie zou durven volhou
den. dat er ook niet Inlandsche vrouwen zijn.
die de hoogere moederliefde kennen, zooals wij
die verstaan. Men moet er het boek van Raden
Kartini maar eens op nalezen. Dat Fabricius in
Sonna meer een uitzondering dan een alge
meen type ziet, bewijst hij door van Sonna
een vrouw van vorstelijken bloede te maken,
een persoontje dus van fijner aanleg en hoo
gere beschaving dan de gewone Inlandsche
concubine.
Het is voor een Europeaan altijd zeer moei
lijk zich in het denken en voelen van den Oos
terling te verplaatsen. Wij staan zoo ver van
hem af. De meest oppervlakkige, cynische en
ruwe Hollanders zijn doorgaans het vlugst met
hun oordeel van: „dat doet een Inlander niet!"
Ik, die het voorrecht heb gehad een fijn
besnaard Javaan van vorstelijken bloede een
jaar lang in mijn naaste omgeving te mogen
hebben, heb in dit jaar geleerd, hoe wij.
Europeanen, ons kunnen vergissen met dat
meestal laatdunkende: „Zoo denkt en voelt
een Javaan niet!" Wat een Javaan denkt en
voelt, weten wij. Europeanen, doorgaans niet.
omdat hij zijn innerlijke gevoelens voor ons
bijna altijd verbergt.
Ik zou dan ook niet gaarne durven bewe
ren, dat er in Indië geen Sonna's zijn. Wel
vermoed ik voor zoover ik de Javanen en
Soendaneezen ken dat Sonna in het laatst
te veel Europeesch voelt en denkt, zie ik in
Sonna nu en dan de geestelijke dochter van
den Europeaan Fabricius. Maar geheel zeker
ben ik daarvan toch ook weer niet. Ik heb
in mijn omgang met den Javaan zoo dikwijls
bemerkt, dat ik mij schromelijk in hem ver
giste. Wie zegt mij. dat ik het ook in Sonna
niet doe?
Er komen in dit tooneelspel eenige
prachtige tooneelen voor. die behooren tot
het beste en ook het innigste, dat Fabricius
geschreven hepft. Hoe ontroerend bijvoorbeeld
is in zijn sobere behandeling dat tooneel, als
Sonna haar kind weer ziet en Njo niet weet
wie zijn moeder is; Sonna of Niti, de lijf
meid. Van welke groote werking is de scène,
wanneer Sonna bij haar kind neerknielt en
haar vingers tastend gaan over dat teere.
kleine lichaam, dat zij zoo lang heeft ge
mist. Door deze aangrijpende uiting van moe
derliefde wordt het verdriet, dat de Euro
peaan haar later aandoet, des te tragischer
en hardvochtiger.
En hoe zuiver „Inlandsch" gedacht ls
Sonna in dat tooneeltje, waarin zij Njo de
wajangpoppen, die hij vroeger zoo mooi vond,
toont en zij bemerkt, dat hij nu ouder ge
worden daar niet meer om geeft.. Voor
eiken Javaan en Soendanees zijn de wajang
poppen iets heiligs bijna, voor Njo zijn ze
niets. Die ontdekking is voor de moeder
het pijnlijkst, omdat zij dan eerst recht voelt,
hoe zeer haar kind van haar vervreemd is.
Dat was van Fabricius een prachtige vondst.
Fabricius heeft. Sonna met groote liefde
behandeld, en toont zich ook in dit. drama
een knap tooneeischrijver. Mij persoonlijk
is Sonna liever dan vele zijner successtuk
ken, zooals Dolle Hans, De Rechte Lijn en
Oncier één Dak, omdat Fabricius in Sonna
veel objectiever is geweest en al te sterke,
theatrale effecten heeft vermeden.
Fabricius heeft Sonna indertijd geschre
ven voor het 25-jarig tooneeljubileum van
mevrouw Alida TartaudKlein en velen, die
de eerste opvoering door het Rotterdamsch
Tooneelgezelschap van dit stuk hebben ge
zien zullen zich nog de onvergetelijke crea
tie van wijlen mevrouw Van Hees—Amsel
in de rol van Niti herinneren.
Ook gisteravond maakte Sonna op het
Cremer-publiek een sterken indruk. Over de
kwaliteiten der opvoering mogen wij pas
schrijven, nadat de jury den uitslag van den
wedstrijd heefi bekend gemaakt. Voor he
den moeten wij dus volstaan met de mede-
deeiing. dat ook de Utrechtsche vereeniging
een flink succes te Haarlem mocht behalen.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK.
CONCERT DER H.O.V.
Het concert van 2 Maart gaf een overvloed
van wisselende, zelfs tegenstrijdige indrukken,
in bonte opvolging.
Er stonden dan ook niet minder dan drie
eerste uitvoeringen, waarvan zelfs éen Pr^~
mière voor Nederland, op het programma Wie
nog een bewijs noodig zou hebben, met welk
een energie Schuurman en het orkest zelfs
neg kort vóór het einde van een vermoeiende
wintercampagne werkzaam zijn. kon Dinsdag
avond in onze Concertzaal dat bewijs er
langen.
De première voor Nederland betrof de door
Renzo Bossi niet te verwarren met Enrico
Bossi! bewerkte „Herscheppingen van Oud-
Italiaansche Muziek", waarbij, in tegenspraak
met den collectieven titel, ook een oude Vlaam-
sche Aria („Aria fianum tonga") was. Juist de
bewerking dezer Aria (no. 2 der reeks) leek
niet het meest geslaagd: die sordini der strij
kers en de hooge flageoletten, waarin de solo
viool de melodie ten slotte speelde, leken meer
een poging om door afwisseling van kleur te
boeien dan om getrouw aan den stijl der 17de
eeuw te blijven. Mooi was deze melodie wel,
evenals de nog oudere van Francesco da Mi-
lano. De Minuetto gaf een voorbeeld van
eenigszins primitieve, maar stoere 17de eeuw-
sche muziek, in de „Elevazione" evenaarde
Dom Zipoli haast de grootte der melodiek van
een J. S. Bach, evenwel zonder de klare even
wichtigheid van de structuur, die de werken
van den Duitschen bezitten, te openbaren; de
Fughetta van Pollaroni bleek een geestig stuk.
Bach zelf in al zijn eigenaardigheid hoorden
we in de Solo-Cantate „Non sa che sia dolore",
die met een prachtige Sinfonia begint, maar
daarna tot nog veel hooger pracht kwam door
den verrukkelijken zang van Jo Vincent. We
hoorden Jo Vincent den laatsten tijd maar zel
den na het concert in de Bakenesserkerk
trad zij hier niet meer op maar die enkele
malen be teekenen dan ook hoogtepunten van
een muziekseizoen. Haar stem schittert weer
in vroegeren glans, al schijnt deze nu iets don
kerder getint, haar zangtechniek is nog even
volmaakt en er waren gisteravond in haar
voordracht een diepte van expressie en een
overtuigende kracht als we niet vaak van haar
hoorden. Dat bleek vooral in ae liederen, die
zij na de pauze zong; in Bach's Cantate be
koorde hoofdzakelijk haar bel canto, dat in de
slot-aria door verrukkelijk uitgevoerde colora
tuur gesierd werd. De eerste fluitist der H. O
V. speelde de obligate fluitpartij zuiver en met
goede toonproductie, doch toonde een neiging
tot tempo-versnelling, die misschien door
eenige nervositeit veroorzaakt werd. Waarom
zijn naam niet in het programma genoemd
was, is me niet duidelijk: er worden toch vaak
genoeg vertolkers van minder belangrijke par
tijen dan deze obligate is in de programma's
der concertvereenigingen met name genoemd.
Na de Cantate kwam een groot contrast:
de Eerste Symphonic van Bertus van Lier. De
componist zelf leidde zijn werk, dat in 1928,
dus op 22-jarigen leeftijd geschreven is. Men
mag van een componist van dien leeftijd nog
geen artistieke rijpheid verwachten en inder
daad lijkt me dat uit deze 1ste Symphonie nog
in de eerste plaats de ijverige leerling en over
tuigde adept van Willem Pijper spreekt. De
werkwijze lijkt het stellen van een muzikaal
probleem, een driezet met de daaruit voort
vloeiende varianten, volgens de moderne prin
cipes vain concentratie der gedachten en vor
men en van verwaarloozing der zuiver zinne
lijke klankschoonheid. Dat zulk werk meer in
teressant dan „mooi" klinkt, ligt voor de hand.
In hoeverre Van Lier zich tot een componist
van grootere beteekenis zal ontwikkelen, zul
len we uit later werk moeten ervaren. Ook bij
Henk Badings overwoog aanvankelijk de ma
nier en pas in zijn laatste werken is ook de
toondichter tot ons gaan spreken. Het ryth-
mische gegeven uit Van Lier's Symphonie, een
bekende formuleering van de indeeling „4 te
gen 3", wordt ons als een noodlotsmotief be
schreven, dat door het heele werk gaat; al te
tragisch behoeft men het niet te nemen, en
nieuw is het als zoodanig ook niet, want b.v.
in Tchaikowsky's Vierde Symphonie komt iets
dergelijks voor, en met heel wat markanter
effect De componist dirigeerde zijn gecompli
ceerd werk uit het hoofd en ik meen dat hij
reden heeft om over de vertolking, die ons or
kest er aan gaf, tevreden te zijn.
Jo Vincent zong na de pauze „Absence" van
Berlioz, „Chanson triste" van Duparc en „Air
de Lia' uit „1'Enfant prodigue' van Debussy.
Hoe prachtig gaf zij het „Reviens" in „Ab
sence" en het „Azaël" in het „Ah de Lia" en
welk een grooten indruk gaf haar voordracht
van Duparc's lied! Ik houd veel van Duparc's
liederen, heel veel: het is alles zoo mooi en zoo
innig en warm en zoo voornaam en klinkt toch
zoo ongezocht.
Onze solocellist Louis van Maanen verraste
ons door een zeer goede vertolking van Tchai-
kowski's hoogst moeilijke Rococo-Variaties,
waarbij het orkest den solist voortreffelijk se
condeerde en tenslotte hoorden we Tchai-
kowsky in de kracht zijner orkestratie en pak
kende thematische vinding in de „Ouverture
1812".
Zoo leverde dit concert niet alleen vele.
maar ook schoone indrukken. Doch bij eikaar
was het wel wat veel voor één avond en daar
door wat vermoeiend.
Dat de solisten, vooral onze groote zangeres
Jo Vincent, warm gehuldigd werden, spreekt
van zelf.
K. DE JONG,
