Een Radio-rede.
Draadlooze critiek.
KAAN
54e Jaargang No. 16478 Verschijnt dageliilcs. beKalve op Zon- en Feestdagen Vrijdag 12 Maart 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM UITGAVE LOURENb COSTER MAATSCHAPPIJ VOOR pftR„BT pffrfrOOM
en ROBERT PEEREBOOM. COURANT-UITGAVEN EN ALGEMEENE DRUKKERIJ N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM.
ABONNEMENTEN: per week 0.25, per maand f 1.10, per 3 maanden
f 3.25, franco per post /3.55, losse nrs. f 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week f 0.05, p. maand f 0.22, p. 3 mnd. f 0.65. franco p. post f 0.7214
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid 2uüü.— overlijden ƒ400.verlies van hand, voet of oog 200.beide leden duim ƒ100.één lid duim ƒ50.alle leden wijsvinger 60.
één of twee leden wijsvinger f 25.—, alle leden anderen vinger ƒ15.—, één of twee leden anderen vinger ƒ5.—, arm- of beenbreuk ƒ30.—, enkelbreuk f 15.—. polsbreuk ƒ15.
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buitenspaarne 12
Telefoon Nos-: Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie: 10724. 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230.
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames
ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 1—4 regels 0.60. elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek
De president der Fransche Republiek, Albert
Lebrun, heeft gisteren een radio-rede tot het
Fransche volk gehouden en daarmee een nieuw
precedent geschapen, want nog nimmer tevo
ren had een president der Republiek dit ge
daan. Dit moge voor den Nederlander, die de
stem van zijn staatshoofd al meermalen uit
zijn ontvangtoestel heeft hooren klinken,
vreemd zijn, maai- voor den Franschman is het
heel verklaarbaar. Immers, de grondwet van
de Derde Republiek heeft de bevoegdheden
van het staatshoofd angstvallig beperkt. Na de
vele wisselingen van staatsbestel die het land
in de helft der negentiende eeuw had doorge
maakt, gevolgd door het Tweede Keizerrijk dat
in 1870 in een volkomen débacle eindigde,
waren de republikeinen zeer voorzichtig ge
worden toen zij de Derde Republiek stichtten.
De Eerste had tot een dictatuur en een Kei
zerrijk geleid, de Tweede had reeds binnen vier
jaar den President der Republiek de gelegen
heid gelaten een staatsgreep uit te voeren en
zichzelf tot Keizer- en dictator te proclamee-
ren. Men was dus wèl gewaarschuwd. En de
voorzichtigheid bleek in de eerste bestaans
jaren van de Derde Republiek al gerechtvaar
digd, want een der eerste presidenten ontbond
op eigen houtje de Kamer van Afgevaardigden
en mengde zich daarmee in de politiek op een
wijze, die het republikeinsche Frankrijk vol
strekt ontoelaatbaar achtte. Hij moest-dan ook
aftreden en sindsdien is Kamerontbinding
zelfs nooit meer toegepast ofschoon de grond
wet dit middel nog wel degelijk veroorlooft.
De taak vaar den President der Republiek is
girootendeels representatief gebleven; zijn po
litieke functie bepaalt zich vrijwel tot het uit-
noodigen van kabinetsformateurs. Toen kort
na den wereldoorlog President Millerand een
poging deed om buiten zijn boekje te gaan en
in de politiek in te grijpen moest ook hij on
middellijk aftreden. Het Fransche staatshoofd
spreekt wel herhaaldelijk in het openbaar, bij
de opening van tentoonstellingen en de ont
hulling van monumenten, maar als hij zich to
het algemeen tot het volk wil richten, moet hij
dit doen via den premier, het hoofd der regee
ring en feitelijk met diens goedkeuring.
In den ellendigear financieelen toestand
waarin de Fransche staat thans verkeert heeft
President Lebrun het aangedurfd een uitzon
dering op dezen regel te maken nie t om een
politieke rede te houden maar om in een kor
te toespraak, die maar tien minuten duurde,
het inteekenen op de nieuwe groote leentog
voor de Defensie aan te bevelen. Nadat de pre
mier Blum heeft aangekondigd dat hij zijn
financieel bgleid zal herzien en een sluitende
begrootingspolitiek gaan voeren heeft aldus
het staatshoofd hem met zijn gezaghebbende
stem geholpenom die leentog te doen sla
gen en 's lands eenheid te bevorderen. Men
kan derhalve redeneeren dat hij zijn positie
boven de partijen heeft gehandhaafd. Men kan
als niet-Franschman ook wel zéér gemakke
lijk aanvaarden dat het onpartijdige staats
hoofd de gelegenheid van de binnenkort te
openen groote tentoonstelling te baat neemt
om den godsvrede („P Union sacrée") tus-
schen de strijdende partijen te bepleiten. Zelfs
ban men ook aannemen dat hij-in het alge
meen vraagt om beperking in het houden van
politieke vergaderingen, in 's lands belang. HIJ
richt zich daarmee immers niet tot eenige
bepaalde richting! Maar er zijn natuurlijk
oppositie-partij en die meenen speciaal belang
bij het houden dezer vergaderingen te hebben
en die zich dus als de „met-den-vtoger-aan-
gewezenen" zullen beschouwen. Het is moge
lijk dat dit initiatief van den President aan
vaard wordt, maar de kans is niet uitgesloten
dat men vindt dat het te ver is gegaan. Spoe
dig genoeg zal blijken wat men ervan denkt to
Frankrijk.
De kans dat Lebrun's beroep op de eenheid
der natie succes zal hebben en dat de leentog
voor de defensie een schitterend resultaat zal
opleveren schijnt inmiddels groot. Het zeer in
dividualistische sterk-politiek- aangelegde
Fransche volk heeft herhaaldelijk to zijn
historie bewezen dat het tot groote eenheid en
samenwerking in staat is in critieke omstan
digheden: niet alleen als er oorlogsgevaar be
staat maar ook in financieele crises zooals.de
huidige. Daarom heeft Lebrun dan ook her
innerd aan de „union sacrée" die indertijd den
premier Raymond Poincaré voor zijn finan
cieele saneertoig verwierf. Hij heeft tevens ge
zegd dat de sterke stijging der staatsuitgaven
„ook verband houdt miet de nationale verde
diging" en dat wel zeer terecht, want het is in
Frankrijk al net zoo als bij die andere groote
mogendheden: de defensiebegrooting is mate
loos hoog. Men bewapent zich geweldig. „Wij
zijn uit lijfsbehoud genoodzaakt hetzelfde te
doen totdat weer gezonder opvattingen de
overhand krijgen" heeft President Lebrun ge
zegd en zijn critiek op den dollen bewapentogs-
wedstrijd klinkt hier onmiskenbaar. Het is niet
alleen Blum's sociale politiek die de staats
uitgaven boven ieder redelijk peil heeft opge
voerd
„Laat ons inmiddels hopen dat de godsvrede
in Frankrijk een feit zal worden en de ftoan-
(Uit Neiv York loordt de uitvinding
van een toestel bericht, zoaardoor
de radioluisteraar met signalen
aan de studio kenbaar kan maken,
of hij een uitzending al dan niet
waardeert.)
Ach, wat gaat men nu beginnen,
Zooveel hoofden zooveel zinnen
Geldt ook voor de radio;
Wat de een niet kan verteren.
Pleegt de ander te waardeeren.
Dat is toch in alles zoo.
Bij het groot verschil in smaken.
't Elk steeds naar den zin te maken,
Dat is een onmooglijkheid;
Als men dit gaat installeeren.
Vrees 'k dat het tot critiseeren
Practisch zonder einde leidt.
In den boezem der gezinnen,
Dringt dan ook de splijtzwam binnen.
Ook daar krijgt men het geschil.
Als de een critiek wil uiten.
Die de ander tracht te stuiten.
Daar hij hulde seinen wil.
Kan er iets mij niet bekoren,
Dan hoef 'k het toch niet te hooren,
Ik sta rustig even op.
Zonder ook maar iets te malen,
Om het zenden van signalen,
Ik draai enkel aan een knop.
Men kan alles overdrijven,
Het moet liever zoo maar blijven,
Laat men aan de microfoon.
Nu maar vol illusie denken,
Dat wij allen aandacht schenken,
Aan hun woord of aan hun toon.
LEUKE ZOMERWOL
voor Kinderjurkjes en Damesblouses
50 gram 25 cent.
GEN. CRONJéSTRAAT 129
Altijd lager in prijs.
(Adv. Ingez. Med.)
cieele saneering slagen. Ook wij Nederlanders
hebben er het grootste belang bij dat een
nieuwe ontwrichting in het buitenland voor
komen wordt.
R, P.
De Haarlemsche sneeuw-
opruimers.
De steunaftrek.
Evenals de vorige maal is thans ook door
B. en W. van Haarlem besloten, dat de onder
steunden welke bij het sneeuwopruimen zijn
tewerkgesteld, van het door hen ontvangen
loon vijftig cent niet behoeven op te geven
aan de diensten van Maatschappelijk Hulpbe
toon en de Werkloosheidsbestrijding. Deze vijf
tig cent blijven aldus buiten beschouwing voor
de twee derde aftrek, die krachtens de steun
regeling moet plaats vinden van elke ver
dienste.
Deze vijftig cent worden door B. en W. be
schouwd als voor slijtage van schoenen en in
dit bijzondere geval is deze afwijking van de
regeling door de regeering toegestaan.
„Zang en Vriendschap" leidt
de B. E. L.-week in.
Galaconcert op 29 April.
De organisatoren van de B.E.L.-week zijn er
in geslaagd aan de opening van deze week
op 30 April a.s. een inleiding van kunst
zinnig gehalte te doen voorafgaan.
Met het bestuur van de oudste Liedertafel
van ons land, de Kon. Liedertafel „Zang en
Vriendschap" te Haarlem, werd nl. overeen
gekomen, dat het aan den vooravond van de
B.E.L.-week, op Donderdag 29 April door de
Liedertafel, onder leiding van haren dirigent,
den heer Frits Schuurman, te geven leden-
concert, als Gala-concert wordt wordt dienst-
gemaakt aan de Bloemen- En Lentevreugde-
week.
Het programma zal als gewoonlijk worden
geopend met het Wilhelmus, terwijl daarna
als nummer 1 van het programma door het
koor zal worden gezongen, het voor deze ge
legenheid zoo zeer toepasselijk lied van Philip
Loots, op woorden van Nic. Beets: „Mijn
Hof".
Als soliste zal optreden onze stadgenoote
mej. Annie Woud. (alt), terwijl verder mede
werking zullen verleenen het duo mevr. Riek
Heybroek—Gouda en de heer Rul Riphagen
(2 piano's).
De reputatie van de aloude Liedertafel staat
er borg voor, dat aldus een wijdingsvolle in
leiding van de B.E.L.-week wordt verkregen.
Het behoeft wel geen betoog, dat vooral in
middenstandskringen voor dit galaconcert
groote belangstelling bestaat.
Daar slechts een beperkt aantal kaarten
beschikbaar is, wordt den leden der midden
standsorganisaties, die dit galaconcert, waar
van de toegangsprijs op f 1,50 (incl. rechten)
is gesteld, willen bijwonen, aangeraden hun
aanvragen voor toegangskaarten freeds thans
in te dienen bij de hoofdcommissie van Uit
voering voor de B.E.L.-week. Lange Begijne
straat no. 20. Haarlem, telefoon no. 10403
(tegenover het Concertgebouw).
Het Bureau van de B.E.L.-week.
Aan bovenstaand adres is ook het Bureau
van de B.E.L.-week gevestigd. Hier zijn alle
gewenschte inlichtingen te verkrijgen betref
fende reclame-optocht, verkoop-actie, „Smul
dag" en andere onderdeelen van de B.EL.-
week".
DE TWIST TE HOOFDDORP.
Toestand van het slachtoffer.
Zooals wij reeds eerder berichtten, is de toe
stand van P. van D. uit Hoofddorp, die Zater
dag bij een twist levensgevaarlijk werd gewond,
nog steeds vooruitgaande. Het staat evenwel
nog niet vast, wanneer v. D. het ziekenhuis
zal kunnen verlaten.
Lange winteravonden...
Een bril van KEIP
helpt U er dooi.
Gr. Houistraat naasl Luxor
(Adv. Ingez. Med.)
De Koningin in de Domstad.
Langdurig bezoek aan de Koninklijke
Nederlandsche Jaarbeurs
UTRECHT, 12 Maart. Dank zij haar on
volprezen jaarbeursinstituut, is de domstad
vandaag de eer te beurt gevallen van een dei-
eerste officieele bezoeken van H.M. de Ko
ningin na haar vacantie. De ochtend, waar
aan gelukkig de zon te pas kwam en die
eindelijk een belofte inhield voor het voor
jaar, zag Utrecht in het feestkleed van vlag
gen allenvege.
Te 10.39 uur reed de trein, waarin het Ko
ninklijk salonrijtuig was gehaakt, het station
binnen, waar ter begroeting van de Koningin
aanwezig waren de burgemeester, mr. dr. G.
A. W. ter Pelkwijk en de commissaris der
Koningin in de provincie Utrecht, mr. dr. L. H.
N. Bosch Ridder van Rosenthal. Bij den uit
gang op het Stationsplein, waar zich achter
de afzettingen een groot publiek verzameld
had, dat de Koningin hartelijk toejuichte,
werd de landsvrouwe een bouquet roode rozen
aangeboden, door de praeses van de hier op
gestelde Utrechtsche Vrouwelijke Studenten-
vereeniging, mej. 's Jacob, dochter van den
oud-commissaris der Koningin. Tijdens den
hierna volgenden rijtoer werd halt gehouden
voor het stadhuis, waar mej. Bep Botterweg,
dochter van den wethouder, I-I.M. bloemen
aanbood. De aankomst op het Vredenburg,
waar zich eveneens een talrijk publiek ver
zameld had. geschiedde te ongeveer elf uur.
H.M. werd hier. voor den ingang van het
administratiegebouw der jaarbeurs, ontvangen
door den heer F. H. Fentener van Vlissingen.
voorzitter van den Raad van Beheer der Ko
ninklijke Neder 1. Jaarbeurs, waarna, in het
gebouw, aan de Koningin werden voorgesteld
de overige leden van den Raad van Beheer en
anderen.
Na de ontvangst in het gebouw begaf de
Koningin zich met het haar begeleidende ge
zelschap, waarbij zich de commissaris dei-
Koningin en de burgemeester hadden aange
sloten, onder het gejuich van de hier aan
wezigen, naar de hal van het vaste jaarbeurs
gebouw, van waar met de lift de derde ver
dieping bereikt werd.
De Koningin was zeer geïnteresseerd voor-
hetgeen haar getoond werd en uit de vragen,
welke door H.M. werden gesteld, bleek even
als zulks bij het verdere bezoek het geval was
overduidelijk dat de landsvrouwe zich door
dit bezoek aan de jaarbeurs uitvoerig wilde
doen inlichten over de huidige situatie van
het bedrijfsleven.
Na met de lift in het trappenhuis de vierde
verdieping te hebben bereikt, bezichtigde de
landsvrouwe de stand der kousenfabrieken
Hin N.V. te Haarlem, waarna zij zich gerui-
men tijd ophield op de Fransche afdeeling.
waar enkele Fransche autoriteiten, onder wie
de Fransche gezant, Z.Exc. baron d'Arnault
de Vitrolles, H.M. van voorlichting dienden.
Daarna volgde een rondgang over de Duitsehe
afdeeling.
Onder den nieuwen Rijksstraatweg HaarlemDen Haag wordt bij Oegstgeest een
tunnel gebouwd, waardoor de spoorlijn zal komen te liggen, zoodat de beruchte
overweg zal vervallen.
1936 was voor den tuinbouw
iets beter.
Jaarvergadering" van de groep Veilings
ver een igingen uit de N. T. R.
In de Handelsbeurs te Utrecht werd heden
de algemeene jaarversgadering gehouden der
vereenigtog „Groep Veilingsvereenigingen uit
den N. T. R. onder leiding van den heer F. V.
Valstar. Deze heette de talrijke aanwezigen
hartelijk welkom en was voorts van oordeel
dat de tuinbouw nog geen stof tot juichen
heeft. Toch mag, meende spr.. niet onvermeld
blijven de geringe verbetering van de veiling-
omzetten in 1936. De totale omzet onzer vei
lingen vertoont over het afgeloopen jaar eeni
ge stijging. Nadat die omzet in 1935 was ge
daald tot beneden 54 millioen gulden, zien
wij voor 1936 een verhooging van een kleine
vier millioen. Als deze opleving blijft aanhou
den en zich nog verder kan uitbreiden, zal zij
op den afzet van tuinbouwproducten een gun-
stigen invloed gaan uitoefenen, al zal dit den
tuinbouw de verloren welvaart niet terug kun
nen geven. Daarvoor zijn de handelsbelemme
ringen te groot.
Spr. wijst verder op een uiterst belangrijke
zaak, die haar oplossing heeft gekregen, zoo
als de verplichte uitvoercontrole od de tuin
bouwproducten. Na jarenlangen tijd is be
reikt, dat de toepassing van de landbouwuit-
voerwet bij export van tuinbouwgewassen nu
wettelijk voorgeschreven is geworden.
Dat dit besluit genomen is kunnen worden,
en wat onze organisatie betreft met volle
instemming is een verblijdend verschijnsel,
aldus spr. De verplichte controle op den uit
voer moet slagen, omdat wij met minder dan
een goed product onze plaats op de wereld
markt niet met succes kunnen verdedigen of
veroveren. Spr. roept daarom voor dit welsla
gen de volle medewerking in van de veiling-
besturen. Wij moeten uit deze crisis weg. Wij
moeten daar zelf met al onze kracht en met
de middelen, die er zijn, aan mee helpen.
Spr. zette uiteen, dat voortgegaan moet
worden met ordening in het bedrijf.
Er moet voor worden gewaakt, dat de schep
pende kracht, het maatschappelijk leven niet
door een albestierenden staat wordt opgezo
gen. Wij kunnen en wij willen niet leven onder
een ziellooze bureaucratie, die zooveel ver
stikt. wat verdient te bloeien. Niet, dat wij op
dit oogenblik alle crisismaatregelen al aan den
kant .kunnen zetten. Dit gaat helaas nog niet.
Maar wij zullen den dag zegenen, dat wij deze
verderfelijke staatszorg kunnen missen ver-
1 a erfelijk, omdat zij het moreel van den land
en tuinbouw ernstig in gevaar brengt, den
vleugelslag van de persoonlijke energie ver
lamt en het vrije maatschappelijke leven den
nekslag geeft.
Spr. wil echter niet worden misverstaan.
Wij zijn de regeerin'g dankbaar voor wat zij
voor den tuinbouw deed en de wijze waarop
dat is geschied. De crisismaatregelen waren
noodzakelijk en daarom moeten ze worden
aanvaard.
Het woord is aan
Delille
Het tfilent vereenigt alle
volken.
Naast den financieelen steun, die helaas nog
niet kan worden ontbeerd, is er een maatre
gel, die voor de verbetering van de positie van
den tuinbouw van groote beteekenis is: de
teelt-beperking. Er moet toch eindelijk eens een
einde komen aan het telen voor de mestvaalt.
Spr. bedoelt het telen van tuinbouwgewassen
in landbouwbedrijven, terwijl de teelt van
landbouwgewassen in die bedrijven toch zeer
goed mogelijk en zelfs loonend is. en terzelf
der tijd de tuinbouw op de mesthoop wordt ge
dreven.
Dat is economisch ontoelaatbaar. Daaraan
moet een einde komen. De noodzakelijkheid
dwingt hier tot krachtig ingrijpen. Iedere ver
betering van het prijspeil der tuinbouwpro
ducten wordt daardoor onmogelijk gemaakt.
De jaarverslagen kwamen na de rede van
den heer Valstar in behandeling.
Mussolini in Libye aangekomen
Door maarschalk Balbo begroet.
TOBROEK, 12 Maart. (Havas). Een spe
ciale correspondent meldt: Mussolini is van
morgen om acht uur aan boord van den
kruiser Pola aangekomen in gezelschap van
admiraal Domenico Cavagnari Achille Sta
race, en Dino Alfieri benevens den minister
van koloniën Alesandro Lesona. De Pola
werd geëscorteerd door de kruisers Zara en
Fiume. Luchtstrijdkrachten van de in Libye
gestationneerde eenheden vlogen de schepen
tegemoet, zoodra hun komst gemeld werd.
Toen de Pola verscheen losten de op de reede
voor anker liggende schepen saluutschoten.
Mussolini werd bij het aan wal gaan ont
vangen door maarschalk Balbo en zijn ge-
neralen staf, waarna hij de revue passeerde
over afdeelingen mariniers, luchtvaarttroe
pen, carabinieri. Ascaris, formaties Italiaan-
sche fascisten en inboorlingenformaties. Ver
volgens bracht hij een bezoek aan het dorp,
waar uit alle huizen de vlag was gestoken.
Na dit bezoek vertrok Mussolini per vlieg
tuig naar Amseat. aan de Egyptische grens,
op 135 K.M. ten Oosten van Tobroek, ten
einde daar ae grenspaal en het begin van
den weg langs de kust in te wijden.
Behalve groene zeep brengt de
schoonmaaktijd nog een ander
groen embleem. Plaats een
„Groentje" in Haarlem's Dag
blad als er een sta-in-den-weg
moet worden opgeruimd, een
werkster gevraagd enz. enz. De
eenvoudigste, goedkoopste en
succesvolste manier.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
Largo Caballero over Spanje's toekomst.
pag. 4
In den Belgischen senaat is het gisteren tot
een hevige vechtpartij gekomen. pag. 4
Thans heeft de Amerikaansclie regeering te
Berlijn een protest ingediend. pag. 4
De „Kantoeng" wordt gesloopt door het stoo-
ten op den zeebodem. pag. 3
De regeering overweegt heffing op ruwe olie.
pag 3
De Tweede Kamer stemt voor vernietiging
van de goudclausules. pag. 3
De „Triton" laat nog niets van zich hooren.
pag. 3
Voor de rechtbank te Haarlem is de kwestie
van de Mussert-zegcls in hooger beroep be
handeld. pag. 6
De woningmarkt te Overveen en 't „plan-
Gehrels". pag. 6
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Een radio-rede. pag.l
Dr. H. C. Prinsen Geerligs: Belangrijke sui
kerconferentie op komst. pag. 7
Jhr. dr. J. C. Mollerus: De Oslomoeilijkhcdcn
zijn niet gering. pag. 7
Van onzen Weenschen correspondent: De
gouden ganzen van Klatanica. pag. 4
H. A.: Modeshow bij de firma Wisbrun en
Liffmann. pag. 2
K. de Jong: Concertgebouw te Amsterdam.
pag. 2
J. B. Schuil over Rijksstraatweg no. 6.
pag 15
J. B. Schuil over den wedstrijd van Cremer.
pag 15
H. D. Vertelling: Nachtelijk avontuur, pag. 6
Voor de Jeugd. pag. 13 en 14
Damrubriek. pag. 8
De Burgerlijke Stand van Haarlem is opge
nomen op pag. 11.
