Meer dan 45000
Vernietiging van goudclausules.
Ook heffing op
ruwe oiie?
Achfurendag voor
Kantoorpersoneel.
„Kantoeng" wordt
gesloopt.
tu de QtGGie ScUcoMHoakl^d
is attijd de dtultste (eaentjestijd
ten (etentje in Haatients dagtiad
Triton" iaat niets
zich hooren.
van
VRIJDAG 12 MAART 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
3
TWEEDE KAMER.
In binnenlandsche contracten.
Ook voor betaling
naar 't buitenland?
Jlir, ar. CL i-
(Chr.fl.
ds Ge»F
DEN HAAG Donderdag.
De in tal van contracten opgenomen goud-
olausule, waardoor 'n schuldeischer zich ten
allen tijde van 'n zekere hoeveelheid goud ver
zekert. ook wanneer op het tijdstip van beta-
ltlwg, de goud'waarde van die nationale munt
zou zijn gedaald, zou op het oögenhlik bepaald
onbillijk werken. Niettegenstaande de op 26
September j.l. ingetreden depreciatie van den
gulden is het binnenlandsche prij speil va-ij wel
gelijk gebleven. Daardoor zou thans bij werking
van de goudclausule een ongerechtvaardigde
verzwaring intreden van de verplichtingen
van den schuldenaar, ten voordeele van den
sohuideisoher.
Vandaar het wetsvoorstel dat goudclausules,
voorkomende in de binnenlandsche overeen
komsten van geldleening of van vestiging van
altijd durende renten, van verhuring of ver
pachting of tot vestigiaig van eeai zakelijk
recht op omroerend goed (aangegaan vóór 27
September), nietig verklaart.
Art. 4 maakt deze regeling niet van toepas
sing op obligatie-leeningen omdat het hier
geen gewone geldleening betreft, doch stukken
waarin regelmatig handel wordt gedreven, een
soort koopwaar.
Bij het debat bleken Mr. Coops (lib.) en
Mr. v. Dij ken (a.r.) tot de krachtigste tegen
standers van heel het ontwerp te behooren.
De liberale spreker die niet namens zijn
fractie sprak, terwijl de a.r. jurist enkele club-
genooten wel aan z'n zijde scheen te hebben,
al dachten de overigen
er anders over acht
te het voorstel uit dien
booze omdat het z.i.
strijdig is met de klas
sieke rechtsbeginselen
van ons overeenkoms
ten recht. Een soortge
lijk verzet tegen ingrij
pen in door particulie
ren aangegane con
tracten leefde ook bij
Mr. v. Dijken, terwijl
•Jhr. Dr. De Geer
(cJh.) aanvankelijk
niets wilde weten van
de uitzondering voor de obligatie-leeningen en
hij voorts samen met Mr. Donker (s.d.) met
behulp van een amendement de vernietiging
ook van toepassing wilde maken op conta-ac-
ten waarbij betaling naar het buitenland moet
geschieden.
Minister v. Sc ha ik zette ter verdediging
van het ontwerp allei-eerst uiteen, dat er geen
kwestie is van aantasting der beginselen van
ons contractrecht, gelijk Mr. Coops had be
toogd. Het zijn niet partijen, die van een tus-
schen hen aangegane overeenkomst afwijken,
doch men heeft hier 'n gansch andere figuur,
te weten die van de tusschen beiden tredende
overheid, welke dit doet, aangezien tengevolge
van een door haar ondernomen daad (de op
26 September besloten depreciatie van den
gulden.) menig crediteur, bij handhaving van
de goudclausule 20 pet. rijker zou worden en
de debiteur zich in gelijke mate benadeeld zou
zien. Mr. v. Dij ken's bewering, dat het wets-,
ontwerp tot verzwakking van het verantwoor
delijkheidsgevoel van contractanten zou kun
nen leiden, was dan ook evenmin juist als zijn
opmerking, dat het nadeel van debiteuren
welke overeenkomsten met goudclausule aan- i
gingen van denzelfden aard zou wezen als wat
iedereen ondervindt die verkeerd gespeculeerd
heeft. Want in die gevallen van speculatie
pleegt alleen de va-ije samenloop van bepaal
de economische factoren een streep door de
rekening te halen, terwijl men hier te doen
heeft met iets geheel anders, n.l. met het re
sultaat van een Regeer ings-handeling
Tegenover de afgevaardigden, die, gelijk 1
Mr. Donker de vraag gesteld hadden waarom
als overeenkomsten in het binnenlandsch
verkeer alleen zouden gelden contracten
waarvan nakoming binnen het koninkrijk
kan worden gevorderd en waarom niet be
paald was, dat de regeling zou slaan op elke
overeenkomst waarop het Nederlandsche
recht van toepassing is (zoodat dus ook in I
geval van betaling naar 't buitenland ver
nietiging der goudclausule zou plaats heb
ben) voerde Minister v. Schaik aan, dat de
man, die in 't buitenland woont benadeeld
zou worden door betaling in gedeprecieerde
Nederlandsche guldens. Dat in den vreemde
ook wel depreciatie heeft plaats gehad, had
met 't wezen en doel van dit voorstel niets
te maken.
Tenslotte wees mr. v. Schaik de suggestie van
Sr. Bongarets (r.-k.) om in dit ontwerp ook
de deur te openen voor nietigverklaring van
na 26 September jl. geschapen goudclausules
van de hand. Mocht het later noodig blijken
dien weg te betreden, dan wil de Regeering
volle vrijheid bezitten om te doen wat tegen
dien tijd noodig mocht wezen.
Minister Oud deed hierna nog een duit in
het zakje, in den vorm van een bestrijding
van Mr. De Geer's pleidooi om ook obliga
ties, die men geenszins met hypotheken enz.
gelijk kan stellen, onder de wet te brengen.
Zou de Kamer den c.-h. woordvoerder vol
gen en art. 4 uit 't ontwerp laten vervallen,
dan zou de regeering een verdere behande
ling van het aldus gedenatureerde wets
voorstel niet meer verantwoord achten. Mr.
De Geer bleek tenslotte na dit ultimatum be
reid zijn verzet tegen art. 4 te laten varen.
Zonder hoofdelijke stemming ging dit voor
schrift er door. terwijl de Kamer morgen
(nu was ze te slecht bezet) zal hebben te
beslissen over het amendement-Donker-De
Geer, dat ook in geval van contracten, die
betaling naar het buitenland met zich mee-
Regeering heeft de
zaak in onderzoek.
Minister van Lidth de Jeude deelt
m de Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer over de begrooting van
het Verkeersfonds mede, dat de vraag,
of het thans wenschelijk is naast de
benzinebelasting een heffing in het
leven te roepen, waardoor de z.g.
ruwolietractic wordt getroffen, nader
wordt overwegen.
li. M. C. E. Bon-
gaerts (R.K.)
brengen, vernietiging van de goudclausule
beoogt.
In 't begin van den middag is er over het
nieuw ontworpen art. 29 van het Wetboek
van Strafvordering en over de daarop inge
diende amendementen gestemd. Dat van Mr.
Donker, hetwelk nog ver*'"- het
voorstel der vaste
commissie waardoor
gehandhaafd zal blij
ven, dat de verdach
te bij 't verhoor niet
tot antwoorden ver
plicht is, haalde
slechts 30 van de 73
stemmen. Alleen so
ciaal-democraten, li
beralen, vrijzinnig
democraten, commu
nisten en de rev.-soc.
Sneevliet waren voor.
Hierna nam men het
amendement der vas
te commissie met 612 anti-revolutionnai-
ren zonder de heeren Smeenk en v. Dijken,
Staatk. Gereformeerden en ex-nat. Herstel
Mr. Westerman) aan, waarop het gewijzigde
artikel met 4627 (socialisten zonder de hee
ren Drees en v. Braambeek, communisten,
vrijz.-democraten, revol. soc. Sneevliet, de
liberaal Mr. Coops) werd aanvaard.
Dit stuk is voor heden
Tenslotte zij vermeld, dat zeer laat op den
middag het wetsontwerp tot wijziging van de
zegelwet aan de orde kwam, dat ten deele een
aantal technische veranderingen aanbrengt,
ten deele ook op sommige punten belasting
verlaging op andere punten eenige verhooging
in het leven roept.
"Van de ingediende amendementen noemen
we het voorstel van den heer Schilt huis
(VjD.), die een voor het rechtstreeksche tran-
sitoverkeer voorgestelde tegemoetkoming op
het stuk van het zegelrecht ook voor den niet-
reohtstreeksehen doorvoer wilde doen gelden.
Mr. Donker kwam op voor vrijstelling van
zegelrecht voor de stukken van conversie-
leeningen van provincie en gemeenten, terwijl
de bijzondere commissie die het ontwerp bij
het afdeelingsonderzoek in de Kamer onder
handen had genomen, het zegelrecht voor de
verzekering van zeeschepen wilde verminde
ren van 15 ct. op 5 ct. per duizend gulden.
Mr. Wendelaar (lib.) stelde voor de re
ductie op het zegelrecht, welke verleend wordt
bij conversie van pandbrieven, ook te ver-
leenen bij conversie van zeepandbrieven,
waaiwoor ze tot dusverre niet geldt. De Minister
was ook nu toeschietelijk: de amendementen
van den heer Sehilthuis en van de bijzondere
commissie nam hij over en hetzelfde voorrecht
viel Mr. Wendelaar ten deel, terwijl de Kamer
morgen moet stemmen over het volgens Mr.
Oud geheel buiten het kader van dit ontwerp
vallende amendement-Donker.
EERSTE KAMER.
Zaak al vergevorderd.
Soms heeft het er veel van, alsof onze sena
toren. althans een aantal hunner, geen begrip
hebben van de zelfbeperking, die zij zich als
leden van de Kamer van Revisie hebben op te
leggen. Werkelijk, wat er vandaag bij de be
grooting van Sociale Zaken weer allemaal te
berde is gebracht, had gerust onaangeroerd
kunnen blijven. Want na vorige Eerste Kamer
debatten en zeker ook na wat er al in de
Tweede Kamer bij de behandeling van dit be-
..rootingshoofdstuk is opgemerkt, ware er niets
bedorven als men in den Senaat de discussies
tot een tiende van den omvang, die zij thans
kregen, had bekort.
De Minister kon dientengevolge ook niets
nieuws meer vertellen. Zoo hoorden we hem
nogmaals verkondigen dat wettelijke bepalin
gen tot verkorting van den arbeidstijd rationa
lisatie en dientengevolge verzwaring der be
drijfslasten en daardoor werkloosheid zouden
veroorzaken, terwijl hij voorts moest aanstip
pen nog geen kans gezien te hebben iets te be
reiken ten aanzien van bevordering van vrij
willige beperking van den arbeidsduur. Als de
veranderde economische omstandigheden 't
toelaten zal Mr. Slingenberg ook wettelijk in
grijpen overwegen.
Principieel, zoo betoogde hij verder, voelt hij
voor uitbreiding vaia de economische taak van
de bedrijfsraden en voor aan die organen toe
te kennen verordenende bevoegdheid. Maar.
de bedrijfsraden zijn nog te jong en moeten
eerst nog wat ervaring opdoen. Oprichting van
zulke colleges zal de Minister zooveel mogelijk
bevorderen, zoo noodig en indien hiervoor rede
lijke gronden bestaan, zelfs met behulp van
dwang.
Invoering van den 8-urendag voor kantoor
personeel: is in 'n vergevorderd stadium van
voorbereiding.
Woningbouw dient in de eerste plaats aan
particulieren overgelaten, terwijl de staat hier
slechts een beperkte, naar behooren te ver
vullen. taak heeft. Morgen voortzetting van
deze rede!
E. v. R.
Nieuwe Nederlandsche gezant
bij Hitier.
De nieuwe Nederlandsche gezant in Berlijn
heeft gisteren aan Hitier zijn geloofsbrieven
overhandigd.
De gezant bi-acht de persoonlijke wenschen
van de Koningin voor het hoofd van het Duit-
sche rijk en het Duitsche volk over en wees
vervolgens op de noodzakelijkheid, de be
staande vriendschappelijke betrekkingen tus
schen de beide buurstaten Duitschland en
Nederland op alle gebied uit te breiden, in het
bijzonder wat betreft de economische samen
werking.
De Fühi-er dankte voor de persoonlijke wen
schen van de Koningin. Hij wenschte haar
en het Nederlandsche volk eveneens het
beste en verklaarde verder, dat het Duitsche
volk, niettegenstaande de overal bestaande
moeilijkheden op economisch gebied, steeds
tracht zich niet te isoleeren, doch in rust en
wederzij dsch vertrouwen de uitwisseling van
goedei-en met andere landen te ontwikkelen.
Juist in dit opzicht is Nederland geroepen
een van de voornaamste plaatsen in te nemen
in de Duitsche handelsbetrekkingen meti het
buitenland.
Door het stooten
op den zeebodem.
Deel van bovenbouw
reeds vernield.
De bovenbouw van de „Kantoeng",
de groote tinbaggermolen, welke nabij
de Engelsche kust is omgeslagen, wordt
grondig" door de zee vernield. De molen
is dichter naar de kust gedreven en
in ondieper water vastgeraakt wat
alleen ka ngeschied zijn, doordat van
den bovenbouw een stuk is afgebroken.
dat door het stooten tegen den rots-
achtigen Kanaalbodem natuurlijk ten
zeerste wordt verergerd, zoo zal blij
ven doorgaan, tot niet veel meer dan
de gehavende ponton zal zijn overge
bleven van het machtige gevaarte.
Tenzij voor dien tijd mocht worden in
gegrepen en het overgebleven deel van
het wrak naar diep water wordt ver
sleept en daar tot zinken wordt
gebracht.
Houd Uw
Nieren
ftEZONDE. krachtige nieren
zijn Uw zekerste bevelll-
zijn Uw zekerste beveili
ging tegen rugpijn, rheumatl-
sche pijnen, dat gevoel
zwakte In den rug, stijve en
pijnlijke gewrichten, dulzellg-
hold en hoofdpijn. Immers
dan worden de schadelijke
onzuiverheden als urinezuur
enz. voortdurend uit het
bloed gefiltreerd en vla de
urinewegen uit het llohaam
verwijderd.De nieren bestaan
uit een groote menigte teere
filters, welke de onzuiverhe
den aan het bloed onttrekken
en als zij verstopt raken,
blijven deze achter en verot
bovengenoemde. Zorg dat de nieren behoorlijk blijven
werken door het gebruik van een diuretisch middel en
als zoodanig kennen FOSTER'S Rugpijn Nieren Pillen
hun weerga niet. f 1.f 1.75 en f3.—.
(Adv. Inqez. Med.'
I als de
BEZOEKT ONZE
llll
16-17-18 Maart a.s.
op de Lunchroom
llll
bespreekt vroegtijdig
uw plaatsen
(Adv. ingez. Med.)
Het vliegtuig in dienst van den
medicus.
Steeds grooter plaats neemt het vliegtuig
in bij het vervoer van zieken.
Smirnoff is Donderdag 5 dezer met een
extra vliegtuig, „Koetilang", naar Aden ver
trokken, om daar een zieke te halen, die zich
aan boord van een mailboot uit Indië be
vond. Zaterdag ai-riveerde de Koetilang te
Aden en is Dinsdag weer met den patiënt en
zijn familie, vrouw en kind, naar het moeder
land vertrokken, waar het toestel Donder
dagmiddag te 12 uur aiTiveerde. De patiënt
maakte het goed en is onmiddellijk naar het
ziekenhuis vervoerd.
Donderdagmiddag te half zes maakte prof.
Snapper van een extra vliegtuig „Sperwer",
met Frijns als bestuurder, gebruik, om een
patiënt te Antwerpen to bezoeken. Hij keei-de
's avonds weer naar Amsterdam terug.
Groentjes (Vraag en Aanbod) werden
in 1936 in Haarlem's Dagblad geplaatst
Doe er ook
uw voor
deel
mede.
Als gij iets hebt op te ruimen is geen
middel eenvoudiger, goedkooper en
voordeeliger dan
1 -3 regels 30 ct., elke regel meer 10 cent
Noodtoestand in de slagers-
bedrijven.
In verband met den noodtoestand in de
slagersbedrijven kwamen de besturen van de
Christelijke, Roomsch-Katholieke en Neu
trale Slagerspa troonsorganisaties Dondei--
dag in café-restaurant „De Kroon" te 's-Gra-
venhage bijeen.
Van het departement van Landbouw en Vis-
scherij was bericht ontvangen, dat de crisis-
beffing van 10 pet. op het vleesch voorloo-
pig gehandhaafd dient te blijven. Deze
brief verwekte ernstige teleui-stelling bij alle
aanwezigen. De marktprijzen van het rund-,
kalfs-, varkens- en lamsvleeseh loopen met
de week omhoog en de slagers zullen ge
noodzaakt zijn de piijzen wederom te ver-
hoogen, waardoor de onderconsumptie op
vleeschgebied nog grooter zal worden.
Met de tegenwoordige prijsnoteering is het
niet mogelijk het. bedrijf loonend te maken.
De toestand verergert met den dag. Men was
van zins een collectief arbeidscontract met
de gezellen aan te gaan. Een onder alle pa
troons gehouden enquête heeft ontstellende
toestanden aan het licht gebracht. De ge
vraagde loonen kunnen niet betaald worden.
Verschillende patroons verklaarden onom
wonden. dat zij het op prijs zouden stellen
indien zij voor deze loonen zelf als knecht
zouden kunnen gaan werken.
Scherp keurde men het af, dat bij de distri
butie van het bak- en braadvet de slager eerst
na den kruidenier als distribuant in aanmer
king komt. De winstmarge van deze artikelen
is voor de distribuanten zeer gering, terwijl
de regeering zich bij den verkoop aan detail
listen een groote winstmarge heeft bedongen.
De plaatselijke besturen kwamen tenslotte
overeen bij hun respectieve bonden met
kracht op een voortzetting van de actie tot af
schaffing der heffing te blijven aandringen.
De tunnelbouw te Rotterdam.
Raad heeft nog geen beslissing genomen.
De gemeenteraad van Rotterdam heeft
Donderdagmiddag met 21 tegen 20 stem
men besloten het voorstel van B. en W. om
te besluiten tot uitvoering van het groote
tunnelplan onder de Nieuwe Maas te Rotter
dam in de plaats van het project, waartoe be
sloten was, aan te houden tot de volgende
vergadering. B. en W. zullen dan praeadvies
uitbrengen op de adressen van de Hollandsche
Beton Maatschappij in Den Haag. welke niet
in aanmerking is gekomen voor uitvoering
van welken tunnel dan ook.
De meerderheid van den raad was van oor
deel, dat afgezien van de kwestie of deze
Maatschappij recht of onrecht was gedaan,
de raad en de burgerij volkomen op de hoogte
dienden te zijn van al hetgeen er gebeurd is.
Wethouder Brautigam had tijdens de dis
cussie gelegenheid gehad mede te deelen dat
aan de gunning van den tunnel niets meer
kon worden veranderd. De combinatie van
aannemers, met wie een contract op 2 Fe-
bruari is aangegaan voor het maken van een
tunnel, zal onder alle omstandigheden een
tunnel moeten maken, welk project ook ge
kozen wordt. Donderdag over veertien dagen
zal nu de beslissing vallen of de groote tun
nel zal worden uitgevoerd
II
Schip nog niet vrijgegeven
Op 17 Maart „Hertog Hendrik"
Straat van Gibraltar.
De maatregel, welke overeen
komstig de beslissing van de
regeering is genomen, dat Ne
derlandsche koopvaardijsche
pen, welke zich in de buurt van
de Spaansche wateren be
vinden, draadloos of anderszins
de hulp van een Nederlandsch
oorlogsschip kunnen inroepen,
als zij zich in moeilijkheden
bevinden of geconvoyeerd
wenschen te worden, zal op
17 Maart van kracht worden,
wanneer de „Hertog Hendrik"
zich aldaar bevinden zal
V^n de „Triton" der K. N. S. M. welke met
een lading sinaasappelen op weg naar Neder
land, door een gewapendc-n treiler van de op
standelingen is aangehouden en naar Ceuta
is opgebracht, is tot dusver geen enkel bericht
ontvangen. Het vermoeden bestaat, dat men
den kapitein verboden heeft te telegrafeeren.
Misschien zal. als het schip gelost is. de ka
pitein gelegenheid krijgen zich met de ree-
derij in verbinding te stellen over den stand
van zaken.
Verzekering tier veiligheid van
Nederlandsche koopvaardijschepen.
Reeds ongeveer een week geleden heeft de
directie van de Stoomvaart Maatschappij Ne
derland aan haar gezagvoerders instructie ge
geven, op het traject AlgiersGenua en ko
mende van Marseille dertig mijl beoosten de
Balearen te varen teneinde het mijnengebied
in de Spaansche wateren op veiligen afstand
te ontwijken.
(Adv. Ingez. Med.)
Kiepura heeft politiehulp
noodig.
Enthousiaste ontvangst in het
R. A. I.-gebouw.
Hij laat zijn stem schallen.
i
De zanger Jan Kiepura is Donderdag in de
hoofdstad aangekomen. Daar de Prinses en de
Prins in het hotel van Kiepura te Ki-ynica
hebben gelogeerd, hebben wij even een praatje
met hem gemaakt in het Amstelhotel.
U hebt in Krynica een concert gegeven
voor onze Prinses. Kunt u ons iets daarover
vertellen?
Een concert was het eigenlijk niet. hoewel
ik natuurlijk wel gezongen heb. Dat kwam
echter zoo vanzelf. Er heerschte een uiterst
opgewekte en vroolijke stemming in het hotel.
Er werd een bal masqué gegeven, er werd ge
lachen, gedanst, gezongen, en toen het gehee-
le gezelschap zoo aan het zingen was, heb ik
meegezongen. Toen hielden de anderen zich
stil en zoo is het dan gekomen, dat ik in Kry-
nica solo heb gezongen voor de Prinses en den
Prins. Mijn vrouw, Martha Eggert, heeft toen
ook eenige liederen ten gehoore gebracht. U
ziet wel, dat van een eigenlijk concert niet
kan worden gesproken.
Bestaan er nog plannen voor een con
cert in Nederland voor het hof?
Die plannen zijn er Inderdaad. Maar
vooreerst zullen zij wel niet kunnen worden
uitgevoerd. Om te beginnen is de Prinses op
het oogenblik nog niet in het land terugge
keerd en dan ben ik de eerstvolgende maan
den zeer druk bezet met filmwerk. Het zal dus
wel niet voor September of October a.s. zijn,
dat ik voor II. M. de Koningin en het kroon
prinselijke paar hier een concert zal kunnen
geven.
Kiepura deelde nog mede twee films In voor
bereiding te hebben „Sensation" en „Bohème".
..Sensation" zal worden geregisseerd door den
Tsjech Anton en „Bohème", natuurlijk met de
muziek van Puccini, door Bolvary.
Politieagenten noodig.
Gisteravond moesten politieagenten ruim
baan maken, toen Jan Kiepura in het RAI-
gebouw de beurs der dameskroniek betrad.
Honderden bezoekers, in hooge mate enthou
siast en blijkbaar diep onder den indruk van
het feit, dat de groote zanger zich in hun
midden bevond, drongen op hem toe en onge
twijfeld zou hij ook op dit stukje hoofdstede
lijk grondgebied in een van die penibele situa
ties ^zijn geraakt, welke hij in andere steden
reeds zoovele malen, al zingende, onder de
oogen had gezien, ware het niet. dat de sterke
arm hem veilig en wel naar het podium ge
loodst had.
Van deze verhevenheid bracht Kiepura, zijn
hoed zwierig op het hoofd geplant, gevolg ge
vend aan den dringenden wensch van het pu
bliek, twee liederen ton gehoore, welke hem
gelegenheid gaven alle registers van zijn stom
de revue te laten passeeren en welke ook groo-
ten bijval mochten oogsten.
Na ofloop hiervan volgde nog een bezoek
aan de sprookjesstad Lilliput.
Het vertrek uit het gebouw geschiedde even
eens onder het geleide van de politie.
