DE NIEUWE RENAULT
BRECHCOKES?
DE „KANTOENC"
Volkenbond weer in het centrum.
de
Reorganisatie van
Spoorwegen.
GEERT HOOGEVEEN
ORUPSTEEN's Kolenhandel
ZATERDAG 13 MAART 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
3
EERSTE KAMER.
Verdedigers uiten zich krachtig.
Aanpassing heeff niet gefaald.
Oordeel van Minister Slingenberg.
DEN HAAG. Vrijdag.
Het hedenochtend door Minister Slin
genberg uitgesproken slotgedeelte van
zijn rede ter verdediging van z'n begrooting
was in hoofdzaak aan werkloosheidsproble
men gewijd. Er is in de werkloosheidscijfers
gelukkig een verbetering merkbaar. Overi
gens zette de minister nog eens uiteen, hoe
er alle reden bestaat voor verdediging van
de stelling dat onze economische weerbaar
heid versterkt is en dat wanneer Nederland,
naar de feiten uitwijzen, krachtiger uit deze
crisis komt dan het er in is gegaan, zulks in
belangrijke mate aan de welvaarts- en aan
passingspolitiek van het kabinet-Colijn
(reeds voor 1935, dus voor Mr. Slingenberg
minister werd) te danken was. Op deze lof
tuiting volgden bravo's.
Nog voor de koffie zette Prof. Lohman
Cc.-h.), bij de 'behandeling van Buitenland-
sche Zaken uiteen, dat de collectieve veilig
heid een droombeeld was gebleken en dat
een sanctielooze Volkenbond hem juist toe
lacht.
Afzijdigheid is zijn ideaal. Soortgelijk be
toog hield later Mr. Briët (a.-r.), toen hij
tot zijn genoegen vaststelde, dat de interna
tionale politiek van Nederland sinds het
vorige jaar een wijziging heeft ondergaan,
nl. een terugkeer in hoofdzaak tot ons oude
neutraliteitsbeleid. Niet duidelijk en niet
pertinent genoeg echter heeft de minister
zich hieromtrent in de M. v. A. over hoofd
stuk IH uitgelaten. Aanvaardt de minister
de opvatting, o.m. door zijn Noorschen col
lega aangehangen, dat de ex-neutralen zich
in de toekomst met betrekking tot sanctie-
maatregelen uit hoofde van art. 16 van het
Handvest alle vrijheid moeten voorbehou
den, zoolang andere bepalingen van het Vol
kenbondsverdrag niet (meerr behoorlijk
worden nagekomen?
Spr. kwam vervolgens terecht bij het vraag
stuk van de neutraliteit in de lucht. In den
wereldoorlog nam men aan dat opzettelijk
vliegen door onzijdig luchtruim een onge
oorloofde schending der onzijdigheid was.
Bestaat er echter wel een algemeene rechts
regel van dezen aard? Het ware wel ge
wenscht met enkele buurlanden overeen
komsten betreffende het oorlogsluchtrecht
te sluiten. Wachten tot er een algemeen
geldende opvatting is, gelijk de minister aan
beveelt, acht Mr. Briët niet raadzaam. Het
ligt in de lijn van onze en van België's neu
traliteitspolitiek om tot zulk een verdrag het
initiatief te nemen; zulk een verdrag zou het
oorlogsgevaar beperken.
Terwijl wij van plan schijnen to wezen in 'n
komenden oorlog neutraal te blijven, bestaat
er grond voor de vrees, dat tegenwoordig de
sociaal-democraten, uit afkeer tegen 't fas
cisme, eventueel niet meer voor handhaving
van een eenzijdig beleid zouden zijn.
Aansluiting bij eein der richtingen, die Euro
pa verdeeld houden, zou leiden tot een ver-
deeliing van ons lot in 1795, d.w.z. tot onder
gang van onze zelfstandigheid, Daarom hoopt
spr. van harte dat noch de sociaal-democraten
noch de nat. socialisten ooit invloed op onze
buitenlandsche politiek zullen krijgen Een po
litiek van afzijdigheid, mits gesteund door een
sterke bewapening is een van de heohitste
waarborgen voor den va-ede in West-Europa.
Hierna betoogde Dr. Polak (s.d.) dat de
zwaarbewapende dictatoriale bestuurde landen
die schijnen te streven naar vernietiging van
de democratie in Europa, een voortdurende
bedrijging voor verstoring van den vrede voor
men. Het heette altijd, dat nat. socialisme en
fascisme geen export-artikelen waren, doch de
praktijk zie Spanje leent wel anders.
Agenten als Franco hebben fascisme en natio-
naal-soeialisme voor hun export noodig. Een
Henlein, een Mosley, een Degrelle en een Mus
sent zullen eenmaal de Franco's hunner lan
den wonden, als de democraten hen niet in
tij'ds onschadelijk weten te maken.
De Volkenbond heeft veel aan gezag veaio-
ren door het gebeurde met Abessynië. Wat moet
er thans met die instelling gebeuren?
Met die leden, welke o.m. Nederland uit den
Bond wilden zien treden, kan de s. d. woord
voerder het niet bepaald eens zijn. En de be
wering omtrent de communistische, vrijmet
selaars- en groot-kapitalistische invloeden,
die Genève zouden beheerschen berust vol
gens spr. werkelijk op fantasie behalve dan
wat betreft invloed van het internationale
kapitaal, als men denkt aan het kapitaal van
de wapenfabrikanten,
©r is ontegenzeggelijk onrust en verwarring
te over, doch de heksenketel waarin deze on
rust wordt gebrouwen staat in Rome en Ber
lijn. Een versterkte Volkenbond alleen zal
hiertegen bescherming vermogen te verschaf
fen. Een gelijksoortig gemeenschappelijk op
treden in deze richting van een groep kleine
staten binnen den Volkenbond ware bepaald
gewenscht.
Tenslotte roert spr. aan, dat verschillende
Nederlandsche koopvaardijschepen door
Spaansche rebellen-schepen zijn aangehou
den en zulks misschien niet eens in de ter
ritoriale wateren, maar nog in open zee. De
Regeering heeft goed gedaan met haar pro
testen en 't dirigeeren van Nederlandsche
oorlogsschepen naar de bedoelde wateren.
Vreemd vindt spr. het, dat onze pers tegen 't
optreden der rebellen niet met kracht heeft
geprotesteerd.
Mr. v. Lanschot (R.K.) gaf den heeren
Briet en Lohman toe, dat zij terecht vroeger
reeds tegen te hooge verwachtingen van de
collectieve Volkenbonds-veiligheid laadden
gewaarschuwd.
Het einddoel behoort altijd te zijn een
krachtige Volkenbond, met zooveel mogelijk
volken. Universaliteit en kracht van' den Vol
kenbond móeten tenslotte samengaan. B'eide
gedachten heeft men in het oog te houden.
Wijziging van het Handvest moge op den
duur wel eens gewenscht zijn binnen af-
zienbaren tijd zal het niet licht bereikbaar
blijken te wezen. Ditzelfde gelooft spr. van
de door sommigen voorgestane stringente
toepassing van het Pact en dan met name
van art. 16. Daarvoor zou men 'n Volken-
bondsleger behoeven en dat komt er ver
moedelijk nog in geen eeuw.
De in Juli van het vorige jaar namens de
7 ex-neutrale mogendheden afgelegde ver
klaring omtrent hun voorbehoud in de toe
komst. wat deelneming aan de sancties be
treft, heeft te Genève geen enkele opschud
ding verwekt, omidat niemand daar meer ge
looft aan stringente toepassing van art. 16.
Voorloopig is het 't beste den Volkenbond
niet te gebruiken of te zien als een instru
ment van dwang, doch alleen van verzoe
ning. En verder moet men den erg zieken Ge-
neefschen patiënt den tijd laten om op
krachten te komen.
Wat stellen de nat.-soeialisten, welke de
eenigen zijn die voor uittreding uit den Vol-
kenbondspolitiek in de plaats? Niets, behal
ve de heerschappij van de macht en van
het geweld. Meer dan ooit is thans een Vol
kenbondsorganisatie noodig. Liever 'n ge
brekkige dan heelemaal geen Volkenbond.
Spr. hoopt dat de Regeering aan de ver
klaring' van de 7 mogendheden zal vast
houden: daarin lag ook 'n goede waarschu
wing aan de groote mogendheden, dat het
meer dan tijd wordt een ander beleid te gaan
volgen.
TWEEDE KAMER.
Vraagt de regeering te groote
bevoegdheden
Nadat het amendement de GeerDonker i.z.
de buitenlandsche contracten" was verwor
pen 12753), nam de Kamer het ontwerp in
zake vernietiging der goudclausule z.h.st. aan,
terwijl de principieel bezwaarden Mr. Coops
(lib.) en Mr. v. Dijken (a.r.) lieten aanteeke-
nen, dat ze tegen waren. Ook de gewijzigde
zegelwet ging er z.h.st. door het amende
ment Donker haalde slechts 25 van de 80 stem
men. Vervolgens vonden er wat contingentee-
ringsdiscussies plaats, waarbij o.a. de heeren
Sc hilt.hu is (v.d.) en Bakker (c.h.) het
voor de veekoeken opnamen. Volgens minister
Gelissen moet de landbouw zich om der wille
van het oliebedrijf een klein offer getroosten.
Vervolgens gingen we treinen. Jaarlijks moet
er uit de Rijksbegrooting wegens het bedrijfs-
tekort der spoorwegen meer dan 30 millioen
gulden bijgepast. Als oorzaken van dit ver
schijnsel. dat aanleiding heeft gegeven tot het
heden in behandeling gekomen wetsontwerp
tot reorganisatie van het spoorwegbedrijf
noemt de Regeering in de Memorie van Toe
lichting: vermindering van personen- en goe
derenvervoer tengevolge van de crisis, concur
rentie o.m. van vervoer te water dank zij
nieuwe groote kanalen en autovervoer en
voorts wijst ze er op, dat voor de Spoorwegen
het vraagstuk der overkapitalisatie acuut is
geworden.
Opzet der reorganisatie is samenwerking
der te liquideeren S.S. en H.S. in een nieuwe
N.V. „De Nederlandsche Spoorwegen" met 'n
aandeelenkapitaal van 10 millioen. waarbij alle
aandeelen in handen van den staat zullen zijn
met uitzondering van één aandeel van f 1000
voor de S.S. en één voor de H.S. in liquidatie.
De nieuwe onderneming zal zoowel de spoor
wegen van den staat als de bedrijven van S.S.
en H.S. overnemen voor zoover een en ander
zal passen in het nieuwe vereenvoudigd en eco
nomischer opgezette bedrijf. Daarnaast zal
voor herstel van evenwicht tusschen baten en
lasten door middel van een herziening der
kapitaalspositie gezorgd worden om aldus 't be
drijf van den druk der overkapitalisatie te be
vrijden. Hierdoor zullen dan de oude obligatie
houders, die tot dusverre rente en aflossing
feitelijk door den staat gegarandeerd zagen,
hun medewerking hebben te verleenen. Daar
toe krijgen ze gelegenheid doordat zij obligaties
en schuldbekentenissen tegen 3 pet. staats
obligaties kunnen inruilen. Wenschen zij dit
niet te doen en dus niet 't offer te brengen
van 'n lagere rente en 'n langere aflossings
termijn te aanvaarden, dan hebben ze kalm af
te wachten welke resultaten de liquidatie van
S.S. en H.S. zal opleveren hetgeen volgens
de Regeering wel eens niet zou kunnen mee
vallen.
Uit het algemeen debat zij heden slechts
aangestipt, dat de reorganisatie op zichzelf niet
op eenig verzet van beteekenis stuitte, dat er
wel bezwaren werden geuit tegen de groote be
voegdheden, die de Regeering vraagt t.a.v. het
overnemen van de met H.S. en S.S. door ande
ren aangegane overeenkomsten en dat de heer
v. Braambeek (s.d.) de wijze afkeurde, waarop
de Regeering zich wil afmaken van de N.O.
locaal Spoorwegmij. Volgende week zet de Mi
nister z'n rede voort. Dan meer hierover.
E. v. R.
Alvorens U tot aanschaffing £EN AUT()
over gaat, bezichtigt dan eerst
Hoofd-agent:
Alléén: Mi*. Comelisstraat 56-58, Tel. 16270
Een ruime sierlijke zuinige wagen
met zeer speciale RIJ EIGEN
SCHAPPEN. Prijzen vanaf
1595.met aangebouwde koffer
Telefoon
12157-28504
(Adv. Ingez. Med.)
Over voorrangswegen wordt
overleg gepleegd.
Daarna kunnen zij pas worden
aangewezen.
Uitbreiding van taak der verkeersinspectie.
Minister van Lidth de Jeude deelt in de
Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer
betreffende de begrooting van het Verkeers-
fonds mede. dat een wetsontwerp, waarbij de
Rijksverkeersinspectie mede belast wordt
met het toezicht op de naleving van de be
palingen in zake de veiligheid van het ver
keer, in voorbereiding is.
Samensmelting van alle met het toezicht
op het verkeer belaste diensten izooals Rijks-
verkeersinpectie, Rijksveldwacht en mare-
chaussée, gemeentepolitie), is bezwaarlijk,
wegens de geheel verschillende taak, welke
elk dezer diensten naast het verkeerstoezicht
heeft uit te oefenen. Intusschen wordt uiter
aard getracht het toezicht zoo eenvoudig en
zoo practisch mogelijk te doen geschieden.
Het door sommige leden bepleite verbod
voor wielrijders, in groepen van meer dan
drie personen naast elkander den hoofdweg
te berijden, zou in het bijzonder in bebouwde
kommen, op de drukste uren bij het uitgaan
van kantoren, scholen en fabrieken, niet na
geleefd kunnen worden.
Een ontwerp voor de aanwijzing van
Z. O. Z. Zie Ommezijde.
voorrangswegen is gereed: ingevolge
het Motor- en Rijwielreglement wor
den thans omtrent de aanwijzing van
die voorrangswegen binnen bebouwde
kommen de betrokken gemeentebe
sturen gehoord. Aangezien verreweg
de meeste Rijkswegen door een of
meer bebouwde kommen loopen, kan
bezwaarlijk tot aanwijzing van voor
rangswegen worden besloten, voordat
het overleg met de gemeentebesturen
is geëindigd.
De proef met automatische be
veiliging van een overweg bij Steen-
wijk heeft aan de verwachting be
antwoord. Het ligt in de bedoeling,
indien deze gunstige uitslag door
eenigszins langere ervaring wordt be
vestigd, bij verschillende andere onbe
waakte overwegen deze beveiliging
toe te passen.
Omtrent de wenschelijkheid de rijkswegen
te verlichten, wordt een onderzoek ingesteld.
Bij de beoordeeling van dit vraagstuk hebben
de kosten grooten invloed. Overigens verkeert
het, voor zoover met het wegverkeer ver
band houdende, nog in een stadium van ont
wikkeling. zoodat het ook in verband hiermede
gewenscht is geen overijlde stappen te doen.
De verlichting van den rijksweg van Amster
dam naar Haarlem dient om de noodige on
dervinding met wegverlichting op te doen.
Daarvan zal afhangen of verlichting van den
rijksweg Den HaagRotterdam en van de
viaduct te Overschie welke daarvan deel uit
maakt, aanbeveling verdient.
Bruggenbouw.
Verwacht wordt, dat de brug bij Dordrecht
in de lataste helft van 1938 voor het verkeer
zal kunnen worden opengesteld. Het bericht
dat te Geldermalsen een nieuwe brug over
de Linge zal worden gebouwd is juist. Deze
brugvernieuwing zal gepaard gaan met af
snijding van een bocht in de Linge.
NU Hr.STKLLEV
IS BESPAREN
Niettegenstaande de
groote prijsstijging der
Engelsche en Schotsche
maat - kleeding - stoffen
brengt Kreymborg nog
tijdelijk deze buiten-
(Adv. Ingez. Med.)
Dr. A. Loudon permanent
vertegenwoordiger bij den
Volkenbond.
'S-GRAVENHAGE, 12 Maart. Bij
K. B. is mr. C. Ridder van Rappard,
thans H.Ms. buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister te Berlijn,
ontheven van zijn functie van per
manent vertegenwoordiger van Ne
derland bij den Volkenbond, onder
dankbetuiging voor de als zoodanig
bewezen diensten, en is benoemd tot
permanent vertegenwoordiger van
Nederland bij den Volkenbond dr. A.
Loundon, HJVLs. buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd minister te
Bern.
Kantoorhouder verduisterde
belastinggelden.
Op vermoeden van fraude en valschheid
in geschrifte werd door den inspecteur van
P. T. T. te Den Haag aan het postkantoor te
Woubrugge een onderzoek ingesteld, hetgeen
tot gevolg had, dat door den inspecteur bij
den burgemeester dier gemeente aangifte
werd gedaan wegens knoeien met gestorte be-
lastingelden, premies van den raad van ar
beid en spaargelden
Terzake van verduistering werd de kantoor
houder A. W. B. in verzekerde bewaring ge
steld. Hij legde bij het verhoor door den
burgemeester een volledige bekentenis af.
Het verduisterde bedrag beloopt tot nu toe
f 400. Het onderzoek duurt voort.
