TOOVER De Frans Hals-Tentoonstelling te Haarlem. De Spaansehe Burger oorlog. 1 April. Uw kamers om!! Het belangrijkste 54e JAARGANG No. 16493 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. WOENSDAG 31 MAART 1937 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. 0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week ƒ0.05, p. maand ƒ0.22, p. 3 mnd. ƒ0.65, franco p. post f(j.72V», BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaarne 12 Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, H aa rl e m - N o o rd. Telefoon 12230 ADVERTENTIëN 15 regels f 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels ƒ0,60, elke regel meer ƒ0,15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.-, overlijden ƒ400.-, verlies van hand, voet of oog ƒ200.-, beide leden duim ƒ100.—, één lid duim ƒ50.-, alle leden wijsvinger 60.-, een of twee leden wijsvinger ƒ25.—alle leden anderen vinger 15.—één of twee leden anderen vinger 5.—, arm-of beenbreuk 30enkelbreuk 15.—polsbreuk 15.—HEDEN: 12 PAGINA'S Nog axzonderhjke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. Een nog niet gepubliceerde foto van het Prinselijk Paar. Foto Ziegler. Morgen komen de buitenlandsche inzendingen aan. Het ziet er niet naar uit dat de Spaansehe burgeroorlog spoedig tot een einde zal komen. Aan de zoo vaak van Franco's zijde geuite aankondigingen, dat hij snelle beslissingen zou forceeren hoe vaak is verleden jaar de aanstaande val van Madrid niet in uit zicht gesteld gelooft langzamerhand geen mensch meer. De nederlaag, die de vier Ita- liaansche divisies bij Guadalajara geleden hebben, geeft bovendien te (Jenken. Ander zijds krijgt men ook niet den indruk dat de troepen der regeering in staat zijn tot het behalen van eenigszins afdoende voordeelen. De Spaansehe oorlogstraditie: het voeren van een eindelooze guerilla, wordt blijkbaar ook in dezen burgeroorlog gehandhaafd. Daarbij doen natuurlijk allerlei factoren zich gelden: de armoede, slechte organisatie en geringe ontwikkeling van het volk, het gebrek aan discipline in de gelederen, ongeschiktheid om de techniek der modernste bewapening te hanteeren en ook de moeilijke terreinomstan digheden en het in sommige streken zeer ruwe klimaat. Van den omvang en de sterkte der buiten landsche hulptroepen is met geen mogelijk heid eenig overzicht te krijgen. Misschien zal de non-interventie commissie er tenslotte in slagen den aanvoer van vrijwillgers en oor logsmateriaal naar Spanje afdoende stop te zetten. Dit zou dan kunnen beteekenen dat het buitenland zich geheel desinteresse er t in den Spaanschen strijd. Weliswaar blijven dan nog de tienduizenden vreemdelingen erin be trokken, die aan beide zijden in Spanje mee vechten, maar men mag nu zoo langzamer hand wel aannemen dat zij niet in staat zijn een eindbeslissing ter eene of ter andere zijde te forceeren. Het schijnt dus wel mogelijk dat de strijd zich nog een heelen tijd zal voortslepen als er geen nieuwe hulp meer van buiten komt, hetgeen onvermijdelijk ge paard zou gaan met een voortgezette uit putting van het al zoo uitgemergelde Spaan sehe volk. Tenslotte zou dit vermoedelijk tot den een of anderen vorm van onderlinge over eenstemming moeten komen, zich hereenigen onder vaderlandsche leuzen en de vreemde lingen aan beide zijden eruit gooien. Dat de oorlog zich blijft voortslepen is overigens geen wonder in zulk een land met zulk een armoedige en onontwikkelde bevol king. Het beschikt zelf over zeer weinig mid- deleriTën de buitenlandsche hulp is natuur lijk beperkt gebleven tot het minimum dat de buitenlanders er voor over hadden. Die zijn al evenmin met rijkdom behept en staan van hun eigen enorme bewapening maar weinig voor Spanje af. Immers zijn zij er allen op uit, hun eigen veiligheid te waarborgen en verkeeren zij in een toestand van razenden bewapeningswedstrijd: alzoo in het vooruit zicht dat zij in de komende jaren maar steeds zullen doorgaan met nieuwe uitbreidingen? Daar is veel geld voor noodig, daar moet „het kruit voor droog gehouden worden" tot den dag waarop zij (allemaal schuldeloos en defensief) zouden kunnen geroepen wor den tot vechten en dus verspilt men dat kruit niet in Spanje. Tenslotte is Spanje maar een uithoek van Europa, een zijdelings gelegen oefenterrein in de vervaarlijke ontwikkeling van de oorlogsbewapening van een aantal grootmachten. In de Engelsche pers komen pessimismen tot uiting naar aanleiding van den nederlaag dei- vier Italiaansche divisies bij Guadalajara. Sommige Engelsche bladen meenen blijkbaar dat Mussolini deze gebeurtenis niet kan aan vaarden en dat er dus nieuwe Italiaansche hulp zou worden gezonden. Mocht dat zoo zijn, dan zou de non-interventie een nieuwe mislukking beleven en zou de strijd weer hevig oplaaien. Maar het resultaat schijnt bij voor baat twijfelachtig want al valt Madrid, dan is de burgeroorlog daarmee nog lang niet uit. Dan kan men nog eens met Catalonië begin nen. Burgeroorlogen worden niet beslist door inneming van een grootendeels verlaten hoofdstad die trouwens niet eens meer re- geerinscentrum is. Het schijnt dus wel zeer twijfelachtig of Mussolini daarvoor de zending van nieuwe troepen en het spendeeren van groote geldsommen over zou hebben. Grooter lijkt de kans dat Spanje tenslotte geheel aan zijn eigen rampzalig lot overgelaten zal wor den. Het is een treurige geschiedenis, een zwarte bladzijde weer in de reeds zoo ellendige historie van de twintigste eeuw, die ruim zes endertig jaar geleden als een era van be- schavings-triomf werd begroet en zich tot dusver als het tegendeel heeft doen kennen. De duur van dezen burgeroorlog behoeft overigens geen verbazing te wekken. Volgens alle precedenten op dit speciale gebied duurt hij nog maar kort en kan er nog heel wat tijd verloopen eer men inziet dat er ook iets Eén April, de dag der dagen, Dat men ongestraft mag spotten, Dat wij het goedmoedig wagen, Om elkander te bedotten. Dat wij 't kind zelfs niet verwijten, Als het ons eens „nemen" wil, En dan bij het argloos „bijten", Juichend uitroept: één April! Doodlijk ernstig zijn de menschen En vooral de laatste jaren, Ik persoonlijk zou wel wenschen, Dat er veel meer dagen waren, Die, als 1 April, verdragen, Dat wij lachen om elkaar, Eén April, die dag der dagen. Komt helaas maar eens per jaar. O, ik weet het heusch wel, vrinden. Dat in zorgen van het leven, Goede reden is te vinden, Dat wij ernst den voorrang geven; Maar het zou veel zorg verlichten, Als wij meer dan eens per jaar Met goedmoedige gezichten, Lachten om en met elkaar. Houd hem hoog, den lust tot spotten. Juist om zorgen te verdrijven, Heilzaam is de soort bedotten, Waar je eerlijk bij kunt blijven; Uitgeslapen zijn wij allen. Maar de een of andre guit, Helpt ons, door ons t' overvallen, Met zijn één April sliep uit! P. GASUS. dwingt Uw oogen niel tot inspanning, gebruikt een bril van KEIP. Gr. Houtstraat naast Luxor (Adv. Ingez. Med.) in zit voor het vaderland te werken inplaats van te vernielen en te leven inplaats van te sneven. Het eischt overigens meer volharding en zelfbeheersehing. R. P. Bestolen warenhuis in staat van beschuldiging gesteld. De dief vrijgesproken! Een zeer opzienbarende uitspraak heeft dezer dagen de Londensche politierechter Mullins gedaan, een uitspraak, die nog tot veel geschrijf en gewrijf aanleiding zal geven. Voor den rechter stond en dief terecht, die zich ge- ruimen tijd in het bekende warenhuis van Marks en Spencer had schuldig gemaakt, tot dat hij ten laatste door het met de bewaking belaste personeel op heeterdaad betrapt werd en aan de justitie werd overgeleverd. Rechter Mullins sprak tot groote hilariteit van het publiek den dief vrij, en liet integen deel den leider van het warenhuis in staat van beschuldiging stellen wegens „aansporing tot diefstal". De aanklacht grondde hij hierop, dat in bovengenoemd warenhuis de verschillende artikelen zoodanig ten verkoop liggen uitge stald, dat zelfs de fatsoenlijkste en eerlijkste menschen daardoor als het ware tot diefstal worden verleid. Verder constateerde de rechter, dat de be trokken onderneming voor de bewaking der voor het grijpen liggende artikelen geen vol doende personeel in dienst had zoodat het noodzakelijke toezicht absoluut onmogelijk was. Nieuwe gezant te Boekarest Benoeming van de nheer L. G. van Hoorn. 's-GRAVENHAGE, 31 Maart. De regee- ringspersdienst meldt, dat de heer L. G. van Hoorn, thans gezant te Weenen en Boedapest, dezer dagen benoemd zal worden tot H.M.'s gezant te Boekarest. Norman Davis in Europa. Amerika bereid deel te nemen aan actie tot bewapeningsbesprekïng. LONDEN, 31 Maart (Havas-A. N. P.) De Amerifcaansche gedelegeerde ter suikerconfe rentie, Norman Davis, is aan boord van de „Manhattan" te Plymouth aangekomen. Hij verklaarde aan de pers, dat hij geen geheime opdracht van Roosevelt heeft voor het uitwer ken van een plan tot het voorkomen van een wereldoorlog. Hij voegde hieraan toe. dat de Staten bereid is deel te nemen aan een plan tot vermindering van tolmuren, ook zij zijn bereid deel te nemen aan een actie tot beper king van de bewapening, dooh Europa schijnt cp het cogenblik nog niet gestemd te ontwa penen. Tenslotte zeide Norman Davis: „Wij willen mede werken aan alles, waarvoor de in ternationale vrede gehandhaafd kan blijven". Uitgebreide voorzorgen der politie. Een der belangrijkste dingen die dit jaar in onze stad zullen worden ondernomen, dank zij de samenwerking tusschen gemeen tebestuur en de stichting „Haarlem's Bloei", is de Frans Halstentoonstelling in het Frans Halsmuseum. Het duurt nog wel eenige maanden voor deze geopend zal worden, maar de voorbe reidingen zijn toch reeds in vollen gang. De directeur van het museum, de heer G. D. Gratama, heeft onderhandelingen gevoerd met musea en particulieren in het buiten land die stukken van Frans Hals bezitten, om die werken tijdelijk aan Haarlem af te staan. In de meeste gevallen is de heer Gra tama daarin geslaagd. Er zijn, daar het hier schilderijen geldt die tezamen millioenen waarde vertegen woordigen, natuurlijk uitgebreide voorzor gen genomen. De stukken zijn tegen hooge bedragen verzekerd. Een enkel staaltje daar van willen wij vermelden. Een museum in Rome heeft enkele jaren geleden een toen pas-ontdekte Frans Hals voor 4 millioen lire aangekocht, voorstellende Napoleon op Elba. Dit stuk is verzekerd voor niet minder dan 400.000 gulden. Een ander stuk van Frans Hals waarop stadhouder Prins Willem IV te herkennen is, werd voor 50.000 gulden verzekerd. Dit stuk is eigendom van een particulier in Brussel. De deskundigen zijn niet absoluut zeker dat dit een Hals is, maar de heer Gratama twij felt er niet aan, anders zou hij dit stuk ze ker niet geaccepteerd hebben. Dat hij niet alleen in zijn meening staat bewijst wel het vrij hooge bedrag waarvoor het stuk ver zekerd moest worden. Ook zijn maatregelen getroffen voor een veilig vervoer van de collectie Halsen. Het zijn er niet minder dan 111. zoodat men zich kan indenken, dat daarvoor heel wat gere geld moet worden. In het buitenland, waar meermalen door bandieten aanslagen zijn gepleegd op zulke kostbare transporten, heb ben de leiders van het transport een handig heidje toegepast om misdadigers op een dwaalspoor te brengen. Om zeker te zijn van een ongestoorde verhuizing naar Nederland heeft de verzending nu reeds plaats gehad, terwijl de mannen der onderwereld natuur lijk in de waan verkeerden, dat die expeditie pas eenige weken voor de opening der ten toonstelling zou plaats hebben. Voor Nederland, waar de politie voor de Een „Groentje" in Haarlem's Dagblad is eenvoudig, goedkoop en succesvol. Het succe* wordt bewezen door de 45303. die in 1936 geplaatst werden. misdadigers minder bang is. bestaat geen reden om geheimzinnigheid bij het transport te betrachten. Daarom kunnen wij mededee- len, dat de Halsen uit het buiteland reeds te Haarlem in het bagagebureau der Ned. Spoorwegen aan de Baljuwslaan zijn aange komen. Uit voorzorg heeft de Commissaris van Politie, de heer E. H. Tenckinck. twee agenten daarbij de wacht laten betrekken. Morgen, Donderdag, om 10 uur be gint de overbrenging met vracht auto's naar het Frans Halsmuseum op het Groot Heiligland. Daar de stukken bijna alle van groote af meting zijn, konden zij niet verpakt worden, zoodat het publiek bij het in- en uitladen ze reeds op een afstand kan zien. Bij het transport zal natuurlijk alleen als voorzichtigheidsmaatregel de politie voor toezicht zorgen. Omdat de Commissaris niet zooveel mannen aan den gewonen dienst onttrekken kan heeft hij de hulp in geroepen van zijn Amsterdamsche collega, die 24 politieruiters ter beschikking gesteld heeft om de transporten door de Haarlem- sche straten te begeleiden. De route door de stad is: Baljuwslaan, Jansweg, Jansstraat, Klokhuisplein. Lange Veerstraat, Kleine Houtstraat, Ged. Oude Gracht. Groot Heilig land. Er is dus toestemming gegeven om ge deeltelijk tegen de verkeersroute in te rijden om den tocht te bespoedigen. 10.30 uur komt de eerste auto met Halsen bij het museum aan. Handelsbesprekingen met Rusland. Delegatie naar Moskou vertrokken. 'S-GRAVENHAGE. 31 Maart. Een dele gatie uit het Comité voor den handel met Sovjet-Rusland vertrok heden naar Moskou om aldaar algemeene besprekingen te houden over onzen handel met de Sovjet Unie. De delegatie bestaat uit drie heeren, die in Ja nuari 1935 met eenige vertegenwoordigers van het Volkscommissariaat voor buiten- landschen handel van de Sovjet-Unie onder handelden, nl. de heeren E. D. van Walree, mr. A. N. Molenaar en W. H. Rethmeier. KOSTER NOORDERKERK. Op 2 April a.s, hoopt de heer H. van Mou- rik den dag te herdenken, dat hij \2VZ jaar werkzaam is als koster aan de Noorderkerk in het Kleverpark. TARRADELLAS HOOPT EEN CATALAANSCHE REGEERTNG TE VORMEN. BARCELONA 31 Maart 'Havas 'A.NJPP Tarradellas die belast is met de vermin? van een nieuwe regeering verklaarde gisteren aan de pers. dat hij heden. Woensdag, definitief verslag zal uitbrengen over de taak welke Companys hem heeft opgedragen. Hij zeide te hopen, dat hij er in zal slagen een nieuw kabinet te vormen, dat zal worden gesteund door alle krachten, welke in het vorige kabinet vertegenwoordigd waren. Het woord is aan Vauvenargues Als een gedachte te zivak is om eenvoudig te worden uitgedrukt is dat een teeken dat men haar moet verwer pen. Directeuren van zwendelbank veroordeeld. Beide verdachten tot 2'A jaar veroordeeld. AMSTERDAM, 31 Maart. Vandaag deedde rechtbank uitspraak in de strafzaak tegen de beide directeuren van de effecten-bank G. A. ten Hope en Co., den 41-jarigen effectenhan delaar C. J. N. K. en den 62-jarigen rechtskundige mr. dr. J. van O. en veroordeelde beide verdachten tot gevangenisstraffen van twee jaar en zes maanden met aftrek van den tijd in voorarrest doorgebracht. Aan de verdachten was ten laste gelegd, dat zij als medebeheerders van de Holland- sche Collectiefbank de door de deelnemers aan de speculatiekassen toevertrouwde gel den, in totaal plus minus f 10.000 hebben verduisterd. Voorts was ten laste gelegd, dat zij als beheerders der comm. vennootschap Hollandsche collectiefbank en de comm. venn. Ten Hope en Co. toevertrouwde gelden en waardepapieren, die zij van cliënten on der zich hadden in onderpand hebben ver duisterd. Verschillende spaarders hadden in goed vertrouwen hun solide effecten afgestaan aan deze verdachten om speculatieve fond sen te koopen. De fondsen werden echter niet gekocht en in de meeste gevallen zagen de cliënten niets van hun geld of waardepapie ren terug. De officier van justitie mr. Wassenbergh requireerde tegen beide verdachten drie jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. De rechtbank overwoog, dat de feiten zeer ernstig zijn. ten opzichte van verdachte mr. dr. J. van O. gelastte de rechtbank de on middellijke gevangenneming, de andere ver dachte bevindt zich reeds in voorarrest. Verjong Uw kamers, verfrisch Uw huis .moderniseer het met behang uit de fantastisch mooie collectie van: H.M.Bakker, Gen.Cronjestr.135, Tél.11657 (Adv. ingez Med.) pag. Morgen komen de buitenlandsche inzen dingen voor de Frans Halstentoon stelling te Haarlem aan. 1 De experts der Oslo-Staten zouden in April te Brussel bijeenkomen. 3 De K. N. S. M. geeft nieuwe aandeelen uit om de vernieuwing der vloot te kun nen bekostigen. 3 Slagersgezellen zijn te Amsterdam een z.g. Sit-down-staking begonnen. 3 Een treinongeluk in Frankrijk eischte een doode en 44 gewonden. 4 Hitler en Ludendoorf zouden zich defi nitief verzoend hebben. 4 Naar aanleiding van complotten in het Nationalistische Spanje zou een groot aantal arrestaties en executies hebben plaats gehad. 4 De woningmarkt in de gemeente Bloe- mendaal. 6 Onze visscherij is nog een belangrijke tak van industrie. 7 Toen er nog veel grachten in Haarlem waren. 7 ARTIKELENENZ. R. P.: De Spaansehe burgeroorlog. 1 J. H. de Bois: Kunst in Haarlem en daar buiten. 3 Langs de Straat: Kinderverdriet. 3 Jhr. dr. B. de Jong van Beek en Donk: Zwitserland's neutraliteit. 4 K. de Jong- Wiener Sangerknaben 7 G. J. Kalt: Haarlemsche Politiemuziek- vereenïging. 7 L. S.: Primula's. 7 H. D. Vertelling: Rivalen. 6 Schaakrubriek g De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op IQ

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1