(UN/T IN LETIESEK
Elizabeth,
De Vrouw zonder Man
M
een colfei1 c/occl/coi
OMDAT DE PRIJS LAAG IS?
Ifan
De bouwnijverheid
te Haarlem.
De nieuwe Openbare School in Haarlem-Noord.
DIGESTIF RENNIE
De „Zeearend" vliegt
over den Oceaan.
VRTTDAG 2 APRIL 1937
HA ARi: EM'S DAGBLAD
7
HET TOONEEL
HULDIGING ELSE MAUHS.
Het was te verwachten, dat gisteravond bij
het eerste weder-optreden na haar ziekte van
mevrouw Mauhs onze stadsschouwburg
stampvol zou zijn. Er was dan ook geen plaats
onbezet en het publiek heeft Else Mauhs aan
het slot een ovatie gebracht, waarin de diepe
genegenheid en de groote bewondering voor
onze eerste actrice wel op zeer treffende wijze
tot uiting kwam.
Reeds na de derde acte van ..Elisabeth, De
Vrouw zonder Man" had het publiek haar
staande toegejuicht en aan het slot der voor
stelling rees heel de zaal onmiddellijk na het
weder opgaan van het gordijn, op. en moch
ten wij getuige zijn van een dier groote mo
menten in onzen schouwburg, die altijd weer
ontroeren door hun oprechtheid en sponta
neïteit.
Hoe groot de vereering voor Else Mauhs bij
het Haarlemsch publiek is, heb ik persoon
lijk mogen ondervinden bij de voorbereiding
der huldiging van de actrice ter gelegenheid
van dit eerste weder optreden in onze stad.
Nog nooit te voren was de belangstelling voor
een jubileum zoo groot en de deelneming
zoo algemeen als voor de huldiging van giste
ren. die in opzet niet anders bedoeld was als
een eenvoudige bloemenhulde namens het
Haarlemsch publiek. Als spreker op dezen
avond heb ik mevrouw Mauhs dit tot mijn
vreugde kunnen zeggen en mijn dankbaar
heid en blijdschap mogen uiten met haar
herstel.
Blijde was het publiek in de eerste plaats
voor de actrice zelf, die wederom in staat was
haar groote kunst te geven en dankbaar dat
het opnieuw van haar waarlijk koninklijk spel
in de rol van Elisabeth had mogen genieten.
Als blijvend souvenir' aan dezen avond
mocht ik namens het Haarlemsch publiek
mevrouw Mauhs met een bouquet orchi
deeën een jade-hanger aanbieden en daar
mee den wensch uitspreken, dar Neerland's
grootste actrice nog zeer vele malen in Haar
lem zou mogen optreden.
Het duurde zeer lang voor mevrouw Mauhs
zelf het woord kon nemen. Zij sprak haar
dank uit in eenvoudige en gevoelige woor
den en toen zij nogmaals, wuivend met haar
zakdoek, naar voren trad, scheen het, of er
aan de toejuichingen geen einde zou komen.
Het was een groote en ontroerende tooneel-
avond ook door het grandioze spel van Else
Mauhs in de rol van koningin Elizabeth.
Het leek mij toe, of haar spel in deze rol nog
rijker van nuance, nog grootscher van uit
beelding was geworden. Hoe waarlijk ko-
ninklijk blijft haar spel heel den avond,
zelfs in de momenten, waarin de koningin
zooals in den slag dien zij Essex geeft zich
het meest vergeet. Wie brengt als Else Mauhs
zoo de „royalty" mee op het tooneel?
Ook verder is de bezetting vair Josset's stuk
dat wij in de eerste vier bedrijven meer
ifcunnen waardeeren dan in de laatste acte
urne'vrouw Mauhs volkomen waardig. John Go-
bau gaf weer al zijn vurig temperament aan
Essex hij liet zich in het begin zelfs wel
eens te veel gaan tein koste van de duidelijk
heid en Ko Arnold! was als Robert Cecil
prachtig in zijn koele gereserveerdheid en ge
slepenheid. Elias van Praag verving Cruys
Voorbergh in de rol van Francis Bacon en trof
mij vooral door zijn uitmuntende, fijne dic
tie. Johan Fiolet speelde Lord Burghley in
denzelfden geest als Gimberg het in de vroe
gere voorstellingen heeft gedaan. Georgette
Reyewsky was ook nu weder Mary Howard.
Wij vernamen, dat Het Masker waarschijn
lijk Zaterdag 17 April met Elizabeth, De Vrouw
zonder Man in Haarlem terugkomt. Het lijkt
mij wel zeker, dat ook dan de Stadsschouw
burg stampvol zal zijn, vooral omdat de prij
zen dan niet verhoogd zullen zijn zooals gis
teravond.
J. B. SCHUIL.
MUZIEK
Concertgebouw te Amsterdam
Het abonnementsconcert van 1 April, het
laatste van dit seizoen, was voor ons Haar
lemmers belangrijk wegens de medewerking
der Haarïemsehe R.K. Oratori urn ver ee n igdmg
Ed. van Beinum voerde met dit koor en het
Concertgebouworkest het „Te Deum" en het
„Stabat Mater" van Verdi uit: de twee der
vier „Pezzi Sacri", die ons hier verleden jaar
op het concert der R.K. Oratoriiuimvereeniging
in bewondering brachten voor de genialiteit van
den grooten Italiaanschen meester en in ver
bazing voor diens onverzwakte geestelijke
frisohheid op zeer hoogen leeftijd. Want Verdi
was 85 jaren oud toen hij de „Quattro Pezzi
Sacri" schiep, vijf jaar nadat hij de muzikale
wereld door zijn opera „Falstaff" verrast had.
Was reeds de Haarlemsche uitvoering een
openbaring van ongedachte schoonheid, de
Amisterdamsche werd dit in nog hooger mate,
doordat ruu het eerste orkest van ons land, het
onvolprezen Concertgebouworkest, het instru
mentale deel vertolkte. Bovendien werd nu die
ideale eenheid bereikt, die alleen dan verkre
gen kan worden wanneer koor en orkest ge
regeld onder dezelfde leidende hand werken.
Zoo kwam onwillekeurig de wensch bij ons op,
dat we in 't vervolg ook hier ter stede de me
dewerking van het Concertgebouworkest bij
de uitvoeringen der R.K. Oratoriumvereeni
ging zouden verkrijgen. Tenslotte is de moge
lijkheid daarvan slechts een financieele kwes
tie, en dat de arbeid dier vereeniging een
gunstige oplossing van die kwestie waard is,
daaraan behoeven we na de uitvoering van
Donderdagavond zeker niet te twijfelen. Het
koor zong zijn gewichtige partij prachtig, met
groote klankschoonheid zelfs daar waar het
uiterste van de stemmen geëischt wordt de
sopranen gaan tot de hooge b! en in 't bij
zonder trof ons de heerlijke klank van de man
nenstemmen, die sinds de vorige uitvoering
een aanzienlijke aanvulling en versterking
hebben ondergaan.
Over het „Te Deum" en het „Sabat Mater
de andere twee der „Pezzi Sacri" zijn voor koor
a cape 11 a geschreven en kwamen dus niet voor
uitvoering in aanmerking heb ik naar aan
leiding van de Haarlemsche auditie geschreven.
Verdi heeft zijn dramatischen zin daarin niet
verloochend. Het Te Deum is een onafgebroken
reeks van nu lyrische, dan weer dramatische
momenten; in het Stabat Mater zijn bijna alle
terzinen tot afzonderlijke toonschilderingen
van felle kleur en aangrijpende werking ge
worden. Hier zijn alle denkbare stemmingen
verklankt, van deemoedige smeeking en diepe
droefenis tot stralende glorie, en het is ver
wonderlijk dat deze werken betrekkelijk zoo
Belden worden uitgevoerd.
ShchiA dan i& swi
ctiMsi qasudkmp
wanneer dit het figuur verbetert,
aangenaam zit en de organen
steunt.
In één woord:
een !li^4»ii? corset
Dat zit! Dat houdt vorm!
Dat is goedkoop!
Art. 235. Een SKI model zeer lang
over de heupen, volmaakte pas
vorm. Zware broché stof, veter in
den rug. r q nn
Busc. met stof overslag 1 '.vjvj
Art. 54-1. Moderne SKI bustehouder,
voor in het midden gehaakt, wel-
ke niet alleen voor slanke, maar
ook voor gezette figuren, de
jeugdige bustelijn, welke de we
reldmode 1937 eischt, f o "7c
geefti ^./D
HOLLANDS BRON VOOR GOEDE CORS ET TEN
AMSTERDAMHAARLEM .UTRECHT.BREDA.NIJMEGEN .TILBURG
GROOTE HOUTSTRAAT 10
Het laatste abonnementsconcert was ook nog
in andere opzichten belangrijk. Vooreerst door
de uitvoering van een Concerto grosso van
Torelli, dat door Van Beinum uit onvolledig
materiaal met veel smaak en inzicht gerecon
strueerd is en waarin de violisten Helmann en
Hekster in voortreffelijk samenspel het „con
certino" vertegenwoordigdenVoorts wegens
de Amsterdamsche première van het Cellocon
cert van Hdebrando Pizzetti, waarvan de dia
bolisch moeilijke solopartij letterlijk vol
maakt gespeeld werd door Enrico Mainardi.
Zulk een absolute zekerheid, zulk een toon-
schoonheid en warme, maar steeds binnen de
perken blijvende voordracht behooren tot de
groote zeldzaamheden. Het werk zelf is niet
uitgesproken modem: het bevat vele mooie
momenten, vooral in het Largo, maar is, mede
door zijn groote lengte, weinig overzichtelijk
en daarom althans bij een eerste auditie moei
lijk als geheel te aanvaarden. In het eerste
hoofddeel treedt de cello minder solistisch op
den voorgrond dan in de beide volgende. Het
slot is zeer eigenaardig: c wisselt af met een
combinatie van des en d! De furieuze moei
lijkheden, die vooral in de Finale opgestapeld
liggen zullen de meeste cellisten wel afschrik
ken. Ook het slotstuk van den avond was een
première, maar een van een werk dat nage
noeg een eeuw geleden geschreven werd:
Spoartini'is Ouverture „Olympic". Frissche,
kernachtige muziek van een slag, dat nu wei
verouderd mag heeten, maar waarnaar men
van tijd tot tijd nog wel met genoegen luistert.
De vermaning, die Spontini in de veertiger
jaren der vorige eeuw gaf, om maar niet meer
te componeeren, aangezien hij zelf, Spontini,
op het gebied der opera het laatste woord ge
sproken had. is toch wel lichtelijk ongemoti
veerd gebleken en Spontini's zelfoverschatting
is dan ook door den tijd gestraft, want de
meesten van tegenwoordig kennen den naam
van den componist van „Le Vestale" nauwe
lijks meer. Van hoe velen der tegenwoordige
generatie zal die naam blijvend zijn?
Van Beinum ontving van de leden der R.K
Or. Ver. een prachtige bloemenmand. Willem
Mengelberg woonde dit concert bij en uitte
zijn groote voldoening, ook over de prestatie
van het Haarlemsche koor
K. DE JONG.
Vijfde Haarlemsche
Voor jaarsbeurs.
Den eersten dag al druk bezoek.
De eerste dag zette voor de Vereeniging van
Huisvrouwen reeds dadelijk goed in en de vele
mooie stands hadden niet te klagen over te
weinig belangstelling. Het. aantal bezoekers
aan de Beurs bedroeg dezen eersten dag reeds
1651. Gedurende den avond was het cabaret
in de Tuinzaal overvol want daar traden de
gevierde cabaretzangers Tholen en Van Lier
op, terwijl de Harlem Kings onder leiding van
den heer Jan Monnickendam door hun uitste
kenden muziek veel bijval oogstten.
HAARLEMSCHE JEUGD VEREENIGING
„TEMPO".
De Haarlemsche Jeugdvereeniging „Tempo"
belegt op Woensdag 7 April 's avonds 8 uur
in het gebouw van den Protestantenbond een
jeugd-bijeenkomst. Doel van dezen avond is,
de jongeren te informeeren over den strijd
in Spanje. Als spreker tareed op ds. Mol van
Charante, terwijl zooals dat steeds het geval
is bij de ..Tempo'-bijeenkomsten, voor een
uitstekend bijprogramma is zorg gedragen.
O.a. zingt mevr. Menage Challa, aan de piano
begeleid door Herman Kruit, Spaansche lie
deren. Verder brengt een muziektrio Spaan
sche muziek ton gehoore.
Als bijzonderheid kan nog vermeld worden
dat de entree niet alleen door betaling in geld,
kan geschieden, maar dat ook met proviand,
als tabak, sigaretten, thee, koffie, geconden
seerde melk of verpakte levensmiddelen kan
worden voldaan.
AANBESTEDING
Hedenmorgen werd door den Rijkswaterstaat
te Haarlem aanbesteed het vernieuwen van
een plankiergedeelte en vier stutstoelen, be-
hoorende tot de werken van de Rijkszeehaven
„Het Nieuwediep". Het laagst werd ingeschre
ven door I. C. Kooyman te Harlingen voor
9340.
VEREEN. VAN PROV. PERSONEEL IN
N.-HOLLAND
Propaganda-avond
De propaganda-commissie van bovengenoem
de vereeniging heeft een propaganda-avond
georganiseerd, welke heden (Vrijdag) avond
gehouden zal worden in het gebouw van den
H. K. B. in de Tempeliersstraat.
Het programma, dat 14 nummers telt, ver
meldt o.a. muziek, zang, voordrachten, too
neel, community singing en een propaganda-
rede door den heer F. Kroon, voorzitter van
den Alg. Bond van Prov. Personeel in Neder
land.
Bij verleden jaar vergeleken is er
een kleine verbetering.
In den laatsten tijd is er een geringe op
leving in de bouwbedrijven te Haarlem te
constateeren. Het is onmogelijk cijfers te
krijgen over het aantal werkende bouwvak
arbeiders. zoodat onze conclusie moet steu
nen op het feit, dat er thans minder werk-
loozen zijn. Daartegen kan weinig bezwaar
worden ingebracht, want niets wijst er op,
dat het aantal beoefenaars van die vakken
in aantal zou zijn afgenomen.
Het lijstje der werkloozen over de ver
schillende vakken verdeeld ziet er als volgt
uit;
1936
1937
Timmerlieden
637
559
Metselaars
218
188
Betonwerkers
41
36
Opperlieden
126
133
Grondwerkers
163
155
Heiers
23
22
Stucadoors
73
60
Loodgieters
98
83
Schilders
262
305
Totaal
1641
1541
Daaruit blijkt dus, dat het aantal
werklooze bouwvakarbeiders op dit
oogenblik precies 100 lager is dan
een jaar geleden.
Alleen de groep schilders ls belangrijk ge
stegen. maar aan den Werkloosheidsdienst
had men het vermoeden, dat dit slechts een
tijdelijk verschijnsel is. Het weer is den laat
sten tijd niet best geweest, zoodat aan te
nemen is, dat daarom verschillende schil-
derswerken nog niet begonnen zijn. Nu het
wat. zachter en minder regenachtig wordt
kan de hoop gekoesterd worden, dat er ook
meer schilders aan den slag zullen gaan.
Wij wezen eenige weken geleden reeds op
het feit. dat er weer meer bedrijvigheid
komt in den particulieren woningbouw. Het
aantal leegstaande woningen is ook in de
laatste drie maanden weer naar beneden ge
gaan, zoodat de reserve op de woningmarkt
die eerst zoo groot was. dat zij den bouw
van nieuwe huizen zeer sterk vertraagde
kleiner wordt en meer het normale percen
tage nadert.
Êen belemmerende omstandigheid is thans
evenwel de stijging van de prijzen der bouw
materialen die na den vol van den gulden
is ingetreden.
De heer J. Broertjes, directeur van de
bouwmaatschappij ..Vondelkwartier'', die ten
Noorden van de Jan Gijzenvaart in Haar
lem-Noord de laatste jaren meer dan 400
huizen heeft gebouwd, verklaarde ons:
Door de devaluatie is de prijs van de nieuw
te bouwen huizen met meer dan 20 pet. naar
boven gegaan. Vrijwel alle materialen zijn
enorm in prijs gestegen. Voor hout bedraagt
de verhooging niet minder dan 100 pet. LTzer
is duur en ook nog moeilijk te krijgen. Alles
gaat naar boven sanitair, tegels, steenen.
Voor een huis dat ik in September kon le
veren voor f 3700 moet ik nu f 4400 hebben.
Dat moet natuurlijk in de huurprijzen ver
rekend worden. Maar dat gaat nu juist heel
bezwaarlijk. De loonen en salarissen zijn over
het algemeen zoo gedaald, dat de menschen
er niet aan kunnen gaan denken om meer
te gaan verwonen, temeer niet omdat na de
devaluatie verschillende levensbehoeften in
prijs gestegen zijn. Als wij de devaluatie niet
gehad hadden en dus nieuwe huizen konden
bouwen tegen de huurprijzen van September
1936, dan zouden wij in dit kwartier nog
Wij plaatsen een tweetal foto's van perspec
tief teekeningen van de door de gemeente
Haarlem te bouwen zesklassige school met
gymnastieklokaal aan de Gijsbrecht van Aem-
stelstraat (Haarlem-Noord). De bovenste foto
geeft het beeld gezien uit N.W. richting langs
de Gijsbr. v. Aemstelstraat. De onderste foto
geeft de aanblik, gezien van het speelterrein
en wel uit het zuid-oosten. Het speelterrein is
omsloten door de P. C. Hooftstraat in 't oosten
en de Constantijn Huygensstraat in 't westen.
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlem's Dagblad van 1887
2 April:
Onder Spaarnwoude zijn de eerste
kievitseieren gevonden. Ze werden ver
kocht voor f 2,50 per stuk, zoodat de ar
beider. die het tweetal snapte, een
goeden dag had.
honderden nieuwe huizen hebben kunnen
bouwen. Maar nu moeten wij voorloopig heel
kalm aandoen. Ik ben er evenwel van over
tuigd en het is mij gebleken dat anderen,
die van die vraagstukken meer verstand heb
ben dan ik, die meening deelen dat in de
naaste toekomst de loonen en salarissen
weer naar boven zullen gaan. Blijkt dit in
derdaad zoo te zijn, dan zal een hoogere
huur van f 0 50 per week i.als een gevolg van
de gestegen bouwkosten der huizen) geen
bezwaar meer zijn en zal de bouw van nieu
we huizen weer in een sneller tempo gaan.
Hotel „Oud Meeresteyn"
Bestemd voor belastinginspectie en
ontvangkantoor.
Zooals wij melden is hotel Oud-Meeresteyn
verkocht aan den Staat der Nederlanden.
Naar wij thans vernemen is het gebouw be
stemd voor de inspectie der belastingen en
voor ontvangkantoor.
ZOEKEN NAAR DE „VLIEGENDE
HERTOGIN" DUURT VOORT.
Naar Reuter uit Londen meldt, heeft het
zoeken naar het vermiste vliegtuig van de
hertogin van Bedford nog geen resultaat op
geleverd. De pogingen worden voortgezet-
Na jaren verlost van branderige pijnen
ontstaan uit overzuring der maag.
„Digestif Rennie is tot nu toe het eenige
middel, dat mij verlichting gebracht heeft,
en deze beterschap is onveranderd gebleven".
Dit schreef ons de apotheker N. te Z.
Geen wonder. Digestif Rennie Pastilles
bestrijden deze klachten op geheel nieuwe
wijze, door het overtollige maagzuur niet
alleen te neutraliseeren, maar tevens ook te
absorbeeren, terwijl bovendien de spijsver
tering door het in deze pastilles voorkomende
pancreatine en pepsine krachtig bevorderd
wordt. Digestif Rennie Pastilles helpen snel
en afdoende. Zij zijn prettig te nemen, men
late één of enkele dezer smakelijke pastilles
eenvoudig langzaam in den mond smelten.
Verkrijgbaar bij alle apoth. en erkende dro
gisten a f 0.40 per pakje en a f 1.25 per groot
pak. omzetbelasting inbegrepen.
PASTILLES
(Adv. Ingez. Med.)
FILMNIE UWS
Knap camerawerk
van Jan Hin.
In Juli 1936 werd, in het kader van de
Olympische Spelen, een oceaanrace voor zeil
jachten gehouden van de Bermudas naar
Hamburg, waaraan voor Holland werd deel
genomen door de „Zeearend", voor dit doel
ontworpen door den Amerikaan Olin Stephens
en in opdracht van den heer G. Bruynzeel uit
Zaandam gebouwd op de Amsterdamsche
scheepswerf van G. de Vries Lentsch.
Dit kleine scheepje, nauwelijks zestien en
een halven meter lang, maakte met een be
manning van zeven koppen, allen amateur
zeilers, een tocht van ruim 4000 zeemijlen.
Een tocht, waarbij vele moeilijkheden moesten
worden overwonnen en het den zeilers niet
steeds „voor den wind" ging. Des te fraaier
was dan ook het resultaat van deze race. waar
in de „Zeearend", na vijf en dertig lange, een
zame dagen over den oceaan te hebben ge
zworven, als vierde in Hamburg aankwam.
Een prestatie, die onze bewondering afdwingt!
Den vierden Juli 1936 vertrok de „Zeearend"
met negen andere jachten, van de Bermuda's,
om den grooten sprong over den oceaan te
wagen. Het groote avontuur begon!
Het was geen plezierreisje, want de beman
ning moest elk oogenblik gereed staan om aan
te pakken waar het noodig was. Voortdurend
eischte het schip hen op, voortdurend waren
aij in touw, bezield met slechts één gedachte:
als eerste in Hamburg aan te komen.
Onder de bemanning bevond zich de beken
de cineast Jan Hin, die tevens een uitstekend
zeiler is, en als zoodanig deze reis medemaak-
te. Doch het bloed kruipt waar het niet gaan
kan. en het spreekt vanzelf, dat in de weinige
vrije oogenblikken de filmcamera ter hand
werd genomen, om de steeds wisselende beel
den van dezen tocht op den celluloidband vast
te leggen.
Voorwaar geen gemakkelijke taak. De ob
jectieven van de camera, de filmcassettes wer
den door het zeewater aangetast en zaten vaak
onwrikbaar vast. Het filmen bleek geen klei
nigheid aan boord, waar juist precies genoeg
ruimte was als noo
dig is. Terwijl het
schip op de golven
danste, moest de
cineast oppassen,
niet in den weg te loopen; voor hem opzij
gaan kon niemand: terwille van de film kon
niets herhaald of onderbroken worden. Het
was immers een wedstrijd!
Des te meer moet het ons verwonderen, dat
Hin in staat was een zoo volledige en boven
dien zoo fraaie reportage van deze race te
vervaardigen, een reportage, die geen enkele
watersportminnaar mag verzuimen te gaan
den. En de anderenwel, voor hen is het
nog veel dringender noodzakelijk om deze
ilm die in 't Zondagochtendprogramma van 't
Rembrandt Theater zal worden vertoond, met
een toelichting van Jan Hin, te gaan zien,
want hij zal de liefde bijbrengen voor deze
ferme, zuivere, koninklijke sport.
Rembrandt
