5. JL Uil - eu Zamïem
BERCEXPORT
Financieel-economisch Weekoverzicht.
JUNKERS
ZATERDAG 10 APRIL 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
S
De stijging der graanprijzen.
al de wereld zich binnenkort
geplaatst zien tegenover een
ernstig gebrek aan broodgraan?
Deze vraag wordt op het oogen-
blik op verschillende punten van onzen
aardbol gesteld. Wij gelooven, dat wij
er het best aan doen, om elke onge
rustheid in dit verband bij voorbaat
weg te nemen: er is geen sprake van
een tekort aan broodgraan. Het eenige
is dat het jaarlijksche groote overschot
van productie over verbruik, waaraan
de wereld feitelijk sedert 1928 gewend
is geraakt, in 1937 voor het eerst waar
schijnlijk practisch zal zijn verdwenen.
Dit komt reeds naar voren uit den
stand der wereldvoorraden, welke op
het oogenblik minder dan 50% beloo-
pen van het gemiddelde voorraadpeil
gedurende de jaren 19311933. Men
neemt aan, dat de voor export beschik
bare voorraad op 1 Augustus as. terug
gebracht zal zijn tot het minimum van
50 millioen bushels.
Deze verscherping van de statistische positie
van 's werelds belangrijkste voedselproduct is
toe te schrijven aan tegenvallende oogsten spe
ciaal in Europa, toenemende vraag als gevolg
van de verhooging der koopkracht en, niet te
vergeten, het opslaan van voorraden door die
landen, welke zich „tegen alle gebeurlijk
heden" willen dekken. Vandaar dat speciaal
de vraag van de zijde van de dictatoriaal ge
regeerde landen, Italië en Duitschland, in
sterke mate is toegenomen en dat Duitsch
land blijkbaar alle beschikbare deviezen ge
bruikt voor het inslaan van granen. De graan
markten worden natuurlijk door dezen koop-
drang beïnvloed en wij zien dan ook een bijna
voortdurend stijgenden tendens, die zich spe
ciaal uit in de termijnmarkt.
Onder deze omstandigheden is onze regee
ring er eindelijk toe overgegaan de monopolie
heffingen op granen aanzienlijk te verlagen,
een maatregel, welke thans bij de stijging der
wereldmarktprijzen noodzakelijk is geworden,
teneinde een stijging van den binnenlandschen
broodprijs zooveel mogelijk te voorkomen. Het
is te hopen, dat onze regeering dit principe
ook in toepassing zal brengen ten aanzien van
andere goederen, waarbij wij speciaal dienken
aan benzine en thee.
Kentering in andere
goederenmarkten.
Tegenover de stijging der graanprijzen staat
deze week evenwel een kentering in verschil
lende andere goederenmarkten. Roosevelt is
hieraan waarschijnlijk niet geheel onschuldig.
Wij hebben er in onze vorige overzichten reeds
op gewezen, dat de Amerikaansche president
evenals Goethe's tooverleerling zich de herse
nen breekt met de vraag, hoe hij de door hem
opgeroepen welvaartsgeesten, die langzamer
hand den vorm van inflatiegeesten hebben
aangenomen, 'weer kan doen verdwijnen. Hij
is, waarschijnlijk niet ten onrechte, bevreesd
geworden door de snelle toeneming van de
productie van kapitaalsgoederen in tegenstel
ling met die van verbruiksgoederen, alsmede
door de scherpe stijging van staal- en koper-
prijzen, die thans voor den producent een vrij
wel „onbeschaamde" winstmarge opleveren.
Hierdoor worden de prijzen van de van deze
grondstoffen afhankelijke fabrikaten eveneens
omhoog gedreven en ontstaat het gevaar van
Inflatie. Teneinde hieraan nu paal en perk te
stellen heeft Roosevelt aangekondigd, dat het
nu maar eens uit moet zijn met het bouwen
van bruggen en het aanleggen van spoorlij
nen: de gelden van het bureau voor openbare
werken zullen niet langer grootendeels worden
aangewend voor den aankoop van producten
van industrieën, die kapitaalsgoederen ver
vaardigen. doch van die fabrieken, welke ver
bruiksgoederen produceeren. Voila, met één
enkele geste tracht Roosevelt de conjunctuur
weer naar zijn wil te dwingen. Al gelooven wij
niet dat hem dit thans zal lukken, omdat de
vraag naar kapitaalsgoederen in vrij belang
rijke mate beheerscht wordt door bewapening
en scheepvaart vernieuwing enz., zoo is het
toch niet te betwisten, dat de wereld zich door
Roosevelt's woorden eenigermate heeft laten
beïvloeden. De oplossing van het stakingscon
flict bij Chrysler heeft weinig tot een gun
stiger stemming bijgedragen, omdat zij op
nieuw de zeer groote macht van den arbeiders
leider Lewis aan het licht heeft gebracht en
hoegenaamd geen beletsel is voor het uitbre
ken van nieuwe stakingen elders.
Minder vertrouwen in
Roosevelt
Bovendien schijnt men in de Ver. Staten
langzamerhand het vertrouwen in Roosevelt's
politiek te gaan verliezen. Sterke geruchten
omtrent een wijziging der monetaire politiek,
speciaal omtrent een verlaging van den goud
aankoopprijs (mede in verband met de groote
goudverschepingen van Rusland) hebben de
laatste dagen de ronde gedaan en hoewel ze
van officieele zijde worden ontkend, is de pu
blieke opinie nog verre van gerustgesteld. Dit
heeft geleid tot een scherpe koerst zinking van
Amerikaansche staatsobligaties, die gevolgd
werd door een reactie van de aandeelenmarkt,
welke Woensdag jl. een vrij ernstigen omvang
heeft aangenomen.
Waarom metalen en
rubber daalden.
Zoo zijn ook de goederenmarkten, speciaal
die van metalen en rubber, niet onbelangrijk
ingezakt. Ten aanzien van rubber wordt de
zwakke stemming nog verhoogd door de zeer
groote verschepingen uit Malakka en Ned.-
Indië. De Maart-verschepingen uit Ned.-Indië
bedroegen niet minder dan 41.149 ton tegen
26.288 ton in Februari en 23.349 ton in Januari.
Zij bereikten hiermede een recordhoogte. Nu
dient men niettemin bij de beoordeeling van
dezen record-uitvoer eenige voorzichtigheid te
betrachten. Verschillende omstandigheden
hebben er toe bijgedragen, om den uitvoer in
Maart zulke ontzaglijke proporties te doen aan
nemen. In de eerste plaats was er in de eerste
paar .maanden van het jaar een vrij ernstige
stagnatie in de verschepingsmogelijkheden,
waarin thans verbetering is ingetreden. Bo
vendien zijn de vrachtprijzen per 1 April met
ca. 50 pCt. verhoogd en hebben de planters dus
van de gelegenheid gebruik gemaakt, hun op
gehoopte voorraden te liquideeren. Wij willen
hiermede geenszins beweren, dat de groote
uitvoer in Maart geheel berust op kunstmatige
en toevallige factoren, doch het lijkt ons voor
barig, reeds thans er uit af te leiden, dat Ned.-
Indië gemakkelijk de voor dit jaar toegestane
quota zal kunnen produceeren. Dit hangt naar
onze meening grootendeels af van de moge
lijkheid. de uit Java in allerijl naar de Buiten
gewesten getransporteerde werkkrachten op
korten termijn tot ervaren tappers op te lei
den. Lukt dit, dan is er wellicht een kans, dat
men tegen het eind van het jaar niet met een
al te grooten onderexport zal blijven zitten,
mits althans de producenten inderdaad mede
werken en niet, gelijk in sommige ons beken
de gevallen, voorraden blijven accumuleeren
tegen den uitgesproken wil der regeering.
De Wereld-Suiker
conferentie.
Een gedeprimeerde stemming heeft in elk
geval deze week de verschillende beurzen en
markten der wereld beheerscht. Zelfs de sui
kermarkt is niet beïnvloed door de besprekin
gen der Intern. Suikerconferentie, welke deze
week in Londen zijn aangevangen. Dit kon
eigenlijk ook nauwelijks worden verwacht, aan
gezien die besprekingen tot dusverre geen po
sitief resultaat hebben opgeleverd. Het eenige
dat tot heden toe is bereikt is, dat men de be
hoeften der vrije markt voor 1936 "37 heeft ge
raamd op 3.170.000 ton; dit zijn dus de be
hoeften, waarin niet wordt voorzien door bin-
nenlandsche productie of door de productie
van koloniën, welke een preferente behande
ling genieten. Deze raming is vrij laag te noe
men en beteekent waarschijnlijk, dat Java zal
moeten genoegen nemen met een afzet op de
vrije markt van ca. 900.000 ton.
Toch mag men met groote belangstelling de
besprekingen in Londen volgen. Niet alleen
van wege den invloed op de wereldsuikerindus
trie zelve, welke van de discussies zal uitgaan,
niet alleen ook, omdat het bereiken eener in
ternationale overeenkomst op dit vrij beperk
te terrein wellicht een gunstige voorbode is
voor een langzaam zich baan brekende afbraak
der autarkische gedachte, doch vooral ook
omdat de aanwezigheid van zooveel vooraan
staande regeeringspersonen in Londen vrij al
gemeen wordt beschouwd als een inleiding tot
besprekingen op een veel wijder terrein.
De uitnoodiging van
Van Zeeland.
Nadat dr. Colijn door zijn initiatief tot het
doen herleven der Oslo-conventie een eersten
schuchteren stap heeft gedaan in de richting
van de vernietiging der internationale han
delsbelemmeringen (op 12 April komen de ex
perts der Oslo-landen opnieuw te Brussel bij
een), hebben thans ook de groote mogend
heden de stoute schoenen aangetrokken en
zich in zekeren zin achter dr. Colijn geschaard.
De regeeringen van Groot-Brittannië en
Frankrijk, ongetwijfeld met voorkennis der
Amerikaansche regeering (de onderteekenaars
van het driemogendheden-verdrag van Sep
tember 1936) hebben n.l. den Belgischen Pre
mier van Zeeland gepolst of hij bereid is, een
onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden,
een begin te maken met een algemeene slech
ting der handelsbarrières. Van Zeeland heeft
deze zeer moeilijke en verantwoordelijke taak
op zich genomen en zal waarschijnlijk binnen
kort hierover besprekingen voeren met mannen
als Runciman, Nor man Davis, Spinasse en dr.
Colijn. Het lijkt ons niet onwaarschijnlijk, dat
hij bij deze voorbereidende besprekingen de
nieuwe Oslo-pogingen als grondslag zal nemen.
Het is wel veel te gewaagd, eenigerlei voor
spelling te doen ten aanzien van het uiteinde
lijk resultaat van Van Zeeland's pogingen.
Daarvoor is die taak veel te geweldig, daarvoor
denken wij nog te veel aan de schromelijke
mislukking der Economische Wereldconferen
tie. daarvoor zijn wij eigenlijk in ons diepste
binnenste nog te zeer bevreesd voor de taai
heid der autarkische idee in vele landen. En
toch zijn wij thans hoopvoller gestemd, omdat
er feitelijk geen land is. waarvan de oogen
niet zijn opengegaan voor de dwaasheid van
economische zelfgenoegzaamheid en isolatie.
Vooral in Groot-Brittannië, de Ver. Staten en
Frankrijk dringt zich de behoefte aan verrui
ming van den wereldhandel naar voren. Bo
vendien staan wij aan den vooravond van de
groote Britsche Rijksconferentie, van welker
resultaten het slagen van Van Zeeland's po
gingen in groote mate afhankelijk zal zijn. De
recente stijging der goederenprijzen tenslotte
heeft de noodzakelijkheid van het hoog houden
der tax-ieven aanzienlijk verminderd. Uit dien
hoofde is er voor ons op het oogenblik geen
reden om uitgesproken pessimistisch te zijn
ten aanzien van Van Zeeland's poging. Wij in
Nederland in ieder geval zullen hem zonder
eenigen twijfel van garxscher harte en met al
onze energie steunen, omdat het gestelde doel.
internationale handelsverruiming, voor ons
land niet minder dan een levensvoorwaarde is.
ADMINISTRATIE EN BEHEER VAN VERMOGENS
Kantoor: Verspronckweg 89 Tel 11701-14535
(Adv. Incjez. Med.)
De Strijd om de Kerk in
Duitschland.
Lezing van den heer C. van Liere voor de
V. D. J. O.
Voor de afdeeling Haarlem van de Vrijzin
nig-Democratische Jongeren Organisatie
sprak gisteravond in het gebouw „De Nijver
heid" de heer C. van Liei'e uit Zaltbommel
over het onderwerp: „De kerkstrijd in
Duitschland".
Een kort openingswoord werd uitgespro
ken door den voorzitter, den heer D. J. A.
Geluk, die den spreker en den oud-adviseur
der afdeeling, wethouder A. G. Boes, harte
lijk welkom heette.
Vervolgens was het woord aan den heer
Van Liere. Spreker achtte den strijd om de
Duitsche kerk niet alleen van belang voor
de Duitschers, maar ook voor de Nederlan
ders, omdat wij met precies dezelfde vraag
stukken te maken zullen hebben, wanneer in
ons land eventueel een soortgelijk bewind
als in Duitschland zou komen.
De kerkstrijd in Duitschland dateert van
1933. het jaar, waarin de nationaal socialis
ten de onbeperkte macht in handen kregen
De kerk gaf haar zegen aan het nieuwe be
wind, omdat zij meende, dat zij in het ver
volg van alle socialistische en communisti
sche invloeden vrij zou zijn. Haars inziens
was de tijd gekomen, dat men zich kon scha
ren om een leider, een bisschop, die slechts
aan God en de geschiedenis verantwoording
schuldig was. Dat er bij de protestanten in
Duitschland een sterken drang naar eenheid
bestond is begrijpelijk, wanneer men weet.
hoeveel verdeeldheid er in Duitschland met
zijn 28 verschillende landskerken resp.
omvattende de Luthersche kerk, de Pruisi
sche Unie en de „Reformierten" bestond.
Men meende nu. dat op de staatkundige
eenheid de kerkelijke eenheid zou volgen. De
moeilijkheden begonnen echter al, toen er
een rijksbisschop gekozen moest worden.
De Evangelische Kirchenbund koos den al
gemeen geachten dr. Friedrich von Bodel-
schwing. een volkomen onpolitieke figuur,
tot bisschop en niet den Wehrkreispfarrer
dr. Ludwig Müller, een der leiders der ..Duit
sche Christenen", de beweging, die zich aan
de beginselen van het nationaal-socialisme
aanpast. Dit resultaat was niet naar den
zin der .Duitsche Christenen", die om hun
misnoegen te toon en kerkelijke bijeenkom
sten gingen verstoren. De regeering stelde
daarop een staatscommissaris voor de ker
kelijke zaken aan, waardoor de positie van
Von Bodelschwing onhoudbaar werd. Deze
trad dan ook af. Den 23sten Juli 1933 had
den in Duitschland de kerkelijke verkiezin
gen de ..Urwahlen" plaats. Den dag te
voren hield Hitier een radiorede, die een aan
beveling inhield voor de „Duitsche Christe
nen". Deze behaalden, mede dank zij het op
permachtige propaganda-apparaat. de over
winning en Müller werd tot landsbisschop
gekozen.
Spreker herinnerde er vervolgens aan. hoe
bisschop Müller de sympathie van bijna ge
heel protestantsch Duitschland verspeelde
na een bijeenkomst in het Berlijnsche „Sport-
palast', waarbij dr. Krause een vrijwel anti-
Christeijke rede uitsprak. Hoewel Müller hem
en ds. Hossenfelóer ontsloeg was het niette
min met de populariteit van den rijksbis
schop gedaan. Toch trad Müller niet af. Hij
„regeerde" van nu af met noodverordenin
gen. In die periode werden circa 2000 predi
kanten ontslagen. Een van zijn felste oppo
santen werd de vroeger duikbootkapitein ds.
Niemoeller, de sympathieke en moedige pre
dikant uit BerlijnDahlem.
Spreker bracht vervolgens in herinnering
hoe ds. Müller in Januari 1934 door een over-
i-ompelingspolitiek een schijnoverwinning
wist te behalen, hoe de bisschoppen van
Beieren. Würtenxberg en Schaumburg-Lippe
in verzet kwamen en hoe ds. Müller tenslotte
een nederlaag leed in October 1934. toen
Hitier genoemde kerkelijke leiders in audiëiv
tie ontving en den naast den rijksbisschop
aangestelden regeeringsvertegenwoordiger
„Ministerialrat" dr. Jager afzette. Uit dat
jaar dateert de opkomst van de Belijdenis
beweging, die zich in den geest van dr.
Karl Barth in een in krasse bewoordin
gen opgestelden eed van trouw aan het
Evangelie, aaneensloot. Een poging van re-
geeringswege om den kerkstrijd door middel
van kerkcommissies 'onder leiding van
Kerrl met een soort „uithollingssysteem"
te beëindigen, mislukte. De strijd tusschen de
belijdenisbeweging en geloofsbewegingen
van ras, bloed en bodem (Rosenberg, Duit
sche Christenen, Ludendorff enz.) blijft
voortduren. De reactionnaire vleugel der Be-
lijdeniskerk valt thans zelf bij monde van
ds. Niemoeller den nationaal-socialistischen
staat openlijk aan, niet alleen omdat de
overheid het. „nieuwe heidendom" begun
stigt, maar omdat de beginselen van den
nationaal-socialistischen staat niet in over
eenstemming met het Christendom zijn.
De Reiniging.
Het wegvoeren van het vuilnis.
Ingevolge raadsbesluit van 12 November
1930 is op 31 December 1930 met W. Serné
Sr.. te Noorden (Z.H.) tot en met 31 Decem
ber 1940 een overeenkomst gesloten met be
trekking tot het wegvoeren en verwerken van
vuünisstoffen, welke de gemeente-reiniging
heeft opgehaald of particiüieren uit de ge
meente hebben aangevoerd.
Op grond van het bepaalde in art. 7 van ge
noemde overeenkomst, moet de heer Serné de
ingeladen vuünisstoffen op aanwijzing van
den directeur der gemeent-reiniging stor
ten op aan de gemeente in eigendom toebe-
hoorend rietland onder de gemeente Leimui-
den.
Inmiddels is reeds meer dan de helft van
bedoeld terrein opgehoogd.
Aangezien dit ophoogingswerk meer en meel
de bebouwde kom van Leimuiden nadert, dient
er rekening mede te worden gehouden, dat de
vuilstoi-ting daar ter plaatse met het oog op
de te verwachten temperatuurstijging vrij
binnenkort zal dienen te worden stopgezet. Al
kan de gemeente, üi de komende jaren, het
rietland gedurende den winter verder
cultiveeren, thans dienen maatregelen te wor
den getroffen ter verzekering van een regel
matige afvoer van vuünisstoffen gedurende
den zomertijd.
Mede op grond daarvan zijn met den heer
Serné onderhandelingen gevoerd om te ko
men tot wijziging van de bestaande overeen
komst.
Het resultaat van deze onderhandelingen is
geweest, dat contractant zich bereid heeft
verklaard, met de gemeente een nieuwe over
een komst, aan te gaan. Deze wordt aangegaan
voor den tijd van 7 jaren en 9 maanden, al-
zoo tot en met 31 December 1944.
De ingeladen stoffen worden nu voortaan
naar plaatsen ter keuze van den heer Serné.
tenzij de Directeur van de gemeente-reiniging
verlangt dat dit geschiedt op door hem aan te
wijzen losplaatsen. De nieuwe overeenkomst
ontheft de gemeente dus van de verplichting,
om steeds zorg te dragen voor den aankoop
van voor vuilstorting geschikte terreinen.
Ingevolge de bestaande overeenkomst be
taalt. de gemeente f 50.900,per jaar. Volgens
het bepaalde in art. 9 van de nieuwe over
eenkomst zal de gemeente voldoen een be
drag van f 0.30 per inwoner der gemeente,
per jaar. Krachtens het bepaalde in art. 14
van de nieuwe overeenkomst zal laatstge
noemd bedrag met ingang van een nieuw con
tractjaar kunnen worden herzien, doch dit
uitsluitend op grond van tijdens de contract
periode ingetreden veranderde economische
omstandigheden.
Onder mededeeling, dat de nieuwe overeen
komst voor de gemeente dit jaar een bespa
ring geeft van pl.m. f 5000.— stellen B. en W.
den raad voor hen te machtigen hiervoorbe-
doelde overeenkomst aan te gaan.
Uitbreiding van het Politiebureau.
Het aangrenzende perceel wordt bijgetrokken.
Reeds geruimen tijd is de huisvesting van
de politie in het perceel aan de Snxedestraat
no. 9 onvoldoende te achten. Nu de gemeente
eigenares is geworden van het- aangrenzend
perceel (Smedestraat no. 11) is het mogelijk
de gewenschte verbetering in die huisvesting
tot stand te brengen. Hiervoor is een ver
bouwingsplan opgemaakt. Het benedenge
deelte van het perceel aan de Smedestraat no.
11 wordt binnenshuis verbonden met het bu
reau van politie en ingericht voor 3 inspec
teurskamers, rijwielbergplaats e.d.; het. bo
vengedeelte wordt voorzien van een
afzonderlijken toegang van de straat af en
kan als bovenwoning worden verhuurd.
De aan de verbouwing en inrichting verbon
den kosten worden begroot op f 8455.
DE STEMBUREAUX.
Bij raadsbesluit van 12 April 1933. gewij
zigd bij besluit van 13 Maart 1935. werden
benoemd de voorzitters, leden en plaatsver
vangende leden van stembureaux voor de
verkiezing van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, de Provinciale Staten en den Ge
meenteraad.
Door de nieuwe verdeeling. vastgesteld bij
raadsbesluit van 22 Juli 1936, zijn van vele
stemdistricten de grenzen belangrijk ge
wijzigd, waardoor het aantal districten met
vier werd verminderd en de nummering, op
een enkele uitzondering na. een verandering
onderging.
Daar het tijdvak, waarvoor deze benoe
mingen gelden, is verstreken, komt het B.
en W. gewenscht voor den raad voor te stel
len, over te gaan tot de benoeming van voor
zitters, leden en plaatsvervangende leden der
stembureaux voor een vierjarige periode, in
gaande 15 Aprü 1937.
De wettelijke formatie eischt voor elk
bureau drie leden (waarvan één voorzitter)
en ten minste twee plaatsvervangende
leden.
Wijl beschikt kan worden over een genoeg
zaam aantal, zoowel vrouwelijke als manne
lijke ingezetenen-kiezers, verdient het aan
beveling wederom drie plaatsvervangende
leden toe te voegen, ten einde verzekerd te
zijn van een behoorlijk functionneeren dier
bureaux bij de binnenkort te houden ver
kiezing van de leden van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal.
Rekening houdende met de veranderde
localiteit voor bijna alle districten (zulks in
gevolge uw besluit van 9 December 1936, 8,
tot vaststelling der Verordening tot aanwij
zing van stemlokalen) en met de adresver
andering van tal van personen, hebben B.
en W. getracht zooveel mogelijk een practi-
sche indeeling te verkrijgen ten opzichte van
hun woonplaatsen.
Bij het opmaken der aanbevelingen hebben
zij zich er van vergewist, dat een evenuteele
(her)benoeming zal worden aangenomen.
U kunt aan het mooie uiterlijk
van een geyser niet zien, of hij
goed is; maar als er Junkers op
staat, hoeft U niet af te wachten
of hij zal voldoen. Dan is 't een
kwestie van zeker weten 1 Het
contrölenummer van een Junkers
komt pas in het stamboek, als
ieder onderdeeltje is nagegaan.
Bij beschadiging, bijvoorbeeld
door een verhuizing, hoeft U dat
nummer maar op te geven, en
zelfs na 25 jaar kunnen wij U
onmiddellijk leveren, wat er ver
vangen moet worden.
Adres voor oen Hanoel. HANDEL MIJ.
V/h JOH. H. v o. MEIDEN. AMERSFOORT
Complete sorteering bij
Bakenessergracht 19-23
Haarlem
(Adv. Ingez. Med.)
PERSONALIA.
Bij beschikking van den minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen is be
paald, dat voor de maanden Mei en
Juni 1937 aan de afdeeling der bouwkunde
van de Technische Hoogeschool te Delft zal
worden toegevoegd als deskundige, Ir. F. Kru-
ger te Heemstede.
MAN DOOR EEN VALLENDEN BOOM
GEDOOD
Vrijdagmorgen was een vader met zijn twee
zoons te Austerlitz bezig met het omhakken
van een boom, toen bij het omvallen de zwa
re spar den vader, den 46-jarigen A. P. uit
Nunspeet. trof. Hoewel de beide zoons hun
vader terstond uit zijn benarde positie be
vrijdden, trad de dood in, voordat geneeskun
dige hulp aanwezig was.
De zeeslag in het Skagerak.
De les voor onze marine politiek.
Lezing van vice-ddniiraal L. J. Quant.
Voor de vereeniging „Onze Vloot"
hield de vice-admiraal b. d. L. J.
Quant gisteravond in de Kroonzaal
van Brinkmann een lezing over den
slag in het Skagerak. Aan de hand
van een maquette gaf spr. een uit
voerige uiteenzetting over het ver
loop van dien slag. waar hij ten
slotte enkele interessante beschou
wingen over onze eigen vloot aan
vast knoopte.
De voorzitter der vereeniging, de heer L.
J. van Rossem leidde den spr. met een kort
woord in. Admiraal Quant wees er aller
eerst op, dat men bij het begin van den we
reldoorlog had verwacht, dat er veel spoedi
ger een treffen tusschen de vloten van En
geland en Duitschland zou plaats vinden. Dit
treffen kwam echter pas in 1916. nadat de
Duitsche vloot geruimen tijd een maritieme
guerüla-oorlog had gevoerd, daarbij een
grooten slag steeds vermijdend
In Mei 1916 voer deze vloot echter uit. met
het vooropgezette doel. een Jxeslïssenden slag
uit te lokken. De Engelse he vloot onder com
mando van adimraal Jellicoe voer haar on
middellijk tegemoet en in den middag van
31 Mei had het eerste treffen plaats.
Hoewel de Engelsche vloot, wat bewape
ning en aantal betreft, veel sterker was, wis
ten" de Duitschers al onmiddellijk twee En
gelsche schepen in den grond te boren. Dit
was voor een deel te wijten aan de con
structie der geschutstorens, doch bovendien
beschikte de Duitschers over betere optische
instrumenten.
Het betrof hier evenwel nog slechts een
voorhoedegevecht, dat al spoedig overging in
een zeeslag, die de grootste werd. die onze
geschiedenis kent.
De torpedobooten werden ingezet, en nu
werden er ook aan Duitsche zijde verliezen
geleden.
De Duitsche vloot, die onder commando
stond van admiraal von Scheer, kwam in het
gedrang, doch door een onberispelijk uitge
voerde manoeuvre wist hij zijn positie weer
te verbeteren. Deze manoeuvre redde de
Duitsche vloot van een bijna zekere neder
laag.
De Duitsche vloot ging vervolgens weer
tot den aanval over, waarvan de stootkracht
aanzienlijk verhoogd werd door de torpedo
booten. Door dezen aanval werd een deel van
de Engelsche vloot achteruitgednikt.
Zoo was de situatie toen het nacht werd.
De Engelsche vloot drong echter weer op. en
in het licht van de schijnwerpers werd een
nieuwe slag geleverd, waarbij de Engelschen
evenwel opnieuw zware verliezen leden. De
Duitsche vloot wist hierbij door te breken,
zonder dat de Engelsche het merkten en, zij
het. zwaar gehavend, de haven te bereiken.
Als we op de verliezen letten, dan eindigde
deze slag in het voordeel van de Duitschers,
die elf schepen verloren, en een totaal aan
tal dooden van 2551 boekten tegen veertien
schepen en 6097 dooden aan Engelsche zijde.
Strategisch was het voordeel evenwel aan
de zijde van de Engelsche vloot, die meester
bleef van' de Noordzee.
Holland is als kleine natie, aldus spr. aan
gewezen op een verdedigingspolitiek. Daar
voor kunnen we volstaan met torpedobooten
mits gesteund en beschermd door kruisers.
Een z.g.n. harmonische vloot.
Spr. wes er tenslotte op, dat hoewel per
soneel en materieel van onze vloot uitstekend
zijn, het aantal veel te gering is.
DE KEURINGSDIENST.
In verband met het inwerking treden van de
nieuwe Warenwet in 1936 is het wenschelijk
de verordeningen en instructies voor den
Keuringsdienst van Waren opnieuw vast te
steden. Van deze gelegenheid kan zoo dee-
len B. en W. den raad mede worden ge
bruik gemaakt om daarin aan te brengen de
wijzigingen, voortvloeiend uit het thans gel
dend Ambtenarenreglement 1934 en de be
palingen ten aanzien van de financieele ad
ministratie in overeenstemming te brengen
met de op dit stuk geldende voorschriften
voor andere diensten.
JUBILé.
De heer P. Kok zal op 17 Mei 1937 den
dag herdenken dat hij 40 jaar geleden in
dienst kwam bij de N.V. Dyserinck's Olie
handel, Schalkwij kerweg.
HOLL. SOCIËTEIT VAN LEVENS
VERZEKERINGEN N.V.
De Hollandsche Sociëteit van Levensver
zekeringen N.V.. opgericht in 1807. hield op 9
April haar jaarlijksche vergadering van aan
deelhouders ter goedkeuring van de balans.
Uit het verslag blijkt, dat het jaar 1936 in
belangrijke mate heeft bijgedragen tot de
uitbreiding en versterking van haar be
drijf.
Aan nieuwe verzekeringen werd bijna 23
miüioen gulden gesloten: het totaal verze
kerde bedrag klom met ruim 15 millioen tot
134 millioen gulden.
Ten aanzien van de beleggingen wordt
opgemerkt, dat de Hollandsche Sociëteit in
1936 voortging met het koopen van huizen
voor belegg.'ngsdoeieinden.
Het bezit aan vaste eigendommen steeg
na toepassing van verschillende afschrijvin
gen tot f 3.944.900.
Met het sluiten van hypotheken, dat in den
loop van het voorafgaande jaar ten gevolge
van de verschillende regeeringsmaatregelen
op dat gebied gestaakt was, werd weder een
begin gemaakt. Op land werd niet meer dan
50 pet., op huizen ten hoogste 60 pet. van
de conservatief geschatte waarde verstrekt.
De effecten werden evenals vorige jaren ge
taxeerd naar den laatsten beurskoers van het
boekjaar en stegen aanzienlijk in waarde. De
leeningen op schuldbekentenis aan provin
ciën. gemeenten en waterschappen staan a
pari op de balans.
De premie-reserve werd voor een aanzien
lijk gedeelte omgerekend naar een 3V2 pet.
rentevoet; zij bedraagt thans f 49.372.401 en
de daaraan ten grondslag liggende gemiddel
de rente is 3.68 pet.
De vrije reserves stegen van f 1.885.924.07
tot f 3.241.640.40.
De bedrijfsresultaten waren alleszins gun
stig. De winst was weder grooter dan het
vorige jaar en bedroeg f 632,254.82 tegen
f 567.882.85 in 1935.
De behaalde resultaten lieten toe om een
bedrag van f 500.000 (vorig jaar f 460.000)
naar de extra-reserve over te boeken en een
dividend van 10 pet. (vorig jaar 8 pet.) uit
te keeren.
De heer J. van Hasselt werd als commis
saris herkozen.