Van Zeeland zegeviert over Degrelle. Van Zeelands Overwinning. Heilzame poeders. Bouw van vier onderzeebooten. Het belangrijkste 54e JAARGANG No. 16503 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. MAANDAG 12 APR TL" 1937 HAARLEM S DAGBLAD DirectieP. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. HoofdredacteurROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden 3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Vs. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12 Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724. 14825 Postgiro 3881 0 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 12230 ADVERTENTTëN 15 regels f 1.75, elke regel meer ƒ0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid 2000.overlijden 400.verlies van hand, voet of pog 200.beide leden duim f 100.één lid duim 50.alle leden wijsvinger 60. één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger 15.één of twee leden anderen vinger ƒ5.—, arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.HEDEN" 14 PAGINA'S. Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. De nieuwste politieke storm in België, met groot spektakel, geweldig-groote woorden maar toch ook niet zonder de nationale ge moedelijkheid en pret op de bevolking losge laten, is geëindigd in een besliste overwinning van den minister-president dr. Paul van Zee land op den Rex-leider Léon Degrelle. Verge leken bij de verkiezingsresultaten van het vo rige jaar toonen de totalen van dezen Brussel- schen strijd stemmenwinst voor de partijen die Van Zeeland steunen, stemmenverlies voor Rex en bovendien een aanzienlijke verminde ring van het aantal stemmen-van-onwaarde. Dit laatste wordt van belang geacht omdat daarin een soort zwijgende afkeuring van de politiek der regeering werd gezien. De partijen die de regeering steunden behaalden nu 275.840 stemmen (21.000 meer dan in 1936, Degrelle 69.242 (4500 minder dan verleden jaar) en het aantal blanco-stemmen daalde van 28.795 tot 18.358, dus met meer dan tien duizend. De zeer jeugdige leider der Rex-partij (hij is ongeveer dertig jaar), meester in het han- teeren van volksmenigten en expert in het ge bruik van reclamemiddelen, heeft het derhalve in dezen kamp tegen zijn 44-jarigen tegenstan der, die geen „partijman" in den gebruike- lijken zin des woords is en de eigenschappen van den volksmenner ganschelijk mist, n/aar door zijn emst, zijn groote gaven en zijn beminnelijke persoonlijkheid in België in zeer hoog aanzien staat, afgelegd. Degrelle had be doeld, met het verwekken van de tusschen tijdsche verkiezing te Brussel een nieuw suc ces te behalen. Dit werd al vrijwel ondenk baar geacht toen de premier zelf zich candl- daat tegenover hem stelde, maar stemmen winst voor zijn partij zou niettemin als een moreele overwinning gegolden hebben. Dat deze niet behaald is schrijft de Rexistische leider toe aan de interventie van kardinaal van Roey, die de geloovigen verleden week aanspoorde op den minister-president te stemmen. Hier heeft de invloed van de R. K. Kerk in België zich dus zeer direct op het resultaat der verkiezing doen gelden. Sommi gen zullen opmerken dat het uit tactisch oog punt niet zeer verstandig van den Rexisti- schen leider is, daarop zoozeer den nadruk te leggen. 'Vele buitenlandsche beoordeelaars van de zeer eigenaardige en van de toestanden in an dere landen nogal 'Sterk verschillende Belgi sche politieke verhoudingen zijn van meening dat de Rex-partij na haar aanvankelijk met succes gevoerde actie tegen financiëele schan dalen en haar verovering van 21 zetels bij de Kamerverkiezingen in 1936 haar grootste troeven heeft uitgespeeld. Zij zullen in het resultaat van deze verkiezing een bevestiging zien van hun inzichten. Dit blijkt dan ook vandaag al uit perscommentaren op het resul taat. Men hecht vooral in Engeland zeer veel beteekenis aan de persoon van Van Zeeland. Men beschouwt hem als een volkomen integer en daarbij hoogst bekwaam man, hetgeen ook wel gebleken is uit de tot hem gerichte uitnoo- diging (door de regeeringen van Engeland en Frankrijk) om het initiatief te nemen tot de voorbereiding van een nieuwe economische wereldconferentie. Na deze verkiezing zal hij daarvoor de handen geheel vrij hebben. Het is te hopen dat deze Belgische staatsman, die voor de zeer verantwoordelijke positie die hij be kleedt eigenlijk ook nog wel tot de jeugdigen gerekend moet worden, inderdaad de capa citeiten zal blijken te bezitten tot de vernieu wing van het internationaal beleid in Euro pa, dat niet alleen verschrikkelijk verward is maar bovendien groote gevaren inhoudt. Natuurlijk beteekent het rèsultaat van deze Brusselsche verkiezing volstrekt niet dat de Rex-partij, met haar 20 zetels in het parle ment, nu zou zijn „uitgespeeld". Geen objec tieve beschouwer zal dat willen beweren. Na deze episode kunnen velerlei nieuwe gebeurte nissen komen, die in dezen felbewogen tijd men thans niet kan voorzien. Voor den neutralen toeschouwer bij de Bel gische politieke situatie is het evenwel duide lijk dat het persoonlijk gezag van den premier Van Zeeland door deze stembus-overwinning nog belangrijk is versterkt. Zoodat het dan ook niemand verbazen kan dat de overwin naar zich na het vernemen van den uitslag, zooals de berichten melden, „stralend van vreugde" heeft getoond, R. P. TOONEELVEREENIGING „VRIENDSCHAP ZIJ ONS DOEL". Bovengenoemde tooneelvereeniging geeft Dinsdag 27 April haar laatste tooneelvoor- stelling van dit seizoen in gebouw St.-Bavo, Smedestraat. Ten tooneele wordt gebracht het nieuwe stuk van A. Bromet ..Menchen in pension", zoodat dit een Haarlemsche pre mière is. Ook nu stelt V. Z. O. D. weer een aan- tail taegangsbewijzen beschikbaar voor de werkloozen (Een vrouio te Br enkelen, die ge- ruimen tijd geleden als huishoud ster in dienst was geweest en hij haar vertrek o.a. een poederdoosje met wat wol omwonden had mee gekregen, vond dezer dagen, na het gébruiken van de wol, in het doosje 1200 gulden aan bankpapier.) Een poederdoosje is een ding, Dat deel uitmaakt van 't meubilair Van practisch eiken sterveling, Van d' armste tot den millionnair. Zijn inhoud is voor 't grootste part Papier, de rest, in omvang klein, Een leniging van pijn en smart, In duizend vormen medicijn. Men stort den inhoud in den mond En maakt er vaak grimassen bij, Het goedje maakt misschien gezond. Maar meestal is 't geen lekkernij. 't Papier, verfrommeld in de hand Goot men verachtlijk in den haard, Of werpt het in de prullenmand, Wat. is zoo'n vodje verder waard. In Breukelen was er ook een, Zoo'n welbekende poederdoos, Een eindje wol zat eromheen, En wol is nimmer waardeloos. Toen die haar diensten had gedaan, In 't arme Breukelensch gezin-, Toen kon het doosje opengaan, En daar zat een fortuintje in. Vast is zoo'n vreemd recept als hier, Nooit in een poederdoos geweest, Ditmaal was d' inhoud slechts papier, Maar van een soort, die ook geneest. Zoo'n doosje heeft den eigenaar Nooit door zijn inhoud zoo verheugd, En nooit tevoren heeft men haar Geslikt met zoo oprechte vreugd. Een poeder is een medicijn En helpt zoodanig vaak terdeeg, Hier bleek er plotsling een te zijn, Waar de ontvangerbof van kreeg. Lange winteravonden... Een bril van KEIP helpt U erdoor. Gr. Houtstraat naast Luxor (Adv. ingez. Med.) Verkoop van bouwterreinen. Bouw van 16 woningen. B. en W. van Haarlem stellen aan den raad voor de volgende bouwterreinen te verkoopen: Aan C. M. v. d. Beek 1260 M2 aan de Bis schop Callierstraat, voor den bouw van 7 hui zen. Aan de N. V. Vondelkwartier 591 M2 aan de Gijsbracht van Aemstelstraat voor den bouw van 1 winkel en drie woonhuizen. Aan Gebr. van Schhuppen 785 M2. aan de Van Wickevoort Crommelinstraat, voor den bouw van 5 huizen GelcUeeningen gemeente Haarlem. B. en W. stellen den raad voor een geldlee- ning aan te gaan van f 960.000 a pari tegen een rente van 3)3/4 pet. met een looptijd van 20 jaar. Met dit geld wordt afgelost een leenin; die in 1936 gesloten is tegen 4 pet. Voorts kan de gemeente een leening sluiten van f 250.000 a pari tegen 3 pet. met een loop tijd van 5 jaar. B. en W. stellen den raad voor ook daartoe te besluiten om een leening van 1932 van 5 pet. te converteeren. Wielrijder aarzelde bij oversteken. Doch auto reed te snel. Zaterdagmiddag omstreeks drie uur wilde de 68-jarige wielrijder V. uit Haarlemmerliede den Rijksstraatweg ter hoogte van den Ver- gierdeweg oversteken, toen uit de richting Santpoort met groote snelheid een auto na derde. Doordat ook uit de richting Haarlem een auto naderde, aarzelde de wielrijder, met het gevolg dat hij werd aangerden door de auto uit Santpoort. De heer V. viel met het hoofd tegen de voorruit en vervolgens op straat, waardoor hij een diepe wonde in het achterhoofd kreeg en waarschijnlijk een lichte hersenschudding. Na door een lid van den O. D. en een juist passeerenden medicus uit Zaandam voorloo- pig te zijn behandeld, werd! het slachtoffer per ziekenauto naar de Maria-stichting over gebracht, waar hij ter verpleging is opge nomen. Bij het voorloopig onderzoek kwam vast te staan dat de auto. die het ongeval veroor zaakte te hard heeft gereden. Zoowel auto als rijwiel zijn in beslag genomen. Tegen den automobilist, een inwoner uit Alkmaar, is proces-verbaal opgemaakt. De premier behaalt 275.840, de Rexleider 69.242 stemmen. P Degrelle. Van Zeeland. De strijd tusschen den Belgischen minister-president, dr. Paul van Zeeland, en den leider der Rexisten, Léon Degrelle, is in een groote overwinning van den premier geëindigd. Zondagavond werd officiëel te Brussel bekend gemaakt, dat bij de tusschentijdsche verkiezing in de hoofdstad voor een zetel in het parlement Van Zeeland 275.840 en Degrelle 69.242 stemmen verworven nad, zoodat de premier dus met overweldigende meerderheid gekozen was. Van Zeeland heeft 75.89 procent der stemmen op zich vereenigd tegenover Degrelle 19.05 procent. Van onwaarde en blanco waren 18.358 stemmen of 5.05 procent. De verkiezing werd Zondagmiddag te één uur gesloten zonder dat zich incidenten van beteekenis hadden voorgedaan. De deuren der bureelen werden toen gesloten, de bussen ver zegeld en overgebracht naar de centrale bu reaux, waar zij geopend werden. Tegen den middag kwamen vele stemgerechtigden hun onthouding demonstreeren door hun biljetten oninaevuld in de bus te werpen. Op de straat bleef" het rustig: slechts hier en daar uitten studenten en andere jongelieden hun ver kiezingsleuzen. Sedert den morgen hadden zich groepjes verzameld voor het Rexhuis, die van tijd tot tijd verkiezingsleuzen uitriepen. In den namiddag werden de samenscholingen echter talrijker en er ontstond een vechtpartij, waar bij twee rexisten licht gewond werden. De po litie heeft toen de toegangen tot het Rexhuis doen ontruimen. Socialisten hebben des avonds geprobeerd een optocht te vormen. Ongeveer duizend per sonen. voor het meerendeel jongelieden, trok ken onder het zingen van de Internationale door de voornaamste straten der stad. Zij rie pen zoo nu en dan; Degrelle naar de gevan genis. De politie verhinderde, dat de betoogers het clubgebouw der Rexisten zouden bereiken. De regen maakte tenslotte een einde aan de be tooging. Volgens de „Nation Beige" heeft de Rexis tische senator Gits Zaterdagavond bij het uitgaan van een vergadering eenige hevige klappen opgeloopen, terwijl de graaf de Grunne, eveneens een Rexistisch senator, die de ..Pays Réel" op straat verkocht, en bij het incident betrokken werd, naar een poli tiebureau werd opgebracht. Van Zeeland: „Een schitterend bewijs van vertrouwen". In een proclamatie aan de Brussel sche kiezers heeft minister-president Van Zeeland gisteravond gezegd: „Gij hebt mij zoo juist een schitte rend bewijs van uw vertrouwen ge schonken. Door al mijn daden zal ik er naar streven dit niet te be schamen. Voortaan zal niemand bij ons te lande, noch daarbuiten, een oogenblik den wil van Belegië getrouw aan zichzelf te blijven, in twijfel kunnen trekken. België is zijn heroiek verleden waardig, evenals de groote verwach tingen, welke tal van mannen in het land hebben gesteld. De regeering zal gesterkt door dit bewust zijn en dezen vasten wil het werk van het nationale belang, dat het ter hand heeft ge nomen, voortzetten. Allen moeten thans aan het werk gaan (en dit met een toespeling op de laatste woor den van de Brabanconne) voor den koning, de wetgeving en de vrijheid (le Roi, la loi, la Liberté). Degrelle herinnert aan den uit spraak van den bisschop van Mechelen. Léon Degrelle verklaarde gisteravond te genover de journalisten, dat het resultaat der verkiezingen aantoont, dat ieder op zijn plaats is gebleven. „De strijd gaat voort," al dus Degrelle, „Er was voor mij nimmer sprake van in conflict te komen met de kerk, nog minder om een verbond aan te gaan met een kerkelijke partij." De leider der Rexisten zeide, dat de ver oordeeling door den aartsbisschop van Mechelen in feite het groote aantal blanco- stemmen, waarop Degrelle gerekend had, had doen verdwijnen en hem zelfs katholieke stemmen had doen verliezen. Het dagblad ,.Le Peuple" publiceert de vol gende verklaring van minister van buiten landsche zaken Spaak, naar aanleiding van de overwinning van Van Zeeland: „De elfde April was een goede dag voor de democratie, een goede dag voor het land. Hij beteekent een ontroerende bevestiging van het geheele volk ten gunste van de vrijheid." Cijfers van 1936. Ter vergelijking tusschen de cijfers van thans en die van de verkiezingen in 1936 diene het volgende: In 1936 verwierven de Katholieken, Libera len en Socialisten, die thans Van Zeeland hebben gesteund, in het betreffende kies district 254.214 stemmen. De Rexisten en Fronters, die Zondag op Degrelle hebben ge stemd, verwierven toen 73.721 stemmen. Het aantal blanco stemmen en stemmen van on waarde bedroeg in 1936 28.795. Het Havenplan. Aankoop van grond. In verband met de voorgenomen gedeelte lijke uitvoering van het havenplan in den Waarderpolder, zijn met de eigenaren van gronden aldaar onderhandelingen gevoerd over den aankoop van benoodigde perceelen. Het resultaat is geweest, dat de eigenaressen van enkele perceelen onderscheidenlijk groot 1.22.60 H.A. 1.12.90 H.A., 1.19.80 H.A. en 1.13.00 H.A. zich bereid hebben verklaard hun grond aan de gemeent in koop af te staan tegen den prijs van f 0.50 per M2. B. en W. stéllen voor tot aankoop ervan te> gen gemelden prijs te besluiten.. De B-steun. Dit jaar 35.563 beschikbaar. Blijkens een circulaire van den minister van Sociale Zaken dd. 1 Maart j.l. heeft, het Rijk voor 1937 wederom een subsidie toege zegd in de kasten van den zoogenaamden B- steun (extra hulp aan werkloozen voor aan schaffing van kleeding. dekking en schoeisel), onder voorwaarde, dat ook de gemeente voor dit doel een subsidie beschikbaar stelt. Het bedrag, dat ten hoogste mag worden be^ steed over het kalenderjaar 1937, wordt ge vonden door het gemiddelde van het aantal werkloozen in deze gemeente over de eerste 10 maanden van 1936, t.w. 6710, te vermenig vuldigen met een bedrag van f 5.30 Van het hiervoor genoemde bedrag van f 5.30 komt f 2.— ten laste van deze ge meente en f 3.30 voor rekening van het depar tement van Sociale Zaken. Het door de gemeente beschikbaar te stel len subsidie zal derhalve moeten zijn 6710 X f 2.— f 13.420.—. Het woord is aan Ullman Jeugd is geen leeftijd, het is een geestestoestand. Opdrachten aan ,,De Schelde" en de Rotterdamsche Droogdok maatschappij. DEN HAAG, 12 April. De minister van staat, minister van defensie a.i., heeft opdracht gegeven voor den bouw van vier onderzeebooten, type „O 16", waarvan twee stuks zullen worden ge bouwd door de Koninklijke Maat schappij „De Schelde" te Vlissingen en twee stuks door de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij.. De machines voor deze booten wer den reeds in Maart j.l. besteld bij de Koninklijke Maatschappij „De Schel de". De torpedobuizen en het geschut zullen worden vervaardigd door Wil- ton-Feijenoord". Uit Vlissingen: In verband met de belang rijke opdracht aan de maatschappij ..De Schelde" vernemen wij, dat de twee nieuwe onderzeebooten, die hier gebouwd zullen wor den. een waterverplaatsing zullen hebben van 950 ton boven water en van 1200 ton onder water. De capaciteit der motoren van de nieuwe onderzeeërs zal belangrijk grooter zijn dan van die van de ..O 16". Laatstgenoemde boot had twee motoren van 1600 P.K., de nieuwe onderzeeërs zullen voorzien zijn van twee motoren van 2500 P K. Deze grootere ca paciteit is van belang voor de te ontwikkelen snelheid. De ..O 16" kon 18 knoopen Ioopen. de nieuw te bouwen schepen zullen 19*2 knoopen kunnen halen. De lengte over alles is 77.525 M. Het ligt in het voornemen van „De Schelde" twee nieuwe hellingen te bouwen. De leveringstermijn is 2 jaar a 2J/2 jaar. Het Prinseliik Paar op het Paleis Soestdijk. Prinses Juliana eri Prins Bernhard die een bezoek aan het paleis Soestdijk hebben ge bracht zijn daarvandaan Zaterdagmiddag drie uur vertrokken naar Huis ten Bo'ch in Den Haag. De vorstelijke personen hebben de ver schillende verbouwingen en verbeteringen in oogenschouw genomen en ook het park be zichtigd. waarbij tevens aandacht werd ge schonken aan de in aanleg zijnde tennisbanen. Vandaag hebt U geen aanleiding gehad een „Groentje" in Haarlem's Dagblad te plaatsen. Misschien morgen wel en anders overmorgen, of nog wat later. Maar verzuim het dan niet, want het is in Uw eigen voordeel. In 1936 werden er 45303 geplaatst. pag. Van Zeeland heeft bij de tusschentijdsche verkiezing te Brussel een groote over winning op Degrelle behaald. 1 De regeering heeft opdracht gegeven voor den bouw van 4 onderzeebooten 1 De „Nieuw-Amsterdam" is Zaterdag, na door de Koningin te zijn gedoopt, te water gelaten. 3 Een opvarende van de Liesbeth Betty vertelt. 3 De maatschappij ter bevordering van de Geneeskunst is voor vaccinatieplicht 3 Ford „demonstreert" tegen de Ameri- kaansche vakvereenigingen. 4 Van onzen G. P. D.-redacteurDe wed strijd West-EuropaCentraal-Europa 5 Het Nederlandsch Dames-Hockey-elf tal wint van België. 5 De Nederlandsche hockeyers hebben in Brussel gewonnen. 5 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Van Zeelands overwinning. 1 Van onzen G. P. D. redacteur: Belang rijk stuk K. N. A. C.-werk. 3 Speciale correspondentie: De Belgische diamantbewerkers vieren feest. 4 Bijzondere correspondentie: De kroning van Koning George VI 4 K. de Jong: Sonaten-avond 10 J. B. Schuil: Steeds Voorwaarts 10 Toen er nog veel grachten in Haarlem waren10 H. D. Vertelling: Geheime Kracht 10 De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op 11

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1