Hulpverleening
door Sportvliegers.
Grootheid.
ten maal £ediluutije
Het belangrijkste
We JXARGANG No. T55Ö6
VerscHjnT 'fnsyelïiIA. KeïïaTve op Zon- èn Fee^tdacren.
DONDERDAG 1? APRIL' 1937
HAARLEM S DAGBLAD
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor
Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V.
Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM
ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden
f325, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad:
per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post f 0.72V2.
Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaarne 12
Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600
Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810
Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord. Telefoon 12230
ADVERTENTIëN 15 regels 1.75, elke regel meer f 0.35. Reclames
0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en
aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie
hoofd rubriek.
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid f 2000.—, overlijden 400.—, verlies van hand, voet of oog 200.—, beide leden duim 100.—, één lid duim 50.—, alle leden wijsvinger 60.—
één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger ƒ15.één of twee leden anderen vinger f5.arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15—, polsbreuk ƒ15.T-TunPTM- 1A PATTNA'^
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
Onze sportvliegers blijken zich niet langer
tevreden te stellen met vliegen-voor-hun
plezier. Zij willen hun liefhebberij ook ten al-
gemeenen nutte doen dienen en hebben daar
om een vereeniging opgericht „voor hulpver
leening aan de overheid en aan allen, die
daarvoor naar het oordeel van het bestuur in
aanmerking komen". Dit bestuur bestaat bij de
oprichting der vereeniging uit de sportvlie
gers D. L. Asjes, W. Bolken, C. E. van 't Groe-
newout, J. H. M. de Kuyper en D. H. Reinders.
Vliegtechnisch adviseur is Schmidt Crans.
Wat kunnen de sportvliegers op het gebied
van hulpverleening doen? Veel dat thans al
voorzien 'kan worden. En wellicht zal nog veel
meer uitvoerbaar blijken als de hulpdienst in
werking getreden is. De N. R. Ct. merkt op dat
een sportvlieger zijn medemensch van dienst
kan zijri in alle gevallen waarin een vervoer
middel noodig is dat groote snelheid paart
aan onafhankelijkheid van bestaande ver
keerswegen en zegt verder:
„Er wordt bijv. een S. O. S.-bericht via den
radio-omroep verspreid teneinde een gezochte
te vinden op een eiland, waarmee geen
scheepsverbinding meer bestaat. Een pleizier-
jacht is zoek op zee, een kanovaarder is afge
dreven, een serum moet met spoed worden
aangevoerd naar een der eilanden.
Daar de meeste sportvliegers over een auto
beschikken, en zij over het geheele land ver
spreid zijn, kan de geheele hulpverleening op
de snelste wijze worden georganiseerd. De
werkelijkheid brengt wellicht mogelijkheden
en behoeften naar voren, die thans nog niet
vermoed worden.
Èen zeer belangrijk punt is de organisatie.
De opzet is om de leden van de vereeniging
zelf te kiezen en te zorgen dat alleen zij lid
van de organisatie zijn, wier vliegbekwaam-
heid een redelijke garantie is, dat zij een op
dracht naar behooten zullen uitvoeren.
Deze hulpverleening stelt n.l. scherpe
eischen' aan de sportvliegers. Niet alleen bij
mooi weer zullen de aangesloten sportvliegers
klaar moeten staan, maar ook als de weers
omstandigheden minder gunstig zijn. Het op
sporen van afgelegen plaatsjes voor het uit
werpen van goederen of post stelt hooge
eischen aan de navigatiekunst.
Niet alleen de hulpverleening op zichzelf,
maar vooral de voorbereidende oefeningen
om de vliegbekwaamheid te verhoogen zijn in
staat om aan de sporfviiegerij doel en inhoud
te geven".
Men kan wel niet anders dan hartelijke
sympathie met dit plan gevoelen en de initia
tiefnemers ermee gelukwenschen. Er blijkt uit
dat onze sportvliegers jongens van stavast zijn
en graag wat voor den medemensch-in-nood
over hebben. Daarbij nemen zij heel wat op
zich, want iedereen begrijpt dat het heel wat
anders is zich de luxe van mooi-weer-vliegen
voor eigen genoegen te permitteeren, dan ge
reed te staan om er desnoods in de slechtste
'omstandigheden op uit te trekken, vrijwillig,
om anderen hulp te bieden. Dit is de geest
'dien wij kennen en allen bewonderen bij de
redders-der-zee. De mannen van de lucht
blijken die niet in minderen mate te bezitten
en nu komt die geest ook tot prachtige uiting
bij de sportvliegers, die tot dusver wel zoo'n
beetje als de luxe-afdeeling van de luchtvaart
beschouwd werden. Dat zullen zij in den ver
volge niet meer zijn. De leden van de nieuwe
vereeniging zullen zich doen gelden als kerels
bereid tot zelfopoffering.
Ook blijkt bij deze gelegenheid weer eens
hoe zegenrijk een uitvinding als het vliegtuig
kan zijn als men het ten goede aanwendt.
Helaas is slechts vijf procent van de wereld
productie van vliegtuigen in de laatste jaren
aan de civiele en sportieve luchtvaart ten goe
de gekomen. De overige vijfennegentig pro
cent vormen de nieuwe bedreiging met zelf
vernietiging, waarop de menschheid zich trac-
teert. Maar in die vijf procent ligt dan toch
de rechtvaardiging van het vliegtuig besloten.
En er is altijd nog meer: er is de hoop dat de
wijde blik, door de luchtvaart gewekt, de ver
snelling van het verkeer en de daaruit vol
gende versterking van het contact tusschen de
volken er toe zullen bijdragen om de wereld
ramp te verhoeden. Naast een ongekend nieuw
gevaar biedt die grillige godin, de Luchtvaart,
ook groote nieuwe beloften. Het zal aan de
mer.schen liggen óf zij vervuld zullen worden.
De nieuwe vereeniging van sportvliegers,
geeft een mooi voorbeeld hoe men een groote
nieuwe vinding ten bate van zijn medemen-
schen inplaats van te hunner vernietiging kan
aanwenden.
R. P.
(De Amerikanen "bewerendat hun
landgenoot Robert Wadlou), die
2.60 Meter meet, de grootste
mensch ter wereld is.)
Is het plezierig een groot man te wezen,
Door ieder opgemerkt en aangestaard,
Dan vast toch niet zoo letterlijk als deze,
Op onzen aardbol ongeëvenaard.
Een mensch kan te veel uit de kluiten
wassen,
Zoo'n reus zijn kan toch niet zoo reuze zijn,
Ik blijf tenminste liever ervoor passen.
Al voel 'k me naast hem bijna nietig klein.
:Die man moét letterlijk voor alles bukken,
Dat hij ontmoet in 't dagelijksch bestaan,
Dat zal den stakker op den duur toch
drukken,
En dat beneemt hem eiken grootheidswaan.
Men kijkt hem na als eën soort
wereldwonder,
(Dat is hij ook op menschelijk terrein)
En neemt niet aan dat hij, al zoo bijzonder,
Nog meer dan enkel lang zou kunnen zijn.
Een eenzaam mensch, als alle abnormalen.
Beladen met een extra zwaren last,
Die wel een soort van roem weet te behalen,
Maar die nooit ergens voelt, dat hij er past.
'k Denk dat die grootste aller stervelingen,
Een zoeker is, maar dan in deze lijn,
Dat hij met ware hartstocht zoekt naar
dingen.
Waarin een waarlijk groot mensch klem
kan zijn.
P. GASUS.
VAN WEERT - GIERSTRAAT
(Adv. ingez. Medj
De aula op de Begraafplaats.
Over een orgel en beeldhouwwerk.
De gemeenteraad van Haarlem nam Woens
dagmiddag een voorstel van B. en W. aan om
f 2900 beschikbaar te stellen voor meubi
lair en gordijnen voor de aula die op de
nieuwe begraafplaats aan den Vergierden-
weg in Haarlem-Noord gebouwd wordt.
Voorts werd f 4000 beschikbaar gesteld voor
de aanschaffing van een orgel, alsook f 1500
voor het hakken van een beeld in een stuk
hardsteen in, het hoofdportaal van de aula.
Het is nog niet bekend welken beeldhouwer
van B. en W. opdracht zal krijgen, evenmin
natuurlijk wat het beeld zal voorstellen.
Het beeld wordt de eenige verfraaiing in
de aula.
De Bakenessergraclit.
Voorloopig geen praeadvies van B. en W.
Bij den Haariemsehen gemeenteraad was
een adres van bewoners der Bakenessergraclit
ingekomen waarin zij aandringen op spoedige
demping.
De heer M. A. Reinalda, wethouder van
Openbare Werken, deelde mede, dat B. en W.
het vraagstuk' der demping', (het voor en het
tegen) nauwgezet overwegen. Er -is evenwel
voorloopig nog geen kans, dat B. en W. over
deze aangelegenheid met een praeadvies bij
den raad zullen komen.
Het zal dus nog wel eenigen tijd
duren voor de raad zich over de dem
ping zal kunnen uitspreken.
KORPS MOTORDIENST.
Bij Kon. Besluit is de le luitenant van
de militaire administratie C. J. Schreuder,
met ingang van 1 Mei a.s.. bevorderd'tot
kapitein van de militaire administratie.
Hij blijft werkzaam bij het korps.
p ijfers kunnen een duidelijke
taal spreken. Zooals deze
In 1934: 41841 Groentjes in
In 1935: 43326 J Haarlem's
In 1936: 45303 Dagblad.
Zulk een groei kan alleen het
gevolg zijn van succes.
En de conclusie is: Plaats een
Groentje.
Centraal Comité voor Werkloozen.
Ledige tijd nuttig besteed.
Woensdag werd door achttien candidaten,
allen cursisten van de School voor volwas
sen werkloozen. examen afgelegd, ter ver
krijging van het einddiploma „Eerste Hulp
bij Ongelukken".
De examencommissie, aangewezen door het
Centraal Bureau „Oranje Kruis" te Den Haag.
bestond uit de geneesheeren W. B. Smit,
directeur van den Gemeentelijke Genees
kundige Dienst, en D. Heymans, te Haarlem.
Na het examen, dat een zeer vlot verloop
had. bleken van de-18 candidaten 16 geheel
aan de gestelde eischen te voldoen, zoodat
aan hen het officieele diploma zal worden
uitgereikt.
Na afloop van het examen werden de ge-
examineerden door dokter Smit gelukge-
wenscht met hun onderscheiding Teven sprak
hij zijn groote voldoening uit over het feit,
dat deze werkloozen van de hun geboden ge
legenheid gretig gebruik hebben gemaakt om
iets nuttigs te leeren," waarvan zij zelf en
hun medemenschen in belangrijke mate
zullen profiteeren. Hij wekte allen op in cur
susverband verder te studeeren.
Verder bracht hij dank aan den cursus
leiders dokter Heymans en A. Mookhoek en
den organisator van den cursus, den heer E.
A. van de Haar, die hij met het gunstige
resultaat complimenteerde.
De inbraken te Overveen.
Een Duitscher aangehouden.
Te Groningen is een Duitscher aangehouden
wiens uitlevering door Duitschland was ge
vraagd. Deze man blijkt zich ook te hebben
schuldig gemaakt aan de vier inbraken, die
eenige dagen geleden te Overveen plaats
hadden. O.a. werd de vermiste tooneelkijker
bij hem gevonden.
Korps Motordienst te Haarlem.
Een uitbreiding van het aantal dienst
plichtigen.
Naar wij vernemen ligt het in het voor
nemen het aantal, ieder jaar, bij het korps
Motordienst te Haarlem in te lijven dienst
plichtigen te verhoogen tot 500.
Vergeleken met het aantal ingelijfden voor
de lichting 1933 een verhooging met bijna
150 pet.
De Engelsche Munt heeft nieuwe
1 penni»/ -stukken laten slaan met de
beeltenis van koning George VI.
Het lot der werkloozen.
B. en W. zullen bij de regeering aandringen
op steunverhooging.
In de zitting van den Haariemsehen ge
meenteraad van Woensdagmiddag hebben B.
en W. een voorstel overgenomen van de heeren
A. Mars en F. S. Noordhoff (S.D.A.P.) om bij
de regeering aan te dringen om in het ver
volg van het gezinsinkomen van werkloozen
minder dan 2/3 af te trekken van den steun.
Eveneens namen B. en W. over het amende
ment van de heeren H. J. Kuiper en Mr. F. A.
Bijvoet om bij de regeering aan te dringen op
het geven van een duurtetoeslag aan de werk
loozen.
Bij het debat in den raad werd er door ver
schillende sprekers op gewezen, dat de nood
in de gezinnen der werkloozen den laatsten
tijd sterk is toegenomen in verband met de
prijsstijging van verschillende levensbehoef
ten (zooals brood, aardappelen, kruideniers
waren, kleeding en schoenen) na de deva
luatie.
De minister van Sociale Zaken heeft dezer
dagen het herhaalde verzoek van de Neder-
'andsche vakcentrales Qm een duurtetoeslag te
geven aan de werkloozen afgewezen, maar de
sprekers meenden, dat er nog hoop is, dat de
regeering nog iets ten gunste van de werkloo
zen zal doen als uit de verschillende ge
meenteraden van het land stemmen opgaan
om daarop met klem aan te dringen.
De B-steun.
De gemeenteraad stelde op voorstel van B.
en W. f 13.420 beschikbaar voor den B-steun
voor werkloozen. Het rijk geeft daarenboven
nog f 22.143, zoodat in totaal f 35.563 beschik
baar komt.
Dit geld is bestemd voor het geven van
extra hulp voor kleeding, dekking en schoei
sel.
Wederom de slechte remmen.
Met een gewicht van 14.450 K.G. op den weg.
Een vrachtrijder uit Heeg (Fr.) reed
Woensdag op den Rijksstraatweg met een
achtwielige vrachtauto, die een eigen gewicht
had van 4450 K.G. Bovendien vervoerde die
wagen een lading van10.000 K.G. Het
bleek dat de remmen niet behoorlijk func
tioneerden. Bij. een snelheid van slechts 27
K.M. was een afstand van niet minder dan
77 M. noodig om het gevaarte door middel
van de voetrem tot stilstand te brengen. Het
behoeft geen betoog, dat tegen den bestuur
der proces-verbaal werd opgemaakt en dat
de wagen voor herstel naar een garage
moest.
De Stadsschouwburg te Haarlem.
Krijgt een betere tooneelverlichting.
Daar de installatie van de tooneelverlichting
in den Stadsschouwburg in zeer slechten toe
stand verkeert en niet meer aan daaraan te
stellen bescheiden eischen voldoet, heeft de
gemeenteraad, op voorstel van B. en W..
Woensdagmiddag besloten f 11.300 beschikbaar
te stellen,om daarin verbetering te brengen.
Daardoor zal in de toekomst het aantal te be
reiken lichteffecten aanzienlijk uitgebreid
worden.
Haarlemsche geldleeningen.
Weer conversie.
In de laatste, maanden heeft het Haar
lemsche gemeentebestuur gebruik gemaakt
van den agen rentestandaard om groote
leeningen te converteeren.
Woensdagmiddag werden nog eenige klei
nere leeningen geconverteerd, f 960.000 a 4
pet. werd voortgezet in een 3-kJ pet. leening
en f 250.000 a 5 pet. in een 3 pet. leening.
Buiten de kosten op die conversie te rekenen
geeft dat dus per jaar aan de gemeente
weer een rentebesparing van ongeveer
f 7400..
Het leed der armen.
Verkooping in de Bank van Leening.
De Bank van Leening vervult nog steeds
een rol in de samenleving die moeilijk gemist
kan worden. Verleden jaar werden er 17897
panden beleend, waarop ruim f 155.817 werd
voorgeschoten. In datzelfde jaar werden
weer 16660 panden tot een bedrag van
f 141.938 gelost, waaruit dus blijkt, dat niet
alle beleeners in staat gebleken zijn hun
panden te lossen of de beleening te vernieu
wen. Wie met een pakje onder den arm het
sombere gebouw in de Kleine Houtstraat
binnen gaat heeft meestal hoop. dat de toe
komst hem uitkomst zal brengen. Maar soms,
vooral in dezen crisistijd, is de toekomst
wreed en loopt het op een teleurstelling uit.
Dan verkoopt de Bank de panden.
Vier keer in het jaar hebben de veilingen
plaats. Altijd onder groote belangstelling.
Eerst verdringen zich op den kijkdag de
kooplustigen in de kleine zaaltjes, waar
de voorwerpen die in veiling gebracht wor
den uitgestald liggen. Voorwei*pen die stille
getuigen zijn van leed in menig verarmd
huisgezin. Ook van de Stille Armen.Voor
al in de laatste tijden. Er komen nu artike
len die vroeger op zulke veilingen niet gezien
werden piano's (zelfs een vleugel), orgels,
zware zilveren kandelaars, zilveren servie
zen. schrijfmachines enzoovoort. Dan ook
natuurlijk nog de voorwerpen die altijd ge
wild zijn voor beleening: fietsen naaimachi
nes. stoelen, tafels, kleedingstukken, fototoe
stellen, gramofoons. violen, schilderijen,
schoenen, pendules, gouden en zilveren sie
raden, tafelzilver en nog veel meer.
Woensdag was het weer kijkdag geweest
en nu vandaag (en morgen) veiling. Enkele
prijzen willen wij noemen; een vleugel
bracht het tot f 295. een piano tot f 55, een
harmonium tot f 70. Er wordt niet voetstoots
verkocht, als de voorwerpen de beleensom en
kosten niet halen worden zij opgehouden, in
de hoop, dat de bank later nog aan den prijs
komt om geen verlies te lijden. Maar de
ambtenaren zijn bij het vaststellen van de
beleensommen natuurlijk voorzichtig, zoodat
de kans op stroppen klein is.
Niet alle aanwezigen op zoo'n veiling zijn
kooplustigen. Er zijn ook beleeners onder
die hun panden niet konden lossen. Zij we
ten dat, als de voorwerpen meer opbrengen
dan de beleensom en de kosten, zij op hun
beleenbriefje later op dat meerdere aan
spraak kunnen maken. De bank is een ge
meentelijke instelling die niet berekend is
op winst maken. Zijn er dus voor de te vei
len voorwerpen veel gegadigden waardoor
een goede prijs verkregen wordt, dan wil dat
voor menig arme nog wel eens een buiten
kansje beteekenen. Een buitenkansje na
tuurlijk met een wrangen bijsmaak, want het
moet wel hard zijn als men voorwerpen ziet
verkoopen die van vroegeren welstand ge
tuigen. Soms ook van nijpende armoede,
want als iemand gedwongen is zijn Zondag-
sche pak te beleenen. dan is het water wel
tot aan de lippen gekomen
Het wóórd is aan
Goethe
Hoe vruchtbaar is ook de
kleinste kring, wanneer men
hem goed verzorgt.
Na aanrijding overleden.
De 67-jarige wielrijder K. Vriezekoop, land
bouwer te Haarlemmerliede, die j.l. Zaterdag
middag op den Rijksstraatweg nabij den Ver-
gierdeweg door een auto werd aangereden,
waardoor hij ernstig aan het hoofd gewond
werd, is Woensdagavond in de Maria-Sfcich-
ting overleden.
KONINKLIJKE VEREENIGING OOST
EN WEST.
Jaarvergadering.
De afdeeling Haarlem van de Kon. Vereeni
ging Oost en West, hield gisteravond in een
der zalen van café-restaurant Brinkmann haar
jaarlijksche algemeene ledenvergadering. We
gens ziekte van den voorzitter, den heer P. L.
van Bueren, werd de vergadering gepresi
deerd door den secretaris den heer H. P. Dei-
num, terwijl diens functie werd waargenomen
door den 2den secretaris, dr. L. N. van Aspe-
ren.
Uit het jaarverslag van den secretaris bleek,
dat door de afdeeling in 1936 vijf maal een
xezing met lichtbeelden, resp. filmvertooning
werd georganiseerd, steeds betrekking hebbend
op Indië. Er .vordt gestreefd naar samenwer
king met de afdeeling Amsterdam en met on
derwijsinstellingen.
Uit mededeelingen van den heer Deinum,
als vertegenwoordiger der afdeeling in het
hoofdbestuur bleek, dat een reorganisatie van
het orgaan der vereeniging in meer populai-
ren en actueelen zin door een commissie,
waarvan de bekende journalist de heer Elout
voorzitter is, wordt voorbereid en weldra tot
stand zal komen.
Het financieel verslag werd uitgebracht door
den penningmeester, den heer O. R. A. Michel-
sen. Nadat door de kascommissie bestaande
uit de heeren Wentholt en mr. C. M. J. de
Jong rapport was uitgebracht, werd dit goed
gekeurd.
De voorzitter bracht dank aan den penning
meester voor alles wat door hem in het ver
slagjaar wederom voor de vereeniging was
gedaan.
Tot lid van het bestuur werd gekozen
mevrouw Palm Treysburg.
Teneinde den band tusschen de leden der
afdeeling onderling te versterken, werd in
Maart j.l. bij wijze van proef een excursie
naar het Kol. Instituut georganiseerd, waar
aan verbonden een bezoek aan de lokaliteiten
der Vereeniging Oost en West te Amsterdam
en een maaltijd in een Chineesch restaurant.
Deze excursie is zeer goed geslaagd; er wordt
naar gestreefd nogmaals een dergelijke
excursie te organiseeren.
In de vergadering werd er wederom de na
druk op gelegd, dat Oost en West niet xiit-
sluitend bedoelt te zijn een Vereeniging
van Oud-Indischgasten, doch een doelstelling
heeft van algemeen belang aan de bevorde
ring waarvan feitelijk ieder zijn steentje be
hoort bij te dragen.
pa g.
Het korps motordienst te Haarlem zal
worden uitgebreid. 1
De aula op de begraafplaats aan den Ver-
gierdenweg krijgt een orgel. In het
hoofdportaal komt een beeld. 1
Conversie van Haarlemsche geldleeningen 1
De tooneelverlichting in den Stads
schouwburg zal verbeterd worden. 1
Voorloopig is nog geen praeadvies van
B. en W. van Haarlem te verwachten
over de demping van de Bakenesser-
gracht. 1
Het Prinselijk Paar is buitengewoon har
telijk te Baarn ontvangen. 3
Is de „Andra"-bemanning te San Sebas
tian ondergebracht? 3
Engeland's scheepvaart in de Spaansche
wateren: Critiek van het Lagerhuis op
het jongste regeeringsbesluit. 4
Opnieuw zijn een aantal Duitschers van
hun nationaliteit vervallen verklaard,
o.a. Ludwig Renn. 4
In een interview te Brussel pleitte dr.
Schacht voor economische ontwapening
en stabilisatie der valuta's. 4
Het vijftigjarig jubileum van St. Joannes
de Deo. 6
De Haarlemsche raad noodigde B. en W.
uit bij de Regeering aan te dringen om
den steun der werkloozen te verhoogen.
B. en W. aanvaardden die opdracht.
1 en 10
ARTIKELEN, ENZ.
R. P.: Ilulpverleening door sportvliegers. 1
J. B. Schuil over Nadya, door Haarlem's
Tooneel. 7
H. D. Vertelling: De voorspellende geest. 7
Voor de Vrouw 12
Willibald Heim: Oorlog en Vrede. 13
De Burgerlijke Stand van Haarlem is op
genomen op ij
