Haarlem's Dagblad | 1937 | 17 april 1937 | pagina 14

Fi

De laatste week
„Pygmalion"

Zang en charme

De geheime code

Amusant en pittig

Litteraire
Kaïitteekeninaen.

ZATERDAG 17 APRIL 1937

HAARDE M'S DAGBLAD

!lllllllll!lll!llllllllllllllll!llillllllllll!!lli:!l[ll!l!llllllllll!lllllllllllllll!l!lll|l!lllllllllll|!ll)l!||lll||!lllll|l||!l|I|ll|ll|l||!|lll!|ll]|!l||!||!l!||!||!|||||[|I||||!|!||l!|B|!|!l|l|||I||||||]||||||||!|||ill||||!ll||||||I|||![l|||l|

fevactiecd.

l/OOCpcOCf/afntna

Rembrandt

Het is niet te verwonderen, dat „Pygma
lion" wederom moest worden geprolongeerd.
Ook gisteren heeft het publiek weer genoten
van deze geestige film-

Het geheel nieuwe
voor-programma be
vat de gebruikelijke
journaals waarin wij
o.a. zien de aankomst
van het Japansche vliegtuig „Verheven wind''
te Croydon en de intocht van het prinselijk
paar te Baarn en Soest. Van het Indisch
journaal noemen wij het bezoek van den gou
verneur-generaal aan Semarang.

Tenslotte nog een buitengewoon aardige
gekleurde teekenfilm „Who killed that robin

en

c&totca-s-pio*

Rosalind Russell en William Powell in
Rendez vous".

(Luxor).

De oorlog schijnt voor de scenario-schrijvers
een onuitputtelijke stof te leveren voor de
film. De Geheime Code is een spannend,
boeiend en, hoe vreemd het ook moge klin
ken, een dikwijls komisch verhaal van spion-
na ge en contra-spionnage in den wereldoor
log. Op rekening van William Powell, in de
film Bill Gordon, gewezen Amerikaansch
journalist, nu officier en expert in het ontcij
feren van codes komt. dank zij zijn geestig
spel een heel groot deel van het succes, dat
deze film ongetwijfeld zal hebben. Om zoo'n
film in alle opzichten geheel te kunnen be
grijpen en doorgronden moet de toeschouwer
een ruime doses raffinement en scherpzinnig
heid hebben. De wegen van spionnen zijn
voor de gewone stervelingen
dikwijls niet te volgen en
te doorgronden. Bij eerste
beschouwing van de Gehei
me Code zullen er voor den
doorsnee-bezoeker nog wel enkele duistere
punten zijn. die bij een tweede bezoek onge
twijfeld helderder zullen worden. William Po-
wel maakt van Bill Gordon inderdaad een
prachttype, een man van durf, van geest en
van buitengewoon intellect, daarbij kan hij,
als dg tijd er voor daar is. verbazend grappig
zijn, een man. die de heele 'wereld en ieder
een in zijn zak heeft. Joel Carter, het meisje
dat hem liefheeft, maar dat hem met haar
liefde wel eens heel erg lastig is. doordat ze
niet dezelfde opvatting van zijn heil heeft als
hij, wordt gespeeld door Rosalina Russell. Ze
is een meisje, dat een man van het kaliber
van Bill Gordon, zoo nu en dan gek moet ma
ken. en het dan ook doet. Maar dat is meer
de schuld van den regisseur William Howard
dan van haar.

Een film, die u vasthoudt van het begin tot
het einde. In het voorprogramma zien we o.a.
Charley Chase, die weer een zeer ingewikkeld
avontuur beleeft

Chüctnante (ilfn
i/al y&zonde hutnat

Frans Hals

In den sneltrein naar New-York bevindt
zich een filmstar, die zich naar haar groot
moeder begeeft, die zij ziek waant. Op het
station in Chicago staat een groote schare
van bewonderaarsters van deze jongedame
haar op te wachten, om haar een warme ova
tie te brengen. Doch als de dames vernemen
dat een bekende schrijver van avonturen
romans zich eveneens in den trein bevindt,
spoeden zij zich daarheen en laten de filmster
verontwaardigd achter.

In New-York ontmoeten het meisje en de
schrijver elkaar, zonder evenwel iets van el
kanders identiteit af te weten. Beide zijn zij
beu van New-York, de
schrijver vanwege zijn
bewonderaarsters die
hem hardnekkig om
handteekeningen be
ta es tormen en het meisje vanwege de snoode
plannen van haai' grootmoeder, die haar met
een neef wil laten trouwen.

Zoo gebeurt het, dat zij ieder voor zich de
stad ontvluchten, om elkaar in een hotelletje
ergens in de bergen weer te ontmoeten. Hier
beleven zij heerlijke dagen in de eenzaam
heid van deze omgeving, en zooals dat in een
film nu eenmaal hoort, worden ze hopeloos
verliefd op elkaar.

De jongeman houdt van aanpakken, en een
dorps-vrederechter verbindt hen in het hu
welijk, welke plechtigheid tijdens een hevige
kibbelpartij plaats vindt.

Wij zullen den inhoud van deze amusante
filmklucht evenwel niet verder verklappen,
want dat zou een groot deel van de spanning-
te loor doen gaan. Ge kimt dit beter zelf
gaan zien, en ge zult daar geen berouw van
hebben, omdat het een film is, sprankelend
van humor, vol van geestige trouvailles en
komische verwikkelingen, waar ge met genoe
gen naar zit te kijken.

Het voorsprogramma bevat behalve de ge
bruikelijke journaals een alleraardigst Betty
Boop-filmpje en een zeer fraai gekleurde film
over Wyoming.

IHol s-net en een
yeestiye uvWoud

Tino Rossi is een zanger, die zich in be
trekkelijk korten tijd een wereldreputatie
heeft weten te verwerven. Radio en gramo-
foon hebben zijn roem in alle werelddeelen
verbreid en het was te verwachten, dat zijn
artistieke loopbaan ook naar de filmstudio
zou leiden. Van Tino Rossi's stem behoeven
we feitelijk weinig te vertellen. Haast ieder
een kent deze welluidende tenor met het
zachte, vloeiende timbre. Een stem, waarvan
warmte uitgaat en die zich gelukkig niet met
de gebruikelijke vocale „hoogstandjes" op
houdt. En even onopgesmukt als in zijn zang

Cinema

De bekende tenor Tino Rossi in zijn eerste film
Marinella

(Cinema Palace).

is Tino Rossi in zijn spel. Mogelijk is hij geen
filmster van de eerste grootte, maar zooals
wij hem hier als schilder-
zanger in zijn charmanten
eenvoud zien acteeren kun
nen wij hem toch in hooge
mate waardeer en. Natuurlijk
blijft Rossi's stem de voornaamste aantrek
kelijkheid en het is dan ook begrijpelijk, dat
men van zijn zang de volle maat toegewezen
krijgt. Een groot deel van „Marinella" speelt
zich trouwens af in het cabaret en de radio
studio, waar Tino, nadat men hem „ontdekt"
heeft, de heldentenoren zingt.

Wat den inhoud betreft, deze draagt een
zeer kluchtig karakter. Er is heel wat stof
tot lachen, vooral in die scènes, waar Tino's
zonderlinge confrater optreedt, nX de man,
die de geluiden in de filmstudio moer produ-
ceeren. Waar deze zich steêvast in de volg
orde der klanken pleegt te vergissen, kan men
zich zoo ongeveer* het effect in de respectieve
lijke huiskamers voorstellenVerder wordt

Tino Rossi bijgestaan door verschillende ac
teurs en actrices, die over voldoende komische
gaven beschikken om het geheel tot een amu
sant en onalledaagsch geval te maken.

In het voorprogramma draait een kort blij
spelletje „De makelaarster" een kostelijke
teekenfilm met het echtpaar Muis en de „me
chanische mensch" als de belangrijkste per
sonages.

Uit het journaal noemen we de te water -
ting van de „Nieuw Amsterdam", de intocht
van het prinselijk paar in Baarn en Soestdïjk
en de aankomst van het Japansche vliegtuig
„Goddelijke Wind" op Croydon.

ONZE BLOEMBOLLENUITVOER.

Volgens officieeie opgave van het Centraal
Bureau voor de Statistiek te 's Gravenhage
bedroeg de bloembollenuitvoer in Maart 1937:
1.099.493 K.G., waarde f706.861 (tegen 1.354.671
K.G., waarde f 517.933 in .Maart 1936)

In 1937 was de uitvoer, in Januari, Februari
en Maart 3.189.516 K.G., waarde f 1.942.520, te
gen 3. 426.411 K.G., waarde f 1.404.121 in dezelf
de maanden van 1936.

Onbewust van elkanders nabijheid wijden Margaret Sullavan en Henry Fonda zich aan
de verzorging van hun uiterlijk. (Frans Hals).

Fancy-Fair St. Caecilia.

Opening door Deken H. C. J, Sondaal.

In gebouw St. Bavo heeft gisteravond de
deken van Haarlem de hoogeerwaarde heer H.
C. J. Sondaal de fancy-fair van de R.K.
Harmonievereeniging St. Caecilia officieel
geopend.

Nadat de voorzitter van Caecilia de heer
F. H. van der Linden de aanwezigen hartelijk
welkom had geheeten nam deken Sondaal
het woord.

De Harmonievereeniging „St. Caecilia" is
hoewel klein begonnen, langzamerhand uit
gegroeid tot een flink harmonie-corps. Door
de tijdsomstandigheden zijn vele leden werk
loos geworden, terwijl aanschaffing van
muziekinstrumenten dringend noodzakelijk
was.

Om deze kleine ontspanning voor dezer
werkloozen te laten bestaan, moet ieder een
offertje brengen. Spreker hoopte dat deze
fancy-fair in alle opzichten aan de ver
wachtingen zal beantwoorden.

De heer van der Linden bedankte ver
volgens den deken voor zijn bereidwilligheid
om deze fancy-fair te willen openen.

De zaal van St. Bavo was feestelijk versierd
en de aardige diverse tenten en attracties
zooals de bekende schiet- en werptenten en
zelfs een P.T.T.-kantoor zullen ongetwijfeld
vele bezoekers treken.

600ste BOEFJE.

Dinsdag 20 April geeft het Ver. Rotter-
damsch Hofstad-Tooneel, Dir. Cor. v. d. Lugt
Melsert, in den Stadsschouwburg alhier we
derom een vertooning van Boefje waarin Me
vrouw Annie v. d. Lugt Melsert-van Ees dan
voor de 600ste maal de rol van Jan Grovers
zal spelen.

ZEVENDE DAGS-ADVENTISTEN

Tot predikant bij de Gemeente van de Ze
vende Dags-Adventisten hier ter stede is be
roepen Ds. P. Taekema, te Nieuwe Pekela.

LIMBURGIA.

Deze vereeniging hield in café-restaurant
Bolwerk haar eerste algemeene ledenverga
dering. Besloten werd op Hemelvaartsdag
een autotocht te organiseeren waaraan ver
bonden is een excursie naar de luchthaven
van Schiphol.

PROGRAMMA

ZONDAG 18 APRIL 1937.
HILVERSUM I, 1875 M.

8.30 NCRV. 9.30 KRO. 5.00 NCRV. 7.45—
11.30 KRO.

8.30 Morgenwijding 9.30 Gram.pl. 10.00 Hoog
mis. 11.45 Gram.pl. 12.30 R.K. Fanfare Juliana.
12.50 Gram.pl. 1.00 „De Katholieke Jeugdbij-
bel", causerie. 1.20 Gram.pl. 1.30 Vervolg van
12.30. 1.50 Gram.pl. 2.00 Vragenhalfuur. 2.30
KRO-Symphonie-orkest en Gram.pl. 4.15
Gram.pl. 4.30 Ziekenhalfuur. 4.55 Sportnieuws.
5.05 Geref. Kerkdienst. Hierna gram.pl. 7.45
Voetbaluitslagen. 7.50 KRO-Melodisten, en
solist. 8.10 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.25
KRO-orkest en declamatie, De Silver Kings,
de Hawaian Syncopaters, e.a. 9.25 Gram.pl.
9.40 KRO-Kamerorkest en solist. 10.10 „Het
huwelijk", lezing. 10.30 Berichten. ANP. 10.40
Epiloog. 11.0011.30 Esperanto-uitzending.
HILVERSUM n, 301 M.

8.55 VARA. 12.00 AVRO. 5.00 VARA. 6.30
VPRO. 8.00 AVRO.

8.55 Gram.pl. 9.00 Postduivenber. 9.03 Tuin-
bouwpraatje. 9.20 „De beteekenis van de 40-
urenweek in de diamantindustrie", causerie.
9.35 Orgelspel. 10.15 Natuur-historische lezing.
10.30 Residentie-orkest. 11.15 „Van staat en
maatschappij", causerie. 11.30 Vervolg concert.
12.00 Orgelspel. 12.10 Gram.pl. 12.30 Kovacs
Lajos' orkest. 1.30 „De vergeten mailbrief",
causerie. 1.50 Gram.pl. 2.00 Boekbespreking.
2.30 Omroeporkest, m.m.v. solist en S. Jansen's
vocaal ensemble. 4.15 AVRO-Dansorkest. 4.40
Sportreportage. 4.55 Sportnieuws ANP. 5.00
Gram.pl. 5.30 Voor de kinderen. 6.05 Voetbal
praatje. 6.20 Sportnieuws ANP, gram.pl. 6.30
,Jeugd naar de kampen", causerie. 6.45 Prot.
Kerkdienst. 8.00 Berichten ANP. Mededeelin
gen. 8.15 Concertgebouw-orkest. 9.05 Radio
journaal. 9.20 Platen uit Prins Bernhard's
koffer. 9.35 Radiotooneel. 10.05 Omroeporkest,
m.m.v. solisten en gem. sextet. 11.00 Berichten
ANP. Hierna AVRO-Dansorkest. 11.4012.00
Orgelspel.

DROITWICH, 1500 M.

11.50 Het John Dickinsen (Apsley) orkest, en
soliste. 12.50 Troise en zijn Mandoline-orkest.
1.20 Declamatie. 1.45 Gram.pl. 2.20 Sted. Or
kest Eastbourne. 3.20 Relig. causerie. 3.40 Het
Walker Octet. 4.20 Relig. causerie. 4.40 Het
Brosa Strijkkwartet. 5.35 Causerie over Lord
Curzon. 5.50 Het BBC-Harmonie-orkest en so
list. 6.35 Radiotooneel. 7.20 Kerkdienst. 8.05
Liefdadigheidsoproep. 8.10 Berichten. 9.25 Ra
diotooneel met muziek. 9.20 BBC-Orkest,
BB'C-Koor en solisten. 9.50 Epiloog.

RADIO PARIS, 1648 M,

6.10, 7.20 en 10.20 Gram.pl. 10.50 Orgelcon
cert. 11.40 Gram.pl. 11.50 Goldy-orkest en
zang. 4.20 Pasdeloup-orkestconcert. 7.35 Zang,

7.50 Radiotooneel. 9.50 Gram.pl. 10.20—12.20
Bouillon-dansorkest.

BRUSSEL, 322 M.

8.25 Gram.pl. 9.20 Ed. Loiseau's orkest. 10.25
Accordeonmuziek. 10.20 Gram.pl. 10.50 Orgel
spel. 11.20 Klein-orkest. 12.30 Gram.pl. 12.50

I.20 Pianoduetten. 1.35 Clemor and his Lucky
Stars. 2.20 Dubbelmannenkwartet „Animato".
2.50 Gram.pl. 3.05 Declamatie. 3.20 Gram.pl.
4.20 L. Hirsch' orkest. 5.20 Solistenconcert. 6.20
Pianovoordracht. 7.20 Bonte Avond. 9.30
Gram.pl. 10.3511.20 Omroeporkest.

BRUSSEL, 484 M.

8.20 Gram.pl. 10.20 E. Loiseau's orkest. 11.20
Gram.pl. 11.25 Zangduetten. 12.05 Gram.pl.
12.30 KleionTkest 1.201.35 Gram.pl. 1.50
Pianorecital. 2.05 Zang. 2.20 Pianovoordracht.
2.35 Clemor and his Lucky Stars. 3.20 Radio
tooneel. 4.05 Gram.pl. 4.20 Kleinorkest. 4.45
Dito. 6.34 Gram.pl. 7.20 Qmroepsymphonie-
orkest. 8.20 Gevar. programma. 8.50 Vervolg
concert. 9.30 Omroepdansorkest. 10.2011.20
Gram-pl.

KEULEN, 456 M.

5.20 Havenconcert. 7.35 West-Duitsch Ka
merorkest. 9.50 Gram.pl. 10.50 Viool en piano.

II.20 Militair concert. 12.40 H. Bund's orkest.
2.20 Mannenzangvereen, 3.20 Omroepklein-
orkest, koor en solisten. 6.20 Pianovoordracht.
7.20 „Hinaus in die Ferne", hoorbericht. 9.50
11.20 O. Kermbach's en F. Weber's dansorkest.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.

7.20 Omroeporkest, omroepkamerkoor en so
listen. 9.20 Berichten. 9.50—12.15 O. Kerm
bach's en F. Weber's dansorkest. Om 10.05
Weerbericht.

RADIO MOORS N.V.

KRUISSTRAAT 38, TELEF.14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR

(Adv. ingez. Med.)

MAANDAG 19 APRIL 1937.
HILVERSUM I 1875 M.

;NCRV.-Uitzending.

8.00 Schriftlezing, meditatie gewijde mu
ziek (gr.pl.); 8.30 Gram.pl.; 9.30 Gelukwen-
schen. 10.30 Morgendienst; 11.00 Chr. Lec
tuur; 11.30 Gram.pl.; 12.00 Berichten; 12.15
Gramapl.; 12.30 Amsterd. Salonorkest; 2.00
Voor de scholen; 2.35 Gram.pl.; 3.00 Wenken
voor de keuken; 3.30 Gram.pl.; 3.45 Bijbel
lezing; 4.45 Chr. Liederenuurtje m.m.v. so
list; 6.00 Gram.pl.; 6.30 Vragenuur; 7.00 Be
richten; 7.15 Vervolg Vragenuur; 7.45 Re
portage; 8.00 Berichten ANP. Herh. SOS-ber.;
8.15 Viool en piano; 9.00 „De Vlaamsche ziel"
causerie; 9.30 NCRV-orkest (Om 10.00 berich
ten ANP.) 11.00 Gram.pl. Hierna: Schriftle
zing.

HILVERSUM n 301 M.

Algemeen programma, verzorgd
door de AVRO.

8.00 Gram.pl.; 10.00 Morgenwijding; 10.15
Gram.pl.; 10.30 Het Lyra-Trio; 11.15 Gram.-
platen; 12.00 Kovacs Lajos' orkest en de
„Hodlars"; 2.00 Gram.pl.; 2.30 Groninger
Orkestvereeniging. In de pauze: Declamatie;
4.30 Muzikale causerie; 5.30 Orgelspel; 6.05
AVRO-dansorkest; 6.40 Causerie over gei
tenfokkerij; 7.00 Piano-voordracht; 7.25 Gra-
mofoonpl.: 7.30 „Wilde Paarden", causerie:
8.00 Berichten A.N.P. Mededeelingen; 8.10
Gram.pl.; 9.00 Moderne zangdeclamatie; 9.20
Omroeporkest en soliste; 10.00 Negro-Spiri-
tuals; 10.15 Het Omroeporkest; 11.00 Berich
ten A.N.P. 11.10 Gram.pl.; 11.30 AVRO-Dans-

DROITWICH 1500 M.

10.05 Orgelspel; 10.35 Declamatie; 10.55
Gram.pl.; 11.20 BBC-Welsch-orkest m.m.v.
soliste; 12.20 Orgelconcert; 1.05 BBC-Theater
orkest; 1.35 Het Olof-Sextet; 2.20 Gram.pl.;
2.50 Pianovoordracht; 3.20 Jazzmuziek (gr.-
pl.)3.50 Cello en piano; 4.20 Sportpraatje;
4.35 Mario de Pietro's Mandoline-orkest m.
m. v. soliste; 5.20 Berichten; 5.40 Landbouw-
causerie; 6.00 Pianovoordracht; 6.20 Gevar.
programma; 7.05 Komische voordracht; 7.20
Medische causerie; 7.40 Jazzmuziek; 8.20 Be
richten; 8.40 „World Affairs", causerie; 8.55
Pianovoordracht; 9.05 Inleiding volgende uit
zending; 9.10 3de en 4de acte „Othello", ope
ra; 10.35 Billy Gerhardi en zijn Band; 10.50
Dansmuziek (gr.pl.)

RADIO PARIS 1648 M.

6.10 en 7.20 Gram.platen; 11.20 Pasdeloup-
orkestconcert en zang; 1.20 Gram.pl. 2.20
Dito; 4.50 Viool voordracht: 5.05 Zang; 5.50
Vervolg vioolvoordracht; 6.20 Gram.platen;
7.50 „La Fiancée en loterie", operette; 9.50
Gram.platen.

KEULEN 456 M.

5.50 F. Hauck's orkest: 7.50 Orkestconcert;
8.50 Gram.platen; 11.20 Orkestocncert; 12.35
Nedersaks. Symphonie-orkest; 1.35 Omroep-
kwintet; 3.20 F. Stepani's orkest; 5.05 Gram.
platen; 5.20 Omroeporkest en -kleinoorkest;
7.30 Westduitsch weekoverzicht; 8.10 Gram.
platen; 9.50 Omroepkleinorkest; 10.50 Rijks
zending ter gelegenheid van Hitler's verjaar
dag.

BRUSSEL 322 M.

11.20 Gram.pl.; 11.50 Kleinorkest; 12.30
Salonorkest; 12.50 Gram.platen; 4.20 Omroep
orkest; 5.50 Zang; 6.10 Gram.pl.; 7.20 Nat.
orkest; 9.30 Omroepdansorkest.

BRUSSEL 484 M.

11.20 Gram.platen; 11.50 Salonorkest; 12.30
Klein-orkest; 12.50 Gram.pl.; 4.20 Omroep
dansorkest; 5.35 Kamermuziek; 7.20 Militair
concert; 8.20 Reportage; 9.30 Gram.platen.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.

7.30 Solistenconcert en declamatie; 8.20 Fr.
Weber's dansorkest; 9.20 Berichten; 9,50
Viool en piano; 10.05 Weerbericht; 10.20 Gra-
mofoonplaten; 10.50 Rijkszending ter gele
genheid van Hitler's verjaardag.

Jan H. Eekhout.

Aarde en Brood.

Amsterdam, üitg. Mij. Holland

De zon schijnt weinig in dit boek. Zelfs als
na moeiten en koppig verzet de weistand ge
naderd is, blijft de sfeer dreigend van op
handen zijnde onweer, laat zich weer het
effect vermoeden van den vloek die op de
polderhofstee van Frans Lammaerts en
zijn zoon gezegd was te rusten. Een trieste
kerel, die Frans Lammaerts. aan wien veel
vergeven kan worden, maar die toch ook
wel in zichzelf het onkruid woekeren laat,
waaruit het gif wast, dat zijn omgeving ver
nietigen gaat.

De Lammaerts zijn boeren, van vader op
zoon, en Eekhouts land is weer dat van
Zeeuwsch-Vlaanderen, waar ook zijn vroe
gere romans hun bron vonden. Karei Lam
maerts. Frans' vader was een koningshoer
„zijn groothof werd de schoonste gere
kend in het omme". Maar hij is rijk en
trotsch en speculeert in fantastische zaken,
in goudmijnen in Amerika, als anderszins.
Als hij bemerkt dat zijn bezit door zijn
vreemde doening danig is verminderd, is het
te laat.

De koningshof wordt geveild met al wat er
bij behoort en voor Frans, den zoon. wordt
door den notaris slechts een kleine hoeve in
den Niklaaspolder vrij gehouden waar deze,
aij het onder zwaren druk van lasten, zijn

boerenbedrijf kan gaan herbeginnen. Want
Karei heeft zich voor den kop geschoten
toen de macht en de pracht ineenstortte. Met
die kleine hoeve in den Niklaaspolder is het
ook al een gek geval. Die heeft Karei Lam
maerts in een overmoedige bui voor een
kleine som in veiling gekocht; want de boe
ren rondom er heen wilden ze niet: de
grond deugde er niet en op het erf rustte
een vloek. Dat wordt nu de bezitting van
Frans Lammaerts en zijn vrouw Martha.

Frans stelt zich stug te weer, maar de
doem die op het huis ligt wint het van zijn
koppigheid, niets dan misère zal zijn deel
zijn. Zijn zoon neemt wat geld uit de lade
kast en trekt zonder afscheid naar Amerika
en als een tweede kind Petrus op de nieuwe
woonstee geboren is, blijkt het kind scheef
van schouders te zijn. Om dien Petrus gaat
nu het verhaal draaien. Die zal de kracht
hebben, zich tegen den doem te verzetten
die zal den dorre* grond draineeren en het
huis en hof herstellen. Onder den invloed
van Djoeke, een Tolstoïaansch boerenheili-
ge, huwt Petrus met Nelia. die van een mars
kramer een kind verwacht, dat kort na de
geboorte sterft.

Frans Lammaerts weet dat niet van zijn
schoondochter, het zal naderhand zijn dood
zijn als hij van Nelia verneemt dat het niet
z ij n kleinkind was, dat stierf.

Maar zoover zijn we nog bij lange niet.
Want daartussohen ligt de groei van den
hof en net gelukken van den oogst onder
Petrus' leiding. Frans schijnt mede op te
leven, al blijft hij woordkarig en wantrou
wend. Een ding is er dat hem dwingend bezig
houdt: het herstel van het geslacht der
Lammaerts, Hij wacht op Nelia, tot die een

zoon zal ter wereld brengen die het geslacht
weer tot den stand der koningshoeren zal
terug voeren. Maar Nelia laat hem vergeefs
wachten en een vreemde wrok tegen de
schoondochter groeit en groeit in Frans,
waar Petrus, de eigen man, geen weet van
heeft. Is daar, vragen we ons af, in Frans,
den boer niet te veel litteratuur geworden,
van een dramatische romantiek die wij bui
ten bedrijf gesteld waanden? Is Jan Eekhout
in dit nieuwe werk niet wat eenzijdig zwaar-
op-de-hand, en van een somberte die niet
steeds gemotiveerd schijnt?

Met zijn verteltalent noch met de kracht
van zijn beelding heeft dat verder iets te
maken. Beide zijn onbetwistbaar. Maar voor
een gaaf geheel mist men vaak het licht,
dat in een schilderij de schaduw aanvaard
baar maakt. Vóór Vader Frans een beroerte
krijgt en Nelia zenuwziek wordt gebeurt er
nog zoo veel aan den donkeren kant van
het leven dezer tobbende menschen. Welk
een figuur is Zanne, Nelia's zuster, ook vol
duistere drijving in haar verwikkelde ge
dragingen.

Djoeke met zijn zacht gemoed en zijn
wijze hulpvaardigheid is de eenige lichtdra
ger in deze somberte. En waar de anderen
te bitter zijn is hij misschien te zoet. De
atmosfeer rondom al deze menschen lijkt
te dompig voor het zuivere leven. Voor vele
lezers zal Eekhouts palet ditmaal te eenzij
dig donker zijn saamgesteld. Niemand kan
hem daartoe het recht ontzeggen, doch een
to zwarte afdruk van zelfs een Rembrandt-
ets kan de illusie verdrijven. Prachtig be
schrijven kan Eekhout soms. Als een staal
van zijn kunst nemen we een fragment.
Frans Lammaert zal op verzoek van Petrus

en Nelia het eerste zaaisel strooien in den
pas verworven grond:

„De aarde onder Frans Lammaerts' voe
ten smacht naar ontvangenis. Hij beweegt
de voeten over de hunkerende aarde, Frans
Lammaerts. Zijn rechterhand duikt in de
zaaischort. Koel en glad zijn de zaadkorrels.

En dan zwaait hij den arm.

Het zaad regent op den akker. Het zaad
zoekt de moeder. Wemelend gaat het neder.
In naam van één der apostelen des Heeren,
die eenvoudig waren als de boeren vermits
zij tot de visschers behoorden. Niets dan de
haast gestamelde klank van een naam be
geleidt het zaad in den neergang.

Verder gaat Frans Lammaerts, bloots
hoofds. Al tijgend meet hij den eertijdschen
beemd, becijfert bij het punt voor het vol
gend gebaar, dat een schier eigenmachtige
zeegning insluit en voor den volgenden
naam, diens geluidwording opdracht is, en
gebed.

Twee getuigen schouwen zijn heilige doe
ning: Petrus, die, eveneens met ontbloot
hoofd, terzijde van het veld verwijlt, en Nelia,
die het vee, na het melken in den stal. op
dreef naar den vlak-bijen beemd.

Heel klein en rank staat Nelia daar gin
der bij de wei-balie en 'lijk gebannen in de
magische gebaring van den boer.

Petrus ziet Nelia niet. En hij denkt niet
aan Nelia. Slechts dit is nu: de man, zijn
vader, voortschrijdend over het veld volgens
de zede der vaderen. En telkens fluisteren
zijn lippen den naam der apostelen mee
Tot elf malen toe. Elf namen van de Jonge
ren. die Jezus lijfelijk verzelden tijdens Zijn
omwandel op de wereld.

Elf namen, want de naam van Judas is
vervloekt.

Bij den elfden naam is Frans Lammaert
aan het einde van den akker. Daar wendt
hij om voor den laatsten en den hoogsten
naam. Zijn hand rust in het zaad, vattens-
ree. Hij heft het aangezicht steil opwaarts
naar den hemel. Even volhardt hij aldus.
Dan omvaamt hij met de oogen den heelen
ommetrek van den akker. Zijn arm gaat

sidderend omhoog, zwaaitZijn hand is

opengegaan

In een breeden. glinsterenden boog daalt
het graan te gronde en de gekorven mond
van Frans Lammaerts spreekt den eerste en
den laatste aller namen, de aanvang en het
einde van al het bestaande: Jezus de Mensch
Christus, de God.

Frans Lammaerts herstelde zijn schuldig
heid aan zijn geslacht en aan lien die zijn
zullen van dit geslacht. Met gebogen hoofd
loopt hij langs den reekant.

Hij geeft Petnis de zaaischort over.

Hij gaat.

Laat het veld achter zich".

En zoo is van Eekhout. den dichter, er
ook in dit Aarde en Brood weer zeer. zeer
veel. Ondanks alles is hij ook een machtig
prozaïst.

J. H. DE BOIS.

Nieuw verschenen:

Mien Labberton. De groote vraag. Roman.
259 pag. Utrecht. W. de Haan's Uitg. Maat
schappij.

Erich Maria Remarque. Drie kameraden.
Roman, aansluitend op ..Van het Westelijk
Front geen nieuws" en „De weg terug" in een
vertaling van Nico Post. 457 pag. Amster
dam. Van Holkema-Warendorf.