r De Nooden van het Tooneel. De Loeploeper. Een mooie WIEG VAN WEERT Gierstr. n Het belangrijkste 54c 'JA'ARGÏNG NO, T65Ï3 Verscïïijïiï ftag'cttjlc", RëKalvë op Ton- én Feestdagen. VRIJDAG 23 APRIL' 1937; HAARLEM'S DAGBLAD Dfaectie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTENper week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post f 0.72Vs. BureauxGroote Houtstraat 93 DrukkerijZuider Buiten Spaame 12 Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724. 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230 ADVERTENnëN 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 1—4 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.16. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnès. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.overlijden ƒ400.verlies van hand, voet of oog ƒ200.beide leden duim ƒ100.één lid duim ƒ50. alle leden wijsvinger ƒ60. één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger ƒ15.één of twee leden anderen vinger 5.arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.HFDFN- 16 PAGINA'S Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. Ei' is weer eens een rapport verschenen over de nooden die het Tooneel doormaakt. Het is afkomstig van de Amsterdamsche gemeente lijke tooneelcommissie, die voorgezeten is door wethouder Boekman en verder de namen Ko Arnoldi, H. L. de Beaufort, Boissevain, Frits Bouwmeester, Defresne, Marie Hamel, P. Klijn- veld, Cees Laseur, Car v. d. Lugt Melsert en F. Mijns sen onder haar rapport kan plaatsen. Het stelt vast dat de tooneel-malaise zich niet tot ons land beperkt en somt als oorzaken van internationale beteekenis op: de economische omstandigheden, concurrentie van bioscoop en radio, gebrek aan tooneelstukken van bij zonder gehalte, veranderden smaak van het publiek. Natuurlijk is het uitvoerig over de versnip- nering in Amsterdamsche tooneelkringen en het komt daarbij tot een heele reeks nieuwe aanbevelingen, die de haren van Amsterdams wethouder voor de Financiën wel in rechtstan dige positie gebracht moeten hebben, want er zijn bij: verlaging van do belasting op open bare vermakelijkheden van 20 tot 15 pCt., ver laging van den huurprijs van den Stads schouwburg, bouw van een nieuwen tooneel- schouwburg voor 7 k 800 plaatsen, verbou wing van den Stadsschouwburg, stichting van een gebouw voor operavoorstelling, ballet, revue enz., eventueel ook concerten, met 1500 plaatsen. Het is niet gering. De commissie hoopt dat de financiëele omstandigheden ver wezenlijking van haar plannen binnen af- zienbaren tijd mogelijk zullen maken. Ik help het haar wenschen en wil gaarne pogen mee te helpen aan haar rechtvaardi ging. Want daar zal zij zeker behoefte aan hebben. Een groot deel des publieks zal „paf van het prompte" staan bij het lezen der aan bevelingen van de Amsterdamsche commis sie. Het zal zeggen, jullie zitten in den nood door concurrentie van anderen (die wij blijk baar liever met ons bezoek vereeren of thuis aanhooren) door gebrek aan goede stukken, verandering van onzen smaak, door jullie eigen versnippering-van-krachten en door den slechten tijd. Dat stellen jullie zelf allemaal vast.... en komen daarna rustig met het voorstel om een heele massa belastinggeld in jullie tooneel te steken! Het is kras. Het is enfin, laat ons maar zeggen: Groot Lef. Ik vermoed dat de Amsterdamsche Tooneel commissie zal merken dat velen haar rapport aldus beoordeelen. De Amsterdamsche ge meenteraad zal hun weerklank ook wel doen hooren. De mensch is nu eenmaal veelal ge neigd zijn geld, en oolc het overheidsgeld (dat van hem geweest is) te steken in onderne mingen die succes oogsten en niet in onder nemingen die in nood verkeeren. Ik vermoed dat het tooneel eenig duidelijk herstel zal moeten toonen eer Amsterdam nieuwe schouwburgen gaat bouwen. Maar in afwachting van dat 'duidelijke begin-van- herstel ten in haar vertrouwen er op kon de commissie met recht haar aanbevelingen doen. Men moet verder kijken dan de opper vlakkige critici die alleen de resultaten van het oogenblik zien en begrijpen dat een eeuwenoude kunst niet sterven kan en dat zij in den loop der tijden zoowel haar glorie perioden als haar inzinkingen moet beleven. Zij herleeft immer. Naar mijn persoonlijke meening is de diepere oorzaak van de tooneelmisère gelegen in 'de vervlakking van een deel van het geestelijk leven, welk deel het Tooneel juist behoeft om te kunnen bloeien. Het heeft, geloof ik, in zijn wezen het „sterke stuk" noodig. Het heeft ge bloeid in de tijden der romantiek en dat is duidelijk. Deze kunstvorm, het Tooneel, moet tenslotte leven op de vertolking van sterke levens uitingen. Het soeiety-stuk, het praat-stuk en allerlei andere vervlakkingen toonen het niet op zijn best. Het biedt in het gamma der op pervlakkiger levensuitingen niet de beste mo gelijkheden. Hot heeft concurrenten die daar meer uiterlijkhead, meer afwisseling, meer Meur aan kunnen geven. Het kan op dat terrein dus niet tegen die concurrenten op. Een komende tijd onver mijdelijk op komst omdat er altijd reactie volgt op een periode van vervlakking zal het Tooneel weer zijn kans geven. Maar of Amsterdam daar nu al veel geld op zal voor schieten betwijfel ik. Het is voor de meesten zoo moeilijk aan nieuwe tijden te gelooven zoolang ze er nog niet zijn R. P. (De Engelsche vlieger Mole heeft in Egypte 67 maal achtereen een looping the loop gemaakt, hetgeen als een wereldrecord wordt be- schouwd). Ik neem het graag als waarheid aan, dat het een wereldrecord is Waar deze man zich op beroept, Ik heb het zelf nog nooit gedaan En vind het dus voorwaar niet mis, Zoo lang aaneen de loep geloept. Stel ik het mij maai' even voor, Hoe, ver boven den vasten grond, Die onverschrokken Engeischman, Tientallen malen al maar door, Hardnekkig duikelde in 't rond, Dan word ik draaierig ervan. 'k Weet niet, of hij zichzélf wel vroeg, Na elke nieuwe buiteling: Wat is het doel, dat 'k hiermee dien? Waarschijnlijk was het hem genoeg, Dat geen zoo'n dwaasheid nog/beging, En kon hij die als prachtig zien. Enfin, de man heeft het verricht, Het feit is wijd en zijd vermeld, Vervuld is dus zijn liefste wensch; 't Is een prestatie van gewicht, Doch ik kan hem niet zien als held, Maar meer als malle-Mole mensch. P. GASUS. (Adv. Ingez. Med.) Een bril van KEIP houden Uw oogen op peil. Gr. Houlsiraal naast Luxor (Adv. Ingez. Med.) Engelsch schip met levensmiddelen naar Bilbao. Parlementsleden zouden de reis meemaken. Een aantal Britsche parlementsleden denkt er over naar Bilbao te gaan aan boord van het stoomschip Backworth, groot 2481 ton, dat met een lading van 200 ton levensmidde len, gekocht door de Britsche vakvereenigings beweging te Immingham er op wacht in zee te steken tot nog meer levensmiddelen en ge neesmiddelen ter waarde van 2000 pond aan boord zullen zijn gebracht. Dit bedrag is bij eengebracht door verschillende organisaties en persoonlijkheden. Lloyd George droeg 250 pond bij. Oproer in Braziliaansche gevangenis. Menschel! en Huizen. Zes gedetineerden door machinegeweervuur gedood? In Sao Paulo hebben politieke gevangenen geholpen door, naar men zegt, communisti sche bewakers, een poging tot vluchten ge daan. Politie en soldaten moesten ingrijpen. Door het vuur van machinegeweren en geweren, zouden zes gedetineerden gedood en vief ernstig gewond zijn. Twee gevangenen konden niettemin ontkomen. Andere berichten maken echter melding van slechts enkele gewonden. Bijzonderheden over Haarlem. In den loop van Maart vestigden wij er de aandacht op, dat het aantal inwoners van Haarlem in de maanden Januari en Februari slechts weinig was vooruitgegaan. Januari gaf zelfs een vermindering van 3, dit was sinds langen tijd de eerste maand dat de bevolking van Haarlem niet was toegenomen. Februari was weer iets beter, die maand gaf een plus van 49. Nu zijn ook de cijfers over Maart bekend, zoodat wij nu een overzicht hebben over het eerste kwartaal. Maart gaf een overschot van 131, zoodat het kwartaal totaal een vermeerde ring aanwijst van 177. Dat is laag vergeleken bij andere jaren. De toeneming der bevolking was in de laat ste j aren: le kwartaal 1928: 344. Ie kwartaal 1929: 267. le kwartaal 1930: 576. le kwartaal 1931: 246. le kwartaal 1932: 357. Ie kwartaal 1933: 357. Ie kwartaal 1934: 572. le kwartaal 1935: 410. le kwartaal 1936: 315. le kwartaal 1937: 177. Daaruit blijkt dus dat 1937 over het eerste kwartaal de geringste bevolkingsaanwas ople verde sinds het tijdstip der annexatie in 1927. Natuurlijk kunnen daarop toevallige invloe den gewerkt hebben, maar toch is het een queastie van belang waarop de aandacht ge vestigd moet blijven. Het aantal ledig staande woningen te Haar lem, dat in de laatste 9 maanden steeds een vermindering te zien gaf, is nu in het eerste kwartaal van 1937 niet af- maar zelfs weer iets toegenomen. Het aantal letgsiaan.de perceelen steeg in het le kwartaal van dit jaar namelijk van 1536 tot 1562. Slechts een vermeerdering van 26, maar toch een toeneming. Natuurlijk houdt dit ook verband met de minder sterke toeneming der bevolking. Als Haarlem in het eerste kwartaal van 1937 ook met 400 inwoners vooruitgegaan was (het ge middelde over de laatste jaren) dan zou het aantal huisgezinnen met minstens 50 zijn toe genomen. Dan zou het aantal leegstaande hui zen dus niet zijn vermeerderd, maar integen deel verminderd. Als wij de bevolkingsstatistiek met de hui zen statistiek vergelijken dan blijkt er iets eigenaardigs. In dit kwartaal zijn. 140 nieuwe woningen gebouwd. Het aantal leegstaande huizen ging met 26 vooruit. Er zijn dus 114 woningen meer bewoond dan in het 4e kwartaal van 1936. Als men een gezin normaal rekent op 4 personen, wal dat dus zeggen woonruimte voor 456 personen. Het aantal inwoners steeg slechts met 177, zoodat men daaruit de conclusie zou kunnen trekken, dat 279 personen die vroeger tijdelijk bij andere gezinnen hebben ingewoond nu weer in een eigen woning zijn gekomen. Ook al houdt men dan rekening- met het feit, dat wel eenige oude krotwo ningen in dat kwartaal aan de woningmarkt onttrokken zijn, dan kan toch wel veronder steld worden, dat de gevallen van samenwo ning in dien tijd wat verminderd zijn. DE GEVANGENSCHAP VAN KOESTLER. LONDEN, 23 April (Havas-A.N.P.) De „News Chronicle" bericht, dat een parle mentslid van de autoriteiten der opstande lingen heeft vernomen, dat de correspondent van dit blad. Arthur Koestier, die bij het in nemen van Malaga gevangen werd genomen, ongedeerd is en een goede gezondheid ge niet. DE SINT JORISDAG DER NEDERLANDSCHE PADVINDERS. Heden is het St. Jorïsdag der Nederlandsche Padvinders. Elke groep viert heden dezen dag in intiemen kring. Hedenmorgen werd bij elke groep de St. Joris padvind'ersvlag geheschen. De katholieke padvinders hebben dit gedaan op het hek van de R.K. Kerk op de Nieuwe Groenmarkt en daarbij een vraggenparade gehouden. Hedenavond houdt elke groep haar eigen kampvuur. Bij de afbraak van de perceelen in de Jacobijnestraat voor den nieuwen vleugel van het Stadhuis zijn, zooals op onze afbeelding- duidelijk te zien is, de bogen van de kloostergang van het oude klooster te zien gekomen (achterzijde van de Openbare Leeszaal) De B. E. L.-Week. Werktijden in winkels. Door Burgemeester en Wethouders van Haarlem is gedurende het tijdvak van 30 April tot en met 9 Mei a.s. ontheffing verleend van alle verbodsbepalingen der Winkelsluitingswet In verband hiermede vestigt de hoofdin specteur van den Arbeid er de aandacht van belanghebbenden op, dat in genoemd tijdvak door mannelijke en vrouwelijke winkelbe dienden. van 18 jaar en ouder na 8 uur des namiddags (op Zaterdag na 10 uur des na middags) en ten hoogste 11 uur per dag mag worden gewerkt, echter onder de vol gende voorwaarden: 1. Dat zij niet langer arbeid verrichten dan 53 uur per week: 2. dat de wekelijksche vrije halve dag, zoo wel als de wekelijksche rustdag, gehandhaafd blijft; 3. dat alle afwijkingen van de arbeidslijst worden aangegeven op een door het hoofd of den bestuurder onderteekend, naast de ar beidslijst op te hangen, geschrift. Het woord is aan Zooals wij vroeger gemeld hebben is de toren van de Waalsche Kerk aan het Begijnhof al gerestaureerd. Thans is men bezig, een dak bedekking van leien aan te brengen. „Father Divine" te Milford in Connecticut. Reuter meldt uit Milford (Connecticut), 22 April: De politie heeft „Father Divine", den negermessias, gerresteerd. Hij was op 2o April uit New York ver trokken, toen een bevel tot inhechtenisneming tegen hem werd uitgevaardigd. Zijn aanhangers te Harlem (New York) heb ben deze arrestatie toen onmogelijk ge maakt. Chileensclie ambassadeur uit Spanje gevlucht. Van spionnage beschuldigd. LONDEN, 23 April (Reuter-A.N.P.) Ge meld wordt, dat de Chileensche ambassadeur te Valencia, Nunez Morgado, die van spion nage beschuldigd wordt, uit Spanje gevlucht is. Havas bericht, dat de Chileensche re geering krachtig heeft geprotesteerd bij den Spaanschen ambassadeur te Santiago tegen de behandeling van haar ambassadeur te Valencia. Morgada heeft een toevlucht gezocht op de Britsche ambassade te Valencia en heeft onder bescherming van den Britsche zaakge lastigde aan boord van een Britsch schip de stad verlaten. De Chileensche regeering heeft om ophel dering van deze kwestie gevraagd, zij acht deze zaak zeer ernstig. Tumult in het Britsche Lagerhuis. Labourlid geschorst. LONDEN. 23 April (Reuter-AnN.P.) Tij dens de behandeling van de steun aan de dooi de crisis getroffen gebieden werden door de oppositie obstructie-redevoeringen gehouden. De speaker. Sir Dennis Herbert, wilde de debatten sluiten, terwijl een Labour-afge- vaardigde nog sprak. Een van de andere Labour-afgevaardigden, Bevan, riep toen tot den speaker: „Ga van den voorzitterszetel af, uw gedrag is verschrikkelijk, ik heb nog nooit zooiets gezien". Bevan weigerde zijn verontschuldiging aan te bieden en op voorstel van den minister van arbeid werd hij geschorst, vier dagen zal liïj niet in het Huis mogen verschijnen. Het Huis sprak zich met 119 tegen 43 stemmen uit voor de schorsing. De vergadering duurde voort, vanochtend te kwart over zeven waren de leden van het Lagerhuis nog bijeen. Jhr. Mr. A. F. de Savornin Lohman: Het ideaal kan nooit langs den weg van het geteeld wor den bereikt. Kolonel Fawcelt nog iu leven? Nieuwe expeditie naar de oerwouden van Matto G rosso, SAO PAULO, 23 April (AU.P.) De vol gende maand zal een nieuwe expeditie ver trekken naar de moerassige oerwouden van Matto Grosso teneinde een onderzoek in te stellen naar het verblijf van kolonel P. H. Fawcett, den Engelsehen ontdekkingsreiziger, die twaalf jaar geleden in het hart van Brazilië is zoek geraakt en van wien men daarna niets meer vernomen heeft. Japausclie haringvloot zwaar getroffen. Talrijke dooden en vermisten. Volgens een politierapport uit Toyohara is het aantal slachtoffers op de Japansche haringvloot tengevolge van de typhoon grooter dan eerst werd gemeld 57 visschers zijn om gekomen en 170 worden vermist. Zes vis- schersschepen werden totaal vernield. „Madrid kan elk oogenblik genomen worden." Onderhoud van Randolph Churchill met Franco. LONIDEN, 23 April (Havas-A.N.P.) De correspondent van de Daily Mail te Salamanca, Randolph Churchill de zoon van Winston Churchill heeft een onderhoud gehad met generaal Franco. Op de vraag van Churchill of de oorlog door bemiddeling zou kunnen worden beëindigd, zeide Franco: „Het einde van de vijandelijkheden is voor ons de over winning, wij zullen geen onderhandelingen noch een compromis aannemen, Ten aanzien van de betrekkingen met Engeland, zeide Franco, dat de goede be trekkingen tusschen Spanje en Engeland traditioneel zijn. Hij had gaarna gezien, dat deze nooit verbroken waren. De belangen van Engeland in de Middellandsche Zee zijn zeer goed te vereenigen met een sterk Spanje. Wat betreft den Volkenbond, zeide Franco, dat dit orgaan zijn taak niet heeft vervuld en derhalve is hij sceptisch gestemd. Verder zeide hij. dat de regeering van Valencia leungenachtige berichten heeft ver spreid over een opmarsch van de regeerings- troepen. Het is waar, dat door het verkeerd begrijpen van een opdracht een kolonne Brihuega heeft verlaten, waardoor het com mando zich genoodzaakt zag een wijziging te brengen in de stellingen, doch dit is ge schied zonder den minsten druk van den vijand. Verder is een kleine af deeling vrijwil ligers, die in den nacht verdwaald was, ge vangen genomen. Dit noemen de regeerings- troeepn een groote overwinning. Tenslotte zeide Franco nog: „Ma drid kan elk oogenblik genomen wor den, ik wil mij niet wagen aan voor spellingen hoe lang het beleg het nog zal uithouden". roentjes in Haarlem's Dagblad. Dat is meer dan een rubriek, het is een instelling, die reeds vele jaren bloeit en nog steeds in bloei toeneemt. pag. Mcnschen eri huizen in Haarlem. 1 Haarlem is zuinig met water. 3 De Limburgsche mijnen hebben over Maart een record-hoeveelheid gepro duceerd 3 Het Asib doet eeii beroep op ons volk. 3 In Den Helder is een der dapperste red ders, Jacob Been, overleden. 3 Het onderhoud SchuschniggMussolini 4 Lansbury wil ook een bezoek brengen aan Mussolini. 4 Bioscopen: Helene Willfuer in Rem brandt 7 Bijzonderheden over de aanstaande mid denstandsdemonstratie te Haarlem. 7 ARTIKELEN, ENZ. R. P.: De nooden van het Tooneel. 1 J. B. Schuil: Inwijding A.V.R.O.'s Too- neelzaal. 2 M. V.: Op den top van den heiligen Foejiyama. 4 G. H. W,: Erger dan Cayenne4 H. D. Vertelling: De diamanten armband. 6 M. H. Groenendaal: Jeugdherbergen in Nederland. 7 Voor de Jeugd. g De Burgerlijke Stand van Haarlem is op genomen op 23

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1