Ferwerda
W&Tieman
G. ft OORD
De BEEueelt
ode Spaamestad
PHILIPS
N.S.F.
N.V. Fotohandel
R. van der Werf
BRENGT STEEDS
„De taal der dieren".
Het Dwingelsche
Krentenbosch.
De kip
ill
RADIO EN CRAMOFOONSPECIALIST
Groote Houtstraat 102
In Foto, Kino en Projectie
LUIDT EEN NIEUW TIJDPERK IN
1 tkei Hieuwe AttlUttuietfttifoek.
BRANDSTOFFENHANDEL
Friesche Varkenmarkt 6—10
DONDERDAG 29 APRIL 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
19
COMMISSIE VOOR DE VERKOOPACTIE.
Van links naar rechts de heeren H. v. Beek (gedelegeerde der hoofdcommissie)O. Thi
Dantuma (secretaris)Jac. v. Maris (voorzitter)B. Prijs en J. J. A. v. d. Linden.
BOEKBESPREKING.
Vlot boek van
G. de Josselin
de Jong.
Er is in de laatste jaren ontegenzeggelijk
een sterk toenemende belangstelling voor de
planten- en dierenwereld en we hebben in ons
land een heelen staf van schrijvers en een
groot aantal tijdschriften over dit onderwerp.
We hebben er al vaker op gewezen, dat deze
belangstelling ongetwijfeld een gevolg is van
de voortschrijdende mechaniseering van dezen
tijd en de daarmee gepaard gaande versnel
ling van het levenstempo. Dit is de reden,
waarom ook het nieuwe boek van onzen stad
genoot G. de Josselin de Jong zijn weg wel zal
vinden.
De heer de Josselin de Jong is door zijn le
zingen en radiocauserieën geen onbekende
meer in ons landje en bezit een vlotheid van
stijl en gezelligen verteltrant die het lezen van
dit boek tot een genoegen maakten. Doch het
is helaas geen onverdeeld genoegen geweest.
Want, waarschijnlijk juist door deze vlotheid
van stijl krijgt zijn werk een oppervlakkig
heid, die hier en daar zelfs tot fouten leidt.
De schrijver heeft ongetwijfeld veel gelezen
over zijn onderwerp en is door eigen ervaring-
vertrouwd geraakt met een aantal dierengroe-
pen, waarvan de doorsnee-lezer maar heel wei
nig weet en dus ook graag iets zal lezen. Het
best is schrijver dan ook in die hoofdstukken,
waarin hij ons vertelt over de „wilde dieren",
hetzij in hun natuurstaat, hetzij in gevangen
schap.
Schr. heeft zelf eenigen tijd in een circus
gewerkt en als hij over zijn ervaringen die hij
daar opdeed vertelt, merken we onmiddellijk,
dat hier iemand aan het woord is, die een
groote belezenheid paart aan een gedegen
kennis van het onderwerp.
Doch wanneer sch. zich waagt aan onder
werpen van meer algemeen biologischen aard
en in het bizonder wanneer hij vertelt over de
tieren- en vogelwereld van ons eigen land,
stuiten we herhaaldelijk op slordigheden en
soms zelfs op uitspraken, die bepaald fout zijn.
Als schrijver het heeft over het natuurlijke
evenwicht en hij noemt daarbij als voorbeeld
de meeuwenbevolking van het eiland Texel, die
volgens hem stationnair zou blijven (pag. 7)
weet hij blijkbaar niet, dat juist op Texel de
laatste jaren de meeuwen zich, door gebrek
aan natuurlijke vijanden zoo sterk hebben uit
gebreid, dat zij een gevaar zijn gaan vormen
voor de rest van de vogelwereld.
Zoo zijn we op meer onjuistheden gestuit:
een Jan van Gent is geen meeuw (pag. 8), de
ooievaar sterft niet uit, zooals schr. nog steeds
napraat (pag. 22) doch is in de jaren 1929
1934 zelfs met 30% toegenomen en de passage
over den vogeltrek (pag. 189) is wel zeer opper
vlakkig, om enkele voorbeelden te noemen.
Doch dat zijn dingen, die de leek niet eens
zal opmerken en afgezien van deze kleinig
heden, die schrijver bij een zorgvuldiger wijze
van werken en voorbereiding gemakkelijk zal
kunnen vermijden is ,.De taal der dieren" een
vlot en vaak boeiend boek.
Haarlem. 27 April '37. KO ZWEERES.
De taal der dieren, door G. de Josselin
de Jong. Amsterdam, P. N. van Kampen en
zoon, N.V.
Zondag 2 Mei zal het in bloei staan.
(Van onzen G, P. D.-redacteur).
In m'n hart vind ik het wel ietwat raar om
in Drente te informeeren naar de plaats waai
de krententuin moet liggen. Maar wanneer
iemand er, alleen met de wetenschap dat
deze „ergens bij Dwingelo uithangt", op uit
getrokken is, dan moet hij de stoute schoenen
wel eens aantrekken en zoo argeloos mogelijk
den nog argeloozer voorbijganger om nadere
inlichtingen vragen.
Een vrij smalle, goed onderhouden klinker
weg met opzij een blauw K.N.A.C.-A.N.W.B.-
bord: Dwingelo. Er passeert een landman.
„Ja, de krententuinDan moet u een
eindje terug rijden tot het kruispunt. Dan bent
u er".
Keeren en terug. Nog eens vragen. „Een
K.M. verder". En inderdaad, daar zie ik een
bordje tegen een boom gespijkerd: de kren
tentuin is gevonden. „Het beste doet u met
naar den oud-burgemeester, Dr. Westra van
Holthe te gaan. Die is mede-eigenaar en hij
kan u alle gewenschte inlichtingen verschaf
fen". Terug naar de „Olde Gaerde", waar de
oud-burgemeester resideert. De bezoeker
wordt daar op echt Drentsche wijze gastvrij
ontvangen. Een kopje koffie, rookmateriaal
„Of u maar even wilt wachten".
Zóó maak ik kennis met Dr. J. G. Westra
van Holthe, die zich meteen bereid verklaart
mij in te lichten over het krentenbosch (en
niet krententuin), dat in Dwingelo Dwingel
zegt men in Drente reeds 30 h.a. groot is.
„Hoe het ontstaan is? Wel, een der vorige
eigenaars van „Olde Gaerde" is een professor
geweest. En nu vermoed ik, dat hij een kren-
tenboom (Amelanchier Canadensis) in den
tuin heeft laten planten. Die boom, welke la
ter is omgewaaid, is het begin geweest. De
vruchten (veel op een mispel gelijkend of
schoon ze veel kleiner zijn) werden en worden
door de vogels met graagte genuttigd. De za
den verorberen zij eveneens. En zoo is het
krentenbosch ontstaan. Zoodra hier in de
buurt de zaden via de vogels op den grond
kwamen, ontkiemden ze. En langzamerhand
is zoo het geheele bosch ontstaan.
Wat wij met de vruchten doen? Niets, of
liever gezegd; nog niets. De menschen in de
omgeving hier eten ze even graag als de vo
gels, terwijl sommigen er jam van maken,
't Eigenaardige is nu dat ik eenigen tijd gele
den aan een jamfabriek een paar kilo van
deze vruchten heb gestuurd. Het antwoord
was echter dat men er daar niets mede begin
nen kon. En nu wacht ik eigenlijk op het on
derzoek dat Prof. A. M. Sprenger te Wage-
ningen instelt. Op zijn verzoek heb ik hem
ook eenige kilo's vruchten gezonden en nu ge
loof ik, dat hij wil probeeren er een soort zoe
te most van te maken. Waarschijnlijk zal pro
fessor Sprenger mij dezen zomer uitsluitsel
kunnen geven. Het is dus niet onmogelijk dat
er nog economische mogelijkheden in het
krentenbosch schuilen. Momenteel laten wij
ieder tegen betaling van een dubbeltje tot het
bosch toe. En dan mag men zooveel men wil
van de vruchten eten. De meeste bezoekers
zijn er dol opWeet u wat mooi is? Wan
neer de boomen in bloei staan. Ook dan ko
men er duizenden, speciaal uit Groningen en
Friesland, kijken. Wij rekenen den bloeitijd
altijd met Zondagen. Welnu. Zondag 2 Mei
kan men het bosch in bloei zien.
De vroegste bloei is geweest op 22 April, de
laatste op 8 Mei. Meestal bloeit het bosch tus-
schen deze data in. Er ligt dan een witte wade
van bloesem over de boomen. Jammer dat de
bloei maar zoo kortstondig is. Maar tegen den
tijd dat de vruchten rijp zijn komen er nog
eens duizenden bezoekers. En dan is er maar
één wachtwoord: eten. Er zijn bezoekers die
zich niet eens den tijd gunnen om de vruch
ten te plukken. Die happen ze zoo van de
takken. Vroeger heeft men de krentenboomen
hier net zoo behandeld als hakhout. Natuur
lijk heeft men daarbij veel schade aangericht,
hetgeen thans niet meer mogelijk is. De bak
kers gebruikten het hout n.l. erg graag voor
hun ovens".
Zoo langzamerhand ben ik aardig wegwijs
geworden ten opzichte van het krentenbosch,
totdat ik informeer naar de plaatsen waar de
krentenboom ook nog voorkomt. Dr. Westra
van Holthe zegt dan letterlijk: „Merkwaardig
genoeg schijnt alleen in Dwingelo het kren
tenbosch te gedijen. Ik heb de zaden ook naar
andere plaatsen gestuurd, maar daar worden
het meestal struiken en slechts een enkele
maal een boom. Tot een bosch komt het ech
ter nieten stellig niet tot een bosch van
zulk een groote afmeting als hier. Waar dat in
zit? Tja, dat weet ik zelf ook niet. Waarschijn
lijk is de grond hier juist van die samenstel
ling welke vereischt wordt voor de voorspoe
dige ontwikkeling van de krentenboomen. En
in andere plaatsen schijnt dat niet zoo te zijn.
Het juiste weet ik er ook niet van, maar.
dat hoeft ook niet. Ik weet, dat mijn oosch
'het klinkt niet zonder trots) b.v. door een
vereeniging als de A. N! W. B. van voldoende
belang geacht wordt om er excursies heen te
maken. U weet misschien.dat deze Bond toch
ten naar alle provincies maakt en daarbij vier
merkwaardige dingen van elke provincie be
zoekt. Welnu: het krentenbosch is ook daar
onder opgenomen
Met deze woorden nog naklinkend in mijn
ooren ben ik opgestapt om nog even naar het
krentenbosch te wandelen. Er was echter niet
veel te zien, maar dat deed er ook niet toe.
legde de eieren
Versche eieren - natuurlijk
Wij maakten er advocaat
van. Fijne advocaat, zooals
ge ze maar zelden zult
proeven. - Bestelt U eens
een flesch.
Cherry Brandy p. '/a fl-190 1.50
Marasquin 1.90 -1.50
Oranje Curasao 1.90 -1.50
Portwijnen p.fl L45 -1-25
Paloma, Sp. wijn rood en wit p. fl. 1.05
Vraagt toezending onzer volledige prijscourant voor Wijnen en Gedistilleerd.
HAARLEM, Groote Houtstraat 5, Telefoon 10159
Advocaat Bruin etiket p.fl, 1.50
Advocaat Blauw etiketp.fl. 1.75
Zeer Oude Jenever Prima p. L. 3.25
Voorburgp. fl 235
Half om Half p. ,/2fl 1.90 1.50
GROOTE HOUTSTRAAT 108 - HAARLEM TELEF. 13046
Vertegenwoordiger van His Master's Voice, Columbia, Odeon,
Parlophon, Polydor, Telefunken, Decca, Brunswick, Kristal, Pathé.
Koffergramofoons, - Electrische gramofoons - Radio-gramofoons - Pickup-cómbinaties
Onze collectie PLATEN is één der uitgebreidste in den lande en voldoet aan
de hoogste eischen. Meest moderne inrichting voor „Service" en Reparaties.
|oor onze jarenlange ervaring zijn wij in
staat U bij aankoop van een foto of
filmtoestel de meest uitgebreide
inlichtingen te geven. Koopt daarom bij
ons en laat uw fotografisch werk door
ons behandelen. U kunt rekenen
op vakkundige afwerking.
Heeft van der Werf de grootste collectie
GEHEEL VRIJBLIJVEND NOTEEREN WIJ VOOR MEI EN JUNI:
Victorious99 Wales 22/35 2.45
Victorious99 Wales30/50 2.45
VictoriousWales 15/20 2.10
Seven Sisters99 Wales 22/35 2.30
Seven Sisters99 Wales32/45 2.30
„Seven Sisters99 Wales 15/20 2.00
„Brynteg" Wales (3e z.g. Belg. kwal.)
20/30 f 2.20
30/50 f 2.05
15/20 f 1.95
1e soort Belgische 20/30 f 2.20
30/50 f 2.05
15/20 f 1.95
2e soort Belgische of Limb.kwal.
20/30 f 2.05
30/50 f 1.90
15/20 f 1.80
,.Emlyn" Wales (de allerbeste)
22/35 f 2.80
30/50 f 2.70
12/20f 2.25
„Donetz" (1 H.L. 85 k.g.)
22/35 f 2.65
30/50 f 2.65
15/20 f 2.15
„Seven Sustecs"
e*i „\hcioüous"
Wales Qujn al-
ietn biy ons
McUcij.q.t>a.ac
Deze prijzen zijn in
clusief omzetbelasting,
franco bergplaats, Haar
lem en omgeving.
Leveringen uitsluitend
a contant, tenzij anders
overeengekomen. "TpL
(SPAARNE BIJ VIADUCT) TELEF. 14164
I''
li»:ififHsllt1
Warmoesstraat 14
Nieuwe Knoopen, Kant, Jabots,
Gespen, Ceintuurs, Corsages,
Shawls e. a. Modesnufjes.
Exclusief Fransche en Weener modellen
