DELFTSCHE
SLAOLIE
UIT HET VERLEDEN
ZATERDAG 15 MEI 1937
H A A R L" E M'S D A G B E A D
5
Postmeester Drouet
1763-1824.
Het lot geeft vaak aan den enkelen menscli
de macht in handen over duizenden te re-
geeren, de wereldgeschiedenis te vervormen
en te leiden, zijn stempel te drukken op een
geheel tijdperk. Heel zelden echter gebeurt
„*r dat een volkomen onbelangrijke figuur
de draden der historie in handen krijgt.
Zulk een figuur was Drouet. Tot den nacht
van 21 Juni 1791 is hij volslagen onbekend.
Hij had gediend als dragonder, was in het
plaatsje Sainte-Ménéhould postmeester ge
worden, voelde bij het uitbreken van de revo
lutie voor de meest links staande partijen en
was een man van geen beteekenis. Eén oogen-
klik. één seconde besliste over zijn verder
leven.
Koning Lodewijk XVI had gelaten, maar
innerlijk vol verzet de revolutie zien voort
schrijden. Aanvankelijk had hij van de ge
beurtenissen niets begrepen. Toen men hem
het bericht bracht van de bestorming der Pa-
rijsche staatsgevangenis de Bastille, had hij
meer verbaasd dan onsteld uitgeroepen:
„Maar dat is een opstand!" „Neen Sire, het is
een omwenteling", antwoordde men hem.
Maar op die eene daad van geweld waren
andere gevolgd. Nog in hetzelfde jaar 1789
hadden de Parijzenaars hun Koning gedwon
gen Versailles te verlaten en zich in de som
bere Tuilerieën, in het centrum der stad te
vestigen. De Nationale Vergadering was bezig
een grondwet te ontwerpen, die hem van al-
leenheerscher tot constitutioneel vorst zou
maken, gebonden aan wetten en voorschrif
ten, beperkt in zijn macht. De Koning was
zoo ver gekomen, dat hij de hulp inriep van
Mirabeau en deze. uit overtuiging voorstan
der van een sterk koninklijk gezag, gaf hem
raad. Maar wat heeft men aan raad die steeds
maar weer luidt: afwachten?
In April sterft Mirabeau. En dan brengt
de Koning zijn plan ten uitvoer, waarmee hij
in een slag het verloren terrein wil herwinnen.
Op Parijs valt niet te rekenen; het is vol
komen vergiftigd door de revolutionnaire
denkbeelden. Maar er is nog het leger aan
de grens, er is nog de trouwe generaal Bouillé.
Lodewijk stelt zich met hem in verbinding.
Heimelijk snellen boden van de Tuilerieën
naar het militaire hoofdkwartier. Marie An
toinette. de Koningin en de Zweedsche gezant
Graaf Persen steunen den Koning vol ijver.
Persen, die ln zijn geheele leven slechts één
liefde heeft gekend en daaraan zijn geheele
bestaan heeft gewijd in heroïsche zelfopoffe
ring, Fersen voor wien maar één vrouw op
de wereld heeft bestaan: de Koningin, be
reidt het geheele plan tot in finesses voor. De
Koninklijke familie zal in een speciale, op zijn
aanwijzigingen vervaardigde reiskoets van
bijzondere afmetingen, met door hem ver
vaardigde valsche passen, onder geleide van
door hem uitgekozen trouwe dienaren, met
door hem verschaft geld en in door hem ge
leverde vermommingen het paleis verlaten en
naar de grens vluchten. Bouillé zal een af-
deeling cavalerie naar Chalons zenden die
daar het gezelschap zal opwachten. Met hulp
der trouwe legers zal dan Lodewijk Parijs be
zetten, de revolutie bedwingen, zijn onbe
perkte macht herstellen.
De nacht van 20 Juni 1791 was voor de
vlucht uitgekozen. Zonder verdenking te
wekken passeert men de wacht aan de poort.
1 De lieele nacht en het grootste deel van den
volgenden dag rijdt men ongestoord verder.
Chalons wofrdt bereikt, maar vergeefs ziet
men uit naar de dragonders van Bouillé. Dan
voort naar Tarennes. Maar tusschen Chalons
en Tarennes ligt Sainte-Ménéhould, waar
Drouet postmeester is. De koets houdt stil, ce
paarden worden verwisseld, het heele dorp
gluurt naar de vreemde personen. Het is een
zonderlinge dag voor de eenvoudige dorpe
lingen: reeds zwierven dragonders in de buurt,
maar tenslotte zijn ze, het wachten moe, in
Oostelijke richting vertrokken. Nu weer die
vreemde koetsOok Drouet kijkt met be-
langstelling, met argwaan. Een heer stapt uit,
ziet rond, spreekt met den koetsier. Wie is die
man. waar heeft Drouet hem eerder gezien?
In Parijs? Drouet heeft een bankbiljet in de
zak met de beeltenis des Konings. Hij verge
lijkt het met den man daar voor hem. Er is
geen twijfel mogelijk. Maar reeds zet de karos
zich in beweging.
Dit is de seconde die beslist over het leven
van een koning, over het lot van een land,
over den loop van de wereldgeschiedenis wel
licht. Drouet aarzelt niet. Binnen enkele tel
len heeft hij een paard gezadeld en met zijn
vriend Guillaume achterop snelt hij dwars
door veld en bosch naar Varenes. Tien minu
ten voor Lodewijk rijdt hij het slapende stadje
binnen. Tien minuten zijn voldoende om de
stormklok te luiden, de opgeschoten jeugd op
straat te brengen en den burgemeester te
wijzen op zijn plicht. De Koninklijke familie
wordt aangehouden, herkend, en den volgen
den dag onder militair escorte naar Parijs
teruggevoerd.
Drouet is de held van den dag. Hij kan na
tuurlijk niet in Sainte Ménéhoud blijven. Hij
moet naar Parijs, waar hij zich een toekomst
droomt van roem en eer. Heeft hij niet de
revolutie gered?
Inderdaad zien wij hem eenige jaren later
tót afgevaardigde gekozen in het nieuwe
wetgevende lichaam: de Nationale Conventie.
Natuurlijk behoort hij daar tot de linkerzijde.
Nog eens zal hij tegenover zijn vorst komen te
staan. De eerste daad der Conventie was het
uitroepen van de Republiek: de tweede de
berechting van den Koning. Met een kleine
meerderheid van stemmen veroordeelde dit
règeeringslichaam, dat geenszins een recht
bank was. Lodewijk ter dood. Ook de vroegere
postmeester verhief zijn stem tegen den
vroegeren monarch.
Kort daarop heeft Drouet dienst genomen in
het Pransche leger dat tijdens het Schrikbe
wind zegevierend de vijanden, die van alle
kanten het land binnendringen, over de gren
zen terugdrijft. Hij wordt gevangen genomen
door de Oostenrijkers en overgebracht naar
de vesting Spielberg. Merkwaardig genoeg was
Drouet ook nog een soort van uitvinder. Hij
slaagde er in tijdens zijn gevangenschap een
parachute te vervaardigen en sprong daar
mee uit het venster van zijn onvrijwillig ver
blijf. Solide schijnt zijn valscherm evenwel
niet te zijn geweest. Met een smak kwam de
vluchteling op den grond neer en de toeschie
tende bewakers hadden niet de minste moeite
hem te grijpen. Door den val had hij een
been gebroken. Wederom sloten de gevange
nisdeuren zich achter hem. Maar Frankrijk
had den held van Saint-Ménéhould niet ver
geten. Hoe men hem toen nog prijs stelde
blijkt uit de onderhandelingen die over zijn
uitlevering werden gevoerd. In een der Pran
sche gevangenissen bevond zich nog een
dochter van Lodewijk XVI; welnu, men ruilde
het Koningskind eenvoudig in tegen den
voormaligen postbode en beide vonden dat ze
wél voeren bij deze transactie.
Zoo keerde Drouet naar Parijs terug, eerst
bejubeld en toegejuicht als een held, zelfs
gekozen als afgevaardigde in de nieuwe ver
tegenwoordiging, den „Raad van 500", maar
spoedig vergeten en met den nek aangezien.
In den betrekkelijk korten tijd van zijn af
wezigheid had de revolutie een scherpe zwen
king gemaakt en Drouet was te veel revolu-
tlonnair om het eens te zijn met de handige
zakenlui die nu op het kussen zaten. Tegen
over de groep van Barras, Carnot, Tallien en
de hunnen, was hij nog steeds de barricaden-
vechter; zijn held was Robespierre, zijn aan
hang was de arme bevolking der voorsteden.
Parijs baadde in die dagen in weelde. De
speculanten verdienden krankzinnige som
men. De vrouwen behingen zich met sieraden.
De scherpe Talleyrand moet eens, toen hij
op een feest de vrouw van Tallien zag, opge
merkt hebben: „Men kan waarlijk niet kost
baarder ontkleed zijn dan deze vrouw".
In dat Parijs doolde Drouet met zijn slecht
gezet been rond. Geen wonder dat hij zich
aansloot bij andere ontevredenen en in aan
raking kwam met Gracchus Babeuf, den
idealist die bezig was een nieuwe maatschappij
te ontwerpen, de „Maatschappij der Gelijken".
Toen de samenzwering van Babeuf ontdekt
was en de leiders gevangen genomen waren,
vond de politie tot haar schrik onder hen
ook den afgevaardigden Drouet. Wat moest
men beginnen? De regeering werd geraad
pleegd. Een afgevaardigde fusilleert men maar
niet zoo en vooral niet een afgevaardigde met
zoo'n bekenden naam en zulk een grooten
aanhang in sommige stadsgedeelten.
Drouet werd opgesloten.
1 -otseling hoort Parijs het nieuwtje: Drouet
is ontsnapt! Iedereen lacht. Iedereen denkt
aan een doorgestoken kaart. De leden der
Regeering zien elkaar met onschuldige gezich
ten aan. Voor den vorm wordt de groote trom
geroerd, patrouilles doorkruisen de stad. Ver
geefs. Toen het na de arestatie van Babeuf
nog eens roerig werd onder de Parijsche ar
beiders, was Drouet onder de opstandelingen.
Hij vluchtte, toen de aanslag op de regeering
mislukt was en wist de grens te bereiken.
Hij heeft Frankrijk pas weergezien onder
Napoleon, die hem tot prefect van zijn oude
Sainte-Ménéhould maakte. Aan den Keizer
heeft ook deze revolutieman zijn hart verpand,
zoozeer dat hij na den val van Bonaparte
moest vluchten en zijn laatste levensjaren
onder een aangenomen naam in een afge
legen plaatsje doorbracht.
Maar die eene seconde in den avond van
21 Juni 1791 heeft hem onsterfelijk gemaakt.
P. H. SCHRÖDER.
CALVÉ - KWALITEIT
(Adv. Ingez. Med.)
Tuberculosebestrijding
Holland.
in Noord-
in Haarlem de toestand alleszins
bevredigend.
In het 29e jaarverslag (over 1936i van de
Noord-Hollandsche Vereen, tot bestrijding van
de t.b.c. zegt de secretaris dr. L. C. Kersber
gen, o.a.:
Ook in 1936 had de tuberculose-bestrijding
in onze provincie nog met groote moeilijkheden
te kampen, grootendeels het gevolg van den
slechten financieelen toestand van vele plaat
selijke vereenigingen. W.-Kruis-afdeelingen en
gemeentebesturen.
Uit de districten Haarlem-Omstreken, Hil
versum en Zaandam worden de bezwaren, bij
de uitzending van patiënten ondervonden,
zonder meer vermeld, waarbij men toch wel
den indruk krijgt, dat alle voorkomende ziekte
gevallen, die daarvoor in aanmerking komen,
ook werkelijk uitgezonden worden.
De leider van het district Alkmaar evenwel
bericht, dat het uitzenden in vele gevallen al
lastiger wordt en men er te lang op wachten
moet, terwijl de zinsnede in het Hoornsche ver
slag: „In vele gevallen kon. niettegenstaande
benarde financieele omstandigheden, bij daar
voor aangewezen patiënten sanatoriumverple-
ging worden bereikt" veelzeggend is en geen
nader commentaar behoeft.
Duidelijk blijkt bij de uitzending, dat de nood
in het Noorden der provincie het grootst is,
terwijl in het Zuiden in de steden Amsterdam,
Haarlem en Zaandam de toestand alleszins
bevredigend is en de groote plattelandsge-
VELE MENSCHEN DENKEN
dat wij alleen machines VERHUREN, maar
daarin vergissen zij zich. Wij VERKOOPEN
bovendien 45 verschillende merken Stofzuigers
en die hebben wij in huis.
DE STOFZUIGER CENTRALE
HAGEMAN.
GED. OUDE GRACHT 53 TELEF. 12762
(Adv. Ingez. Med.)
meente Velsen ook haar uiterste best doet, om
mede op peil te blijven. Wij mogen stellig wel
waardeeren, dat in vele gemeenten alle krach
ten worden ingespannen, om tot het ge-
wenschte resultaat te komen, al gelukt dit dan
ook meestal alleen met de hulp van ons ver-
pleegfonds. Maar ook dit heeft de grenzen
van zijn capaciteit bereikt en zal zich op den
duur al meer moeten beperken tot de meest
urgente gevallen en daarbij uitsluitend aan
vullend mogen optreden, tegelijkertijd ge
meente en plaatselijke tuberculose-organisatie
aanzettende tot het bijeenbrengen van verre
weg het grootste gedeelte van de benoodigde
som.
In het district Alkmaar meldden zich 800
(v.j. 822) pat. aan, in Haarlem 776 (760), in
Haarlem—Omstr. 1000 (846), in Hilversum
(727), in Hoorn 591 (532) en in Zaandam 547
(652).
Van een afneming van het aantal nieuwe
patiënten in 1936 is dus nog geen sprake, al
zien wij de cijfers voor Alkmaar Zaandam
ook gunstiger dan in het vorige jaarverslag.
In de andere districten zien wij daaren
tegen een stijging, variëerend van 16 (Haar
lem) tot 154 (Haarlem-Omstreken).
De keuringen van onderwijzers namen op
alle bureaux veel tijd in beslag. Gekeurd wer
den er in 1936: in Alkmaar 598, Hilversum 268,
Haarlem 433, Hoorn 341, Haarlem-Omstr. 252
en Zaandam 356.
Ook in 1936 nam de sterfte aan tuberculose
nog af. Voor het Rijk bedroeg die 5,05 (5,25).
voor de prov. Noord-Holland 4.94 (4.63), voor
Amsterdam 4.77 (4.32) en alleen voor Haar
lem 3.79 (4.38).
VEREENIGING „DE HAARLEMSCHE
MANèGE".
De vereeniging „De Haarlemsche Manége"
heeft voor 17 Mei den tweeden Pinkster
dag weder een wandelrit uitgeschreven, via
Aerdenhout, Mariënbosch. Huize Vogelenzang
(langs de Jamboree terreinen), het Paarden-
kerkhof, Schulpweg, uitkomend aan het
strand halverwege NoordwijkZandvoort; te
rug langs de Golfclub, Naaldenveld, Aerden
hout. Duur van dezen rit ca. 4V2 uur; vertrek
van de Manége, Linnaeuslaan te 9.30 uur.
Leiders van deze wandelrit zijn de heeren
Breitenstein en Van der Zijden.
RADH),
PROGRAMMA
ZONDAG 16 MEI.
HILVERSUM I 1875 M.
8.30 KRO, 9.30 NCRV, 12.15 KRO. 5.05
NCRV, 7.45—11.00 KRO.
8.30 Morgenwijding. 9.30 Gewijde muziek
(Gr.pl.), 9.50 Nederduitsch Hervormde Kerk
dienst. Hierna: Gewijde muziek (Gr.pl.). 12.15
Het KRO-orkest. (Om 1.00 Boekbespreking).
2.00 Vragenhalfuur. 2.30 Hollandse!. Instrumen
taal Kwintet. 2.45 Gramofoonmuziek. 3.00 Ver
volg van 2.30. 3.25 Gramofoonmuziek. 3.40 Cau
serie over de Koloniale Missie-Actie. 3.50 Gra
mofoonmuziek. 4.30 „Maria. Het gebed van
allen", causerie. 4.55 Gramofoonmuziek. 5.05
Gewijde muziek (Gr.pl.). 5.50 Gereformeerde
Kerkdienst. Hierna: Gewijde muziek. (Gr.pl.).
7.45 Gramofoonmuziek. 7.50 Causerie „Gaat en
onderwijst alle volkeren". 8.10 Berichten ANP.
Mededeelingen. 8.25 Gramofoonmuziek. 8.30
KRO-orkest, KRO-koor en solisten. 8.50 Gra
mofoonmuziek. 9.05 KRO-orkest en solisten.
9.45 Declamatie. 10.00 KRO-orkest. 10.30 Be
richten ANP. 10.40 Epiloog. 11.0011.30 Espe-
rantolezing.
HILVERSUM II 301 M.
8.55 VARA, 10.30 VPRO, 12.00 AVRO. 5.00
VARA, 8.00—12.00 AVRO.
8.55 Gramofoonmuziek. 9.00 Postduïvenbe-
richten. 9.05 Tuinbouwpraatje. 9.30 Orgelspel.
9.45 Lezing „Van Staat en Maatschappij". 10.00
Gramofoonmuziek. 10.00 Remonstrantsche
Kerkdienst. -12.00 Orgelspel. 12.10 Gramofoon
muziek. 12.45 Het schilderij van de maand.
I.00 Kovacs Lajos' orkest. 1.40 Orgelspel, 1.50
Vervolg Kovacs Lajos. 2.00 Boekbespreking. 2.30
Het Omroeporkest. 3.00 Declamatie. 3.20 Ver
volg concert, mmv. solist. 4.15 AVRO-Dans-
orkest. 4.45 Sportreportage. Hierna Sportnieuws
ANP. 5.00 Gramofoonmuziek. 6.00 Sportnieuws
ANP. 6.05 ..Fantasia". 6.30 Sportreportage. 7.00
Tusschen Zeven en Acht. 8.00 Berichten ANP.
Mededeelingen. 8.15 Revue-programma. 9.30
Radiojournaal. 9.45 Het Omroeporkest mmv.
declamatrice. 10.20 Het Renova-kwintet. 11.00
Berichten ANP. Hierna tot 12.00 AVRO-Dans-
orkest en Gramofoonmuziek.
DROITWICH 1500 M.
11.50 Het Richard Crean-orkest. 12.50 Het
Celebrity-Trio. 1.20 Declamatie. 1.40 Het Luton-
orkest en solist. 2.40 BBC-Midland-orkest en
solist. 3.20 Religieuze causerie. 3.40 Het Cam-
poli-orkest. 4.15 Kerkdienst. 4.40 Missie-praat
je. 5.00 Het New Georgian Trio. 5.20 Film
praatje. 5.35 Het Wynford Reynolds Octet. 6.00
Het Griller Strijkkwartet en solisten. 7.15 Kerk
dienst. 8.05 Liefdadigheidsoproep. 8.10 Berich
ten. 8.25 BBC-Theaterorkest en soliste. 9.20
Declamatie. 9.45 Fred Hartley's Sextet en so
list. 10.20 Epiloog.
RADIO PARIS 1648 M.
6.10 en 7.20 Gramofoonmuziek. 9.20 Marley-
orkest. 10.50 Orgelconcert. 11.40 Gramofoon
muziek. 11.50 Lamoureux-orkest en soliste. 2.20
Zang. 2.50 W. Pradys' orkest. 4.20 Pascal-orkest.
7.35 Zang. 7.50 Radio-tooueel. 9.50 Gramo
foonmuziek. 10.2012.20 J. Bouillon's dans-
orkest.
KEULEN 456 M.
5.20 Havenconcert. 7.35 Kamermuziek. 8.35
Gramofoonmuziek. 9.20 Omroepkleïnorkest.
II.05 Kinderkoor. 11.20 Hans Bund's orkest, ac
cordeonorkest. en balalaikakwintet. 1.50 Om-
roepkwintet. 3.20 Militair concert. 5.20 Geva
rieerd concert. 6.05 Gramofoonmuziek. 7.20
Omroeporkest, -kleinorkest, -koor en solisten.
9 5011.20 Omroep-Amusementsorkest.
BRUSSEL 322 M.
8.25 Gramofoonmuziek. 9,20 A. Felleman's
orkest. 10.05 Zang en gramofoonmuziek. 10.50
Orgelconcert, 11.20 Gramofoonmuziek. 11.50
Omroepdansorkest. 12.30 Kleinorkest. 12.50
1.20 Dubbelmannenkwartet. 1.35 Gramofoon
muziek. 1.50 Pianovoordracht. 2.20 Th. Lan-
glois' orkest. 3.20 Gramofoonmuziek. 3.35 Ra-
diotooneel. 4.05 Gramofoonmuziek. 4.20 Klein
orkest. 6.20 Omroepdansorkest. 7.20 Omroep-
symphonieorkest. 9.30 Omroepdansorkest. 10.05
11.20 Gramofoonmuziek.
BRUSSEL 484 M.
8.20 Gramofoonplaten. 10.20 A. FellemanV.
orkest. 11.20 Carillon-concert. 11.40 Gramo
foonmuziek. 11.50 Kleinorkest, 12.30 Omroep
dansorkest. 12.50 Gramofoonplaten. 1.201.35
Zang. 1.50 Kovacs Lajos' orkest. 2.05 Orgelspel.
2.15 Kovacs Lajos' orkest. 2.30 Omroeporkest.
3.00 Het Hollandsch Instrumentaal Kwintet.
3.25 Gramofoonplaten. 3.35 Th. Langlois' or
kest. 4.20, 6.35 en 7.20 Gramofoonmuziek. 7.35
Omroeporkest. 8.35 Gramofoonmuziek. 8.50
Vervolg concert. 9.45 Gramofoonplaten. 10.35
11.20 Omroepdansorkest.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.30 Gevarieerd programma. 9.20 Berichten.
9.5012.15 A. Lutter's orkest en Gramofoon
muziek. Om 10.05 Weerbericht.
RADIO MOORS N.V.
KRUISSTRAAT 38, TELEF.14609
OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR
(Adv. ingez. Med.)
MAANDAG 17 MEI 1937.
HILVERSUM I. 1875 M.
8.30 NCRV., 9.30 KRO.. 2.15—12.00
NCRV.
8.30 Morgenwijding: 9.30 Gramofoonpla
ten; 11.00 Pontificale H. Mis; 12.15 Amster-
damsch Salonorkest en Gramofoonplaten;
2.00 Tenor en piano; 3.00 Staf muziek 6de re
giment infanterie; 4.30 Gramofoonplaten;
5.00 Koorstudiegroep van de Nederlandsche
Vereeniging voor den Volkszang; 6.15 So
praan, cello en orgel; 7.35 Internationale uit
zending van de nationale campagne der
Oxford-Groep in Utrecht; 8.00 Berichten
A.N.P. Herh. SOS-berïchten: 8.15 NCRV-Or-
kest; 9.00 „De eerste Christen-gemeente",
causerie; 9.30 Vervolg concert; 10.30 Gramo
foonmuziek, hierna Schriftlezing.
HILVERSUM n. 301 M.
8.00 AVRO. 10.00 VPRO. 12.00—12.00
AVRO.
8.00 Gramofoonplaten; 9.00 Morgenwijding
9.15 Gramofoonmuziek; 10.00 Nederd. Her
vormde Kerkdienst; 12.00 Solistenconcert;
12.45 Gramofoonmuziek; 1.15 Kovacs Lajos'
orkest; 2.00 Declamatie; 2.30 „Un ballo in
masehera", opera; 4.00 Voor zieken en thuis
zittenden; 4.30 Gramofoonmuziek; 4.45 Voor
de kinderen; 5.30 Kovaae Lajos' orkest; 6.15
Het AVRO-Dansorkest; 7.00 Voor de kinde
ren; 7.05 Viool en piano; 7.30 Nederlandsche
Medewerkers aan den Volkenbond (Inter
views). 8.00 Berichten A.N.P. Mededeelingen.
8.15 Gramofoonmuziek; 9.00 Solistenconcert:
9.30 Radiotooneel; 10.20 Omroeporkest; 11.00
Berichten A.N.P. Hierna AVRO-Dansorkest;
11.30 Gramofoonmuziek.
DROITWICH 1500 M.
10.05 Orgelspel; 10.35 Puzzlepraatje; 10.55
Gramofoonplaten; 11.20 BBC-Welsch-orkest
en solist; 12.20 Orgelconcert; 1.05 Gramofoon
muziek; 1.50 Declamatie; 2.10 Het Adolph
Hallis Kwintet, en soliste. 2.50 Sportrepor
tage; 3.35 Viool en piano; 4.20 „Running a
pageant", causerie: 4.35 BBC-Dansorkest;
5.20 Berichten; 5.40 Landbouwpraatje; 6.00
Theateruitzending; 6.20 Gevarieerd program
ma; 7.05 Voordracht; 7.20 ..Where Britain
stands", causerie; 7.40 Viool en piano; 8.20
Berichten; 8.40 Buitenlandsch overzicht: 8.55
Jazzmuziek: 9.30 Inleiding volgende uitzen
ding: 9.35 3de acte „Die Walküre", opera:
10.40 Nachtegalenzang: 10.50 Dansmuziek
(Gr.pl.)
RADIO PARIS 1648 M.
6.10 en 7.20 Gramofoonmuziek; 9.20 Popu
lair concert; 11.20 Jane Everard's orkest, en
soliste; 3.20 Mandolinemuziek; 3.35 Zang;
3.50 Cassard-orkest; 5.50 Vioolvoordracht:
6.05 Zang; 6.20 A. Huard's Ensemble; 7.35
Chansons; 7.50 „Le roi l'a dit", opera; 9.50
Gramofoonplaten.
KEULEN 456 M.
5.20 Havenconcert; 6.20 Militair concert;
7.35 Westduïtsch Kamerorkest; 9.05 Gramo
foonplaten; 0.40 Peter-kwartet; 11,20 Neder-
saksisch Symphonie-orkest; 2.35 Zang en
piano: 3.35 Militair concert; 5.50 „Das Zau-
berflötchen". operette; 7.20 Zigeunermuziek.
9.50 Westduïtsch Kamerorkest en solisten.
BRUSSEL 322 M.
11.20 J. Schnyder's orkest: 12.30 Kleinor
kest: 12.50 Gramofoonmuziek: 4.20 Salon-
orkest; 5.50 Gramofoonmuziek; 7.20 Omroep
symphonie-orkest: 9.30 Omroeodansorkest
BRUSSEL 484 M.
11.20 Gramofoonmuziek; 11.50 Kleinorkest,
12.30 J. Schnyder's orkest; 4.20 Gramofoon
muziek; 4.35 Radio-tooneel; 5.10 Gramofoon
muziek; 6.20 Omroep-dansorkest; 7.20 Bonte
Avond; 9.30 Harpconcert; 9.45 Gramofoonmu
ziek.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.20 Omroep-Amusementsorkest; 9.20 Be
richten; 9.50 Trio-concert; 10.05 Weerbericht,
10.20 E. Wolff's dansorkest en solisten.
DINSDAG 18 MEI 1937.
HILVERSUM I 1875 M.
KRO-uitzending. 4.005.10 HIRO.
8.009.15 en. 10.00 Gramofoonmuziek. 10.30
7de Nederlandsche Katholiekendag (Sluitings
vergadering). 12.— Berichten. 12.15 KRO-
orkest. 1.Gramofoonmuziek. 1.30 Vrouwen
uur. 2.30 Plechtigheid ter gelegenheid van de
7e Nederlandsche Katholiekendag te Utrecht.
'4.Gramofoonmuziek. 4.10 Veertig jaar anti-
vivisectiestrijd, causerie. 4.35 Hiro-Post.4.40
Gramofoonmuziek. 4.45 Mediwnschap en de
zegen, die het brengen kan, causerie. 5.10 De
KRO-Melodisten en solist. (Van 5.45—6.00
Felicitatiebezoek). 6.55 Goodwill Day-pro-
gramma. 7.Berichten. 7.15 Causerie over
Schiphol. 7.35 Sporthalfuur. 8.berichten
A.N.P. Mededeelingen. 8.15 KRO-orkest en
soliste 9.18 Mei Volkenbondsdag, causerie.
9.15 KRO-Melodisten en solisten. 10.30 Be
richten A.N.P. 10.40 Paul Godwin's orkest.
11.3012.00 Gramofoonmuziek.
HILVERSUM H, 301 M.
AVRO-programma. 6.256.55 R.V.ü.
8.Gramofoonmuziek. 10.Morgenwijding
10.15 Gramofoonmuziek. 10.30 Pianovoor
dracht. 11.— Huishoudelijke wenken. 11.30
Het Lyra-Trio. 12.15 Gramofoonmuziek. 1.
Het Omroeporkest. 2.— Declamatie. 2.20 Het
Omroeporkest. 3.— Knipcursus. 4— Repor
tage. 4.30 Radiokinderkoorzang. 5.00 Kinder
halfuur. 5.30 Het Omroeporkest. 6.25 Lezing.
De spanning in het verre Oosten. 7.— Voor
de kinderen 7.05 Pianovoordracht 7.30 Engel-
sche les. 8.Berichten AN.P. Mededeelingen
8.10 Gramofoonmuziek. 8.30 Bonte Dinsdag-
avondtrein. 10.15 Actuahteitsflitsen. 10.30 Gr.-
10.15 Actualiteitsflitsen. 10.30 Gramofoon
muziek. 11.— Berichten A.N.P. Hierna tot
12.— Avro-Dansorkest.
DROITWICH, 1500 M.
10.05 Voor de vrouw. 10.20 Orgelspel. 10.50
Gramofoonmuziek. 11.20 Kerkdienst. 12.—
BBC-Northern orkest en soliste 12.50 Het Ha-
wordt Colliery Prize Silver orkest. 1.35 Het
Rawlins strijkkwartet. 2.05 Het New Man
chester Hippodrome-orkest. 2.35 Gramofoon
muziek. 3.20 Actueele causerie. 3.40 Het Hun-
garia Zigeuner-orkest en gramofoonmuziek
4.35 Harold Sandler en zijn Weensch octet.
5.20 Berichten. 5.50 Radiotooneel met mu
ziek. 6.50 The Cuckoo, causerie. 7.10 Orgelspel
7.30 Reportage Jeugdbijeenkomst. 8.20 Be
richten. 8.40 Causerie over Amerika. 9.—
BBC-orkest, -koor en solisten. 9.30 Cabaret
10.10 Declamatie 10.35 Lew Stone en zijn
Band. 10.5011.20 Dansmuziek (gramofoon
platen)
RADIO PARIS 1648 AL
6.10 en 7.20 Gramofoonmuziek. 11.20 F. Gras
orkest en zang. 22.20 Gramofoonmuziek 3.50
Porée-orkest. 5.50 Pïanovorodracht. 7.35 Chan
sons. 7.50 Nationaal Orkest. 9.50 Gramofoon
muziek.
KEULEN 456 M.
5.50 Militair concert. 7.50 Westduitsch ka
merorkest. 11.20 Harmonie-orkest. 12.35 Om
roeporkest. 4.50 Omroepkleinorkest en solisten
7.30 Westduitsch weekoverzicht. 8.20 Vroolijk
concert. 10.151120 Omroeporkest, -koor.
vocale ensemble's en pianoduo.
BRUSSEL 322 M. en 484 M.
322 M. 11.20 Gramofoonmuziek 11.40 Zang
11.50 Salonorkest. 12.30 Klein-orkest. 12.50—
1.20 Gramofoonmuziek. 4.20 Kleinorkest en
gramofoonmuziek. 5.50 en 66.20 Gramofoon
muziek. 7.20 Bonte Avond. 9.30—10.20 Gramo
foonmuziek.
484 M. 11.20 Gramofoonmuziek. 11.50 Salon
orkest. 12.50—1.20 Gramofoonmuziek. 4.20
Vioolvoordracht. 5.35 Uitzending uit het
„Home des Artistes". 6.35 Gramofoonmuziek
7.20 „Le Chalet", opera. 8.35 Omroeporkest.
9.4010.20 Gramofoonmuziek.
„Eerbied voor hel Leven"
Bijeenkomst van den Vredesraad Haarlem-
In het gebouw van den Haarlem-
schen Protestantenbond aan de Ja-
cobsti'aat, had de Vredesraad Haar
lem gisteravond een bijeenkomst ge
organiseerd, waar ds. R. H. Oldeman
uit Santpoort en de heer C. J. E.
Dinaux uit Haarlem het woord voer
den, terwijl verdere medewerking
werd verleend door mevr. F. Koote-
Gerrese uit Rotterdam, die enkele
verzen voordroeg.
De heer C. J. E. Dinaux, voorzitter van den
Vredesraad, opende den avond met een woord
van welkom namens de in den Vredesraad
vcreenigde vereenigingen. Spr. verheugde er
zich over, dat zoovelen door hun aanwezig
heid blijk gaven van hun emstigen wil tot
den vrede. De oorlog is een waanzin, en het
verbaast spr. eigenlijk, dat het nog noodig is
van de afschuw van dien oorlog en den wil
tot den vrede te getuigen. Werkloos blijven
toezien, terwijl een beklemmend gevaar na
dert, sluipt, is een misdaad. En toch zien we
den vredeswil verzwakken en het volkenrecht
vertrappen.
Straks zullen duizenden vrouwen van hun
eerbied voor het leven gaan getuigen, doch
tegelijkertijd vraagt in Spanje de oorlog dui
zenden slachtoffers. Nooit was Europa zoo
radeloos en reddeloos als thans.
Er is een tijd geweest, dat de Volkenbond
belangrijk? successen behaalde, en menschen
als Streseniann, Briand en Henderson de lei
ding hadden in de internationale politiek.
Doch thans is dit anders geworden. Men
spreekt thans weer over: den komenden oor
log, alsof deze een vaststaand feit is. Wij al
len zijn schuldig daaraan, omdat wij niet
genoeg liefhebben.
Spr. toonde met duidelijke cijfers aan, hoe
de wereld zich bewapent. En in deze zich snel
bewapenende wereld is een staatsgedachte
ontstaan, die elke internationale samenwer
king verfoeit en de aanhangers daarvan ver
volgt. De leer van Macchiavelli doet weer
opgang- en verdragen worden waardelooze
vodjes papier.
Doch boven het staatsbelang staat het sta-
tenbelang. Grotius reeds heeft het volken
recht vastgelegd. Zelfs heeft hij reeds ge
wezen op een lichaam, dat de geschillen in
de volkengemeenschap zou moeten beslech
ten. Er is immers geen vrede zonder recht
denkbaar.
Dit lichaam is pas in deze eeuw in den
Volkenbond tot stand gekomen. Men heeft
dezen Volkenbond gehoond en haar falen uit
gebuit. Doch haar resultaten werden verzwe
gen en men heeft vergeten, dat die Volken
bond het eenige goede is, dat uit vier jaren
volkenstrijd is geboren geworden.
Doch de verwerkelijking van den Volken
bond vraagt tijd, vraagt opbouwende krach
ten, geen hoonende critiek. De onvolmaakt
heid van den Volkenbond mag geen reden
zijn, om hem af te schaffen.
De democratie is een waarborg, dat de vre
deswil der volken in den Volkenbond tot
uiting zal komen. Men wil den Volkenbond
hervormen, doch wij moeten er voor zorgen,
dat de verandering ook een verbetering
wordt. Het stembiljet kan den vredeswil hel
pen, die verbeteringen te bereiken.
Walther Ratenau heeft gezegd: ,Er groeit
een hard geslacht op!" Het is aan ons, dit te
verhinderen. De toekomst is aan den Volken
bond, met dien Volkenbond als middel en den
Vrede als doel, als hoogste doel. *-
Mevr. F, Koot-Gerrese declameerde hierna
op zeer fraaie wijze een aantal gedichten van
Jan H. Eekhout, J. R. Th. Campert, Ilenriette
Roland Holst-van der Schalk e.a. welke de
clamatie na de pauze werd voortgezet met
Paul en de vlinder, van Martien Beversluis,
De Onbekende Soldaat, van Mien Proost en
enkele andere gedichten.
Ds. R. H. Oldeman uit Santpoort voerde
hierna het woord, met als onderwerp „Eerbied
voor het leven". Wij voelen, aldus spr., allen
iets van het demonische dat dreigt De we
reld heeft zich in humanistische richting ont
wikkeld, doch daartegenover is de oorlog
steeds minder humaan geworden. Dit ligt in
het wezen van dien oorlog.
De oorlogstechniek schrijdt steeds verder,
ondanks onze afkeer van de gevolgen. Geen
enkel volk, dat om zijn bestaan vecht, zal een
middel ongebruikt laten, hoe wreed dit ook
is, waimeer het slechts succes belooft. Het
oorlogsintellect kent geen andere maatstaf
dan het effect.
In dit alles komt de wreedheid van den oor
log tot uiting. Het anti-humanistisch karak
ter neemt toe met de technische ontwikke
ling. Het oorlogsintellect stoort zich aan geen
enkele moraal.
Spr. vraagt zich af. of dit alles te vereeni
gen is met den Christelijken godsdienst en
komt tot de conclusie, dat oorlog en Chris
tendom onverzoenlijk zijn. Het samengaan
daar van is een vreeselijke leugen.
Het thans in ons land veld winnend mili
tarisme wordt gesteund door de kerk. dooi
den godsdienst. De godsdienst moet dienst
doen als" de religieuse bekroning van dit mi
litarisme. Doch dit is anti-humanistissh en
mensch-verachtend.
Het verbaast spr. dat men niet alleen den
moed heeft, dit menschonteerend oorlogsbe
drijf aan te prijzen, doch dat men het doet in
den naam van God. Dat kan Gods wil niet
zijn.
Doch ondanks de duisternis in de wereld
ziet spr. een réveil, een ontwaken dat bij den
mensch zelf moet beginnen. Wil men iets be
reiken, dan moet dit door Christus. Er zal
een revolutie van den geest komen, die de
eenige revolutie is, die geoorloofd is. Doch
daarbij is Christus het eenig fundament,
waarop wij bouwen kunnen.
Tot slot droeg mevr. F. Koot-Gerrese het
ontroerende gedicht „Het slachtveld" van A.
van Collem op zeer suggestieve wijze voor.
INSTITUUT „ORANJE NASSAU".
Zooals bekend is zal het gebouw der voor
malige Meisjes H.B.S. aan de Krocht worden
bestemd voor de school voor L.O. van het In
stituut „Oranje-Nassau".
Ten einde de huisvesting zooveel mogelijk aan
redelijke eischen te doen beantwoorden, moest
tot een belangrijke verbouwing worden over
gegaan. Hiermede is men thans druk bezig en
reeds nu blijkt, dat het Instituut „Oranje-
Nassau" de beschikking zal krijgen over een
gebouw, dat in elk opzicht met andere mo
derne schoolgebouwen zal kunnen wedijveren.
Alle lokalen waarin onderwijs zal worden
gegeven zijn ruim en frïsch en bieden Voldoen
de gelegenheid voor de toetreding van daglicht.
Het onderwijs zal uitsluitend worden gegeven
in de lokalen aan de zijde van de binnenplaats
achter het hofje van Oorschot, zoodat een
rustige sfeer is gewaarborgd.
Het ligt in de bedoeling het. geheel gerestau
reerde gebouw, hetwelk waarschijnlijk begin
Juli zal gereed komen, bij den aanvang van
den nieuwen cursus in gebruik te nemen.
Terecht mag het bestuur verwachten dat
deze school, welke sedert jaren een uitstekende
reputatie geniet, in het nieuwe gebouw een
tijdperk van voortgaanden bloei tegemoet
gaat.
