TIJDGENOOTIEN
Twee ernstige ongelukken in Indië.
Onderwijsconcentratie
het debat.
in
DONDERDAG 20 MEI 1937
HAARDE M'S D A G B E A D
3
EERSTE KAMER.
Zullen aan de agenda nog enkele
punten worden toegevoegd
DEN HAAG Woensdag.
De vrije Woensdagmiddag na de Pinkster-
vacantie bracht een heele zwerm jongen en
meisjes, onder geleide, op de politieke tribune
in onzen Senaat terecht. Maar lang hebben ze
van dit nummer van het vermoedelijk veel
omvattende programma van hun schoolreisje
naar Den Haag, niet genooten. De kinderen
hadden al heel wat achter den rug en nu dreig
den ze tijdens de redevoering door den heer
v. Ossendorp (s.d.) aan het concentratie-
ontwerp gewijd, in slaap te vallen. Het was
dan ook heel verstandig van hun geleiders,
dat deze hen weer spoedig naar buiten
loodsten. Daarna hebben wij binnen nog zeer,
zeer geruimen tijd den klagelijken parlemen
tairen 'zwanenzang van den heer Ossendorp
kunnen aanhooren. Eerst haalde hij de voor
geschiedenis van het aanhangige wetsvoorstel
op, ten einde den staf te breken over het door
Mr. Marchant als Minister gevoerde beleid, dat
tot ernstige benadeeling van het openbare
onderwijs had geleid. Maar ook hetgeen nu is
voorgesteld, achtte hij bedenkelijk, aangezien
de openbare school z.i. heel veel meer offers
dan de bijzondere school zal moeten brengen.
De R.K. senator De Jong dacht er precies
omgekeerd over, waarna voor de afwisseling
deheer De Z e e u w (s.d.) in het schuitje
van zijn partijgenoot Ossendorp stapte en ver
volgens de heer De Jong weer bijval kreeg van
zijn geestverwant Nivard. Donderdag komt
de Minister aan het woord en na de koffie zal
dan de Kamer beslissen over het voorstel van
Mr. Sasse v. IJsselt (R.K.) om de nieuwe Pacht
wet, het ontwerp tegen lintbebouwing en het
voorstel tot het scheppen van een openbaar'
lichaam voor den Wieringermeerpolder, nog
aan de agenda toe te voegen.
E. v. R.
Straatroover kaapt f 150.—.
Uit tasch van wissellooper.
Woensdagmiddag omstreeks half drie ver
voegde zich bij den banketbakker B. in de
Polderlaan te Rotterdam-Zuid, een wisselloo
per, voor het aanbieden van een kwitantie. De
man had zijn rijwiel tegen het trottoir gezet.
Toen hij zich in den winkel bevond, kwam uit
den naastgelegen sigarenwinkel een man, die,
na de omgeving verkend te hebben, zich snel
naar de fiets van den wissellooper begaf en uit
de daarop bevestigde tasch een linnen zak
greep. Hij snelde daarmede naar de overzijde,
waar hij zijn eigen fiets had neergezet, en
verdween. De sigarenwinkelier, die zijn klant
had nagekeken, stelde direct den wissellooper
van een en ander in kennis. Het bleek, dat de
beroover f150 uit de tasch had buitgemaakt.
De man is ontkomen.
Billiton Mij. keert 18 uit.
Belangrijk hoogere tinverkoopen en hoogere
uitkeeringen der dochtermaatschappijen.
Aan het jaarverslag van de Billiton Maat
schappij over 1936 ontleenen wij het volgen
de:
De Billiton Maatschappij bleef belast met
met de directie der Gemeenschappelijke
Mijnbouwmaatschappij Billiton.
De resultaten der exploitatie van het be
drijf op Billiton over 1936 blijken uit het
jaarverslag der G.M.B. Op de winstrekening
over 1936 zijn als opbrengst der 6000 aan-
deelen B. in deze vennootschap verantwoord
de ontvangsten interim-dividenden en het
slot-dividend over 1936 ad te zamen 35 pet.
(v.j. 20 pet.)
De aandeelhouders zullen zeker met vol
doening kennis nemen van het zeer gunstige
jaarverslag over 1936, niet alleen wegens de
behaalde resultaten, maar ook wegens de uit
dit verslag blijkende goede verwachtingen in
de toekomst omtrent verscheidene der onder
nemingen van belang voor de Billiton Maat-
Aan dividend over de 6000 aandeelen B. in
de N.V. Gemeenschappelijke Mijnbouwmaat-
schappelijke Mijnbouwmaatschappij Billiton
werd ontvangen f 2.100.000 (v.j. f 1.200.000),
waarvan f 59.280 (32.280) toekomt aan de
Eiven Landry. Dit zoozeer gestegen dividend
is te danken aan de belangrijk grootere tin
verkoopen en aan de hoogere uitkeeringen
van drie dochtermaatschappijen. Bovendien
werd over 1936 door omlaagbrenging van de
productiekosten een meerdere winst per quin-
taal van f 6.41 verkregen, hoewel de op
brengst per quintaal geringer was.
De dividenden op „andere deelnemingen"
ad f 101.390 (53.500) bedroegen bijna het
dubbele van het cijfer van verleden jaar. Op
de aandeelen N.V. Nederlandsche Tinhandel
Maatschappij werd namelijk 100 pet. dividend
uitgekeerd op het aandeel N.V. Singkep Tin
Exploitatie Maatschappij „Sitem" 75 pet. en
op de aandeelen N.V. Hollandsche Metallurgi
sche Bedrijven 8 pet.
Aan „Interest" ad f 283.819 werd ongeveer
f 33.000 meer dan in het vorige boekjaar ge
ïnd. Als „koerswinst op beleggingen" werd
f 1.430.770 (37.000) geconstateerd, dat het be-
sfcmir voorstelt toe te voegen aan de bestaan
de „Reserve voor koersverschillen". Het cijfer
der „Beleggingen" komt op de voorgestelde
balans voor met een ongeveer 9'/2 ton grooter
bedrag dan verleden jaar. De „Algemeene
Onkosten" waren een bagatel hooger. Het
rentelooze voorschot aan Stannum onderging
geen verandering, wèl werd aan Stannum in
rekening-courant een bedrag van f 672.096
voorgeschoten ter financiering van uitbrei
dingen van belangen, terwijl het voorschot
aan de Nitem, ten behoeve van de bauxiet-
exploitatie, met een bedrag van ongeveer
f 80.000 werd verhoogd.
Het bestuur stelt voor, gezien de hierboven
vermelde uitkomsten, om van de behaalde
winst een bedrag van f 250.000 (99.380) aan
de .Reserve" toe te voegen, welke daardoor
tot vier millioen gulden zou stijgen.
Het overblijvende winstsaldo, vermeerdex-d
met het onverdeelde dividendsaldo van 1935,
te zamen uitmakende f 2.078.570 (1.324.602)
zou toelaten een dividend over 1936 uit te
keeren van 18 (10) procent, waarvan 5 (3)
procent reeds als interimdividend werd uit
betaald, nadat ook de aandeelhouders der
Eerste Rubriek reeds de hun toekomexide
f 124.000 (ontv.) ontvingen. Als onverdeeld
dividendsaldo zou ovei'blijven f 64.570
[(57.254)
TRIP
Een grapje „Wat is het tegenovergestelde van week-end trip?"
Antwoord „Wie kent Trip nou niet?"
Zóó is het.
Wij kennen hem.
Gij kent hem.
Zij kennen hem.
ledereen kent hem.
Hij heeft veel goud onder zich.
Hij laat de gulden zweven.
Hij heeft, op 't Rokin, duizend gouden draden in handen.
Hij drukt de gouden kroon stevig op de holle kies van de malaise.
Zoolang h ij de croupier is zal niemand de bank laten springen.
Een man die als goud zoo goed is en goed is voor het goud dat
goed is.
Vijf menschen om het leven gekomen.
Sloep van „De Ruyter"
gekapseisd.
Vliegtuig brandend neergestort.
De marine en de luchtvaart
in Ned. Oost-lndië zijn gisteren
door rampen getroffen, welke
vijf menschenlevens hebben
geëischt.
Het eene ongeluk gebeurde
bij het houden van schietoefe
ningen door H. Ms. „De Ruyter".
Bij het strijken van een sloep is
deze gekapseisd, waardoor
enkele mannen te water geraak
ten. Vermist worden de luite
nant ter zee der 2e klasse H. D.
Claus, de matroos 1e klasse
P. H. Cappetijn, de matroos 2e
klasse J. van Gelder en de in-
landsche kwartiermeester Supit.
Bij het andere ongeluk is een
Fokkervliegtuig van de lucht
vaart afdeeling nabij het vlieg
veld Tjikampek brandend neer
gestort. De bestuurder, sergeant
Luca, is bij dit ongeluk gedood.
Officieel wordt omtrent dit ongeluk nog
medegedeeld, dat het te wijten is aan een fou
tieve landingsmanoeuvre, waarbij de Fokker
de boomen rond het vliegveld raakte. Hierdoor
is de machine over den kop geslagen, neerge
stort en in brand gevlogen.
De Europeesche sergeant Luca werd dood* in
het toestel aangetroffen. De overledene was
gehuwd en laat een kind achter.
De commandant van de luchtvaartafdeeling
en een commissie van onderzoek arriveerden
met Glenn Martins op Tjikampek.
Hedenochtend zou de begrafenis met mili
taire eer plaats hebben
STRAFVERVOLGING TEGEN EERSTE
KAMERLID POLAK.
Door den Officier van Justitie te Amster
dam worden strafvervolgingen ingesteld tegen
het Eerste-Kamerlid dr. H. Polak wegens be-
leediging van de Nationaal-Socialistische
groep der Nederlandsche bevolking in een ar
tikel in „Het Volk" van 6 Maart j.l. en voorts
wegens beleedigïng van het hoofd van een be-
vrienden Staat in een artikel in „Het Volk'
van 13 Maart j.l.
Deze strafvervolgingen betreffen dezelfde
uitingen van den heer Polak, waarop mr. van
Vessem ci-itiek uitoefende in de vergadering
der Eerste Kamer van 7 April j.l.
DE „JAVA" TE SPITHEAD AANGEKOMEN.
's GRAVENHAGE, 19 Mei. Blijkens een bij
het departement van defensie ontvangen
telegram is H. M.'s kruiser „Java" gisteren te
Spithead aangekomen.
P. T. T. door rechtbank in het
gelijk gesteld.
Ten aanzien van verzending E. D. D.-
circulaires.
Het hoofdbestuur van de vereeniging „Een
heid door democratie" heeft het hoofdbestuur
van de P. T. T. in kort geding voor den pre
sident van de Haagsche Rechtbank gedag
vaard, omdat het hoofdbestuur van de poste
rijen geweigerd heeft een circulaire van de
vereeniging E. D. D. te vei'zenden.
De president heeft het hoofdbestuur van
de posterijen in het gelijk gesteld en de ver
eeniging E. D. D. veroordeeld tot betaling van
de kosten van het geding.
De P. T. T. had de verspreiding van het
strooibiljet in kwestie geweigerd. omdat het
verzending gold aan ongeadresseerden en de
inhoud van dien aai-d werd geacht, dat hij
wrevel kon opwekken bij.de ontvangers. Het
hoofdbestuur van de P. T. T. achtte het in
strijd met haar maatschappelijk doel om aan
deze verspreidingen mede te werken.
Middenstand behoeft niet
te wanhopen.
Opheffing crisismaatregelen
gewenscht.
Jaarvergadering Kon. Ned.
Middenstandsbond.
Woensdagmiddag is in „Krasnapolsky" te
Amsterdam de jaarlijksche algemeene bonds
vergadering van den Koninklijken Neder-
landschen middenstandsbond begonnen. De
verschillende afdeelingen en vakorganisaties
van den bond wai'en door een 200-tal afge
vaardigden vertegenwoordigd. De vergadering
stond onder leiding van den bondsvoorzitter,
den heer Ed. G. Schüi-mann, die de vergade
ring na een welkomstwoord van den voorzit
ter der afdeeling Amsterdam opende met
een rede, waarin hij er op wees, dat de mid
denstand in de zeven crisisjaren zwaar is ge
troffen. Vele eenmaal goed rendeerende za
ken zijn verdwenen en van de overgeblevenen
leiden vele een kwijnend bestaan.
Toch is er geen reden tot wanhopen, om
dat de middenstand een nuttige economische
taak heeft te vervullen on in een goed geor
dende maatschappij onmisbaar is. Maar om
zich door holle leuzen en theorieën niet met
geweld van zijn plaats te doen dringen, moet
de middenstand zich met volle kracht doen
gelden tegenover hen die zijn plaats willen
innemen. In de naaste toekomst zal veel moe
ten vei'dwijnen wat op wetgevend en fiscaal
gebied als noodmaatregel werd in het leven
geroepen en dat op den duur het bedrijfsle
ven zou verstikken.
De middenstander moet zich weder vrij
kunnen bewegen en in zijn bedrijf niet aan
alle kanten gebonden zijn door dwangwet-
ten, tengevolge waarvan hij uiteindelijk met
verlies of zonder winst moet werken, aange
zien de bedrijven de zware lasten op den duur
niet kunnen opbrengen.
Maar idividueel staat de middenstander
machteloos. Wil de middenstand iets berei
ken, dan is dit slechts mogelijk op één manier;
door organisatie.
Na deze rede werden de notulen van de vo
rige vergadering goedgekeurd, waarna de
bondssecretaris, de heer L. de Gx-oot, een over
zicht gaf van de werkzaamheden van den
bond gedurende de eerste vier maanden van
dit jaar.
Het ledental van den bond bedraagt op het
oogenblik 35.000, verdeeld over 277 organi
saties. Tal van nieuwe afdeelingen en vakor
ganisaties traden in de laatste maanden tot
den bond toe.
Uitvoerige besprekingen werden gewijd aan
de financiën van den Bond. Verschillende
sprekei's drongen er met klem op aan, dat
tegen de afdeelingen en organisaties, welke
haar contributieplichten niet nakomen, streng
wordt opgetreden. Het bondsbureau, dat het
uitvoerend orgaan van den bond is, kan alleen
dan op volle kracht functionneeren, wanneer
een voldoend aantal deskundige medewerkers
beschikbaar is. Hiei-voor is geld noodig, meer
geld dan de bond momenteel opbrengt. Van
de zijde van het hoofdbestuur werd medege
deeld, dat men het geheel eens is met de
sprekers, die contributieverhoogingen be
pleitten, maar het 'acht den tijd daartoe nog
niet gekomen.
De voorstellen tot herziening en aanvulling
van het werkprogram, brachten vele sprekers
op het spreekgestoelte.
Aan het werkprogram werd o.m. toegevoegd:
herziening van de warenwet, de drankwet,
de tabakswet, de waarborgwet, de vleeschkeu-
ringswet enz. Gepoogd zal worden wijziging
te vei'krijgen van de wet op het uitverkoopen
en opruimen, zoodat de groofce leemten, welke
in de practijk aan den dag zijn gekomen,
worden aangevuld. Gestreefd zal worden naar
wettelijke regeling van de prijshandhaving
van mei-kartikelen.
Aangenomen is ook de opneming in het
werkprogram van het streven naar geleide
lijke inkrimping en opheffing van crisis
maatregelen, opdat de weder-opleving van
het bedrijf in al zijn geledingen worde be
vorderd.
Verdere aanvullingen, welke de vergade
ring in het werkprogram aanbracht, betref
fen o.m. vei-laging van de op het motorwegver-
keer drukkende lasten, verlaging van den ac
cijns op bier en gedistilleerd en op suiker en
het tegengaan van gebruik van overheidsge
bouwen en ovei-heidstijd ten behoeve van per
soneels coöperaties.
Maatregelen werden vervolgens besproken
om te komen tot een grooter abonnements
aantal op het „algemeene weekblad voor den
Middenstand". Er zal te dezer zake in 1937
een krachtiger actie woi'den ontwikkeld.
Uitvoerig werd besproken het rapport der
bondscommissie over reorganisatie der so
ciale verzekeringswetgeving. De voorzitter
dezer commissie, de heer H. J. Peletier wees
er in zijn toelichting ter vergadering op. dat
een van de belangrijkste punten uit dit rap
port is de eisch, dat naast de industrieele
werkgeversorganisaties, ook de middenstands
bonden door de regeering erkend dienen te
worden als centrales, welke eigen bedrijfsver-
eenigingen inzake de ongevallenwet kunnen
stichten.
Minder ingenomen bleek de vergadering
met het rapport der bondscommissie, „mid
denstand en onderwijs". Men was vrij alge
meen van oordeel, dat de commissie in haar
rapport te weinig rekening heeft gehouden
met de eischen van de practijk. De com
missie b.v. het Mulo-onderwijs van midden
standskinderen als niet genoeg kwalificeerde,
achte men algemeen een totaal verkeerde
conclusie met betrekking tot de kleine mid
denstandiers. Beslóten werd in den vervolge in
dergelijke commissies menschen van den
pi-actijk te benoemen.
De bondsdirecteur, de heer F. L. van dei-
Leeuw, gaf hierna een overzicht van de moei
lijkheden, welke verbonden zijn aan de toe
passing van de wet op het algemeen verbin
dend en onverbindend vei-klaren van onder-
nemersovereenkomsten
Begonnen werd met een voorstel te streven
naar opheffing van de 10 procent crisisheffing
op rundvleesch, zoomede naar opheffing van
de heffing op gesmolten reuzel.
Ten besluite hield dr. F. L. van Muiswinkel
directeur van het „economisch instituut voor
den middenstand" te 's-Gravenhage een cau
serie over de pi-actische ervaringen van dit
instituut.
MINISTER DE GRAEFF ONTVANGT ZIJN
NOORSCHEN AMBTGENOOT.
's GRAVENHAGE, 19 Mei. De Noorsche
minister van buitenlandsche zaken, de heer
H. Koht, heeft hedenochtend om half 12 zijn
opwachting bij minister de Graeff op het
departement van buitenlandsche zaken ge
maakt.
Prins Bernhard woont vloot-
schouw bij.
Prins Bernhard zou als gast der ad
miraliteit aan booi-d van de „Strath-
more" heden de vlootschouw bij
Spithead bijwonen. Prinses Juliana
zou daai'bij niet aanwezig zijn.
Het prinselijk paar zal Zaterdag
ochtend met de „Java" van Harwich
naar het vaderland terugkeeren.
Oude opliclitingszaak nog berecht?
Duitscher te Amstei-dam gearresteerd.
Door den officier van justitie te Amsterdam
is in verzekerde bewaring gesteld de 49-jarige
Duitscher Frits Heimann, die voor een kort
vei-blijf naar Amstei'dam was gekomen.
Hij is thans te Brussel woonachtig.
H. is van 31 Januari 1934 tot 17 April d.a.v.
directeur geweest van de Hollandsache
Escompto Bank.In dezen tijd zijn verschillende
cliënten der Holl. Escompto Bank opgelicht en
zijn effecten en gelden verduisterd.
O. a. is in de eerste helft van de maand
April 1934 door den remisier Rosenthal, thans
in Frankrijk wegens zwendelpraktijken ver
oordeeld, van een Fransche dame, mevrouw
Berthol, een bedrag van frs. 300.000 in ont
vangst genomen, waarvoor door de bank voor
haar goud moest worden gekocht, Deze
frs. 300.000 zijn weg en het goud is nooit ge
kocht.
De thans gearresteerde heeft de correspon
dentie in deze zaak gevoei-d en wordt thans
verdacht van verduistering van die gelden,
subs, van medeplichtigheid daaraan.
H. is voor den rechter-commissaris geleid.
Jeugdig wielrijder door trein
gegrepen.
Op den onbewaakten overweg bij de Zes-
wielen te Alkmaar is Woensdagmiddag om
streeks half vijf de 11-jarige P. Mooy uit Alk
maar, die met zijn rijwiel op weg was naar
Huiswaard, door den sneltrein uit den Helder
gegrepen en op slag gedood. De jongen werd
ruim veertig meter meegesleurd.
Wilt U werkelijk lachen?
Kijk dan naar
Van den Brul op pag 12
(Adv. Ingez. Med.)
Man bij vechtpartij gedood.
In het woonwagenkamp te Dussen
is Woensdagavond een vechtpartij
ontstaan waarbij een 36-jai'ige woon
wagenbewoner door een steek met
een mes in den hals zoo ernstig is
gewond, dat hij na enkele oogen-
blikken is overleden. De dader, een
21-jarige jongeman, is gearresteerd
Hij is bij de vechtpartij door een
steek in den schouder gewond.
Zoekgeraakte Jan Steen
Bewoner van Sittard kocht het schilderij
te Luik.
Een schildei-stuk van Jan Steen, vooi'stel-
lend „Het bezoek van den dokter", is kort
geleden toevalligerwijze weergevonden. In
de tweede helft der vorige eeuw was dit
schilderstuk in ons land bekend en kwam
voor in den catalogus Neville D. Goldsmid.
In 1881 werd het geveild te Parijs als eigen
dom van baron de Beurnonville. Het stuk
moet daarop rondgezworven hebben en is
dezer dagen toevallig in handen gekomen
van den kunstliefhebber J. Timmers te Sit
tard.
De heer Timmers Ikwam ongeveer twee
maanden geleden in een antiquiteitenwin
kel te Luik. waarbij zijn aandacht viel op
een onooglijk schildex'stukje, dat daar hing
en naar de voorstelling van de oud-Holland-
sche school moest zijn. of ten minste een
copie. De eigenaar wist niet van wien het
was. Er stond geen naam of kenteeken op.
Niet lang geleden had hij het van een Zwit
ser gekocht, zeide hij. Geenszins vermoe
dend, dat het eenwaardevol stuk was, had
de heer Timmers er wel zin in, omdat, gelijk
de antiquair erkende, het van Hollandschen
oorsprong moest zijn. Voor een gering be
drag kocht de heer Timmers het schilder
stukje.
In Sittard terug, schonk hij er niet direct
de volle aandacht aan, tot iemand het ver
moeden uitsprak, dat het uit den tijd van
Jan Steen moest zijn. De heer Timmers liet
het zien aan den deskundige, jhr. dr. Van
Rijckevorsel te Nijmegen, die er een Jan
Steen in zag, hetgeen zekerheid werd, toen
men het bekende werk van dr. C. Hofstede
de Groot er op nasloeg en onder no. 166 het
schilderstuk beschreven vond.
Men stelde zich in verbinding met den be
kenden hersteller van oude schilderijen, dr.
ir. De Wild. in Den Haag, die de authenti
citeit vaststelde, hetgeen nog bevestigd werd
door een Röntgen-foto. waarbij bleek, dat de
schilder bij het vervaardigen van compositie
veranderdhad. Twee figuren waren wegge-
schilderd. Het onooglijk schilderstuk, waar
van vooral van den achtergrond weinig meer
te zien was. wei'd gereinigd en van oude ver
nislagen ontdaan. De oude kleuren kwamen
fraai voor den dag en het schilderstuk wekt
thans ieders bewondering. Het paneel is
groot 31 bij 24 c.M. Het stelt voor een dok
ter, die den pols van een jonge vrouw voelt,
terwijl een oude vrouw nieuwsgierig het re
sultaat van het onderzoek afwacht.
CA.N. P.T I
