Voor het behoud der democratie
V R IJ DAG 21 MEI 1937
HAARLEM'S DAGBLAD
6
Het Nederlandsche volk is te nuchter voor leuzen.
In de groote zaal van het Gemeen
telijk Concertgebouw hield de Ne
derlandsche beweging voor Eenheid
door Democratie gisteravond een druk
bezochte vergadering, waar door een
achttal personen het woord werd ge
voerd over uiteenloopende onder
werpen.
De voorzitter der afdeeling Haarlem, de
heer Pfundt wees er in zijn openingswoord
op, dat van extremistische zijde de vrijheden
van ons volk, welke het thans dank zij de
democratie geniet, worden bedreigd. Daarom
heeft E. D. D. gemeend, vóór de verkiezingen
nog eenmaal te moeten wijzen op de groote
waarden deze? democratie.
Kerk en Democratie
De eerste spreker, ds. M. van der Voet
schetste, hoe er, bij de opkomst van het nat.
soc. in Duitschland vele predikanten waren,
die dit stelsel met eenige voldoening begroet
ten, aangezien zij meenden, dat het een bol
werk tegen het communisme zou vormen.
Doch al spoedig is gebleken, dat het nat. soc.
voor kerk en godsdienst een even groot ge
vaar vormt, door zijn totaliteitsgedachte.
3nder het nat. soc. geldt voor de kerk het
parool: „Maul haltenI" Doch een doove kerk
is een doode kerk, omdat zij luisteren moet
naar de stem van God. Spr. was verheugd te
leven in een land, waar de kerk nog wèl vrij
heid van spreken heeft.
De rechten van de kerk worden in Duitsch
land niet officieel bestreden, doch officieus
des te feller, Spr. hoopte dat de kerk daar
tegen een fel protest zal doen hooren. Doch
dit mag geen protest met de zweep zijn, want
het martelaarschap zou de tegenstander in
de kaart spelen.
Katholiek en Democratie.
Mr. A. E. M. Povel, als tweede spreker be
gon met er op te wijzen als Katholiek niet
te spreken als vertegenwoordiger van de R.
K. S. P., doch slechts zijn eigen inzichten
weer te geven.
Spr. was er van overtuigd, dat het over-
groote deel van het Katholieke Nederland de
democratie niet alleen de voorkeur geeft, doch
ook handhaaft en verdedigt. De Paus heeft
het communisme verboden en de Nederland
sche geestelijkheid heeft de steun aan het
fascisme eveneens verboden. Doch tegenover
deze negatieve afwijzing van het extremisme
staat een positieve eerbied voor de demo
cratie.
De taak van de kerk is de individueele
mensch te leiden van geboorte tot sterven, zij
omvat den geheelen mensch om deze te door
dringen van het wezen Gods. De kerk moet
de democratie dankbaar zijn dat zij haar de
gelegenheid schonk, haar bestemming te
volgen.
Het Nederlandsche volk is een volk van orde
en zelftucht en is te nuchter, om zich door
de leuzen der extremisten uit zijn evenwicht
te laten brengen. Et is niets, waarvoor dit
volk zijn vrijheid zou willen prijs geven.
KunstWetenschap en
De derde spreker was de heer H. Canne-
gieter, met als «nderwerp: Kunst, weten
schap en democratie.
De dictatuur, aldus spr., heeft de werken
van Duitsche kunstenaars op den brandsta
pel gebracht, heeft de theorieën van Ein
stein verworpen en de onzinnige rassenleer
voortgebracht.
Er bestaan buiten de democratie kunst en
wetenschap, doch beide zijn daar van een an
dere orde. Wat er van kunst en wetenschap
onder de dictatuur terecht komt, heeft
Duitschland ons getoond. Zoodra men de de
mocratie los laat, geeft men kunst en weten
schap automatisch prijs, omdat deze zonder
vrijheid ondenkbaar zijn.
Ook in ons land wordt aan deze vrijheden
getornd door de terreur van bepaalde volks
groepen, die wanordelijkheden stichten bij
film- en tooneelvoorstellingen, welke deze
groepen onwelgevallig zijn.
Hier is waakzaamheid meer dan noodig.
Sinds de dagen van Erasmus en Willem van
Oranje heeft in ons land een wijde, rustige
sfeer geheerscht, die in overeenstemming is
met de wijde verten en hooge luchten van
dit land. De typische tendenz van onze natie
is de zucht tot vrijheid. Die volledige vrijheid
voor geestelijke ontplooiing kan alleen de de
mocratie geven.
Democratie.
Wat wil E. D. D.
De voorzitter van de afdeeling Amsterdam
van E. D. D. de heer M. M. Duiker, wees er
vervolgens als laatste spr. voor de pauze op,
dat de beweging E. D. D. vaak vereenzelvigd
wordt met het na-oorlogsche individualisme.
Het overgroote deel van ons volk is onver
schillig voor het algeemen belang en belijdt
inderdaad het individualisme.
De spanning in de landen om ons drong
slechts langzaam tot ons door, wij waren er
blind voor. Er was een geest van lamheid en
onverschilligheid over ons volk, die het inci
dent van de Zeven Provinciën mogelijk
maakte.
Daarom trachtte de N. S. B. deze „kleur-
looze middenstof", deze „slampampers" haar
rechten te ontnemen, maar met E. D. D. is de
eerste meesterzet tegen de N. S. B. gedaan,
ook in ons land heeft een oogenblik aarze
ling en twijfel geheerscht, doch E. D. D. is er
in geslaagd, deze intimidatie haar kracht te
ontnemen en de democratie uit de defensie
in den aanval te brengen.
E. D. D. gröeit. Die groei is het bewijs, dat
het verzet tegen het extremisme, leeft en
werkt. Spr. bracht hulde aan de leden van
het hoofdbestuur, die hun beste krachten
hebben gegeven voor de democratie.
Opvoeding en Democratie.
Na de pauze sprak mejE. C. Knappert over
„Opvoeding en Democratie".
De geestelijke dampkring waarin het kind
opgroeit, aldus spr., is beslissend voor zijn
ontwikkeling. Die geestelijke sfeer, die het
kind in zich opneemt, blijkt ook beslissend te
zijn voor zijn verdere leven, In een naburig
land is onder de vloek der dictatuur de mis
vorming van 't. kind massaal geworden. Haat
heerschzucht en machtswellust worden kunst
matig aangekweekt.
De democratie schept de voorwaarden,
waaronder de opvoeding tot werkelijk mensch
mogelijk is. Kind en gezin moeten als eenheid
gezien worden. Daarom is de handhaving van
het gezin, als plaats van opvoeding, noodza
kelijk, en de democratie is daar een waarborg
voor.
De grootste kracht van de democratie ligt
in de eerbied van het individu, dus ook voor
het kind. Het doel moet zijn het kind te doen
opgroeien tot waarachtig mensch, zooals God
dat bedoeld heeft. De democratische opvoe
ding biedt de mogelijkheid tot de volledige
geestelijke ontplooiing van den mensch. Het
gaat hierbij om den menschenwaarde en de
menschelijke waardigheid voor dit geslacht.
Jeugd en Democratie.
Vervolgens sprak de heer M. J. Heering
over „Jeugd en Democratie".
Remarque, zoo zeide spr., heeft gezegd, dat
vooral voor de jeugd „Der Weg zurück" na
den oorlog zoo moeilijk was. Zij waren weg
gerukt uit hun milieu, op het oogenblik, dat
him persoonlijkheid zich begon te ontwikke
len en de liefde van de menschheid wakker
werd, dat er een groot ideaal in hen ont
waakte. Op dit oogenblik klonk het bevel,
dat hen opzond tegen hun medemenschen.
Doch dit oorlogsbedrijf nam een eind. De
ouderen trachtten te vergeten, wat zij hadden
meegemaakt, en namen het oude werk weer
op. Doch de jongeren misten deze aanslui
ting. Zij wisten niet, wat zij met hun leven
aan moesten vangen. Nog was er iets van de
liefde voor de menschheid en eerbied voor
het leven in hen. Maar het vuur van vroeger
was er niet meer, omdat er geen toekomst
meer voor hen was.
Nu staat een andere jeugd voor ons, die die
hel niet gekend heeft. Doch het gif, dat de
idealen aantaste, werkt ook in deze jeugd
door. Deze jeugd marcheert, slechts luisterend
naar het woord van den leider. Deze jeugd
wordt aangespoord tot kuiperij en opgezet
tegen de opvoeders. De eerbied voor het leven
van den mensch wordt vernietigd.
Arme jeugd, die in deze toekomst gelooft,
en de eigen idealen heeft opgegeven Deze
vloedgolf van barbarisme is reeds verder
doorgedrongen, dan men meent en deze jeugd
ziet alleen de toekomst, die voor hen gemaakt
wordt.
Daarom moeten de strijders voor de demo
cratie beseffen, dat hier een grootsche taak
voor hen is weggelegd, pas als er weer eerbied
en liefde voor den mensch zal zijn, zal de
jeugd haar droom kunnen droomen over een
betere toekomst en zal zij marcheeren, voor
een hooger doel.
Vrede en Democratie.
De heer C. J. E. Dinaux voerde hierna het
woord over „Vrede en Democratie" en zeide:
In dezen tijd van verwarring en verdwazing
willen de politieke wonderdokters ons een
ongeneeslijke ziekte aanpraten, die zij demo
cratie noemen, en die zij willen genezen met
de dictatuur. Doch wij hebben dit genees
middel niet noodig want ons volk is kern
gezond. In de rechtstaat is de regeering niet
oppermachtig, omdat zij gebonden is aan het
recht, dat een geestelijke vrijheid waarborgt.
Internationaal waren de staten aan niets ge
bonden, Doch langzaam groeide de overtui
ging dat een statengemeenschap alleen kan
bestaan, als zij het recht boven zich erkent.
Doch er was een wereldstrijd van vier ja
ren voor noodig, om de wereld rijp te maken
voor de eerste stap van geweld naar. recht.
Toen pas heeft men verdragen gesloten,
waarin de oorlog als geweldmiddel buiten de
wet werd gesteld.
Doch ook een ander geluid weid gehoord,
dat zedelijke verontwaardiging heeft gewekt.
Met machtelooze verontwaardiging hebben
wij het volkenrecht zien vertrappen. Deze
internationale verschijnselen zijn niet bevor
derlijk voor den opbouw van 't Volkenbonds
instituut. Er dreigt een geslacht op te
groeien, dat alle humaniteit aan zijn rijlaorzen
lapt en meer ooren heeft dan hersens.
Pers en Democratie.
Het is daarom noodzakelijk, op de bres te
staan voor de democratie, die tegenover, deze
ideologie van het geweld andere en hoogere
waarden stelt.
Tenslotte sprak mr. P. Tideman over
„Pers en Democratie". Spr. begon met enkele
citaten van bekende staatslieden en journa
listen over de pers te citeeren, waaruit de
groote invloed bleek, die de pers op de open
bare meening kan uitoefenen. Daarom is het
noodzakelijk, dat de pers in goede handen is.
Toch is een censuur uit den booze, De vrij
heid van drukpers is in onze grondwet vast
gelegd, en we bevinden ons daar bijzonder
wel bij.
ARROND. RECHTBANK
DE INBRAAK IN DE GROOTE HOUT
STRAAT.
In ons vorig nummer konden we nog mede-
deelen, dat de Officier van Justitie tegen de
twee verdachten, die zich op klaarlichten dag
aan inbraak in een perceel aan de Groote
Houtstraat hebben schuldig gemaakt, drie jaar
gevangenisstraf met aftrek der voorloopige
hechtenis heeft geëischt.
Mr. W. Loeb uit Amsterdam hield een plei
dooi ten gunste van verdachte B„ dien hij niet
schuldig achtte aan het hem ten laste geleg
de misdrijf. Hij vroeg dan ook vrijspraak en
onmiddellijke invrijheidstelling.
Mr. J. Frankel nam het op voor verdachte
V. Pleiter merkte op, dat we gelukkig in Neder
land nog in een goeden rechtsstaat leven,
waarin het niet mogelijk is iemand alleen op
vermoedens te veroordeelen. En dat is terecht,
want vermoedens zijn immers geen bewijzen.
Pleiter heeft gedurende de behandeling van
deze zaak een heel anderen kijk er op gekre
gen. Hij houdt er niet van, iemand te bezwa
ren, maar hij is nu toch van oordeel, dat de
schoonzoon den materieelen diefstal heeft ge
pleegd. Hij weigert dan ook te gelooven, dat de
schoonzoon de berouwvolle zondaar is, dien hij
voorgeeft te zijn. Pleiter meent dan ook, dat
ten aanzien van zijn cliënt ook een vrijspre
kend vonnis zal moeten volgen. Ook Mr. Fran
kel vraagt onmiddellijke invrijheidstelling.
Beide verdachten hielden hun onschuld vol.
Ook zij vroegen vrijspraak en onmiddellijke in
vrijheidstelling. Zij dankten hun verdedigers
voor hun moeite.
De Officier van Justitie achtte het niet ge-
wenscht, de verdachten in vrijheid te stellen.
De rechtbank begaf zich daarop in raad
kamer. Na den terugkeer in de rechtzaal deelde
de President mede, dat het verzoek om onmid
dellijke invrijheidstelling door de rechtbank
was afgewezen.
Uitspraak over veertien dagen,.
De schoonzoon in de verdachteiibanJc.
Vervolgens stond de schoonzoon terecht, be
schuldigd dat hij opzettelijk de beide vorige
verdachten in de gelegenheid heeft gesteld,
hun misdrijf te plegen.
De verdediger, Mr. A. G. H. H. Roeffen uit
Hoofddorp, vroeg aan de rechtbank, deze zaak
te schorsen, totdat de uitspraak van de vorige
zaak bekend was.
De Officier-van Justitie verzette zich tegen
de schorsing.
De rechtbank wees het verzoek van den ver
dediger af.
De verdachte deelde mee, er in gevlogen te
zijn; hij wilde alles doen om de zaak weer in
orde te maken.
Na het hooren van eenige getuigen nam de
Officier van Justitie zijn requisitoir. Hij gelooft
niet, dat verdachte, zooals Mr. Frankel ver
ondersteld had, den diefstal gepleegd zou heb
ben. Wel kan verdachte beschuldigd worden
van medeplichtigheid van diefstal. Hij heeft
zijn schoonzoon, die altijd goed voor hem ge
weest is, schandelijk behandeld. Spreker noem
de dit feit even ernstig als den diefstal zelf.
Daarom eischt hij ook tegen dezen verdachte
een gevangenisstraf van drie jaar met aftrek
van de voorloopige hechtenis.
De verdediger Mr. Roeffer protesteerde tegen
de door Mr. Frankel geuite beschuldiging
jegens dezen verdachte, dien hij geen misdadi
ger noemde. Pleiter verzocht aande recht
bank, eerst een reclasseeringsrapport over zijn
cliënt te willen inwinnen, alvorens tot veroor
deeling over te gaan. Tenslotte verzocht hij
ontslag uit de voorloopige hechtenis.
Dit verzoek werd-eveneens door de recht
bank afgewezen..
De uitspraak zal, over veertien dagen plaats
hebben
SYNAGOGEDIENSTEN NED. ISR.
GEMEENTE
Sabbath: Vrijdagavonddienst te 7 uur. Och
tenddienst te 8 uur. Middagdienst te 1.30 uur.
Avonddienst te 9.55 uur.
WerkdagenOchtenddienst te 7 uur. Zondag
te 7.30 uur. Middag- en avonddienst te 8 uur.
Talmoed Torah: Sabbath te 12.30 uur.
Werkdagen te 7.30 uur. Zondag te 7.15 uur.
De middag- en de avonddienst op de werk
dagen, alsmede Talmoed Torah, worden ver
richt in het Gemeentegebouw, Lange Wijn
gaardstraat 14. De overige diensten vinden
plaats ter Synagoge, Lange Begijnestraat 11.
(Adv. Ingez. Med.)
Verbond van Nationaal-Herstel.
FAILLISSEMENTEN.
Op Donderdag 20 Mei 1937 werd door de
Arrondissements-Rechtbank te Haarlem in
staat van faillissement verklaard:
F. van Santen, schoenwinkelier, wonende te
Hillegom aan de Hoofdstraat no. 46.
Curator mr. C. Blankevoort, advocaat en
procureur te Haarlem.
Rechter-.commissarisMr. S. J. Pit.
Generaal Snijders over het defensie-
vraagstuk.
In gebouw Rosehaghe had „Nationaal Her
stel" gisteravond een bijeenkomst georgani
seerd die matig bezet was. Sprekers op dezen
avond waren Zijne Excellentie G. J. Snijders,
Generaal b. d. en dr. W. H. K. Feullètau de
Bruyn.
Generaal Snijders critiseerde de houding-
van de diverse regeering inzake het weer-
baarheidsvraagstuk. Na den vrede van-STer-
sailles werd de weermacht, aldus sprfjÈer,
schromelijk verwaarloosd.
Gebrek aan eenheid en verantwoordelijk
heidsbesef bij de regeeringen waren hiervan
de oorzaak.
In 1920 werd voor defensie uitgetrokken 14S
millioen gulden, in 1936 was dit bedrag ge
krompen tot 83 millioen.
Ook de weermacht in Ned.-Indië is vol
gens spreker, ontoereikend. Het defensiebeleid
van het kabinet-Colijn is op een bittere te
leurstelling uitgeloopen. De regeering ging
onverdroten voort met de besnoeiing der oor-
logsbegrooting.
In begin 1933 begon de „Bond van Nationaal
Herstel" aan te dringen op een krachtige ver
dediging van Nederland en de overzeesche ge
westen.
Op de rijksbegrooting van 1935 is nog geen
spoor van verbetering te bekennen. Eerst in
de troonrede van 1935 werd medegedeeld dat
maatregelen genomen zouden worden tot
versterking van de weermacht.
In September 1936 werd een defensie-fonds
gesticht. Spreker betreurde het dat de regee
ring nog geen crediet heeft gevraagd om een
nieuwen kruiser te laten bouwen ter vervan
ging van de oude kruisers.
Het kabinet heeft twee jaren laten voor
bijgaan voordat het begon met de verdediging
te versterken. Ook nu bepaalt de regeering
zich nog tot een geringe verbetering.
Spreker critiseerde vervolgens scherp het
huidige dienstplichtstelsel. Spreker noemde
dit stelsel on-nationaal en niet-demoeratisch.
Het stelsel is ook ondoelmatig voor de vorming
van 'n strijdbare weermacht. Den eerste-oefe-
ningstijd van de dienstplichtigen vindt spi
te kort. Ons dienstplichtstelsel is ook onzede
lijk want het heeft tot consequentie dat in ge
val van oorlog direct vaders, hoofden van ge
zinnen tegenover den vijand komen te staan.
Het Verbond van Nationaal Herstel eischt
olgemeenen weerplicht.
Het kabinet Colijh heeft vele dringende
eischen van den weermacht niet vervuld,
spreker wekte daarom met nadruk op om te
stemmen op het Verbond van Nationaal Her
stel.
Vervolgens was het woord aan dr. W. K. H.
Feuilletau de Bruyn.
Nationaal Herstel wordt in de neutrale en
liberale pers zeer aangevallen, omdat men
voelt dat van deze zijde gevaar dreigt.
Het gevaar van alle democratische staten is
de verwording van de politieke partijen. Men
gaat dan uitzien naar een onpartijdige derde.
Dit moet dan volgens spr. zijn het huis van
Oranje.
Het Nationaal Herstel wil een rijksminister
president die door de Kroon wordt benoemd
en eventueel weer ontslagen.
Ons volk wordt volkomen onnoodig door den
klassestrijd verscheurd. Nationaal Herstel wil
wederzijdsche achting van de klassen.
Het Nationaal Herstel wil dezen klassen
strijd uitroeien o.a. door het instellen van
arbeidsrechtbanken.
Spreker critiseerde de houding van het
gemeentebestuur van aa m dat niet op 30
April aan de schoolkinderen vrij had gegeven.
Ook het onderwijs wenscht „Nationaal Her
stel" te verbeteren, de liefde voor Ornaje en
den zelftucht, aan te kweeken.
Er moet een nieuwe geest over ons volk
komen, aldus besloot spreker, een geest die
Nationaal Herstel hoopt te brengen.
HONIG S BOUILLONBLOKJES thans 6 voor 8 ct. en 25% zwaarder dan de meeste andere.
(Adv. Ingez. Med.)
De Afscheidsbrief
door GERARDA MARS.
Erna,
Een vrouw die bij haar ontrouw betrapt
wordt, zal nooit verontwaardigd zijn over
haar eigen schuld maar wel over de jaloersch-
heid van den bedrogen echtgenoot.
Ik ben van nature een analyticus en daar
vandaan heb ik de neiging tot experimentee
ren en onderzoeken. En als er sprake is van
vrouwen-psychologie, dan wordt deze neiging
tot een hartstocht die ik onmogelijk kan be
dwingen.
Erna, betreur het niet dat deze brief de
laatste is. Misschien ben ik je liefde in het
geheel niet waard, noch je vertrouwen, je
respect. Best mogelijk. Maar ook ik kan voor
jou niet meer de man zijn, die ik zoo graag
gebleven was. Vanaf den eersten dag van ons
huwelijk heb ik je gadegeslagen zonder in je
verleden te zoeken en zonder je te storen in
je tegenwoordig persoonlijk leven. Maar ik
wilde weten in hoeverre je hart van mij
vervuld was en of daarin nog plaats voor een
ander gevoel zou kunnen zijn. Ik bracht je in
kennis met allerlei typen van mannen. Ik
liet jou en die mannen de grootste vrijheid.
Eenige van hen waren werkelijk heel interes
sant.
Je bent schitterend door je examen geko
men en je hebt je waardig gedragen, zonder
ooit één oogenblik te vergeten dat je mij n
vrouw was.
Ik geef dan ook toe dat het in de lijn had
gelegen dat ik rustig voort had geleefd en ven
der had gedronken uit den gouden beker van
het geluk. Maar ik ben waarschijnlijk niet
voor de rust geschapen, ik verveel mij zonder
zorgen en slapelooze nachten met kwellende
gedachten, zij zijn mij dierbaarder dan een
zorgelooze droom
Je kreeg bloemen, roaen, bedwelmende, flu-
weeligie, roode rozen. Dat is nu ongeveer een
half jaar geleden en je hebt gelachen om den
anonymen aanbidder en we hebben samen
nog den geheelen avond geraden wie het toch
wel zou kunnen zijn. Kort daarna kwam een
brief aan jouw adres met hetzelfde hand
schrift. Het was een flinke mannenhand, in
houd en stijl waren goed. Ook dezen brief
heb je me laten zien. Ik bevoelde het voor
name, geschepte papier en zei zacht: „de man
heeft smaak, de man is aesthetisch op de hoog
te". Ik liet het eene oog gaan over de rusti
ge, rechte regels en met het andere bespiedde
ik jou.Maar dit keer heb je al niet meer
gelachen zooals tevoren toen je de bloemen
van hem kreeg. In dezen brief vroeg hij je
niet om een samenkomst, verklaarde je ook
niet zijn liefde en schreef heelemaal niets
over zichzelf. Hij sprak alleen maar over jou.
Over al het mooie dat je hebt, je charme en
wat kan voor een vrouw bedwelmender zijn
dan wanneer een man haar specifiek vrou
welijke, aantrekkelijke eigenschappen weet
te waardeeren?
Den volgenden brief heb je me niet meer
laten zien. Dien dag was je verstrooid en
bleek. In den vijfden brief sprak hij van zijn
liefde voor je, maar hij liet zich nog steeds
niet zien en probeerde ook niet een afspraak
met je te maken.
En wat deed jij?
Je antwoordde eerst gereserveerd, daarna
kwam je al wat meer los, dan werd je vertrou
welijker en tenslotte hartstochtelijk. Dan
liet hij je weten dat hij op reis ging en hij
schreef je uit Venetië en Rome. Hij had er
buitengewoon den slag van je onder zijn in
vloed te brengen en voor mij bestond je
eigenlijk al niet meer. Je was bij hem met
heel je hart, met al je gedachten. Eindelijk
berichtte hij je zijn persoonlijk bezoek. Dien
dag nam ik je scherp waar: .je besteedde
meer zorg dan gewoonlijk aan je uiterlijk, fier
als een koningin hield je het hoofd opgericht,
deze dag dacht je dat je den held van je droo
men zou ontmoeten. Maar 's avomds kwamen
weer rozen, bedwelmende, lokkende roode ro
zen. Vergeefs wachtte je eenige dagen.
Eindelijk een brief, een stadsbrief. Hij was
kort, ik zou haast zeggen, koud, maar je anm
en van nieuwsgierigheid en verlangen vervuld
hart, klopte er sneller van. Hij luidde als
volgt: Erna, het wordt tijd dat we elkaar
ontmoeten. Maar weet je ook waarmee dit
rendez-vous onvermijdelijk verbonden is en
wat jou, als getrouwde vrouw, mogelijk ervan
zal doen afzien?.
Onmiddellijk heb je hem geantwoord:
„Goed, ik kom"
Erna, ik ben een ellendeling'. Ik wilde de
waarheid van je hart leëren kennen, een hart
dat mij dierbaarder was dan alles op de heele
wereld.
De onbekende ben i'k geweest, de brieven
uit Italië kon ik je sturen door middel van een
vriend van mij die op reis is. Ik had het
experiment nog kunnen besluiten door op den
bepaalden tijd op onze plaats van samen
komst de deur voor je te openen. Deze
schande heb ik je willen besparen. Heb ik
niet genoeg aan alle brieven aan „hem" die
hier vóór mij op mijn schrijftafel liggen?
Arme brieven! Het was misschien beter ge
weest aLs ik het niet gedaan had. Het is mij
niet gelukt je trouw en standvastigheid op
de proef te stellen bij levende mannen, daar
om heb ik een fantoom voor je geschapen, een
fantoom dat meer succes heeft gehad.
Ik heb medelijden met jou en met mezelf.
Maar je moet kunnen begrijpen dat we niet
van voren af aan kunnen beginnen.
Voel je dan niet dat in deze verwikkeling
niet je lichtzinnigheid de hoofdrol speelt maar
de typische nieuwsgierigheid van een vrouw,
die haar, door mijn geraffgineerd spel, tot
een dusdanige kwelling was geworden dat ze
eindelijk bevredigd moest worden?
Vaarwel, vergeef mij als je kunt!
EDUARD.
De Vrouw en de Politiek.
Zij is in het maatschappelijk leven
onmisbaar.
Redevoeringen van Mevr. Mr. E. A. J.
ScheltemaConradi en Dr. I. II. J. Vos.
De vrouwengroep in de Liberale Staatspartij
„De Vrijheidsbond" had gistermiddag in de
Sociëteit Vereeniging een vergadering belegd
waar als sprekers optraden mevr. A. E. J,
Scheltema-Conradi en Dr. I. H. J. Vos, lid van
de Tweede Kamer.
Mevr. mr. E. A. J. ScheltemaConradi sprat
over het onderwerp: Wat hebben de vi'ouwer
van de verschillende partijen te wachten?
Van de beantwoording dezer vraag sloot spr
de N.S.B. en de Com. Partij uit om de eenvou
dige reden dat deze partijen geen democrat!
sche regeering doch een dictatuur wenschen,
Spr. vond dat de taak van de vereeniging
„Eenheid Door Democratie" uitsluitend nega
tief is.
De Anti-Revolutionnairen zijn principieel
tegen het passieve kiesrecht voor de vrouwen,
nooit staat op de candidatenlijst van de A.R,
Partij een vrouw. Deze partij is ook tegen het
benoemen van vrouwen in andere dan speci
fiek vrouwelijke functies.
Van de R.K. Staatspartij en de C.H. is op dit
gebied wel iets meer te verwachten.
Het is echter de fout der rechtsche partijen
dat de huwelijkswet-Donner 7 jaar is blijven
liggen .Bij een rechtsche coalitie domineert de
RK. Staatspartij, hierdoor staan de C.H. niet
onbevangen tegenover het vrouwenvraagstuk
Bij het ordeningsvraagstuk gaan de Vrijz
Democraten evenals de Socialisten verder met
de beperking van den vrouwenarbeid dan de
Liberalen.
De liberale partij is altijd consequent geble
ven in haar strijd voor den vrouwenarbeid.
Na de pauze sprak Dr. I. H. J. Vos, lid van
de Tweede Kamer over: „Wat is de beteekenis
van de politiek voor de vrouw?"
De liberalen zijn geen starre dogmatici, al
dus spreker. Zoo hebben zij in de Tweede
Kamer hun principe van vrijhandel noodge
dwongen tijdelijk moeten laten varen.
De positie van de vrouw wordt beheerscht
door de maatschappelijke ontwikkeling. De
maatschappelijke ontwikkeling heeft de vrouw
gedwongen deel te nemen aan het maatschap
pelijk leven. Dit heeft de vrouw echter niet ge
wild. het was een harde noodzaak.
Wil men de vrouwenarbeid beperken dan zou
iedere man principieeel genoeg voor zich en
zijn gezin moeten kunnen verdienen.
Uit een oogpunt van algemeen belang achtte
spreker het noodzakelijk dat de vrouw aan het
maatschappelijk leven deelneemt. Spreker be
sprak in dit verband o.a. het onderwijs. De
geheele opvoeding moet er op gericht zijn om
de kinderen op te voeden tot harmonieuse
staatsburgers. De man kan deze gewichtige
taak niet alleen vervullen, de vrouw is hier
onmisbaar.
Spreker voorziet dat er nu een tijd van hoog
conjunctuur zal komen. In dezen tijd moeten
wij echter reeds gaan zorgen voor de volgende
crisis die ongetwijfeld komen zal.
Ook op het terrein van kinder- en zieken
verpleging, bij de rec-lasseering, bij de verzor
ging van ouden van dagen enz. is de vrouw èn
haar invloed onvervangbaar.
Het Nederlandsche volk staat met het Deen-
sche volks aan de spits van de beschaafde lan
den. Dat wij zoover gekomen zijn is ook vooi
een groot deel aan de vrouw te danken.
Wanneer de vrouw niet meer aan de tot
standkoming van het rechtsbewustzijn bij kan
dragen zou dit in het nadeel zijn van de maat
schappij.
(Adv. Ingez. Med.)
PERSONALIA.
Geslaagd voor het directeurs (directrice) -
examen der Centrale vereeniging voor open
bare leeszalen en bibliotheken: de dames M,
S. E. van Toulon van der Koog te Vogelenzang
en M. K. T. Versteegh te Haarlem en de heer
H. J. Bosman te Haarlem.
GEVONDEN VOORWERPEN EN DIEREN.
Terug te krijgen bij
Politiebureau Smedestraat: handschoenen en
ceinturen; v. d. Mark, Duinoordstraat 45 da
mespolshorloge; Asyl, Ridderstraat 11: hon
den; Hollink, Heussensstraat 84: armband
horloge; Mulder, Vrouwenhekstr. 101: hond;
Schoonhoven, Raamsingel 2: hond; Stokman,
Amsterdamsche Vaart 42 handkoffer; Del-
morge, Glasblazerstr. 14: meisjesmuts; Zui
derduin, Seringenstraat 21: zakmes; v. Sloo-
ten, Tulpenstr. 27 rd.: nummerplaat; Nolen,
Kleverpark 70: pet; Loerakker, Elzenplein 12:
portemonnaie met inhoud; Weber, Molenaer-
straat 24 zw.: portemonnaie met inh.; Lenting,
Slachthuisstraat 58: portemonnaie met inh.;
De Lepper, Acaciastraat 81: hondenpenning;
Politiebureau Smedestraat: hondenpeninng
Rombouts, Timorstraat 25: rijwielplaatje; Po
litiebureau Smedestraat: rijwielplaatje; Lui-
ting, Slachthuisstraat 58: rijwielplaatje; v. d.
Kroft, Karolingenstraat 21: rijwielplaatje; De
Vries, Kruistochtstraat 37: rozenkrans; De
Nieuwe, Arnulfstraat 1: zegelring; Moehook,
Frans Halsstraat 47: heerensandaal; Breeu-
wer, Elzenplein 49: snelbinder; v. Dijk, Ma-
doerastraat 2: schaal van groenten weeg
schaal; Carels, Gr. Houtstr. 102: tasch niet
inh.; Winter, Zomervaart 60: tasch met inh.:
Hamon, Leidscheplein 24: damestaschje; Dub
belman, Zijlweg 14: tompouce; Jonkhof, Thor-
beckestraat 33: zakje, inh. pakjes zaad; v. d.
Vlugt, Rijksstraatweg 287: tramatoonnement;
Politiebureau Smedestraat: handschoenen en
ceinturen; halsband met penning; portemon
naie met inhoud; portefeuille met inhoud;
Leunis, Uranusstraat 38: schakelarmband;
Muschter, Kweektuinstraat 4: R.-K. kerk
boekje ;Baruch, Genestetstraat 8: bril in étui;
Dantuma, Heemst. Dreef 41: Zeeuwsche
broche; Polak, Schagchelstr. 32: spaarbank
boekje; Koopman, Ged. Oude Gracht 60: ten
nisschoen met sok; Zijp, Ted. v. Berkhout
straat 128: motordop: Leurs, IJselstraat 3: ge
wichten; Asyl, Ridderstraat 11: honden;
Zwaanswijk, Hasebroekstr. 11 dameshoed
Sprokkreef, Begijnhof 26: hond; Koelemeijer,
Siriusstraat 23: kinderjasje; Belles, Spaa'rn-
damseheweg 608 en Redeker, Papentorenvest
60: regenjas; Asyl, Ridderstraat 11: katten;
Hamelink, Wiggerstraat 23: kindermutsje;
Jen ting, Gr. Houtstraat 149: potlood; v. d.
Steijlen, Brouwersstr. 102: plaatje (achter
kant van dameshorloge; Kruijenaar, Bilder-
dijkstraat 1, Redeker, Papentorenvest 60 en
v. Boekei, Wouwermanstr. 81: rijwielplaatje;
v. Slooten, v. Sillemstraat 20: zilveren speld;
v. Dokkum, Rustenburgerlaan 32: actetasch
met inhoud; Kroes, Pijlslaan 31: tasch, inh.
o.a. brood; Weber, Berkenrodestraat 25: vul
pen; v. d. Most van Spijk, Bosch en Hoven-
straat 13: fantasiezakdoekje.
