Een Ander Geluid. Luchtbioscoop. Nieuwe uitbreiding Het belangrijkste 54e JAARGANG No. '16542 Verscfiijnt 8agèljilcs. lielialve op Zon- èn Feestdagen. ZATERDAG 29 MEI 1937 HAARLEM S DAGBLAD Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM Uitgave Lourens Coster Maatschappij voor Courant-Uitgave en Algemeene Drukkerij N.V. Hoofdredacteur: ROBERT PEEREBOOM ABONNEMENTEN per week 0.25, per maand 1.10, per 3 maanden ƒ3.25, franco per post ƒ3.55, losse nrs. ƒ0.06. Geïllustreerd Zondagsblad: per week 0.05, p. maand 0.22, p. 3 mnd. 0.65, franco p. post 0.72Vs. Bureaux: Groote Houtstraat 93 Drukkerij: Zuider Buiten Spaame 12 Telefoon Nos.Directie 13082 Hoofdredactie 15054 Redactie 10600 Drukkerij: 10132, 12713 Administratie 10724, 14825 Postgiro 38810 Bijkantoor: Soendaplein 37, Haarlem-Noord, Telefoon 1 2230 ADVERTENT!N 15 regels 1.75, elke regel meer 0.35. Reclames ƒ0.60 per regel. Tarieven regelabonnementen op aanvraag. Vraag en aanbod 14 regels ƒ0.60, elke regel meer ƒ0.15. Onze Groentjes zie hoofd rubriek. Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid ƒ2000.overlijden .f400.verlies van hand, voet of oog ƒ200.—, beide leden duim ƒ100.één lid duim ƒ50.alle leden wijsvmger ƒ60.— één of twee leden wijsvinger ƒ25.alle leden anderen vinger 15.één of twee leden anderen vinger ƒ5.arm- of beenbreuk ƒ30enkelbreuk ƒ15.—, polsbreuk ƒ15. Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllus treerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden. HEDEN: 16 PAGINA'S. In de opwinding van de Nederlandsche verkiezingen is het wellicht velen ontgaan, dat Mussolini weer eens een ander geluid heeft doen hooren. Hij heeft namelijk zijn ambassadeur te Washington, Suvich, naar het State Department gestuurd en hem laten verklaren dat hij er toe wil medewer ken den bewapenings-wedloop te beëindi gen. Ook heeft hij laten zeggen dat hij voor een wereldconferentie voelt en president Franklin Roosevelt den eenigen belangrijken staatsman acht, die geschikt is om een der gelijke conferentie tot stand te brengen en den politieken chaos in Europa op te ruimen. Er is een tijd geweest, lange jaren geleden, waarin de wereld dergelijke uitlatingen van Mussolini als „hoopvol" begroette en er met groote belangstelling kennis van nam. Nu heeft zij er nauwelijks aandacht voor en haalt de schouders op. Hoogstens wordt even de vraag gesteld, wat er achter zou zitten en waarom Mussolini zijn best zou doen om een goede beurt te slaan bij de Amerikaansche domme massa door den president een pluim op zijn hoed te steken. Maar men verdiept zich niet in het antwoord, want dergelijke manoeuvres zijn er zooveel en ze veranderen immers toch niets aan den internationalen janboel! Waarom zou Mussolini zich plotse ling om het heil van Europa gaan bekomme ren? Hij heeft immers geen ander doel dan zijn Romeinsch Imperium, hij vindt immers ook „de oorlog voor den man, wat het moe derschap is voor de vrouw" en hij leidt toch ad infinitum jongetjes met kindergeweertjes op tot de gelukzalige glorie, op 18-jarigen leeftijd of daaromtrent te sneven tegen een onzichtbaren vijand? Nu ja: hij is tegen den bewapenings-wedloop. Allicht Een wielren ner is er tenslotte ook tegen dat de andere wielrenners hem bijhouden en nog erger r— hem voorbij komen. Hij vindt het ook .makkelijker als ze hem maar laten gaan. Het zou natuurlijk veel plezieriger voor Musso lini zijn als hij alleen zijn bewapening uit breidde en de anderen niets deden. Maar voor deze „oplossing van den politieken chaos in Europa" zal hij president Rooselt niet ikunnen krijgen. En dus blijft hij maar in het vage. Aan deze vaagheden heeft Europa, met inbegrip van Nederland dat ook dolgraag zijn financiën verder zou saneeren inplaats van nieuwe geldstroomen .aan uitbreiding der bewapening te besteden, niets. Wij heb ben ze al zoo vaak en van zooveel zijden te hooren gekregen dat wij er alleen nog maar onze schouders over kunnen ophalen In Amerika is het, zeer merkbaar, precies zoo gesteld. De domme massa die nog naar inter nationale vaagheden luistert neemt steeds in omvang af. Straks zal er heelemaal geen publiek meer voor zijn. Dit soort „nobele sentiments-propaganda" heeft zijn tijd ge had en men verwacht alleen nog iets van directe, seherp-omlijnde, duidelijke voor stellen. Als Mussolini indruk wil maken op hét buitenland, dat hem ziet als een man die ten koste van alles en iedereen uitslui tend zijn eigen Italiaanseh régime wil bevor deren en dat ook doet, voor zoover hij er zich sterk genoeg voor acht, zal hij met concrete voorstellen moeten komen en daarbij de be wijzen moeten geven dat hij ook in Italië zelf internationale toenadering wil bevorderen. Want het spreken met twee monden hebben we nu ook- allang allemaal door. Vredesge- kweel naar buiten, begeleid door bewape- ningspropaganda en oorlogsverheerlijking naar binnen dat is ook al een oud recept geworden. Iedereen kent dat, lacht er zoo'n beetje om en zegt: nou ja. Bovendien heeft Mussolini in strijd met zijn Volkenbondsverplichtingen en in strijd met het Kellogg Pact, beide door hem onder teekend en nimmer door hem opgezegd, een ander land onder den voet geloopen en de ergste moderne oorlogsmiddelen toegepast op een volk, dat ze zelf niet eens bezat en dus grootendeels weerloos was. Als de zaak van het internationale herstel en de opruiming- van den politieken chaos aan de orde komen heeft men derhalve geen vertrouwen in zijn initiatief. Dat is niet meer dan logisch. Zijn internationaal geweld wordt gevreesd en men beveiligt er zich tegen ten koste van enorme uitgaven, die de staatsfinanciën van vele landen uitputten en de volken arm houden. Zijn invloed in de oorlogsrichting is groot; zijn invloed in de vredesrichting daarentegen nihil, tenzij hij zijn gansche koers eerst zou veranderen. Om deze redenen maakt dit „andere geluid" geen indruk meer. Er zou een heel ander ge luid moeten komen om indruk te maken. R. P. De smakelijke Studentencocktail „IO VIVAT" LLEWELLYN WEER OP WEG NAAR LONDEN KAAPSTAD, 29 Mei. (Reuter-ANP) Llewel lyn, die een poging waagt om het record op den afstand Kaapstad—Londen te verbete ren. is te 5.23 uur van hier vertrokken. bet °reruer boek 2.25 Vraagt pet Poosjes ^BoeV&f^wo, i<=>- Gr. Hou*5"' (Adv. Ingez. Med.) (Het K.L.M.-vliegtuig Flamingo heeft hoog in de lucht een film voorstelling gegeven, de eerste in Europa). Een filmvertooning in de lucht, Gegeven in de snelle vlucht, Is een gloednieuwe combinatie; Die bioscoop op hooger plan, Is iets dat men waardeeren kan, Als knappe technische prestatie. Het heeft veel hersenwerk gekost, Vóór het probleem was opgelost, En dat men niettemin mocht slagen, Daarvoor is weer een pluim tegoed, Op den reeds veelhepluimden hoed Van de technici van onze dagen. Maar hoe men 't ook bewondren kan, Men make er geen regel van, Elk heeft zijn eigen plaats en waarde; Het vliegtuig snort, los van den grond Door 't ongemeten luchtruim rond, De film hoort op de vaste aarde. Men roove niet, gordijnen dicht, Den passagier het vergezicht Diep naar beneden uit den hooge; Als 't beeld van 't aarde-oppervlak, In kleurenfilm zich scherp en strak Ontrolt voor zijn verrukte oogen. Hevig bombardement op Valencia. Dertig dooden en meer dan honderd gewonden. Havas meldt uit Valencia 28 Mei: Vannacht om kwart voor drie hebben vliegtuigen der opstandelingen die waarschijnlijk van Palma de Ma jorca kwamen, een veertigtal bommen uitgestrooid boven Valencia en de haven. Er vielen dertig dooden en meer dan honderd gewonden. Tal van huizen werden verwoest. Vier bommen zijn op ongeveer 80 M. van de Fransche ambassade terecht gekomen. Vijf andere bommen, waarbij twee brandbommen, vielen op de Groote Markt. Een bom deed een begin van brand ontstaan op de bovenverdie pingen van de Fransche bank. Nader meldt Havas uit Valencia: Het bombardement van Valencia door de luchtmacht van de reehtschen was heviger dan dat van de vorige week. Een vijftigtal bommen werd op de stad geworpen en het is alleen te danken aan het late uur, dat niet meer slachtoffers zijn gevallen. Er bevond zich niemand meer op straat. Behalve de luchttorpedo's die verscheidene groote gebouwen vernielden, vielen ook tal rijke bommen op de haven en op de voor steden. Het College vaii B. en W. van Haarlem. De heer E. van der Wall door de C.-H. Raads fractie aangewezen voor het wethouderschap In ons vorig nummer deelden wij mede, dat door de A.R. Raadsfractie de heer G. Wolzak is genoemd als candidaat voor den wethou derszetel in de vacature van den heer W. Roodenburg. Tevens deelden wij mede, dat door de Christ. Hist. Raadsfractie nog niet was uitgemaakt, wie namens die fractie zou worden aanbevolen. Thans kunnen wij mededeelen dat de Chr. Hist-fractie als zoodanig heeft aangewezen de* heer E. van der Wall. Naar wij vernemen zal er dezer dagen een conferentie gehouden worden tusschen de A.R. en C.H. Raadsfracties om zoo mogelijk te komen tot eensgezind advies aan de recht- sche fractie. JUBILEUM C. A. FRANSEN. Vrijdag herdacht de heer C. A. Fransen, chef-expediteur bij de firma Gebroeders Stuijt kaas-exporteurs alhier, den dag waarop hij voor 25 jaar bij deze firma in dienst trad. Des middags werd de jubilaris, vergezeld van zijn gezin, op het kantoor gehuldigd. In een toe spraak memoreerde de directeur ,de heer P. W. Stuijt de energie en wex-klust van den ju bilaris en sprak de hoop uit nog vele jaren met hem te mogen samenwerken. Namens de directie ontving de heer Fransen een couvert met inhoud. Voor het kantoor-personeel sprak de pro curatie-houder, de heer F. A. C. Hoepermans. In zijn toespraak legde deze, er den nadruk op dat de jubilaris, ondanks zijn pogingen om zich aan een huldiging te onttrekken, hierin niet geslaagd was. Hij deed zijn gelukwen- schen vergezeld gaan van een rooktafel. In het pakhuis had verder nog een intieme huldiging plaats. Den jubilaris werd door den heer H. Franzen, namens fabriek- en pakhuis personeel, een fraaie boekenkast aangeboden. In den loop van den dag mocht de heer Fransen nog verschillende gelukwenschen en bloemen in ontvangst nemen. Onverantwoordelijk fietsen. Auto als gangmaker. Vrijdagmorgen is tegen een 25-jarigen loop knecht uit Amsterdam wegens het in gevaar brengen van het verkeer proces-verbaal opge maakt. Hij gebruikte op den Wagenweg een auto als gangmaker, die daar met een snel heid van 45 K.M. reed. WIELRIJDER DOOR EEN HOND OMVERGEWORPEN. Vrijdagmorgen ongeveer half elf fietste een 40-jarige dame uit Haarlem op den Zijlweg. Bij de Spoorwegstraat sprong plotseling een grotoe hond tegen haar voorwiel, waardoor de dame viel en met het hoofd tegen de straat sloeg. Zij kreeg een zware hersenschudding. Een toevallig passeerend geneesheer verleende haar de eerste hulp. waarna zij per ziekenauto naar haar woning werd vervoerd. De Stof zuiger monteur. Die portemonnaies stal. Eenige dagen geleden deelden we mede, dat iemand zich uitgaf als monteur om stofzuigers na te kijken. Bij zijn vertrek bleek het een paar maal, dat een portemoniaie met geld verdwenen was. Hedenmorgen half acht heeft de Haarlem- sche recherche een 24-jarigen reiziger uit Rot terdam aangehouden, die van dit misdrijf verdacht wordt. Hij is in verzekerde bewaring gesteld.. De politie zet het onderzoek voort. Fractieleiders van Vrijz.-Dem. en Vrijheidsbond bij de Koningin. De Koningin heeft heden in verband cnet de kabinetscrisis op het Huis ten Bosch ter con ferentie ontvangen de voorzitters van de Tweede Kamerfracties van den Vrijz. Dem. Bond en den Vrijheidsbond, resp. de heeren mr. A. M. Joekes en dr. S. E. W. B. Bierema. Zooals wij meldden is tot burgemeester van Hillegom benoemd jhr. mr. dr. O. F. A* H. van Nispen tot Pannerden. burgemeester van Pannerden. DE WERZAAMHEDEN AAN DE RAAMBRUG. Verkeersregeling. B. en W. hebben bepaald, dat men gedurende het tijdvak, dat aan de Raambrug ver nieuwingswerkzaamheden zullen worden uit gevoerd op het gedeelte van de Raamvest tus schen de Groote Houtstraat en de Korte Anna- straat motorrijtuigen, rijwielen op meer dan twee wielen of rij- of voertuigen, geen motor rijtuigen of rijwielen zijnde, niet in stilstand mag hebben, anders dan tot het onmiddellijk uit- of inlaten of uit- of instappen van per sonen of het onmiddellijk laden of lossen van goederen (parkeerverbod). Voorts hebben B. en W. besloten bovenge noemd tijdvak gesloten te verklaren voor motorrijtuigen, rijwielen en alle rij- of voer tuigen geen motorrijtuigen of rijwielen ziinde de Leidschestraat van de Jan Nieuwenhuij- zenstraat af tot de Leidschevaart in de richting van West naar Oost. Het woord is aan Inayai Khan-. Hoe meer ivij tot de wer kelijkheid naderen, hoe dich ter wij tot de eenheid komen. Ned. Ver. voor Vrouwenbelangen en Gelijk Staatsburgerschap. Tot ons leedwezen vernemen wij, dat de be kende kunstschilder A. L. Koster, eere-voorzit- ter van het Teekencollege „Kunst zij ons Doel", Vrijdagavond in den ouderdom van 77 jaar is overleden. Reeds geruimen tijd liet de gezondheidstoe stand van den heer Koster te wenschen over. Het vorige jaar heeft hij in het Joles Zieken huis een operatie ondergaan. Hij werd 8 Augus tus 1859 te Terneuzen geboren. Vooral door zijn schilderijen en teekeningen van bloembollen- velden genoot hij een groote bekendheid. Na zijn H.B.S.-opleiding bezocht hij de Aca demie voor Beeldende Kunsten te 's-Graven- hage en wijdde zich verder aan de schilder kunst door zelfstudie met voorlichting van G. Henkes en H. W. Mesdag. Behalve dat hij zich als colorist uitleefde in zijn vele schilderijen van bloembollenvelden, vervaardigde hij ook penteekeningen en etsen. In 1916 verwierf hij de gouden medaille van de Koningin. In Den Haag was hij werkend lid van het Genootschap „Pulchri Studio"; als commissaris van de Teeken- en etszalen gaf hij zich toen veel moeite om, door uitbreiding van de gele genheid voor etsen, proefdrukken enz., het etsen onder de leden aan te moedigen. Hij zelf ging daarin voor en toonde zich een zeer be gaafd etser. Jegens zijn kunstbroeders heeft de heer Koster zich zeer verdienstelijk gemaakt door zijn ijveren als secretaris van het Fonds voor Nederlandsche beeldende kunstenaars en hun weduwen en weezen (Stichting W. Oppen- oorth) Zoowel in Den Haag als te Haarlem heeft hij steeds ijverig deelgenomen aan het ver- eenigingsleven der kunstenaars. Nadat hij ge durende 25 jaar voorzitter was geweest van het bekende Teekencollege „Kunst zij ons Doel" te Haarlem, werd hem het eere-voorzitterschap van dit college aangeboden. Langen tijd daar na ging hij nog eiken Zaterdagavond naar de Waag om daar de sociëteit met zijn kunstbroe ders te bezoeken; hij deed dit altijd met groote opgewektheid. Toen zijn krachten afnamen, kon hij deze gezellige bijeenkomst niet meer bijwonen. Den heer Koster viel op zijn 70sten en 75sten verjaardag een hartelijke huldiging door zijn kunstbroeders ten deel. Gedurende de laatste zestien jaar woonde hij ten huize van Mevrouw C. G. Meeter Negrijn. Koediefslaan 64 te Heemstede. Onze Kunst-medewerker J. H. de Bois schreef in ons nummer van Zaterdag 4 Augus tus 1934 naar aanleiding van den 75sten ver jaardag van den heer Koster o.a. het volgende: „Deze populairste der Haarlemsche schilders, aan wien het Genootschap „Kunst zij ons Doel" gaarne erkende verplichtingen heeft, was d e schilder der bloemenvelden. Steeds is hij zonder rivalen gebleven en op die blij geestige, fleurige schilderijen berust de groote reputatie van den Haarlemschen kunstenaar. Ver in het buitenland heeft zijn werk die re putatie gedragen. Naar Amerika, naar Dene marken vooral, ging zijn arbeid getuigen van het kortstondige, maar uitbundige kleuren feest. dat ieder voorjaar langs den Holland- schen duinrand gevierd wordt. Koster heeft zijn land daarmee vermoedelijk een grooter dienst bewezen, dan men zoo oppervlakkig ver moeden zou. Hij heeft het een propaganda be zorgd, die artistiek van hoog gehalte was en tegelijkertijd voor het land zelf de aandacht wakker maakte. Op het credit van dezen kun stenaar staan echter niet uitsluitend bollen- veldjes. Zelfs zullen er onder het werk, dat elders ontstond, in Limburg, in den Achter hoek en het land van 's Heerenberg, wel ge makkelijk stalen zijn aan te wijzen, die bet meer populaire deel van zijn levenswerk even aren of overtreffen zelfs. Hij kwam uit een te rijke en veelzijdige jeugd tot rijpheid om niet open te staan voor ieder landschapsschoon en heeft dat bewezen. Die jeugd, in omgang met artisten als De Zwart, Van der Weele. Zilchen en de geheele phalanx van het Haagsche .Pul chri Studio", Koster heeft ze lang mogen be waren. Ook voor wat hij, maatschappelijk, voor de kunstenaars gedaan heeft, is erkentelijk heid gepast. Behalve als mede-oprichter van het Weduwen- en Weezenfonds en zijn be stuursfunctie in „Kunst zij ons Doel", zat hij ontelbaar vele malen in commissies en bestu ren om het maatschappelijk welzijn van zijn kunstbroeders te bevorderen. Het is begrijpe lijk dat dit van allen kant hoogelijk gewaar deerd werd." De teraardebestelling zal plaats hebben a.s. Dinsdagmiddag te 3 uur op de Algemeene Be graafplaats aan de Kleverlaan. Jaarvergadering te Haarlem. Hedenmorgen te 11 uur werd in café-rest. Brinkmann de jaarvergadering geopend van de Ned. Vereeniging voor Vrouwenbelangen j en Gelijk Staatsburgerschap. I Nadat het woord was gevoerd door de I voorzitster der afdeeling Haarlem, mej. j Groustra, sprak de algemeen voorzitster mej. E. H. Piepers. Het af geloopen jaar, aldus spreekster, heeft I menige teleurstelling gebracht. Door de cir culaire van minister De Wilde wordt de vrouwenarbeid ernstig bedreigd. Ook de ver kiezingen hebben een teleurstelling gebracht. Immers slechts vier vrouwen hebben zitting in de Kamer gekregen. Het wordt dringend tijd. dat vele jonge vrouwen zich op politiek gebied gaan bewegen en daarvoor vrouwen in grooten getale in de vertegenwoordigende lichamen zitting kunnen nemen. Spreekster drong verder nog aan op ver betering der hu wel kswetgeving en memo reerde den velen ,aroeid, die het jonge werk comité in het afgeloopen jaar heeft ver richt. Hedenmiddag te 1 uur wordt een gezamen lijke koffietafel gehouden, terwijl de verga dering om 2 uur zal worden voortgezet. Voor hen die kennis willen maken met het doel en de werkwijze dezer vereeniging be staat daartoe hedenavond de gelegenheid. Dan wordt namelijk in café Brinkmann een „gezellige avond" georganiseerd die te 8.15 uur zal aanvangen. PH. J. ROOSEGAARDE BISSCHOP. Heden is op 65-jarigen leeftijd te Overveen overleden de heer Ph. J. Roosegaarde Bisschop, directeur der Java-China-Japanlijn, ridder in de Orde van den Nederlandschen Leeuw en Officier in de Orde van Oranje Nassau. De overledene was commissaris van verschillende maatschappijen, o.a. van den Ned. Indischen Steenkoolhandel, de Paketvaart Maatschappij en de Telegraafmaatschappij Radio Holland. PAVILLON „RICH E" ZANDVOORT. VANAF HEDEN DAGELIJKS THé- DINER ET SOIRéE DANSANTE JOSZY RUBARY EN ZIJN VERMAARDE WEENER SOLISTEN. UITGEBREID DINER a ƒ3.50 in ons nieuw restaurant „SALON MARGUERITE". (Adv. Ingez. Med.) bij Hyacinthenlaan-Brouwersvaart moderne te bouwen woningen te koop en te huur Inlichtingen S. Veldkamp vanDortstraat 90 - Tel. 16373 (Adv. Ingez. Med.) De kunstschilder A. L. Koster is overleden 1 De eerste partij tusschen Springer en Rai- chenbach is remise geworden 2 De Pachtwet is door de Eerste Kamer goedgekeurd 3 Te 's-Gravenhage is een overeenkomst tusschen de Oslo-Staten geteekend. 3 De tabaksoogst in Deli heeft schade gele den door stormen en overstroomingen 3 De Volkenbondsraad heeft in zijn jongste zitting den Spaanschen burgeroorlog be handeld 4 De samenstelling van het nieuwe Engclsche kabinet 4 Tijdens het bombardement van Valencia is een Engelsch schip getroffen, zeven opvarenden kwamen om het leven, acht werden gewond 4 De groote politieke partijen in Japan eischen het aftreden der regeering Hayasji 4 Bioscopen g ARTIKELEN, ENZ. R. P.: Een ander geluid 1 P. v. d. Hem: Na den slag 3 Van een bijzonderen medewerker: Bij den tachtigsten verjaardag van Paus Pius X. 4 J. B. Schuil over „Tijger" 5 Dr. M. Euwe: Frankrijk kent twee schaak centra 6 Sport in 't Kort 6 G. J. B. Het feest van den Nieuwen zomer 7 T. Indië H.D. vert.: De Filmartiste 7 J. H. de Bois: Litteraire Kantteekeningen 8 Dr. Jac. P. Thijsse: In Thijsse's Hof 8 Financieel Economisch Weekoverzicht. De convcrsieleening van Van den Bergh's Fabrieken N.V. te Rotterdam 9 Voor de Jeugd 13 Burgerlijke Stand van Haarlem 5

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 1