THIJS IJS EN HET HANENEI Volkenbondsraad behandelt den Spaanschen burgeroorlog. Tandheelkundig Instituut GEHEEL GEBIT Bij den tachtigsten verjaardag van Paus Pius XI. Zomer p roeten ■^s ZATERDAG 29 M E T 1937 H A A R E E M'S D A G B E A D Del Vayo's „witboek' In den Volkenbondsraad is gisteren ge sproken over de Spaansche kwestie. Als eer ste nam de Spaansche afgevaardigde Alvarez del Vayo het woord. Hij herinnerde aan de stappen van de Spaansche regeering van December van het vorige jaar en vestigde er de aandacht op, dat sedert dien zeventig tot tachtigduizend Italianen in Spanje zijn geland. De Spaansche regeering heeft dien aangaande een „witboek" gepubliceerd, voor het geval dit ongemerkt zou zijn geschied. Het document toont volgens Del Vayo aan: 1. De aanwezigheid van eenheden van het Italiaansche leger in Spanje. 2. Dat deze eenheden zich gedra- gen als een bezettingsleger. 3. Dat op het Spaansche gebied diensten zijn ingesteld, als in een veroverd land. 4. Dat aan deze interventie perso nen deelnemen die in Italië in hooge achting staan. Del Vayo vraagt den Volkenbond te ant woorden op deze misdadige invasie van een staat, die lid is van den Bond, in een staat, die eveneens lid is. Spreker ziet in de alge- meene verontwaardiging over het gebeurde te Guernica een teeken, dat de Raad niet mag miskennen. Sprekende over de controle zeide de Spaansche minister dat zijn regeering de niet-inmengingspolitiek onder voorbehoud heeft aangenomen. De controle trad na en kele weken, welke dienden om de opstande lingen te voorzien, in werking en heeft thans dezelfde uitwerking als de niet-inmenging. Wat het terugtrekken der vrijwilligers be treft, de Spaansche regeering aanvaardt dit. Moreel stuit het de Spaansche regeering te gen de borst hen, die vrijelijk gekomen zijn op één lijn te stellen met de georganiseerde eenheden, die door de totalitaire regeeringen gezonden zijn. Om een einde te maken aan den strijd Goebbels over de Duitsche zedenprocessen. Met nog scherper maatregelen gedreigd. De Duitsche rijksminister Dr. Goebbels heeft gisteravond in een groote rede in de Deutschlandhalle te Berlijn o.a. gesproken over de processen wegens zedenmisdrijven, die op het oogenblik gevoerd worden tegen een aantal leden van den katholieken iklerus. Wanneer men, aldus de minister, beweert, dat dit alles slechts schijnprocessen zijn, die moeten dienen om de heilige katholieke kerk te compromitteeren. dan moet ik daarop antwoorden, dat hetgeen daarover in de kranten staat, nog maar onbeduidend schijnt tegenover de ergelijke zedenverwil dering, die hier aan het licht treedt. Een katholieke kardinaal in Amerika, Mundelein heeft in een openbare rede, mij den oneerlijken propaganda-minister van Duitschland genoemd, die deze processen slechts laat voeren om de vervolgde katho lieke kerk schade te berokkenen. Ik zie mij derhalve genoodzaakt, uit de sfeer van het zwijgen te treden en antwoord te geven. De aanval van kardinaal Mundelein op den na- tionaal-socialistischen staat komt weliswaar uit het buitenland, doch de aanstichters er van zitten, naar kan worden aangetoond, in Duitschland zelf. Zij behooren tot de krin gen, die door de processen rechtstreeks wor den getroffen. Goebbels betoogde vervolgens, dat geen land ter wereld deze misdrijven over het hoofd had kunnen of mogen zien. Dat de processen niet met gesloten deuren behan deld zijn, motiveerde hij met er op te wijzen, dat in en vooral buiten Duitschland vele en hooge vertegenwoordigers van den klerus be weerd hebben, dat tallooze Duitsche priesters op religieuze gronden in hechtenis worden gehouden, waardoor het noodzakelijk is ge worden, de redenen te laten zien, waarom deze priesters zijn gearresteerd. In het verdere deel van zijn rede zeide Goebbels o.a.: Wij zouden, in dien men doorgaat met twijfel te wekken omtrent de berichtgeving over de processen of de onaantast baarheid der Duitsche justitie ver dacht te maken, gedwongen kunnen worden tot het nemen van scher pere maatregelen, om ook de wereld in kennis te brengen van gebeurte nissen. die hun weerga niet vinden. Wij zouden zoo noodig tot een aantal bijzonder vooraanstaande kerkvor sten een aantal vragen richten, waar over zij dan in de rechtszaal onder eede nadere inlichtingen zouden kunnen verstrekken. ALFRED ADLER OVERLEDEN. Jfred Adier, de beroemde Weensche psy choloog is Vrijdag te Aberdeen in Schot land plotseling overleden. Alfred Adler werd in 1870 te Weenen ge boren. Hij studeerde aan de universiteit te Weenen, waar hij sinds 1925 docent is ge weest aan het paedagogische instituut. Adler was leerling van Freud en stichter van de individueel-psychologische richting in de diepte-psychologie. In 1930 werd hij eere burger van Weenen. Voorts was de geleerde president van het internationale instuut voor individueele psy chologie en docent in de paedagogie aan de Columbia-universiteit te New-York. Van zijn hand verschenen: Studie ueber Minderwertigkeit von Orga nen (1907), Ueber den nervoesen Charakter 1'9!2)Menschenkenntnis (1927), Praxistend Theorie der individual Psychologie (1918), Die Technik der individual-Psychologie (2 deelen 1928'30). Adler was voorts redacteur van het Inter nationale Tijdschrift voor Individueele Psy chologie. Trein op autobus ingereden. Vele slachtoffers. BOEKAREST, 28 Mei (Stefani). Op een spoorwegovergang bij Brasiau. is een trein op een geheel met passagiex-s bezette autobus ingereden. Geen der 31 inzittenden bleef ongedeerd. Zes passagiers werden gedood, zeven liggen op sterven en 18 werden ern stig gewond. 1 bestaat slechts één enkele bemiddelingsvorm: internationale eerbied opleggen voor den vrijen en souvereinen staat. De Spaansche regeering is van meening, dat het geheele probleem, dat aan den raad is voorgelegd, onder de bevoegdheid van den Volkenbond valt. „Voor ons blijft de Volkenbond de hoog ste internationale instelling. Zijn toekomst gedoogt niet, dat de strijd in Spanje eindigt zonder dat hij duidelijk en krachtig een standpunt bepaald heeft. Vandaag is het misschien de laatste gelegenheid daartoe. Wij wachten thans de beslissingen van den raad af". Antwoord van Delbos. De Fransche minister van buitenlandsche zaken, Delbos, beantwoordde de rede van Del Vayo. Hij zei, dat allen de legitieme rede nen begrijpen, die de Spaansche regeering er toe gebracht hebben zich tot den Volken bondsraad te vinden. De burgeroorlog heeft geleidelijk een internatino^al karakter aan genomen. Spanje is een strijdperk, waar het Spaansche volk niet alleen meester is van zijn lotsbestemmingen. Terzelfderstijd is een ern stig gevaar ontstaan voor den intern, vrede door de buitenlandsche interventies. Daarom streeft de Fransche regeering er naar de on afhankelijkheid van Spanje te eerbiedigen en de gevaren van ooi'logsbesxnetting te bezweren, weshalve Frankrijk bij den aanvang reeds er bij de mogendheden op aandrong zich te bin den door nietinmengingsbeloften. Frankrijk wil een maximum van doelmatig heid geven aan de nietinmenging. Het werk van het Londensche comité kan verbeterd worden en de raad heeft den plicht de meeste elementaire regelen der humaniteit en van het volkerenrecht in herinnering te roepen, welke daden verbieden zooals het bombardee ren van open steden. Twee dingen moeten dus gedaan worden. Belet moet worden, dat de wreedheid van den oorlog onschuldigen treft en de buitenlandsche combattanten moe ten worden teruggeroepen. Het Londensche comité wijdt zich thans aan deze tweevoudige zending. Wat het plan betreft tot terugtrekking van de buitenlandsche strijders, zei spr. voort gaande, er van overtuigd te zijn dat het de Raad heel zijn gezag zal aanwenden om de noodzakelijke en dringende verwerkelijking daarvan te begunstigen. Rede van Litwinof. De Russische volkscommissaris van buiten landsche zaken. Litwinof, was de volgende spreker. Hij zette uiteen, dat men hier stond tegenover een duidelijk geval van kenmer kende agressie, vreemde legers zijn gedrongen op het gebied van een volkenbondslid. De Sovjet-regering wil haar ideologie niet aan andere landen opleggen en zal ieder initiatief steunen ten gunste van een terug trekken der buitenlandsche vi*ijwilligers, op dat de Spanjaarden zelve htm eigen zaken zullen regelen. Dat is ons eenig belang in deze materie. Spreker hoopt, dat het Spaansche beroep op' den Raad de ontvangst zal krijgen, die het verdient. Eden„Geen tevredenheid voor de laatste vrijwilliger teruggetrokken is". De Britsche minister van buitenlandsche zaken. Eden, die na Litwinof het woord nam, beantwoordde allereerst eenige naar voren gebrachte punten van critiek. Van den aan vang af heeft Groot Brittannië al het moge lijke gedaan om het lot der burgerbevolking te verzachten. Een accoord is tot stand ge bracht over uitwisseling van gevangenen met Engelsche schepen vervoerd. De verzekering van beide partijen werd verkregen,dat geen strijdgassen zouden worden gebruikt. Het is onmogelijk, aldus ging Eden verder, te ontkennen, dat sinds December werkelijke vorderingen zijn gemaakt in de Spaansche zaak. Spreker gaf ter illustratie een over zicht van de werkzaamheden van het Lon densche comité voor de niet-inmenging en vervolgde: de Europeesche regeeringen mo gen niet voldaan zijn, zoo lang de laatste vrijwilliger niet is teruggetrokken uit het ongelukkige Spanje. Het niet-inmeningscomité heeft een plan voor de terugtrekking der buitenlandsche strijders in Spanje opgesteld. De aard van de ontvangen antwoorden sluit niet uit, dat er mogelijkheid bestaat in dezen tot een over eenstemming te komen. De Engelsche re geering is vastbesloten al het mogelijke te doen om een uitbreiding van het Spaansche conflict te vermijden. Hoe de uitslag ook moge zijn, de territoriale onaantastbaarheid vair Spanje moet geëerbiedigd worden. Damtzig Gearresteerd socialist naar Duitschland gevoerd? Volgens uit Dantzig te Warschau ontvan gen berichten zou de socialistische afgevaar digde Wichman, die Dinsdag door de politieke politie te Dantzig gearresteerd was, naar Duitschland zijn overgebracht. Wichman, die op straat werd aangehouden, werd aanvan kelijk uitgenoodigd in een auto met een Duitsch nummer te stappen. Toen hij wei gerde liet men een politie-auto voorkomen. De politie deelde later op aanvraag mede, dat Wichman zich niet meer in de gevan genis van Dantzig bevond. Em gel ao dl De samenstelling van het nieuwe kabinet. De nieuwe Britsche regeering is als volgt sa mengesteld: Minister-president: Neville Chamberlain. Minister van Financiën: Sir John Simon. Minister van binnenlandsche zaken: Sir Samuel Hoare. Minister van buitenlandsche zaken: Eden. Minister van Dominions: Malcolm MacDo- nald. Minister van koloniën: Ormsby Gore. Minister van Indië: Lord Zetland. Minister van Handel: Oliver Stanley. Minister van Marine: Duff Cooper. Minister van Ooidog: Hoai'e-Belisha. Minister van Luchtvaart: Swinton. Minister van Coördinatie: Inskip. Lord-president: Lord Halifax. Lord kanselier: Lord Hailsham, RIJKSSTRAATWEG 16 HAARLEM-NOORD, TELEF. 16726 Pijnloos trekken inbegrepen. Tegen onze bekende LAGE TARIEVEN. (Met garantie). BESLIST PIJNLOOZE BEHANDELING. Spreekuren alle werkdagen van 912 en 14 uur, Zaterd. 912 uur Avondspreekuren Dinsdag, Woensd. en Donderd. v. 79 u. (Adv. Ingez. Med.) Geheim zegelbewaarder: Lord de la Warr. Minister van Schotland: Elliot. Minister van Volksgezondheid: Kingsley Wood. Minister van Onderwijs: Lord Stanhope. Minister van landbouw: Morrison. Minister van arbeid: Brown. Minister van verkeerswezen: Burgin. Tot degenen, die geen lid zijn van het ka binet, behooren de onder-staatssecretarissen van buitenlandsche zaken Cranbome (Lager huis) en Plymouth (Hoogerhuis) In het kabinet van Chamberlain hebben 15 Conservatieven, 4 Nationaal-Liberalen en 2 leden der Nationale-Labour zitting, d.w.z. het zelfde aantal Nationaal-Liberalen, r-esp. leden der Nationale Labour, als in het kabinet van Baldwin. Baldwin ridder van de Orde van den Kouseband. De koning heeft Baldwin tot ridder in de Orde van den Kouseband benoemd. Japs Minseito en Seiyoekai eischen aftreden der regeering Hayasji. De twee groote politieke partijen, Min seito en Seiyoekai. hebben een gemeenschap pelijke vergadering gehouden, na afloop waar van een manifest werd gepubliceerd, waar in de partijleiders hun vertrouwen in de re geering, die van Hayasji, opzeggen en haar ontslag eischen. Zij verwijten de regeering de politieke partijen bij de samenstelling der regeering te hebben genegeerd, en na voortdurend hun steun te hebben gezocht toch den Landdag op een „volkomen ongrondwettige wijze" te hebben ontbonden. De onderteekenaars van het manifest dringen aan op de vervanging der regeering door een „waarlijk nationaal" kabinet. In een resolutie deelen de partijen nog mede besloten te hebben een uit vijftig leden bestaande commissie in het leven te roepen, welke tot taak zal hébben een campagne te leiden, ten einde den val der tegenwoordige regeerïng té weeg te brengen. Engelsch schip door bom getroffen. Tijdens het bombardement van Valencia. Zeven dooden, acht gewonden. Tijdens dezen luchtaanval is een luchttorpedo terechtgekomen op de brug van het Engelsche schip „Ca bin", dat in de haven voor anker lag en in Cardiff thuishoorde. Zeven le den van de bemanning werden ge dood, acht gewond. De toestand van drie der gekwetsten is ern stig. Men vreest voor hun leven. Het schip zonk op den bodem, doch een ge deelte steekt nog boven water uit. Het Britsche schip „Pinzon" werd even- eeixs door een bom getroffen. De schade is hier echter zeer gering, terwijl niemand ge wond werd. Italiaansch controleschip getroffen. De „Tribuna". behelst een bericht uit Saint Jean de Luz, waarin wordt medegedeeld, dat bij het bombardement van Palm-a de Ma jorca, ploor de luchtmacht der regeering een Italiaansch oorlogsschip, dat deelneemt aan de niet-inmengings-controle door een bom werd getroffen. Een onvermoeid werker ondanks zijn hoogen leeftijd. Op 31 Mei 1937 wordt Paus Pius XI 80 jaar. Op dezen dag zal de Paus een radioredevoering uitspreken lrij de ope ning van de zitting der Pauselijke aca demie. Uit het geestelijk, sociaal en wetenschappelijk leven van den Paus volgen in onderstaand artikel enkele interessante bijzonderheden. (Van een bijzonderen medewerker) ver den gezondheidstoestand van den Paus, die zoo langen tijd door een, nu eens ernstiger dan weer beterende ziekte aan het bed gekluisterd was, heeft in de afgeloopen maanden dikwijls groote ongerustheid bestaan. Gelukkig is uit de jongste berichten uit Vaticaan-stad ge bleken, dat de vex'betering in 's Pausen toe stand blijkt aan te houden, een verblijdende mededeeling in het bijzonder met het oog op den aanstaande 80sten verjaardag van Paus Pius XI op 31 Mei. Even menschenleven lang en niet in het minst in de vijftien jaar van zijn Pausdom, heeft Pius XI zich een groot en onvermoeid strijder getoond eix een pionier op velei'lei gebied Als zoon van Francesco Ratti, directeur van een kleine weverij en diens vrouw Theresia, Galli, werd Ambrosius Damianus Achilles in Desio, een klein plaatsje tusschen Milaan en de Lombardische vlakte op den 31 Mei 1857 geboren. Van den eerbiedwaardigen priester Guiseppe Volontiere ontving hij zijn eerste lessen, ter wijl hij op tien jarigen leeftijd door bemidde ling van zijn oom, Doix Damiano Ratti, een plaats kreeg op het seminarie van San Pletro Martire in Milaan, waar hij spoedig als een der beste leerlingen uitmuntte. Na met goed gevolg de gymnasiale studie te hebben ge volgd, deed hij in Milaan eindexamen aan het Staatslyeeum. Aan het Lombardische col lege te Rome zette hij In 1897 zijn priester studies voort en ontvint op 20 December van dat jaar de priesterwijding. Drie jaar later volgde, eveneens te Rome, de eerste bekroning van zijn studies, toen hij hi den loop van 1882 het doctoraat in de theo logie behaalde, spoedig gevolgd door het doc toraat in het Kerkelijk recht en later in de filosofie. Het schitterende verloop van dit laatste examen leidde tot de uitnoodiging tot een audiëntie bij den Paus. In hetzelfde jaar werd de jonge priester als professor aangesteld aan het St. Petrus Seminarie te Milaan in de welsprekendheid en de dogmatiek. In hooge mate ging zijn zielszorg uit naar de eenvou dige volkskinderen, die hij catehcismuslessen gaf en die hij op de eei'ste H. communie voor bereidde. In zijn vacanties beoefende hij veelal de Alpensport in de bergen, waarbij hij voor het eerste de 4,500 Meter hooge Monta Rosa besteeg, terwijl hij later langs een nog onbekenden en naar hem genoemden weg, de Montblanc afdaalde. In 1888 volgde, na een desbetreffende vaca ture, zijn aanstelling als bibliothecaris aan de wereldberoemde bibliotheek van Milaan, de Ambrosiana. 19 jaar lang bleef hij in deze functie wei-kzaam, totdat in 1907 zijn benoe ming als prefect der Ambrosiana volgde. In deze periode van zijn leven ligt zijn groote werkzaamheid als geleerde, een tijdperk, waarin tal van geschiedkundige publicaties van zijn hand zijn verschenen en waarin hij de bibliotheek reorganiseerde. Na aldus 30 jaar in Milaan te hebben ver toefd, werd hij als vice-prefect der Vaticana naar Rome beroepen, waar hij op 1 September 1914 den geleerden Jezuiet, pater Franz- Ehrle, als prefect der Vaticaansche bibliotheek op volgde. Het wetenschappelijk aanzien van dr. Achille Ratti steeg allengs en toen er van de Poolsche bisschoppen een aaxivraag kwam om een Pauselijken visitator, viel de keus van den paus op den, sinds 1907 tot Monseigneur benoemden Ratti. Vol toewijding ving Ratti in den zomer van 1918 zijn moeilijk en delicaat werk aan en zeezeer tot aller hoogste tevredenheid, dat hij het volgend jaar, op 19 Juli 1919 tot Pauselijke Nuntius in Polen benoemd werd. Zijn bis schopswijding te Warschau volgde op 28 Octo ber door den aartsbisschop dier stad, den lateren Kardinaal Kakowski. verdwijnen in korten tijd geheel door Sprutol. Bij alle Drogisten, (Adv. Ingez. Med.) Hoe word ik snel bruin Door AMILDA-zonnebruin-crême krijgt Uw gelaat, armen en hals, direct een gezond, sportief bruine teint, die tevens volkomen beschermt tegen zonnebrand. Flacon 90 ct. Tube 60 ct. Doos 50 en 25 ct. (Adv. Ingez. Med.) ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC. Voorzichtig sluipen de twee vriendjes de grot binnen. In een van de duistere gangen, waar ze nu doordwalen. moet d») arme dochter van graaf Gruttenpapper gevangen zitten. Het zoeken duurt niet lang. Ineens, in een der donkerste gedeelten van de grot, zien zij iets bewegen. Het is warempel het gezochte meisje, dat snel naar hen toekomt. „O, jongens," roept ze uit, „verlos mij toch uit deze verschrikkelijke gevangenis. Ik zit hier al zoo lang en het is hier zoo verschrikkelijk donker en vochtig!" „Wij zijn juist gekomen om u te bevrijden, juffrouw,' zegt Thijs. Pius XI. In Februari 1921 stierf de Aartsbisschop van Milaanen reeds waren de dagen van dé diplomatieke loopbaan van Mgr. Ratti geteld. Immers bij Paus Benedictus XV stond het aanstonds vast, dat zijn Nuntius in Polen den vacanten zetel in Milaan moest gaan bezetten en inderdaad bestemde hij Mgr. Ratti voor den hoogen post. Aldus geschiedde in het con sistorie van 13 Juni 1921, waarin Ratti tevens tot Kardinaal verheven werd. Op 8 September d.a.v. werd Kardinaal Ratti door de hoogste autoriteiten van het Aarts bisdom en de regeering plechtig ingehaald. Met denzelfden ijver, tact, ernst en toewijding, die hij ook in zijn vorige functies had betoond, begon hij zijn uitgebreid arbeidsveld te ver kennen en te bewerken. Paus Benedictus XV stierf in Januari 1922 en begin Februari reisde Kardinaal Ratti naar Rome ter vervulling van zijn stemplicht in het Conclaaf, dat 22 Februari begon. De stem ming begon op 3 Februari en op den 6en, 11a de veertiende stemming werd Kardinaal Ratti tot Paus gekozen. Op de vraag van den Kardi naal-voorzitter, welke naam hij wenschte te voeren, antwoordde de nieuwe Paus: „Onder het Pontificaat van Pius X zette ik mijn eerste schreden op de priesterlijke loopbaan: onder Pius X werd ik naar Rome geroepen, Pius is een naam van vrede. Wijl ik mijn krachten wil wijden aan de pacificatie der wereld, waar aan mijn voorganger Benedictus XV zich ge heel heeft gegeven, kies ik den naam Pins". Het Pontificaat van Pius XI viel in een periode der wereldgeschiedenis van mensche- lijke ontwrichting. De geestelijke, staatkun dige, sociale en economische grondslagen, waarop de wei*eld voordien rustte, waren ver vallen en ineengestort: overal braken groote omwentelingen zich baan Paus Pius XI overzag de nooden van zijn tijd met een breeden blik en hij vatte de oplossing van dat probleem samen in de grooteche ge dachte, welke in zijn eersten Wereldzendbrief (Encycliek Ubi Arcane van 23 December 1922), tot uiting kwam en die zijn verdere werkzaam- zaamheden steeds beheerschte: „Pax Christi in regno Christi", de vrede van Christus in het Rijk van Christus. Overal trachtte Pius XI belangstelling te wekken voor het missiewerk, waarop in 1926 de encycliek „Rerum ecclesiae" volgde, die als de grondwet voor de verdere ontwikkeling der missie-activiteit beschouwd mocht worden. In hetzelfde jaar wijdde de Paus de eerste zes Chineesche bisschoppen in, in '27 den eersten Japanschen. in '30 den eersten Ethiopischen en in 1933 den eersten Annamatischen. Met recht mag Pius dan ook den Missie-Paus wor den genoemd. De belangstelling, die Paus Pius XI steeds toonde voor een opbloei van het wetenschap pelijk leven, blijkt uit zijn onvermoeid werken voor een hooger niveau der opleiding van geestelijken en leeken, uit de opi-ichting van Katholieken Universiteiten (te Milaan, Nij megen. in Oostenrijk, Spanje en Littauen), terwijl speciaal voor de geestelijken in Rome nieuwe studiecentra werden gevormd (Grego- riana) De oude liefde van den bibliothecaris bleek uit de groote uitbreiding van de Vaticaansche Bibliotheek. Zijn belangstelling voor alle ge bieden der wetenschap sprak bovendien sterk uit de talrijke toespraken op de meest ver scheiden internationale congressen, die den laatsten tijd in Rome werden gehouden, even als uit de nieuwe ordening van de Pauselijke Academie van Wetenschappen in 1936. De radiorede van Paus Pius XI op den dag van zijn 80sten verjaardag zal de derde zijn van den Paus in dit jaar. Zij zal over de heele wereld worden verspreid. G. H. \f: (Nadruk verboden).

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1937 | | pagina 6