EN
,::V
DE WAARDE VAN AFVAL
UIT HET VERLEDEN
In Thijsse's Hof.
iW\ f
vNji'
1
TEMPELIERSSTR. 32
ZATERDAG 19 JUNI 1937
H A A RLEM'S DAGBEAï»
5
BERNADOTTE.
1764—1844.
Moest een der generaals van Napoleon,
Maarschalk Ney, aan wien wij ons vorige ar
tikel wijdden, zijn leven eindigen voor het
vuurpeloton, aan een tweeden onderbevelheb
ber van den grooten Keizer was beschoren, dat
hij een Vorstentroon zou beklimmen en de
stamvader zou worden van een Koningsge
slacht.
Bernadotte.
In 1809 brak in Zweden een paleisrevolutie
uit die een einde maakte aan de regeering van
den zonderlingen, bigotten, eenzelvigen en
eigenzinnigen Koning Gustaaf IV. De Stenden
verklaarden hem en zijn zoon vervallen van
den troon en riepen zijn oom, den Hertog van
Södermanland, als Karei XIII bot koning uit.
Deze was toen ruim zestig jaar oud, zijn los
bandig leven had hem vx-oeg tot een grijsaard
gemaakt, die veel rookte, veel kaartte en veel
aan spiritistische séances deed. Kinderen had
hij niet en men kan wel zeggen dat de eenige
taak die hij te vervullen had en die hij ook
werkeli,jk vervuld heeft was: het zoeken van
een troonopvolger. Een bepaalde groep in
Zweden wenschte den zoon van den verbannen
Gustaaf IV op den troon; de groote massa was
evenwel tegen dit plan gekant en vernam tot
haar vreugde, dat Karei het oog had oog had
laten vallen op Prins Christiaan van Holstein.
Al spoedig werd bekend dat de Koning den
Prins officieel als zoon had aangenomen en
hoewel Christiaan met zijn groote hoofd op
een korten hals, zijn gedrongen lichaamsbouw
en kromme beenen nu niet bepaald imponeer
de, hoewel hij weinig voorname manieren had,
alleen Duitsch sprak en zich in damesgezel
schap linies en verlegen toonde, was men in
Zweden tevreden: de dynastie zou voortbe
staan. In 1810 deed de troonopvolger zijn in
trede in zijn nieuwen staat, maar twaalf dagen
na zijn komst trof hem tijdens een militaire
inspectie plotseling een beroerte. Een half uur
later was Zweden opnieuw zonder Kroonprins.
Onder de generaals van Bonaparte heeft
Jean Baptiste Jules Bernadotte, de zoon van
een eenvoudig rechtsgeleerde, maar op zijn
dertigste jaar al een militair van hoogen rang
en met een indrukwekkenden staat van dienst,
altijd een wat bijzondere plaats ingenomen.
Persoonlijke sympathie bestond er tusschen
den keizer en hem niet: Bonaparte koesterde
eenige angst voor den man die wel eens zijn
mededinger zou kunnen woi*den, Bernadotte
heeft nooit willen meewerken aan de instel
ling van het Keizerschap en heeft onverholen
zijn afkeui-ing uitgesproken over de staatsgre
pen, die generaal Bonaparte noodig had om
tot dien hoogen rang op te klimmen. Waar
schijnlijk zal hun wederzijdsche genegenheid
ook wel niet zijn toegenomen toen Bernadotte
trouwde met Desirée Clary, de dochter van
een aanzienlijk koopman te Marseille. Immers,
met datzelfde meisje is Napoleon eenigen tijd
verloofd geweest, voor hij haar in den steek
liet om Josephine de Beauharnais te trouwen.
Haar oudste zuster, Julie Clary was met Napo
leons broer Joseph Bonaparte gehuwd en De-
sirée woonde bij hen in. Bernadotte was een
goede vriend van Joseph en zoo leerde hij de
achttienjarige kennen, die weldra het aanzoek
van den toen 35-jarigen generaal aannam. -
Juist in die jaren steeg Bonaparte snel in
macht en aanzien. In 1804 werd hij tot Keizer
gekroond. Kort na dien tijd zag Bernadotte
zich tot maarschalk en tot Prins van Ponte-
corvo verheven. Talrijke veldtochten heeft hij
geleid en niet slechts door zijn moed en beleid
maar ook door zijn gematigdheid en edelmoe
digheid won hij de sympathie van velen, ook
van tegenstanders.
Na den dood van Christiaan van Holstein
zond de oude Karei xm gezanten naar Parijs,
die den machtigen Franschen Keizer nxoesten
raadplegen over de troonopvolging in Zweden.
Het was bloot toeval dat een van hen, luite
nant Mörner, op deze missie in aanraking-
kwam met Bernadotte. Of neen, het was te
danken aan Bernadotte's edelmoedigheid. In
1808 was Mörner tijdens een veldtocht van
Gustaaf IV in Fransche krijgsgevangenschap
geraakt en thans herinnerde hij zich de hof
felijkheid en welwillendheid waarmee hem de
vijandelijke aanvoerder had bejegend. Daarom
bracht hij hem, nu hij er de gelegenheid toe
had, een bezoek. En in de overtuiging dat hij
zijn land een dienst van groote beteekenis be
wees, ging hij bij dit bezoek, opnieuw onder
den invloed van Bernadotte's persoonlijkheid,
zoover dat hij den maax'schalk dexi kroon van
Zweden aanbood. Hij had geen enkele instruc
tie, hij handelde geheel zelfstandig, de Koning-
wist van niets, maar Mörner zeide kortweg:
,.Als gij aanneemt, zal heel Zweden U met
vreugde als den toekomstigen Koning begroe
ten." En Bernadotte nam aan behoudens
goedkeuring van Napoleon en Karei XIII wel
iswaar maar hij nam aan.
Men kan zich de consternatie aan het
Zweedsche Hof, aan het Ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken, bij de andere gezanten
voorstellen. De vermetele daad van Mörner
werd spoedig bekend. Overal in Zweden ont
ving men het bericht met sympathie, zelfs
met geestdrift. Bernadotte had bij het Zweed
sche volk een goeden naam en het romanti
sche van deze onverwachte candidatuur be-
invloedde de stemming natuurlijk in de hoog
ste mate. Ovei'al werden afbeeldingen van den
maarschalk, zijn bekoorlijke jonge vrouw en
hun elfjarig zoontje Oscar verspreid. Binnen
enkele dagen sprak men over de kwestie alsof
reeds alles geregeld was. Maar noch Napoleon
noch Karei XIII had zijn opinie kenbaar ge
maakt. Napoleon heeft zich zelfs nooit geuit:
hij heeft lijdelijk toegezien hoe de zaken zich
ontwikkelden. Voor Karei XIII was de situatie
eenigszins pijnlijk; Bernadotte was tenslotte
een burgerjongen. Maar voor het enthousiasme
van zijn volk moest hij tenslotte zwichten. En
zelfs zijn gemalin, die altijd den terugkeer van
Gustaafs zoon, den wettigen troonopvolger,
had voorgestaan en daarvan nooit een ge
heim had gemaakt, boog eindelijk het hoofd.
Den 2len Augustus 1810 werd de acte, waarin
Karei XIII aan den Rijksdag voorstelde den
Prins van Pontecoiwo, Maarschalk Bernadotte.
tot Kroonprins van Zweden te kiezen, met
groote meerderheid aangenomen. „De geest
drift van het ander zoo koele en bedachtzame
Zweedsche volk kwam", zegt een geschied
schrijver dier dagen „het delirium nabij".
20 October 1810 landde de nieuwe Kroon
prins in Zweden, bejubeld, toegejuicht en ge
huldigd als een waren sprookjesprins. Na de
eerste ontmoeting met zijn nieuwe ouders was
ook bij hen alle aarzeling weggevallen. Berna
dotte bleek volstrekt niet de lompe republi-
keinsche houwdegen der revolutiejai-en te zijn,
wat men gevreesd had, maar een charmante
en innemende, beschaafde en hoffelijke edel
man, die met groote tact optrad en overal ver
trouwen inboezemde.
Desirée, thans Kroonprinses van Zweden,
voelde zich in haar nieuwe vadeidand in het
geheel niet thuis. Na een bezoek van enkele
maanden keerde zij naar Parijs terug. De
kleine Oscar bleef bij zijn vader en gedurende
twaalf jaar heeft Desirée haar man noch haar
zoon gezien.
Al heel spoedig kwam het tot een botsing
tusschen Zweden en Frankrijk. De nieuwe
Kroonprins, wien de Koning steeds meer de
leiding der staatszaken overliet, wenschte
Zweden in geen enkel opzicht van Napoleon
afhankelijk te maken. In 1912 sloot Berna
dotte een bondgenootschap met den Russischen
Czaar. Na Napoleons ongelukkige tocht naar
Moskou streden de Zweedsche legers met de
geallieerden mee. Maar toen na den slag bij
Leipzig de verbonden mogendheden Frankrijk
binnentrokken weigerde Bernadotte mee te
gaan en keei-de met het Zweedsche contingent
naar het Noorden terug. Pas toen de Keizer
afstand had gedaan van de troon, zette Ber
nadotte voet op Franschen bodem.
18 Januari 1818 viei'de heel Zweden als elk
jaar den vei'jaardag van den Kroonprins. Aan
den maaltijd ten hove hief de Koning het glas
op om een hartelijk woord tot zijn geadop-
teerden zoon te spreken. Maar plotseling zakte
hij ineen, door een beroerte getroffen. Acht
dagen later stierf hij. Bernadotte werd onder
den naam Karei XIV Johan Koning van Zwe
den. Onder de brieven waarin hij met zijn
troonsbestijging werd gelukgewenscht, bevond
er zich een van den verbannen Gustaaf IV.
„Moge Uwe Majesteit tot het geluk van Zwe
den regeeren", schreef hij. zoodra hij .de tij
ding van Kareis dood had ontvangen
Desii'ée zat in haar woning te Parijs piano
te spelen, toen zij het bericht ontving. Zij sloot
haar vleugel en heeft sindsdien geen toets
meer aangeraakt. „Het past een Koningin niet
slecht te spelen", moet zij gezegd hebben. Maar
nog vier jaar bleef de nieuwe vorstin in haar
oude woning. Pas toen haar zoon Oscar zich
verloofde met Josephine van Leuchtenburg,
kwam zij naar Zweden en nam haar intrek in
het Koninklijk paleis.
Bernadotte heeft tot 1844 geregeerd en voelde
zich geheel Zweed. Desirée heeft Frankrijk
nooit kunnen vergeten. Na den dood van haai"
man heeft zij nog plannen gemaakt naar
Parijs terug te keeren. Maar toen viel de schei
ding van haar zoon en vijf kleinkinderen haar
toch te zwaar. Als Koningin-weduwe is zij nog
aanwezig geweest bij de kroning van haar
oudsten kleinzoon Karei XV, die gehuwd was
met Prinses Louise, een der kleindochters van
onzen Koning Willem I. Een jaar later stierf zij.
P. H. SCHRöDER.
De Heggerank
of Bryonia.
Vak X is in den afgeloopen winter voor de
helft gekapt. De rest volgt later en dan ko
men weer andere vakken aan de beurt. In
middels groeien de vakken XI en XVIII weer
omhoog. Door een listig rouleerings-systeem
kunnexi wij zoodoende voortdui'end in onzen
Hof eikenhakhout-perceelen voorhanden heb
ben van één tot tien jaren oud en dat waar
borgt weer een groote verscheidenheid van
flora en fauna en een voordeelige ontwikke
ling van den boschgrond.
Over zoo'n pas gekapt perceel is natuurlijk
honderd uit te vertellen. Nu, dat komt wel.
Voor vandaag vraag ik uw aandacht voor de
klimplanten, diet door het kappen van hun
steun zijn beroofd. Het zijn er hier twee: de
Hop en de Heggerank. Toen hun loten dit
voorjaar uit den grond kwamen, misten zij
de eikenstangen, die jaar in jaar uit steun
verschaft hadden en nu moesten ze onbehol
pen langs den grond kruipen en kronkelen en
daar bloeien te midden van het lagere on
kruid.
Bij enkele hebben wij een stokje gestoken
en zoo kunt ge dan nu gemakkelijk in vak X
kennis maken met een van onze mooiste en
merkwaardigste boschplanten, de Heggerank
of Bryonia. Nergens in ons land groeit die
in zoo grooten overvloed als in het' Kennemer-
duin en wanneer gij haar eenmaal hebt leeren
kemien, dan zult ge haar ook op dozijnen
plaatsen in den Hof ontdekken, waar zij
klimt en klautert in de struiken.
Deze Heggerank behoort tot een familie,
die bekend is om den fabelachtig snellen
groei. Dat is de Komkommerfamilie, waar
toe ook behoorde de „Kauwoerde", die in één
nacht zoo snel opschoot, dat de profeet Jona
er schaduw onder kon vinden.
Centrale Tandheelk. Kliniek
KENAUPARK 26 A TELEF. 12644
KUNSTTANDEN EN GEBITTEN
ZIEKENFONDSTARIEF
Spreekuren: 911 en 12. Dinsdagavonds
6.30—8.30 uur.
(Adv. Ingez. Med.)
Hef geneeskrachtige
fiKttftl
zoutwater
ifl
van Bad Boekelo
I1!
iWA1#
geneest Rheuma-
j
tiek, Ischias, enz.
U A
evengoed als
buitenlandsche
baden.
(Adv. Ingez. Med.)
De Heggerank of Bryonia. Let op de kurke-
trekkervormige ranken.
Zoo snel groeit onze Bryonia nu niet, maar
toch nog wel zoo dat ge' in een half uur vorde
ring kunt constateeren. De groeiende plant
zendt ranken uit. Die zitten eerst als een hor
loge veer ongerold tusschen de sierlijke blaad
jes van den groeitop, strekken zich x*echtuit,
worden al langer en langer en slingeren in
het rond, totdat ze een steuntje vinden. Daar
buigen ze zich dan ook heen en dat gebeurt
met een snelheid ongeveer gelijk aan die van
de punt van den minuutwijzer van een gewoon
horloge. Heeft de rechte rank zich eenmaal
vastgegTepen, dan gaat ze zich kurketrekker-
vormig samentrekken en zoo wordt de plant
verankerd en omhoog geheschen. Wanneer ge
zoo'n rank, die pas begint, goed observeert,
dan een toertje van een half uur door den
tuixx maakt en weer naar die rank terug
keert, dan is de vordering duidelijk waameenx-
baar.
De heer J. Mol van Multïfilm heeft een
versnelde film gemaakt van een groeiende
Heggerank. Daar zie je in enkele seconden ge
beuren, wat in de natuur een halven dag ver-
eischt. Het is haast angstig om te zien hoe die
ranken trillend en wuivend zoeken en grijpen
en hoe strak eindelijk die kurketreklterdraai
wordt aangetrokken.
Nu moet ge voor uzelf nog maar eens uit-
kijkeix naar de mooie groengele bloemen en
hoe die op sommige planten mooie groene, la
ter roode bessen geven. De plant is namelijk
tweehuizig; de vrouwelijke planten hebben
een bolletje onder de bloem (het vruchtbe-
Eeuwenlang gingen waardevolle stoffen verloren.
In November van het vorig jaar, is in
Duitschland een verordening tot
atand gekomen, waarin de algemeene
richtsnoeren tot de inzameling van
afval werden vastgesteld.
Deze inzameling is thans met
volle kracht aangevat, en hoewel
men overtuigd is, hierdoor niet de
de schaarschte aan grondstoffen te
kunnen overwinnen, toch bereikt men
er mee dat de grondstoffen voor een
deel niet tegen kostbare deviezen in
het buitenland moeten worden ge
kocht.
Een stukje geschiedenis.
Wie zich geroepen voelt een geschiedenis
over afval te gaan schrijven, zou systematisch
ongeveer als volgt te werk kunnen gaan:
Eerste tijdvak: afval wordt verwaarloosd.
Tweede tijdvak: het blijft waardeloos, doch
men wil het zoo gemakkelijk mogelijk kwijt.
Derde tijdvak: Nog altijd waardeloos, doch
het wordt lastig omdat het veel ruimte gaat
Innemen.
Vierde tijdvak: De aanwezigheid van alfval
brengt kosten med x en men denkt na over
middelen om het op de een of andere manier
te gebruiken.
Vijfde tijdvak: Men komt tot de ontdekking,
dat verschillende stoffen, die men vroeger als
waardeloos heeft weggewoi-pen, opnieuw doel
matig kunnen worden gebruikt.
Het afval-probleem ontstond dus eerst, toen
vuil en afvalverwijdering moeiten en kosten
begonnen te veroorzaken.
Dit probleem was in vroeger dagen onbe
kend. Het dateert van de laatste eeuw, toen
massa-productie van goedei'en ontstond in een
aantal, zooals het mensehdom nog nimmer
had voortgebracht. Met die toenemende pro
ductie zag men zich tevens gedwongen een
oplossing te vinden voor het afval, waaraan
men tevoren nauwelijks aandacht had ge
schonken.
Wat men vroeger van de voedingsmiddelen
niet gebruikte, was goed voor de huisdieren
of voor de bemesting van den grond. De am
bachten hadden slechts weinig afval, of beter
gezegd men had er geen last van. Wat men
niet kon gebruiken, werd verbrand, of men
wierp het in gracht of rivier. (We zouden niet
gaarne beweren, dat dit thans niet meer ge
beurt!)
Met de resten van spijzen wist men vroeger
niets te beginnen. Op het land gingen ze naar
de mesthoop, en in de steden wiei-p men ze
op straat, tot groot genoegen van de varkens,
die daar vrij rondliepen.
Het afval krijgt waarde.
Vooral in de oorlogsjaren 19141918 en
kort daarna, toeir de nood en het tekort in
verschillende landen groet was, heeft men
dingen die vroeger achteloos werden wegge
worpen, leeren waardeeren. Alles werd be
waard en gebruikt, teneinde er stoffen aan te
kunnen onttrekken, die men weder op andere
wijze kon gebruiken.
Zoo werden in 1916 in Duitschland bijna acht
milliard pittenvan vruchten verzameld tot
een gewicht van vier millioen kilo, die 2000
kilo olie opbrachten en we weten nog wel uit
eigen omgeving, hoe in die sombere dagen oud
papier, gummi, kurken en alle mogelijke af
valproducten zorgvuldig werden verzameld.
De stad Berlijn had kort voor den oorlog aan
het Oder-Spree-kanaal een uitgestrekt stuk
grond, waarheen het stadsvuil met schepen
ginsel) de mairnelijke missen dat bolletje,
maar hebben een aardige meeldraden-prop.
De bloemen worden druk bezocht door hom
mels en bijen.
Bryonia is een vaste plant, die overwintert
met een dikken witten wortel. In den loop der
jaren kan die wortel geweldig groot worden:
twee, drie menschen hoofden. Geen wonder
dan ook, dat zoo'n oude plant loten kan ma
ken van meer dan tien meter lang en dan
heele struiken kan bedelven, of heele vloerexi
kan bedekken op kale vlakten in het duin,
waar het konijn geen heestergi-oei heeft toe
gelaten.
De Heggerank is namelijk een der zeer
weinige planten, die door het konijn niet wor
den aangetast.
JAC. P. THIJSSE
Het meisje in den
zwarten mantel.
door J P. BALJé.
Amsterdam stond blank! Dat kon men geen
regenen meer noemen. Stralen als pijpesteelen
kwamen naar beneden. Urenlang duurde deze
zondvloed nu al. In de gooten borrelde en kolk
te het, over het spiegelgladde asphalt stroom
den ï'iviertjes, van de daken lekten straaltjes
in de halzen van de zich dicht langs de hui
zenrijen voortspoedende menschen. En nu de
kantoren leegliepen, raasden de taxi's met
vrachtjes door de stad, telkens weer het water
hoog opzwiepend, en alle vluchtheuyels waren
.uitverkocht".
Als er een tram met snerpend geluid van
remmen aankwam, was er een wilde drang
naar de balcons. Menschen wrongen zich naar
binnen, als haring in een ton. zat, stond of
hing men.
Toontje hing tusschen twee passagiers op het
achterbaleon van lijn 5. Hij was één van de
weinige menschen, die op dezen vochtigen dag-
niet uit hun humeur waren. Toon had geen
hekel aan regen. Hij hing heel gezellig tusschen
twee dikke heeren in, en hij genoot van het
knappe toetje van het meisje in den zwarten
regenmantel. Geen seconde verloor hij haar
uit het oog, al zorgde hij er wel voor, dat het
niet opviel. Bij het opstappen had hij haai- al
direct gezien, want Toontje had „oog" voor
vrouwelijk schoon. Een kittig, vlug figuurtje,
slank in dien zwartglimmenden regenmantel.
Een leuk snuitje met heldere, pientere oogen
kwam van onder een aardig regenkapje kijken.
Toontje was „weg" van haar. En hoe langer
hij naar haar keek, hoe meer hij in extase
raakte. Sjonge, dacht Toontje, dat is wat voor
mij.
Toen ze op de Munt uitstapt, schoot Toontje
haar onmiddellijk achterna. Ze liep naar een
andere tramhalte maar nog voor ze die be
reikt had, schoof Toontje zijn arm al door de
hare, en hij keek haar glimlachend in het ver
baasde gezicht.
„Dag", zei hij met een vriendelijk knikje.
Het meisje stond direct stil en ze rukte met
een boos gebaar haar arm los.
„Onbeschaamde vlegel", zei ze met een
hoogrood kleurtje op de frissche wangen,
„zoo'n brutaliteit heb ik nog nooit meege
maakt."
Toontje grijnsde. Zoo zonder meer liet hij
zich niet uit het veld slaan.
,,'k Loop een eindje met je op", zei hij, „en
onder je parapluutje is het drooger."
Opnieuw schoof hij naast haar, en ze deed
een paar stappen achteruit.
„Als U me niet onmiddellijk met rust laat,
roep ik een agent", dreigde ze.
Nóg ooiijker werd Toontje's gezicht. „Agent
is niet kwaad!" antwoordde hij dx-oogweg, en
hij keek rond, alsof hij er een zocht. „Zal ik er
eentje voor je roepen?"
Ze klemde de lippen op elkaar en duidelijk
zag hij haar vex-warring en aarzeling.
„Kom!" zei hij. en nu gx-eep hij haar arm
resoluut, „we moeten eens een paar woordjes
met elkaar smoezen. En daar hebben we geen
agent bij noodig. hè?"
Zijn blik was zoo veelbeteekenend en door
dringend. dat ze even een beweging van schrik
maakte. Maar ze stapte gedwee naast hem
voort.
„Je bent een handig heksje", prees Toontje,
„ik zag je „werken" op de tram. 't Is, dat ik van
het „vak" ben, en de knepen ken, anders had
ik er vast geen erg in gehad. Je deed het kra
nig..
Ze zei niets en haar oogen staarden naar
den grond. Toontje meende, dat hij haar gerust
moest stellen.
,Van xxxij heb je niets te vreezen, beste meid.
Ik heb alleen maar bewondering voor je. Een
zegen anders, die regen, niet? Stampvolle
tramhaltes, stampvolle balcons, een reuze ar
beidsveld. En toen ik je zoo zag, kreeg ik plot
seling een fijn ideetje. M'n maat hebben ze van
de week ingepikt, en ik vind het veiliger met
eexx compagnon te werken. Eén pikt de boel in.
de ander springt met de buit van de tram. En
nou dacht ik, zoo, Toontje, je kan geen handi
ger en bekoorlijker compagnon wenschen, dan
dat handige kindje met haar zwarte x*egen-
mantel".
Vol verwachting keek hij haar aan. „Sjonge,
wat ben je mooi", voegde hij er nog aan toe
in oprechte bewondering.
Voor het eerst kwam er een lachje om haar
mond. Het deed Toontjes hart nog wat sneller
kloppen.
„Nou?" vroeg hij, „wat zeg je?"
Ze stond stil. Ze waren bijna de heele Vijzel-
straat afgeloopen. ,,'k Ben er hier!" verklaar
de ze. En dan, toen ze Toontje's vragend ge
zicht zag:
„Tja, ik voel er wel wat voor. Maarx-ewe
kennen elkaar nog niet. Mag ik er nog even
over nadenken? Kom me dan vanavond om
acht uur afhalen, dan praten we er nog eens
over. Hier, deze bel", wees ze, en ze drukte er
meteen op.
„Allright", zei Toontje, en hij sloeg zijn arm
om haar heen. Maar net ging de deur open, ze
duwde hem weg en glipte naar binnen. Even
nog kwam haar kopje om het hoekje, en Toon
tje zag twee tuitende lipjes, die guitig: „Nóg
niet. Vanavond misschien.fluisterden.
Toontje merkte niets van den stortregen, 'die
zijn jas doorweekte, en hij stapte midden in
groote plassen. Hij glunderde over z'n heele
gezicht, en hij dacht aan acht uurdan zag
hij haar weer, en dandan kreeg hij mis
schien de kus, die hij zooeven had willen ste
len van die lieve, roode lipjes
Toen Toontje thuis zijn drijfnatte jas uit
trok, schrok hij. Allemachtig, waar was de gou
den Parker gebleven, die hij gejat had. en voor
't gemak maar in zijn vestjeszak had gesto
ken? Weg! Nergens te vinden!
Die kleine heks! Toontje stampvoette van
kwaadheid. Ze was nóg handiger, dan hij
dacht. Want het laatste trucje had hem heele-
maal om den tuin geleid. Nü snapte hij best.
dat ze xxiet in de Vijzelstraat woonde, en dat ze
alleen maar op het belletje had gedrukt om
hem te misleiden. En hij had ook inderdaad
gedacht, dat ze daar woonde. Zoodra hij zijn
hielen gelicht had, was ze natuurlijk de deur
weer uitgeglipt. Dat was duidelijk!
Maar wat hem niet duidelijk was, en wat
hem nog het allermeest ergerde, want het
krenkte hem in zijn „vak-eer", was, dat hij
met geen mogelijkheid kon zeggen, of ze die
Parker al op de tram gegapt ha'd, dan wel on
derweg, of tijdexxs zijn mislukte omarming...,
werd vervoerd. Hooger en hooger stapelden
de afvalproducten zich op. Toen men later
werk zocht voor de Engelsche krijgsgevange
nen, herinnerde men zich de bergen vuil, die
daar stonden. Men Het dit vuil van meer dan
twintig jaar over de nabij gelegen onvrucht
bare stukken grond uitspreiden, met het resul
taat, dat de eenmaal zandige vlakte met
groente en met bessenstruiken en vrucht-
boomen kon worden beplant,
Vele kleintjes.
Een voorbeeld van hetgeen verloren kan
gaan, leveren de cementzakken bij den bouw
van het Panama-kanaal. De cementfabrie
ken hadden zich bereid verklaard een ver
goeding te geven voor iedere leege zak. welke
ze terugontvingen en het aantal daarvan was
in November 1910 opgeklommen tot 660.000.
Teneinde de vracht zoo laag mogelijk te
houden, kwam men op de gedachte de zakken
voor het inladen nog eens uit te schudden, met
het resultaat, dat men maandelijks op deze
wijze nog ongeveer 1500 vaten cement ver
zamelde!
Een afvalproduct, ook in ons land tegenwoordig
niet onbekend, zijn de hoogovenslakken, waar
mee men aanvankelijk niets wist uit te rich
ten. Later ontdekte men. dat deze een uit
stekende messtof opleverden.
Toch staat het -bruikbaar maken van afval
producten waarschijnlijk nog in een begin
stadium.
Het kolenverbruik b.v. is nog altijd onge-
loofelijk verkwistend. De stooommachixxe ver
bruikt ongeveer 10% van de in de brandstof
opgehoopte energie en in onze kachel is het
nuttig effect xxiet veel meer, zoodat het tegen-
woordige kolenverbruik uit econnomisch oog
punt niet alleen verkwistend, maar zelfs ver
nietigend kan worden genoemd.
Hoeveel zou er in den loop der eeuwen
aan waardevolle afvalproducten ver
loren zijn gegaan?
Hercules is ixx onze oogen een verkwis
ter, omdat hij voor het reinigen van
de stallen van Augias geen beter mid
del wist, daxx de rivieren Alpheus en
Penens er door te leiden. Op deze
radicaal maar zeer oixeconomische
manier werd het stalvuil dat zich
dertig jaar lang had opgehoopt ixx ééix
dag verwijderd! Maar het ging tevens
verloren. Zoo zijn de afvalproducten
over de geheele aarde eeuwen laixg
verloren gegaan. En de verandering,
die hierin thans misschien zal komen,
is nog maar een klein begin.
W. S.
Uitgifte gemeente Amsterdam.
Reductie op vrije inschrijvingen.
Naar wij vernemen, is bij de op 17 Juni
gehouden ixxschrijving op de uitgifte der ge
meente Amsterdam f 13,715.000 obligatiën
der 31/2 pet. tweede leèning 1937, tot den
koers van 99 pet. door de oude obligatiehou
ders voor eexx zoodaixig bedrag gebruik ge
maakt van hun x-echt van voorkeur, dat op de
vrije inschrijvingen een zeer belangrijke re
ductie zal moetexx wordexx toegepast.
PROGRAMMA, VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO CENTRALE OP ZONDAG 20 JUNI.
Progr. I Hilversum I.
Progr. II Hilversum EE.
Progr. III 8.30 Parijs Radio, 9.
Brussel, 10.50 Pauze, 10.55 Keulen.
Radio, 12.50 Vlaamsch Brussel. 1
2.50 Fransch Brussel, 3.20 Keulen
Radio. 8.20 Keulen, 10.20 Fraixscb
Progr. IV. 8.30 Vlaamsch Brussel,
wich, 2.20 Fransch Brussel 2.35
Droitwich, 4.20 London Regional,
wich, 5.20 London Regional, 6.35
11.00 Keulen.
Progr. V. 8.30—12.00 Diversen.
00 Fransch
11.40 Parijs
.30 Keulen,
5.20 Parijs
Brussel.
12.50 Droit-
Pauze, 2.40
4.50 Droit-
Droitwich,
PROGRAMMA VAN DE HAARLEMSCHE
RADIO-CENTRALE
op Maandag 21 Juni 1937*.
Progr. I Hilversum I.
Progr. II Hilversum n.
111 8;00 Ke,llen; ll-05 Droitwich;
P;?LVI?,a™s,eh Brussel; 2.20 Parijs Radio;
2.50 Droitwich; 3.55 Deutschlandsender4 05
Parijs Radio; 4.20 Keulen; 5.20 Parijs Radio*
6.20 London Regional; 7.20 Vlaamsch Bxrns-
sel; 7.50 Parijs Radio; 8.20 Fransch Brussel*
9.20 (London Regional; 10.20 Fransch Brussel
11.40 Boedapest of diversen.
Progr. IV. 8.00 Vlaamsch Brussel; 9.20 Pauze
10.35 London Regional; 1.05 Droitwich' 2.20
London Regional; 5.05 Droitwich; 6 40 Keu
len; 7.00 Droitwich; 8.20 London Regional -
9.00 Droitwich.
Progr. v. 8.00—7.00 Diversen.
7.00 eigen gramofoonplaten-concert- dans
muziek.
1. There's 110 more you can say; 2 Moon
over Miami; 3 Fin a4 Round aboixt Regent-
street; 5 Rosalie; 6 When I lost my heart; 7
Our days together; 8 Dear Senorita; 9 I'm
lonesome for you, 10 The open air Brigade
11 Negro cradle song; 12 Sympathy Walz-
13 Piano Medley; 14 Our days togetheer; 15
At the close of a long, long day,
8.0012.00 Diversen.
HANDELSBLAD GRATIS
Zij, die zich thaxxs aboixneeren ont
vangen het Handelsblad deze maand
GRATIS.
Abonxxementen 1.90 per maand en
5.50 per kwartaal. Buiten Amsterdam
verhoogd met 20 cent per maand voor
verzending.
Abonnementen op te geven bij het
Bijkantoor Handelsblad
(WENSING'S Alg. Adv.-Bureau)
Telefoon 10209.
(Adv. Ingez. Med.).
